بیتا  میرعظیمی
خبرنگار

چند سالی است که حال تالاب‌‌های کشور خوب نیست؛ اگر چه کارشناسان محیط زیست، بارها بر نتایج مخرب خشکیدگی این اکوسیستم‌های ارزشمند و تبدیل آنها به منشأ گرد وغبار هشدار داده‌اند اما در عمل نتیجه‌ای حاصل نشده است؛ هر سال بدتر از سال بعد! طبق آخرین آمار منتشر شده، 42 تالاب ارزشمند این مرز و بوم به منشأ گرد وغبار تبدیل شده و 43 درصد دیگرنیز پتانسیل تبدیل شدن به منشأ گرد وغبار را دارند. این در حالی است که با استناد به ماده 2 قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور، سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است نیاز آبی زیست‌محیطی تالاب‌ها را تعیین کرده و وزارت نیرو  باید ضمن تدوین و اجرای برنامه مدون، به تخصیص و تأمین آن اقدام کند؛ بر اساس قانون حفاظت و احیای تالاب‌ها، پرداخت حقابه‌های زیست محیطی پس از مصرف شرب باید در اولویت وزارت نیرو باشد، اما وضعیت تالاب‌های کشور نشان می‌دهد که این قانون به رغم نادیده گرفته شدن، نقض نیز شده است!
پیگیر وضعیت حقابه هستیم
وضعیت بی‌آبی تالاب‌ها و عدم تأمین حقابه آنها به اندازه‌ای بحرانی شده است که چندی پیش «محمد مخبر» معاون اول رئیس جمهور در نامه‌ای به وزیر کشور خواهان ارائه گزارش فعالیت‌های انجام شده پیرامون مدیریت زیست بومی تالاب‌های کشور شد. این در حالی است که پیشتر «علی سلاجقه» رئیس سازمان محیط زیست کشور گفته بود که ما پیگیر وضعیت حقابه از وزارت نیرو هستیم و این وزارتخانه مکلف است وظیفه‌اش را در این خصوص انجام دهد. اما آیا وزارت نیرو تاکنون به وظیفه قانونی خود مبنی بر تأمین حقابه زیست محیطی تالاب‌های کشور عمل کرده است؟ سؤال بسیاری از فعالان و کارشناسان محیط زیست این است که چرا وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست تاکنون شفاف عمل نکرده و عدد و آمارهای پرداخت حقابه‌ها را در اختیار رسانه‌ها نگذاشته است؟
طبق گفته «صدیقه مدرس طباطبایی» رئیس گروه منابع آب، پایش و آینده پژوهشی تالاب‌های سازمان محیط زیست، وضعیت فعلی تالاب‌های کشور بیانگر نبود اراده برای تأمین نیاز آبی آنها توسط شرکت‌های آب منطقه‌ای وابسته به وزارت نیرو بوده و با‌وجود جلسات، مکاتبات و پیگیری‌های انجام شده، همکاری ثمربخشی از سوی وزارت نیرو صورت نپذیرفته است؛ بعضاً نیز چنانچه اقدامی  صورت گرفته، پاسخگوی تأمین نیاز محیط زیستی تالاب‌ها و جلوگیری از آثار تخریبی بلندمدت در آنها نبوده است.
برداشت بی‌رویه آب
مسعود باقرزاده کریمی کارشناس تالاب‌ها و مشاور آب و فاضلاب کشور، به «ایران» می‌گوید: وزارت نیرو در تأمین حقابه تالاب‌های کشور طبق سند تخصیص عمل می‌کند اما دو عامل مهم (کاهش بارندگی و برداشت‌های غیرمجاز آب) مانع رسیدن آب به تالاب‌ها می‌شود. در حقیقت وزارت نیرو، رهاسازی آب را انجام داده است اما در مسیر تالاب‌ها توسط کشاورزان به شکل بی‌رویه‌ای برداشت شده است. این وضعیت پیشتر به اعتراض رئیس سازمان حفاظت محیط زیست منجر شده بود. علی سلاجقه از وزارت نیرو خواسته است که حقابه تالاب‌ها را از سر تالاب‌ها بدهد و برداشت کشاورزان را به پای پرداخت حقابه تالاب‌ها ننویسد.
باقرزاده کریمی برای خلاصی از خشکیدگی تالاب‌ها و تأمین حقابه آنها چند راهکار ارائه می‌دهد؛ اول اینکه حقابه تالاب‌ها در زمستان تأمین شود تا کشاورزان نتوانند این آب را برداشت کنند. از طرفی باید با تمام ابزارهای قانونی و اجرایی، جلوی برداشت غیرمجاز آب‌های سطحی و زیرزمینی گرفته شود. در صورت رعایت این دو مؤلفه می‌توان به تأمین حقابه تالاب‌ها امید بست.
