گروه سیاسی/ مراسم گرامیداشت روز آتش نشان، پنجشنبه شب گذشته با حضور رئیس جمهور در ورزشگاه 12هزار نفری آزادی تهران همراه بود. مراسمی که با حضور آتش نشانان مرد و زن و خانواده‌هایشان، گرم، پرشور و با نشاط برگزار شد. آیت‌الله رئیسی، پیش از آغاز این مراسم با حضور در محل یادمان شهدای آتش‌نشان از مقام شامخ آنان تجلیل کرد. همچنین با حضور رئیس جمهور، صد و سی و چهارمین ایستگاه آتش‌نشانی در تهران بزرگ و نیز ایستگاه هفتاد و هفت آتش‌نشانی مختص بانوان شامل ۱۶ نفر از بانوان آموزش‌دیده افتتاح شد. آیت‌الله رئیسی همچنین از نمایشگاه تجهیزات عملیاتی آتش‌نشانی شامل خودروهای تنفسی، نور افشان عملیات حریق و قایق نجات بازدید کرد. چیزی که در این مراسم برجسته بود، هم حضور گسترده زنان آتش نشان بود و هم خانواده‌های آتش نشانان، زنان و خانواده‌هایی که در فضایی صمیمی و بی‌واسطه، خواسته‌ها و مطالب مورد نظر خود را رو در رو با رئیس جمهور یا رئیس دفتر رئیس جمهور در میان گذاشتند. آیت‌الله رئیسی نیز در این مراسم، هم از پیوستن خانم‌های آتش نشان آموزش دیده به نیروهای عملیاتی آتش نشانی قدردانی و تجلیل کرد و هم گذشت و فداکاری آتش‌نشانان را ستود و درعین حال، بر تأمین مطالبات آنان، بویژه در حوزه مسکن از سوی شهرداری تأکید کرد. رئیس جمهور در بخش پایانی سخنان خود، اشاره‌ای هم به اغتشاشات اخیر کرد و گفت که دشمنان باید بدانند که در مقابل ملت ایران ناکام خواهند ماند، چرا که این ملت همواره پای کشور و نظام خود با قدرت خواهد ایستاد.
قدردانی از ایثار و گذشت آتش نشانان
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، آیت‌الله رئیسی در این مراسم، ضمن گرامیداشت مقام شامخ همه شهدا بویژه شهدای ایثارگر آتش‌نشان، گفت: روز آتش‌نشان فرصتی است برای تجلیل از مقام ایثار، گذشت و فداکاری آتش‌نشانان و همه عزیزانی که جان‌شان را برای دفاع از دین، وطن و مردم فدا کردند. رئیس جمهور با بیان اینکه این روحیه ایثار و گذشت بسیار ارزشمند و قابل تقدیر و تجلیل است، افزود: آتش‌نشانی فقط شغل نیست، بلکه جایگاه بسیار ارزشمندی است که به نجات جان مردم می‌انجامد.
قدردانی از پیوستن زنان به آتش نشانی
آیت‌الله رئیسی با قدردانی از پیوستن خانم‌های آتش نشان آموزش دیده به نیروهای عملیاتی آتش نشانی، بر ضرورت مقوله پیشگیری تأکید کرد و گفت: رسانه ملی و نهادهای آموزشی نقش مهمی در این زمینه دارند. نظارت مؤثر در ساخت و سازها و همچنین ساختمان‌های ناایمن از دیگر نکات مهم صحبت‌های رئیس جمهور بود. آیت‌الله رئیسی از سازمان نظام مهندسی و شهرداری‌ها خواست با جدیت به وظایف خود در این زمینه عمل کنند.
بررسی ساختمان‌های ناایمن
رئیس جمهور تأکید کرد: نسبت به ساختمان‌های ناایمن به هیچ‌وجه نباید اغماضی صورت گیرد و برای ایمن شدن آنها ضرب‌الاجل تعیین کنید تا ما شاهد حوادث تلخی نظیر متروپل و پلاسکو نباشیم. آیت‌الله رئیسی در ادامه به ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش بنیان در مقابله با حوادث، بر ساخت ساختمان‌های 
علم پایه تأکید کرد.
بررسی مطالبات آتش نشانان
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش مطالبات آتش‌نشانان در زمینه مسکن و همچنین موضوع سختی مشاغل را مطالبات بحق و درست دانست و از شهردار تهران خواست با طرح این موضوعات در جلسات هیأت دولت تحقق آنان را پیگیری کند.
آیت‌الله رئیسی همچنین بر ضرورت به روز‌رسانی تجهیزات آتش‌نشانی در سراسر کشور با هدف کاستن از خطرات مبتلابه آتش‌نشانان تأکید کرد.
خطای محاسباتی دشمنان
رئیس جمهور در پایان سخنانش اشاره‌ای هم به اغتشاشات اخیر در کشور داشت و گفت: دشمنان ۴۳ سال است که در مواجهه با ایران اسلامی دچار خطای محاسباتی شده‌‌اند و تصور می‌کنند ایران نیز مانند برخی کشورهای سلطه‌پذیر و ضعیف است، اما اینجا ایران است، سرزمین دلیران و مردمان مقتدری که نخواهند گذاشت دشمنان با حیله‌ها و نقشه‌ها بر این کشور و دستاوردهای بزرگ ملت آن سلطه پیدا کنند.آیت‌الله رئیسی افزود: این برای چندمین بار است که مردم ما دشمن را ناکام گذاشتند و دشمنان باید بدانند که در مقابل ملت ایران ناکام خواهند ماند، چرا که این ملت همواره پای کشور و نظام خود با قدرت خواهد ایستاد.

بــــرش
لایحه عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای به مجلس ارسال شد
رئیس جمهور چهار مهرماه، لایحه «الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری شانگهای» که 16 شهریورماه به تصویب هیأت وزیران رسیده بود را امضا کرد و برای انجام تشریفات قانونی به مجلس شورای اسلامی فرستاد. به گزارش ایرنا، در ماده واحده این لایحه آمده است: در راستای تقویت تعاملات و همکاری‌های اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و سیاسی با سازمان‌های منطقه‌ای، به دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده می‌شود تا به منظور کسب وضعیت دولت عضو در سازمان همکاری شانگهای در مجموع به ۴۹ منشور، موافقتنامه و پروتکل مرتبط با این سازمان ملحق شود.
از جمله پروتکل‌ها و موافقتنامه‌هایی که باید ایران برای تبدیل شدن به عضو رسمی سازمان شانگهای به آن ملحق شود، می‌توان به منشور این سازمان و اصلاحات بعدی آن، معاهده مقابله با تروریسم، جدایی‌طلبی و افراط‌ گرایی، ساختار منطقه‌ای ضد تروریسم، حفاظت از اطلاعات طبقه‌بندی شده، اسناد مربوط به همکاری‌های اقتصادی، تجاری، امور گمرکی، کشاورزی و سرمایه‌گذاری، مبارزه با قاچاق مواد مخدر، برگزاری رزمایش مشترک نظامی، آموزش و ورزش، امدادرسانی در شرایط اضطراری و مبارزه با قاچاق تسلیحات اشاره کرد.
این ماده واحده ۵ تبصره دارد که در تبصره یک آن آمده است: جمهوری اسلامی ایران خود را متعهد به اجرای سایر اسناد پذیرفته شده در سازمان همکاری شانگهای نمی‌داند مگر با رعایت اصل ۷۷ قانون اساسی و اجرای اسناد پذیرفته شده با رعایت اصول ۷۷، ۱۲۵ و ۱۳۵ قانون اساسی خواهد بود. ۲۵ شهریور امسال و در جریان بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که در شهر سمرقند ازبکستان برگزار شد، با امضای اسناد عضویت از سوی وزیر امور خارجه، جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو رسمی این سازمان اعلام شد. برای تکمیل نهایی فرایند عضویت ایران در این سازمان منطقه‌ای نیاز است لایحه عضویت آن نیز در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد.

