ایران واشقانی‌فراهانی
خبرنگار

با گذشت 16 سال از طرح و اجرای پروژه قطار شهری کرج، هنوز وعده‌ها بر آن است که راه‌اندازی دو ایستگاه در بهمن‌ماه امسال اتفاق خواهد افتاد، اما اینکه این دو ایستگاه کدام گره ترافیکی شهر را باز می‌کند، بی‌پاسخ مانده است. حرکت قطار شهری کرج با خرید دو رام قطار برای جمعیت سه میلیونی استان البرز، حکایت از ناکارآمدی در مدیریت این پروژه مهم ریلی دارد که بیش از 16 سال حق جلسه دریافت کردند و پس از گذشت سال‌های طولانی و خسته‌کننده، از پاسخگویی به افکارعمومی طفره می‌روند و سعی دارند با حرکت آزمایشی این قطار در دو ایستگاه، از اهمال و سهل‌انگاری خود فرار کنند. در خط ۲ قطار شهری کرج ۵۵۰ نفر فعالیت دارند و به گفته رستمی، مدیر پروژه خط ۲ متروی کرج، دستگاه‌های بلیت هم نصب شده است. پرسش این است که آینده مبهم این قطار و افتتاح نیمه‌کاره و ناقص آن، نارضایتی عمومی و مطالبات اجتماعی را به همراه نخواهد داشت؟ تجربه ناکام راه‌اندازی متروی هشتگرد نیز همین را می‌گوید. خروجی 16 سال حق جلسه و واگذاری زمین‌های باارزش به پیمانکار قطار شهری کرج، حرکت کند و فرساینده مترو در دو ایستگاه زیرزمینی است تا کدام هزینه رفت‌وآمد را کم کند و از حجم سنگین کدام ترافیک این شهر بکاهد؟ آنچه رئیس سازمان قطار شهری کرج بی‌پاسخ گذاشته، این است که اعتباری برای اجرای ادامه طرح باقی می‌ماند یا همه اعتبار جذب‌ شده و اوراق فروخته شده، صرف دو ایستگاه غیرضروری شده است؟
مراحل ساخت و تکمیل خط ۲ قطار شهری کرج به طول ۲۷ کیلومتر با ۲۷ ایستگاه که پیش‌بینی شده از کمالشهر در غرب کرج به شهرستان ملارد در استان تهران کشیده شود، برای مردم استان البرز در هاله‌ای از ابهام است. این پروژه در سال ۱۳۸۵ با هدف روان‌سازی ترافیک، کاهش آلودگی هوا و حمل‌ونقل ارزان و سریع شهروندان روی مدار تصمیم و اجرا قرار گرفت.
در حالی که بر اساس پیش‌بینی‌ها اعلام شده بود خط ۲ قطار شهری کرج در سال ۱۳۹۰ آماده بهره‌برداری می‌شود، اما تنها ۲ رام قطار برای خط ۲ قطار شهری کرج خریداری شد که این قطارها هم  هنوز در انبارها نگهداری می‌شوند.
قرارداد اشتباه، مشکلات مالی و اعمال تحریم‌ها موجب شد البرزنشینان تحقق این خواسته را به فراموشی بسپارند و با حسرت شاهد حرکت قطار شهری در سایر استان‌ها باشند.
قطار شهری، بدون پارکینگ
تاکنون ۱۵ کیلومتر از تونل قطار شهری بین دانشگاه خوارزمی در غرب کرج و ایستگاه شهید سلطانی در جنوب‌شرقی این کلانشهر حفاری شده است. طبق گزارش‌های رسمی، از ۱۵ کیلومتر تونل حفاری شده عملیات تجهیز و قابلیت خدمات‌دهی ۶.۵ کیلومتر آن بین ایستگاه گلشهر و چهارراه طالقانی کرج در مرحله تکمیل قرار دارد.
حسین واشقانی عضو کارگروه راهبردی قطار شهری کرج با تأکید بر اینکه صنعت ریل درون‌شهری گران است و ابعاد خاص خودش را دارد، گفت: صنعت ریلی صنعتی تخصصی است که مدیرانش باید تئوری‌های مهندسی را بدانند. خط 2 قطار شهری کرج به طول 27 کیلومتر نیازمند مطالعه و تجربه در این زمینه است. در حال حاضر آنچه مانع راه‌اندازی دو ایستگاه آماده شده است، نبود پارکینگ و دپو برای قطارها است.