حقابه به‌صورت کامل تأمین نشده است
در همین ارتباط، یدالله آذرهوا رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های آذربایجان شرقی نیز به «ایران» می‌گوید: سال‌هاست که حقابه تالاب‌های حوضه دریاچه ارومیه به‌صورت کامل تأمین نشده است؛ نمود این موضوع نیز در تالاب‌های قوری گل و قره قشلاق مشاهده می‌شود. بخش دیگر وضعیت بد آبی تالاب‌ها به عملکرد سایر دستگاه‌ها مانند بخش جهاد کشاورزی و امور اراضی بازمی‌گردد. از سویی دیگر شاهدیم هیچ برخورد اصولی با تغییر کاربری‌ها در کناره‌های تالاب انجام نمی‌شود. شاهدیم که به رغم پیگیری و تعیین حقابه تالاب‌ها، هنوز با حفر چاه‌های غیرمجاز مقابله نمی‌شود. کشاورزی ناپایدار و احداث سدها نیز مزید بر علت شده است، اما راهکار این است که سازمان محیط‌ زیست نیاز آبی تالاب‌ها را به‌صورت مشخص تعیین کرده و پس از ابلاغ به وزارت نیرو، تأمین نیاز آبی مشخص شده را نیز پیگیری کند. حقیقت آن است که بخش کشاورزی نقش بسیار بزرگی در تأمین حقابه تالاب‌ها دارد که اگر تدبیری صحیح اندیشیده نشود با مشکلات جدی از جمله خشکیدگی کامل تالاب‌ها در سال‌های آتی مواجه خواهیم شد.
رفتارهای دوگانه وزارت نیرو!
هژیر کیانی دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست استان خوزستان و فعال محیط زیست نیز به «ایران» می‌گوید: برای پاسخگویی به تأمین یا عدم تأمین حقابه تالاب‌های کشور توسط وزارت نیرو باید مروری بر رفتار این وزارتخانه با منابع آبی، رودها و تالاب‌های کشور داشته باشیم. در حقیقت از وزارتخانه‌ای که به شکل کلان در مخالفت با سند ملی حفاظت محیط زیست حداقل در یک دهه اخیر قدم برداشته و از بدو فعالیت‌هایش برخلاف اصل پنجاهم قانون اساسی بدون ارزیابی‌های مستقل و علمی زیست محیطی و پیوست‌های اجتماعی عمل کرده و هر جایی که خواسته اقدام به سدسازی کرده است، چگونه می‌توان انتظار تأمین حقابه داشت؟ این در حالی است که سدسازی‌ها یعنی جریان طبیعی حقابه‌ها را محدود کردند! آیا با مشاهده رفتارهای دوگانه وزارت نیرو با محیط زیست و منابع طبیعی، می‌توان امیدی به تأمین حقابه تالاب‌های کشور داشت؟
به گفته کیانی، وزارت نیرو در مقاطعی ادعا کرده است که رهاسازی آب  به تالاب‌ها را انجام داده؛ این در حالی است که همین میزان آب به‌دلیل آورد رودخانه‌ها و... تأمین شده و در حقیقت مجبور به رهاسازی آب شده است. سازمان‌های مردم‌نهاد هرگز به چشم خود ندیده‌اند که حقابه تالاب شادگان و میانگران و هورالعظیم و... به منظور مقابله با آسیب‌های جدی که متوجه تنوع زیستی تالاب هاست، به شکل تدریجی رهاسازی شود. نتیجه این اقدامات نیز این است که به جای تأمین حقابه تالاب‌ها و احیای بخش نابود شده سند ملی حفاظت محیط زیست، تالاب‌ها به مراکز عمده‌ای از ریزگردها تبدیل شده و همه ساله بر وسعت آنها افزوده می‌شود. مادامی که فرهنگ بی‌کیفری رواج داشته و جرم‌انگاری محیط زیستی در تخلفات و کم کاری‌ها انجام نمی‌شود، ترک فعل وزارت نیرو در تأمین حقابه تالاب‌های کشور از جمله تالاب‌های خوزستان که همه ساله بر خشکیدگی آنها افزوده می‌شود، ادامه داشته و تازه سودای اجرای پروژه‌های انتقال آب مانند خرسان و کوهرنگ 3 و... را نیز در سر خواهند پروراند.

