الکاظمی در راه تهران

گروه سیاسی/ اعلام برنامه سفر قریب‌الوقوع مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق به ایران و عربستان، به موجی از گمانه‌زنی‌ها پیرامون اهداف او در این سفر‌ها دامن زده است. بخصوص که قرار است پیش از این سفر، وزیر خارجه ایران هم امروز سفری به عراق داشته باشد. این نخستین بار نیست که احدی از نخست وزیران عراق به فاصله کوتاهی پس از برعهده گرفتن مسئولیت به پایتخت‌های دو کشور بزرگ همسایه خود سفر می‌کنند. سفر الکاظمی همان کاری است که زمانی نوری المالکی و بعد عادل عبدالمهدی در جایگاه نخست وزیران پیشین عراق انجام دادند. زیرا ناگفته پیدا است که رابطه با این دو  قدرت منطقه‌ای به تناسب رویکردهای سیاست خارجی‌شان تا چه حد می‌تواند حائز تأثیرات مثبت یا منفی بر شرایط داخلی عراق باشد. وضعیتی که طی سال‌های گذشته خود را در حمایت‌های پیدا و پنهان دلارهای نفتی عربستان از داعش و در مقابل حمایت ایران از همسایه غربی‌اش در پیروزی برابر این گروه تروریستی و امثال آن نشان داد.
با وجود این سفر نخست وزیر جدید عراق به تهران حائز ویژگی‌های مضاعفی است. استقلال کاظمی از جریان‌های سیاسی رایج در عراق و موضعگیری‌های نخستین او پیرامون جهت‌گیری‌های سیاست خارجی مطلوب دولتش که به شکل عیان بر مخالفت  او به استفاده از سرزمین عراق به عنوان پایگاهی برای تهاجم علیه کشور‌های همسایه و یا به میدان جنگی برای ستیز‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تأکید داشت با وجود اینکه می‌توانست بیشتر متوجه امریکا و پایگاه‌های نظامی این کشور در عراق تعبیر شود توسط برخی رسانه‌ها خط و نشان کشیدن الکاظمی برای حضور نیروهای مستشاری ایران در کشورش و تمایل او به فاصله گرفتن از ایران نمایانده شد. تحلیلی که دست‌کم در نزدیک به سه ماهی که از نخست وزیری الکاظمی می‌گذرد، نادرست از کار درآمده است.  وجه دیگر اهمیت این سفر با توجه به تجربه الکاظمی در میانجیگری‌های داخلی میان گروه‌های عراقی از نظر بعضی تحلیلگران احتمال میانجیگری او میان تهران و ریاض است؛ گمانه‌زنی که امری جدید نیست.
به گزارش ایسنا، یک مسئول دولتی عراقی در گفت‌وگو با فرانس ۲۴ با اشاره به سفر قریب الوقوع نخست وزیر این کشور به تهران و ریاض گفته است: این سفر تلاشی در راستای ایجاد تعادل در روابط بغداد با دو رقیب منطقه‌ای است. همچنین از آنجا که گفته شده مقصد سوم نخست وزیر عراق پس از ایران و عربستان، امریکا خواهد بود، برخی کارشناسان این سفر را در بستر رجز خوانی‌های امریکا مبنی بر ناتوانی ایران از بیرون کردن نظامیان امریکایی از عراق تحلیل کردند. چنان که رضا میرابیان، تحلیلگر مسائل خاورمیانه نیز در گفت‌وگویی با ایلنا در این باره گفت: اینکه می‌گویند دست ایران کوتاه شده و به هدف خودش در بیرون راندن امریکا از عراق نرسیده است آرزوهای فرمانده تروریست‌های سنتکام است، اما روی زمین چنین چیزی نیست. جمهوری اسلامی ایران خواهان استقلال و حاکمیت عراق است و به دولت این کشور که حاصل انتخاب پارلمان است، احترام می‌گذارد.
او با اشاره به مصوبه پارلمان عراق  برای پایان حضور امریکایی‌ها در عراق که پس از عملیات تروریستی علیه سردار شهید سلیمانی و ابومهدی مهندس به تصویب رسید پیش‌بینی کرد که الکاظمی قصد دارد در سفر به امریکا خط پایانی برای انجام این کار بگذارد و اجرای مصوبه مجلس عراق را مشخص کند. این کارشناس مسائل خاورمیانه درباره احتمال میانجیگری الکاظمی نیز گفت: خود سعودی‌ها پیش‌تر از عادل عبدالمهدی و حتی پیش از آن از العبادی خواسته بودند که در مورد ایران میانجیگری کند. این کارشناس مسائل عراق درباره آثار سفر الکاظمی به ایران اظهار داشت: این سفر در راستای تقویت پیوندهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی بین دو کشور خواهد بود و قطعاً روابط دو کشور از آنچه که در گذشته بوده، افزون‌تر خواهد شد. به گزارش ایسنا، دانه محمد، عضو فراکسیون حزب دموکرات کردستان در پارلمان عراق نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری ملی عراق (نینا) پیرامون سفرهای آتی الکاظمی گفت: سفرهای خارجی خصوصاً به ایران، عربستان و امریکا ضروری و مثبت است زیرا این کشورها تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر سیاست‌های داخلی و خارجی عراق دارند. بویژه اگر این سفرها در راستای حمایت سیاسی، امنیتی، نظامی و اقتصادی از عراق در این شرایط سخت باشد. روزنامه عرب زبان الاخبار، چاپ بیروت هم از برقراری توازن بین دو دولت امریکا و ایران  به عنوانی یکی از اهداف مورد پیگیری نخست وزیر عراق در سفرهای سه‌گانه پیش رویش نام برد.
روسیا الیوم هم به نقل از یک منبع دولتی عراق نوشت که مصطفی الکاظمی در سفرهایی که به ایران، امریکا و عربستان سعودی دارد، نزدیک‌سازی دیدگاه‌ها بین واشنگتن و تهران و کاهش تنش بین ریاض و تهران را بررسی خواهد کرد. او گفت که هدف الکاظمی بررسی این مسأله ضروری با سران کشورهای مذکور برای دور نگه داشتن عراق از درگیری بین آنان است.
اهداف نخست وزیر عراق در این سفرها هر چه که باشد، یک نکته قابل انکار نیست و آن اینکه سفر او به ایران در راستای تقویت پیوندهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی بین دو کشور خواهد بود و قطعاً روابط دو کشور از آنچه که در گذشته بوده، افزون‌تر خواهد شد. بر اساس برنامه‌های اعلام  شده نخست وزیر عراق امروز یکشنبه از محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در بغداد استقبال خواهد کرد و روز دوشنبه در رأس هیأتی متشکل از وزرای نفت، برق، برنامه‌ریزی و دارایی عازم ریاض خواهد شد و بعد از ظهر روز سه‌شنبه به طور مستقیم ریاض را به مقصد تهران ترک خواهد کرد و قرار است که با مقامات بلندپایه ایرانی دیدار کند.