گروه اقتصادی / در روزهای اخیر تفاهمنامه‌ها و توافقنامه‌های متعددی میان مقامات ایران و روسیه به امضا رسید و به این ترتیب فصل تازه‌ای در روابط اقتصادی دو کشور آغاز شد. این همکاری‌ها در قالب شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه که از هشتم تا دهم آبان‌ماه در شهر گروزنی و به میزبانی روسیه برگزار شد، شکل گرفت. از جمله بخش‌های مهمی که ایران و روسیه هدف همکاری قرار داده‌اند، صنعت نفت و گاز است. جواد اوجی، وزیر نفت که ریاست هیأت ایرانی این کمیسیون مشترک را برعهده داشت، دیروز در نشست عمومی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه گفت: «خوشبختانه روابط جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حال گسترش است و در دوران طلایی روابط دو ملت و دو کشور بزرگ ایران و روسیه قرار داریم.» الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر و رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی روسیه نیز گفت: «گردش تجاری روسیه و ایران در هشت ماهه نخست سال‌جاری 35.4 درصد افزایش یافته و به 3.3 میلیارد دلار رسیده است.» او اظهار کرد که مطمئن است تجارت بین دو کشور بزودی به 4 میلیارد دلار خواهد رسید، زیرا با «سرعت بی‌سابقه‌ای» در حال رشد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد همکاری‌ها میان ایران و روسیه در بخش‌های مختلفی در حال تقویت است که شاید مهم‌ترین بخش آن همکاری‌های نفتی باشد. یک مقام آگاه نزدیک به این نشست به خبرنگار ما می‌گوید: «اکنون در زمینه نفت، گاز و پتروشیمی، روسیه شریک راهبردی ایران محسوب می‌شود. این همکاری‌ها از تجارت نفت و گاز تا توسعه را دربرمی‌گیرد و در آینده نیز قرار است این همکاری‌ها گسترده‌تر شود.»
امضای تفاهمنامه‌ها و قراردادهای 
نفتی و گازی
یکی از موضوعاتی که دیروز در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور دنبال شد، نهایی کردن و امضای توافق‌ها و تصمیم‌های دو طرف در حوزه‌های مختلف از جمله صنعت نفت و امضای توافقنامه‌ای کلی میان دو کشور بود. وزیر نفت در این باره عنوان کرد: « دو کشور‌می‌توانند با همکاری یکدیگر تحریم‌های بین‌المللی را بی‌اثر کنند.»
در روزهای اخیر وزیر نفت با اشاره به تفاهم 40 میلیارد دلاری میان ایران و روسیه عنوان کرده بود تا پیش از این نشست، سرمایه‌گذاران و شرکت‌های روس قرارداد ۷ میدان نفتی و گازی را با ایران به ارزش ۴.۵ میلیارد دلار نهایی کرده‌اند که بعضی از پروژه‌ها تاکنون ۷ تا ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. درباره همکاری‌های ایران و روسیه، الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه در گفت‌و‌گویی با خبرگزاری تاس، خاطرنشان کرد: روسیه و ایران می‌توانند پیش از پایان سال‌جاری میلادی بر سر مبادله عرضه نفت و گاز به توافق برسند و در مرحله اول می‌توان از تأمین 5 میلیون تن نفت و تا 10 میلیارد مترمکعب گاز صحبت کرد.
خنثی‌سازی تحریم‌ها برای هر دو طرف