گروه فرهنگی/ محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی به اجلاس وزرای فرهنگ کشورهای عضو سازمان علمی فرهنگی ملل متحد، با بیان اینکه یونسکو با تدبیری هوشمندانه سال 2013 تا 2022 را به‌عنوان دهه جهانی تقارب فرهنگ‌ها معرفی و نامگذاری کرده است، نوشت: «در این ارتباط اقدامات مؤثری از سوی کشورها انجام شد و اکنون در آخرین سال این دهه قرار داریم. به نام جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان گام اول پیشنهاد می‌کنم با الگویی برای صلح و توسعه پایدار، طرح راهبردی با عنوان «خواهرخواندگی شهرهای مرزی کشورها با شهرهای مرزی کشورهای همسایه» به منظور هم‌افزایی و توسعه روابط فرهنگی و اجتماعی در دستور کار یونسکو قرار گیرد تا خطوطی سبز و مولد روی مرزها نمایان شود.»
او همچنین خواستار حفظ و اعتلای معنویت و پاسداشت حریم خانواده در برابر تهدیدهای فضای مجازی شد و تأکید کرد: «افزایش دسترسی کودکان و نوجوانان به محصولات دیجیتالی، از بازی‌های رایانه‌ای گرفته تا حضور در شبکه‌های اجتماعی، گرچه ظرفیت‌های آموزشی و یادگیری را در اختیار آنان قرار داده است اما کمرنگ شدن روابط خانوادگی و نیز رها شدن کودکان و نوجوانان در اقیانوسی از اطلاعات و داده‌های ناهمسان با آنان را نمی‌توان نادیده گرفت.»
بخشی از متن پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به اجلاس وزرای فرهنگ کشورهای عضو سازمان علمی فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در کشور مکزیک که توسط احمد پاکتچی سفیر و نماینده دائم ایران در یونسکو قرائت شد، به شرح زیر است:«در دو دهه اخیر تحولات اجتماعی و فناورانه در جهان به‌ صورت حیرت‌آوری موجب سرگشتگی تصمیم‌سازی‌ها بخصوص در حوزه‌های گوناگون فرهنگی شده است، به‌طوری‌که تصمیم‌گیری‌های جدید همواره با چالش‌های غیرقابل انتظار روبه‌رو بوده و بحران‌های جدی و جدیدی در مقابل ملت‌ها و حکومت‌ها قرار داده است.سال گذشته آقای آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در سخنرانی خود در هفتاد‌وششمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، شش شکاف بزرگ را در تصمیم‌سازی برای برون‌رفت از وضعیت بغض‌آلود جهان کنونی مطرح کردند که نخستین آن برطرف کردن شکاف صلح در سطح جهان است. برای احیای اعتماد و امیدبخشی، به همکاری‌ و درک متقابل نیازمندیم. فرهنگ‌ها با ظرفیت‌های متنوع‌شان بهترین نقش را می‌توانند ایفا نمایند.برای برون‌رفت از وضعیت کنونی در جهان، جامعه انسانی را باید به مرحله تعاون مشترک ارتقا داد و با بهره‌مندی از ظرفیت‌ها و ظرایف فرهنگی و هنری ملت‌ها، در پیشبرد انسجام و اقتدار صلح موفق خواهیم شد. مردم جهان از تبعیض، جنگ، خشونت و افراط به ستوه آمده‌اند و این فرصتی بی‌نظیر است که همگان از میراث معنوی ملت‌ها بهره‌مند شوند.
بر این باورم با ترکیبی هوشمندانه از امید، معنویت و عدالت، می‌توان چالش‌های کنونی را مدیریت کرد. زیاده‌خواهان با جنگ‌افروزی و از بین بردن میراث فرهنگی که متعلق به بشریت است، می‌خواهند جامعه انسانی آینده را از هویت اصیل‌شان مبرا کنند و امیدها را بخشکانند تا تحقق عدالت و آزادی از میان برود و از انسان به‌عنوان ابزاری در جهت بهره‌مندی از منافع مادی‌شان استفاده کنند. روند کنونی و پیامدهای آن در جهان، چنین رژیم‌ها و قدرت‌هایی را به ما نشان می‌دهد.
عالیجنابان، قسمت دوم سخنانم در حفظ و اعتلای معنویت و پاسداشت حریم خانواده در برابر تهدیدهای فضای مجازی است. با توجه به دسترسی منابع هویتی متنوع در فضای مجازی، با پدیده‌ای مواجه هستیم که هویت‌های جوامع را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. افزایش دسترسی کودکان و نوجوانان به محصولات دیجیتالی، از بازی‌های رایانه‌ای گرفته تا حضور در شبکه‌های اجتماعی، گرچه ظرفیت‌های آموزشی و یادگیری را در اختیار آنان قرار داده است اما کمرنگ شدن روابط خانوادگی و نیز رها شدن کودکان و نوجوانان در اقیانوسی از اطلاعات و داده‌های ناهمسان با آنان را نمی‌توان نادیده گرفت، به‌طوری‌که آسیب‌پذیری‌های روحی و روانی آنان را بشدت افزایش داده است.
جمهوری اسلامی ایران به اقتضای مبانی اعتقادی و بن‌مایه‌های تمدن دیرپای خود، خواستار جهانی سرشار از صلح و آرامش بر اساس کرامت انسانی است و بر مبنای اصول انقلاب اسلامی، سیاست موزون گسترش روابط با دیگر کشورها را بر پایه احترام عملی به استقلال و برابری حقوق بین کشورها ادامه خواهد داد.»
دیدار وزیر فرهنگ با خانواده شهدای مسیحی دفاع مقدس
همچنین اسماعیلی به مناسبت ایام هفته دفاع مقدس در منزل شهیدان مسیحی وارطان آقاخانیان و زوریک مرادیان حضور یافت.او در این دیدارها خانواده شهدا و ایثارگران را میراث ارزشمند انقلاب اسلامی برشمرد و گفت: «بدون تردید شهدای عزیز پایه‌های انقلاب اسلامی را مستحکم کردند و همگی وظیفه داریم ادامه دهنده راه شهیدان دوران دفاع مقدس باشیم.»

9 تبعه‌ بیگانه از اتباع آلمان، لهستان، ایتالیا، فرانسه، هلند، سوئد و... در صحنه‌ اغتشاشات یا در پشت صحنه‌های توطئه بازداشت شدند

2 هواپیمای مسافربری با هدف سقوط آنها  مورد خرابکاری قرار گرفت که این عملیات تروریستی  خنثی شد

3نفر از سران بهائیت و دو نفر از تیم رسانه‌ای آنها بازداشت شدند

77 نفر از عوامل گروهکی کردستان، اعم از اعضای گروهک‌های کومله، دموکرات، پاک و  پژاک دستگیر شدند، تعدادی از کادرهای رده بالای این گروهک‌ها نیز درمیان دستگیر‌شدگان  هستند

5 عضو گروهک‌های تکفیری تروریستی همراه با ۳۶ کیلوگرم مواد منفجره که  درصدد بمب‌گذاری در محافل مردمی بودند، دستگیر شدند. تروریست‌های یادشده علاوه بر طرح ترور یکی از مسئولین ارشد کشور، طرح‌های بمب‌گذاری در یکی از هیئات عزاداری شیراز و در میدان شهدای مشهد را داشتند

92 نفر از وابستگان رژیم منحوس پهلوی و از سلطنت‌طلبان نشان‌دار در صحنه‌های 
اغتشاش و پشت صحنه‌ها شناسایی و بازداشت شدند

28 نفر از اوباشی که سابقه‌ زندان، خرید و فروش و مصرف مواد مخدر، تجاوز به عنف و... 
را دارا هستند در صحنه‌ اغتشاشات شناسایی و بازداشت شدند. حمله‌ نامبردگان به نیروهای حافظ امنیت مستند است

49 نفر از عوامل و مرتبطین گروهک منافقین بازداشت شده‌اند. عوامل و عناصر مرتبط با منافقین از تولید اخبار جعلی تحریک کننده‌ اغتشاشگران تا سازماندهی ترور و تخریب، جهت‌دهی به شعارها، حضور مستقیم در صحنه‌های اغتشاشات خیابانی و تخریب اموال عمومی، تأمین تجهیزات مختلف برای مقابله با پلیس و مواد محترقه برای به آتش کشیدن اماکن و خودروهای عمومی و شخصی، فعالیت داشته‌اند

