حمیرا حیدریان
خبرنگار

​​​​​​​

کار این کودکان تعطیلی ندارد؛همه روز، در گرما و سرما در خیابان‌ها، به کارهایی اشتغال دارند که در گزارش‌ها و آمارهای رسمی «کار» محسوب نمی‌شود. نام آنها در بی‌نشانی فهرست مبتلایان آسیب‌های اجتماعی گم شده است. از جمع کردن ضایعات در جدول خیابان‌ها و سطل‌های آشغال تا گلفروشی و پاک کردن شیشه اتومبیل‌های متوقف در پشت چراغ‌های قرمز. یکی از مهم‌ترین متولیان دولتی ساماندهی کودکان کار اصفهان، سازمان بهزیستی است. همچنین از میان 20 هزار سازمان مردم نهاد در سراسر کشور، 4 هزار و 300 سازمان در استان اصفهان قرار دارد. تعدادی از آنها با هدف توانمندی و توسعه مهارت‌های کودکان و نوجوانان وارد عرصه شده‌اند. با این همه بزرگی این آمار به معنی زیاد بودن مراجع حقوقی رسیدگی به وضعیت این کودکان نیست. وقتی با برخی از مسئولان درگیر با این موضوع صحبت می‌کنیم معلوم می‌شود با وجود ثبت شدن هزاران سازمان مردم نهاد در اصفهان برای رسیدگی به آسیب‌های اجتماعی بسیاری از این سازمان‌ها تعطیل و غیرفعالند یا فعالیت مؤثری در این موضوع ندارند. سازمان بهزیستی هم می‌گوید ساماندهی این کودکان نباید محدود و منتهی به این نهاد دولتی باشد.
ساماندهی کودکان کاراصفهان وظیفه 11 دستگاه اجرایی
مدیرکل بهزیستی استان اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران» گفت: سازمان بهزیستی مسئولیت اصلی رسیدگی به کودکان کار و خیابان را عهده‌دار است، اما ۱۱ دستگاه دیگر هم وظیفه همکاری در جهت ساماندهی کودکان کار و خیابان را برعهده دارند. در این راستا به‌صورت مستمر هر ماه یا دو ماه یک‌بار برای هماهنگی بین دستگاه‌ها جلساتی برگزار می‌شود که هرکدام از دستگاه‌ها ازجمله بهزیستی، شهرداری، فنی‌‌‌ وحرفه‌ای، دانشگاه‌های علوم پزشکی، آموزش‌ و پرورش و بیمه‌ها گزارشی از فعالیت‌های خودشان ارائه می‌دهند.
 ولی‌اله نصر با اعلام اینکه شهرداری متولی فراهم کردن و تجهیز مکانی برای ساماندهی کودکان کار است، افزود: شهرداری باید مکان مجزایی ویژه دختران و پسران در اختیار سازمان بهزیستی بگذارد، اما متأسفانه در دوره‌های قبلی شهرداری این اتفاق نیفتاده است. در جلساتی که برگزار شد شهردار اصفهان قبول کرد با عقد قراردادی با بهزیستی، مکانی را که مربوط به خود بهزیستی است اجاره کند و این مکان را در اختیار یک سازمان مردم‌نهاد قرار دهد تا کار کودکان کار و خیابان را ساماندهی کند؛ برای اینکه فعالیت‌های ساماندهی کودکان کار تعطیل نماند، همکاران ما از سال‌های گذشته به‌صورت خودجوش مکانی را برای ساماندهی کودکان کار و خیابان در اورژانس اجتماعی پیش‌بینی کرده‌اند که هم‌اکنون در حال انجام فعالیت است. امیدواریم با مکانی که شهرداری به این فضا اضافه می‌کند، این کار پرقدرت‌تر از گذشته انجام شود. وی با اشاره به اینکه بیشتر دستگاه‌ها در حوزه کودکان کار مسئولیت‌پذیر نیستند، خاطرنشان کرد: از زمانی که مسئولیت اداره کل بهزیستی اصفهان را به عهده گرفتم تاکنون برخی از دستگاه‌ها وظایف خودشان را انجام نداده‌اند. در این راستا تلاش کردیم با همکاری معاون دادستان، بیشتر دستگاه‌ها پای کار بیایند، به‌عنوان نمونه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پزشک معرفی کرده و همان‌طور که گفته شد شهرداری هم قرار است فضایی  تجهیز کند و تا یک ماه آینده در اختیار بهزیستی قرار دهد. در جلساتی که داریم فعالیت همه دستگاه‌ها را رصد و پیگیری می‌کنیم به رسالت خودشان در این حوزه عمل کنند.
