خاطرات 453 روز حضور در کاخ سفید

اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد


جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی

اعمال فشار برای خروج از برجام

در حالی که در مسکو خبری نبود، رسانه‌های امریکا روز دوشنبه بشدت از خبر مربوط به تحریم‌های روسیه خشمگین بودند. ترامپ به امید تسکین زخم ناشی از اظهارات هیلی، رهنمودهای لازم را برای مطرح کردن در کنفرانس خبری در اختیار سندرز قرار داد و گفت که ما تحریم‌های شدیدی را علیه روسیه وضع کردیم و تحریم‌های بیشتری را مد نظر داریم. با جان سالیوان سرپرست وزارت خارجه صحبت کردم و او تأیید کرد که این وزارتخانه به طور طبیعی مسئولیت‌هایی دارد اما در زمان تصدی تیلرسون و هیلی اساساً ارتباطی بین وزارت خارجه و نمایندگی امریکا در سازمان ملل وجود نداشته است. هیلی در مراوداتش با ترامپ آزاد بود و ظاهراً به ارتباط مستقیم با رئیس جمهوری عادت داشت. با سالیوان درباره رقابت بین «الکساندر هِیگ» وزیر خارجه امریکا و خانم «جین کِرک پاتریک» سفیر امریکا در سازمان ملل در روزهای نخست دولت ریگان صحبت کردم و او با خنده پاسخ داد: «دست‌کم آنها با هم حرف می‌زدند.»
تا روز سه‌شنبه رسانه‌ها همچنان به انتقادهای شدید خود ادامه می‌دادند. هیلی ساعت 9 و 45 دقیقه به من زنگ زد و از اینکه در موقعیتی پا در هوا و نامشخص قرار گیرد، ابراز نگرانی کرد و گفت: من نمی‌خواهم مسئولیت این ناهماهنگی را برعهده بگیرم یا به سؤالات درباره آن پاسخ دهم. هیلی روز شنبه تکذیب کرد که خود او یا نمایندگی امریکا در سازمان ملل از هرگونه تغییری در تصمیم مربوط به تحریم‌های روسیه آگاه بوده است. به او گفتم موضوع را بررسی می‌کنم هر چند که کارمندان خود او روز شنبه تأیید کرده بودند که اشتباه از هیلی بوده است.
بار دیگر از وادل خواستم موضوع را با وزارت خزانه داری بررسی کند. این وزارتخانه از اینکه در این اشتباه مقصر شناخته شود، خسته شده بود. مقام‌های وزارت خزانه‌داری تأکید کردند که روز جمعه همه، از جمله نماینده سفیر امریکا در سازمان ملل را کاملاً توجیه و روشن کرده‌اند که تصمیم ترامپ- هر چه که باشد-  تا صبح دوشنبه و قبل از باز شدن بازارهای امریکا نباید چیزی اعلام شود. به نظر من، این اعلام وزارت خزانه‌داری کاملاً گویا بود. خزانه‌داری همچنین تأیید کرد که صبح روز شنبه تماس‌هایی را (با مقامات مربوطه) برقرار کرده‌اند، حوالی همین ساعت کارکنان شورای امنیت ملی دستورات را دنبال کرده بودند.
اما با همه این تفاسیر، چرا باید سفیر ما در سازمان ملل این موضوع را اعلام می‌کرد؟ وادل دوباره درباره این مسأله با جان لرنر، مشاور هیلی صحبت کرد و به او گفت که نباید این کار را انجام می‌داد... به هر حال، این یک اشتباه لپی بود. در ضمن ترامپ از تفسیر رسانه‌ها درباره وضعیت پدید آمده بشدت شاکی بود و بی تردید این یک عقب‌نشینی سیاسی محسوب می‌شد زیرا ترامپ نگران بود در سیاست روسیه ضعیف به نظر برسد.