وی افزود: به‌ دلیل تأخیر و توقف در اجرای این پروژه، کارگروه راهبردی با هدف رفع موانع از سوی شورای شهر کرج تشکیل شد و امسال بخشی از متروی کرج به‌ صورت آزمایشی به بهره‌برداری می‌رسد. در شهر کرج عدم همراهی متولیان و حمایت از قطار شهری موجب طولانی شدن این پروسه شد. برای تعمیرگاه و دپو جلساتی با حضور و پیگیری استاندار البرز برگزار شد تا پایانه دانشگاه خوارزمی در اختیار این پروژه قرار گیرد. اگر مشکل پایانه حل شود، کل فاز یک اجرا می‌شود.
عضو کارگروه راهبردی قطار شهری کرج با اشاره به اینکه در قانون قطار شهری‌ها مقرر شده بود 50 درصد اعتبارات را دولت و 50 درصد را شهرداری‌ها بدهند، ادامه داد: هر چند اکثر شهرها به خاطر کمبود اعتبارات شهرداری‌ها با مشکل روبه‌رو شدند، اما در کرج و کرمانشاه به‌ دلیل اینکه ساختار قطار شهری به گونه‌ای است که مستقیماً زیر نظر شهرداری است و به‌عنوان یکی از سازمان‌های شهرداری محسوب می‌شود، این روند بسیار کند و زمانبر شد.
وی با تأیید اینکه راه‌اندازی دو ایستگاه، مشکلات ترافیکی شهر و خواسته‌های مردمی را رفع نمی‌کند، گفت: به هرحال این پروژه باید آغاز به کار کند و به مرور به ایستگاه‌ها و قطارها اضافه خواهد شد.
۱۲۰۰ میلیارد تومان هزینه هر کیلومتر مترو
رئیس شورای اسلامی شهر کرج با بیان اینکه با تأمین بودجه قرار است این پروژه در کمتر از یک سال به طور کامل بهره‌برداری شود، گفت: در نشست مشترک با حضور معاون اجرایی رئیس‌جمهور مقرر شد تا پایان سال ۱۴۰۲ اعتباری معادل ۷۵۰ میلیارد تومان برای خرید ۶ رام قطار توسط وزارت کشور تخصیص یابد و ۶۰۰ میلیارد تومان از سوی سازمان برنامه و بودجه در قالب برنامه بودجه ملی یا استانی تزریق شود. همچنین برای تکمیل پروژه قطار شهری کرج، در مورد تخصیص اعتبار و احداث محل نگهداری تجهیزات مربوط به آن در اراضی دانشگاه خوارزمی حصارک کرج تصمیم‌گیری شد.
علی قاسمپور بیان داشت: مقرر شد یک هزار و ۶۵۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت تا پایان سال ۱۴۰۳ برای کمک به قطار شهری کرج در نظر گرفته شود.
محمد اسدیان دیگرعضو شورای شهر کرج معتقد است: اگر سال ۸۵ یک کیلومترمترو با ناوگان ثابت و طرح‌های عمرانی ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه دربرداشت، اما سال ۱۴۰۰ برای راه‌اندازی هر کیلومتر مترو  ۱۲۰۰ میلیارد تومان هزینه می‌شود.
کوزه کنانی رئیس سازمان قطار شهری کرج که با وجود پیگیری‌های روزنامه ایران از پاسخگویی در خصوص موانع و چالش‌های قطار شهری کرج طفره رفت، پیش از این اعلام کرده بود به واسطه عدم توانایی برای انتقال قطار از محل تعمیرگاه و دپو، به ناچار از شفت برای جابه‌جایی قطارها استفاده می‌شود.
تحریم و افزایش قیمت‌ها دو مانع جدی
رستمی مدیر پروژه خط ۲ متروی کرج با اشاره به اینکه سازمان قطار شهری کرج هیچ اختیاری در ساختار اداری و تصمیم‌گیری ندارد و شهرداری برای همه امور آن تصمیم می‌گیرد، گفت: این در حالی است که شرکت متروی تهران هر چند وابسته به شهرداری است اما اختیار عمل دارد . در کرج، قطار شهری زیرمجموعه سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری کرج است؛ با اعتبار پایین. یعنی اعتباری که برای این پروژه در نظر گرفته می‌شود، همتراز سازمان آرامستان‌ها،میدان‌‌ها و میادین میوه‌ و تره‌بار یا سیما و منظر شهرداری است، در حالی که هزینه این پروژه حتی بیشتر از بودجه شهرداری است و نگاه ملی برای راه‌اندازی و حمایت از آن لازم است.
