بادهای 120 روزه در خراسان جنوبی تبدیل به برق می‌شوند

زهره افشار
 خبرنگار
تا 70 سال پیش ساکنان منطقه کویری نهبندان در خراسان جنوبی گندم خود را با آسیاب های بادی که با بادهای 120 روزه می‌چرخید، آرد می‌کردند. اما امروز با شنیدن نام بادهای 120 روزه سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی، آنچه در ذهنمان نقش می‌بندد توفان شن و کاهش دید و به زیر شن رفتن راه‌های روستایی و شهری است. حق هم داریم که چنین تصوری داشته باشیم، زیرا استفاده از فرصت‌هایی که طبیعت دراختیارمان می‌گذارد در کشور ما کمتر انجام می‌شود. بادهای 120 روزه افزون بر چهره تخریبی و نقشی که در بیابانزایی دارند، فرصتی هم برای تأمین انرژی پاک به وجود می آورند و حالا در خراسان جنوبی قرار است از این فرصت برای تولید برق استفاده شود. برنامه روی کاغذ این است؛ برق تولیدی هم می‌تواند کمکی برای شبکه برق داخلی باشد و هم به دلیل همجواری با کشور افغانستان برایمان ارزآوری داشته باشد.
دالان های انرژی در کویر
استان مرزی خراسان جنوبی با داشتن دالان‌های بادی، منطقه مناسبی برای ایجاد نیروگاه بادی است. تعداد بالای روزهای آفتابی در کنار وزش باد، امکان استفاده از انرژی بادی را در این استان فراهم کرده است. در این استان پیشتر نیروگاه‌های آفتابی حتی در مقیاس کوچک و روی پشت بام خانه‌ها ساخته شده بود و دولت علاوه بر دادن تسهیلات به متقاضیان سرمایه‌گذاری در این بخش، برق تولیدی این نیروگاه‌های کوچک را هم به صورت تضمینی و برای 20 سال خریداری می‌کند.
«مهدی دادگر» ، مدیر عامل شرکت توزیع نیروی برق خراسان جنوبی در گفت‌و‌گو با «ایران» گفت: وجود حداقل سه دالان مهم بادی در استان فرصت بی‌بدیلی برای ایجاد توربین‌های بادی است، که زمینه مناسبی را برای سرمایه‌گذاری فراهم کرده است. وی افزود: از سوی دیگر افغانستان به عنوان کشور همسایه استان خراسان جنوبی به صورت مکرر درخواست انرژی برق از استان را دارد که سرمایه‌گذاری در زمینه تولید انرژی برق از باد، صرفه اقتصادی مناسبی برای صادرات به کشور افغانستان دارد.
به گفته وی وجود دالان‌های بادی و برخورداری از 300 روز آفتابی طی یک سال از مزیت‌های بی‌نظیر سرمایه‌گذاری خراسان جنوبی در زمینه تولید انرژی پاک و تجدید پذیر است. وی تأکید کرد: در صورت استفاده بهینه از این انرژی پایدار می‌توان خراسان جنوبی را به یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید برق در کشور تبدیل کرد. وی توضیح داد که در این استان قبلاً نیروگاه‌های خورشیدی ایجاد شده بود.
وی افزود: در این بخش از ابتدای امسال تاکنون ۳۷ نیروگاه خورشیدی با مجموع ظرفیت ۴۰۰ کیلووات به شبکه توزیع نیروی برق خراسان جنوبی متصل شده است و بیش از یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان بابت خرید تضمینی برق، به مشترکان این نیروگاه‌ها پرداخت شده است.
دادگر، با بیان اینکه هم‌اکنون 322 نیروگاه‌ برق خورشیدی با ظرفیت ۲۱.۱۶ مگاوات در خراسان جنوبی فعال است گفت: ۳.۱۶ مگاوات از این ظرفیت مربوط به ۳۱۹ نیروگاه خورشیدی ۲۰ و بالای ۲۰ کیلووات، ۱۰ مگاوات مربوط به نیروگاه شهرستان خوسف، ۷ مگاوات مربوط به نیروگاه سربیشه و یک مگاوات مربوط به نیروگاه شهرستان بشرویه است.
به گفته وی از ابتدای طرح خرید تضمینی برق از مشترکان نیروگاه‌های خورشیدی در استان تاکنون، در مجموع ۷ میلیون و ۵۹۳ هزار کیلووات ساعت برق خریداری و ۸ میلیارد و ۲۸۹ میلیون تومان به صاحبان این نیروگاه‌ها پرداخت شده است.
وی همچنین با اشاره به شروع عملیات اجرایی نیروگاه بادی ۵۰ مگاواتی «درح » در سربیشه گفت: با احتساب سرمایه‌گذاری‌های قبلی در صورت تکمیل عملیات اجرایی این طرح، مجموع ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر استان از مرز ۷۰ مگاوات عبور خواهد کرد. وی تصریح کرد: پیشتر برای تولید برق از انرژی خورشید در استان سرمایه‌گذاری شده بود ولی برای نخستین بار می‌خواهیم از انرژی باد در استان خراسان جنوبی استفاده کنیم. به گفته وی با ساخت نیروگاه درح سالانه ۴۵ میلیون لیتر گازوئیل و ۱۲۵ هزار مترمکعب آب صرفه‌جویی خواهد شد. همچنین میزان اشتغال این نیروگاه در دوره نصب ۶ هزار و ۶۵۰ نفر روز و دوره بهره‌برداری ۲۵ نفر به‌طور مستمر پیش‌بینی شده است.
 سرمایه‌گذاری 60 میلیون یورویی برای نیروگاه بادی« درح »
«محسن حکاک صادقی» مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری نیروگاه درح در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: از آنجا که خراسان جنوبی جزو مناطقی از کشور است که معمولاً دارای باد با سرعت بالای 7متر برثانیه است از جمله مناطق مستعد برای ساخت نیروگاه بادی به شمار می‌رود. به گفته وی این نیروگاه 20 توربین بادی دارد که هرکدام از این توربین‌ها می‌توانند 2.5 مگاوات برق در ساعت تولید کنند که در مجموع 50 مگاوات می‌شود. قرار است وزارت نیرو برق تولیدی این نیروگاه را به مدت 20 سال و به صورت تضمینی خریداری کند. وی با اشاره به اینکه این نیروگاه در حال حاضر 15 در صد پیشرفت فیزیکی دارد افزود: از زمان شروع ساخت این نیروگاه یعنی از مهر ماه سال گذشته تاکنون نرخ ارز رشد 70 درصدی داشته و این مسأله کار را برای تسریع و بهره‌برداری از توربین‌ها با مشکلاتی روبه‌رو کرده است و عملاً کار را خوابانده است. به گفته وی در زمان انعقاد قرارداد ساخت این نیروگاه، قیمت پایه خرید هر کیلووات ساعت برق 420 تومان تعیین شده بود. وی تصریح کرد: هرچند این نرخ بعداً به 546 تومان افزایش یافت اما ما همچنان خواهان اصلاح این نرخ به 850 تا 900 تومان هستیم زیرا در غیر این‌صورت و با توجه به افزایش ناگهانی نرخ ارز، اصولاً ساخت این نیروگاه غیر اقتصادی خواهد بود. حکاک تصریح کرد: در جریان سفر وزیر نیرو به خراسان جنوبی در خرداد ماه این مسأله مطرح و ایشان قول مساعدت دادند. وی خاطر نشان کرد: در صورتی که این نرخ اصلاح شود این آمادگی وجود دارد که نیروگاه بادی درح تا پایان سال99 تکمیل و به بهره‌برداری برسد.