گروه سیاسی/ «اگر هیچ پروژه جدیدی در کشور شروع نشود، اتمام پروژه‌های عمرانی موجود بین 15 تا 20 سال طول می‌کشد.» این جمله، ترسیمی از وضعیتی به نام «پروژه‌های نیمه تمام در کشور» است که سید صولت مرتضوی، معاون اجرایی رئیس جمهور در گفت‌و‌گو با «ایران» بیان کرد. از همین جمله می‌توان دریافت که چرا دولت سیزدهم، به جای کلنگ‌زنی پروژه‌های جدید، که می‌تواند تشویق و فریادهای زنده‌باد را هم به دنبال داشته باشد، «نهضت اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام» را به عنوان رویکرد اصلی عمرانی خود انتخاب کرد. «نهضت اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام» چیزی فراتر از یک رویکرد عمرانی است؛ بلکه راهبردی برای پایان دادن به رنج مردم استان‌ها و نقاط مختلف کشور هم هست. امری که بارها رئیس جمهور در سفرهای استانی به آن اشاره کرد. از جمله دوم تیرماه در سفر به خراسان شمالی، آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه برخی مشکلات از جمله وجود تعداد زیادی طرح‌های نیمه تمام در استان‌های مختلف و از جمله این استان مردم را رنج می‌دهد، گفت: «دولت از همین رو در سفرهای استانی نهضت اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام را راه انداخته است. در این دولت دنبال کلنگ زدن یا اینکه پروژه جدیدی را شروع کنیم، نیستیم، بلکه به دنبال آن هستیم تا طرح‌های نیمه تمام که مردم را رنج می‌دهد زودتر به سامان برسد.»
چرا نهضت اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام؟
برخی مثال‌ها مشخص می‌کند که وقتی از رنج مردم در پروژه‌های نیمه‌تمام صحبت می‌شود، دقیقاً مقصود چیست. آیت‌الله رئیسی 28 خردادماه در سفر به شهرستان پیشوا در استان تهران، از مجتمع مسکونی نیمه‌تمام آژینه در حاشیه این شهر دیدن کرد که کار آن با ظرفیت احداث ۱۲۳۲ واحد آغاز شد. اما اکنون ۸۳۲ واحد تکمیل و تحویل متقاضیان شده و ۴۰۰ واحد آن همچنان ناتمام مانده است. در همین سفر رئیس‌جمهور از پروژه نیمه‌تمام بیمارستان ۹۶ تختخوابی پیشوا نیز بازدید کرد که احداث آن از سال ۱۳۸۸ آغاز شده اما با وجود گذشت 13 سال امروز فقط 25 درصد پیشرفت فیزیکی دارد آن هم بیمارستانی که قرار بود پاسخگوی نیازهای بهداشتی و درمانی جمعیت ۱۵۰ هزار نفری شهر پیشوا باشد. این موارد و نمونه‌های دیگری از این دست گویای آن است که چه میزان منابع و سرمایه‌های ملی صرف پروژه‌هایی شده است که حالا نیمه‌تمام مانده‌اند؛ بدون آنکه به نتیجه برسد یا به نیازهای مردم پاسخ گوید. در این صورت هرچند هزینه‌های صرف در این پروژه‌ها و هدررفت آنها مبالغ قابل‌توجهی را شامل می‌شود اما مهم‌تر از آن به نوعی خلق نارضایتی عمومی است که از دیدن این پروژه‌ها حاصل می‌شود. به عبارت دیگر مردم این مناطق با دیدن این پروژه‌ها همواره وعده‌های مسئولان را به یاد می‌آورند که قرار بود مشکلی را از آنان حل کنند اما نه تنها مشکل حل نشده است بلکه منابع ملی قابل توجهی نیز صرف آنها شده است. انتخاب راهبردی دولت سیزدهم مبنی بر «نهضت اتمام پروژه‌های نیمه تمام» درحقیقت پاسخی به این معضل ملی و ریشه‌دار است؛ دولتی که به جای توجه به اهداف کوتاه مدت یا جلب رضایت مقطعی شهروندان تأمین منافع بلندمدت ملی آنان و جلوگیری از هدررفت بیشتر منابع را در دستور کار خود قرار داده است.
فقدان آمایش سرزمینی، یک علت نیمه تمام ماندن پروژه‌ها
اما چرا وضعیت پروژه‌های عمرانی در کشور که زمانی برخی دولت‌ها با افتخار کلنگ آن را بر زمین می‌زدند امروز به جایی رسید که امروز از آن با عنوان «پروژه‌های نیمه تمام» یاد می‌شود؟ سیدصولت مرتضوی، معاون اجرایی رئیس جمهور در پاسخ به این پرسش «ایران»، علت این امر را فقدان آمایش سرزمینی دانست و گفت: در سال‌های گذشته تعداد قابل توجهی پروژه در کشور ما تعریف شده است که در تعریف و اجرای آنها، سیاست‌های آمایش سرزمینی لحاظ نشده است.
وی اضافه کرد: فقدان آمایش سرزمینی باعث تکثر طرح‌های عمرانی در کشور شده است و این تکثر نیز به نوبه خود سبب شد پیشرفت پروژه‌ها با کندی صورت بگیرد، به این دلیل که پروژه‌ها فراوان هستند اما منابع محدود و این منابع محدود باید میان این حجم گسترده پروژه‌ها توزیع شود که به همین دلیل شاهد کندی در اجرای آنها هستیم.
بازه 15 الی20 ساله برای اجرای پروژه‌های عمرانی
معاون اجرایی رئیس جمهور ادامه داد: بر این اساس یعنی به دلیل محدود بودن منابع و تکثر پروژه‌ها برخی از کارشناسان و مدیران معتقدند که اگر بنا باشد به سبک فعلی به پروژه‌های عمرانی اعتبار تزریق شود شاید به یک بازه زمانی 15 و چه بسا 20 ساله نیاز است تا این پروژه‌ها به اتمام برسد.
مرتضوی اضافه کرد: به عبارت دیگر اگر امروز هیچ پروژه کلان یا متوسط جدیدی در کشور شروع نشود و دولت همین طرح‌های عمرانی موجود را مدنظر قرار دهد و منابع خود را نیز به همین صورت فعلی تزریق کنیم بین 15 تا 20 سال زمان خواهد برد تا این طرح‌ها کامل شود.
اولویت‌بندی، رویکرد دولت نسبت به پروژه‌های نیمه‌تمام
معاون اجرایی رئیس جمهور اشاره کرد که در واکنش به چنین اقتضائاتی بود که دولت رویکرد اولویت دادن به این پروژه‌ها را برگزید. مرتضوی گفت: وقتی با این حجم از کار و پروژه نیمه‌تمام مواجه می‌شویم می‌بینیم باید طرح‌ها را براساس اولویت‌بندی انتخاب کنیم و آنها را به اتمام برسانیم. در همین راستا رئیس جمهور فرمودند ما در سفرهای استانی طرح‌های جدیدی را آغاز نکنیم و به جای آغاز طرح‌های جدید، دولت اتمام طرح‌های نیمه تمام را در دستور کار قرار دهد.
وی در تشریح چگونگی اولویت‌بندی این پروژه‌ها نیز گفت: در این ترتیب‌بندی طرح‌هایی که 95 درصد پیشرفت فیزیکی دارند در اولویت اتمام و تأمین منابع قرار می‌گیرند. به همین ترتیب طرح‌های با 70 یا 60 درصد پیشرفت در مرحله بعدی و در نهایت هم پروژه‌های با 50 درصد پیشرفت در دستور کار قرار خواهند گرفت.