نصر با بیان اینکه آمار دقیقی از کودکان کار و خیابان در دست نداریم اظهار داشت: البته که این آمار به‌صورت دقیق در هیچ کجای کشور وجود ندارد، اما به‌صورت تقریبی و تخمینی که زده می‌شود، در شهر اصفهان ۱۲۰۰ کودک کار وجود دارد. طبق بررسی‌ها بالای ۸۰ درصد از این کودکان اتباع خارجی هستند، البته اداره کل اتباع و امور مهاجرین خارجی، مهاجر بودن ۸۰ درصد از کودکان کار اصفهان را نمی‌پذیرد، اما بررسی‌های ما این موضوع را نشان می‌دهد.
مدیرکل بهزیستی استان اصفهان با بیان اینکه بیشتر کودکانی که با فقر اقتصادی درگیر هستند به کار در خیابان‌ها رو می‌آورند، بیان کرد: طبق بررسی‌ها اغلب خانواده‌هایی که حاشیه‌نشین هستند و درآمد مستمری ندارند کودکان خود را برای کار در خیابان‌ها می‌فرستند. کودکان کار در همه رده‌های سنی وجود دارند، اما بیشتر در سنین دبستان تا راهنمایی به سمت کار در خیابان‌ها می‌آیند. همچنین بیشتر کودکان کار ترک تحصیل کرده‌اند، اما کودکان کاری هم داریم که در حین کار تحصیل می‌کنند. وی در مورد حمایت‌هایی که سازمان بهزیستی از کودکان کار انجام می‌دهد، تصریح کرد: حمایت‌های ما در راستای کاهش آسیب در ابعاد مختلف انجام می‌شود. در تلاش هستیم فعالیت‌های خودمان را به‌گونه‌ای انجام دهیم که تنها ویژه کودکان نباشد و خانواده‌ها هم از این خدمات بهره بگیرند  و توانمند شوند. سعی کردیم با تحت پوشش قرار دادن خانواده‌ها، عقب‌ماندگی‌های تحصیلی، وام‌های اشتغال و حرفه‌آموزی را به‌صورت رایگان در دستور کار قرار دهیم تا بتوانیم از آنها در حد امکان حمایت کنیم. متأسفانه مطالعات نشان می‌دهد برخی از خانواده‌هایی که در قسمت مرکز شهر مستأجر بودند به‌واسطه گرانی رهن و اجاره به‌اجبار به حاشیه‌نشینی روی آوردند و بعد از آن برای کسب درآمد، کودکانشان را بر سر چهارراه‌ها فرستادند تا کسب درآمد کنند.
آموزش؛ مهم‌ترین نیاز کودکان کار
مدیرعامل یکی از مؤسسات مردم نهاد باسابقه اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران» با بیان اینکه سعی این تشکل مردم نهاد و تشکل‌هایی از این دست، این است که به بهانه برگزاری مناسبت‌های مختلف این کودکان را شناسایی کنیم و پیگیر مطالبات و نیازهای آنها باشیم گفت: این مؤسسه 300 کودک کار را تحت پوشش خود دارد که در تمام این سال‌ها تلاش شده است  با آموزش، هریک از این کودکان را در مسیر درست زندگی هدایت کنیم.وی با اشاره به اینکه تا کنون 800 کودک کار را به‌صورت میدانی در پارک‌ها، خیابان‌ها و چهارراه‌ها شناسایی کردیم و بر حسب وضعیت خانوادگی آنها از نظر اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و زیستی برای آنها اولویت‌بندی و کودکان نان‌آور را حمایت ویژه می‌کنیم ،افزود: بیشتر این کودکان نان‌آور خانواده هستند و پدر آنها توانایی کسب درآمد ندارد، یا معلول است، یا فوت شده ، یا از کار افتاده است. این بچه‌ها از سن ۴ تا ۱۵ سال هستند.در مؤسسه در حوزه‌های آموزشی، سلامت روان، فرهنگی و تفریحی، درمان، کارآفرینی و اشتغال و خدمات زیستی به این کودکان و خانواده‌های آنها ارائه می‌شود. نیروهای ما پس از شناسایی کودکانی که مشغول به دست‌فروشی و یا جمع‌آوری بازیافتی هستند آنان را پس از مشاوره و انجام چندین تست هوش و استعدادیابی به اشتغال به تحصیل، کار، ورزش و هنر‌های مورد علاقه تشویق کرده و سوق می‌دهیم تا ادامه روند زندگی آنان با هدف و اصلاح مسیر پیش رود. وی افزود: از ابتدای سال‌ جاری، تاکنون 100 نفر از آنان استعدادیابی شده و مورد مشاوره بالینی قرار گرفته‌اند و 80 درصد آنان جذب تحصیل شده‌اند که بخش عمده‌ای از این کودکان در حاشیه شهر اصفهان ساکن هستند و با همکاری استانداری و آموزش و پرورش دوره تحصیل آن به‌صورت رایگان خواهد بود. همچنین تاکنون 15 نفر در تیم فوتبال و تعدادی  در رشته‌های مورد علاقه خود در هنر جذب شده‌اند. تعدادی نیز با توجه به رشته مورد علاقه خود در کار، جذب مهارت آموزی که با همکاری اداره فنی و حرفه‌ای صورت گرفته است، شده‌اند که بدین ترتیب با ایجاد شرایط زیرساخت برای جذب بازار کار زمینه اشتغالزایی این کودکان مهیا شده است. آمار دقیقی از کودکان کار در دست نیست اما به طور تقریبی نزدیک به 2 هزار کودک در اصفهان مشغول دستفروشی و جمع‌آوری زباله‌های بازیافتی هستند. وی بر ضرورت حمایت مسئولان امر از تشکل‌های مردم نهاد فعال در حوزه آسیب‌های اجتماعی تأکید کرد: با وجود آنکه صدها سازمان غیر دولتی و سمن در حوزه آسیب های اجتماعی دارای مجوز فعالیت هستند اما در عمل مشاهده می کنیم که تعداد کمی از این تشکل‌ها فعالیت می کنند. بنابراین آمار بالای تشکل های ثبت شده به معنای حمایت همه جانبه از این کودکان نیست.