​​​​​​​گروه سیاسی/ وزارت اطلاعات در بیانیه‌ای پیرامون حوادث اخیر کشور به تبیین ابعاد مختلف این حوادث پرداخت.
متن بیانیه به شرح زیر است؛
باسمه تعالی
به استحضار مردم شریف و سرافراز ایران اسلامی می‌رساند: حوادث روزهای اخیر در برخی نقاط کشور، پوسته‌ای آشکار و محسوس و لایه‌های پنهان متعددی در پشت صحنه‌های خود داشت. سربازان گمنام امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف) برای شکار هدفمند عناصر اصلی ترور و تخریب، ضمن حضوری ناملموس در صحنه‌ اغتشاشات و کمک به برادران و خواهران فداکار، مقتدر و سربلند خود در فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی و همراهی با نیروهای بسیجِ جان برکف و همیشه حاضر در صحنه‌های دفاع از کشور، در عین حال بخش اصلی مأموریت، توجه و توان خویش را معطوف به رصد و ردیابی سازمان دهندگان و آتش بیاران اصلی پشت صحنه، اعم از کشورهای بیگانه تا تروریست‌های آلبانی نشین و سایر گروهک‌های معاند و فرقه‌های دست پرورده‌ استعمار و عناصر سرسپرده‌ داخلی آنها نمودند.
در روزهای عبرت‌آموز گذشته که فعالیت لایه‌های پنهان فتنه‌گر تشدید شده بود، به همان نسبت امکان شناسایی عوامل مخرب و تروریست نیز افزایش یافت. از سوی دیگر، به نسبت افزایش فعالیت حامیان بیگانه و سایر سازمان دهندگان ترور و تخریب، مزدوران داخلی آنها عنان از کف داده، سر از چاه و چاله‌های استتاری خویش برآوردند و بدین‌سان، امکان شناسایی و بازداشت آنها بیش از پیش فراهم آمد تا مأموریت مهم وزارت اطلاعات در حد بالایی تحقق یابد.
طُرفه آنکه میدان رویارویی مدافعین وطن و حافظان نظم و امنیت کشور در روزهای گذشته، با مجموعه‌هایی از عناصر متنوع گروهکی، عوامل سازمان‌های جاسوسی بیگانه، دخالت مستقیم دولت‌های امریکا و انگلیس و دنباله‌روهای سعودی آنها تا عناصر ناآگاه و فریب خورده‌ اغتشاشگر در کف خیابان‌ها مواجه بود. اینک بنا به مقتضای شرایط عمومی کشور و تا آنجا که ملاحظات امنیتی اجازه می‌دهد، بخشی از کشفیات و دستگیری‌های صحنه و پشت صحنه را به آگاهی ملت فهیم، صبور و مقاوم ایران اسلامی می‌رساند؛
1- در روزهای گذشته، ۴۹ نفر از عوامل و مرتبطین گروهک منافقین بازداشت شده‌اند. نامبردگان بنا به دستور تروریست‌های آلبانی نشین، از تولید اخبار جعلی تحریک کننده‌ اغتشاشگران تا سازماندهی ترور و تخریب، جهت‌دهی به شعارها، حضور مستقیم در صحنه‌های اغتشاشات خیابانی و تخریب اموال عمومی، تأمین تجهیزات مختلف برای مقابله با پلیس و مواد محترقه برای به آتش کشیدن اماکن و خودروهای عمومی و شخصی، فعالیت داشته‌اند.
2- بازداشت ۷۷ نفر از عوامل گروهکی کردستان، اعم از مزدوران رسمی گروهک‌های صهیونیستی موسوم به کومله، دموکرات، پاک، پژاک تا تعدادی از کادرهای رده بالای این گروهک‌ها که در دو سوی مرزهای غربی کشور مشغول توطئه علیه مردم مظلوم کردستان بودند. در میان بازداشت شدگان، یک کادر برجسته و عضو مرکزیت یکی از گروهک‌هایی که مقیم اقلیم کردستان عراق است نیز حضور دارد. وی آموزش‌های نظامی را در پایگاه‌های امریکایی - صهیونیستی اقلیم مذکور فراگرفته و به‌عنوان فرمانده مبرز نظامی شناخته می‌شود. او در حال طراحی، سازماندهی و هدایت هسته‌های آشوبگر برای منطقه غرب کشور بود که طی یک عملیات غافلگیرانه، دستگیر و به محل‌های از پیش تعیین شده منتقل و هم‌اکنون در زندان است.
۳- دستگیری ۵ عضو گروهک‌های تکفیری تروریستی همراه با ۳۶ کیلوگرم مواد منفجره که با استفاده از فرصت اغتشاشات، درصدد بمب‌گذاری در محافل مردمی و نیز در جمع آشوبگران و انتساب انفجارها به طرف‌های مقابلِ هر یک، برای تشدید نزاع و درگیری طرفین بودند. تروریست‌های یادشده علاوه بر طرح ترور یکی از مسئولین ارشد کشور، طرح‌های بمب‌گذاری در یکی از هیئات عزاداری شیراز و در میدان شهدای مشهد را داشتند که با عنایت اهل‌بیت (علیهم‌السلام) خنثی شدند.
۴- سازمان جاسوسی بهاییت بنا به دستور مرکزیت مستقر در حیفای اشغالی، ورود پرحجمی به صحنه‌ آشوب و اغتشاش و تشویق به خرابکاری و تخریب اماکن عمومی داشت. بر این مبنا در روزهای اخیر هسته‌ اصلی و سرّی بهاییت شامل سه نفر از سران بهاییت و دو نفر از تیم رسانه‌ای آنها بازداشت شدند.
۵- ۹۲ نفر از وابستگان رژیم منحوس پهلوی و از سلطنت‌طلبان نشان‌دار در صحنه‌های اغتشاش و پشت صحنه‌ها شناسایی و بازداشت شدند.
۶- ۹ تبعه‌ بیگانه از اتباع آلمان، لهستان، ایتالیا، فرانسه، هلند، سوئد و... در صحنه‌ اغتشاشات یا در پشت صحنه‌های توطئه بازداشت شدند.
۷- شناسایی عناصر مرتبط با رسانه‌های بیگانه در تهران و استان‌های مختلف کشور که تعدادی از آنها بازداشت، تعدادی احضار و برای عده‌ای دیگر فعلاً تشکیل سابقه شد تا پس از دریافت مجوز مرجع قضایی، احضار یا بازداشت شوند.
۸- ضمن زیر نظر داشتن سفارتخانه‌هایی که عوامل آنها کوچک‌ترین دخالت یا ورود به صحنه‌ اغتشاشات داشتند، تذکر لازم به شکل مقتضی به دیپلمات‌های ذیربط داده شد. من‌جمله سفارت‌های آلمان، فرانسه، انگلیس، سوئد و...
۹- شناسایی و بازداشت ۲۸ نفر از اراذل و اوباشی که سابقه‌ زندان، خرید و فروش و مصرف مواد مخدر، اوباشگری، تجاوز به عنف و... را دارا هستند در صحنه‌ اغتشاشات. حمله‌ نامبردگان به نیروهای حافظ امنیت کشور و مجروح نمودن آنها مستند می‌باشد. همچنین دو کارگاه تولید کوکتل مولوتف از آنها کشف شده است.
۱۰- تعداد قابل توجهی کلت کمری، انواع مسلسل، فشنگ‌های مربوطه و تفنگ‌های ساچمه‌زنی نیز کشف و ضبط شده است.
فهرست مقدمات شورش‌های اخیر
 همچنانکه گفته شد، فهرست فوق‌الاشاره صرفاً شامل عوامل گروهکی، فرقه‌ای، سازمانی و بیگانه می‌باشد و دربردارنده‌ بازداشت ده‌ها عنصر اغتشاشگر که به‌صورت هدفمند (و به اصطلاح تک‌زنی در صحنه) نمی‌باشد. اما تحقیقات اولیه از متهمین اشاره شده، نشان دهنده‌ سازماندهی و آمادگی پیشینی گروهک‌های مختلف و آدمکشان حرفه‌ای برای بهره‌گیری از هر واقعه‌ای، فارغ از نوع واقعه، محل وقوع آن، طبیعی یا مصنوعی بودن حادثه است. همچنانکه درگذشت غمبار مرحومه امینی در این مقطع را صرفاً دستاویزی برای پروژه و توطئه‌ بزرگ طراحی شده برای تحریک اقشاری از مردم، وارد کردن گروهک‌های تروریستی و تکفیری به صحنه، انجام خرابکاری و کشته‌سازی در چهارچوب «مدل صهیونیستی حداکثر خشونت» قرار دادند. اما پیش از واقعه‌ مذکور و در خلال روزهای اغتشاش نیز، وقایع دیگری به‌عنوان مقدمات شورش یا مکمل و مقوّم آن اتفاق افتاده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
 الف) در چند ماه گذشته، برخی سرویس‌های جاسوسی غربی و رژیم صهیونیستی، دوره‌های «آموزش مربیان براندازی» برای تعدادی از عناصر مرتبط و از پیش نشان شده برگزار کرده بودند. در این دوره‌ها که برخی در کشورهای منطقه و تعدادی خارج از منطقه برگزار می‌شدند، آموزش‌های نحوه‌ مبارزه با نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، نافرمانی مدنی و براندازی تدریس می‌شد و قرار بر این بود که افراد آموزش دیده، آموخته‌ها را به عناصر دیگری در داخل کشور منتقل کنند. اما تعدادی از این افراد از همان ابتدا توسط سربازان گمنام امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف) شناسایی و چند نفر از آنها ظرف ماه‌های گذشته بازداشت شده و سناریوی جبهه‌ استکبار را تشریح کرده بودند. 
شایان ذکر است که دو تبعه‌ فرانسوی بازداشت شده در اردیبهشت ماه گذشته نیز دقیقاً برای سازماندهی و آموزش و پیوند دادن سندیکاها و تشکلات صنفی معارض و سازمان‌های غیردولتی به یکدیگر وارد ایران شده بودند که هر دو عنصر دستگیر و در همان مقطع، اطلاع‌رسانی محدودی پیرامون آنها صورت گرفت. اکنون و با عنایت به حوادث اخیر، ظرف روزهای آینده اطلاع‌رسانی مشروحی در این مورد صورت خواهد گرفت.
ب) طرح انفجار یک مرکز حساس صنعتی در دو ماه گذشته - موضوع اطلاعیه‌های مورخ اول و پنجم مردادماه - بخشی از تمهیدات پیش از توطئه بزرگ اغتشاش بود که در این مورد نیز، اطلاع‌رسانی محدودی صورت گرفت و مستند مشروح آن ظرف روزهای آتی منتشر خواهد شد.
ج) خرابکاری در دو هواپیمای مسافربری با هدف سقوط آنها که با عنایات الهی خنثی شد.
د) طبق اطلاع موثق، مقامات اطلاعاتی امریکا از آغاز اغتشاشات خیابانی دستورالعمل مشروحی به کارگزاران خویش و عوامل شاغل در رسانه‌های فارسی زبان امریکایی- انگلیسی- سعودی ابلاغ می‌کنند. از جمله مفاد آن دستورالعمل:
نخست) تقویت محتوا و گسترش زمان رسانه‌های فارسی زبان بیگانه، تقویت همکاری‌های فیمابین و پوشش مشترک و گسترده‌تر آشوب‌ها
 دوم) افزایش بودجه فیلترشکن‌ها و سایر ابزارهای تأمین دسترسی به اینترنت
 سوم) شبکه توئیتر با حداقل ده برابر کردن ظرفیت انتشار پیام برای هر کاربر در یک ساعت و لغو برخی محدودیت‌های دیگر، نهایت سعی خود را در کمک به نشر اخبار مورد نظر، انجام عملیات روانی و تشدید فعالیت روبات‌های سازمان‌یافته (مشابه مرکز اعتدال عربستان و تروریست‌های آلبانی نشین) علیه ایران را اعمال کند (دقیقاً به‌همان شیوه که هیلاری کلینتون، وزیر خارجه وقت امریکا در سال ۱۳۸۸ با دستور مستقیم و برای حمایت از فتنه‌گران، مانع از خاموش شدن توئیتر شد)
 چهارم) افزایش و آشکارسازی حمایت مقامات امریکایی، اروپایی و سلبریتی‌های آنها از آشوبگران
 پنجم) تشویق اعتصابات و پیش‌کشیدن مجدد بحث تحریم‌های به اصطلاح حقوق بشری علیه مردم ایران برای تأثیرگذاری بر اقتصاد کشور.
 ششم) شبکه‌های فارسی زبان بیگانه بویژه شبکه‌ اشرافیت خرافه‌پرست انگلیسی (بی‌بی‌سی فارسی) و شبکه‌ اشرافیت بدوی سعودی (ایران اینترنشنال) از روز نخست غائله‌ آشوب‌ها، برنامه‌های عادی خود را تغییر داده، بخش‌های خبری ویژه‌ای به بخش‌های ثابت خود اضافه کردند و کل برنامه‌های خبری و تحلیلی خویش را بر جعل و دروغ و بزرگ‌نمایی برخی اتفاقات ایران و آموزش مبارزه با پلیس کشور و تولید بمب دستی و تشجیع آشوبگران به ادامه و گسترش اغتشاشات متمرکز کردند. در این راستا وزارت اطلاعات علاوه بر اقدامات پیش‌گفته در برخورد قانونی با مرتبطین این نارسانه‌ها، برای اعضای مجرم آن شبکه‌ها نیز پرونده‌هایی تشکیل داده و آنها قطعاً پاسخگوی اعمال مجرمانه‌ خویش خواهند بود.
 و) ده‌ها مورد حملات سایبری با ابعاد گسترده که صرفاً در قالب جنگ‌های فناورانه‌ دولت‌های خاص (همچون ویروس استاکس‌نت) قابل انجام است.
ز) طبق اطلاع موثق، شیپور قشون‌کشی بی‌سابقه‌ سایبری برای دامن‌زدن به «جنگ تمام عیار شناختی» و ایجاد گسست ذهنی بین فضای حقیقی و دنیای وهم و خیال و مَجاز، از مبادی امریکایی- انگلیسی و اشرافیت بدوی سعودی نواخته شده است؛ تا آنجا که اسیران چشم و گوش بسته‌ عالم مجازی و برخی سلبریتی‌های بی‌هویت یا مأمور، در جهان مجازی با ایرانی مواجه می‌شوند که سقوط کرده یا در معرض سقوط نزدیک است! فرو افتادگی بدفرجام و شگفتی‌آور برخی سلبریتی‌های نام آشنا در روزهای گذشته، ریشه در چنین وهمی دارد که آن قشون‌کشی سایبری به آنها القا کرده بود.
فصلی جدید در سازماندهی وزارت اطلاعات
پیچیدگی‌های صحنه، هجوم عوامل رنگارنگ خصم و عناصر گروهکی و شبیخون وهم‌آورشناختی، قطعاً نیاز به هوشیاری هرچه تمام‌تر بویژه مراقبت هرچه بیشتر از جوان‌ترها دارد تا دچار فریب شیادان حرفه‌ای رسانه‌های سعودی- لندنی و شارلاتان‌های خودپرست فضای مجازی نشوند و ناخواسته و ندانسته، آب به آسیاب دشمنان خونخوار ملت نریزند و این مسئولیت مقدس خانواده‌ها و مربیان و معلمین فرهیخته، بصیر و دلسوز کشور است.
در پایان با درود بی‌کران به روح پرفتوح همه شهدای انقلاب اسلامی بویژه به سید شهدای مدافع امنیت کشور، شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی که همچنان خونخواه او هستیم و به شهدای امنیت که در روزهای اخیر جاودانه شدند اعم از شهدای مظلوم بسیج، فراجا و حزب‌الله مظلوم و با عرض تسلیت به خانواده‌های معظم شهیدان، با دعا برای سلامتی مجروحین حوادث اخیر، من‌جمله مجروحین سربازخانه گمنامان که همچون همیشه، در خفا وفا می‌کنند و در گمنامی، شهید یا زخمی می‌شوند. با قدردانی از امت عظیم‌الشأن همیشه در صحنه که در برابر آشوب‌طلبان و تروریست‌ها با راهپیمایی‌های میلیونی، مانور عزت و اقتدار سر دادند، با گرم‌ترین و صمیمانه‌ترین سپاس از دلیرمردان نیروی زمینی سپاه و فرمانده دلاور آن‌ که در روزهای اخیر، لانه دیوان و ددان را در آن سوی مرزهای کشور درهم کوفتند و دژخیمان ضدخدا و خلق خدا را به دوزخ فرستادند؛ با تشکر از همکاری و همراهی و همدلی جامعه اطلاعاتی مقتدر کشور؛ با تقدیر از ایستادگی دلاورمردان فرماندهی انتظامی کشور و بسیج مستضعفین و تأکید دوباره بر حمایت و پیمان جاودانه مشترک در دفاع از این خاک پاک و نظام مقدس و از امنیت مردم عزتمند و فهیم ایران اسلامی، اعلام می‌دارد که جریان توطئه شیاطین، پایان یافته نیست؛ همچنان‌که آماده‌باش همیشگی در سربازخانه گمنامان نیز نه تنها پایان یافتنی نیست بلکه توطئه پیچیده و جنگ ترکیبی اخیر موجب آغاز فصلی جدید و خیزشی دوباره و سازماندهی تازه در این وزارتخانه شد؛ علیه استکبار غدار و اردوگاه سلطه و مزدوران منطقه‌ای و عناصر گروهکی و تروریستی که مترصد فرصتی بودند و جاهلانه، هرآنچه در چنته داشتند به میدان آوردند که البته کارِ شکارچیانِ مترصد را نیز آسان‌تر کردند. جان برکفان بی‌ادعا و بی‌نام و نشان ایران اسلامی در چهارچوب وظایف ذاتی و قانونی خود، با عنایت به رسالت الهی خویش و تعهدی که در قبال شهدای به خون خفته، امام شهدا(ره)، مقام معظم فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی) و مردم شریف ایران دارند، یک‌بار دیگر عهد می‌بندند با تمام توان و با سپر قرار دادن جان خود، از ایران عزیزتر از جان و ملت معزز و از آرمان‌های بزرگ انقلاب اسلامی صیانت خواهند کرد و با عوامل تکفیر و تروریسم و تخریب و جنایت، هرجا که باشند و در هر زمانی به صورت قاطع و بی‌ملاحظه برخورد خواهند کرد. همچنین به دولت‌های پشتیبان این عوامل هشدار می‌دهند علاوه بر اصل عمل و ضربه متقابل، بدانند که 
«ما سربازان گمنام امام منتقم(عج) هستیم.»