با این حال وقتی «لری کادلو» مشاور اقتصادی ترامپ در حال برگزاری جلسه توجیهی برای رسانه‌ها درباره مذاکرات ترامپ و شینزو آبه بود، آتش خشم دیگری در جبهه دیگری در حال برافروختن بود. سندرز از من خواست در این جلسه به کادلو ملحق شوم اما از این پیشنهاد امتناع کردم و به دلیل مشابهی با حضور در برنامه گفت‌وگومحور روز یکشنبه نیز مخالفت کردم: دلیلی نمی‌دیدم در نخستین هفته شغل جدیدم، به ستاره تلویزیونی تبدیل شوم. در جلسه توجیهی که به صورت زنده پوشش داده می‌شد و همان گونه که قابل پیش‌بینی بود از کادلو درباره تحریم روسیه سؤال شد. او در پاسخ گفت لحظات تردیدآمیزی وجود داشت و درست به همان نکاتی که ترامپ در هواپیمای اختصاصی‌اش به سندرز دیکته کرده بود؛ اشاره کرد. هیلی فوراً پیامی را برای برنامه «دانا پرینو» مجری برنامه فاکس نیوز ارسال کرد: «با همه احترامی که قائل هستم» من اشتباه نمی کنم.
این اظهارات هیلی بار دیگر مثل بمب صدا کرد و جنجال‌ها دستکم برای مدت کوتاهی شروع شد. هیلی توانست از این ماجرا عنوان خوبی برای کتابش پیدا کند (نام کتاب هیلی با کمال احترام است که در آن درباره کاخ سفید افشاگری می‌شود). اما «با کمال احترام» کسی هیلی را دچار سردرگمی نکرده بود. او اشتباه کرده بود. بعد از بازی گلف ترامپ و آبه در صبح چهارشنبه، ناهار کاری مقام‌های دو کشور عمدتاً با موضوع مسائل اقتصادی برنامه‌ریزی شد که تا قبل از ساعت سه بعد از ظهر هنوز شروع نشده بود. سران دو کشور کنفرانس خبری مشترکی را برگزار کردند و ضیافت شام هیأت‌های دو کشور نیز ساعت هفت و ربع برگزار شد که در یک زمان کوتاه مقدار زیادی غذا تهیه شده بود. با هواپیمای بانوی اول امریکا به واشنگتن بازگشتم و این نشست را موفقیتی واقعی با توجه به مسائل اصلی مورد بحث مانند کره شمالی می‌دانستم. البته تمرکز من اکنون، ایران و فرصت باقی مانده تا دور بعدی تصمیم گیری درباره ادامه تعلیق تحریم‌ها در 12 ماه مه بود که اعمال فشار برای خارج شدن از این توافق (برجام) را هدف قرار داده بودم.
بعد از ظهر سه‌شنبه، پمپئو از فلوریدا به من زنگ زد. او نگران اقداماتی بود که باید درباره توافق هسته‌ای ایران انجام می‌شد. نمی‌توانم بگویم که آیا بعد از روند دشوار تأیید صلاحیتش از نظر عصبی به هم ریخته بود-که البته اگر این طور هم بود کاملا  ًقابل درک بود- یا این که از کسانی خط می‌گرفت که در وزارت خارجه به شکل فزاینده‌ای نگران خروج احتمالی از توافق بودند. بعد از مذاکرات پرچالش و دشوار درباره انتقادهای اجتناب ناپذیری که در نتیجه خروج از توافق بروز می‌کرد، پمپئو گفت، وزارت خارجه با دقت بیشتری بررسی خواهد کرد که خروج ما از توافق چه عواقبی خواهد داشت. خروج از توافق هسته‌ای ایران چیزی بود که وزارت خارجه تا آن موقع  در برابر آن مقاومت کرده بود. نگران بودم که نگرانی آشکار پمپئو درباره نابودی توافق حتی تأخیر بیشتری در روند خروج ایجاد کند. با توجه به اینکه بروکراسی حاکم در وزارت خارجه باعث تعلل در جلوگیری از یک توافق توخالی بین‌المللی شده بود، تردید و دودلی در سطح سیاسی دولت می‌توانست کُشنده باشد.

آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7416/4/551112/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها