اولین نبرد آبی- خاکی

محمد گرشاسبی/ سال 1362 در حالی شروع شد که هنوز 2700 کیلومتر مربع از خاک کشور در دست صدام بود اما کسی صدای اعتراض ایران را نمی‌شنید. برای شنیده شدن اعتراض، باید منطقه‌ای از خاک دشمن تصرف می‌شد و این در حالی بود که تلاش‌ها در نبردهای زمینی دیگر به نتیجه مطلوب نمی‌رسید. پیشنهاد علی هاشمی فرمانده قرارگاه سری نصرت، عملیات در هورالعظیم بود. این پیشنهاد گرچه عجیب به نظر می‌رسید، اما ارتش بعث را قطعاً غافلگیر می‌کرد. بعد از ماه‌ها شناسایی، اسفند ماه زمان مناسب برای عملیات در نظر گرفته شد و فرماندهان نظامی، تصرف جزایر نفتی مجنون را هدف قرار دادند. «مجنون» جزایر نفتی مصنوعی بود که سال 1354 صدام حسین برای برداشت نفت بیشتر از منابع نفتی مشترک بین دو کشور ایران و عراق تأسیس کرده بود. منابعی که تخمین زده می‌شد 7 میلیارد بشکه نفت داشته باشد.
عملیات در هورالعظیم قایق زیادی می‌خواست و از این‌رو در یک دوره زمانی دو ماهه صدها قایق از مناطق ساحلی شمال و جنوب کشور به شکل محرمانه به خوزستان فرستاده شد. باقی ادوات هم به همین منوال به منطقه دشت آزادگان رسید تا رزمندگان اسلام آماده خلق شاهکاری دیگر در این جنگ تمام عیار باشند.
نیمه شب دوم اسفند 1362 نیروهای نظامی با رمز «یا مهدی ادرکنی» در اولین عملیات آبی-خاکی، در سکوت شب با بلم به جزایر شمالی رسیدند. هنوز بعثی‌ها متوجه شروع عملیات ایرانی‌ها نشده بودند که بالگردهای هوانیروز نیز هزاران نیرو را در منطقه پیاده کردند. بالگردهای هوانیروز کاری خارق‌العاده کردند و برای اولین بار در تاریخ جنگ‌های جهان، پرواز در شب انجام دادند. خلبانان هوانیروز در این عملیات صدها سورتی پرواز انجام دادند و نیرو بردند و مجروح آوردند. خلاقیت بعدی ایرانیان در نبرد خیبر، پل عظیم 14 کیلومتری بود. پلی که پس از ساخت آن خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: «تاکتیک‌های نظامی ایران در آینده درس داده خواهد شد.»
پس‌از عملیات، پاتک‌های ارتش بعثی دیگر جواب نداد. مقاومت رزمندگان برای حفظ جزایر بی‌نظیر بود و فرماندهی محمدابراهیم همت و حمید و مهدی باکری نقش بارزی در آن داشتند.
 امام خمینی فرموده بود: «جزایر حتماً باید نگه داشته شوند، هر طور که شده.» نیروهای ایرانی با بمباران شیمیایی هم عقب ننشستند و با اینکه هدف اصلی عملیات تصرف جاده بغداد- بصره و تهدید بصره از شمال بود اما به حفظ جزایر بسنده کردند. ابتکار سردار هور جواب داد و نقطه عطفی در تاریخ جنگ تحمیلی رقم خورد. اگرچه رزمندگان، فرماندهانی چون ابراهیم همت و مهدی باکری را از دست دادند.