گروه سیاسی/  در یک حمله تروریستی در زاهدان تعدادی از تروریست‌ها به سمت 3 کلانتری حمله کردند و آن را به رگبار بستند. به گزارش ایرنا به نقل از منابع آگاه، در این عملیات تروریستی تعدادی از پرسنل انتظامی کلانتری مجروح شدند. در همین رابطه استاندار سیستان و بلوچستان گفت:مقارن ساعت ١٣ عده‌ای آشوبگر و اغتشاشگر در پوشش نماز جمعه به یکی از پاسگاه‌ها یورش بردند و مواد آتش‌زا به داخل پاسگاه انداختند و منجر به آتش گرفتن برخی خودروهای انتظامی شدند. در مقابل واکنش نیروهای انتظامی قاطع بود. بعد از اینکه پلیس این افراد را متفرق کرد آنها در چند نقطه شهر زاهدان به آتش زدن اماکن عمومی و غارت اموال مردم اقدام کردند.
حسین مدرس خیابانی  افزود: تروریست‌های تجزیه‌طلب بجز حمله به کلانتری به چند بانک نیز حمله کردند و چند فروشگاه زنجیره‌ای را هم غارت کردند. مردم زاهدان و علمای اهل سنت از این افراد حمایت نکردند. تعداد تلفات این حادثه ۱۹ کشته و ۲۰ مجروح هستند که تعدادی از این آمار مربوط به شهدای نیروهای نظامی کشورمان است. گفتنی است پس از این حوادث گروهک تروریستی جیش‌الظلم مسئولیت عملیات تروریستی زاهدان را برعهده گرفت. گفتنی است گروهک تروریستی موسوم به جیش العدل وابسته به القاعده ازحدود 10 سال پیش تاکنون  در سیستان و بلوچستان دست به جنایات متعدد علیه شیعه و سنی زده است.  
مولوی عبدالحمید: دشمن به دنبال برادرکشی است
روز گذشته مولوی عبدالحمید امام جمعه مسجد مکی زاهدان در مصاحبه‌ای با صداوسیما در ارتباط با حوادث تروریستی زاهدان گفت: حادثه امروز ناگوار است. باید مشخص شود که چه دست‌هایی در کار بود که این حادثه بوجود آمد. آنچه الان نیاز جامعه است آرامش است. همه مردم زاهدان و استان، آرامش خود را حفظ کنند و از هر نوع تعرض و تحریکی اجتناب کنند. استان و شهر ملتهب است و هر نوع تحریکی در این زمان مشکل‌ساز خواهد بود. تأکید می‌کنم که  آرامش در همه جا حفظ شود تا این مسأله مورد بررسی جدی قرار بگیرد و به شایعات توجعه نکنید. تحریک نشوید و شایعات را قبول نکنید تا قضیه پیش آمده مورد بررسی قرار بگیرد تا ببینیم این مشکلات از کجا بوجود آمده است. این پیام بنده را به همه برسانید. مواظب باشید که دشمنان هدف دیگری دارند و می‌خواهند از شرایط سوء استفاده کنند. به دشمنان قسم خورده فرصت داده نشود که منطقه را متشنج کنند و برادر کشی راه بیندازند.
تعدادی از آشوبگران مسلح شناسایی و دستگیر شدند
 فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان درخصوص اتفاقات دیروز شهر زاهدان گفت: عده‌ای از افراد مسلح  هنگام خروج نمازگزاران از مصلای شهر زاهدان به سمت نمازگزاران اقدام به تیراندازی کردند و سپس به کلانتری 16 زاهدان که در نزدیکی محل تیراندازی بود یورش بردند که بلافاصله با واکنش سریع مأموران مواجه شدند و اوضاع تحت کنترل قرار گرفت.
به گزارش فارس؛ سردار احمدی با بیان اینکه تعداد آشوبگران به واسطه وجود جمعیت قابل شمارش نبود، افزود: در جریان این اتفاقات تعدادی از شهروندانی که در آن منطقه حضور داشتند کشته و زخمی شده‌اند. وی ادامه داد: آشوبگران به 2 کلانتری دیگر نیز حمله کردند اما بیشترین خسارات به کلانتری 16 وارد شد. فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه تحقیقات درباره این حادثه ادامه دارد، گفت: تعدادی از این اشرار مسلح شناسایی و دستگیر شدند. سردار احمدی در پایان تصریح کرد: در حال حاضر وضعیت به سمت آرامش رفته و مردم، بزرگان و علما نیز همکاری خوبی داشته‌اند.
شهادت فرمانده اطلاعات سپاه استان
همچنین شب گذشته تسنیم در خبری اعلام کرد که در درگیری‌ مسلحانه میان معاندین با عوامل امنیتی و انتظامی در شهر زاهدان و در نزدیکی مسجد مکّی این شهر، سرهنگ «سید علی موسوی» فرمانده اطلاعات سپاه سیستان و بلوچستان از ناحیه قفسه سینه مورد اصابت گلوله قرار گرفت که متأسفانه پس از انتقال به بیمارستان، به دلیل شدت جراحت و خونریزی به شهادت رسید.