نیلوفر منصوری
خبرنگار

​​​​​​​

چند روستای کاشان برای شکل‌گیری «دفتر میراث‌بانی» در نظر گرفته شده‌اند که چندی پیش نخستین دفتر میراث‌بانی در روستای پنداس کاشان افتتاح شد و در آینده نزدیک، دومین و سومین دفتر میراث‌بانی هم افتتاح می‌شود.
به گزارش «ایران»، نخستین دفتر میراث‌بانی برای برنامه‌ریزی توسعه گردشگری روستایی کاشان، اخیراً توسط رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کاشان تعریف شده تا از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بکر و دست نخورده مناطق روستایی کاشان برای پذیرش گردشگر و توریست استفاده شود. برنامه‌ریزی صورت گرفته، هم به نفع بومیان و روستانشینان منطقه به جهت تشکیل بازار کار جدید تمام خواهد شد و هم مقاصد جدید سفرهای داخلی را پیش روی طبیعت‌گردان، گردشگران و توریست‌ها قرار می‌‌دهد.
 
جذابیت روستاهای اصیل و بکر
در هیاهوی دنیای مدرن، شهرهای بزرگ با بزک دوزک و شور و حال و هیجان، چنان گردشگران را شیفته خودشان می‌کنند که حتی در قصه‌ها و داستان‌ها هم نظیرش یافت نمی‌شود. اما در این میان، پرسه در زیبایی‌های اصیل و بکر روستاها و ساکنان دهکده‌ها می‌تواند جذابیت خاص دیگری داشته باشد. توسعه گردشگری روستایی تیری با دو نشان است که هم جنبه اقتصادی و افزایش درآمد روستایی را رونق می‌دهد و هم باعث پویایی و نشاط اجتماعی در این جوامع می‌شود.
معاون مدیر کل و رئیس اداره میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی شهر کاشان در گفت‌و‌گو با «ایران»، معتقد است که میراث روستایی در کشور مورد غفلت واقع شده است و ایجاد دفاتر میراث‌بانی روستایی به ‌عنوان یک طرح سراسری در همه نقاط ایران می‌‌تواند با کمک مردم، مانع از بین رفتن پتانسیل‌های تاریخی و گردشگری و صنایع‌دستی روستاها شود.
به گفته احمد دانایی‌نیا، اگر مسئولان به‌طور جدی برنامه‌ریزی کنند، روستائیان ظرفیت و قابلیت‌های لازم برای تأمین اقتصاد و درآمدهای خود را دارند. روستای پنداس شرایط لازم برای توسعه روستایی و دفتر میراث‌بانی روستایی را دارد و می‌تواند مبین این موضوع باشد که روستاها قلب تپنده شهرها هستند.
وی با بیان اینکه روستای پنداس یکی از روستاهای بسیار غنی در جنوب غرب منطقه کاشان است، می‌گوید: با توجه به گستردگی شهرستان کاشان و تنوع آثار، ابنیه و بافت‌های تاریخی آن باید از ظرفیت مردمی در بحث حفاظت استفاده کنیم. همین مسأله تشکیل دفاتر میراث‌بانی را الزامی می‌کند. بسیاری از بومیان و روستائیان هم تحصیلات دانشگاهی مرتبط با حوزه میراث فرهنگی و گردشگری را دارند که حضورشان در این زمینه بسیار کارساز است.
 
میراث‌بانی؛ چراغ همیشه روشن
دفتر میراث‌بانی، به عنوان یکی از پروژه‌های میراث فرهنگی کشور، در تلاش است که رابطی بین میراث فرهنگی و اتفاقات صورت گرفته در یک منطقه خاص باشد. دفتری برای برنامه‌ریزی، مرمت پروژه‌های میراث فرهنگی، گردشگری، احیای بافت‌های تاریخی و محلی و رسیدگی به تخلفات صورت گرفته در منطقه از اعم کارهای این دفتر است.
تعبیر رئیس میراث فرهنگی شهرستان کاشان، از دفاتر میراث‌بانی؛ «چراغ همیشه روشن» فعالان میراث فرهنگی و گردشگری در روستاهاست که علاقه‌مندان، دوستداران آثار تاریخی و تحصیلکردگان محلی با تعامل و ارتباط مستمر با اداره میراث فرهنگی برای صیانت از داشته‌‌های تاریخی و بومی خود تلاش می‌کنند تا با جذب گردشگران موجب رونق اقتصادی و مهاجرت معکوس به روستا شوند.
دانایی‌نیا به بازدیدهای هفتگی روستایی اشاره می‌کند و می‌افزاید: دو کارگروه گردشگری در میراث فرهنگی کاشان تعریف شده است. کارگروه گردشگری روستایی و کارگروه گردشگری بافت شهری کاشان، جزو برنامه‌هایی است که در بازدیدهای هفتگی ایجاد شده‌اند. در این بازدیدها با مردم و اهالی منطقه صحبت می‌کنیم و از مشکلات و نقطه نظرات آنان آگاه می‌شویم. به گفته او در این بازدیدها و گفت و شنودها، پروژه‌های روستایی بسیاری کلید می‌خورد. به همین جهت بخش خصوصی در این زمینه درگیر و سرمایه‌گذاری برای مرمت بناهای تاریخی، بقاع متبرکه و تاریخی، قلعه‌ها، مساجد تاریخی و معابر برای مرمت‌شان برنامه‌ریزی می‌شود.
 
