سکونتگاه‌های غیررسمی عامل تقابل‌های اجتماعی

کمال اطهاری
تحلیلگر اقتصاد مسکن
به جای حاشیه‌نشینی بهتر است از واژه سکونتگاه غیررسمی استفاده کنیم. چون این سکونتگاه‌ها علاوه بر حاشیه شهر به درون شهرها هم گسترش پیدا کرده است. دلیل افزایش سکونتگاه‌های غیررسمی از دهه 70، افزایش تراکم فروشی و گران شدن قیمت زمین و مسکن در شهرها بود. به این ترتیب دهک‌های  پایین و سپس دهک‌های متوسط استطاعت خود را هم برای خرید و هم برای اجاره مسکن در شهرها از دست دادند. این عامل اصلی گسترش سکونتگاه‌های غیررسمی بود. در درون شهرها یا مادر شهرها تراکم‌فروشی یا در واقع قانون فروشی شد که هم از لحاظ حقوقی هم فقهی، تراکم فروشی غیرقانونی و غیرشرعی است. در دهه 70 رشد سکونتگاه‌های غیررسمی پیرامون شهر تهران به  25 درصد در سال رسید. همین اتفاق در خیلی شهرهای دیگر هم رخ داد که منجر به شورش‌های شهری شد. پیرو افزایش تراکم فروشی، به بازارسپاری جامعه بود. بازارسپاری، برخلاف قانون اساسی که حقوق اجتماعی شهروندان را در مورد مسکن و سایر حوائج به رسمیت می‌شناسد، بود. برای مقابله با افزایش سکونت گاه‌های غیررسمی، در دهه 70 اصلاً اقدامات لازم صورت نگرفت و حتی اقدامات معکوس شد.
ادامه در صفحه 8