صف مقدم مبارزه

محمد گرشاسبی/ 25شهریور سال 1356 اولین اعلامیه جامعه روحانیت مبارز تهران علیه رژیم شاه منتشر شد. در این اعلامیه آمده: «روحانیون مبارز به‌منظور در هم شکستن پایه‌های رژیم دیکتاتوری و برقراری عدالت اجتماعی و آزادی و رسیدن به جامعه توحیدی همراه و همگام با ملت مسلمان ایران به مبارزه پیگیر و خستگی‌ناپذیر خود ادامه خواهند داد.» این نهاد به‌عنوان تنها تشکل سیاسی روحانیون در ایران، نقش‏‎ ‎‏تعیین کننده‌ای در مسیر پیروزی انقلاب اسلامی داشت. امام خمینی(ره) پیش از این تاریخ بارها فرموده بود که آقایان ‏‎روحانیون دور هم جمع بشوند، حتی اگر کاری و صحبتی هم نداشته باشند، اما به صرف ‎‏چای بنشینند و دقایقی را با هم بگذرانند.
 از آنجا که لزوم اتحاد بخشیدن به فعالیت روحانیت و جهت دادن به آن بسیار احساس می‌شد، امام با دعوت به همگرایی ‎‏ سنت تک ‌روی روحانیون را که پیش از این در برخی مقاطع تاریخی به ضرر اسلام تمام شده بود، شکست و علما را به مشورت و تصمیم‌گیری ‎‏مشترک دعوت کرد. پس روحانیونی مانند آقایان مرتضی مطهری، سیدمحمد حسینی بهشتی، اکبر هاشمی رفسنجانی، محمدرضا مهدوی کنی، حسن لاهوتی و فضل‌الله محلاتی برای این امر مهم پیشقدم شدند و از آنجا که در آن روزگار کانون ثقل روحانیت در تهران قرار داشت «جامعه روحانیت مبارز تهران» تشکیل شد. آنها ابتدا یک شورای مرکزی در جنوب تهران تعریف و بعد شروع به تشکیل شعبات فرعی کردند.
 اولین‏‎ ‎‏نشست در خانه ‏‏آقا نظام قمشه‌ای‏‏ تشکیل شد که شماری از روحانیون در آنجا‏‎ ‎‏حضور داشتند و این آغاز فعالیت جامعه روحانیت مبارز تهران بود که کمک شایانی به جریان انقلاب اسلامی خصوصاً در حوادث نیمه دوم این سال و قیام‌های شهرهای مختلف کشور کرد. در جریان قیام مردم قم که پس از مقاله توهین‌آمیز روزنامه اطلاعات به وقوع پیوست، اعلامیه‌های جامعه روحانیت به‌عنوان یکی از قوی‌ترین رسانه‌های انقلابی نقش بارزی در منسجم کردن تظاهرات و نیز انتقال جریان انقلاب به شهرهای دیگر برای برگزاری مراسم‌های چهلم و تجدید راهپیمایی‌ها داشت.