اقدام سپاه پاسداران در حمله به مقر گروهک‌های تروریستی در اقلیم شمال عراق، مصداق دفاع مشروع به حساب می‌آید. گروه‌های تروریستی که مقر و پادگان‌های آموزشی آنان در اقلیم شمال عراق قرار داد همزمان با شروع اغتشاشات و آشوب‌های پراکنده در برخی نقاط کشور نیروهای خود را به سمت شهرهای مرزی گسیل و حتی به صورت مسلحانه در این اغتشاشات نقش‌آفرینی کردند.
 البته هوشیاری نیروهای امنیتی و نظامی اجازه به ثمر نشستن نقشه‌های این گروهک‌ها را نداد به گونه‌ای که بسیاری از تیم‌های تروریستی پیش از انجام عملیات توسط نیروهای امنیتی دستگیر شدند و یا آنکه اقدامات محدود نظامی در داخل شهرها نیز با هوشیاری نیروهای انتظامی و نظامی پاسخ داده شد. با این حال نقش‌آفرینی این گروهک‌های تروریستی در اغتشاشات اخیر محدود به اقدامات عملیاتی نبوده بلکه این گروهک‌ها با سازماندهی تشکیلاتی و یا جریان‌سازی رسانه‌ای در افزایش شدت خرابکاری‌ها نقش داشتند. همین امر موجب شد که جمهوری اسلامی با دستورکار خلع سلاح کامل گروهک‌های تروریستی اقدامات نظامی خود را علیه این گروهک‌ها آغاز کند و با توجه به توانمندی بالای سپاه در حوزه موشکی و پهپادی فقط در دو روز اول این عملیات ده‌ها تروریست عضو این گروهک‌ها کشته شده و صدها نفر نیز مجروح شدند. نیروی هوافضای سپاه پاسداران نیز پیش از این و در آخرین دقایق روز یکشنبه ۲۸ خرداد ۹۶ و همزمان با آخرین شب قدر ماه رمضان با نام عملیاتی «لیلةالقدر» به وسیله ۶ فروند موشک بالستیک میان‌برد از پایگاه‌های موشکی نیروی هوافضای سپاه در استان‌های کرمانشاه و کردستان مواضع داعش (مقر فرماندهی و مراکز تجمع و پشتیبانی) در منطقه دیرالزور سوریه (فاصله حدود ۶۵۰ کیلومتر) را مورد اصابت قرار داد. بنابراین می‌توان گفت که تنبیه گروهک‌های تروریستی در دیگر کشورها از سوی جمهوری اسلامی موضوعی سابقه‌دار است. اما نکته مهم آن است که عملیات سپاه علیه گروهک‌های تروریستی نباید به گروهک‌های مستقر در اقلیم شمال عراق یا سوریه محدود شود. یکی از گروهک‌های تروریستی که در آشوب‌های اخیر با بهره‌گیری از تیم‌های سازماندهی شده سعی در ایجاد آشوب و اغتشاش در کشور داشت، گروهک تروریستی منافقین بوده است.
دربیانیه روز گذشته وزارت اطلاعات درباره نقش گروهک منافقین در اغتشاشات اخیر آمده است : در روزهای گذشته، ۴۹ نفر از عوامل و مرتبطین گروهک منافقین بازداشت شده‌اند. نامبردگان بنا به دستور تروریست‌های آلبانی نشین، از تولید اخبار جعلی تحریک کننده‌ اغتشاشگران تا سازماندهی ترور و تخریب، جهت‌دهی به شعارها، حضور مستقیم در صحنه‌های اغتشاشات خیابانی و تخریب اموال عمومی، تأمین تجهیزات مختلف برای مقابله با پلیس و مواد محترقه برای به آتش کشیدن اماکن و خودروهای عمومی و شخصی، فعالیت داشته‌اند.  سران منافقین خود نیز هیچ ابایی از اعلام نقش این گروهک در ایجاد درگیری، اغتشاش و آشوب در ایران ندارند و به صورت واضح و عیان اقدامات تروریستی اعضای وابسته خود را در رسانه‌های این گروهک منتشر می‌کنند.
 از جهت حقوق بین‌الملل وقتی به صورت واضح امنیت کشور توسط یک گروه تروریستی مورد تعرض قرار می‌گیرد و این گروه تروریستی به صورت آشکار به اقدامات خود اعتراف می‌کند، آن کشور به صورت مشروع اجازه پیدا می‌کند که مقر و اعضای آن گروه تروریستی را مورد هدف قرار دهد، دقیقاً همانند آنچه که در اقلیم شمال عراق علیه گروهک‌های تروریستی مستقر در این اقلیم یا علیه داعش در سوریه اتفاق افتاد. به بیان دیگر اقدامات تروریستی گروهک منافقین این حق را به ایران می‌دهد که جمهوری اسلامی مقر آنها را مورد هدف قرار دهد. گروهک منافقین در سال 1395 پس از مخالفت دولت و مردم عراق مجبور به ترک خاک این کشور و با برنامه‌ریزی امریکا در آلبانی مستقر شد.  در طول این سال‌ها دولت آلبانی نه تنها هیچ اقدامی در ایجاد محدودیت برای فعالیت‌های تروریستی این گروهک انجام نداده بلکه به صورت سیاسی از اقدامات تروریستی آنها حمایت کرده است. از سوی دیگر توانمندی پهپادی یا موشکی ایران صرفاً در محدوده کشورهای همسایه قرار ندارد، ‌بلکه توانمندی ایران در حوزه هوافضا بویژه در حوزه پهپادی در حدی قرار دارد که بتواند به راحتی مقر این سازمان در تیرانا را مورد هدف قرار دهد. ایران پهپادهای انتحاری و رزمی رادارگریزی در اختیار دارد که می‌تواند به مراتب بیش از مسافت ایران – آلبانی را طی کند و نقطه هدف را مورد اصابت قرار دهد.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه با بیان اینکه بعضی از وزرای خارجه تلاش کردند در ماه‌های گذشته پیام‌هایی را از طرف امریکا به ایران منتقل کنند و بالعکس، گفت: فؤاد حسین وزیر خارجه عراق حامل پیام امریکا بود.
وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرگزاری ایرنا درباره دیدار امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه با آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز گفت: در این دیدارآقای مکرون تلاش کرد با ایده‌هایی که مطرح می‌‌کند، اولاً دیدگاه طرف ایرانی را در سطح عالی رئیس جمهور بشنود و ثانیاً ایده‌هایی را که به ذهنش می‌‌رسد و می‌‌تواند کمک بکند به پیشرفت در رسیدن به نقطه توافق، مطرح کند و دو رئیس جمهور دیدگاه‌هایشان را مطرح کردند. مشروح این گفت‌وگو بدین شرح است؛ 
***
شما و آقای رئیس جمهور دو دیدار طولانی داشتید، رئیس جمهور با امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه و آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل و خودتان با وزرای خارجه عراق و سوریه. شما پس از آن از تبادل پیام‌هایی میان ایران و امریکا سخن گفتید. آقای مکرون چه پیام مشخصی از سوی امریکا برای رئیس جمهور ما داشت و حرف اساسی طرف امریکایی چیست؟ آیا عزمی در امریکا برای بازگشت به برجام می‌‌بینید؟
وزیر امور خارجه: آقای دکتر رئیسی دیدارهای متنوعی داشتند. حدود ۱۰ رئیس کشور با ایشان ملاقات داشتند علاوه بر دیدارهایی که با افرادی چون دبیرکل سازمان ملل انجام دادند. دیدار آقای مکرون به موضوعات مختلفی اختصاص داشت، بخشی از آن به توافق و مذاکره برای لغو تحریم‌ها بر می‌‌گشت. بارها در یک سال گذشته دو رئیس جمهور با هم گفت‌وگو کردند؛ گاهی اوقات آقای مکرون تلاش کرد ابتکاراتی را روی میز بگذارد و از ابتکاراتی سخن بگوید و در این دیدار هم آقای مکرون تلاش کرد با ایده‌هایی که مطرح می‌‌کند، اولاً دیدگاه طرف ایرانی را در سطح عالی رئیس جمهور بشنود و ثانیاً ایده‌هایی را که به ذهنش می‌‌رسد و می‌‌تواند کمک بکند به پیشرفت در رسیدن به نقطه توافق مطرح کند. دو رئیس جمهور دیدگاه‌هایشان را مطرح کردند.
همه ملاقات به این موضوع اختصاص نداشت، بحث‌های دیگر از جمله مسأله اوکراین، تحولات در منطقه و موضوع مناسبات دوجانبه نیز در دستور کار گفت‌وگوها و مذاکرات بود.  
پیام‌های امریکا از طریق وزرای خارجه برخی کشورها
 بعضی از وزرای خارجه تلاش کردند در ماه‌های گذشته پیام‌هایی را از طرف امریکا منتقل کنند و بالعکس و وزیر خارجه عراق یکی از این افراد است.
ما الان در نقطه‌ای قرار داریم که طرف امریکایی از حسن نیت صحبت می‌‌کند این بود که آنها اراده لازم را برای رسیدن به توافق دارند ولی برای ما مهم است که این حسن نیت روی زمین ترجمه شود، ما الان در چه نقطه‌ای قرار داریم در بحث مذاکرات؟ گفت‌وگوها و تلاش‌هایی که برای لغو تحریم‌ها در حال انجام است.
آقای جوزپ بورل هماهنگ کننده اتحادیه اروپا چندی پیش متنی را به همه طرف‌ها و به طور مشخص به ایران و امریکا پیشنهاد داد.  
متن امریکا قابل تفسیر بود، آن را نیرومندسازی کردیم  
طرف امریکایی بیش از 8 تا ۹ روز زمان برد که متن را بررسی کند و نظراتش را ارائه دهد. بعد از اینکه ما نظرات طرف امریکایی را دریافت کردیم، دیدیم در بعضی موضوعات که برای ما کلیدی و اساسی است، طرف امریکایی متن را در آن موضوعات قابل تفسیر نموده و قدری در متن ابهام ایجاد کرده است.
تلاش کردیم این متن را «نیرومندسازی» کنیم به این شکل که توازن در متن تغییر نکند، حتی محتوا را هم تغییر ندهیم، چهارچوب توافقی که داریم حفظ شود اما با حفظ خطوط قرمز ما این متن باید «نیرومندسازی» می‌‌شد. یکی از ابعاد نیرومندسازی، «شفاف‌سازی» بود تا وقتی متن منتشر می‌‌شود ۱۰ تفسیر از یک متن واحد نباید بیرون بیاید بلکه باید حداقل، اکثریت خوانندگان آن متن احساس کنند یک درک واحدی را از آن متن دارند. ضمن اینکه مهم‌تر از آن متن برای ما، اجرای توافقات است.  
میز مذاکره را ترک نمی‌کنیم
در نیویورک طبیعی است به دلیل برگزاری جلسه مجمع عمومی، رفت‌و‌آمد رؤسای کشورها و وزرای خارجه، یکی از موضوعاتی که به طور جدی مورد توجه اکثر طرف‌ها قرار داشت این بود که سرانجام این گفت‌وگوها قرار است به کجا بینجامد. ما برای رسیدن به توافق جدی هستیم و از اینکه به توافقی خوب، قوی و پایدار برسیم، دریغ نمی‌کنیم. تلاش‌هایمان را ادامه می‌‌دهیم، میز مذاکره را ترک نمی‌کنیم و طرف امریکایی است که اکنون باید نشان دهد آیا شجاعت لازم برای اتخاذ تصمیم در این موضوع وجود دارد یا وجود ندارد.
‌به رسانه‌های امریکایی و به وزیر خارجه عراق هم که حامل پیام امریکا بود، گفتم که نمی‌شود طرف امریکایی از یک طرف از توافق صحبت کند و بگوید توافق و امنیت منطقه‌ای دو موضوع مهمی است که مدنظر امریکا است و از طرف دیگر بعضی اقدامات مداخله‌گرایانه در مسأله اخیری که در ایران پیش آمد اتخاذ کند. در این اتفاق ناگواری که برای یک دختر ایرانی که فرزند و خواهر همه ما بود، رخ داد، متأسفانه برخی طرف‌های خارجی تلاش می‌‌کنند براحساسات پاک مردم سوار بشوند و اقدامات تحریک آمیز انجام دهند و اعتراض و ابراز احساسات را تبدیل کنند به خشونت، آشوب و ناامنی.
