کرونا پدیده‌ای عادی نیست

 تقی آزاد ارمکی
 جامعه شناس و استاد دانشگاه
 در دوران کرونا نسبت به رفتار مردم، نمی‌توان گفت که آنها کاملاً رفتاری منفی دارند. متأسفانه در جامعه و در رسانه‌ها، کرونا، تبدیل به پدیده‌ای فانتزی شده و همین امر هم سبب شد، مردم با آن به شکل فانتزی رفتار کنند. اگر از ابتدای امر این پدیده، مورد واکاوی و کارشناسی قرار می‌گرفت، رفتار مردم هم تغییر می‌کرد. وقتی یک مجری تلویزیون فقط در مورد بحران و وضعیت بهداشت صحبت می‌کند، کمک کرده که این پدیده فانتزی شود و در نهایت برخی رعایت می‌کنند و برخی حتی باور هم نمی‌کنند.
در خصوص کرونا باید به اثرات اقتصادی، تاریخی و سیاسی آن هم پرداخته شود. باید از مرگ و میرها تحلیل و تعبیر اقتصادی، سیاسی و محیطی شود تا تبدیل به یک بحران شود. وقتی می‌گوییم در فلان روز در ایران تنها ۲۰۰نفر مردند، در حالی که در فلان کشور  2000 نفر فوتی وجود داشت، یعنی در واقع می‌گوییم که این پدیده آنچنان هم که باید و شاید بزرگ نیست. این در حالی است که در برخی از کشورها آمار جمعیتی بسیار بیشتر از کشور ماست و نباید بین اعداد و ارقام مقایسه‌های این چنینی صورت بگیرد. در کل، نظام اطلاع رسانی، کارشناسی و تحقیقات باید رواج بیشتری داشته باشند. در ابتدای شیوع بیماری شاید کرونا آسیب‌های اجتماعی آنچنانی را در پی نداشت، اما در هر بحرانی هرچه به سمت طولانی‌ترشدن پیش می‌رویم و بحران عمیق‌تر می‌شود، جامعه باید احساس کند که آن پدیده خطرناک و مسأله ساز است. نباید فرد فکر کند که احتمالاً من نمی‌میرم و آن فردی که مرده ممکن است مریضی زمینه‌ای داشته، این تفکر باید تغییر کند.
مسأله دیگری که لازم است به آن پرداخته شود این است که در روزهای اول شروع بیماری، مسئولیت‌ها به وزارت بهداشت و درمان سپرده شده بود، اما با گذشت زمان نیروهای دیگر اجتماعی ورود کردند و از آنجایی که بخش‌هایی از مسئولیت‌ها از وزارت بهداشت گرفته شد، کرونا به حاشیه رفت. لازم است که دوباره مسئولیت‌ها به وزارت بهداشت و درمان سپرده شود تا مردم را مجاب به رعایت موارد لازم کند. مورد مهم دیگری که باید به آن اشاره شود، این است که قبول داریم کشور دچار مشکلات اقتصادی است، اما از گروه‌هایی که در نتیجه تعطیلی‌های مکرر، کسب و کار آنها دچار مشکل شده‌، باید حمایت شود، به طور مثال وقتی که در حوزه غذایی می‌بینیم رستوران‌ها در حال خسارت دیدن هستند و برای جبران خسارت خود تخلف کرده و رستوران را بازگشایی می‌کنند، باید به کمک آنها شتافت. به‌عنوان نمونه می‌توان تا سه سال آینده از آنها مالیات اخذ نکرد یا آنها را از پرداخت مالیات‌های عقب افتاده معاف کرد. در کل باید سیاست‌های حمایتی به اصنافی که تحت تأثیر کرونا دچار مشکلات اقتصادی شده‌اند، ارائه کرد.
مورد دیگری که در خصوص کرونا باید به آن پرداخته شود، این است که در این حوزه متأسفانه هنرمندان، روشنفکران و علما صدایی که نشان دهنده منفی بودن این پدیده باشد، نداشتند. مثلاً اصلاً جایی گفته نشد انسان‌هایی که کشته شدند که بودند. باید با نجوایی موسیقایی، اضطراب ناشی از کرونا را درک کنیم. متأسفانه در حوزه هنر، موسیقی، ادبیات و دین صدایی نمی‌شنویم و در نهایت امر هم جامعه فکر کرده که این اتفاق فقط یک شوخی است. باید کنشگران تلاش کنند تا جامعه متوجه خطرناک بودن این بیماری باشد.