وی با بیان اینکه هم تحریم و هم افزایش کلان قیمت‌ها موجب انسداد و توقف پروژه شده است، افزود: در آخرین تصمیم‌گیری‌ها، با هماهنگی و پیگیری استانداری مقرر شد آذر 1401 راه‌اندازی و تست گرم محدوده چهارراه طالقانی تا 45 متری گلشهر با دو ایستگاه به‌ صورت آزمایشی داخل تونل و روزی دو ساعت باشد و دهه فجر یک رام قطار با 7 واگن آماده مسافرگیری شود. ایستگاه سه‌راه گوهردشت نیز خرداد 1402 راه‌اندازی شود و سپس کارفرما به تناسب آن هر سه ماه یک ایستگاه اضافه کند.
از سوی دیگر شهردار کرج اعلام کرد: موانع جانبی مانند عدم تعیین‌تکلیف محل نگهداری ضایعات و انبار‌ها از علل تأخیر در افتتاح بخشی از خط ۲ قطار شهری کرج است.
مهرداد کیانی افزود: تلاش‌ها بر این است تا هر چه سریع‌تر این موانع برداشته شود و قطعه نخست خط ۲ قطار شهری کرج بین گلشهر تا چهارراه طالقانی کرج افتتاح شود.
چاره‌ای جز حل مشکل قطار شهری نداریم
استاندار البرز با تأکید بر اینکه مترو مصوبه شورای عالی راه‌وشهرسازی دارد و همه وظیفه داریم برای تکمیل آن تلاش کنیم، اظهار کرد: چاره‌ای جز حل مشکل قطار شهری کرج نداریم. برای مدیران ارشد کشور هم این سؤال ایجاد شده که چرا متروی کرج بعد از این همه سال به بهره‌برداری نمی‌رسد. پروژه متروی کرج برای استان و حتی دولت مهم است. نمی‌توانیم در شرایط فعلی مترو را رها کنیم چراکه دانشگاه خوارزمی می‌خواهد در زمینی که برای دپوی قطار شهری در نظر گرفته شده و مورد تأیید رئیس‌جمهور نیز قرار گرفته است، ساختمان بسازد.
مجتبی عبداللهی ادامه داد: مطمئن هستم مسئولان دانشگاه خوارزمی به حل مشکل مترو کمک خواهند کرد. باید با نگاه تعاملی موضوع مترو را حل کنیم. برای احداث دپوی متروی کرج هیچ گزینه‌ای جز زمین دانشگاه خوارزمی نداریم. هزاران میلیارد تومان از بیت‌المال در متروی کرج سرمایه‌گذاری شده است و از مسئولان در مجموعه دانشگاه خوارزمی می‌خواهم با نگاه مثبت و با همه انرژی به حل موضوع مترو کمک کنند.

 ایران زمین – شلوغی نامتعارف و تعطیلی زودهنگام نانوایی‌ها در بسیاری از شهرهای کشور چندین هفته است موجب نگرانی و سردرگمی مردم شده است. این مسأله در شیراز نیز دیده می‌شود و بررسی‌های نهادهای رسمی گویای آن است که برخی نانوایی‌های استان فارس برای بهره‌مندی از پاداش تعیین شده در طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها، نانی نمی‌فروشند اما با تراکنش صوری پول و پاداش آن را به جیب می‌زنند.
به گزارش ایرنا، بررسی‌ها و بازدید‌های سرزده بازرسی کل استان فارس نیز حاکی از تخلفات مالی در برخی نانوایی‌های این استان است و آن‌گونه که بررسی بازرسان نشان می‌دهد برخی نانوایان با تراکنش‌های ساختگی در کارتخوان‌های هوشمند خود، میزان فروش نان را بسیار بیش از واقعیت نشان می‌دهند تا بدین طریق از پاداش ۱۵ درصدی یارانه دولتی به ازای فروش نان بهره‌‌مند شوند.
برآوردها حاکی است از مجموع کل تراکنش‌های دستگاه‌های کارتخوان هوشمند در نانوایی‌های یاد شده، در مواردی بیش از ۷۰ درصد آن، غیرواقعی و صوری بوده و دهها میلیارد ریال سود مازاد را عاید نانوایی‌های متخلف کرده است.
لطف‌الله شیبانی فرماندار شهرستان شیراز در گفت‌و‌گو با ایرنا تصریح کرد: تمام نانوایی‌های استان فارس به کارتخوان‌های جدید مجهز شده است و هرچند در این دستگاه‌ها پلاستیک و نان دیده شده اما نان کنجدی که قیمت آن با نان ساده تفاوت دارد دیده نشده است.
وی با اشاره به اینکه نان سنگک ساده در شیراز ۲ هزار تومان و نان کنجدی حدود سه هزار و ۵۰۰ تومان است، افزود: نانوایی‌ها مجبور به این هستند که در مواقع عرضه نان کنجدی بهای آن را با افزایش تعداد نان دریافت کنند و ناهمخوانی نرخ نان کنجدی با ساده و عدم پیش‌بینی آن در دستگاه‌های کارتخوان جدید، در این شرایط اغلب مشتری متضرر می‌شود که باید بهای بیشتری پرداخت کند و در مقابل نیز به‌عنوان مثال نانوایی که ۱۰ نان فروخته اما یارانه ۱۸ نان را دریافت می‌کند.
وی در ادامه به وجود اتباع بیگانه در صف نانوایی‌ها اشاره کرد و گفت: در حال حاضر اتباع مجاز و غیرمجاز خارجی در سطح این استان و شیراز وجود دارند که از سهمیه نان بهره می‌برند و به‌دلیل اینکه کارت بانکی ندارند نمی‌توان مشخص کرد که چه سهمیه‌ای برای این قشر مصرف می‌شود.
پشت‌پرده تراکنش‌های صوری برخی نانوایی‌ها در فارس
«مهدی جمالی» مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان فارس نیز به ایرنا، گفت: در پی اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها در سال‌جاری ۱۵ درصد پاداش فروش نان برای نانوایی‌ها در نظر گرفته شده است.
وی اعلام کرد: در پی این اقدام و اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها مشخص شد که بعضی از تراکنش‌های نانوایی‌ها انحراف دارد و واقعی نیست که این انحراف به‌دلیل کسب سود بیشتر و استفاده از مزایای پاداش پیش‌بینی شده رخ داده است.
به گفته وی سهمیه آرد هیچ نانوایی در سال‌جاری کاهش پیدا نکرده است.
«کاظم اکرمی»، رئیس منطقه 3 سازمان بازرسی و بازرس کل استان فارس نیز به ایرنا گفت: در پی بررسی‌ و بازرسی‌ از نانوایی‌های این استان تاکنون تراکنش‌های ۵۰۲ واحد به‌صورت دقیق مورد بررسی قرار گرفته است و در پی این بررسی‌ها مشخص شده که بیش از ۱۰۰ نانوایی مرتکب جرم شده‌اند.
تراکنش صوری نانواها، تحصیل مال از طریق نامشروع است
رئیس منطقه 3 سازمان بازرسی و بازرس کل استان فارس مجازات‌های پیش‌بینی شده در قانون را برای این نوع اقدامات سنگین و بازدارنده دانست و افزود: نانوایی‌هایی که در تراکنش‌ها تخلف کرده باشند تحصیل مال از طریق نامشروع کرده و مجازات آن در قانون سنگین است.

اهواز - اجرای شبکه فاضلاب اهواز که از سال ۱۳۷۲ آغاز شده تاکنون حدود ۴۱ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. تکمیل نشدن شبکه فاضلاب، فرسودگی و ریزش این شبکه در نقطه‌های مختلف، وضعیت خاص و شیب صفر زمین اهواز موجب شده است تا این شهر در فصل بارش با مشکل بالازدگی فاضلاب و آبگرفتگی معابر به‌صورت بحرانی روبه رو شود.
به دلیل اهتمام جدی دولت سیزدهم به حل مشکل فاضلاب خوزستان، جمعه پنجم شهریور سال ۱۴۰۰ رئیس جمهور در نخستین سفر استانی خود، به طور سرزده به این استان سفر کرد و در اولین بازدید وضعیت اجرایی شبکه فاضلاب اهواز را بررسی و قول حل این مشکل را در آینده نزدیک داد.