قویاً من انتقاد کردم که طرف امریکایی باید تکلیف خودش را روشن کند که به دنبال امنیت منطقه و رسیدن به توافق است یا اینکه می‌خواهد از چنین فضاهای تصنعی که پیش می‌‌آید و طرف‌های خارجی در آشوب و اغتشاش می‌‌دمند، نیز همزمان استفاده کند.این اشتباه را آقای اوباما هم چند سال پیش کرد؛ از یک طرف نامه‌ای را نوشت برای یکی از مقامات ارشد کشور و از طرف دیگر یک اتفاقی که در سطح خیابان افتاده بود و یکسری به دنبال آشوب بودند، اوباما را از مسیر کاری که انجام می‌‌داد، منحرف کرد و مدتی تحت تأثیر آن عمل کرد.البته طرف‌های امریکایی ضمن اینکه مداخلات خودشان را انجام می‌‌دهند با نگاه به مسأله توافق، در رفت و آمدها و پیام‌های دیپلماتیکی که به ما در این مدت دادند، همچنان از حسن نیت برای رسیدن به توافق صحبت می‌‌کنند.
فرمودید آقای مکرون (رئیس جمهور فرانسه) ایده‌هایی را مطرح کرده است. آیا ایده‌های شخص خودش بود یا با طرف امریکایی هماهنگ کرده بود؟
وزیر امور خارجه: آقای مکرون سعی می‌‌کرد حرف‌های خودش را به عنوان رئیس جمهور فرانسه بزند و ایده‌های مربوط به خودش را مطرح کند ولی طبعاً او تلاش می‌‌کند بین ایران و امریکا حرکت کند.
می‌‌فرمایید متنی که امریکا فرستاد، قابل تفسیر بود، می‌‌توانید به صورت مصداقی یک نمونه را بیان فرمایید که جمهوری اسلامی ایران، چگونه متن را «نیرومندسازی» کرده اما طرف مقابل یعنی امریکا می‌‌گوید که ایران متن را تغییر داده است؟
وزیر امور خارجه:  کاری که امریکایی‌ها انجام داده بودند این بود که متن را تفسیرپذیر کرده بودند و تفسیرهای متعدد از آن استخراج می‌‌شد، آنها متن را گرفتند و در بعضی از بندها، شروطی را اضافه و توضیحات بیشتری را ارائه کرده بودند که در بعضی موارد که جزئیاتش را نمی‌توانم بگویم، توضیح اضافی آنها دقیقاً در تعارض با دو سطر اولیه همان بند قرار می‌‌گرفت.
ما تلاش کردیم این را بر اساس آنچه در رفت و برگشت پیام‌ها بین ما و طرف امریکایی با هماهنگی اتحادیه اروپا انجام شده بود، به نقطه‌ای برسانیم که همگان از این متن، یک فهم و برداشت واحد داشته باشند.
مهم‌تر از همه این است که بالاخره ما به دنبال توافقی هستیم که این توافق خوب کار کند و همه طرف‌های برجامی احساس کنند که توافقی که شکل گرفته، اگر اراده واقعی در اجرایی شدن آن وجود دارد، با یک فهم مشترک به دنبال اجرایی کردن آن باشند.
با توجه به یک سال و نیم مذاکره با طرف غربی و غیرمستقیم با طرف امریکایی، زمان چقدر می‌‌تواند برای این مذاکرات ادامه پیدا کند؟
وزیر امور خارجه: برای ما نکته مهم این است که اولاً مذاکره صرفاً برای مذاکره نباشد. مذاکره کردیم برای اینکه به نقطه‌ای برسیم، تحریم‌ها برداشته شود و از بازگشت همه طرف‌ها به برجام، آن نفع اقتصادی را که از سال ۲۰۱۵ تا امروز جمهوری اسلامی ایران نبرده است، بتوانیم ببریم.
از نظر زمان، امروز اگر طرف امریکایی چهارچوب‌های کاملاً منطقی ایران را در تبادل پیام‌ها بپذیرد، آمادگی داریم در اولین فرصت، وزرای خارجه کشورهای طرف برجام در وین جمع شوند و پایان مذاکرات و شروع مراحل اجرایی توافق را اعلام کنیم اما درباره اینکه عامل زمان، الان چه تأثیری دارد و کدام طرف در این موضوع مقصر است، فکر می‌‌کنم توپ در زمین طرف امریکایی است و این طرف امریکایی است که باید تصمیم بگیرد، ما هم قبول داریم به اندازه کافی مذاکره شده است.
گام برداشتن در مراحل پایانی مذاکره کار دشوار و سختی است برای همه طرف‌هایی که در مذاکرات برجام حضور دارند.
ما از کوتاه شدن زمان و بازگشت همه طرف‌ها به برجام و نفع اقتصادی از برجام استقبال می‌‌کنیم و در این مسیر تأکید داریم بر این مسأله که خطوط قرمز جمهوری اسلامی حتماً باید مورد توجه قرار گیرد.  
نمی‌خواهیم دو بار از یک روزنه گزیده شویم
با توجه به اینکه دولت بایدن در ارائه تضمین ناتوان است و اگر دولت بعدی امریکا از جمهوری‌خواهان باشد، او نمی‌تواند تضمینی برای بقای برجام بدهد، آیا فکر نمی‌کنید گذر زمان به ضرر هر دو طرف تمام شود؟
وزیر امور خارجه: نکته اول این است که این رفتار امریکایی ها از اساس منطقی نیست که خیلی صریح اعلام می‌‌کنند که آنچه توافق می‌‌کنیم تا پایان دولت بایدن معتبر است و ما تضمینی برای دولت بعدی نخواهیم داشت. درست است طرف ما امروز دولت آقای بایدن است اما اگر قرار باشد هر توافقی عملیاتی شود و تا پایان عمر دولتی که آن توافق را امضا کرده، اعتبار داشته باشد، اصلاً حقوق بین‌المللی دیگر معنایی ندارد.
عرف و رویه‌های بین‌المللی هیچ معنایی ندارد، این یک ایراد است در رویکرد امریکا نسبت به بازگشت به توافق و اجرایی کردن برجام. اما با همه اینها ما همواره گفته‌ایم آنچه که مهم است، این است که در مذاکره نمی‌خواهیم دو بار از یک روزنه گزیده شویم. حتماً باید سطحی از تضمین را که برای ما اطمینان ایجاد کند، دریافت کنیم.راجع به جزئیاتش به طور شفاهی بین ما و طرف‌های دیگر از جمله طرف امریکایی توافق شده اما روی اینکه یک متن نیرومند داشته باشیم ما حتماً تأکید داریم و عنصر زمان موضوع مهمی است اما نه به قیمتی که از خط قرمز بگذریم و عنصر زمان منجر به این شود که فردا توافق انجام شودو جوهر آن هنوز خشک نشده، اعلام شود هیچ نفع اقتصادی عملاً در این توافق وجود ندارد.توافق مهم است اما اجرای توافق مهم‌تر از آن است. پس هر آنچه در این مرحله محکم کاری شود، در مرحله اجرا، شما می‌‌توانید از یک توافق پایدار صحبت کنید و اگر توافق پایدار باشد، حتی دولت بعدی از هر حزبی هم باشد، به هر حال باید آن توافق پایدار را مورد احترام قرار دهد.
همسو با مذاکرات رفع تحریم‌ها، موضوع زندانیان دو تابعیتی در ایران که به جرم جاسوسی دستگیر شده‌اند، مطرح است و ما نیز زندانیانی داریم.  آیا شاهد تبادل زندانیان میان ایران و امریکا و سایر کشورها خواهیم بود؟
وزیر امور خارجه: ما از ابتدا بحث زندانیان و بازداشتی‌ها را که یک موضوع کاملاً انسانی است از موضوع برجام و مذاکرات وین، جدا کردیم. در مرحله‌ای طرف امریکایی اصرار داشت که این موضوع باید مرتبط با آنچه در برجام شکل می‌‌گیرد، باشد و چه بسا آنها به دنبال این بودند که همزمان با اعلام توافق، این تبادل هم به عنوان بخشی از روند، انجام شود. ما چنین اصراری را نداریم. هر زمانی که طرف امریکایی آمادگی داشته باشد، ما برای تبادل بازداشتی‌ها و زندانیان به عنوان یک گام انسانی آمادگی داریم.
آیا می‌‌توانیم انتظار داشته باشیم که این موضوع در آینده نزدیک اتفاق بیفتد؟
وزیر امور خارجه:بستگی به این دارد که این نیت و اراده در طرف امریکایی هم وجود داشته باشد، چون این یک موضوع دو طرفه است. من در مجموع خوشبین هستم.
وزیر خارجه عراق گفته است که بزودی مذاکرات ایران و عربستان در بغداد آغاز می‌‌شود. آیا این مذاکرات را جدی می‌‌بینید. آیا پیش از اینکه میان ایران و غرب توافقی شکل بگیرد، امکان آن وجود دارد که روابط میان ایران و عربستان به حالت عادی بازگردد یا اینکه این رابطه منوط به توافق با غرب است؟
وزیر امور خارجه: دور پنجم مذاکرات ما یک جمع بندی در بغداد داشت که بخش‌هایی از توافقاتی که آنجا شد، اجرایی شده و بخش‌هایی هنوز اجرایی نشده است.
یک ایده مطرح است که می‌‌توانیم در سطح سیاسی و به صورت علنی مذاکرات را در بغداد آغاز کنیم که ما این ایده را به طور کلی پذیرفتیم و قبول داریم. ما معتقدیم هر آنچه در پنج دور مذاکره توافق شده باید عملیاتی و اجرایی شود و زمانی که در سطح سیاسی که قرار است گفت‌وگوها شکل بگیرد، ما وارد یک گام جدیدتر و حرکت رو به جلوتر در این مسأله شویم.
ما ارتباطی میان همکاری‌های منطقه‌ای با برجام قائل نیستیم. روابط ایران با برخی کشورهای عربی منطقه متأثر از قطع رابطه دیپلماتیک ایران و عربستان کاهش پیدا کرده بود اما در دولت جدید در هفته‌های گذشته شاهد ارتقای سطح روابط و ورود سفرای برخی کشورهای همسایه به تهران بودیم.
در مورد عربستان سعودی هم هر زمان این کشور برای بازگشایی سفارت در تهران و بازگشت روابط به حالت طبیعی، آمادگی داشته باشد، از آن استقبال می‌‌کنیم و روند گفت‌وگوهای ما هم متناسب با شرایط برای رسیدن به این نقطه همچنان ادامه پیدا می‌‌کند.
با توجه به اینکه ایران برای میانجیگری میان اوکراین و روسیه و پایان دادن به جنگ اوکراین اعلام آمادگی کرده اما شاهد اخراج سفیر کشورمان از کی‌یف هستیم. واکنش جمهوری اسلامی ایران و دلیل اصلی این موضوع چیست؟
وزیر امور خارجه: موضع ما درخصوص جنگ اوکراین مشخص است. ما حتی موضع بی‌طرفانه درباره جنگ اوکراین نگرفتیم. از ابتدای این بحران، برای توقف جنگ تلاش کردیم. به فاصله دو بار، وزیر خارجه اوکراین از من درخواست کرد و ما هم به دلیل اینکه روابط خوبی با روسیه داریم، تلاش کردیم آتش‌بس برقرار شود اما هر دو طرف همدیگر را در تبادل پیام‌ها متهم می‌‌کنند. ما آماده‌ایم اما طرف مقابل آماده نیست و در عین حال ادله خودشان را مطرح می‌‌کنند.
طرف روس از اینکه توسط ناتو محاصره شده و مورد هجمه قرار گرفته، نگرانی‌هایی دارد، طرف اوکراینی هم در ماه‌های گذشته سلاح‌های زیادی را از کشورهای غربی دریافت کرده و این کاملاً با شعارها و اقدامات برای آتش‌بس و خاتمه جنگ در این کشور تعارض دارد و حتی رؤسای یکی از کشورهای اروپایی، چندی پیش از رئیس جمهور ایران خواست که برای این کار تلاش کنیم. ما به تلاش‌های خود در این رابطه قویاً ادامه خواهیم داد تا به این نقطه برسیم.سیاست ما در مورد جنگ استاندارد دوگانه نیست. همان طور که جنگ و آوارگی را در موضوع افغانستان و یمن محکوم می‌‌کنیم به همان شکل مخالف قوی جنگ در اوکراین با درک ریشه‌های این جنگ هستیم.
در روزهای گذشته طرف اوکراینی اعلام کرده، ایران پهپاد به روسیه داده و این پهپادها در جنگ علیه اوکراین به‌کار گرفته شده است. ما همکاری‌های دفاعی با روسیه داریم اما جمهوری اسلامی ایران هیچ اقدامی که بخواهد باعث گسترش جنگ شود و شرایط جنگ در اوکراین را تشدید کند، قبول ندارد. ما هیچ سیاستی برای تسلیح یک طرف علیه طرف دیگر در جنگ اوکراین نداریم و به تلاش‌هایمان برای برقراری صلح و ثبات و آرامش در اوکراین ادامه می‌‌دهیم.

