از رنگ درمانی تا کاربرد در تصویر (۹)

آرام مرتضوی
پژوهشگر و روان‌درمانگر تحلیلی
قبلاً به‌صورت کاملاً ابتدایی در رابطه با خصوصیات بصری یک تصویر توضیح داده شد و در رابطه با رنگ بینی نیز هر چند اندک و مختصر سخنانی به میان آمد تا با ساز و کار نظام دیداری بیشتر آشنا شویم، در این شماره قصد دارم کمی در رابطه با رنگ‌ها و تأثیرات درمانی‌شان صحبت کنم. در علوم ابتدایی اعتقاد بر این بود که رنگ‌ها قدرت شفابخشی دارند؛ فرانک آلپر در کتاب‌هایش پیرامون شهر گمشدۀ آتلانتیس استفاده از رنگ در درمان را به اهالی آن سرزمین نسبت داده است، در معابد مدور آن دوران اتاق‌هایی برای شفابخشی ساخته بودند، سقف‌های به هم پیوستۀ شیشه‌ای، نور خورشید را می‌شکستند و اتاق را از رنگ‌های متنوع پر می‌کردند. باستان شناسان کشف کردند مصریان نیز اتاق‌های ویژۀ درمان داشتند که در معابدشان مشخص بود این اتاق‌ها به طریقی ساخته می‌شدند که وقتی نور خورشید به داخل آنها وارد می‌شد، پرتوشان به رنگ‌های طیفی مجزا می‌شد و بیمارانی که نیاز به درمان با رنگ داشتند در این اتاق‌ها قرار می‌گرفتند. امروزه نیز در قبایل سرخ پوست مراسمی برپا می‌شود که در آن روی بدن نقش‌هایی برای عبادت ترسیم می‌شود. عده‌ای از بزرگان قبایل عقیده دارند که با ترسیم این خطوط رنگی انرژی و نیرویی خاص در تن و روان فرد جاری می‌گردد. به هر حال، درمان از طریق نور خورشید در اواسط قرن نوزدهم مجدداً کشف شد. در این راستا، پژوهش‌های پائولین ویلز دربارۀ رنگ درمانی نشان می‌دهد که رنگ‌ها خاصیت شفادهندگی دارند؛ او مثال‌هایی می‌آورد که نشان می‌دهد، رنگ قرمز می‌تواند فشار خون پایین و خستگی مفرط را برطرف کند، رنگ نارنجی ضدافسردگی است و رنگ فیروزه‌ای برای تقویت سامانۀ ایمنی بدن مفید است. به هر روی هرکجا که باشیم و به هر کاری که مشغول باشیم رنگ عضوی جدایی‌ناپذیر از زندگی ماست. جالب است که رؤیاهای ما نیز از موهبت رنگ بهره‌مند است. پس مهم است بدانیم که رنگ چیست؟ آلبرت انیشتین ثابت کرد که رنگ‌ها از طیفی از بسته‌های کوچک انرژی تشکیل می‌شوند که آنها را فوتون می‌نامید. همان طور که در شمارۀ قبل اشاره کردم وقتی این انرژی سطح شبکیه را تحریک می‌کند زنجیره‌ای از پیام‌های الکترومغناطیسی به پایانه‌ای در قشر پس سری می‌رسند و در آنجا این پیام‌ها به تصویر تبدیل می‌شوند و ما ادراکی اعجاب انگیز از تصویر را تجربه می‌کنیم. این انرژی ارتعاشی رنگ که در نور خورشید وجود دارد برای سلامتی ضروری است، در حقیقت هیچ موجود زنده‌ای نمی‌تواند بدون نور و گرمای خورشید زنده بماند. یکی از بیماری‌های رایج در فصل‌های کم نور سال اختلالی است که به آن افسردگی فصلی(SAD) می‌گویند. با توجه به اهمیت رنگ و نور می‌توان پیش‌بینی کرد که کاربردهای زیادی را می‌توان برای این دست هنرها در نظر گرفت. اکنون کمی گسترده‌تر پیرامون نظریاتی که خصوصیات رنگ‌ها را توضیح می‌دهند صحبت خواهم کرد، رنگ قرمز و قرمز مایل به نارنجی خصوصیات هیجان انگیز و تحریک‌کننده دارد، اما در ضمن از قدرت انقباض نیز بر خوردار است. پس طبق نظریات رنگ درمانی این طیف رنگ‌ها برای بیمار آسمی خوب نیست...  .‌