مشارکت همگانی در کاهش بحران کرونا

همراه با یادداشت هایی از حسین سراج زاده : حافظ سلامت خود و اطرافیان باشیم محمد درویش: جهانِ پساکرونا محیط‌زیست را بیشتر حرمت می‌نهد!

گروه اجتماعی / «سهم من در بحران کرونا» عنوان پویشی است در ایرنا و روزنامه ایران که در میان پویش‌های مختلف شکل گرفته و طی هفته‌های اخیر راه‌اندازی شده است؛ پویشی که تلاش دارد با بسیج رسانه محور، این بلای جهانی در کشورمان را به‌ بند بکشد، اما سؤال اینجاست که اینگونه پویش‌ها و کارزارها تا چه میزان اثرگذاری خواهند داشت؟ و استقبال از این حرکت‌ها چه نسبتی با رشد و بلوغ جامعه مدنی دارد؟ و هر کس چگونه باید سهم خود را در قبال این بحران تعریف کند. دیروز نیز جمعی از جامعه شناسان و چهر‌ه‌های فرهنگی در گفت‌و‌گو با «ایران» با پیوستن به این پویش در خصوص مشارکت همگانی شهروندان و مسئولیت برخی از تشکل‌های غیردولتی برای غلبه بر بحران کرونا راهکار‌هایی ارائه دادند. امروز هم چهره‌های دیگری از متخصصان و فعالان اجتماعی درباره پویش «سهم من در بحران کرونا» مطالبی بیان کردند که می‌خوانید.
نفیسه بروجردی، روانشناس بالینی و استاد مهارت‌های زندگی در دانشگاه علم و صنعت در گفت‌و‌گو با ایرنا می‌گوید که نخست باید بدانیم شرایطی را که در آن درگیر هستیم، شرایط عمومی است. این شرایط با وضعیت عادی متفاوت است ما در شرایط عادی با بحران‌هایی مواجه می‌شویم که تحت فشار قرار می‌گیریم و روال شخصی و مستقلی را طی می‌کنیم اما اکنون بحران همه گیر است. این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه بحران کرونا می‌تواند ما را دچار تحول انسانی و شخصی کند، گفت: این شرایط به ما کمک می‌کند که بتوانیم در شرایط خاص، ذهن و روانمان را بر مسأله مورد نظر مسلط کنیم.
بروجردی افزود: اگر امروز با یکدیگر همدلی و همیاری نداشته باشیم، نخستین آسیب به خود ما خواهد خورد، زیرا از فضای زنجیره‌ای و هماهنگ انسانی خارج شده‌ایم و اگر از این فضا خارج شویم قطعاً تعادل روانی و روحی‌مان به هم خواهد خورد. بیاییم در این زنجیره هماهنگ قرار بگیریم، هم شرایط دیگران را درک کنیم، چرا که نه تنها مقاومت یکدیگر را افزایش می‌دهیم بلکه قدرت روانی خود را نیز برای مواجهه با این مسأله بالا می‌بریم. وی تصریح کرد: کسانی که به رفتار خود با دیگرانی که درگیر این بیماری هستند، دقت نمی‌کنند، با نگاه منفی رفتار می‌کنند و کرامت آنها را حفظ نمی‌کنند، بی‌تردید در شرایط آسیب پذیرتر و خطرپذیرتری قرار خواهند گرفت.
جامعه قدردان زحمات کارگران است
«حسین حبیبی» عضو هیأت مدیره کانون عالی شوراها و دبیر کانون هماهنگی استان تهران درباره پویش اجتماعی سهم من در بحران کرونا به ایرنا گفت: در شرایط موجود بسیاری از کارگران ناچارند که در محل کار خود حاضر شوند. لذا با توجه به ۴۳ میلیون خانوار کارگری در کشور باید توجه ویژه‌ای به این قشر از جامعه شود و تمهیدات لازم برای محافظت از آنها اندیشیده شود. وی گفت: بخشی از این کارگران در پشت جبهه مبارزه با کرونا هستند و اقلام بهداشتی را آماده می‌کنند و باید بدانند که جامعه قدردان زحمات شبانه روزی آنهاست.
روانشناسان در ستاد مقابله با کرونا مشارکت کنند
یک روانشناس و استاد دانشگاه با تأکید بر اهمیت مشارکت روانشناسان در ستاد مقابله با کرونا گفت: کارشناسان باید در ساختارهای رفتاری جامعه با پیشنهاد طرح‌های کاربردی مشارکت داشته باشند. دکتر مجید صفاری‌نیا در گفت‌و‌گو با ایرنا در خصوص نقش روانشناسان در مدیریت بحران کرونا افزود: مشارکت به منظور پیشگیری از شیوع بیماری کرونا در کشور به ۲ دسته ساختاری و رفتاری طبقه‌بندی می‌شود.
وی افزود: اقدامات ساختاری که به مداخله حاکمیت اشاره می‌کند؛ به برخی از محدودیت‌ها نظیر قرنطینه شهرها، اعمال جریمه برای ترددهای غیرضروری و همچنین احداث بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی – درمانی در کشور تعبیر می شود. صفاری نیا ادامه داد: آگاهی بخشی به جامعه، تبلیغات، مدل‌سازی و الگوسازی نیز از اقدامات مؤثر رفتاری در جامعه محسوب می‌شود که حضور مشاوران در هر یک از این زمینه‌ها به طور حتم اثربخشی را افزایش می‌دهد.
وی تأکید کرد: به‌عنوان مثال مشارکت روانشناسان در ستاد مقابله با کرونا با تغییر رفتار اجتماعی از جمله آموزش تکنیک‌های بازخورد، تقویت تعهد و مدل‌سازی خطر ابتلا به بیماری را کاهش می‌دهد. صفاری نیا افزود: اضطراب و افسردگی ناشی از بروز یک بحران آسیب‌های روحی را در جامعه افزایش می‌دهد و این مسأله مستلزم مداخله متخصصین روانشناسی
 است. وی گفت: به‌عنوان مثال قرنطینه خانگی گاه میزان سازگاری زوجین را کاهش می‌دهد و مشاوران و روانشناسان با تغییر سبک زندگی، نقش مؤثری در آرامش‌بخشی و مقابله با این آسیب‌ها ایفا می‌کنند.

یادداشت
جهانِ پساکرونا محیط‌زیست را بیشتر حرمت می‌نهد!

محمد درویش
فعال محیط زیست
1- سرانجام کابوسی که همه در فیلم‌های علمی/تخیلی پیش‌تر بر پرده سینماها دیده بودیم، محقق شد و تقریباً اغلب حوزه‌های اقتصادی، ورزشی، فرهنگی، مذهبی، نظامی و سیاسی جهان اینک در شوکی تاریخی و بی‌سابقه فرورفته‌اند.
 2- این شاید برای نخستین بار باشد که مردم جهان عمیقاً درمی‌یابند تفاوت چندانی بین فقیر و غنی و بین ابرقدرت‌های نظامی جهان و دیگر کشورها در مصونیت از نفوذ کووید ۱۹ وجود ندارد. در حقیقت، هیچ پناهگاه امنی در مقابل این خردترین ذره خطرناک اما دموکرات و عدالت‌محور جهان وجود ندارد؛ چه پناهگاه چندین لایه در کاخ سفید، چه مقر فوق سری رهبر روسیه در کرملین یا عمارت زیرزمینی مستحکم و ضدهسته‌ای رهبر چین در قلب پکن! کرونا به همه ما ثابت کرد که بشر مغرور به توان فناورانه خویش در هزاره سوم تا چه اندازه حتی آسیب‌پذیرتر از اجداد خود در قرن‌های پیش است.
3- یادمان باشد: براساس آخرین تحقیقاتی که نتایج آن برای نخستین‌بار در بیست و نهم ژانویه ۲۰۲۰ در مجله علمی/پژوهشی و معتبر لانست منتشر شده، این ویروس از خفاش و با یک واسطه - نوعی مورچه‌خوار - به بدن انسان وارد شده است. مقایسه توالی‌های ماده وراثتی کروناویروس - موسوم به COVID19 - نشان از قرابت بسیار بالای آن با نوع خفاشی دارد. کرونا از همان خویشاوندان ویروس سارس است که هفده سال پیش، مرگ نزدیک به هشتصدنفر را موجب شد.
 4- درس بزرگی که امیدوارم بازماندگان کرونا در جهان پس از کووید۱۹ بگیرند، آن است که در چیدمان توسعه به قوانین طبیعت احترام نهاده و بکوشند تا حرمت همه زیستگاه‌های جانداران گیاهی و جانوری محفوظ بماند. همچنین باید از ورود گونه‌های غیربومی به سرزمین‌هایی که سابقه حضور آنها را نداشته، ممانعت کرده و در دستکاری ژنتیکی محصولات گیاهی و جانوری - تراریخته - به شکلی جدی، تجدیدنظر شود.

حافظ سلامت خود و اطرافیان باشیم

حسین  سراج زاده
رئیس انجمن جامعه شناسی ایران
با ورود این بیماری به کشور مسئولیت‌هایی برای افراد جامعه ایجاد می‌شود، هر شهروندی در وهله اول باید براساس دستورالعمل‌ها و هشدارهایی که متخصصان پزشکی و مسئولان حوزه بهداشت می‌دهند، اسلوب و سبک زندگی خود را تنظیم کند، تا از خطر مبتلا شدن درامان باشد و درعین حال در ارتباط با اطرافیان مسئولیت‌های خود را به نحو احسن انجام دهد.  در واقع باید حافظ سلامت خود و دیگران باشیم و به‌عنوان یک شهروند مسئول مراقب خود و اعمال و رفتارهای‌مان باشیم، تا باعث انتشار بیشتر این بیماری در بین مردم نشویم.  در مقابله با این ویروس بهترین راهکار این است که مراقب خود، خانواده، همسایگان، دوستان و نزدیکان باشیم. این کار را به دو شکل می‌توانیم انجام دهیم.  در گام اول هشدار دادن و آگاهی‌رسانی است که اهمیت ویژه‌ای دارد و درگام بعدی تا جایی که امکان دارد به دیگران کمک کنیم‌. به‌عنوان یک مسئول اجتماعی، من هم سعی می‌کنم در ایجاد آگاهی‌های عمومی مفید باشم.
امیدواری به آینده براساس رفتار عقلانی تک تک شهروندان شکل می‌گیرد. می‌توان با امید دادن و رعایت ضوابط مبتنی برعقل و تدبیر از این مرحله عبور کرد و مشکلات را پشت سر گذاشت.