با سرعت گرفتن اجرای اصلاح و توسعه شبکه فاضلاب اهواز، معابر متعدد این شهر شاهد حفاری گسترده است که به‌دلیل کم توجهی شرکت آب و فاضلاب به ترمیم آسفالت نوارحفاری در ماه‌های گذشته، وضعیت نامناسب معابر موجب نارضایتی در میان شهروندان این شهر شد که با توجه به نزدیک بودن فصل بارندگی‌ها، ترمیم و آسفالت معابر این شهر در هفته‌های اخیر سرعت گرفته است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خوزستان با بیان اینکه سرعت اصلاح شبکه فاضلاب اهواز در دولت سیزدهم ۲۶‌برابر شد ، گفت: اجرای عملیات اصلاح، توسعه و بهسازی پروژه فاضلاب اهواز در یکسال گذشته از ۲۳ به بیش از ۶۰۰ نقطه افزایش یافته است.
به گزارش ایرنا، محمد رضا کرمی‌نژاد با اشاره به آخرین وضعیت اجرایی شبکه فاضلاب اهواز افزود: پروژه فاضلاب اهواز با سرعت در حال اجرا است و پیشرفت کنونی آن به ۵۱ درصد رسیده است.
وی اصلاح نوار حفاری شرکت آب و فاضلاب در سطح معابر این شهر را یکی از مطالبات مردم دانست و بیان کرد: پیمانکاران شرکت آبفای خوزستان نسبت به ترمیم و مرمت ۲۰ کیلومتر طول نوارهای حفاری ناشی از اجرای شبکه فاضلاب در ۸۶ خیابان این کلانشهر ملزم شده‌اند.
مدیرعامل آبفای خوزستان گفت: مشکل ۳۰ ساله پس زدگی فاضلاب در کلانشهر اهواز و مشکلات عدیده فاضلاب با اتمام این پروژه‌ها برطرف می‌شود و به طور قطع این پروژه می‌تواند گام مثبتی در جهت توسعه زیرساخت‌های فرسوده در اهواز و حل مشکل دیرینه مردم باشد.
وی ادامه داد: پروژه فاضلاب اهواز هم اکنون در ۱۳۷ جبهه کاری در حال انجام است که ۷۴ نقطه مربوط به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء و ۶۳ جبهه کاری توسط پیمانکاران شرکت آب و فاضلاب خوزستان در حال اجرا است.
وی افزود: هم اکنون همه مناطق اهواز زیرپوشش اجرای این طرح هستند و رفع مشکل مناطقی که سال‌های گذشته دچار آبگرفتگی می‌شدند، در اولویت قرار دارد.
وی گفت: سال‌های گذشته به‌دلیل ریزش متعدد شبکه فرسوده فاضلاب اهواز، مشکلات جدی برای مردم ایجاد می‌شد که با اقدام انجام شده، این نقاط ریزشی از ۶۰۰ نقطه به ۳۹ نقطه کاهش یافته است که نقاط باقی مانده نیز بسرعت در حال اجرا است.

زیست بوم- ایران به اندازه جمعیت، سرزمین و آرزوهای توسعه‌محورانه آب ندارد. «مسعود امیرزاده» کارشناس آب، این نکته تلخ و سماجت مدیران تصمیم‌گیر بر توسعه آبی را یادآور می‌شود و می‌گوید: «در حال حاضر نیز مدام در کشور بر ادامه نهضت شهرسازی و خانه‌سازی در شهرهای بزرگ تأکید می‌شود. اما با کدام آب؟ در همین شرایط نیز تهران اگر بخواهد تنها به منابع آبی خود تکیه کند، نمی‌تواند حتی پاسخگوی نیاز آبی یک میلیون جمعیت این شهر باشد. برای تأمین آب تهران به سایر نقاط کشور دست‌اندازی شده است که با همان سیاست‌های توسعه‌ای که موجب می‌شود طبیعت همان اندک آب را هم نتواند جذب کند، اطراف تهران نابود شده است تا تهران سرپا بماند اما دوباره به فکر این هستند که بر این معادله پیچیده، یک پیچیدگی دیگر اضافه کنند و به مناطق دیگر برای تأمین آب این مسکن‌ها دست‌اندازی کنند. این موارد نشان‌ می‌دهد که ما هنوز واقعیت‌های اقلیمی و مشکل بسیار جدی کمیت آب کشور را نپذیرفته‌ایم.»
او به برداشت‌های نامتوازن از منابع آبی به‌عنوان دومین عامل تأثیرگذار بر بحران کم‌آبی اشاره می‌کند و به ایسنا می‌گوید: «ما معیارهای گذشته در برداشت آب را برهم زدیم. در دهه ۴۰ بسیاری از دشت‌های ما ممنوعه شده بودند اما برای بهره‌برداری از آنها بیش از ۷۰۰ هزار چاه در آن دشت‌های ممنوعه احداث کردیم. عنوان مجاز یا غیرمجاز بودن این چاه‌ها چندان اهمیت ندارد وقتی نتیجه نهایی آن مشترک است. در یک بازه زمانی ۵۰ ساله تمام آبخوان‌های کشور تهی شده است. این‌ آب‌ها حاصل صدها هزارسال ذخیره کره زمین برای کارکردهای خود زمین و به‌نوعی ذخیره استراتژیک سرزمین ما بود ولی ما با بی‌مبالاتی از آنها استفاده کردیم.»
به گفته امیرزاده مسأله برداشت بی‌رویه تنها به آب‌های زیرزمینی ختم نمی‌شود چرا که برداشت ما حتی از آب‌های سطحی نیز بیشتر از اجازه طبیعت بوده است. بخش مهمی از این آب‌ها مربوط به محیط زیست بوده و باید در چرخه طبیعی قرار می‌گرفت و به تالاب‌ها، مسیرهای جنگلی و مرتعی می‌رسید تا طبیعت بتواند کارکرد طبیعی خود را داشته باشد.
این کارشناس آب با تأکید بر اینکه برداشت‌ آب در ایران شرایط نامطلوبی دارد، می‌گوید: «امروزه شدت فعالیت‌های برداشت آب به نقطه‌ای رسیده است که حتی در یک چشمه کوچکی که در کوهستان وجود دارد نیز لوله‌ای جاسازی کرده‌اند و نمی‌گذارند که آبراهه‌های اصلی تشکیل شود، یعنی آب از بالادست تا انتهای مسیر در حال غارت شدن است. ایران تبدیل به کشوری شده است که تقریباً هیچ رودخانه‌ای به جز کارون ندارد که همان نیز وضعیت اسفناکی دارد و به پایاب طبیعی خود نمی‌رسد و اجازه نمی‌دهیم که آبراهه‌ها به هم بپیوندند و رودخانه اصلی را تشکیل دهند. هم در آب‌های سطحی و هم در آب‌های زیرزمینی برداشت آب بیش از حد مجاز برای بهره‌برداری صورت می گیرد ولی مسأله این است که همان میزان مجاز نیز موجب برهم زدن کارکردهای طبیعت و حقوق آبی شده است. در گذشته حقوق بالادست و پایین‌دست رعایت می‌شد ولی امروزه این حق به هیچ وجه رعایت نمی‌شود.»
این کارشناس آب با تأکید براینکه در دشت‌ها نیز این اتفاق افتاده است، می‌گوید: «با تهی کردن آبخوان‌ها، منابع آبی گیاهان موجود در دشت قطع شده و رو به زوال رفته و خشک‌ شده‌اند همچنین خاک این مناطق بتدریج می‌میرند و دشت‌ها دچار فرونشست می‌شوند و دیگر خاصیت جذب آب ندارند.»
امیرزاده به مسأله سدسازی نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «با سدسازی‌های گسترده اجازه نمی‌دهیم که آب در مسیر اصلی خود جریان یابد تا هم مسیرها و هم دشت انتهایی را سیراب کند. پیوستگی آب‌های زیرزمینی و سطحی همچنین مداخلات در آنها موجب شده است که منابع آبی کشور به لحاظ کمیت به شدت دچار تغییر شوند.»
او به برنامه‌های توسعه‌ای پنج ساله کشور اشاره می‌کند که هیچ اعتباری به واقعیت‌های علمی نمی‌دهند و می‌گوید: «نپذیرفته‌ایم که میزان بارش کاهش پیدا کرده است و به علت تخریب طبیعت، موجب کاهش قدرت جذب آب شده‌ایم و مصداق بارز آن، نبود تطابق میان سیاست‌های توسعه‌ای با شرایط اقلیمی کشور است.»

اطراف پایتخت نابود شد تا تهران سر پا بماند
یک کلانشهر همیشه تشنه
زیست بوم- ایران به اندازه جمعیت، سرزمین و آرزوهای توسعه‌محورانه آب ندارد. «مسعود امیرزاده» کارشناس آب، این نکته تلخ و سماجت مدیران تصمیم‌گیر بر توسعه آبی را یادآور می‌شود و می‌گوید: «در حال حاضر نیز مدام در کشور بر ادامه نهضت شهرسازی و خانه‌سازی در شهرهای بزرگ تأکید می‌شود. اما با کدام آب؟ در همین شرایط نیز تهران اگر بخواهد تنها به منابع آبی خود تکیه کند، نمی‌تواند حتی پاسخگوی نیاز آبی یک میلیون جمعیت این شهر باشد. برای تأمین آب تهران به سایر نقاط کشور دست‌اندازی شده است که با همان سیاست‌های توسعه‌ای که موجب می‌شود طبیعت همان اندک آب را هم نتواند جذب کند، اطراف تهران نابود شده است تا تهران سرپا بماند اما دوباره به فکر این هستند که بر این معادله پیچیده، یک پیچیدگی دیگر اضافه کنند و به مناطق دیگر برای تأمین آب این مسکن‌ها دست‌اندازی کنند. این موارد نشان‌ می‌دهد که ما هنوز واقعیت‌های اقلیمی و مشکل بسیار جدی کمیت آب کشور را نپذیرفته‌ایم.»
او به برداشت‌های نامتوازن از منابع آبی به‌عنوان دومین عامل تأثیرگذار بر بحران کم‌آبی اشاره می‌کند و به ایسنا می‌گوید: «ما معیارهای گذشته در برداشت آب را برهم زدیم. در دهه ۴۰ بسیاری از دشت‌های ما ممنوعه شده بودند اما برای بهره‌برداری از آنها بیش از ۷۰۰ هزار چاه در آن دشت‌های ممنوعه احداث کردیم. عنوان مجاز یا غیرمجاز بودن این چاه‌ها چندان اهمیت ندارد وقتی نتیجه نهایی آن مشترک است. در یک بازه زمانی ۵۰ ساله تمام آبخوان‌های کشور تهی شده است. این‌ آب‌ها حاصل صدها هزارسال ذخیره کره زمین برای کارکردهای خود زمین و به‌نوعی ذخیره استراتژیک سرزمین ما بود ولی ما با بی‌مبالاتی از آنها استفاده کردیم.»
به گفته امیرزاده مسأله برداشت بی‌رویه تنها به آب‌های زیرزمینی ختم نمی‌شود چرا که برداشت ما حتی از آب‌های سطحی نیز بیشتر از اجازه طبیعت بوده است. بخش مهمی از این آب‌ها مربوط به محیط زیست بوده و باید در چرخه طبیعی قرار می‌گرفت و به تالاب‌ها، مسیرهای جنگلی و مرتعی می‌رسید تا طبیعت بتواند کارکرد طبیعی خود را داشته باشد.
این کارشناس آب با تأکید بر اینکه برداشت‌ آب در ایران شرایط نامطلوبی دارد، می‌گوید: «امروزه شدت فعالیت‌های برداشت آب به نقطه‌ای رسیده است که حتی در یک چشمه کوچکی که در کوهستان وجود دارد نیز لوله‌ای جاسازی کرده‌اند و نمی‌گذارند که آبراهه‌های اصلی تشکیل شود، یعنی آب از بالادست تا انتهای مسیر در حال غارت شدن است. ایران تبدیل به کشوری شده است که تقریباً هیچ رودخانه‌ای به جز کارون ندارد که همان نیز وضعیت اسفناکی دارد و به پایاب طبیعی خود نمی‌رسد و اجازه نمی‌دهیم که آبراهه‌ها به هم بپیوندند و رودخانه اصلی را تشکیل دهند. هم در آب‌های سطحی و هم در آب‌های زیرزمینی برداشت آب بیش از حد مجاز برای بهره‌برداری صورت می گیرد ولی مسأله این است که همان میزان مجاز نیز موجب برهم زدن کارکردهای طبیعت و حقوق آبی شده است. در گذشته حقوق بالادست و پایین‌دست رعایت می‌شد ولی امروزه این حق به هیچ وجه رعایت نمی‌شود.»
این کارشناس آب با تأکید براینکه در دشت‌ها نیز این اتفاق افتاده است، می‌گوید: «با تهی کردن آبخوان‌ها، منابع آبی گیاهان موجود در دشت قطع شده و رو به زوال رفته و خشک‌ شده‌اند همچنین خاک این مناطق بتدریج می‌میرند و دشت‌ها دچار فرونشست می‌شوند و دیگر خاصیت جذب آب ندارند.»
