رایزنی‌های فشرده ظریف در عراق

گروه سیاسی/ در حالی که قرار است نخست وزیر عراق روز سه‌شنبه پس از سفرش به ریاض راهی تهران شود؛ محمدجواد ظریف به بغداد رفت تا ضمن دیدار با مقامات عالی عراق و رایزنی با آنها مقدمه میزبانی از مصطفی الکاظمی را مهیا سازد.
با این حال از آنجا که مبتنی بر سابقه الکاظمی در حل اختلافات و روابط صمیمانه این سیاستمدار کارآزموده عراقی با محمدبن سلمان ولیعهد عربستان گمانه‌زنی‌ها درباره قصد او برای میانجیگری میان تهران و ریاض  و حتی تهران و واشنگتن پررنگ‌تر از هر زمان دیگری مطرح شده است؛ سفر ظریف به بغداد و سپس اربیل نیز از سوی ناظران و کارشناسان بیشتر با همین رویکرد تطبیق داده شد.
تا آنجا که به گزارش ایسنا، روز گذشته «غضنفر البطیخ»، یکی از رهبران ائتلاف فتح عراق (ائتلافی که رهبری‌اش با ‌هادی العامری است) در ارزیابی خود از اهداف سفر ظریف گرچه  نخستین هدف ظریف از این سفر را تأکید بر روابط ایران و عراق و برطرف کردن برخی شک و شبهه‌ها مبنی بر دور شدن عراق از محور ایران بعد از رسیدن مصطفی الکاظمی به نخست وزیری دانست؛ اما در تشریح مقصود دوم وزیر امور خارجه ایران گفت: «هدف دیگر این سفر رساندن پیام به کشورهای حاشیه خلیج فارس و خصوصاً عربستان است مبنی بر اینکه تهران آماده ایجاد برخی تفاهم‌ها به واسطه عراق است. سفر ظریف خالی از این مسأله نیست عراق بخوبی امکان این را دارد که این نقش را ایفا کند و به نفع عراق نیست که در یک محور علیه محور دیگری قرار بگیرد.»
ارزیابی که ساعتی بعد از سوی «فاضل جابر»، نماینده ائتلاف فتح در پارلمان عراق رد شد. او در گفت‌وگو با خبرگزاری المعلومه، سفر ظریف به بغداد را سفری معمول دانست که وزیر امور خارجه ایران در آن حامل هیچ گونه پیامی برای واشنگتن و ریاض نیست.
ظریف: در مورد جنایت‌های امریکا در منطقه رایزنی می‌کنم
محمدجواد ظریف اما به محض ورود به فرودگاه بغداد، جایی در نزدیکی محل به شهادت رسیدن سردار شهید سلیمانی و یارانش ضمن ادای احترام به مقام آن شهدا گفت که  در جریان سفر به عراق در مورد مسائل دوجانبه و منطقه‌ای از جمله جنایت‌های امریکا در منطقه همچون به شهادت رساندن شهید قاسم  سلیمانی و ابومهدی المهندس و سایر همراهان‌شان با مقامات این کشور رایزنی و گفت‌وگو می‌کند.
او هیچ اشاره‌ای به احتمالات مطرح شده پیرامون میانجیگری‌های بغداد نکرد و تنها با بیان اینکه بسیار خوشحال هستم که بعد از تشکیل دولت عراق و پیش از سفر آقای نخست وزیر «الکاظمی» به دعوت آقای روحانی به تهران، سفری به بغداد داشته‌ام، افزود: البته سفر من به عراق از قبل هماهنگ شده بود و  این سفر فرصت خوبی را فراهم می‌کند که با توجه به سفر نخست‌وزیر عراق به تهران در روز سه‌شنبه، هماهنگی‌های لازم برای این سفر انجام دهیم.
ظریف در بغداد با رئیس جمهوری، نخست وزیر، وزیر امور خارجه، رئیس پارلمان و تنی چند از چهره‌های تأثیرگذار این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.
در دیدار صبح دیروز او با «برهم صالح» رئیس جمهوری عراق  دو طرف ضمن تأکید بر روابط دیرینه و تاریخی دو کشور، توسعه و تعمیق آن را به نفع دو ملت و کشورهای منطقه خواندند. به گزارش ایرنا، در این دیدار همچنین درخصوص آخرین تحولات روابط دوجانبه و برخی موضوعات مهم برای گسترش روابط اقتصادی و تجاری دو کشور، پیگیری شهادت سرداران مقاومت، مهم‌ترین مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و سایر موضوعات مورد علاقه رایزنی و تبادل نظر شد. دیدار ظریف با نخست وزیر عراق هم طی دو جلسه خصوصی و جمعی برگزار شد. محتوای گفت‌وگوهای غیرخصوصی آنها درخصوص آخرین تحولات روابط دو جانبه، سفر قریب‌الوقوع نخست وزیر عراق به ایران و مهم‌ترین مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی بود.
از نقش عراق در منطقه خلیج فارس استقبال می‌کنیم
گفت‌وگوهای وزیر امور خارجه کشورمان با «فؤاد حسین» همتای عراقی‌اش نیز در دو دور برگزار شد که دور اول آن پشت درهای بسته بود. وزرای امور خارجه دو کشور در دور دوم گفت‌وگوهای خود درخصوص ابعاد مختلف روابط دوجانبه از جمله سیاسی، اقتصادی، امنیتی و... گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.
سفر پیش روی نخست وزیر عراق به ایران، پیگیری توافقات سفر روحانی به عراق، تقویت و تشدید همکاری‌ها برای پیگیری حقوقی شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس، تقویت روابط اقتصادی و تجاری دوجانبه بویژه برگزاری (مجازی) کمیسیون مشترک اقتصادی، مقابله مشترک با تروریسم، تقویت همکاری و انتقال تجربیات برای مقابله با کرونا از جمله محورهای گفت‌وگوی دو مقام بود. ظریف و فؤاد حسین سپس در یک نشست خبری به تشریح نتیجه رایزنی‌هایشان پرداختند و بر مستحکم بودن روابط دو کشور و لزوم تقویت و گسترش آن تأکید کردند.
فؤاد حسین در این نشست خبری گفت که  با وزیر خارجه ایران در رابطه با مسائل اقتصادی و تأثیر آن‌ها در مقابله با کرونا بحث و رایزنی و بر ضرورت حمایت از حاکمیت عراق تأکید کرده است.
وزیر امور خارجه کشورمان هم با بیان اینکه باید در رابطه با تهدیدات مداوم داعش هوشیاری کامل داشته باشیم، ادامه داد: شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس خسارتی بزرگ در جنگ با تروریسم در منطقه و عراق به شمار می‌رود و ما پرونده این جنایت امریکا را با قدرت پیگیری خواهیم کرد.
ظریف گفت: روابط میان ایران و عراق بر اساس احترام متقابل و احترام به حاکمیت دو کشور است و ما از نقش عراق در منطقه خلیج فارس استقبال می‌کنیم. وزیر خارجه کشورمان در ادامه  سفرش به عراق، با‌ رئیس مجلس،هادی العامری رئیس ائتلاف فتح  و سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق و ائتلاف عراقیون دیدار کرد.
تأکید بر بررسی پرونده ترور شهید سلیمانی
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در دیدار با فائق الزیدان، رئیس شورای عالی قضایی عراق گفت که سفر آینده نخست وزیر این کشور به تهران بهترین فرصت برای توسعه روابط دو کشور است. ظریف اظهار داشت که این سفر فرصتی مغتنم است که توافقات سفر سال 97 دکتر روحانی به عراق را پیگیری کنیم. وی ابراز امیدواری کرد که سفر سه‌شنبه هفته جاری نخست وزیر عراق به جمهوری اسلامی ایران توأم با موفقیت و دستاورد برای دو ملت دوست و برادر باشد.
رئیس شورای عالی قضایی عراق نیز در این دیدار با قدردانی از موضع جمهوری اسلامی ایران در حمایت از ملت و کشور عراق گفت که روابط با ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. الزیدان افزود که ایران و عراق مشترکات زیادی دارند و باید روابط دو کشور در حوزه‌های مختلف روز به روز گسترده‌تر شود. همکاری و هم‌افزایی دو کشور در پیگیری حقوقی ترور سرداران مقاومت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس محور اصلی گفت‌وگو در این دیدار بود.
ظریف بعد از ظهر دیروز هم با دعوت نچیروان بارزانی رئیس حکومت خودگردان اقلیم کردستان عراق راهی اربیل شد و با مقامات این منطقه دیدار و گفت‌وگو کرد.
ظریف در پایان دیدارهای خود نیز به خبرنگار ایرنا در عراق  از نتایج گفت‌وگوهای خود با مقامات عراقی ابراز رضایت کرد و گفت بغداد برای اجرای توافقات با جمهوری اسلامی ایران جدی است.
تأکید شورای عالی قضایی عراق بر تحقیق درباره ترور سردار سلیمانی
به گزارش ایرنا، همزمان با سفر روز گذشته ظریف به بغداد شورای عالی قضایی عراق اعلام کرد که تحقیقات در رابطه با جنایت امریکا در فرودگاه بغداد از همان ابتدا آغاز شد و شورای عالی قضایی عراق با آن به عنوان یک اقدام جنایی برخورد کرد؛ جنایتی که در خاک عراق رخ داد و بخشی از کسانی که علیه آن‌ها جنایت شده است عراقی هستند. این شورا تأکید کرد که تحقیقات در رابطه با این ترور بر اساس قوانین حقوقی و قضایی عراق انجام شد و اظهارات نماینده رسمی سفارت ایران در عراق در رابطه با این اقدام ثبت شده است.