حجم عظیم منابع مالی درگیر پروژه‌ها
معاون اجرایی رئیس جمهور در پاسخ به اینکه میزان منابع و سرمایه درگیر در این پروژه‌ها چقدر است، اظهارکرد: واقعاً نمی‌شود ارزیابی دقیقی ارائه کرد؛ به این دلیل که برخی معتقدند منابع و سرمایه‌هایی را که درگیر این پروژه‌ها است باید به قیمت‌های امسال محاسبه کرد که در این صورت عدد قابل توجهی خواهد شد. برخی هم بر این باورند که باید منابع صرف شده در این پروژه‌های نیمه‌تمام را باید به قیمت سال‌های آتی محاسبه کرد که در این صورت هم عدد قابل توجه دیگری را خواهیم داشت.
مرتضوی با اشاره به اینکه این ملاحظات نشان می‌دهد جمع‌بندی درباره میزان سرمایه درگیر در این پروژه‌ها چقدر دشوار است، ادامه داد: به همین دلیل است که دولت سیزدهم، به جای زدن کلنگ پروژه‌های جدید بر این مسأله اهتمام ورزیده که تکلیف این منابع را مشخص کرده و این پروژه‌ها را به پایان برساند.
دولت سیزدهم به دنبال منافع بلندمدت مردم
معاون اجرایی رئیس جمهور در پاسخ به اینکه معمولاً دولت‌ها ترجیح می‌دهند پروژه‌های جدید تعریف کنند تا در کوتاه مدت بتوانند رضایت مردم را جلب کنند، چرا دولت سیزدهم برخلاف رویه دولت‌های قبل عمل کرده است، اظهارکرد: به باور من نباید دنبال این تشویق‌های زودگذر بود بلکه باید منافع بلندمدت مردم را دنبال کرد. مرتضوی اضافه کرد: اصل در هر کاری، تأمین نیازهای مردم و رفع مشکلات آنان است، اما باید این را هم لحاظ کرد که این تشویق‌ها عموماً پشتوانه کارشناسی ندارند، یعنی نباید به بهانه مورد تشویق قرار گرفتن دولت، برای ملت هزینه ایجاد کنیم. این کار مقرون‌به صواب نیست.
معاون اجرایی رئیس جمهور ادامه داد: به همین دلیل آیت‌الله رئیسی بررسی کردند که چه چیزی مطلوب کشور، نظام و مردم است و در واقع چه چیزی در بلندمدت به صواب نزدیک بوده و منافع بلندمدت مردم را تضمین می‌کند و تأکید کردند که همین امر باید در دستور کار دولت قرار بگیرد نه اینکه چیزی دنبال شود که خواسته سیاسی یک جریان، طیف یا گروه سیاسی باشد.
مرتضوی در تشریح دیگر ضرورت تکمیل پروژه‌های نیمه تمام، تصریح کرد: اگر بخواهیم صرفاً میزان عدم‌النفع پروژه‌های نیمه تمام موجود در کشور را محاسبه کنیم، به اعداد قابل توجهی می‌رسیم. عدم‌النفع- یعنی خسارت‌های ناشی از بهره‌برداری نشدن این پروژه‌ها- بسیار زیاد است و خسارت‌ها و فشارهای بسیار سنگینی را به خزانه و سرمایه ملی وارد کرده است.
وی با بیان اینکه دولت بر این باور است که باید این طرح‌ها هرچه زودتر به سرانجام برسد گفت: اساساً عدم‌النفع اجرای پروژه‌ها بسیار جدی و قابل توجه است. مثلاً فرض کنید در گذشته طرحی اجرا شده که باید مقدار مشخصی منابع برای آن صرف می‌شد اما 60 درصد این منابع هزینه شده و بقیه پروژه همچنان باقی مانده است.
معاون اجرایی رئیس جمهور گفت: اینکه فقط این 60 درصد هزینه شده است به این معنی است که اتلاف منافع صورت می‌گیرد. یعنی اگر به جای دو طرح این چنینی فقط یک طرح آغاز می‌شد و به سرانجام می‌رسید و مردم هم از آن استفاده می‌کردند، بیشتر به نفع کشور و مردم و خزانه می‌بود تا اینکه دو طرح آغاز شود و هیچ‌یک به بهره‌برداری نرسد. وی تأکید کرد: به دلیل همین رویکرد بود که امروز می‌بینیم مقدار قابل توجهی منابع، صرف پروژه‌ها شده، اما نیمه‌تمام مانده‌اند و مردم از هیچ بخشی از این هزینه‌هایی که صرف شده است، نفعی نمی‌برند.

فائزه زمانی/ سرمربی تیم ملی تکواندو بانوان نیامده شاگردانش را بر بام آسیا نشاند. مینو مداح بعد از دوری ۶ ساله در بازگشت به خانه تاریخ‌سازی کرد و برای اولین بار تیم ملی تکواندو بانوان را قهرمان قاره آسیا کرد. این درحالی است که‌ هادی ساعی رئیس فدراسیون، به رغم نتایج درخشان مداح، نام بیژن مقانلو سرمربی تیم ملی مردان را به عنوان فنی‌ترین مربی به کمیته برگزاری مسابقات اعلام کرد تا مداح ناراحت شده و سالن مسابقات را ترک کند. مداح در گفت‌وگو با خبرنگار «ایران»، به قهرمانی تیمش در مسابقات قهرمانی آسیا اشاره کرد: «در بدو ورودم به تیم ملی، دختران ملی‌پوش تقریباً یک ماه و نیم بدون تمرین بودند و بابت این موضوع قبل از اعزام به مسابقات، قولی بابت مدال نداده بودم. ما تا مسابقات قهرمانی آسیا فرصت کوتاهی داشتیم و در این مدت سعی کردیم از تمام پتانسیل‌هایمان  استفاده کنیم، در این بین از کمک‌های ساعی و زارع و دکتر بهرام نژاد بدنسازمان هم استفاده کردیم و فشار تمرینی ۵-۶ ماهه‌ای را البته کاملاً اصولی در ۲ ماه به ملی‌پوشان وارد کردیم تا عقب‌افتادگی‌شان جبران شود و همین باعث شد تا دختران‌مان در روز مسابقه در بهترین حالت بدنی‌شان باشند.» او حسش بعد قهرمانی در این مسابقات را وصف نشدنی می‌‌داند: «قطعاً حسی که تجربه کردم وصف شدنی است، لحظه به ثمر نشستن زحمات ‌و خوشحالی مردم قابل توصیف نیست. در این مدت ما انرژی خیلی خوبی از مردم گرفتیم و خدا را شکر می‌‌کنم که در این شرایط توانستیم دل ملت را شاد کنیم. من و کادرم بلافاصله بعد از اتمام مسابقات ملی‌پوشان را جمع کردیم و با آنها صحبت کردیم که این مسابقه با پایین آمدن از سکو تمام شد و حالا باید برای سکوی مسابقات بعد خودمان را آماده کنیم.» سرمربی تیم ملی تکواندو زنان معتقد است مسابقات قهرمانی آسیا در سطح بالایی برگزار شد: «در مسابقات قهرمانی آسیا تمام تیم‌ها با حداکثر پتانسیل شرکت می‌‌کنند تا قهرمان قاره خودشان شوند. حالا از شانس خوب یا بد ما بعضی از تیم‌های صاحب نام دنیا در آسیا حضور دارند و حتی در این مسابقات شاهد بودیم که ورزشکاران به نام و قهرمان المپیکی مثل پانیپاک تایلندی قبل از فینال شکست خورد تا ناکام بماند.»