فعال کردن زیرساخت‌ها با جیب خالی
به اعتقاد رئیس میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی کاشان، اگر برنامه‌ریزی مدونی در روستاها به لحاظ جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، مباحث مردم شناسی و غیره صورت بگیرد، اکثریت روستاهای ما دارای این قابلیت و ظرفیت هستند که بازدیدکننده و توریست را مستقلاً از اقصی نقاط کشور و دنیا به سمت خودشان جلب کنند و به این ترتیب گردشگر به جای اینکه در شهر تمرکز داشته باشد در سطح منطقه پخش می‌شود و از همه قابلیت‌های منطقه به نحو مطلوب استفاده می‌کند.
دانایی‌نیا به استفاده از ظرفیت مردم روستا معتقد است و می‌گوید حتی با دست خالی هم می‌توان پروژه‌های بسیاری را برای جذب گردشگر در روستاها ایجاد کرد. چنانچه او می‌گوید که دفتر میراث‌بانی را با دست خالی اما با برنامه شروع کرده است: امکانات دولتی بسیار محدودی در اختیار ما قرار دارد و به لحاظ سرمایه و پشتیبانی مالی محدود هستیم به همین جهت می‌توانیم از ظرفیت و توان روستائیان استفاده کنیم. روستائیان از ما چیز خاصی نمی‌خواهند. آنها از ما طرح، حمایت و نظارت فنی می‌خواهند. دفتر اول میراث‌بانی و فعالیت مردمی موجب شد که روستائیان وشقان مرکزی، استرک و جوشقان قالی؛ ایجاد دفتر دوم و سوم میراث‌بانی را هم به ما پیشنهاد بدهند تا از ظرفیت متخصصان روستایی استفاده کنیم.
به اعتقاد رئیس میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی کاشان، قطعاً وقتی چراغ‌های دفاتر میراث‌بانی در مناطق مختلف شهرستان کاشان گسترده باشد این امیدواری وجود دارد که بتوانیم زیرساخت‌های گردشگری منطقه را هم فعال کنیم و به سمتی حرکت کنیم که شعار اقتصاد غیرنفتی از حوزه میراث فرهنگی محقق شود و در این زمینه هم بتوانیم موفق عمل کنیم.

مدرسه شهید حلبیان اصفهان، مدرسه‌ای قاجاری که به عنوان سومین مدرسه آلیانس (اتحاد) در اول آگوست ۱۹۰۱ میلادی (۱۰ مرداد۱۲۸۰ خورشیدی) با ۲۲۰ شاگرد شروع به کار کرد، محل فیلمبرداری مجموعه «قصه‌های مجید» در اواخر دهه شصت و اوایل دهه هفتاد بوده است.علی‌رغم ثبت این مدرسه در فهرست میراث ملی در بهمن ماه سال ۱۳۹۳، این بنای تاریخی که بخشی از خاطره جمعی مردم را تشکیل می‌دهد، به علت بی‌توجهی رو به نابودی گذاشته و در معرض تخریب کامل قرار گرفته است./ میزان 

