رئیس کل بانک مرکزی آمارهای مقدماتی رشد اقتصادی بهار امسال را اعلام کرد

کشاورزی و صنعت؛ دو پیشران اقتصاد




سیاوش رضایی
خبرنگار
13 روز پس از انتشار گزارش نرخ رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی فصل بهار امسال توسط مرکز آمار ایران، روز گذشته رئیس کل بانک مرکزی دریک پست اینستاگرامی آمار اولیه نرخ رشد محاسبه شده توسط این بانک را منتشرکرد تا همچون زمستان گذشته گزارش کامل آن بر روی تارنمای بانک مرکزی قرار گیرد.
درنگاه نخست، اختلاف بالای میان آمار اعلام شده توسط این نهاد آماری یعنی مرکز آمار ایران و بانک مرکزی به چشم می‌خورد که همانند فصول و سال‌های گذشته همچنان پابرجاست.
همانند آمار اعلام شده فصل آخر و کل سال 98 نتایج این دو گزارش تصویر متفاوتی از اقتصاد ارائه می‌دهد. براساس اعلام عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، نرخ رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت به ترتیب در بهار امسال منفی 2.8 و منفی 6 دهم درصد محاسبه شده است. این درحالی است که در گزارش 13 روز قبل مرکز آمار ایران نرخ رشد اقتصاد بدون نفت منفی 1.7 درصد اعلام شده که 1.1 واحد درصد از عدد اعلامی بانک مرکزی پایین‌تر است. همچنین نرخ رشد با نفت نیز که توسط بانک مرکزی منفی 2.8 درصد اعلام شده در گزارش مرکز آمار ایران منفی 3.5 درصد است که 7 دهم درصد بالاتر از بانک مرکزی است.
درگروه‌های اصلی نیز شاهد این اختلاف آمار هستیم به طوری که نرخ رشد گروه کشاورزی که پیش از این توسط مرکز آمار ایران یک دهم درصد اعلام شده بود در آمار اولیه رئیس کل بانک مرکزی مثبت 3.8 درصد بیان شده است که اختلاف 3.7 واحد درصدی با یکدیگر دارد. نرخ رشد گروه صنایع و معادن نیز در گزارش اولیه رئیس کل بانک مرکزی مثبت 2.5 درصد اعلام شده درحالی که مرکز آمار ایران این عدد را منفی 4.4 درصد اعلام کرده که دارای تفاوت 6.9 درصدی است. بخش خدمات نیز از نگاه این نهاد آماری 1.9 واحد درصد اختلاف دارد. طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی نرخ رشد این گروه در بهار امسال منفی 1.6 درصد بوده درحالی که مرکز آمار ایران این نرخ را منفی 3.5 درصد اعلام کرده است.
براساس اعلام مسئولان این دو نهاد عمده دلیل اختلاف آماری این دو نهاد در روش‌های آمارگیری نهفته است چرا که دیتای اصلی و مبنای کار هر دو نهاد یکسان است. به طور عمده بانک مرکزی از آمارهای ثبتی دستگاه‌ها بهره می‌برد درحالی که مرکز آمار ایران علاوه برآمارهای ثبتی از طرح‌های آمارگیری نیز استفاده می‌کند.
حال جدای از اختلافی که در آمار نرخ رشد اقتصادی میان دو نهاد وجود دارد، در صورتی که در تحلیل به آمارهای بانک مرکزی تکیه کنیم، آمار اولیه اعلام شده از سوی رئیس کل بانک مرکزی سیگنال‌های بسیاری به اقتصاد ارسال می‌کند.
در شاخص نرخ رشد اقتصادی با نفت،  که طبق اعلام همتی درفصل بهار امسال به منفی 2.8 درصد رسیده است، گویای بهبود شرایط نسبت به فصل قبل یعنی زمستان 98 هستیم. براساس گزارش بانک مرکزی نرخ رشد اقتصادی با نفت در بهار سال گذشته منفی 11درصد بوده که با روند صعودی این نرخ در سومین فصل سال گذشته به مثبت 1.7درصد رسیده، اما در آخرین فصل سال قبل این نرخ دوباره به منفی 6.4درصد رسیده است. اما با یک بهبود قابل توجه آمار اعلامی رئیس کل بانک مرکزی نشان می‌دهد که نرخ منفی 6.4 درصدی زمستان 98 به منفی 2.8 درصد در بهار امسال بهبود یافته است.
اما برخلاف این شاخص، نرخ رشد اقتصادی بدون نفت نسبت به فصول گذشته تنزل کرده است. درحالی که این نرخ برای بهار امسال از سوی رئیس کل بانک مرکزی منفی 6 دهم درصد اعلام شده است، در بهار سال گذشته با نرخ رشد 4 دهم درصدی و در زمستان سال قبل با نرخ رشد یک دهم درصدی این گروه مواجه بودیم. عمده دلیل افت نرخ رشد این بخش که درحدود نیمی از تولید ناخالص داخلی را دربرمی گیرد، شیوع کروناست که با تعطیلی و افت فروش واحدهای خدماتی ارزش افزوده این بخش از اقتصاد را تحدید کرد.