نکته قابل توجه اینکه سرمربی تیم‌های مردان و زنان در کشورهای دیگر برعهده یک نفر است و تنها ایران برای دو بخش، دو سرمربی دارد. در این شرایط به رغم نتایج درخشان تیم مداح،‌ هادی ساعی نام بیژن مقانلو سرمربی تیم ملی مردان را که در این مسابقات پنجم شدند  به عنوان فنی‌ترین مربی به کمیته برگزاری مسابقات اعلام کرد. این موضوع باعث ناراحتی مداح و ترک سالن شد. حالا درباره این موضوع می‌‌گوید: «لحظه اعلام فنی‌ترین مربیان، منتظر شنیدن اسمم بودم که متأسفانه بعد از اعلام اسامی تعجب کردم. ساعی و کمیته برگزاری مسابقات این تصمیم را گرفته بودند و من هم اعتراض خودم را اعلام کرده و به احترام حقوق خودم و بانوان همان لحظه سالن مسابقات را ترک کردم. من احترام زیادی برای ساعی قائل هستم، او اسطوره تکرار نشدنی تکواندو است و من سرمربیگری تیم ملی را به احترام خود او قبول کردم اما با این تصمیم متأسف شدم. تیم ملی تکواندو زنان برای اولین بار قهرمان آسیا شد و در چنین شرایطی توقع داشتم حمایت بیشتری از ما شود و ‌همه پیشرفت تکواندو بانوان را ببینند اما متأسفانه این اتفاق نیفتاد و من هم بعد از توضیحاتی که انجام شد، قانع نشدم و دلایل این تصمیم را نپذیرفتم.» او نارضایتی‌اش را از این اتفاق علنی کرد: «با این اتفاق تمایلم به ادامه همکاری با تیم ملی بانوان کم شده و باید ببینم چه اتفاقی می‌‌افتد. در دو سه روز آینده تصمیمی می‌‌گیرم که به نفع خودم و تیم ملی باشد.»

وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته در ادامه سفرهای منطقه‌ای خود وارد دمشق شد. سفر حسین امیرعبداللهیان به سوریه، چهارمین سفر وی در دوران مسئولیت وزارت خارجه‌اش به این کشور بوده است. این سفر از آن جهت اهمیت دارد که 4روز پس از سفر به آنکارا انجام شده و سطح تنش‌ها بین سوریه و ترکیه بالا گرفته است. حسین امیرعبداللهیان که به منظور دیدار و گفت‌و‌گو با مقامات عالی سوریه به دمشق سفر کرده، بعدازظهر دیروز با بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.  رئیس جمهور سوریه در این دیدار، سفر وزیر امور خارجه کشورمان به دمشق در شرایط کنونی را با توجه به تحولات منطقه‌ای و...

​​​​​​​گروه سیاسی/ وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته در ادامه سفرهای منطقه‌ای خود وارد دمشق شد. سفر حسین امیرعبداللهیان به سوریه، چهارمین سفر وی در دوران مسئولیت وزارت خارجه‌اش به این کشور بوده است. این سفر از آن جهت اهمیت دارد که 4روز پس از سفر به آنکارا انجام شده و سطح تنش‌ها بین سوریه و ترکیه بالا گرفته است. حسین امیرعبداللهیان که به منظور دیدار و گفت‌و‌گو با مقامات عالی سوریه به دمشق سفر کرده، بعدازظهر دیروز با بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور نیز دیدار و گفت‌وگو کرد. 
رئیس جمهور سوریه در این دیدار، سفر وزیر امور خارجه کشورمان به دمشق در شرایط کنونی را با توجه به تحولات منطقه‌ای و جهانی با اهمیت خواند و افزود: وضعیتی در حال شکل‌گیری است که موازنه را در منطقه به نفع ما تغییر می‌دهد. وی کشورهای غربی را به تحریک اوضاع در سوریه به منظور تسویه حساب، رقابت و امتیازگیری از طرف‌های دیگر متهم کرد.
بشار اسد با اشاره به نگرانی‌ها و خطرات موجود در منطقه اظهار داشت: بعضی از این موضوعات بین کشورهای منطقه مشترک است و باید از طریق راه حل سیاسی و گفت‌وگو‌های مشترک مورد حل و فصل قرار گیرد. خوشحالیم که در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران بخشی از راه حل سیاسی در منطقه است. وی تأکید کرد: ما از راه‌حلی که سوریه را از جنگ دور کند، استقبال می‌کنیم. رئیس جمهور سوریه روابط جمهوری اسلامی ایران و کشورش را یک رابطه همپیمانی راهبردی خواند و افزود: طی ۴۰ سال گذشته شاهد روابط رو به رشد بین دو کشور بوده‌ایم.
وی فلسطین را موضوع مورد توجه مشترک جمهوری اسلامی ایران و سوریه خواند و یادآور شد: با توجه به فشارها روی کشورهای محور مقاومت، یک هم‌پیمانی شکل گرفته که هم‌پیمانی اراده‌ها در رویارویی با نظام سلطه است و البته کشورهای کمی در دنیا دارای چنین اراده‌ای هستند.
باید مانع وقوع بحران جدید در منطقه شویم
وزیر امور خارجه پیش از این سفر در اظهاراتی گفته بود: «در ادامه سفری که ۴ روز پیش به ترکیه داشتم ضروری است که با مقامات سوریه هم مشورت‌هایی را داشته باشیم. تحولاتی در منطقه در حال وقوع است که باید تلاش کنیم جمهوری اسلامی ایران همواره نقش سازنده‌ای در منطقه ایفا کند و مانع وقوع بحران جدید در منطقه شویم. بخشی از سفر من به سوریه با این هدف انجام می‌شود که در مسیر استقرار امنیت در منطقه بین سوریه و ترکیه به عنوان دو کشوری که ایران روابط مهمی با هر دو طرف دارد، قدم برداریم. بخش دیگر سفر من هم پیگیری مناسبات دوجانبه و رایزنی با بشار اسد و مقامات عالی‌رتبه سوریه درخصوص مسائل مختلفی است که در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی وجود دارد.»
مخالفت با هرگونه اقدام نظامی
اشاره وزیر امور خارجه به «مانع شدن برای وقوع بحران جدید» احتمالاً به تهدیداتی بازمی‌گردد که رئیس‌جمهور ترکیه انجام داده بود. رجب طیب اردوغان در هفته‌های اخیر گفته بود این کشور در حال آمادگی برای انجام یک عملیات نظامی مهم به منظور عقب راندن نیروهای کرد و ایجاد یک منطقه حائل به عمق 30 کیلومتری در شمال سوریه است. ترکیه این عملیات احتمالی را برای ایجاد یک منطقه امن برای کشور خود بیان کرده است. گرچه جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام داشته است نگرانی‌های امنیتی کشورهای مختلف از جمله ترکیه را درک می‌کند اما اقدامات نظامی و جنگ را غیرمشروع و مخرب معرفی کرده است. کشورهای دیگر از جمله روسیه نیز مخالفت خود را با اقدام احتمالی ترکیه اعلام کرده‌اند. حسین امیرعبداللهیان پس از ورود به فرودگاه دمشق برای دیدار و گفت‌‌وگو با مقامات عالی‌رتبه سوریه در جمع خبرنگاران ضمن ابراز خرسندی از حضور در سوریه گفت: «سفر اخیر آقای بشار اسد به تهران نقطه عطف جدیدی در روابط 2کشور به شمار می‌رود. در طی این سفر وارد مرحله جدیدی از همکاری‌های همه جانبه 2کشور از جمله در حوزه‌های متنوع اقتصادی و تجاری شدیم.»
اقدام صهیونیست‌ها برای بی‌ثباتی
وزیر خارجه ادامه داد: «امروز فرصت خیلی خوبی است که با همکارم آقای فیصل المقداد، آخرین وضعیت مناسبات 2کشور را مورد بررسی قرار دهیم. اقدام روز جاری رژیم صهیونیستی و تجاوز آن به تمامیت ارضی سوریه را قویاً محکوم می‌کنیم. در کنار تحریم‌هایی که علیه مردم مقاوم سوریه اعمال می‌شود، صهیونیست‌ها به دنبال بی‌ثبات‌سازی و افزایش مشکلات مردم در سوریه هستند.» امیرعبداللهیان بیان کرد: «اکنون که مردم سوریه در حال بازگشت به شهرها و منازل مسکونی خود هستند، می‌خواهند با این اقدامات خودشان دمشق را به صورت نادرست، ناامن جلوه دهند.»