اجرای راه‌آهن کرمانشاه- خسروی شتاب گرفت

با اختصاص ۶۰۰ میلیارد تومان اعتبار به طرح راه‌آهن کرمانشاه - خسروی، عملیات اجرایی این طرح شتاب گرفت.
«مهرداد آهکی»، مدیرکل راه و شهرسازی کرمانشاه با بیان اینکه احداث راه‌آهن کرمانشاه به خسروی یکی از اولویت‌های دولت در استان است به ایرنا گفت: با اتمام این خط، راه‌آهن کرمانشاه از طریق اسلام‌آباد غرب به مرز خسروی اتصال پیدا خواهد کرد. در سفر رئیس‌جمهور به استان کرمانشاه در سال‌جاری اعتبار خوبی برای تکمیل این طرح اختصاص پیدا کرد که می‌تواند عملیات اجرایی آن را شتاب ببخشد.
مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمانشاه اظهار داشت: مسیر ریلی کرمانشاه به مرز خسروی ۲۶۰ کیلومتر طول دارد که عمده عملیات اجرا شده در این خط به طول ۱۰۰ کیلومتر در مسیر کرمانشاه به اسلام آبادغرب است که زیرسازی آن تا کنون ۸۲ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
آهکی تأکید کرد: راه‌آهن کرمانشاه - خسروی علاوه بر برخورداری از کارکرد مسافری، می‌تواند نقش مهمی در حمل بار داشته و چهره اقتصاد استان را دگرگون کند. وی با بیان اینکه این پروژه خطوط ریلی کشور را به عراق و سپس بندر «لاذقیه» در سوریه و اروپا متصل کرده است، افزود: با توجه به موقعیت ممتاز تجاری مرزهای رسمی خسروی و پرویزخان در شهرستان قصرشیرین، تلاش می‌شود این خط ریلی با اولویت تجاری و بازرگانی در کمترین زمان ممکن اجرایی شود. این مقام مسئول خاطرنشان کرد: در همین راستا مراحل آماده‌سازی و ترمیم مسیر ریلی کرمانشاه به تهران نیز به منظور کاهش مدت زمان سیر قطار در این مسیر در دست اجراست که با اتمام آن، سرعت قطارهایی که در این مسیر تردد خواهند کرد از ۶۰ کیلومتر فعلی به ۱۰۰ کیلومتر افزوده خواهد شد.

عرضه زعفران بهاباد به نام زعفران اسپانیا

نبود کارخانه بسته‌بندی و فرآوری محصول زعفران در شهرستان بهاباد یزد باعث شده این محصول به کشور اسپانیا صادرشود و در دیگر کشورهای جهان به نام زعفران اسپانیا به فروش برسد.
«عباس حاجی‌حسینی»، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی یزد با اشاره به اینکه سطح زیر کشت زعفران در استان 734 هکتار است، گفت: شهرستان بهاباد،با 350 هکتاربیشترین سطح زیر کشت زعفران را دارد و پیش‌بینی می‌شود در سال زراعی جاری کشاورزان از هر هکتار 2 تن زعفران برداشت کنند.
وی با بیان اینکه عملکرد محصول زعفران در بهاباد 4.5 کیلوگرم در هکتار است، افزود: ثبت برند زعفران استان، ترویج جایگزینی کشت زعفران به عنوان محصول کم آب و ارتقای سطح کیفی و کمی زعفران از مهمترین هدف برگزاری جشنواره زعفران بوده که اخیراً در استان برگزار شده است.
 حاجی حسینی با بیان اینکه شبکه تعاونی روستایی بازویی قوی برای کشاورزان است، افزود: سازمان جهاد کشاورزی استان یزد با وجود کمبود آب مورد نیاز، در زمینه کشت محصولات کشاورزی تدابیری جدید اندیشیده که آموزش به متولیان کشاورزی در اولویت اول قرار دارد.
«علیرضا تیموری» فرماندار بهاباد نیز در این زمینه گفت: آنچه زعفران بهاباد را در گمنامی نگه داشته و کمتر کسی گمان می‌برد که بهاباد در دل کویر یزد مرغوب‌‌ترین زعفران را دارد، عدم‌ فرآوری این محصول، نبود برند مناسب و اطلاع‌رسانی ناکافی در این زمینه است.
فرماندار بهاباد در این‌‌باره گفت: متأسفانه به‌ دلیل نبود کارخانه بسته‌بندی و فرآوری محصول زعفران در این شهرستان، این محصول به کشور اسپانیا صادر می‌شود و در دیگر کشورهای جهان به نام زعفران اسپانیا به فروش می‌رسد.