امیرزاده به مسأله سدسازی نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «با سدسازی‌های گسترده اجازه نمی‌دهیم که آب در مسیر اصلی خود جریان یابد تا هم مسیرها و هم دشت انتهایی را سیراب کند. پیوستگی آب‌های زیرزمینی و سطحی همچنین مداخلات در آنها موجب شده است که منابع آبی کشور به لحاظ کمیت به شدت دچار تغییر شوند.»
او به برنامه‌های توسعه‌ای پنج ساله کشور اشاره می‌کند که هیچ اعتباری به واقعیت‌های علمی نمی‌دهند و می‌گوید: «نپذیرفته‌ایم که میزان بارش کاهش پیدا کرده است و به علت تخریب طبیعت، موجب کاهش قدرت جذب آب شده‌ایم و مصداق بارز آن، نبود تطابق میان سیاست‌های توسعه‌ای با شرایط اقلیمی کشور است.»
 
ایسنا-محمداسماعیل اسمعیلی جلودار، رئیس انجمن علمی باستان‌شناسی ایران گفت: تمام یافته‌های بندر باستانی سیراف و نیز آنچه در گنجینه موزه ملی است، در این سال‌ها بدون مطالعه و بررسی رها شده‌اند و بعضاً جامعه پژوهشی از وجود آنها مطلع نیست.

مهر- بابک باستانی، دامپزشک گفت: رشد پیروز به‌دلیل اینکه در محیط اسارت متولد شده نسبت به یوزپلنگ‌هایی که در طبیعت متولد می‌شوند، عقب‌تر است. بر همین اساس هنوز دندان‌های اصلی جایگزین دندان‌های شیری آن نشده در حالی که باید تاکنون ۵۰ درصد دندان‌های دائمی آن پدیدار می‌شد.

ایرنا- مؤسسه تحقیقات اکولوژیکی آسیای مرکزی گزارش داد که بیش از ۱۰۰ فک مرده در سواحل دریای خزر در منطقه مانگیستاو قزاقستان کشف شد.

ایسنا- صادق کاظمیان، دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی ایران گفت: اتفاقات اخیر همه یا حداقل تعداد قابل توجهی از تورهای ورودی کشورهای خارجی را کنسل کرد که همین مورد، مراجعه گردشگران خارجی به اقامتگاه‌های بوم‌گردی خراسان رضوی را به صفر رسانده است.

مهر - محمدتقی تقی‌زاده، رئیس اداره محیط زیست رشت گفت: ۳۴۶ هکتار از پناهگاه حیات وحش چوکام خمام با حکم قضایی از ۵۰ متصرف پس گرفته شد.

ایسنا- مهدی فرمهینی فراهانی، سرپرست اداره کل امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی اعلام کرد با وجود اقداماتی که برای انتقال تماشاگران ایرانی در ایام بازی‌های جام‌جهانی انجام شده بود، قطر در واپسین روزهای نزدیک به شروع بازی‌ها اعلام کرد نمی‌تواند امکان انتقال زمینی مسافر را از سایر بنادر این کشور به دوحه فراهم کند و به همین خاطر نتوانستیم در این ایام کشتی‌ها[ی لازم] را برای انتقال تماشاگران فراهم کنیم.

مهر- فاز نخست طرح رهاسازی ۱۷ رأس گوزن زرد ایرانی در مناطق حفاظت شده دز و کرخه با رهاسازی ۵ رأس گوزن در پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز آغاز شد.

ایسنا- محمدجواد ساوری، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گلستان گفت: متأسفانه دیوار دفاعی گرگان با تاریخ یکهزار و ۶۰۰ ساله تاکنون مغفول مانده و امیدوارم این اثر تاریخی از مهجوریت خارج شود.
​​​​​​​
ایسنا- رضا محرابی، سرپرست هیأت باستان‌شناسی حوزه دریاچه ارومیه از کشف و شناسایی ۱۲ محوطه استقراری متعلق به عصر مفرغ، دوران تاریخی (پارت و ساسانی) و دوران اسلامی خبر داد و گفت: این‌ بررسی باستان‌شناختی در «چهار برج»، یکی از شهرستان‌های تازه تأسیس استان آذربایجان‌غربی که در جنوب دریاچه ارومیه است، انجام گرفت.