تلاش ایران برای حل سوءتفاهم‌ها میان ترکیه و سوریه
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: «مردم، دولت و رهبری سوریه در دفاع از تمامیت ارضی کشورشان با قدرت عمل می‌کنند. ما نگرانی‌های کشور همسایه خود ترکیه را درک می‌کنیم. قویاً مخالف هرگونه اقدام نظامی با هر توجیهی هستیم و برای حل سوءتفاهم‌های موجود بین سوریه و ترکیه از مسیر دیپلماسی و گفت‌وگوی سیاسی تلاش می‌کنیم.»

​​​​​​​

علی پیرولی
این روزها دستان کارگران در گرانی و افزایش قیمت‌ها با وجود انواع اقدامات لازم برای رفع مشکلات کارگران از جمله افزایش میزان دستمزدها برای بالا بردن قدرت خرید آنها و ارتقای سبد معیشتی‌شان توسط دولت سیزدهم خالی‌تر از همیشه شده است؛ علت را باید در وعده‌های توخالی و تلنبار شده مسئولان دولت‌های گذشته جست‌و‌جو کرد.
به عبارتی آنچنان سیاست‌های دولت‌های گذشته در قبال جامعه کارگری ناکارآمد و در راستای تضعیف آنها بوده است که سال‌ها با نبود امنیت شغلی و عدم تأمین معیشت مواجه بوده‌ و عجیب نیست که افزایش دستمزد نیز نتوانسته شکاف موجود بین درآمد و دستمزد را به طور کامل برطرف کند و در اثر رکود دو دهه قبل تقاضای مؤثر باعث کاهش قدرت خرید مردم و بویژه کارگران شده است.
کاهش شدید قدرت خرید طی سه سال گذشته
بنابر گزارش‌ها و داده‌های رسمی و پژوهشی، میانگین سالانه کاهش قدرت خرید موادغذایی حقوق‌بگیران ۱۳ درصد در سال ۱۳۹۷، ۲۰ درصد در سال ۱۳۹۸ و ۲۸ درصد در سال ۱۳۹۹ کاهش پیدا کرد.
به صورت میانگین قیمت‌ کالاها دریک دهه اخیر ۶ تا ۷ برابر و قیمت دارایی‌ها بیش از ۱۰ برابر شده، اما میانگین حقوق و دستمزدها حداکثر ۳ برابر شد. در چنین شرایطی چند اتفاق می‌افتد. یکی از اتفاقات این است که به خاطر اینکه خانوارها نمی‌توانند مصرف کنند، تولید هم دچار رکود می‌شود.
به عبارتی وضع اقتصادی ایران به دلیل ناکارآمدی دولت‌های گذشته از یک طرف و از سوی دیگر وجود مشکلات ساختاری اقتصادی بیش از یک دهه است که در رکود تورمی بسر می‌برد. این موضوع به‌شدت قدرت خرید کارگران و کارمندان را کاهش داد.
نشان به آن نشان که هادی ابوی، دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در تأیید این کاهش قدرت خرید، در آبان سال 95 گفت: «آمارهای دولتی از وضعیت مخارج خانوار معمولاً ۲٫۳ تا ۲٫۵ میلیون تومان برای هر خانوار در ماه اعلام می‌شود که اگر همین آمار را نیز بپذیریم، شکاف عمیقی با دریافتی ۸۱۲ هزارتومانی تا یک میلیون و ۳۰۰هزار تومانی کارگران خواهد داشت.»
قدرت خرید کارگران طی یک دهه یک سوم کاهش یافت
آمارها و داده‌ها به خوبی این مسأله را شفاف‌سازی می‌کنند. نشان به آن نشان که محمد قاسمی، سرپرست وقت مرکز پژوهش‌های مجلس از کاهش درآمد سرانه کشور طی یک دهه یعنی از سال 90 تا 98 خبر داده بود و از آنجا که بیش از نیمی از کشور خانوارهای مزد بگیرهستند به خودی خود نشان می‌دهد که چقدر میزان قدرت خرید این خانوارها کاهش یافته و قدرت خرید هر فرد ایرانی نسبت به سال 1390 حدود یک سوم با افت مواجه شده است.
در این دو دهه، جابه‌جایی منابع و نابرابری گسترده در توزیع آن، سیاستگذاران را وادار کرده بود که میزان دستمزد سالانه را کمتر از نرخ تورم واقعی تعیین کنند. این امر منجر به آن شد که افزایش هزینه‌های زندگی در برابر دستمزد کمتر از نرخ تورم، شکاف میان درآمد و هزینه‌ها را افزایش داد.
بودجه‌های سنواتی سالانه نیز به جای اینکه به نفع تولید باشد به ضرر تولید بود و شاید بدترین مخمصه برای تولید همین بودجه‌های سنواتی در سال‌های گذشته بود که ترکش‌های آن به جامعه کارگری نیز اصابت کرد.
وضعیت اسفبار و میزان عمق فاجعه به حدی بود که محمد قاسمی، سرپرست وقت مرکز پژوهش‌های مجلس بیان می‌کند: «در صورت تحقق رشد اقتصادی 8 درصدی از سال 1399 به بعد، حداقل به 6 سال زمان نیاز خواهد بود تا به سطح درآمد سرانه سال 1390 بازگردیم.»
بر پایه داده‌های مرکز آمار، در سال 94، میانگین هزینه‌های خانوار شهری ۳۸ میلیون تومان و میانگین دریافتی‌های مزدبگیران حدود 18 تا 21 میلیون تومان اعلام شده بود.
براساس محاسبه‌های صورت گرفته از نیمه دهه 1380 تا همین پارسال قدرت خرید آنها بیش از 250 درصد کاهش یافته است.
کاهش شدید قدرت خرید گردش سرمایه را کند کرد
در این میان جامعه کارگری بیشترین آسیب را براساس آنچه که بیان شد در این دو دهه دیده است. این جامعه کارگری بوده که در دو دهه گذشته با نبود امنیت شغلی، تأمین معیشت و نادیده گرفتن حق تشکل‌یابی و حق بهره‌برداری از حقوق سه جانبه‌گرایی مواجه شده است. این جامعه تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله تورم، تحریم، بی‌ثباتی بازار ارز و سیاست‌های غیرکارشناسی دولت‌های قبل قرار گرفته است.
در 10 سال گذشته رشد اقتصادی صفر بوده و عمیق‌ترین رکود اقتصادی تاریخ ایران به وقوع پیوسته است که یکی از مهم‌ترین عوامل کلیدی آن سرکوب قیمت نیروی کار (با کمتر از نصف شدن ارزش حقیقی دستمزدها) به شمار می‌رود. 
در واقع رابطه رشد اقتصادی و قدرت خرید دارای یک رابطه دوسویه‌اند، به عبارتی وقتی قدرت خرید کارگران و مردم بشدت کاهش یابد به معنای کند شدن تشکیل سرمایه ثابت و سرمایه‌گذاری بوده و همین امر بحران نقدینگی را دامن می‌زند؛ نقدینگی که به سمت اشتغال غیرمولد یا همان بازارهای سوداگرانه سوق داده می‌شود.
لذا رشد قدرت خرید امر امکانپذیر است البته در سایه کنترل نرخ تورم و افزایش اشتغالزایی و دولت سیزدهم نیز در این یک سال اخیر در این راه گام برداشته است. نمونه آن هدف‌گذاری یک‌ساله برای اشتغال 850 هزار فرصت شغلی.