تخصیص اعتبار برای مبارزه با آفات کشاورزی در هرمزگان

«مهدی دوستی»، استاندار هرمزگان با تأکید بر لزوم رصد و پایش مستمر آفات و بیماری‌های تهدیدکننده کشاورزی در استان گفت: اعتبارات استانی برای مبارزه با مگس میوه مدیترانه‌ای و سوسک سرخرطومی حنایی تخصیص داده می‌شود.
 دوستی با تأکید بر لزوم تلاش در جهت تأمین امنیت و سلامت محصولات کشاورزی در گفت‌و‌گو با «ایرنا» اظهار داشت: رصد و پایش مستمر آفات و بیماری‌هایی که کشاورزی استان را تهدید می‌کند مورد تأکید است و با توجه به اینکه در حال حاضر مگس میوه مدیترانه‌ای و سوسک سرخرطومی حنایی، مرکبات و نخیلات استان را در معرض تهدید قرار داده است پیگیری تخصیص اعتبارات ملی به منظور ردیابی و مبارزه با این آفات در دستور کار قرار می‌گیرد و برای این مهم از اعتبارات استانی نیز تخصیص بودجه خواهیم داشت. نماینده عالی دولت در استان هرمزگان در بررسی روند طولانی ‌شدن اخذ مجوز آزمایشگاه‌های معین برای تطبیق سموم در محصولات کشاورزی، تأکید کرد: شکایت سازمان غذا و دارو به‌دلیل اطاله در صدور مجوزهای مورد نیاز به بازرسی نهاد ریاست جمهوری ارسال خواهد شد. وی با اشاره به ظرفیت بندرلنگه در جهت توسعه صادرات محصولات کشاورزی به مقصد بندر حَمَد قطر، تصریح ‌کرد: کارهای بزرگی برای توسعه ظرفیت‌های بندری شهرستان بندرلنگه تعریف شده که احداث بندرگاه جدید، الحاق یک هکتار به بندرگاه فعلی، اختصاص ۱۰۰هکتار زمین برای احداث پارکینگ کانتینری و احداث پروژه کمربندی بندرلنگه از جمله این طرح‌ها است که وضعیت این بندر را برای صادرات محصولات کشاورزی مطلوب‌تر خواهد کرد.
دوستی با تأکید بر لزوم اصلاح گلوگاه‌هایی که سرعت حرکت صادرکنندگان و بخش خصوصی را می‌گیرد، گفت: در خصوص ترانزیت در بندر شهید رجایی اصلاحات قابل توجهی اعمال شده که رویه‌ها را در ترانزیت از ۴۸ ساعت به 3 تا 5 ساعت کاهش داده است.

مشارکت ۱۰۰ درصدی خیرین خراسان جنوبی برای مدرسه‌سازی

 بنا بر اعلام مسئولان خراسان جنوبی تمام کلاس‌های درس در این استان با مشارکت خیرین ساخته شده است.
«محمود چاووشان»، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس خراسان جنوبی در این زمینه در گفت‌و‌گو با ایسنا اظهار داشت : تعهدات خیرین مدرسه‌ساز در استان از ۱۴ سال گذشته تاکنون به ۳۴۳ میلیارد تومان رسیده که با تعهدات جدید، ۱۰۰ درصد کلاس‌های درس با مشارکت خیرین ساخته می‌شود. وی با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد خیرین مدرسه‌ساز در خراسان جنوبی غیربومی هستند، افزود: در حال حاضر ۸۰۵ خیر مدرسه‌ساز در استان فعالیت دارند که ۶۸۷ غیرحقیقی و بقیه حقوقی هستند.
چاووشان با بیان اینکه در راستای اجرایی شدن سند تحول بنیادین اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس خراسان جنوبی با جذب اعتبارات استانی، ملی و خیرین در زمینه توسعه و ساخت مدارس استان گام برمی‌‎داریم، تصریح کرد: سال گذشته از ردیف اعتبارات دولتی نیز ۲۵۰ میلیارد تومان به مدرسه‌سازی تخصیص یافت که نسبت به سال ۹۹ رشد حدود ۱۳۲ درصدی داشته است.
وی یادآور شد: با توجه ویژه استاندار در جشنواره سال گذشته ۸۶ میلیارد تومان از تعهدات خیرین مدرسه‌ساز استان تخصیص یافت که جهش ۷۰ درصدی را شاهد هستیم؛ امسال نیز ۷۸ میلیارد تومان از محل ردیف‌های دولتی تخصیص نقدی اعتبار در بحث مدرسه‌سازی برای استان داشته‌ایم.
مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس خراسان جنوبی گفت: تاکنون ۶۴۳ مدرسه و ۲۳۴ سالن، خوابگاه و نمازخانه با مشارکت خیرین در خراسان جنوبی احداث شده است.