تلنبار هفت روزه زباله ها در مریوان

مژگان جمشیدی
 
بحران زبالهها در شهر مریوان در حالی وارد هفتمین روز متوالی میشود که شهرداری این شهر از روز سیزدهم فروردین ماه با این توجیه که فضایی برای دفن زبالهها ندارد از جمعآوری پسماندهای تولیدی این شهر امتناع کرده است. این در حالی است که به گفته یکی از اعضای شورای شهر مریوان «روزانه در این شهر مرزی حدود 150 تن زباله تولید میشود» که  جمعآوری نشدن آنها باعث شده تا امروز صدها تن زباله به صورت تلنبار در سر خیابانها با ایجاد چشم اندازی زشت و بوی بد و متعفن، سلامت شهروندان را در مخاطره قرار دهد.
اما ماجرا از آنجایی شروع شد که در واپسین روزهای سال گذشته بسیاری از اهالی روستاهای مجاور محل تلنبار زبالههای مریوان در منطقه عصرآباد به دلیل مشکلات زیست محیطی ایجاد شده دست به اعتراض زدند. این اقدام موجب شد تا شهرداری مریوان بعد از گذشت 20 سال از تخلیه مدیریت نشده زباله در منطقه عصرآباد که فاقد هر گونه برنامه مدیریت محیط زیستی بود، حالا به انتخاب محل جدیدی برای تخلیه زبالهها دست بزند و محل جدید نیز که گفته میشود با موافقت سازمان حفاظت محیط زیست و اداره جهاد کشاورزی استان صورت گرفته، جایی نبود جز دره سماقان! درهای زیبا و گردشگر پذیر که علاوه بر جاذبههای طبیعی یکی از مقاصد عمده گردشگران در 8 کیلومتری شهر مریوان است اما انتخاب محل جدید نیز موج جدیدی از اعتراضات مردم محلی را موجب شد تا جایی که یک هفته پیش از تعطیلات نوروزی بسیاری از فعالان محیط زیست و اهالی روستاهای مجاور منطقه دست به تجمع و اعتراضات چند روزه زدند. این مناقشه تا چندین روز ادامه یافت و حالا با پایان یافتن تعطیلات نوروزی شهرداری به دلیل ممانعت مردم از تخلیه زباله در محل جدید از جمعآوری زبالههای شهر مریوان خودداری میکند.
جمشید اسدی مدیرکل امور شهری و شورا در استانداری کردستان با تأکید بر اینکه «مشکل ما در مریوان کوتاهی شهرداری در انجام خدمات نیست»، به ایسنا میگوید: «از روز یکشنبه 13 فروردین تا روز سهشنبه 15 فروردین زبالهها از سطح شهر مریوان جمعآوری نشده بود تا اینکه سهشنبه شب این کار صورت گرفت و در سروآباد 40 کیلومتری مریوان تخلیه انجام شد. البته طی هماهنگیهای انجام شده نیز در خلال ایام عید زبالهها در شهرهای مجاور تخلیه میشد.»
اما قادر رحمان زاده، فعال محیط زیست مریوانی در گفتوگو با «ایران» میگوید: سهشنبه شب فقط مقادیر ناچیزی از زبالهها در بخشهای مرکزی شهر جمعآوری و به سروآباد منتقل شد که همین امر نیز موجب اعتراض اهالی سروآباد شد ولی زبالهها هر روز در سطح شهر مریوان بیشتر تلنبار میشود. در همین حال مدیرکل امور شهری استانداری میگوید: کارگروه پسماند استان، مطالعاتی انجام داده و نقطهای مناسب برای جمعآوری زبالهها انتخاب کرده است و در نهایت با بررسی شاخصها و با تأیید محیط زیست و منابع طبیعی منطقه تصمیم گرفتند دره سماقان را به عنوان محلی که کم ترین آلودگی را در بر دارد به عنوان محل تخلیه زبالهها انتخاب کنند.