3

گروه اقتصادی/  از سال 1387 ثبت قراردادهای اجاره و خرید و فروش مسکن در بنگاه‌های املاک الزامی شد و طبق بخشنامه صادره وزارت صنعت، معدن و تجارت در دی‎ماه ۹۷، مشاوران املاک مکلف هستند کد رهگیری برای تمام قرارداد‌های ثبت شده (اعم از خرید و فروش، رهن و اجاره) صادر کنند. پیش از ثبت رسمی، معاملات ملک به صورت دستی نوشته می‌شد به این صورت که بعد از توافق طرفین، خریدار و فروشنده به بنگاه می‌رفتند و قولنامه‌ای نوشته و امضا می‌‌کردند و این قرارداد ثبت رسمی نمی‌شد. از این رو تخلفات بسیاری به واسطه عدم ثبت رسمی قراردادهای ملکی رخ می‌داد که فروش یک ملک به چند نفر از جمله تخلف رایج ملکی بود. ثبت قراردادها و صدور کد رهگیری، به منظور شفافیت معاملاتی و آماری در بازار مسکن الزام‌آور شد. با اینکه مشاوران املاک مکلف هستند معامله مسکن را ثبت و قرارداد را با کد رهگیری به دو طرف معامله تحویل دهند، اما برخی مشاوران هنگام تنظیم قرارداد از دو طرف معامله (خریدار یا فروشنده، موجر یا مستأجر) می‌پرسند کد رهگیری نیاز دارند یا خیر؟ این در حالی است که هزینه دریافت کد رهگیری برای مشاوران املاک بسیار ناچیز است و برای اجاره‌نامه حدود هزار و برای معامله خرید یا فروش حدود 5هزار تومان پرداخت می‌کنند. همچنین صدور کد رهگیری برای دو طرف معامله بدون هزینه است و در صورتی که مشاور املاک برای دریافت کد رهگیری از طرفین معامله مبلغی را خارج از حق کمیسیون املاک درخواست کند، تخلف است و معامله‌گران می‌توانند بابت این تخلف از بنگاه املاک به اتحادیه مشاوران املاک یا بازرسی اصناف شکایت کنند. این در حالی است که برخی مشاوران املاک برای صدور کد رهگیری از یک میلیون تا سه میلیون تومان از مستأجر دریافت می کنند. 
کد رهگیری ربطی به تعیین رقم مالیات ندارد
صدور کد رهگیری، به دلایلی با عدم تمایل برخی مشاوران املاک برای صدور یا مالک  برای دریافت مواجه شده است. حتی برخی خریداران و مستأجران نیز با این دلیل که برای دریافت کد رهگیری باید هزینه اضافه بر حق کمیسیون بپردازند، کد رهگیری نمی‌گیرند. به گفته فعالان بازار، برخی مشاوران املاک برای صدور کد رهگیری هزینه دریافت می‌کنند به همین دلیل طرفین معامله از دریافت آن صرف‌نظر می‌نمایند در صورتی‌که صدور کد رهگیری برای دو طرف معامله بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای است، اما مهم‌ترین تخلف در صدور کد رهگیری معمولاً به خاطر فرار مالیاتی است. برخی مالکان برای اینکه مالیات معامله فروش یا اجاره ملک را نپردازند، از ثبت رسمی قرارداد و دریافت کد رهگیری خودداری می‌کنند. این نوع تخلف بیشتر در اجاره املاک تجاری دیده می‌شود. به گفته احمد آذری، عضو هیأت رئیسه اتحادیه املاک، بسیاری از مالکان املاک تجاری با توافق مشاوران املاک، معامله را در بنگاه به صورت دستی تنظیم کرده و بابت آن مبلغی به مشاوران می‌پردازند بدون اینکه قرارداد رسماً ثبت شود یا کد رهگیری برای آن صادر شود. در مناطق تجاری معمولاً چند بنگاه املاک سال‌ها با مالکان مراوده دارند و قرارداد اجاره ملک تجاری را بدون کد رهگیری برای مالک صادر می‌کنند.
برخی مشاوران املاک نیز برای اینکه مالیات کمتری بپردازند موضوع هزینه کد رهگیری را مطرح می‌کنند تا معامله‌گران را از دریافت کد منصرف کنند. این مشکل از دو سال پیش با شیوع کرونا  که برای حمایت از مستأجران، وام اجاره‌بها تصویب شد، خود را بیشتر نشان داده است. یکی از شروط اصلی دریافت وام ودیعه، ارائه اجاره‌نامه با کد رهگیری است، اما ممانعت مشاوران از صدور کد رهگیری، مستأجران را در تنگنا قرار داده است. برخی از مشاوران می‌گویند کد رهگیری صادر نمی‌کنند و یا برای صدور آن مبلغی بیشتر از حق‌الزحمه مصوب را طلب می‌کنند، مالک نیز چون نیازی به کد رهگیری ندارد، پرداخت هزینه صدور کد رهگیری را بر عهده مستأجر می‌گذارد.
عبدالله اوتادی، عضو هیأت رئیسه اتحادیه مشاوران املاک می‌گوید درخواست عدم صدور کد رهگیری بیشتر از طرف مالکان مطرح می‌شود و آنها از مشاوران درخواست می‌کنند قرارداد دستی تنظیم شود، اما مشاوران املاک ملزم هستند تمام قراردادها را با کد رهگیری تنظیم کنند و حتی اگر مالکی درخواستی غیر از آن دارد، مشاوران نباید به آن تن بدهند چون در صورت اثبات بروز تخلف، دفتر بنگاه املاک پلمب می‌شود. بسیاری از مالکان به دلیل نگرانی از اخذ مالیات حاضر به عقد رسمی قرارداد اجاره یا خرید و فروش ملک نیستند، اما مشاوران املاک موظف هستند با توجه به قانون برای تمامی قرارداد‌های معامله ملک، کد رهگیری صادر کنند.
اوتادی گفت: تمامی مشاوران املاک موظف هستند بدون دریافت هیچ هزینه اضافی و تنها با نرخ حق کمیسیون و مالیات بر ارزش افزوده کد رهگیری را برای متقاضیان صادر نمایند. اگر مشاور املاک  خودش و یا با درخواست مالک، کد رهگیری صادر نکرد، نمونه بارز تخلف است و اتحادیه مشاوران املاک با این تخلف برخورد می‌کند.درخصوص دریافت مالیات از صنف مشاوران املاک، مالیات آنان با توافق با نماینده سازمان امور مالیاتی تعیین می‌شد. به گفته آذری، عضو اتحادیه مشاوران املاک، ممیز مالیاتی با بررسی عملکرد مالی بنگاه املاک در یک سال، میزان مالیات را تعیین می‌کرد و اگر مشاوران املاک به رقم مالیات تعیین‌شده شکایت داشتند، اتحادیه با بررسی قراردادهایی که در دفتر املاک آنان ثبت شده، شکایت را بررسی و تراکنش مالی بنگاه را به سازمان امور مالیاتی اعلام می‌کرد، اما اکنون مالیات صنف مشاوران املاک مانند دیگر اصناف بر اساس تراکنش مالی است که در دستگاه‌های کارتخوان (پوز) انجام می‌شود. آذری افزود: مشاوران املاک نسبت به برآورد مالیاتی خود بر اساس تراکنش‌های دستگاه کارتخوان معترض هستند چون تمام این تراکنش‌ها مربوط به مشاوران نیست. مثلاً وقتی قرارداد خرید یا اجاره در بنگاه منعقد می‌شود مستأجر مبلغی را به‌عنوان پیش‌پرداخت به مالک می‌پردازد که معمولاً این مبلغ با استفاده از دستگاه کارتخوان بنگاه به حساب مشاور واریز و سپس مشاور آن را برای مالک انتقال می‌دهد. ممکن است در یک سال دستگاه پوز مشاور دفتر املاک 6میلیارد تومان تراکنش داشته باشد اما تمام این مبلغ دریافتی مشاوران نیست و مربوط به پرداخت‌های مالک و مستأجر یا خریدار و فروشنده است که به واسطه مشاوران املاک انجام شده است.
رسول جهانگیری، مسئول کارگروه املاک و مستغلات اتاق اصناف ایران با اشاره به اعتراض مشاوران املاک به تغییر نحوه محاسبه مالیات آنان از بررسی توسط ممیزی مالیاتی به تراکنش مالی دستگاه‌های کارتخوان گفت: مشاوران املاک لیست تراکنش‌های مالی خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه می‌کنند و سازمان امور مالیاتی، جابه‌جایی تراکنش‌ها را بررسی  و مالیات صرفاً بر اساس تراکنشی تعیین می‌شود که مربوط به مشاوران است و برای جابه‌جایی‌ها مالیاتی در نظر گرفته نمی‌شود.
بهنام نیک‌منش، معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران، درخصوص تخلفات مربوط به عدم کد رهگیری و نظارت بر آن، گفت: نحوه نظارت بر بنگاه‌های املاک بر اساس شکایت احتمالی شهروندان از تخلف بنگاه است. هزینه حق‌الزحمه برای اجاره‌نامه و معاملات بیع در هر استان و شهری توسط اتحادیه مشاوران املاک استان مشخص شده و به تمام بنگاه‌ها ابلاغ شده است. در این ابلاغیه‌ها صراحتاً آمده که مشاوران املاک ملزم به صدور کد رهگیری هستند و بابت آن نیز نباید هیچ هزینه‌ای از شهروندان اخذ کنند.
وی افزود: در صورت شکایت شهروندان از بنگاه‌ها با موضوع عدم صدور کد رهگیری، صدور رأی به نفع شاکی است و اگر بنگاه مبلغی اضافه‌تر از حق خود برای صدور کد رهگیری از شهروندان دریافت کرده باشد، باید آن را برگرداند و مبلغی نیز بابت جریمه تخلف به حساب خزانه واریز کند، اما با توجه به اینکه بیشتر شهروندان بخصوص مستأجران، از قوانین مربوط به ثبت قرارداد آگاه نیستند، معمولاً در صورت مطالبه کد رهگیری برای آن هزینه اضافه می‌پردازند یا در صورت ممانعت بنگاه از صدور کد رهگیری، شهروندان این اطلاعات را ندارند که صدور کد الزامی است بنابراین شکایتی نیز صورت نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد نظارت بر بنگاه‌های املاک نباید محدود به شکایت احتمالی شهروندان باشد و عملکرد این صنف بایستی با شفافیت بیشتری ازسوی بازرسی و نظارت اصناف پیگیری شود.

 پیش‌بینی‌ها درست از آب در آمد. در کمتر از یک هفته پس از هشدار روزنامه ایران مبنی بر افزایش سه برابری تعداد موارد سرپایی بیماران کرونایی؛ دیروز نیز وزارت بهداشت در آخرین گزارش مربوط به هفته‌ای که گذشت (از شنبه چهارم تیر ماه تا جمعه دهم تیر ماه 1401) اعلام کرد که تعداد تست‌های مثبت کرونا و موارد بستری در کشور خیز برداشته و موارد بستری و سرپایی ناشی از کووید19 در همین مدت سه برابر شده است.
​​​​​​​فریبا خان احمدی

 پیش‌بینی‌ها درست از آب در آمد، در کمتر از یک هفته پس از هشدار روزنامه ایران مبنی بر افزایش سه برابری تعداد موارد سرپایی بیماران کرونایی، دیروز نیز وزارت بهداشت در آخرین گزارش مربوط به هفته‌ای که گذشت (از شنبه چهارم تیر ماه تا جمعه دهم تیر ماه 1401) اعلام کرد که تعداد تست‌های مثبت کرونا و موارد بستری در کشور خیز برداشته و موارد بستری و سرپایی ناشی از کووید19 در همین مدت سه برابر شده است. نگاهی به آمارهای افزایش شاخص موارد سرپایی و بستری کرونا در کشور نشان می‌دهد، روند افزایش موارد ابتلا به کرونا از اواخر خرداد شروع شده است. بر این اساس «ایران» نیز در تاریخ 4 تیرماه در گزارشی با عنوان «خیز ملایم کرونا» از افزایش سه برابری مبتلایان جدید به بیماری خبر داده بود. هر چند که در خرداد ماه، سه روز بدون فوتی کرونا گزارش شد و این روند در دهه اول تیر هم ادامه داشت و دو روز متوالی تعداد موارد مرگ و میر به صفر رسید و در 24 ساعت گذشته نیز روز بدون فوتی کرونا ثبت شد، اما نشانه‌های واضح از افزایش ابتلا و بستری از روز سوم تیر ماه آشکار بود؛ به‌طوری‌که 3 تیرماه موارد ابتلای روزانه به 232 بیمار رسید و به‌طور میانگین در دو روز گذشته نیز از مرز 300 بیمار جدید عبور کرد. موارد بستری هم همین روند را طی کرد و از وضعیت باثبات بیماری که در خرداد ماه شاهد بودیم خارج شد و عددها از 30 مورد بستری جدید با افزایش نزدیک به سه برابر به سه رقمی شدن نزدیک شد. روند افزایشی ابتلا در استان‌های کشور هم محسوس است؛ به‌طوری‌که آخرین گزارش‌های منتشر شده از سوی معاونت بهداشت از خیز ویروس در پنج استان کشور خبر می‌دهد. طبق اعلام این وزارتخانه همچنین در هفته اول تیر ماه، کاهش یا ایستایی موارد مثبت متوفی در هفته اخیر در ۳۰ استان کشور گزارش شده است. پیش‌بینی‌های قبلی با توجه به وضعیت شیوع زیرشاخه‌های واریانت اُمیکرون در امریکا و اروپا و نیز کشورهای همسایه حکایت از این داشت که ایران هم مانند این کشورها با افزایش موارد ابتلا روبه‌رو خواهد شد. دکتر علیرضا ناجی رئیس مرکز تحقیقات ویروش‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به «ایران» می‌گوید: در امریکا و اروپا و کشورهای اطراف ما از جمله امارات با خیز سنگین بیماری روبه‌رو هستیم، بیماری در واکسن‌نزده‌ها مسأله‌ای جدی است و کسانی که دوزهای بوستر واکسن‌شان را تزریق نکرده‌اند گرفتار خواهند شد. ما به این افراد هشدار می‌دهیم با توجه به گردش زیرشاخه‌های واریانت اُمیکرون در کشور زودتر دوزهای بوستر را تزریق کنند. همچنین مردم باید تلقی اشتباهی که بیماری تمام شده را کنار گذاشته و استفاده از ماسک را جدی بگیرند.
در آخرین گزارش معاونت بهداشت میزان استفاده از ماسک در کشور به مرز 40 درصد رسیده است. در همین حال اگرچه بنا به تصمیم ستاد علمی کرونا استفاده از ماسک در مکان‌های باز برداشته شده است اما طبق پیش‌بینی برخی متخصص‌ها نه تنها در فضای باز، بلکه در فضاهای سربسته نیز توجهی به استفاده از ماسک ندارند. در کنار دردسرآفرین بودن کنار گذاشتن ماسک‌ها حالا به این آمارها هم توجه کنید؛ طبق آخرین اعلام وزارت بهداشت، تاکنون بیش از 150 میلیون دوز واکسن تزریق شده که سهم دوز سومی‌ها بسیار کم و در حدود 34 درصد است؛ به‌طوری‌که 64 میلیون و 646 هزار و 415 دوز اول، 57 میلیون و 998 هزار و 326 دوز دوم و تنها 27 میلیون و 749 هزار و 482 دوز سوم تزریق شده است، این یعنی دوسوم جمعیت معادل 29 میلیون نفر هنوز دوز سوم واکسن‌شان را نزده‌اند. به‌گفته متخصصان میزان تزریق دوز سوم باید به بالای 70 درصد برسد؛ این در حالی است که هنوز تزریق دوز‌های اول و دوم میزان بالایی ندارند و خیلی‌ها هنوز دوز دوم‌شان را هم تزریق نکرده‌اند، حدود هفت میلیون نفر از جمعیت هدف، از تزریق دوز دوم خودداری کرده‌اند. تأکید بر تزریق دوز یادآور پیش از ورود به موج هفتم کرونا که دور از انتظار متخصصان حوزه اپیدمیولوژی و ویروس‌شناسی نیست در حالی است که مطابق اعلام متخصص‌ها با ورود به موج جدید بیماری، ایمنی طبیعی و پس از مبتلا شدن به بیماری به‌دست می‌آورند و عملاً دیگر تزریق واکسن فایده‌ای برای آنها ندارد، تنها نتیجه‌اش بالا رفتن تعداد مبتلایان، بستری‌ها و فوتی‌های احتمالی است.

مشاهده افزایش درگیری ریوی در مبتلایان به زیرشاخه BA5
براساس گفته‌های دکتر ناجی، درحالی‌که پیش از این زیرسویه‌های BA1 و BA2 شایع بود، حالا سویه BA5 هم به آن اضافه شده است؛ هر چند که این سویه شدت بیماری‌زایی بالایی ندارد: «تعداد انجام تست‌های تشخیصی در کشور ما پایین است، ما توصیه می‌کنیم مردم به محض بروز علائم حتماً تست تشخیص کرونا بدهند چرا که نتایج این تست‌ها برای مطالعات اپیدمیولوژی و برنامه‌ریزی جهت کنترل بیماری مهم است.»او درباره تبعات خیز بیماری در دنیا و احتمال خیز جدید کرونا در ایران نیز می‌گوید: هنوز نمی‌توان گفت که خیز بیماری جدی است ولی افزایش موارد ابتلا و بستری در اروپا، انگلیس و امارات به چند عامل بستگی دارد. مهم اینکه کشورها از نظر همه‌گیری کووید19 در یک زمان نیستند.به اعتقاد دکتر ناجی، دلایل افزایش موارد بیماری در ایران متعدد است: «ویژگی‌های زیرشاخه واریانت BA5 نسبت به زیرشاخه‌های قبلی متفاوت است، اینکه گریز آن از سیستم ایمنی بدن بیشتر و همچنین مطالعات اولیه نشان داده که درگیری ریوی در آن زیاد است و این زیرشاخه در افزاد غیرواکسینه، کسانی که مدت زمان زیادی از تزریق دوز سوم‌شان گذشته و افرادی که ماسک نمی‌زنند مشکلاتی ایجاد می‌کند.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی می‌گوید: همچنان تزریق دوز اول واکسن در کشور نزدیک به 70 درصد است و سهم دوز سوم نیز بیشتر از 35 درصد نشده، این در حالی است که تزریق سه دوز واکسن برای جلوگیری از ایجاد بیماری شدید و بستری و مرگ بسیار اهمیت دارد. از طرفی از واکسیناسیون کودکان بین 5 تا 11 استقبال نشده است. برآیند همه اینها نشان می‌دهد که ما کم‌کم به سمت و سوی خیز هفتم بیماری قدم برمی‌داریم.
او با بیان اینکه افزایش موارد ویروس کرونا حاصل گردش زیرشاخه BA5 واریانت اُمیکرون است، عنوان می‌کند: میزان تلفات این زیرشاخه بسته به نوع کشور و درصد واکسیناسیون و زمان تزریق واکسن است. واقعیت این است یکی از نقص‌های ما نزدن دوزهای بوستر و کامل کردن تزریق دوز چهارم گروه سنی بالای 60 سال و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای است.ناجی در ادامه همچنین از کاهش پایگاه‌های مراکز تزریق واکسن در مراکز درمانی و سطح شهر گلایه کرده و می‌گوید: یکی از سیاست‌های اشتباه وزارت بهداشت کاهش پایگاه‌های واکسیناسیون است. به‌طوری‌که پایگاه واکسیناسیون بیمارستان‌ها نیز برای تزریق دوز چهارم کادر درمان جمع‌آوری شده است. وزارت بهداشت باید فهرست به‌روز شده پایگاه‌های تزریق واکسن را به مردم از طریق رسانه ملی اعلام کند، از طرفی واکسیناسیون دوز چهارم برای اقشار خاص و گروه سنی بالای 60 سال و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و کادر درمان اهمیت دارد. وزارت بهداشت باید برای تزریق دوز سوم برای افراد 12 سال فراخوان عمومی دهد و همه اینها را از طریق رسانه‌ها در اختیار مردم بگذارد.
این ویروس‌شناس در پایان به این نکته هم اشاره کرد که «برخی علائم گوارشی و همچنین التهاب چشم و عفونت گوش جزو علائم کووید19 گزارش می‌شوند. البته افزایش اسهال و استفراغ که در فصل گرما شایع می‌شود گاهی در طیف علائم بالینی کووید19 نیز مشاهده می‌شود.»بنا به این گزارش، مراکز بهداشت زیرمجموعه دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران فهرست جداول تزریق واکسن کرونا را بر اساس واکسن‌های موجود به روز‌رسانی می‌کنند.
 گفتنی است، در روزهای گذشته وزارت بهداشت اعلام کرد واکسن «پاستوکووک» تولید شده توسط انستیتو پاستور، به‌عنوان دوز یادآور تمامی واکسن‌ها مجوز گرفته است. کاهش مراجعه برای تزریق دوزهای دوم و سوم واکسن، برخی مراکز را به تعطیلی کشانده، در همین حال گزارش‌های مردمی نشان می‌دهد که مردم همچنان در مراجعه به برخی پایگاه‌های بهداشت برای تزریق دوز چهارم دست خالی برمی‌گردند و گاهی به‌دلیل نبود اطلاعات پایگاه‌های تزریق واکسن در برخی اپلیکیشن‌های قبلی قید تزریق واکسن را می‌زنند.
​​​​​​​

گروه سیاسی/ روز گذشته رئیس جمهور در مراسم روز ملی صنعت و معدن، استراتژی دولت سیزدهم در زمینه فعالیت‌های صنعتی و معدنی را تشریح کرد؛ استراتژی‌ای که هدف آن خلق مؤلفه‌های قدرت در زمینه تولید و به طریق اولی، تحقق اهداف تعیین شده در سند چشم‌انداز 1404 است. در همین راستا، آیت‌الله رئیسی با اشاره به اینکه دشمن برای عقب ‌نگاه داشتن کشور و ضعیف کردن مؤلفه‌های خلق قدرت، تلاش می‌کند روند تولید را مختل و ضعیف کند، موفقیت در مسیر تولید را نیازمند عزم و اراده پولادین، برنامه‌ریزی دقیق و تلاش مستمر دانست و خواستار گسترش فعالیت‌های دانش‌بنیان با هدف ایجاد مشاغل و محصولات دانش‌پایه شد. تنقیح قوانین و پرهیز از تصمیمات خلق‌الساعه باهدف پیش‌بینی‌پذیرکردن فعالیت‌های صنعتی و معدنی، واگذاری میدان فعالیت باید به بخش خصوصی، چابک‌سازی دولت و کاستن از تصدی‌گری، افزایش کیفیت و بهره‌وری تولیدات داخلی، تسهیل سرمایه‌گذاری، مقابله با فساد و توجه به محیط زیست از دیگر مؤلفه‌های مورد اشاره رئیس جمهور در این رابطه بود. شاید مهم‌ترین رهاورد نشست روز گذشته برای حوزه صنعت و معدن ایران، تهیه پیش‌نویس سند جامع صنعت کشور از سوی دولت است که رئیس جمهور اعلام کرد، تلاشی برای ترسیم نقشه راه منسجم توسعه صنعت و معدن کشور که از سوی دولت‌های گذشته مغفول واقع شده بود.