حسین فاطمی/ تحولات یک سال گذشته در افغانستان حکایت از آن دارد که حکومت طالبان علی‌رغم تلاش برای برقراری ثبات و امنیت در این مقوله نیز مانند دیگر حوزه‌ها کامیابی پررنگی را برای خود به ثبت نرسانده است و در حال حکومت بر کشوری است که بدترین حالت ممکن خود را تجربه می‌کند. انفجار دیروز در دشت برچی کابل، نمونه‌ای از روزهای تلخ افغانستان بود. واقعه‌ای که یک بار دیگر دانش‌آموزان هدف اصلی آن بودند.
انفجار تازه 
دشت برچی منطقه‌ای عمدتاً شیعه‌نشین و محل سکونت جامعه اقلیت هزاره در کابل در یک سال اخیر گاه و بیگاه هدف حملات خونین قرار گرفته است. انفجار دیروز نیز یکی دیگر از حوادث تلخی بود که مردم این منطقه شاهد آن بودند. در این رویداد، یک عامل انتحاری بمب همراه خود را در میان دانش‌آموزان یک مرکز آموزشی نزدیک ورودی مسجد وزیر اکبر خان در فاصله نه چندان دور از منطقه سبز کابل منفجر کرد.  هنگام روی دادن این انفجار دانش‌آموزان در جلسه آزمون بودند. خالد زدران، سخنگوی پلیس طالبان صبح دیروز (جمعه) اعلام کرد بر اثر این انفجار که در منطقه «دشت برچی» کابل رخ داده، دست‌کم 32 نفر کشته و حداقل 40 نفر زخمی شدند. تا عصر دیروز هیچ گروهی مسئولیت این انفجار را نپذیرفته بود. این انفجار و سایر انفجارهایی که در دشت برچی رخ می‌دهند، در حالی است که این منطقه زمانی از مناطق بسیار امن کابل به شمار می‌رفت و پیش از بازگشت طالبان به قدرت در تابستان سال گذشته، نمایندگی‌های دیپلماتیک و نهادهای مهم بین‌المللی را در خود جای داده بود.
 پروژه ناامن سازی 
طالبان در حال حاضر به عنوان دولت دوفاکتو در افغانستان فعالیت می‌کند. با این حال، علاوه بر اینکه جامعه، آموزش، جریان آزاد اطلاعات و اقتصاد افغانستان در آستانه فروپاشی است یا بهتر بگوییم از هم فروپاشیده است، این کشور بار دیگر به پناهگاهی امن برای گروه‌های تروریستی تبدیل شده است. در این بین بدون شک تداوم و تشدید پروژه ناامن‌سازی افغانستان می‌تواند فضا و بستر لازم را برای تداوم حکومت طالبان به شیوه کنونی و بدون توجه به مطالبات کشورهای منطقه و جهان پیرامون تشکیل دولتی قانونی، دموکرات و برگرفته از آرا و نظرات کل جامعه افغانستان و با مشارکت همه اقوام و مذاهب این کشور را فراهم کند. اینها علاوه بر آن است که ناامن‌سازی مدیریت شده افغانستان از سوی طالبان می‌تواند در جهت اعمال قدرت پلیسی آنها در جهت ایجاد محدودیت برای رسانه‌ها، قشر جوان، زنان، آموزش و... عمل کند.
توپ در زمین امریکا 
رهبران طالبان طی یک سال گذشته که دوباره به قدرت رسیده‌اند بارها ایالات متحده را مقصر شرایط کنونی معرفی کرده‌اند. در همین رابطه ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان تأکید می‌کند که امریکا بزرگترین مانع برای به رسمت شناختن دولت افغانستان توسط جامعه‌جهانی است. همین مسأله هم سبب شده است تا عملاً حکومت طالبان از توان سیاسی و دیپلماتیک لازم برای بهبود وضعیت در افغانستان محروم باشد. چرا که حکومت طالبان بدون مشروعیت دیپلماتیک منطقه‌ای و جهانی نمی‌تواند گام‌های مؤثری در حوزه تجارت با کشورهای همسایه و بازیگران فرامنطقه‌ای بردارد. ضمن آنکه طالبان دیگر اقدامات ایالات متحده نظیر بلوکه کردن اموال و دارایی‌های افغانستان را عامل مضاعفی در تشدید بحران در این کشور می‌داند. طالبان از آگوست سال گذشته تقریباً با ۳۰ کشور جهان گفت‌وگوهایی داشته، اما «امارت اسلامی افغانستان» که حکومت مدنظر طالبان است تا کنون توسط جامعه‌جهانی به رسمیت شناخته نشده است.
راه حل کجاست؟
باید پذیرفت که وضعیت فعلی افغانستان معلول بحران‌های پنج‌گانه «هویت»، «مشروعیت»، «مشارکت»، «توزیع» و «نفوذ» است. از این منظر و در میانه بحران کنونی افغانستان، بسیاری راه حل خروج از این وضعیت را تشکیل حکومت فراگیر و همه شمول می‌دانند. چون تجربه نشان داده که سیاست‌های نادرست و تک قومی کردن قدرت و حذف و نادیده‌انگاری دیگر گروه‌های قومی افغانستان محکوم به شکست بوده و آزموده را آزمودن خطا است.
چنان که عبدالناصر نورزاد، استاد سابق دانشگاه کابل معتقد است: «اکثریت، امروز روی این نکته اتفاق نظر دارند که باید تابوی قدرت متمرکز سیاسی در افغانستان شکسته شود و جایگزین آن یک سیستم غیرمتمرکز باشد؛ زیرا موجودیت تنوع در ساخت و فرم نظام سیاسی در این کشور به یک ضرورت مبدل شده است. این ضرورت، الزامی می‌سازد تا قبل از همه، به موضوعات اساسی مانند یک نظام جوابگو، کار شود تا موضوعات حاشیه ای. این واقعیت، زایش یک باور عمومی مبتنی بر مبرمیت موضوع است که خود می‌تواند تجربه تاریخی همانند به قدرت رسیدن طالبان باشد. بر اساس این باور عمومی، علت اصلی به قدرت رسیدن طالبان را می‌توان در انحصار قدرت در راستای نهادینه‌سازی اتوریته قومی و تفسیر غیر قابل انعطاف آنها از سیاست دانست.»

