<ظفر> در مدار آرام نگرفت

«ماهواره بر سیمرغ، ماهواره «ظفر» را با موفقیت به فضا پرتاب کرد، اما ماهواره بر بسرعت موردنیاز جهت تزریق ماهواره در مدار موردنظر نرسید و بهینه سازی‌های لازم جهت پرتاب آتی انجام خواهد شد.» سید احمد حسینی سخنگوی فضایی وزارت دفاع با بیان مطلب فوق افزود: در مأموریت پرتاب ماهواره ظفر توسط ماهواره بر سیمرغ همه فرآیند‌های پرتاب فضایی از قبیل مونتاژ مراحل ماهواره بر و ماهواره، تست‌های پیش پرتاب، تزریق سوخت و پیش فشار گذاری، به‌طور کامل به انجام رسید، ​ فرآیند پرتاب و استارت موتور‌های مرحله ۱ ماهواره بر و جدایش مراحل و استارت موتور مرحله ۲ بدرستی انجام شد و در انتهای مسیر، ماهواره بر به سرعت مورد نیاز جهت تزریق ماهواره در مدار مورد نظر نرسید. گفتنی است؛ بخش قابل توجهی از اهداف تحقیقاتی مد نظر از این پرتاب محقق شده است و داده‌های تله متری از فرآیند پرتاب به‌طور کامل احصا گشت که با تحلیل این داده‌ها و تطبیق عملکرد زیر سیستم‌ها با طراحی انجام شده، بهینه سازی‌های لازم جهت پرتاب آتی انجام خواهد شد.
ساخت ماهواره ظفر به سفارش سازمان فضایی ایران و توسط محققان دانشگاه علم و صنعت از چهار سال گذشته آغاز و در روز 29 دی ماه از سوی این دانشگاه به سازمان فضایی برای انجام عملیات تزریق آن به مدار تحویل داده شد؛ البته ابتدا قرار بود ماهواره سنجشی ظفر ساخته دانشگاه علم و صنعت، در پایان هفته گذشته به ارتفاع ۵۳۰ کیلومتری سطح زمین پرتاب شود، اما این تاریخ به روز شنبه، ۱۹بهمن‌ماه موکول شد و درنهایت هم روز پرتاب آن 20 بهمن ماه و از پایگاه امام خمینی(ره) سمنان اعلام شد. رئیس سازمان فضایی ایران درباره چرایی این تعویق‌ها گفت: برای آنکه دقت فدای سرعت نشود، پرتاب ماهواره ظفر با تعویق انجام خواهد شد. مرتضی براری افزود: ماهواره ظفر طی چهار ماه گذشته تست‌های آزمایشی خود را توسط هشت تیم متخصص از دانشمندان ایرانی پشت سر گذاشته و هیچ‌گونه مشکلی برای قرار گرفتن در مدار ندارد.  احمد حسینی سخنگوی فضایی وزارت دفاع نیز در توضیح به تعویق افتادن این پرتاب گفته بود: نخستین زمانی که همه شرایط فراهم شود عملیات پرتاب انجام خواهد شد چرا که فرآیند پرتاب ماهواره ظفر با ماهواره بر سیمرغ به‌دلیل تست تکنولوژی‌های جدید دارای شرایط پیچیده است. موفقیت در مرحله پرتاب یک دستاورد خواهد بود و امیدواریم این دستاوردها ما را به هدف نهایی رسانده و با موفقیت ماهواره را در مدار قرار دهیم.
این پرتاب با حضور بیش از صد خبرنگار در سایت امام خمینی(ره) سمنان و نیز جمع زیادی از دانش‌آموزان المپیادی در سایت مرکز فضایی ماهدشت انجام شد که این گروه به‌صورت زنده، نظاره گر پرتاب ماهواره ظفر بودند.

ظفر و دلایل هزینه 2 میلیون یورویی
تلاش ایران برای ترویج کاربردهای صنعت فضایی کشور، آن هم در شرایطی که تحریم‌های یکجانبه امریکا کشور را نشانه گرفته، مورد تقدیر سازمان ملل قرار گرفت. رئیس سازمان فضایی کشور دراین باره توئیت کرد: وقتی ترامپ صنعت فضایی ایران را تحریم می‌کند و در سازمان ملل متحد از ایران به‌خاطر ترویج کاربردهای فضایی تشکر و تقدیر می‌شود، یکجانبه‌گرایی امریکایی، بیشتر عیان می‌شود. به هرحال با وجود تقدیر سازمان ملل از تلاش‌های ایران در عرصه فضایی، برخی کاربران درباره هزینه۲ میلیون یورویی که برای پرتاب این ماهواره انجام شده گلایه داشتند و بر این اعتقاد بودند که در شرایط اقتصادی کنونی لزومی نیست که چنین پروژه‌های عملیاتی شود که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به گلایه این دسته از کاربران گفت:هزینه ساخت دو ماهواره ظفر ۱ و ۲، کمتر از دو میلیون یورو شده است و عمر متوسط آن نیز ۲ و نیم سال خواهد بود.
 ارزش تصاویر ارسالی این ماهواره بیش از ۱۰ میلیون یورو است. یعنی اگر تصاویر را بخواهیم بخریم و به ما بدهند و تحریم را بهانه نیاورند باید این مبلغ را پرداخت کنیم.
مرتضی براری رئیس سازمان فضایی ایران نیز هزینه ۲ میلیون یورویی را هزینه کرد ۳ سال فعالیت شبانه روزی ۸۰ متخصص عنوان کرد و یادآور شد طی ۳ سال، برای هر ماهواره یک میلیون یورو هزینه شده است که این رقم در مقایسه با بسیاری از هزینه‌هایی که صورت می‌گیرد، ناچیز است و کشور برای جلوگیری از وابستگی و افزایش حجم بازار ICT باید به سمت فناوری فضایی حرکت کند.
ظفر و قابلیت‌های آن
اما با قرار گرفتن این ماهواره در فضا عملاً شاهد چه پیشرفت‌هایی در کشور خواهیم بود و عملاً این ماهواره چه قابلیت‌هایی دارد؟ براساس اعلام سازمان فضایی ایران، تصویربرداری به‌صورت زمان واقعی و ذخیره اطلاعات، ذخیره و ارسال پیام و نیز ارتباط صوتی یک طرفه بین دو کاربر از جمله مأموریت‌های ماهواره «ظفر» خواهد بود. ازسوی دیگر اطلاعات این ماهواره می‌تواند در راستای به روزرسانی نقشه‌های کاربری اراضی و پایش توسعه شهری و نیز به روزرسانی مرز پهنه‌های کشاورزی در مقیاس ملی مورد استفاده قرار گیرد.
در همین حال به روزرسانی و پایش تغییرات در عرصه‌های طبیعی و جنگلی و دریاچه‌ها، شناسایی مناطق تخریب شده بعد از بحران، تعیین مرز گسترش شهری و پایش رشد مناطق شهری و تهیه نقشه‌های ساختاری گسل‌ها و چین‌ها در مقیاس ملی با استفاده از داده‌های این ماهواره امکان پذیر است و از تصاویر دریافتی از آن می‌توان در دسته‌بندی کاربرد‌های تهیه نقشه، هیدروگرافی، مدیریت بحران و زمین شناسی استفاده کرد. ماهواره ظفر ۱ که به فضا پرتاب شد از نظر ساختاری چه ویژگی‌هایی دارد؟ این ماهواره با دقت تصویربرداری ۲۵ متر و دارا بودن سنسورهای سنجش از دور در مدار ۵۳۰ کیلومتری زمین قرار می‌گیرد و ۲۵۶ کانال ارتباطی یک طرفه برای پیام‌رسانی دارد و البته این ماهواره قرار بود که یک سال و نیم در فضا باقی بماند.
گفتنی است ماهواره ظفر با ماهواره بر سیمرغ و با سرعت ۷۴۰۰ کیلومتر در ساعت پرتاب شد و البته این، چهارمین پرتاب ماهواره بر سیمرغ به حساب می‌آید.
ماهواره ظفر ۱ توسط دانشگاه علم و صنعت و به سفارش سازمان فضایی ایران ساخته شده است و ماهواره ظفر ۲ با دقت تصویربرداری ۱۶ متر نیز توسط این دانشگاه آماده پرتاب است. هزینه ساخت این دو ماهواره حدود ۲۰ میلیارد تومان اعلام شده و پیش‌بینی شده بود پس از ۱۳ ساعت اول قرارگیری در مدار، هر ۹۴ دقیقه یک بار بتواند تصاویر از سطح زمین را ارسال کند.
در زمان پرتاب ماهواره ظفر1، سه ایستگاه زمینی برای دریافت، هدایت و کنترل ماهواره و ۵ تیم رصد اپتیکی ماهواره در کشور مستقر شده و امنیت پرتاب نیز توسط سازمان پدافند فراهم شده بود.