یک کارشناس انرژی در مورد اهمیت توسعه تجارت انرژی ایران و روسیه گفت: «توسعه تجارت انرژی با کشور روسیه یکی از محورهای اصلی سفر وزیر نفت کشورمان به روسیه جهت حضور در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه بود. ایران و روسیه به عنوان دو قطب مهم انرژی جهان هستند که در صورت همکاری با یکدیگر و توسعه تجارت انرژی خود، بیش‌ازپیش بر تحولات انرژی جهان تأثیرگذار خواهند بود.»
حمید بهزادی‌بخش با اشاره به لزوم اجرایی شدن توافقنامه‌های صورت گرفته در سریع‌ترین زمان ممکن به «ایران» گفت: «در زمینه توسعه همکاری‌های حوزه انرژی توافقنامه‌های متعددی بین دو کشور به امضا رسیده و برخی نیز به مرحله عقد قرارداد اجرایی رسیده است.» در همین رابطه معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه خبر از قرارداد حدود 6.5 میلیارد دلاری با شرکت گازپروم روسیه داد و بیان داشت: «این توافقنامه‌ها باید با سرعت به مرحله اجرایی برسند تا حداکثر استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های روسیه چه در زمینه اکتشاف و بهره‌برداری و چه در زمینه فناوری مایع‌سازی گاز (LNG) را ببریم.»
بهزادی‌بخش با اشاره به موقعیت بسیار مهم ایران در زمینه سوآپ یا ترانزیت فرآورده‌های نفتی، نفت و گاز روسیه و لزوم بهره‌مندی حداکثری از این ظرفیت فوق‌العاده مهم جغرافیایی بیان کرد: «همکاری‌ها در این زمینه، اتفاقی است که سبب خواهد شد علاوه بر گسترش روابط تجاری و اقتصادی، روابط سیاسی این دو کشور بیش‌ازپیش به یکدیگر گره بخورد. در همین رابطه  توسعه همکاری‌ها در حوزه نفت و گاز شدت گرفته است. روس‌ها اخیراً در جهت توسعه میادین نفتی و گازی با ایران همکاری‌های جدی داشته‌اند و در زمینه توسعه تکنولوژی فشرده‌سازی گاز نیز برای دستیابی به بازارهای جدید در آسیا، این تکنولوژی در حال گسترش است و همه این موارد نشان از عزم جدی دو دولت جمهوری اسلامی ایران و روسیه برای گسترش همکاری‌های خود است.»
وی با اشاره به همکاری‌های جدید نفتی ایران و روسیه برای توسعه میادین بویژه میادین مشترک نفتی اظهار کرد: «تفاهمنامه ۴۰ میلیارد دلاری با شرکت‌های بزرگ روسی در زمینه توسعه 7 میدان نفتی و گازی کشور با توجه به تکنولوژی‌های نوین شرکت‌های روسی، برای افزایش برداشت نفت و گاز توسط ایران در این میادین نفتی و گازی، بسیار اهمیت دارد. جدا از این قرارداد، بیش از ۴.۵ میلیارد دلار همکاری در ماه‌های اخیر نهایی شده و در برخی نیز پیشرفت‌های فیزیکی خوبی اتفاق افتاده است. این همکاری‌های توسعه‌ای در کنار تجارت گاز و فرآورده‌های نفتی، نتایج بسیار مهمی در جهت خنثی‌سازی تحریم‌ها خواهد داشت.»
همکاری‌های نفتی میان ایران و روسیه در چند بخش تعریف می‌شود: تجارت گاز طبیعی، سوآپ گاز، نفت و فرآورده‌های نفتی، ایجاد پایانه صادراتی در ایران برای صادرات گاز مایع (ال‌انجی)، توسعه میادین نفتی و گازی ایران، صادرات و واردات تجهیزات‌ تک صنعت نفت و گاز و همین‌طور بهینه‌سازی مصرف، توسعه صنعت پتروشیمی و تکمیل زنجیره ارزش، صادرات کاتالیست به روسیه و موارد دیگر مانند همکاری در بازار نفت و گاز جهان. بر اساس آنچه در حال شکل‌گیری است، از این پس روسیه شریک راهبردی ایران در صنعت نفت و گاز خواهد بود؛ کشوری که یکی از 3 تولیدکننده بزرگ نفت و گاز جهان است و همسویی و همکاری با ایران برای آنها به نوعی صف‌آرایی در برابر غرب نیز محسوب می‌شود.


