روح فرهنگ‌پرور ایرانی هیچ‌گاه در بحران‌ها متوقف نشده

 گروه فرهنگی/ بیست و چهارم آبان ماه، مصادف با روز کتاب و کتابخوانی و همچنین آغازگر هفته‌ای با همین عنوان با پیامی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپری شد؛ صالحی در این پیام کتاب را پدیده‌ای شگفت‌انگیز و
اعجاز گر همه دوران خوانده و تأکید کرده این یار مهربان قدیمی در هر تمدنی همچون چراغ‌ راهنما و حافظ میراث معنوی و فرهنگی بوده است.
  کتابداران در خط مقدم ارتباط میان کتاب و مردم
در  این پیام آمده است: «به گواهی تاریخ تمدن‌هایی که در آنها رابطه بین کتاب و انسان‌ها گسسته شد، به بوته فراموشی سپرده شدند و جوامعی که کتاب به‌ عنوان نقشه راه در آن ارج نهاده شد، رشد و تعالی یافتند؛ در جهان امروز نیز بر این باوریم که کتاب، محور نوآوری‌های شروع سده جدید بوده و محتوای مورد نیاز همه آنها با ذهن خلاق نویسندگان پدید آمده است. به‌بیان‌دیگر کتاب هم محتوا را تأمین می‌کند و هم چرخه‌های اقتصادی صنایع فرهنگی را به گردش در می‌آورد.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نقش کتاب در ارتباطات میان نسلی و میان فرهنگی را نیز برجسته عنوان کرده و گفته: «هر آنچه به مفاهیم دینی، هویتی و فرهنگی توجه شده، جملگی به مدد کتاب از نسلی به نسل دیگر انتقال‌ یافته و زمانی که به‌ نام پدیدآوران این محتوای غنی ملی نظر می‌افکنیم، درمی‌یابیم که از اقوام گوناگون و جای‌جای این خاک پهناور در انتقال و تعالی این مهم، کوشش‌های کم‌نظیری انجام‌شده است.»
اما بخش دیگری از این پیام اشاره به مشکلاتی  دارد که تحریم‌ها متوجه کشورمان کرده که در آن آمده است: «به‌رغم همه مشکلاتی که کشور عزیزمان در سه سال اخیر با آنها مواجه شده، از تحریم‌های ناجوانمردانه امریکا تا بیماری فراگیر کرونا و اثرات سوء آن بر اقتصاد کشور که فرهنگ و کتاب و پدیدآوران ارجمند آن نیز از این آسیب برکنار نبوده‌اند، هر چند آهسته‌تر اما مستحکم‌تر به راه خود ادامه می‌دهیم، چراکه روح فرهنگ‌پرور ایرانی هیچ‌گاه در بحران‌ها متوقف نشده و همچنان فرهنگ و کتاب پویا، زنده و پایدار است.
وزیر ارشاد طی پیام دیگری هم درباره نقش کتابداران گفته است: «کتابداران در خط مقدم ارتباط بین حوزه مخاطبان و حوزه میراث فرهنگی مکتوب ما قرار دارند و در این حلقه اتصال تلاش می‌کنند که فرهنگ مکتوب ایرانی بتواند جایگاه خود را بیش از گذشته پیدا کند. امسال هفته کتاب و روز کتابدار را در شرایط خاصی برگزار می‌کنیم؛ شرایطی که فضای کرونا همه زیست اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ما را تحت تأثیر خود قرار داده؛ ازجمله حوزه فرهنگ و به‌طور خاص حوزه کتاب و کتابخانه.»
وی با اشاره به تبعات شیوع بیماری کرونا در کتابخانه‌ها تأکید کرده است: «اتفاقاتی که  حدود ۸ یا ۹ ماه اخیر در این فضا پدید آمد، آسیب‌هایی را در حوزه کتاب و کتابداری و کتابخوانی به وجود آورده است، اما به نظر می‌آید در کنار این تهدیدها و آسیب‌های این دوره می‌توان فرصت‌هایی هم‌ ساخت و به فرصت‌هایی هم اندیشید، اگرچه دوره کرونا مصیبت بوده و هنوز هم پرآفت و پر مصیبت است، اما ما می‌توانیم از کنار این انباشت از مسائل و مشکلات، فرصت‌های جدیدی را برای زیست‌ فرهنگی خودمان و به‌ طور خاص حوزه کتاب و کتابخوانی پیدا کنیم.»
 تسهیلاتی برای خرید غیرحضوری کتاب
بد نیست اشاره‌ای هم به دیگر خبرهای مرتبط با هفته کتاب در نخستین روز برپایی‌اش مصادف با روز کتاب و کتابخوانی داشته باشیم؛ به‌رغم گلایه‌هایی که اغلب از سوی اهالی کتاب متوجه رسانه ملی است شبکه چهار سیما در نخستین روز از هفته کتاب با «برگ ۲۸» به استقبال این رویداد فرهنگی رفت، البته این برنامه با اجرای سعید بیابانکی در قالب مجله‌ای تصویری- فرهنگی با همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور تهیه و تولید می‌شود.
اما از دیگر خبرهای هفته کتاب می‌توان به آغاز پویش «کتابخوانی ملی» با حضور و مشارکت چهره‌های فرهیخته، اهالی فرهنگ و هنر و ارائه پیشنهادهایی برای کتابخوانی، باهدف گسترش فرهنگ مطالعه توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اشاره کرد که از روز گذشته آغاز شده است. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در راستای ترویج کتابخوانی پیش‌تر بیش از ۲۳ هزار و ۳۰۰ کتاب در حوزه کودک و نوجوان را بدون محدودیت و به‌ صورت رایگان برای مطالعه آنلاین در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است. همان‌طور که در خلال گزارش دیروز هم اشاره شد؛ طرح پاییزه کتاب ۹۹ همزمان با آغاز این هفته فرهنگی کار خود را با شعار «دانایی؛ مانایی» در ۸۳۵ کتابفروشی عضو طرح در ۳۱ استان کشور آغاز کرد که تا ۳۰ آبان ماه  ادامه خواهد داشت. با تمهیداتی که معاونت فرهنگی وزارت ارشاد در نظر گرفته برای علاقه‌مندان امکان خرید کتاب‌های عمومی، کودک و نوجوان و دانشگاهی تا سقف ۲۰۰ هزار تومان و با یارانه ۲۰ درصدی فراهم ‌شده است. اسامی، مشخصات و آدرس کتابفروشی‌های عضو طرح پاییزه کتاب ۹۹ در پایگاه اینترنتی tarh.ketab.ir قابل‌ مشاهده است؛ در این دوره از طرح، به‌منظور رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی ناشی از ویروس کرونا، امکان خرید تلفنی و غیرحضوری نیز با ثبت اطلاعات مربوطه از سوی کتابفروشی‌ها فراهم‌شده است. برای اطلاع با همین نشانی الکترونیکی می‌توانید از دیگر برنامه‌های هفته کتاب  مطلع شوید.