نظم نوین جهانی، دیگرغربی نخواهد بود

وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگوی اینستاگرامی با مخاطبان بین‌المللی‌، به بیان دیدگاه‌های خود درباره مسائل مختلف جهان و منطقه پرداخت. محمدجواد ظریف در این گفت و گوی زنده  که به زبان انگلیسی و در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برای مخاطبان بین‌المللی سخن می‌گفت، با بیان اینکه ۳۰ سال گذشته یکی از پرتلاطم‌ترین دوران‌های جهان بوده و شاهد جنگ‌ها و تغییرات شدید نوین و فجایع در جامعه بین‌المللی بوده‌ایم، گفت: برخی می‌خواهند بعد از کرونا نظم جدیدی برای دنیا تعریف کنند. نظم نوین جهانی دیگر کاملاً غربی نخواهد بود.
به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه اضافه کرد:‌ ابرقدرت‌ها اشتباه محاسباتی داشتند و اعلام نظم نوین جهانی به وسیله رئیس جمهوری وقت امریکا، موضوع حکمرانی جهانی و قرن نوین امریکایی و اعلام پیروزی بر عرشه ناو جنگی امریکایی در ۳۰ و چند سال گذشته تلاش‌هایی برای نسخه پیچی آینده بود. ظریف تصریح کرد: اگر می‌خواهیم بدانیم که چه می‌گذرد و از اتفاقات سوء جلوگیری کنیم باید بدانیم که کجاییم و به کجا خواهیم رفت. وزیر امور خارجه در عین حال یادآور شد: یادمان باشد که رئیس جمهور ترامپ گفت که ۷ تریلیون دلار برای برپایی نظم نوین جهانی هزینه کردیم و شکست خوردیم. ظریف با بررسی وقایع مهم قرن 20 مانند جنگ جهانی اول و دوم و جنگ سرد و ناموفق بودن سیاست ورزی‌های غربی در جهت جلوگیری از بروز درگیری‌ها افزود: انقلاب اسلامی ایران و جنبش غیر متعهدها تلاش‌هایی برای گریز از جنگ سرد بود.
وزیر امور خارجه در ادامه سخنانش اظهار داشت: شورای امنیت همچنین در رسیدگی به تجاوزگری آشکار ناکام بود. حتی در برخی مواقع،‌ ایران را به خاطر مشکلات مقصر می‌دانست و در پایان، زمانی که ایران در حال به دست آوردن پیروزی‌هایی در نبردها بود، همه اعضای شورای امنیت در کنار هم قرار گرفتند و این نهادی را که اکنون به نام پنج عضو دائم شورای امنیت می‌شناسیم، تأسیس کردند. ظریف اضافه کرد:‌ پس از حمله به کویت، هر کسی به ائتلافی که امریکا ایجاد کرده بود، پیوست تا عراق را از کویت خارج کند،  از جمله کشور سوریه. روسیه به این ائتلاف نپیوست اما کاری هم برای ممانعت از اقدام این ائتلاف انجام نداد. به همین دلیل بود که کج فهمی در امریکا مبنی بر اینکه نظم جدید جهانی روی داده، رخ داد. در این میان بود که جورج بوش پسر در نطق مجمع عمومی سازمان ملل ظهور نظم جدید جهانی را اعلام کرد که هزینه‌های گسترده و گزافی در جامعه جهانی و امریکا به دنبال داشت.
وزیر امور خارجه ادامه داد: سپس شاهد ظهور جهانی سازی بودیم. البته جهانی سازی در مورد تجارت مدت‌ها بود، آغاز شده بود. حتی برخی معتقد بودند جهانی سازی در حوزه تجارت در ابتدای قرن بیستم آغاز شده  اما جهانی سازی به سطوح جدیدی رسیده بود. در آن زمان به این مسأله پی برده شد که نه تنها در حوزه تجارت، بلکه در مسائل دیگر نیز جهانی سازی رخ داده است حتی در مسأله امنیت.
ظریف در این سخنرانی همچنین به هزینه‌های امریکا در امور نظامی در ادوار گذشته در مقایسه با دیگر کشورها اشاره و تصریح کرد که  امریکا بسیار بیشتر از هر کشور دیگری همچون روسیه، چین و عربستان هزینه نظامی داشته است و با  این کار همه چیز را امنیتی کرد. وزیر امور خارجه افزود: هدف امریکا ایجاد فضای امنیتی در جهان بود تا بتواند با هزینه‌های نظامی بر دنیا تسلط یابد. وزیر امور خارجه اشتباه محاسباتی امریکا را باور به ظهور نظم نوین جهانی و استفاده از قدرت نظامی برای جاودانه ساختن نظم جهانی آینده دانست و اظهار داشت آنها با دخالت‌های خود مرتکب یک اشتباه بزرگ شدند و دخالت نظامی تبدیل به یک هنجار در سیاست‌های جهانی امریکا شد. ظریف با اشاره به اظهارات ترامپ در مورد هزینه‌های هنگفت بی ثمر برای منافع ملی امریکا گفت که او نیز اکنون در دوران ریاست جمهوری خود یک میلیارد دلار دیگر در همان باتلاق هزینه کرد. وی ادامه داد که ماجراجویی‌های واشنگتن به قیمت جان تعداد زیادی از مردم امریکا و هشت هزار میلیارد دلار از خزانه این کشور تمام شده که منجر به افراط گرایی و تروریسم در منطقه ما (خاورمیانه) شده است. ظریف در ادامه اظهار داشت که معتقدم این نتیجه عدم درک حقایق مربوط به گذار است یا تلاش برای پیشداوری نتیجه یا تلاش برای تسهیل نتایج دلخواه که منجر به وقوع این فاجعه شده است.