بــــرش
واکنش ایران به انفجار دشت برچی
سفارت ایران در کابل با انتشار تصاویری در صفحه توئیتر خود به انفجار روز گذشته واکنش نشان داد و نوشت: «سفارت جمهوری اسلامی ایران وقوع حادثه ددمنشانه و تروریستی در غرب کابل را که منجر به شهادت و جراحت شماری از مردم بی‌گناه بویژه دختران و پسران دانش‌آموز افغانستانی گردید  شدیداً محکوم نموده و مراتب تسلیت خود را به بازماندگان این حادثه جانسوز اعلام می‌کند.» در همین حال حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان نیز در تماس با مقامات وزارت بهداشت هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان از آمادگی جمهوری اسلامی برای کمک به مردم افغانستان خبر داد.

بیتا  میرعظیمی
خبرنگار

«حواصیل‌های خاکستری همه ساله فرسنگ‌ها راه را طی می‌کنند تا روی ستون‌های چوبی کناره‌های تالاب گمیشان تولید‌مثل و تخمگذاری کنند؛ اما هر بار که جوجه‌ها سر از تخم درمی‌آورند، از روی این ستون‌های سست و بدون حفاظ، سقوط کرده و طعمه شغال‌ها و دیگر حیوانات می‌‌شوند. صحنه تراژیک و تلخی است؛ جوجه‌ها یک به یک جلوی چشم‌های نگران مادران‌شان، طعمه شغال‌ها می‌‌شوند؛ بی آنکه کاری از دستشان برآید! اما حالا به برکت اقدام سازنده یک فعال محیط زیست، فضایی امن برای تولید‌مثل و پرورش جوجه‌های این گونه نادر از پرندگان فراهم شده است. هم اکنون با ساخت کلنی  فرزندآوری، جوجه‌های قد و نیم قد حواصیل‌های خاکستری با خیالی آسوده، داخل پالت‌های تعبیه شده روی ستون‌های 4 متری سر از تخم درآورده و صدای جیک‌جیک‌شان کل منطقه را فرا گرفته است. این جوجه‌های پرسر و صدا برکتی دوباره به منطقه بخشیده و جنب و جوشی تازه در کنار این تالاب خشک شده به راه انداخته‌اند.
حواصیل‌ها سرپناهی نداشتند!
«سیاوش روشنیان» فعال محیط زیست گلستان که جان حواصیل‌های خاکستری را در کناره‌های تالاب گمیشان نجات داده و با ساخت کلونی فرزندآوری این گونه را از انقراض دائمی نجات داده است به «ایران» می‌‌گوید: «2 سال پیش مطابق قراردادی که با صدا و سیمای گلستان برای ثبت تصاویر و فیلم‌هایی از حیات وحش این استان بسته بودیم، از منطقه بازدیدی داشتم. در نتیجه گشت و پایش‌های محیطی، متوجه حضور، تخمگذاری و جوجه‌آوری حواصیل های خاکستری در نقطه صفر مرزی شدم. حدود ۱۰ تا ۱۲جفت از این پرنده، همه ساله در منطقه تالاب گمیشان حاضر شده و تخمگذاری می‌کردند؛ اما هر بار به دلایلی جوجه‌ها تلف می‌‌شدند! مشکل هم یکی دو تا نبود! سازه‌های مستقر در کناره‌های تالاب با پایه‌هایی چوبی در برابر باد و طوفان آسیب‌پذیر بود؛ اگر تخمی هم به جوجه تبدیل می‌شد، چون سرپناهی نداشتند روی زمین سقوط کرده و بلافاصله طعمه شغال‌ها و دیگر حیوانات می‌‌شدند. باید فکری به حال این پرندگان بی‌گناه می‌کردم! مگر می‌شد آنها را بی‌پناه رها کرده و پی کارم بروم؟!»
توسعه کلونی در تالاب گمیشان
«سیاوش روشنیان» بلافاصله موضوع را به اطلاع سازمان حفاظت محیط زیست رسانده و با همکاری صدا و سیما و اداره شیلات استان، ستون‌ها را مستحکم‌تر و در ارتفاع 4 متری قرار می‌دهد.  او یکه و تنها راه افتاده و 25 پالت را به صورت خرید و بعضاً اهدایی جمع‌آوری کرده و با حمل آنها به نقطه صفر مرزی، روی ستون‌های کلاف شده چوبی قرار می‌دهد. لانه‌های قبلی را بازسازی کرده و 15 لانه جدید را روی پالت‌ها قرار می‌دهد. خوشبختانه لانه‌های ساخته شده مورد پذیرش پرندگان قرار گرفته و ۹۰ جوجه متولد شده با کمترین تلفات بالغ  شده پرواز کرده و به طبیعت پیوستند. وی با اشاره به اینکه گزارشی از زادآوری این‌ گونه در استان مازندران نشده و تنها در گیلان حدود 10 جفت آن هم به صورت پراکنده گزارش شده است، می‌‌گوید: «در تلاشیم تا برای نخستین بار در کشور و به منظور جلوگیری از انقراض نسل این پرنده زیبا، این کلونی بزرگ و پراهمیت را در کشور بسط و توسعه داده و با توسعه زمینه‌های گردشگری، این منطقه را به یک سایت علمی و پژوهشی برای محققان تبدیل کنیم.»
نجات روباه ترکمن از خطر انقراض
ساخت کلونی فرزندآوری حواصیل‌های خاکستری در تالاب گمیشان تنها اقدام ارزشمند «سیاوش روشنیان» برای نجات حیات وحش کشورعزیزمان نیست؛ او پیش‌تر نیز در سال1389 جان ارزشمند روباه ترکمنی را نجات داده بود. این فعال محیط زیست در این خصوص به «ایران» می‌‌گوید: «گونه روباه ترکمن از سال ۱۳۳۵ در کشور دیده نشده بود و همه فکر می‌کردند این‌ گونه در ایران منقرض شده تا اینکه جسدی از آن در کشور پیدا شد! با اطلاع سازمان حفاظت محیط زیست، علت مسمومیت و مرگ این گونه مورد آزمایش قرار گرفته و در نهایت مشخص شد که این روباه در اثر مسمومیت ناشی از سموم ملخ‌های مراکشی از بین رفته است. همان موقع عزمم را جزم کرده و کفشی آهنین به پا کردم. به منابع طبیعی اعتراض کردم که چرا سمپاشی را همزمان با تولد توله‌های روباه ترکمن انجام می‌‌دهند؟ خیلی پیگیر شدم و در نهایت قرار شد تا یک سال سمپاشی انجام نشود، اما مشکل به همینجا ختم نمی‌شد! زیرا سگ‌های گله هم به دایره تهدید جان روباه‌های ترکمن افزوده شده بودند؛ آنها یا توله‌ها را شکار می‌کردند، یا غذاهایشان را تصاحب می کردند! یک سال دوره افتادیم تا در فصل زایمان روباه‌ها، غذای سگ‌ها را تهیه کنیم. چون اگر سگ‌ها سیر می‌‌شدند، دیگر روباه‌های ترکمن را نمی‌خوردند.
عشق به حیات وحش
به گفته روشنیان، در نهایت دری باز شد و معجزه‌ای رخ داد؛ خانم «لنی ‌هارت» دامپزشک و فعال محیط زیست هلندی که پیش‌تر تلاشی برای نجات فک خزری انجام داده بود، از این ماجرا باخبر شده و تمامی هزینه‌های خرید گوشت برای سگ‌های گله تا پایان فصل زایش روباه‌ها را تقبل کرد. بنده نیز مسئول خرید گوشت‌ها شدم. باورتان نمی‌شود من هر هفته سه بار و هر بار ۲۰ کیلو گوشت تازه می‌خریدم و 200 کیلومتر تا این منطقه می‌‌رفتم و دوباره 200 کیلومتر دیگر برمی‌گشتم! خوشبختانه تمام تلاش‌های هفت ساله نتیجه داد و در این فصل تعداد روباه‌ها از 2 به 19 تا رسید.»
این فعال محیط‌ زیست که 21 سال از بهترین لحظات عمرش را صرف نجات حیات وحش کرده است، آثار و نمایه‌های باقی مانده از انسان را نشانه شخصیت انسان دانسته و می‌‌گوید: «این جمله ارزشمند همیشه سرلوحه کارها و اقدامات من طی این سال‌ها بوده است؛ با گذشت زمان است که می‌‌فهمی نجات حیات وحش، بخشی از شخصیتت شده و دیگر گریزی از آن نیست! ناجیان حیات وحش هرگز حساب و کتابی در کارهایشان ندارند؛ آنها با عشق قدم برمی‌دارند؛ زیرا عشق به حیات وحش، به بخشی مهم از شخصیت‌شان تبدیل شده است.»

7