اسدی با بیان اینکه وزارت کشور یک میلیارد تومان به منظور ساخت تجهیزات مناسب به لحاظ کنترل شیرابه و تأسیسات لندفیل اصولی پرداخت کرده است، تأکید میکند: این اعتبار در حال حاضر در حساب شهرداریهای حوزه مریوان است. کارگروه پسماند استان مباحث فنی را مشخص کرده و جانمایی برای تخلیه زبالهها و ساخت تأسیسات صورت گرفته است.
او با اشاره به اینکه در این باره با معارض محلی مواجه هستیم، میگوید: در یکی از روستاهای مجاور نسبت به این جانمایی اعتراض وجود دارد ولی آنچه روشن است، آن است که در انتخاب این منطقه و ساخت تجهیزات، استانداردهای محیط زیستی، مسائل اجتماعی و بحث سکونتگاهها رعایت شده و آلودگیها کاملاً کنترل شده است و از طریق اعتبارات تأمین شده، مناسبسازیهای لازم انجام خواهد شد. اما چون این نقطه جدید است با اعتراض مردم مواجه شده است. شهردار با حضور در محل با مردم مذاکره کرده و قول داده که این اقدامات و تجهیزات برای منطقه اجرایی شود. در بحث جمعآوری زبالهها بحث بر سر این نیست که شهرداری مریوان بخواهد از وظایفش تمرد کند، بلکه بحث بر سر این است که مردم اجازه ندادند در محل تعیین شده تخلیه زباله صورت گیرد، ولی بنا داریم این مشکل معارضات محلی را از طریق گفتمان و مذاکره حل و فصل کنیم.
با این حال گزارش فعالان محیط زیست از مریوان حاکی است در چند روز گذشته شش تن از فعالان محیط زیست و مردم معترض محلی به دلیل اعتراض به سایت جدید زبالهها به اتهام تشویش اذهان عمومی بازداشت شدند که بعد از 24 ساعت آزاد شدند.در همین حال تلاش خبرنگار «ایران» برای برقراری ارتباط با شهردار و رئیس شورای شهر مریوان به دلیل عدم پاسخگویی به تماسها بینتیجه ماند. با  وجود این سوران حسینی یکی از اعضای شورای شهر در پاسخ به اینکه تا چه زمانی قرار است زبالهها در شهر باقی بماند میگوید: شورای شهر در راستای حل مشکل، آگهی مناقصه کارخانه بازیافت زباله مریوان را منتشر کرده، یک شرکت مالزیایی هم اعلام آمادگی کرده تا این کارخانه را با ظرفیت 250 تن زباله راهاندازی کند.
 اما اینکه تا چه زمانی زبالهها جمعآوری نخواهد شد و اینکه کارخانه چه زمانی به بهرهبرداری میرسد چون تخصص من نیست نمیدانم ولی همین الان شهرداری روی زبالهها در مخازن سر خیابانها کیسه پلاستیکی کشیده تا بخشی از مشکل حل شود و تلاش داریم مشکل را با کمک مردم حل کنیم چون وظیفه شهرداری طبق قانون جمعآوری و دپوی زباله است. او درباره اینکه آیا محل جدید زبالهها گزارش ارزیابی زیست محیطی دارد نیز اظهار بیاطلاعی کرد.
از سوی دیگر صباح پناهی، رئیس محیط زیست مریوان نیز به ایسنا میگوید: محل جدید دفع پسماندها با روستای گماره لنگ 3500 متر فاصله دارد که اهالی به این تصمیم شهرداری مریوان اعتراض کردند، این درحالیست که روستاهای نزدیک به این مکان یعنی روستاهای کانی کوزله با 2500 متر و عصرآباد با 3000 متر فاصله به این موضوع اعتراضی نداشتند! به گفته او در شهر مریوان به خاطر وجود جنگلهای فراوان و آبراهها و چشمههای متعدد، تراکم بالای روستاها و دریاچه زریوار، پیدا کردن مکان مناسب برای تخلیه زبالهها کار دشواری است و اجرای کامل استانداردها امکانپذیر نیست. اما آنچه روشن است، اگر در مکان قبلی جمعآوری زبالههای مریوان مدیریت درستی صورت میگرفت این مشکلات را نداشتیم. اگر شهرداری از قبل مدیریت خوبی داشت احتیاجی به مکانیابی جدید نبود.