برش
اخراج امریکا، محور گفت‌وگوی ظریف و رئیس حشدالشعبی

ظریف همچنین در گفت‌وگو با «فالح فیاض» رئیس سازمان حشد الشعبی عراق درخصوص آخرین تحولات روابط دوجانبه، پیگیری ترور سرداران مقاومت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس، تصمیم قانونی دولت، مردم و پارلمان عراق مبنی بر لزوم خروج نیروهای امریکایی از این کشور و سایر موضوعات مورد علاقه رایزنی کرد.
همچنان که رهبر جریان حکمت ملی عراق  نیز در دیدار با ظریف بر ادامه تلاش‌های سیاسی برای اخراج نیروهای امریکایی از عراق تأکید کرد. سید عمار حکیم با تأکید بر اینکه این سفر در راستای تعمیق روابط میان دو کشور است، گفت: دولت فعلی عراق پس از بن‌بست سیاسی و تظاهرات پی در پی شهرهای مختلف عراق بر سر کار آمد و ائتلاف «عراقیون» در چارچوب تلاش‌ها برای کنترل اوضاع در عراق و وضعیت داخلی کشور تشکیل شده است.
ظریف نیز در این دیدار با تأکید بر اینکه ایران به انتخاب ملت عراق و روند سیاسی آنها احترام می‌گذارد، سفر الکاظمی به تهران را دارای اهمیت زیاد برای ایران توصیف و بر اهتمام جمهوری اسلامی ایران بر ایجاد روابطی بهتر با عراق تأکید کرد.