فضیلت نماز شب

حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی  
«وَ مِنَ اللیل فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّک عَسَى‏ أن یَبْعَثَک رَبُّک مَقَاماً مَّحْمُوداً» (اسراء، 79)
و پاسی از شب را برای عبادت و بندگی بیدار باش که این افزون [بر واجب،] ویژه توست، امید است پروردگارت تو را [به سبب این عبادت ویژه] به جایگاهی ستوده برانگیزد.
بر اساس این آیه، نماز شب بر پیامبر اکرم( ‏ص) واجب بود و بر دیگر مسلمانان مستحب است.
نماز شب از نمازهاى بسیار بافضیلت است و در سوره‏‌هاى مزمل و مدثر سفارش اکید شده است: «قم الّیلِ الاّ قلیلاً» در روایات بیش از 30 فضیلت براى نمازشب برشمرده شده است که به برخى از فضایل آن اشاره مى‌‏شود:
نماز شب، رمز سلامتى بدن و روشنایى قبر است. نماز شب، در خلق و خوی، رزق و روزی، برطرف شدن غم و اندوه، نورانیت چهره و روشنایی چشم مؤثر است.
نماز شب، گناه روز را محو مى‏‌کند و نور قیامت است.
امام صادق( ع) مى‏‌فرماید: پاداش نمازشب آن قدر زیاد است که خداوند در قرآن کریم مى‏‌فرماید: «فلاتَعلم نفس ما اُخفى لهم من قُرّة اَعین جزاء بما کانوا یعملون» هیچ‏کس پاداشى را که براى آنان در نظر گرفته شده نمى‏‌داند.
امام صادق‏ (ع) فرمود: شرف مؤمن، نماز شب است و عزتش، آزار واذیت نکردن مردم.
در حدیث می‌خوانیم: درمانده کسى است که از نماز شب محروم باشد.
ابوذر کنار کعبه مردم را نصیحت مى‏‌کرد که براى وحشت و تنهایى قبر، در دل شب دو رکعت نماز بخوانید.
پیامبر اکرم‌‏صلى الله علیه وآله فرمود: بهترین شما کسى است که کلامش نیکو باشد، گرسنگان را سیر کند و به هنگامى که مردم در خوابند، نماز شب بخواند.
آن حضرت سه بار به على بن ابیطالب(ع) فرمود: بر تو باد به نماز شب. «علیک بصلاة اللیل، علیک بصلاة اللیل، علیک بصلاة اللیل»
شخصى به حضرت على( ع) گفت: از توفیق خواندن نمازشب محروم شده‌‏ام! امام‏ فرمود: «قَیَّدتک ذنوبک» گناهانت تو را بازداشته است.
امام صادق(ع )فرمود: رسول‏‌خدا( ص) در رکعت آخر نماز شب، هفتاد مرتبه استغفار مى‏‌کرد.
سحرخیزی و شب‌زنده‌داری
«إِنَّ نَاشِئَةَ اللیلِ هِىَ أشَدُّ وَطْئاً وَأقْوَمُ قِیلاً »(مزّمل، 6)
 همانا برخاستن در شب (براى عبادت) پایدارتر و گفتار آن استوارتر است.
خداوند به تمام قطعات زمان سوگند یاد کرده است: «والفجر»، «والصبح»، «والنهار»، «والعصر» اما به سحر سه بار سوگند یاد شده است: «واللیل اذا یَسر»، «واللیل اذا عَسعَس»، «واللیل اذ اَدبر» یعنى سوگند به شب هنگام تمام شدنش.
و درباره‏ استغفار اهل ایمان در سحر دو جا فرموده است: «و بالاسحار هم یستغفرون»، «المستغفرین بالاسحار»
خداوند به حضرت موسى( ع) خطاب کرد: اى موسى، دروغ مى‏‌گوید کسى که خیال مى‏‌کند مرا دوست دارد ولى هنگامى که شب فرارسد، به جاى گفت‌وگو با من، به خواب مى‏‌رود.
 پیامبر خدا(ص) فرمود: دو رکعت نماز در دل شب، از دنیا و آنچه در آن است نزد من محبوب‏تر است.