مهدویت و افق های پیش رو

اسماعیل علوی
دبیر گروه پایداری
باوربه‭ ‬ظهور مصلحی‭ ‬جهانی‭ ‬وبرپاشدن‭ ‬صلح،عدل‭ ‬وامنیت‭ ‬دائمی‭ ‬در‭ ‬گستره‭ ‬زمین‭ ‬و‭ ‬مسدود‭ ‬شدن‭ ‬راه‌های‭ ‬غلبه‭ ‬شربرسرشت‭ ‬و‭ ‬سرنوشت‭ ‬آدمی،‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬آنکه‮ ‬‭ ‬باوری‭ ‬الهی‭ ‬و‭ ‬درراستای‭ ‬هنجارهای‭ ‬ایمانی‭ ‬باشد،‭ ‬نیازی‭ ‬عام‭ ‬وفطری‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬انسان‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬امیدواری‭ ‬در‭ ‬راه‭ ‬رسیدن‭ ‬به‭ ‬صبحی‭ ‬روشن‭ ‬به‭ ‬تکاپو‭ ‬وامی‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬دست‭ ‬روزگار‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬تطاول‭ ‬امید‭ ‬به‭ ‬آینده‭ ‬ای‭ ‬درخشان‭ ‬کوتاه‭ ‬می‭‌‬کند‭.‬
انسان به‌ رغم تنوع عقیده و مرام با الهام از ندای درون از صبح تاریخ در انتظار روزی به سربرده که در آن پس از رنجی طولانی به آرامشی جهان‌گستر و پایدار دست یابد. از این‌رو «مهدویت» به مثابه مکتبی انسانی، بشارت ادیان الهی و مکاتب بشری، در وقوع حتمی مدینه فاضله‌ ای در افق زندگی بشر و تحقق آن با ظهور یک منجی بزرگ را نیز شامل می شود. با این تفاوت که اسلام با معرفی مصداق عینی  منجی - حضرت مهدی(ع) - و ویژگی‌های مدینه فاضله آخرالزمانی افکار و اندیشه‌ها را اشباع و اقناع ساخته و با طرح «مهدویت» این نیاز فطری را از آسمان به زمین آورده و تبدیل به ایمانی عینی کرده است.در اندیشه اسلامی هیچ نکته مجهولی در ارتباط با مهدویت وجود ندارد و مهدی(ع) واقعیتی حی و مؤثر در زندگی ایمانی مسلمانان است، اگر چه تأثیرآن همچون خورشید از پس ابرها باشد. مهدویت با وسعت بخشیدن به جهان‌بینی فرد مسلمان سویه‌های اندیشه او را تا دستیابی به همکاری جمعی میان سایر ملت ها و مذاهب امتداد داده و در عرصه عمل نیز او را به صحنه اخوت ومدارا می‌کشاند تا نستوهی ایمان را در رفتارش متجلی سازد.
 همچنین برقراری قسط و عدل ظهور می نماید.مهدویت با«اعتدال» نیزنسبت وقرابت دارد و بیانگر قرار گرفتن انسان در مدارگسترش پیوندها وتدوین برنامه‌ای برای اداره زندگی جمعی در راستای اهداف توحیدی است. همچنانکه «عدل» نیز دارای مفهومی گسترده بوده وموجب رشد و اعتلای جامعه می‌شود. براین اساس عدل و اعتدال  از جمله جنود عقل وهستی برپایه آن استوارو حاصل آن نیز جامعه‌ای متعادل است.
مهدویت از جمله عقاید پویا و زندگی ‌ساز است که عرصه‌های جدی زندگی را فراگرفته وپایبندی بدان افراد را درمعرض واقعیت‌های جهان پیرامون قرار می دهد. باورمندان به مهدویت برپایه اعتقاد به برقراری حکومت واحد جهانی با ویژگی‌های عدل،  داد، صلح و امنیت همگانی، از مسائل جهانی غافل نیستند. چرا که براساس این باور حتی علم و تکنولوژی نیز می‌تواند دارای ویژگی ها و ظرفیت‌هایی باشد که چشم اندازروشنی برای آینده جهان بهتر برای ساکنان زمین ترسیم ‌کند. از این‌ رو می‌توان گفت، مهدویت درترازمکتبی بشری، انسان را موجودی اجتماعی و زمینی درنظرآورده و رستگاری او درحیات پس از مرگ را با زندگی دنیایی‌اش مرتبط می داند و در برقراری نسبت میان دنیا و آخرت، دنیا را موهبتی الهی و زمین را خاستگاه تجلی ظرفیت های انسان به شمار می‌آورد. شاهد این مدعا پیش‌بینی سرانجامی نیک برای انسان در افق آینده با ظهور مصلح جهانی است. این درحالی است که  نظام مادی، حاکمیتی عاری از مکارم اخلاقی و در تزاید رذائل و مفاسد، محیط‌ زندگی را آلوده و انجام بدی برای فرزند آدم پیش‌بینی می‌کند و با شبح ویرانی بر اثر تخریب محیط زیست و به کارگرفتن سلاح‌های مخرب کشتارجمعی وبا ابتلائات اخلاقی و آشفتگی‌های زیست محیطی، سرنوشت محتوم بشر را ناگزیر از ورود به وادی‌های هولناک می نماید.
مهدویت با افق‌های روشن خود،علاوه بر پاسخگویی به نیازهای بشریت، می‌تواند نقطه عزیمتی برای همکاری های جهانی باشد و درعافیت بخشی به زندگی امروز و فردای جوامع بشری همگان را سهیم می داند. امیدآفرینی مهدویت  نسبت به آینده قادراست اقطاب مخالف و بعید را که دو قطب فقر و غنا را شکل داده‌اند به یکدیگر نزدیک کرده و از آهنگ تند فاصله گرفتن آنها بکاهد. چرا که منطق آینده مهدوی با طمأنینه ایمان و اطمینان همراه بوده و در سایه سعی وعمل در راه کسب  زندگی بهتر برمدار شرافت و عزت دست یافتنی است.میلاد مهدی موعود(ع) که فراتر از یک واقعه تاریخی، تجلی تفکری زلال و بیانگر تداوم نبوت در بستر امامت است برهمگان مبارک باد.