ایران زمین - پس از بحران قطار قم - مشهد که روز جمعه گذشته با ۴۰۰ مسافر پس از ۱۰ ساعت انتظار و یخ‌زدگی مسافران قطار با جابه‌جایی لکوموتیوها به مقصد مشهد حرکت کرد از شب شنبه تاکنون نیز ۵ قطار با این بحران روبه‌رو شده‌اند.
استاندار خراسان رضوی به‌منظور بررسی وضعیت قطارهای مشهد در ایستگاه راه‌آهن این شهر حضور پیدا کرد و از مسافران در راه مانده عذرخواهی کرد.
به‌گزارش استانداری خراسان رضوی، یعقوبعلی نظری استاندار خراسان رضوی به‌منظور بررسی وضعیت قطارهای مشهد در ایستگاه راه‌آهن این شهر حضور پیدا کرد. وی افزود: پس از آنکه اطلاع پیدا کردیم نخستین اقدام انتقال مسافران به مشهد مقدس بود که با تلاش مسئولان دستگاه‌های مختلف این اقدام صورت گرفت.
استاندار خراسان رضوی تصریح کرد: با پیگیری موضوع برگشت زائران، موضوع ساماندهی آنان با وسائطی چون قطار، اتوبوس و پرواز پیگیری شد که افرادی که آمادگی دارند با پرواز برگردند، شرایط برایشان مهیا شد. وی بیان کرد: ما مشغول مدیریت سوخت‌رسانی و برق‌رسانی هستیم در نتیجه وظیفه خدمت‌رسانی به زائران را داریم؛ به‌عنوان خادم زائران امام رضا(ع) از تمامی مسافرانی که برایشان مشکل پیش آمد عذرخواهی می‌کنیم.
برف و لغزندگی جاده‌های ۱۸‌استان
سازمان هواشناسی کشور نسبت به لغزندگی جاده‌ها و کولاک برف در ۱۸ استان براثر بارش برف و باران و وقوع سیل در سه استان هشدار داد و بر پرهیز از سفرهای غیر ضروری و اجتناب از فعالیت‌های کوهنوردی تأکید کرد.  سازمان هواشناسی کشور با صدور هشدار نارنجی‌رنگ نسبت به تقویت سامانه بارشی همراه با بارش برف و مه آلودگی، کاهش دید، لغزندگی جاده‌ها و کولاک برف هشدار داد. این شرایط جوی امروز یکشنبه (۲۵ دی‌ماه) در کرمانشاه، کردستان، لرستان، همدان، مرکزی، قم، قزوین، البرز، تهران، خراسان شمالی، غرب سمنان، شمال غرب چهارمحال و بختیاری، غرب اصفهان، ارتفاعات شمال خوزستان، ارتفاعات گیلان و مازندران، شمال ایلام مورد انتظار است. براثر این مخاطرات احتمال اختلال در سفرهای بین شهری و داخل شهر، اختلال در فعالیت‌های عمرانی، تأخیر و احتمال لغو پروازها، خسارت به صنعت کشاورزی و اختلال در انتقال منابع انرژی به‌ویژه برق و گاز وجود دارد. سازمان هواشناسی کشور پرهیز از سفرهای غیر ضروری، اجتناب از فعالیت‌های کوهنوردی و جابه‌جایی عشایرکوچ‌رو، انجام اقدامات پیشگیرانه جهت جلوگیری از خسارات احتمالی، توسط شهرداری‌ها، راهداری‌ها، آب و فاضلاب شهری، دستگاه‌های امدادی و سایر دستگاه‌های اجرایی مسئول، نمک‌پاشی معابر و مدیریت مصرف سوخت و انرژی را توصیه می‌کند.

زیست‌بوم- بازار رسمی فروش پرندگان مهاجر فریدونکنار تعطیل شد اما شکار و فروش غیرمجاز پرندگانی که برای زمستان‌گذرانی در فریدونکنار، از باران و سرخرود می‌آیند در کنار خیابان ادامه دارد. محیطبان‌ها تاکنون 500 رشته دام هوایی را تخریب کرده‌اند اما دامگاه‌دارها که صاحبان اراضی تالابی هستند دوباره آنها را پهن می‌کنند. ابتدای سال‌ جاری بود که «سمیه رفیعی» رئیس فراکسیون محیط‌‌‌زیست مجلس در خبری از تعطیلی بازار فروش پرندگان فریدونکنار خبر داد. بسیاری همان زمان هم این خبر را به معنای پایان شکار پرندگان مهاجر فریدونکنار ندانستند. حمایت برخی از افراد ذی‌نفوذ منطقه، فروش چند میلیاردی این بازار و مخالفت‌های اجتماعی جامعه دامگاه‌دار از جمله دلایلی بود که اجازه نداد آن خبر پایان ماجرای شکار پرندگانی باشد که فرسنگ‌ها و مایل‌ها مسیر را پرواز می‌کنند تا زمستان را در شمال ایران بگذرانند.
براساس رایزنی‌های اداره کل محیط‌‌زیست مازندران با قوه قضائیه، استانداری، فرمانداری و شهرداری فریدونکنار در ابتدای سال‌ جاری قرار شد عمده دام‌های هوایی منطقه جمع شود و حداکثر هر دامگاه‌دار فقط یک دام هوایی داشته باشد و در نهایت هم بازار پرندگان فریدونکنار تعطیل شود. بازار رسمی تعطیل شد اما تعداد دام‌ها کم نشده است و پرندگان شکار شده هم در کنار بازار تعطیل شده به فروش می‌رسند.
عطاءالله کاویان، مدیرکل حفاظت محیط‌‌زیست مازندران به ایلنا، می‌گوید: امسال با دستور دادستانی مازندران و با همکاری شورای تأمین این استان و شورای تأمین شهرستان فریدونکنار توانستیم بازار اصلی فروش پرندگان در فریدونکنار را تعطیل کنیم و این بازار از ابتدای سال تاکنون هیچ فعالیتی نداشته است، ولی متأسفانه خرید و فروش غیرمجاز پرندگان به‌ صورت پراکنده در برخی از نقاط فریدونکنار ادامه دارد.
کاویانی می‌گوید: اخیراً دستوری از دادستانی مازندران گرفته‌ایم مبنی بر اینکه شهرداری فریدونکنار باید با کسانی که در کنار خیابان‌های این شهر اقدام به خرید و فروش پرندگان می‌کنند در قالب مقررات مربوط به سد معبر برخورد کند. بنابراین شهرداری فریدونکنار موظف است بساط پرنده‌فروش‌های خیابانی را جمع کند.
او اعتقاد دارد تعطیل شدن بازار باعث کاهش شکار شده است اما فعالان محیط‌‌زیست اعتقاد دارند - با این وجود- بزودی قتل‌عام پرندگان شروع می‌شود. صیادان به ممنوعیت صید به روش دوما هم توجه ندارند. این ممنوعیت از سمت دادستانی اعمال شد اما شکارچیان غیرقانونی پرندگان مهاجر در شالیزارها، دامگاه‌ها و در حاشیه برکه‌ها و آبگیرهای استان مازندران تجهیزات صید انبوه پرندگان نظیر دام هوایی، کرس، شب دام و... را پهن می‌کنند. کاویانی می‌گوید: محیطبانان استان مازندران به‌ صورت پیوسته مشغول جمع‌آوری دام‌های هوایی و دیگر تجهیزات صید انبوه پرندگان در سطح استان هستند، اما متأسفانه هر وقت همکاران ما این دام‌ها را جمع می‌کنند، چند روز بعد مجدداً دامگاه‌داران دام‌های هوایی خود را پهن می‌کنند و بعد هم دوباره باید نیروهای ما اقدام به جمع‌آوری این دام‌ها کنند. البته با همکاری دادستانی استان مشغول برخورد با متخلفانی هستیم که تخلفات خود را تکرار می‌کنند و در سال‌ جاری 15 متخلف در این زمینه به دستگاه قضایی معرفی شده‌اند.
 به گفته او، امسال فقط در منطقه فریدونکنار و محمودآباد بیش از 500 رشته دام هوایی را تخریب کرده‌ایم، اما برای اینکه این تخلف دیگر تکرار نشود، دستگاه قضایی باید برخوردهای قاطع‌تری را با متخلفان صید پرندگان در استان مازندران انجام دهد.