درهمین راستا رئیس کل بانک مرکزی در یادداشت خود با بیان اینکه اقتصاد در مسیر بازگشت به تعادل بعد از شوک کرونا است، اظهار کرد: در مقایسه با کشورهایی که مواجه با هیچ تحریمی نبودند و اقتصادشان صرفاً با ویروس کرونا درگیر بوده، عملکرد رشد اقتصادی کشور امیدوارکننده است.
همتی یادآور شد: تنها بخش منفی غیر نفت، بخش خدمات بوده است که به دلیل محدودیت‌های بهداشتی ناشی از کرونا کاملاً قابل پیش بینی بود. لذا بازیابی رشد در بخش غیر نفتی همراستا با ارقام رشد تیر و مردادماه شرکت‌های صنعتی دور از دسترس نیست.
رئیس کل بانک مرکزی در پایان تأکید کرد: منفی بودن رشد نفتی در مقایسه با بهار ۹۸، هم به دلیل فشار تحریم‌ها و هم به دلیل کاهش تقاضای جهانی ناشی از کرونا، طبیعی است؛ امید این است که این بخش نیز با روند اخیر صادرات نفت به مسیر رشد خود بازگردد.
بررسی فصلی نرخ رشد گروه‌های اصلی
علاوه بر شاخص‌های اصلی نرخ رشد اقتصادی، بررسی گروه کشاورزی نشان دهنده محدود شدن نرخ رشد اقتصادی این بخش است. در بهار سال گذشته نرخ رشد این گروه 8.5 درصد بوده که در دومین فصل به 9.8 درصد و در سومین فصل به 7.2 درصد رسیده است. اما در آخرین فصل سال قبل نرخ رشد کشاورزی به 7.8 درصد افزایش یافته  و درمجموع نرخ رشد کشاورزی در سال 98 را به 8.8 درصد رسانده است. این در حالی است که بررسی نرخ رشد این گروه براساس فصل نشان دهنده محدود شدن نرخ رشد این گروه است.
در گروه صنایع و معادن اما وضعیت به گونه دیگری است به طوری که می‌توان گفت این گروه به دلیل چهار فصل پیاپی با نرخ رشد مثبت از رکود خارج شده است. طبق اعلام بانک مرکزی نرخ رشد این گروه در بهار سال گذشته منفی یک دهم درصد بوده که از فصل دوم این سال نرخ رشد صنایع و معادن وارد فاز مثبت شده است به طوری که در دومین فصل سال قبل به رشد 4دهم درصدی رسیده و در فصل سوم با اختلاف بالایی به رشد 7.1 درصدی دست یافته است. البته در آخرین فصل سال قبل رشد این گروه به 2.2 درصد رسیده است. اما طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی نرخ رشد این گروه در بهار امسال نسبت به بهار سال قبل به 2.5 درصد رسیده که نشان دهنده تداوم رشد و بهبود این بخش از اقتصاد کشور است.
بررسی نرخ رشد اقتصادی گروه خدمات از بهار سال گذشته تا بهار امسال نیز نشان می‌دهد که در اولین فصل سال گذشته نرخ رشد این گروه منفی 3 دهم درصد بوده است که در فصل بعدی این سال به منفی 1.7 درصد نزول می‌کند. اما در سومین فصل سال قبل یعنی پاییز این گروه به رشد 2 درصدی دست می‌یابد که یک بار دیگر در زمستان سال گذشته نرخ رشد گروه خدمات به منفی نیم درصد کاهش یافته است. بدین ترتیب درمجموع نرخ رشد گروه خدمات درکل سال 98 به منفی 2 دهم درصد می‌رسد. حال در بهار امسال نرخ رشد این گروه توسط بانک مرکزی منفی 1.6 واحد درصد محاسبه شده که نشان دهنده افت نرخ رشد و سهم آن درتولید ناخالص داخلی کشور است.
درمجموع با تکیه برآمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی می‌توان گفت با وجودی که هر دو شاخص اصلی تولیدناخالص داخلی یعنی نرخ رشد با نفت و بدون نفت در بهار امسال منفی است، اما با تداوم  رشد مثبت گروه کشاورزی و صنایع و معادن به تدریج می‌توانیم شاهد بهبود این شاخص در فصول آینده باشیم. همچنین با کاهش دامنه آثار کرونا براقتصاد ایران به خصوص گروه خدمات می‌توان امیدوار بود که شاهد عملکرد بهتری در ادامه سال جاری باشیم.



آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7445/15/554713/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها