چهره‌ها و حرف‌ها

سلیقه تماشاگران به سمت فرمالیسم رفته است
پیام لاریان: «هیچ‌وقت نمی‌توان تضمین کرد که همه نمایشنامه‌های راه یافته به جشنواره در سال‌های آینده به اجرا دربیایند. این موضوع را بر اساس تجربه‌ای که خودم کسب کرده‌ام، می‌گویم. دو نمایشنامه من در بخش نمایشنامه‌نویسی جشنواره پیش از این برگزیده شده‌اند. نمایشنامه نویسان با توجه به محدودیت‌های صحنه‌ای تئاتر نمی‌توانند خلاقیت زیادی به خرج دهند. بر این اساس نویسندگان رغبت کمتری به نگارش نمایشنامه نشان می‌دهند. در دوران کنونی تئاتر با نمایشنامه‌هایی روبه‌رو می‌شویم که به‌صورت فرم اجرا می‌شوند و کارگردان سعی کرده آن را در قالب نمایش صحنه‌ای دربیاورد. این موضوع باعث شده نمایشنامه‌ها از ادبیات فاصله بگیرند و بیشتر حالت فرمالیستی پیدا کنند. متأسفانه سلیقه تماشاگران هم به سمت فرمالیسم رفته است.»
داور مسابقه نمایشنامه‌نویسی جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به حجم بالای نمایشنامه‌های فرمالیستی واکنش نشان داد.

شرایط کار  پیچیده خواهد شد
رضا مهدی‌زاده: «باید بگویم که انصافاً آثار دیده شده جای بحث دارند. همه این آثار دغدغه‌مند هستند و بر مسائل روز حوزه‌های اجتماعی تمرکز داشته‌اند. خوشبختانه نمایش‌هایی را که دیده‌ام نشان از آن داشتند که هنرمندان به‌روز حرکت می‌کنند و دغدغه‌های روز را با مخاطبان به اشتراک می‌گذارند. به‌نظرم با وجود آثار خوبی که در این جشنواره حضور دارند، شرایط کار داوری بسیار سخت، دشوار و پیچیده خواهد شد. به شخصه آثار تهران و شهرستان را جدا نمی‌کنم. با وجود شرایط نامطلوب شهرستان‌ها به‌لحاظ امکانات فنی و وجود مشکلات، آنچه حائز اهمیت است این است که هنرمندان شهرستان مضمونی را انتخاب کرده و به‌تبع آن فرم اجرایی را انتخاب می‌کنند که در حوزه اندیشه است و براین اساس تفاوتی میان کیفیت آثار تهران و شهرستان 
نمی‌بینم.»
طراح صحنه و استاد دانشگاه که یکی از داوران بخش صحنه‌ای جشنواره است از شرایط سخت داوری‌ها گفت.

هیچ نهادی حمایت نکرد
شهرام کرمی: «قسط اول کمک هزینه گروه‌های شرکت‌کننده در جشنواره سی‌و‌هشتم پیش از این پرداخت شده بود. خوشبختانه بخش دوم کمک هزینه جشنواره را نیز بزودی دریافت می‌کنیم و طی هفته جاری قسط دوم کمک هزینه گروه‌های تئاتری پرداخت و تا پایان جشنواره قسط سوم کمک هزینه‌ها هم پرداخت می‌شود. متأسفانه هیچ نهادی به‌لحاظ مالی از جشنواره حمایت نکرد. تنها شهرداری منطقه و سازمان زیباسازی به ما در زمینه تبلیغات محیطی جشنواره کمک کردند. در واقع حمایت به شکل اجرایی داشتیم ولی در حوزه اعتباری از حمایت بی‌بهره‌ایم. به جز اعتبارات مصوب خودمان، هیچ حمایت مالی از سوی نهادها و سازمان‌های دیگر از جشنواره تئاتر فجر نداریم.»
مدیرکل هنرهای نمایشی درباره شرایط مالی جشنواره توضیح داد.

بازدید وزیر از تئاتر شهر
ششمین روز برگزاری جشنواره تئاتر فجر با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به پایان رسید. دراین روز سیدعباس صالحی با همراهی شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی، نادر برهانی مرند دبیر جشنواره و سعید اسدی مدیر مجموعه تئاترشهر به تماشای نمایش «صدمین سالگرد فتح گریه» به‌کارگردانی مهرداد علی‌پور از گچساران نشست. این نمایش در بخش مسابقه سی‌و‌هشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در سالن قشقایی مجموعه تئاترشهر روی صحنه رفت و وزیر ارشاد پیش از تماشای نمایش، از این مجموعه فرهنگی- نمایشی نیز بازدید کرد.

درآمد اجرای عمومیکم است
کامران جباری: «نمایش «رسن‌های گور» اواخر تابستان در شهر بیجار اجرای عمومی شد و بعد در جشنواره استانی برگزیده شدیم، همچنین بعد از برگزیده شدن برای جشنواره فجر، باز هم اجرای عمومی در بیجار داشتیم. اجراهای عمومی خوب است و با استقبال روبه‌رو می‌شود؛ ولی درآمد آن به اندازه‌ای نیست که بتوان به‌عنوان درآمد استفاده کرد. در شهر بیجار یک سالن داریم که هم باید در آن تمرین کنیم و هم اجراهای عمومی در آن روی صحنه می‌رود. در حالی که ما دو گروه ثبت شده در مرکز هنرهای نمایشی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر داریم و گروه‌های تجربی زیادی هم هستند که فعالیت می‌کنند.»
کارگردان و بازیگر نمایش «رسن‌های گور» که از شهر بیجار استان کردستان در سی‌و‌هشتمین جشنواره تئاتر فجر شرکت کرده به شرایط سخت اجرای عمومــــی واکنش نشان داد.

تئاتر در آلمان وابسته به دولت است
استفانی کرپ: «تئاتر در آلمان وابسته به دولت است که به دو بخش تقسیم می‌شود. نوع اول تئاتر‌‌های شهری هستند که هر شهر چند تئاتر شهر دارد. سالن‌های تئاتری که در شهر‌ها هستند، عوامل و تکنیسین‌های مخصوص به خود ‌دارند و هر کارگردانی که در سالن‌ها نمایشی را اجرا می‌برد، موظف است با همان عوامل سالن کار کند. البته ما پلتفرم‌های متفاوتی هم داریم؛ سالن‌های مستقلی وجود دارد که نمایش‌های خاص تری در آنها به صحنه می‌رود. فکر می‌کنم که این نوع تئاتر به‌شکل تئاتری که شما در ایران دارید شبیه‌تر است. معمولاً بین سالن‌های مستقل و تئاتر‌های شهری بر سر زیبایی‌شناسی در اجراهایی که وجود داشت اختلاف و بحث شکل می‌گرفت، اما امروز مشاجره فروکش کرده و سالن‌های شهری هم از کارگردانان بین‌المللی برای کار دعوت می‌کنند.»
دبیر جشنواره تئاتر سه سالانه «روهر» در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر حاضر شد.استفانی کرپ: «تئاتر در آلمان وابسته به دولت است که به دو بخش تقسیم می‌شود. نوع اول تئاتر‌‌های شهری هستند که هر شهر چند تئاتر شهر دارد. سالن‌های تئاتری که در شهر‌ها هستند، عوامل و تکنیسین‌های مخصوص به خود ‌دارند و هر کارگردانی که در سالن‌ها نمایشی را اجرا می‌برد، موظف است با همان عوامل سالن کار کند. البته ما پلتفرم‌های متفاوتی هم داریم؛ سالن‌های مستقلی وجود دارد که نمایش‌های خاص تری در آنها به صحنه می‌رود. فکر می‌کنم که این نوع تئاتر به‌شکل تئاتری که شما در ایران دارید شبیه‌تر است. معمولاً بین سالن‌های مستقل و تئاتر‌های شهری بر سر زیبایی‌شناسی در اجراهایی که وجود داشت اختلاف و بحث شکل می‌گرفت، اما امروز مشاجره فروکش کرده و سالن‌های شهری هم از کارگردانان بین‌المللی برای کار دعوت می‌کنند.»
دبیر جشنواره تئاتر سه سالانه «روهر» در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر حاضر شد.

پیشکسوتان در جشنواره حاضر شوند
علیرضا استادی: «ما در تئاتر خیابانی جشنواره‌های مستقل فراوانی داریم که در چند سال اخیر بسیار شناخته شده هستند. استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری و استان فارس هر کدام قطب تئاتر خیابانی محسوب می‌شوند و در طول سال همیشه فعالیت دارند. من اخیراً داوری جشنواره ارس را برعهده داشتم که بسیار شگفت‌زده شدم و با جرأت می‌توانم بگویم که نمایش‌های خیابانی خلاقیت بیشتری نسبت به تئاترهای صحنه‌ای داشتند. نکته قابل توجه جشنواره فجر همدلی و همکاری است که میان بچه‌های تئاتر اتفاق می‌افتد و یک تبادل و تعامل را شکل می‌دهد تا شاهد رشد تئاتر به وسعت همه استان‌های ایران باشیم. درخواست من از پیشکسوتان در حوزه تئاتر این است که اگر فرصت رفتن به استان‌ها را ندارند حداقل در جشنواره‌ای مانند فجر حاضر شوند تا هم باعث دلگرمی هنرمندان کمتر شناخته شده استان‌ها شوند و هم اینکه آنها بتوانند از پیشکسوتان کسب تجربه کنند.»
عضو هیأت داوران بخش تئاتر خیابانی سی و هشتمین جشنواره تئاتر فجر از پیشکسوتان خواست در جشنواره حاضر شوند.