عکس نوشت
مهدی زارع
استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله
مشاهداتی از منطقه زلزله زده فریمان
باید آماده باشیم
زمین لرزه 16 فروردین 1396 که در ساعت
10:30 بامداد در شمال سفیدسنگ شهر فریمان در استان خراسان رضوی رخ داد موجب خساراتی عمدتاً به نواحی روستایی شد و کانون زلزله خوشبختانه در محلی بسیار کم جمعیت واقع بود. روستایی که بیشترین آسیب را دید روستای دوقلعه است که از آن بازدید کردیم. تنها تلفات این زمین لرزه که بانویی 80 ساله بوده به همین روستا مربوط است. بیشتر خرابیها از نوع خرابی در ساختمان های خشتی و گلی و بعضاً بنایی بود. پهنه زلزله زده از روستای خانقاه تا شاهان-گرماب بازدید میدانی شد، گسل زمین لرزهای با توجه به اطلاعات زلزله شناختی از نوع فشاری بوده و راستایی شمال غرب-جنوب شرق داشته ولی گسلشی با جابهجایی سطحی برای آن یافت نشد و همزمان گسیختگیهای پراکنده (به صورت ترک کششی) در محدوده رو مرکز مهلرزهای وجود دارد. کم جمعیت بودن پهنه کانونی و همچنین رخداد زمین لرزه در وسط روز موجب شد تا زمین لرزه به رغم آنکه بزرگای بیش از 6 داشت (6.1) و زمین لرزهای «شدید» از دید زلزله شناسی محسوب میشود، خوشبختانه تلفات فراوانی نداشته باشد. از آنجا که زمین لرزه در 86 کیلومتری جنوب شرق مشهد رخ داد و حضور جمعیتی حدود 4 میلیون نفر در مشهد و پیرامون آن و همچنین وجود ساختمانهای بلند در مشهد موجب شد که بیشترین اخبار مربوط به رویداد این زمین لرزه از شهر مشهد مخابره شود. در سفیدسنگ خسارات جزئی و در فریمان بسیار محدود (در حد شکستن چند شیشه و فروریختن وسایل داخل منازل و مغازه ها)مشاهده شد. هراس و نگرانی در مشهد و کل محدوده در روزهای بعد از وقوع به دلیل پس لرزهها (که انتظار میرود در ماه آینده ادامه داشته باشد، مشهود بود. در ماه آینده به بیستمین سالروز زمین لرزه 20 اردیبهشت 1376 اردکول قائن میرسیم که در همین خراسان رخ داد و تا امروز آخرین زمین لرزهای بوده که با بزرگای بیش از 7 در فلات ایران (مانند بیشتر زمین لرزههای ایران از نوع کم ژرفا در پوسته قاره ای) رخ داد و بیش از 2000 کشته برجای گذاشت. البته در 27 فروردین 1392 (4 سال قبل در چنین روزهایی) زمین لرزهای با بزرگای 7.8 در سراوان سیستان و بلوچستان روی داد که اولاً برخلاف بیشتر زلزلههای ایران از نوع فرورانشی و عمیق بود (حدود 70 کیلومتر ژرفای کانونی) و ضمناً در جایی رخ داد که عمدتاً خالی از سکنه بود (با یک کشته در ایران). بنابراین با توجه به وضعیت تغییر شکل پوسته و میزان لرزه خیزی در ایران، رویداد دو زلزله با بزرگای بیش از 7 در هر دهه قابل انتظار است و نبود زمین لرزه 7 ریشتر در سال گذشته، باید نوعی هشدار برای ما باشد تا نسبت به وقوع چنین زلزلهای در آیندهای احتمالاً نزدیک آماده باشیم، چرا که در سناریوی بد (و برخلاف زلزلههایی مانند سراوان 1392 و فریمان 1396) ممکن است کانون زلزله در ناحیه پرجمعیت شهری واقع باشد و خسارت و تلفاتی از نوع آنچه در زلزله 1382 بم روی داد در جاهایی مانند تهران، تبریز و مشهد قابل رویداد است. باید آماده باشیم.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.