بـــرش
ایران و روسیه ۴ سند همکاری امضا کردند
​​​​​​​ایران و روسیه در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی با هدف گسترش روابط دو کشور چهار سند همکاری امضا کردند. سند راهبردی توسعه روابط دوجانبه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به امضای جواد اوجی، وزیر نفت به‌عنوان ریاست هیأت ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه و الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه رسید. تفاهمنامه اخذ وام برای برقی‌سازی پروژه خط ریلی اینچه‌برون - گرمسار نیز بین علی فکری، معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران با ولادیمیر ایلیچوف، معاون وزیر اقتصاد روسیه امضا شد. افزون بر این، تفاهمنامه دوجانبه همکاری‌ها در حوزه سلامت بین محمدحسین نیکنام، مدیرکل همکاری‌های بین‌الملل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران و سرگی گلاگولوف، معاون وزیر بهداشت فدراسیون روسیه امضا شد. همچنین محمد زیار، مدیرعامل هلدینگ انرژی گستر سینا از ایران و میخائیل سیلانتیف، مدیرعامل شرکت دولتی پرومسی ریوایمپورت روسیه نیز تفاهمنامه همکاری برای اجرای پروژه‌های EPC خطوط لوله انتقال فرآورده منعقد کردند.

درحال حاضر مقاصد صادراتی برق ایران، کشورهای افغانستان، پاکستان و عراق هستند؛ اما آن‌طور که مدیرعامل توانیر می‌گوید: بر اساس برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات صورت گرفته، نهایتاً تا پنج ماه آینده برق ایران به ترکیه صادر می‌شود و این کشور نیز به لیست اضافه خواهد شد. به گزارش ایسنا، آرش کردی با بیان اینکه در حال حاضر به ترکیه صادرات برق نداریم و در مرحله تست و راه‌اندازی پست بک تو بک وان هستیم، اظهار کرد: اجرای این طرح پیشرفت خوبی داشته و اگر به بهره‌برداری برسد می‌توانیم صادرات را آغاز کنیم. تاکنون نیز ۶۰ تا ۷۰ درصد مرحله آزمایشی را طی کرده است. وی با بیان اینکه درحال حاضر وضعیت صادرات برق مطلوب است، اظهار کرد: مطابق قراردادهای بین‌المللی صادرات انجام می‌شود، منع و مانعی برای صادرات وجود ندارد و به تعهداتمان در این زمینه پایبند هستیم.  مدیرعامل شرکت توانیر با اشاره به میزان صادرات برق، گفت: اکنون میزان صادرات برق حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاوات است. کردی با اشاره به لزوم وجود صادرات در کشور، اظهار کرد: مبادلات برق اهمیت زیادی دارد و با توجه به اینکه ایران کشوری انرژی‌خیز است می‌توانیم از منابع و ظرفیت‌های موجود در این بخش استفاده کنیم، تنها سه ماه در سال دچار محدودیت هستیم، لذا باید سیاست‌های صادراتی را حفظ کنیم و این به نفع کشور است.

 
امضای یادداشت تفاهم میان ایران و ارمنستان

مسئولان ایران و ارمنستان با امضای یادداشت تفاهم همکاری اقتصادی در بخش انرژی، با تمدید تهاتر گاز و برق بین دو کشور تا پایان سال ۱۴۰۹ موافقت کردند.
به گزارش ایرنا، مجید چگنی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران که به نمایندگی از کشورمان این یادداشت تفاهم همکاری را امضا کرد، درباره آن توضیح داد: با امضای این سند قرارداد، تهاتر گاز ایران با برق ارمنستان تا سال ۱۴۰۹ تمدید می‌شود. بر این اساس، متناسب با افزایش حجم گاز صادراتی، ضریب تهاتر برق نیز اصلاح خواهد شد.
معاون وزیر نفت توضیح داد: هم‌اکنون ایران یک میلیون مترمکعب گاز به ارمنستان صادر می‌کند که این میزان به دو برابر افزایش می‌یابد.

 
سقوط فاجعه‌بار بارش در استان تهران

میزان بارش در حوزه عملکرد استان تهران از ابتدای سال آبی جاری ۱.۳ میلیمتر بوده است که نسبت به متوسط بلندمدت آن ۹۴ درصد کاهش داشته است. به گزارش تسنیم، حسن مرادی کارشناس شرکت آب منطقه‌ای تهران درباره آخرین وضعیت ذخایر آبی تهران گفت: در حال حاضر مجموع حجم مخازن سد‌های استان تهران 339 میلیون مترمکعب است که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، 80 میلیون مترمکعب و نسبت به حجم نرمال پایان آبان، 361 میلیون مترمکعب کاهش یافته است. وی افزود: میزان بارش در حوزه عملکرد استان تهران از ابتدای سال آبی 1.3 میلیمتر بوده است که نسبت به متوسط بلندمدت آن، 18 میلیمتر کاهش یافته است.