باران و کرونا در تهران خسارت تاریخی به بار آوردند

دیوار پهلوی کاخ سعدآباد فرو ریخت





زهرا کشوری
خبرنگار
باران بهاری تهران به  یکی از زیباترین مجموعه‌های فرهنگی  پایتخت خسارت زد و باعث ریزش دیوار پهلوی کاخ سعدآباد شد تا جایی که بخشی از جداره خانه منوچهری را تخریب کرد.  البته باران به خانه تاریخی «مهبد» هم آسیب وارد کرده و به کمین بازار تاریخی امین‌السلطان نشست.  باران بهاری این خرابی‌های تاریخی را با همدستی کرونا و تعطیلی بازار به بار آورد.
«کیا پارسا» مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد در گفت‌وگو با «ایران» دیوار یک کیلومتری کاخ را متعلق به پهلوی اول می‌داند و می‌گوید زیرساخت و پایه این دیوار سنگی و جنس آن از کاهگل و آجر است. او از ریزش ۱۵ متر از این دیوار تاریخی خبر می‌دهد و دلیل آن را «خراب شدن زیرسازی جوی آبی که از دربند به سمت تجریش در جریان است» می‌داند. به گفته او تخریب این جو باعث جریان آب به سمت پایه دیوار و نم‌زدگی آن شده است.
مجموعه سعدآباد ثبت ملی است. به گفته پارسا، در پی بررسی محمدحسین طالبیان معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی از بخش فرو ریخته دیوار، مقرر شده است تا با انتخاب پیمانکار دیوار با همان مواد و هویت اولیه خود مرمت شود.البته او معتقد است  که تمام طول دیوار کاخ باید مرمت اصولی شود.
به گفته وی  در کنار این دیوار، درخت‌هایی کاشته شده‌اند که قدیمی هستند.  ریشه این درخت‌ها سطح سیمانی جوی آب را تخریب می‌کند و شهرداری باید مداوم آن را مرمت کند، چون اگر مرمت نکند حجم زیادی از آب به پای دیوار سرازیر می‌شود و باعث نم کشیدن و فروریزی دیوار پهلویی می‌شود.
پارسا از گفت‌وگو با شهردار منطقه یک و «پیروز حناچی» شهردار تهران خبر می‌دهد و می‌گوید باید آسفالت پیاده‌رو این منطقه تخریب و سنگچین شود تا راه نفوذ آب به آن باز شود. پارسا همچنین تأکید می‌کند که تمام دیوار کاخ باید مرمت شود اما این بازسازی در ایستگاه بی‌پولی متوقف شده است. او تخمین می‌زند که مرمت کامل دیوار کاخ سعدآباد بین ۳ تا ۴ میلیارد تومان هزینه داشته باشد.
پارسا یکی از راه‌های دیگر حل ریزش دیوار کاخ سعدآباد را بازسازی یک کیلومتری آن می‌داند اما تأکید می‌کند که مسئولان میراث فرهنگی همچنان علاقه‌مندند تا دیوار پهلویی را با مرمت نگه دارند. او سعدآباد را بزرگترین کاخ موزه ایران و خاورمیانه می‌داند و اعتقاد دارد که باید دیوار را با همان مصالح تاریخی مرمت کرد. او درباره حفاظت و بازدید دوره‌ای از کاخ سعدآباد برای جلوگیری از ریزش دیوار آن هم می‌گوید:«ما یک کارگروه حفاظت و پیشگیری داریم که بر اساس چک لیست از آثار بازدید می‌کنند اما درباره یک‌ دیوار کاهگلی باید گفت ممکن است امروز هیچ اتفاقی برای این دیوار نیفتد اما سه روز بعد یک باران، بخشی از آن را فرو بریزد.»
«مهدی معمارزاده» استاد مرمت بناهای تاریخی و کارشناس میراث فرهنگی استان تهران نیز در گفت‌وگو با «ایران» بحث حفاظت قبل از مرمت آثار را پیش می‌کشد و می‌گوید:«حفاظت نیاز به بودجه‌های خاص دارد تا از اثر قبل از مرمت، نگهداری شود.» او می‌گوید:«مدام باید از آثار بازدید، نقاط ضعف آن را پیدا و به مراجع اعلام کرد.»
معمارزاده البته این اتفاق را به دلیل کثرت آثار و کمبود اعتبار ناشدنی می‌داند.
او طول دیوار کاخ سعدآباد را ۱۱۲ متر اعلام می کند و سرکشی، تعمیر و نگهداری از آن را کار سختی بر می‌شمارد. معمارزاده می‌گوید:«در سال‌های اخیر به دلیل کمبود بودجه و کارشناس خبره، این اتفاق نیفتاده است.» این کارشناس معتقد است سازمان باید یک تیم سرکشی تشکیل بدهد. معمارزاده البته به وجود تیم حفاظت فیزیکی اشاره می‌کند اما می‌گوید:« تعداد نیروهای این تیم هم کم است.» او تخریب برخی از بناهای تاریخی را عمدی می‌داند و می‌گوید گاهی اوقات به بنا آب می‌بندند تا تخریب شود و ساخت و ساز جدید انجام بگیرد.
به اعتقاد معمارزاده قوانین حال حاضر میراث فرهنگی قادر به دفاع از آثار تاریخی نیست و وزارت میراث فرهنگی باید مصر به تصویب و تدوین قوانین جدید باشد.  او درباره تخریب بازار امین‌السلطان به دنبال بارندگی های  تهران هم از لزوم ایجاد یک صندوق اضطراری سخن می‌گوید و ادامه می‌دهد:«باید هر سال یک بودجه مؤثر را در این صندوق ذخیره کرد تا در زمان تخریب آثار از آن برای مرمت استفاده شود.»
درخواست جامعه باستان‌شناسی از وزیر در زمان کرونا
جامعه باستان‌شناسی ایران در نامه‌ای به وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواستارِ «حفظ سلامت و حراست از آثار و محوطه‌های باستانی در زمان شیوع ویروس کرونا و اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی» شد.
با انتشار خبرهای مختلفی که از آسیب به بناهای تاریخی و تخریب‌هایی حکایت داشتند که توسط سودجویان با استفاده از خلوتی روزهایی که برای توقف انتقال زنجیره کرونا در سراسر کشور پیش آمده بود، انجام می‌شد، نخست تعدادی از مسئولان و کارشناسان پیشکسوت میراث فرهنگی از این وزارتخانه درخواست توجه به بناها و محوطه‌های تاریخی را داشتند، حتی متولیان پایتخت‌نشین در فراخوانی از مردم درخواست کردند هر جا با این تخریب‌ها و آسیب‌ها مواجه شدند، به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران اطلاع دهند.


آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7326/1/540993/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها