اولین کنگره نویسندگان ایران
لیلا ابراهیمیان/هفتاد و چهار سال از برگزاری نخستین کنگره نویسندگان ایران میگذرد؛ پنج سال پساز سقوط رضاشاه و پنج سال بعد از تأسیس حزب توده در ایران در تابستان سال ۱۳۲۵ انجمن روابط فرهنگی ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی 78 نفر از نویسندگان، شاعران و ادیبان کشور را به ریاست مستشارالدوله در باغ «خانه فرهنگ» گردهم آورد تا نخستین «کنگره نویسندگان ایران» برگزار شود.
هرج ومرج بعد از شهریورماه 1320 کم رنگ شده بود؛ فروپاشی حکومت رضاشاه فضا را برای فعالیت اهالی فرهنگ و روشنفکران مساعدتر کرده بود و همین شد که نویسندگان و هنرمندان ایرانی گرد هم آمدند تا به راهکارهایی برای رهایی از سانسور و دفاع از حقوق صنفی برسند و از دل همین گفتوگوها گروههایی چون انجمن هواداران هنر و ادبیات امروز، انجمن نویسندگان دموکرات و چند تشکل دیگر شکل گرفت. کنگره در حضور احمد قوام و سادچیکف، سفیر کبیر دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در ایران افتتاح شد؛ مستشارالدوله بعد از خوشامدگویی به میهمانها چنین گفت:«مدتهاست که در دو ملت دوست و همجوار شرط ادامه صفا و صمیمیت در قدم اول تقویت و تزیید روابط است... بهترین راه وصول به مقصود راه فرهنگ است.» بعد از آن ملکالشعرای بهار سخنرانی کرد: «ایامی فرا رسیده است که بایستی این فن از طرف خود ملت حمایت شود و مردم دریابند که حیات سیاسی و اجتماعی و اقتصادی آنها رهین زبان و ادبیات آنهاست و برای بقای شخصیت ملی و استقلال سیاسی خود باید از نویسندگان و گویندگان با علاقه و التهاب حمایت نمایند.» در طول یک هفته برگزاری این کنگره افرادی همچون پرویز ناتلخانلری، احسان طبری، نیما یوشیج، علیاصغر حکمت، عبدالحسین نوشین و بزرگ علوی سخنرانی کردند و در روز آخر قطعنامهای صادر شد. دربند پنجم این قطعنامه تأسیس یک کمیسیون و تشکیلات موقتی که بنیاد اتحادیه گویندگان و نویسندگان ایران را پیریزی کند، ضروری عنوان شده است. بسیاری این کنگره را نقطه عطفی برای فرهنگ ایران به شمار آوردهاند که گفتمانی تازه را در ادبیات فرهنگی آن دوران پدید آورد. این اولین بار بود که در یک مجمع رسمی و با حضور جمع زیادی از نویسندگان، شاعران و هنرمندان نامدار، سخن از «اتحادیه گویندگان و نویسندگان ایران» به میان میآمد، طرح موضوع امید آفرین در میان نویسندگان که البته در ادامه زیر سایه اختلافنظرها به فراموشی سپرده شد.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه