وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جمع دانشجویان دانشگاه الزهرا :
عدهای معیشت هنرمندان را به بازیهای سیاسی گره میزنند
اکثر هنرمندانی که امروز علیه نظام صحبت میکنند محکومان چندساله به زندان بودند که سال 98 با نامه آیت الله رئیسی به رهبر انقلاب مشمول عفو شدند
نشست پرسش و پاسخ دانشجویی روز ۱۶ آذر، همزمان با روز دانشجو با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دانشگاه الزهرا برگزار شد. اسماعیلی در جمع دانشجویان دانشگاه الزهرا گفت: «متأسفانه عدهای معیشت هنرمندان را به بازیهای سیاسی گره میزنند. آنان هنرمندان را تهدید میکنند و با فحاشی جلوی اجرای برنامهها را میگیرند.»
اسماعیلی پس از شنیدن نظرات دانشجویان با بیان اینکه راهحل مسائل کشور گفتوگو و صحبت کردن است، اظهار داشت: «دشمن دوست ندارد ما چنین جمعهایی داشته باشیم و با هم گفتوگو کنیم. من باید سعه صدر داشته باشم و صحبت دانشجویان با سلیقههای مختلف را بشنوم.» او افزود: «در دولت جدید با یک وضعیتی در حوزه فرهنگ مواجه بودیم. خودم با نقدهای بسیاری مسئولیت این کار را پذیرفتم. بعد از گذشت ۱۵ ماه میگویم در بسیاری از بخشها حرکتهای جدید و مهمی رخ داده است.» اسماعیلی با اشاره به اینکه در وزارت ارشاد مسئولیت بیش از ۱۸ حوزه موضوعی را بر عهده دارد، بیان کرد: «من با یک سند تحولی کارم را شروع کردم و فصل به فصل و ماه به ماه این سند را بررسی میکنم. مسیر حرکت ما مسیر روشنی است. بیش از ۹۵ فیلم سینمایی امسال مجوز ساخت گرفتند. سال قبل ۷۰ فیلم و امسال ۷۵ فیلم برای جشنواره فیلم فجر ثبتنام کردهاند.» وزیر فرهنگ با بیان اینکه عدهای معیشت هنرمندان را به بازیهای سیاسی گره میزنند، توضیح داد: «در ۴ ماهه اول امسال یعنی قبل محرم و صفر بیشترین حجم برنامههای هنر را داشتیم اما همزمان با اغتشاشات بسیاری از برنامهها تعطیل شد. برخی هنرمندان را تهدید میکنند و با فحاشی جلوی کارشان را میگیرند. بههمین دلیل بخش مهمی از اصحاب فرهنگ و هنر ما دچار مشکل معیشتی شدهاند.» وی افزود: «بهترین دورهای که میشود همه مشکلات حوزه هنر را حل کرد همین دولت است. چون دولت متعهد به آزادی بیان و اهل گفتوگو با هنرمندان است. سال ۹۸ دانشجویان و هنرمندان احکام قطعی در حال اجرا داشتند. آیتالله رئیسی که رئیس قوه قضائیه بودند نامهای نوشتند و برای همه درخواست عفو کردند. هنرمندانی که امروز علیه نظام صحبت میکنند، بعضاً عفویهای سال ۹۸ هستند. آنها احکام زندانهای چهارساله و هفت ساله داشتند.» اسماعیلی اعتراض را حق دانشجو و مردم خواند و گفت: «اصل ۲۷ قانون اساسی را باید رعایت کنیم. ولی وقتی اعتراض میشود، عدهای سوءاستفاده میکنند. وقتی طرف با سلاح سرد و گرم به نیروی انتظامی حمله میکند دیگر اسمش اعتراض نیست و اغتشاش است. خود معترضان باید جلوی این اقدام را بگیرند و نگذارند از مطالبات مردمی ناامنی بیرون بیاید.»
وی افزود: «ما آماده حمایت از ایدههای دانشجویی هستیم. دست ما به سمت گروههای دانشجویی و نخبگان دراز است. به ما در حوزه مدیریت فرهنگ کمک کنید.»
در گفتوگوی«ایران» با مرتضی طاهری مداح پیشکسوت مطرح شد
حضرت زهرا (س) اولین شهید مدافع حرم بود
سیده مریم سادات گوشه
روزنامه نگار
شهادت حضرت زهرا سلامالله علیها فقط یک حادثه نبود. جریانی بود که از دل ماجرای سقیفه بنی ساعده به وقوع پیوست. فتنهای که در محله بنی ساعده در مدینه از سوی گروهی از انصار و مهاجرین رخ داد تا حضرت علی(ع) جانشین بحق رسولالله بر مسند امامت ننشیند و به جایش ابوبکر خلیفه مسلمین شد. فتنهای که آغازش با حمایت حضرت صدیقه زهرا سلامالله علیها از امامت امیرالمؤمنین شروع شد و در انتها به شهادت مظلومانهاش منتهی شد. شخصیت والای حضرت زهرا سلاماللهعلیها ازجمله شخصیتهای تاریخ اسلام است که ابعاد مختلفی دارد که دراین بحث کوتاه صحبت درباره آن نمیگنجد. اما اینکه اولین مدافع حرم امیرالمؤمنین چرا به شهادت میرسد و پیام و رسالت شهادتگونهاش چه بود، از جمله مباحثی است که مرتضی طاهری مداح پیشکسوت دربارهاش به «ایران» میگوید: «وجود نازنین صدیقه طاهره سلامالله علیها وجودی است که اولاً عالم و همه ملکوت و ناسوت و موجودات و مخلوقات به یمن وجود حضرت خلق شدند.
در آن حدیث قدسی معروف از حضرت رسول(ص) آمده: «یـا أحْمَدُ! لَوْلاک لَما خَلَقْتُ الْأَفْلاک، وَ لَوْلا عَلِىٌّ لَما خَلَقْتُک، وَ لَوْلا فاطِمَهُ لَما خَلَقْتُکما»؛ هان اى احمد! اگر تو نبودى، جهان را نمىآفریدم و اگر على نبود، تو را، و اگر فاطمه نبود، من شما دو نفر را نمىآفریدم. یعنی وجود نازنین حضرت زهرا(س) شخصیت منحصربهفردی است. ضمن اینکه آنگونه که باید و شاید نسبت به شأن و جایگاه و مقام بانوی اسلام کسی جز اهل بیت اشراف ندارد.
بنابر این در تفسیر سوره قدر میگویند مراد از لیلةالقدر حضرت زهرا سلاماللهعلیها است. «وَمَا أدْرَاک مَا لَیلَة الْقَدْرِ» یعنی چه میدانید که لیلة القدر چیست؟ یعنی عقل بشر عادی از درک شأن و جایگاه این بانوی بزرگوار عاجز است و روزی جایگاه و مقام بیبی دو عالم مشخص میشود و قدرت حضرت و شخصیتش در محشر برای همه عالمیان مشهود میشود.»
او در ادامه با اشاره به ویژگیهای منحصربهفرد بیبی دو عالم توضیح میدهد: «زنــدگی حضــرت زهـرا سلاماللهعلیها مملو از ویژگیهای خاص و منحصربه فرد است. در همسرداری، مادری و مشارکت در امور اجتماعی منحصربهفرد است. یعنی کسی که با تمام وجودش از امام و مقام عظمای ولایتش دفاع کرد و جانش را در این مسیر در طبق اخلاص گذاشت.»
طاهری درباره ماجرای سقیفه میگوید: «بعد از پیغمبر فتنه عظیمی آغاز شد که منشأ آن سقیفه بنی ساعده بود که شورایی متشکل از عدهای از سران مهاجر و انصار تصمیم گرفتند خلافت را از طرف تعدادی بزرگان قوم انتخاب و پایهگذاری کنند.
بعد از اینکه خلافت و جانشینی رسول خدا از طرف پروردگار در یوم الغدیر مشخص شد و امیرالمؤمنین منصوب شد، همه بیعت کردند. اما فتنهای برپا شد که خلیفه و جانشین رسول خدا، منصبی که خدا و پیامبر برای او قرار داده بودند بهگونهای پیش رفت تا سرپرستی مؤمنین و مسلمانان را کنار بگذارد و دیگران را جای امیرالمؤمنین بنشانند. این فتنه خیلی پیچیده بود مثل امروز که میبینیم در فتنهای که بسیار پیچیده است و جنگ ترکیبی آغاز شد.
بعد از پیامبر هم دشمن یک جنگ ترکیبی راه انداخت که مسلمانان غالباً در این گیرودار به بیراهه رفتند. در دعای ندبه میخوانیم «إِلا الْقَلِیلَ مِمَّنْ وَفَى لِرِعَایةِ الْحَقِّ فِیهِمْ» یعنی انگشتشمار باقی ماندند کسانی که حق را نگه داشتند و به طرف حق رفتند.»
این مداح پیشکسوت در ادامه توضیح میدهد: «برای تبیین ابعاد فتنه، حضرت زهرا سلاماللهعلیها یک تنه به جهاد برخاستند. ایشان هر شب تا چهل شب به تکتک خانههای مهاجرین و انصار رفت و به آنها هشدار داد و از آنها برای خلیفه بحق رسول خدا یعنی امیرالمؤمنین طلب یاری کرد که متأسفانه پاسخ مثبت هم دریافت نکرد.
یعنی مردم آنقدر مسحور فتنهگرانی شده بودند که به تلاش و مجاهدت بیبی توجهی نکردند و وقعی ننهادند. در این مسیر حضرت زهرا سلامالله علیها جانش را هدیه امام و خدا کرد و یک تنه به دفاع از امیرالمؤمنین پرداخت تا جاییکه بعد از پیامبر زنده نماندند و به شهادت رسیدند.»
طاهری درباره دو ویژگی مهم حضرت زهرا سلامالله علیها میگوید: «ایشان دفاع از حریم ولایت کردند و در حقیقت اولین شهید مدافع حرم بودند و نیز جهاد تبیین کردند و این دو ویژگی بزرگترین درسی است که از این بیبی بزرگوار میگیریم. لحظه لحظه این بزرگوار درس زندگی، انسان بودن و انسان زیستن است. درس حقمداری است.
اما این دو ویژگی بسیار برجسته است و امروز بسیار نیاز است که این دو را در زندگی به تبعیت از بیبی پیش ببریم و در این گرداب فتنهها مسیر ولایت و خاندان ائمه را گم نکنیم و دوم جهاد تبیین کنیم و اذهان مردم را از بیراهه به مسیر حقیقت بیاوریم.»
افزایش مبلغ جوایز جشنواره و معضل پخش آثار
فرهنگی/ شمارش معکوس برای آغاز شانزدهمین جشنواره سینما حقیقت، در حالی شروع شده که آخرین تصمیمگیری شورای سیاستگذاری این رویداد بینالمللی فیلم مستند حاوی خبری دلگرمکننده برای فیلمهای حاضر در این دوره از جشنواره است؛ «مبلغ جوایز شانزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» در چهار بخش افزایش یافت.»
با توجه به پیشنهاد نمایندگان انجمن صنفی تهیهکنندگان و کارگردانان سینمای مستند در جلسه شورای سیاستگذاری (28 مهرماه 1401) مبنی بر افزایش مبلغ جوایز جشنواره، این موضوع در شورای سیاستگذاری شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت، مطرح و با حمایت دبیر و نظر اکثر اعضا با افزایش مبلغ جوایز در بخشهای مسابقه ملی، شهید آوینی، جایزه ویژه استعداد نو و جایزه سرباز وطن (یادبود شهید سردار حاج قاسم سلیمانی) موافقت شده است.
براساس آمار و اطلاعات ارائه شده در این خبر برنده بهترین فیلم جشنواره مستند که بالاترین جایزه جشنواره است در این دوره علاوه بر دریافت نشان فیروزه سینماحقیقت، تندیس جشنواره و دیپلم افتخار، مبلغ 50 میلیون تومان دریافت خواهد کرد.
معضل بزرگ سینما مستند
اما فارغ از جوایز جشنواره و فرصت 5 روزه «سینما حقیقت» برای نمایش مستند و ایجاد فضای گفتوگو درباره آثار، مهمترین دغدغه فیلمسازان این حوزه همچنان ایجاد عرصهای برای اکران این آثار و فرصتی برای دیده شدن بهتر آن و البته جبران بخشی از سرمایه است. با وجود طرح «اکران حقیقت» از مرداد ماه ۱۴۰۰ و نمایش فیزیکی (در مراکز فرهنگی سراسر کشور) و آنلاین (سایت هاشور) آثار اما همچنان نگرانیهای مستندسازها برای دیده شدن فیلمشان وجود دارد.
هادی شریعتی که با مستند «آت اوغلان» در بخش مسابقه مستندهای کوتاه شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» حضور دارد، در این باره گفته است: «در این سالها با بودجه کم یا زیاد آثار خوب و قابل تأملی در سینمای مستند ساخته شده که از بعد جهانی نیز وجهه خوبی کسب کردهاند اما بزرگترین معضل ما به پخش آثار مربوط بوده که درآمد چندانی را نصیب ما نمیکند. بهعنوان مثال تولید مستند «سارا» ۵ سال زمان برد و در جشنوارههای مهمی نیز دیده شد اما در پخش اتفاقی که انتظار میرفت رخ نداد.»
این سینماگر با تأکید بر اینکه سینمای مستند ایران سازمان نظاممندی برای پخش فیلمهای مستند ندارد، عنوان کرد: «در جهان امروز برای پخش آثار مستند برنامهریزی خاصی صورت میگیرد، بهطوریکه در دوران کرونا شاهد فروش و استقبال بیشتر از اکران آنلاین آثار مستند سینمای جهان به نسبت سینمای داستانی بودیم. در صورتی که ما هیچگاه نتوانستیم تماشای فیلم مستند را به سبد فرهنگی خانوارهای خود اضافه کنیم. این درحالی است که پخش مجموعه مستندهای تلویزیونی از مخاطبان بالای این آثار و طبیعتاً سینمای مستند خبر میدهد.» «آت اوغلان» یا چابکسوار قصه جمیل است از جایی که شروع به کارگری میکند و تمام تلاش خود را به کار میگیرد تا تبدیل به یک چابکسوار حرفهای شود. بهگفته هادی شریعتی، علاوه بر موضوع پرکشش این تلاش، در این مستند روی موارد دیگری چون اقلیم خاص منطقه ترکمن صحرا، گویش، ادبیات، گردشگری و... نیز توجه شده است.
«سینماحقیقت» در تلویزیون
برای علاقهمندانی که موقعیت حضور در این رویداد را ندارند، بازتاب اتفاقهای روزانه جشنواره صرفاً به شبکه مستند معطوف نمیشود و شبکههای مختلف تلویزیون این جشنواره را پوشش خواهند داد. در این ایام دو ویژه برنامه در شبکههای افق و چهار سیما روانه آنتن میشوند که در بخشهای مختلف به معرفی برخی کارگردانها و آثار آنها در جشنواره، پوشش نشستها و مصاحبه با مدیران جشنواره میپردازد.
اجرای ویژه برنامه «سینماحقیقت» شبکه چهار سیما را شهریار ربانی برعهده دارد که قرار است هر شب ساعت ۲۲:۳۰ روانه آنتن شود. همچنین ویژه برنامه شبکه افق نیز با شروع جشنواره هر شب ساعت ۶:۳۰ از این شبکه تلویزیونی پخش میشود.
ویــژهبـــرنــامـههــای جــشنـــواره «سینماحقیقت» به تهیهکنندگی علی بختیان در قالب برنامههای ۱۵ دقیقــــهای بـــه اطلاعرسانی از شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت اختصاص دارند.
شبــکه مســتند تــلویــزیــون نیز همچون ادوار گذشته همراه جشنواره «سینما حقیقت» است و امسال نیز «ویژهبرنامه جشنواره سینماحقیقت» همزمان با آغاز جشنواره روی این شبکه میرود.
پیام تسلیت وزیر فرهنگ
برای درگذشت «محمود زندمقدم»
مـــــــــــــــــراسم تشییع و خاکســـــــــــپاری زندهیاد محمود زندمـــــــــــــقدم نویسنده و پژوهشـــــــگر پیشکسوت، چهاشنبه، ۱۶ آذرماه در قطعه نامآوران (ردیف ۱۷ شماره ۲۶) با حـــــــــــضور خانواده، جمعی از روزنامهنگاران، دانشجویان و علاقهمندان به آثار او و بدون حضور چهرههای ادبی و فرهنگی برگزار شد. بر اساس این اعلام، مراسم یادبود او، روز جمعه (هجدهم آذرماه) از ساعت ۱۵ تا ۱۶:۳۰ در مسجدالنبی واقع در خیابان ولنجک برگزار خواهد شد. در بخشی از پیام تسلیت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آمده: «خبر درگذشت محقق و پژوهشگر توانا، مرحوم دکتر محمود زندمقدم موجب تألم و تأثر شد. زندهیاد زندمقدم در تمام عمر خویش، میراثبان هویت پرافتخار مردم سختکوش بلوچ بود و آثار درخور او از جمله مجموعه هفت جلدی حکایت بلوچ در این زمینه شایسته ارجگذاری و احترام است.»/ایسنا
اعلام فهرست ۹۲ فیلم در اسکار بینالمللی
آکادمی اسکار پس از بررسی فیلمهای ارسالی در نهایت ۹۲ فیلم در شاخه بهترین فیلم بینالمللی، ۱۴۴ مستند بلند و ۲۷ انیمیشن بلند را برای رقابت در نود و پنجمین دوره جوایز سینمایی اسکار واجد شرایط دانست. در شاخه بهترین فیلم بینالمللی (فیلم غیرانگلیسی زبان)، «جنگ جهانی سوم» ساخته هومن سیدی نماینده رسمی سینمای ایران خواهد بود و فیلم «برندهها» به کارگردانی حسن ناظر با مجموعهای از بازیگران و عوامل ایرانی که در ایران نیز مقابل دوربین رفته، نماینده سینمای انگلیس خواهد بود.
«کورساژ» ساخته «ماری کروتزر» به نمایندگی از سینمای اتریش، «آرژانتین ۱۹۸۵» ساخته «سانتیاگو میتره» از آرژانتین، «نزدیک» به کارگردانی «لوکاس دونت» از بلژیک، «باردو» جدیدترین فیلم «الخاندرو گونزالس ایناریتو» از مکزیک، «سنت عمر» ساخته «آلیس دیوپ» از سینمای فرانسه، «تصمیم برای ترک کردن» به کارگردانی «پارک چون ووک» از کره جنوبی از مهمترین رقبای اسکار ۲۰۲۳ در شاخه فیلم بینالمللی محسوب میشوند. مراسم نود و پنجمین دوره جوایز سینمایی اسکار روز ۱۲ مارس ۲۰۲۳ (۲۱ اسفند) در تئاتر دالبی در هالیوود برگزار میشود./ایسنا
مجلد ۶۶ «فهرست نسخ خطی کتابخانه ملی» منتشر شد
جلد شصت و ششم کتاب «فهرست نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران» با تحقیق و تألیف فرزانه آبپرور و سمانه زمانزاده در ۶۱۸ صفحه منتشر شد. در این فهرست ۳۰۰ نسخه خطی (از شماره ۲۲۳۰۱ تا ۲۲۶۰۰) از گنجینه نسخههای خطی کتابخانه ملی ایران معرفی شده است. این کتاب همچنین شامل نسخههایی به زبانهای فارسی، عربی و تعداد محدودی ترکی با موضوعات مختلف میشود که در ایران، هند و افغانستان تبدیل به کتاب شدهاند. در این فهرست نسخههای کهنی از قرن نهم و دهم هجری قمری و چندین نسخه خطی با یادداشت و مقابله خود شاعر و مؤلف، نخستوزیر ایران در دوره قاجار و شخصیتهای ممتاز سیاسی، علمی و فرهنگی نیز معرفی شده است. مؤلفان این کتاب، در تهیه این فهرست، از قواعد استاندارد فهرستنویسی برای یکدستسازی اطلاعات نسخههای خطی استفاده کرده و این اطلاعات را در دو بخش کتابشناسی و نسخهشناسی ارائه دادهاند./مهر