تولید؛ محور خلق قدرت
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، آیت‌الله رئیسی در این مراسم با قدردانی از همه فعالان عرصه صنعت و معدن کشور گفت:‌ ۱۲ سال است که رهبر معظم انقلاب، اقتصاد را محور نامگذاری سال‌ها قرار داده‌اند و در ۶ سال اخیر بر توجه به تولید تأکید ویژه داشته‌اند. رئیس جمهور با بیان اینکه تولید یکی از محورهای اصلی خلق قدرت برای کشور است، افزود: دولت مردمی به تبعیت از تأکیدات مقام معظم رهبری و ضرورت‌های توسعه اقتصاد کشور، حمایت از تولید، تلاش برای رفع موانع پیش‌  روی تولید و تأکید بر توسعه صادرات را وظیفه خود می‌داند. آیت‌الله رئیسی فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان را «افسران میدان تولید و خلق قدرت ملی» دانست و اظهارکرد: دشمن برای عقب ‌نگاه داشتن کشور و ضعیف کردن مؤلفه‌های خلق قدرت که تولید جزو مهم‌ترین آن هاست، تلاش می‌کند روند تولید را مختل و ضعیف کند. وظیفه ما در برابر این تلاش‌ها حمایت از تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی به عنوان افسران این میدان است. رئیس جمهور تصریح کرد: فعالیت در هر میدان به‌طور طبیعی مشکلات و سختی‌هایی دارد و فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان باید بدانند که موفقیت در مسیر تولید به عزم و اراده پولادین، برنامه‌ریزی دقیق و تلاش مستمر نیاز دارد.
گسترش فعالیت‌های دانش‌بنیان
آیت‌الله رئیسی با تأکید بر ضرورت توجه بیشتر به گسترش فعالیت‌های دانش‌بنیان با هدف ایجاد مشاغل و محصولات دانش‌پایه اضافه کرد: تولیدات دانش‌بنیان توانایی و ظرفیت رقابت‌پذیری بالاتری در بازارهای جهانی و داخلی دارند.
رئیس جمهور با بیان اینکه روز ملی صنعت و معدن فرصتی مناسب است تا علاوه بر قدردانی از زحمات و تلاش‌های تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی، مرور و بازنگری نیز به فعالیت‌ها و دستاوردهای این حوزه داشته باشیم، گفت: این جمع بهترین محل برای تشریح و تبیین آسیب‌ها و مشکلات و نیز ارائه راهکارهای برون‌رفت از مشکلات و غلبه بر موانع است.
تدوین سند جامع صنعت در دولت
آیت‌الله رئیسی خطاب به فعالان اقتصادی حاضر در مراسم با تأکید بر اینکه برای تبیین مشکلات و ارائه راهکارها به این جلسه بسنده نکنید و تا رفع واقعی و نهایی مشکل پیگیر موضوع باشید، افزود: پس از تأکید مقام معظم رهبری در دیدار با فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان مبنی بر تدوین سند جامع صنعت کشور، دولت کارگروهی را مأمور تهیه این سند کرد که با مشورت کارشناسان پیش‌نویش خوبی تهیه شده و در حال نهایی شدن ( طی مراحل )است.
پیش‌پینی‌پذیرشدن فعالیت اقتصادی
رئیس جمهور در ادامه تنقیح قوانین و پرهیز از تصمیمات خلق‌الساعه را ازجمله اقدامات برای هموار شدن مسیر تولید عنوان کرد و گفت: آینده باید برای فعالان اقتصادی و صنعتی قابل پیش‌بینی باشد تا بتوانند برای آن برنامه‌ریزی کنند و ضرورت این پیش‌بینی پذیری پرهیز از اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه است.
دولت تصدی‌گری خود را رها کند
آیت‌الله رئیسی در ادامه با بیان اینکه قویاً مدافع و موافق نظریه دولت چابک هستم، تصریح کرد: دولت باید تصدی‌گری‌های خود را در اقتصاد رها کرده و در جایگاه هدایت، حمایت و نظارت قرار گیرد، البته آقای فاطمی‌امین تشخیص اولویت‌ها را نیز از مسئولیت‌های دولت عنوان کردند که نکته صحیحی است. رئیس جمهور اضافه کرد: میدان فعالیت باید به بخش خصوصی واگذار شود و دولت از تصدی‌گری‌های خود کاسته و وزن نظارتی و حمایتی خود را افزایش دهد. چابک‌سازی دولت و جلوگیری از فربه شدن و افزایش هزینه‌های دولت باید مد نظر همه نهادها و دستگاه‌ها بویژه دولت و مجلس شورای اسلامی باشد.
دانش، ضمیمه تولید شود
آیت‌الله رئیسی تلاش برای نیل فعالیت‌های تولیدی به بهره‌گیری هرچه بیشتر از دانش‌ها و دستاوردهای نوین علمی را از دیگر ضرورت‌های رونق تولید دانست و افزود: دانش اگر ضمیمه تولید و صنعت نشود، به شکل پایان‌نامه در دانشگاه باقی می‌ماند. دانشگاه باید کنار بازار، صنعت و معدن بیاید و در این زمینه صنایع بزرگ و سنگین باید بیش از دیگر صنایع و فعالیت‌های تولیدی مورد توجه باشند. رئیس جمهور در ادامه با تأکید بر اهمیت افزایش کیفیت و بهره‌وری تولیدات داخلی افزود: هر تولیدکننده باید با بازتعریف مسأله افزایش بهره‌وری در عین حال راهکارهای کاهش قیمت تولید را نیز پیدا کند.
به خام‌فروشی حساس باشیم
وی، مسأله خام‌فروشی را از  دیگر موانع پیش‌ روی صنعت و تجارت کشور عنوان کرد و گفت: باید نسبت به مسأله خام‌فروشی شدیداً حساس باشیم، چرا که ایجاد ارزش افزوده و اشتغال در پرتو جلوگیری از خام‌فروشی میسر خواهد شد. رئیس جمهور در ادامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان را مورد تأکید جدی قرار داد و تصریح کرد: حتماً تولیدکننده نباید ضرر کند، اما در حق مصرف‌کننده نیز نباید اجحافی صورت بگیرد و در میدان تولید باید از مصرف‌کنندگان حمایت شود.
پیشرفت در گرو مقابله با فساد
آیت‌الله رئیسی مبارزه با فساد را  یکی دیگر از مسائل بسیار مهم در رشد و پیشرفت اقتصادی دانست و گفت: پیشرفت و رشد اقتصادی در گرو مبارزه با مفاسد اقتصادی و ارتشا است. ساختارهای فسادزا باید به گونه‌ای اصلاح شوند که حتی اگر فردی قصد فساد داشت، زمینه برای او مهیا نباشد.
تسهیل سرمایه‌گذاری و صدور مجوز
رئیس جمهور نظارت جدی بر تمامی فرایندهای اخذ مجوزها و تسهیل سرمایه‌گذاری و تولید را از دیگر مصادیق مبارزه با فساد برشمرد و تصریح کرد: دولت هوشمند یکی از زمینه‌های مهم مبارزه با فساد است و این مسأله باید به صورت جدی مورد توجه قرار بگیرد، چرا که سامانه‌ها نقش بسیار مهمی در شفافیت و افشاگری فساد دارند.
مقابله با آلاینده‌های محیط زیستی
آیت‌الله رئیسی در ادامه بر ضرورت رعایت مسائل زیست محیطی در فعالیت‌های اقتصادی تأکید کرد و گفت: باید فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان و صنعتگران مراقب باشند تا آلاینده‌ها به محیط زیست و مردم آسیب نزنند. رئیس جمهور توجه به رشد تولید و رونق اقتصاد و تجارت را مصداق امر به معروف دانست و اظهارکرد: شما تولیدکنندگان و صنعتگران تردید نکنید که تلاش شما برای تولید قدرت در کشور یک معروف بزرگ است و هر حرکتی در مسیر استقلال و تولید کشور تیری بر قلب دشمن است که مردم را امیدوار و دشمن را ناامید می‌کند.
زمینه کار اقتصادی با همسایگان
وی در بخش دیگری از سخنان خود به سیاست تعامل با همسایگان در دولت سیزدهم اشاره کرد و گفت: در سفرهای خارجی و ملاقات با سران کشورهای همسایه شاهد اشتیاق به تولیدات و محصولات ایرانی هستم. زمینه کار بسیار فراهم است و امیدواریم بتوانیم با دست توانای شما و حمایت دولت، بخشی از مشکل اقتصاد و اشتغال کشور را برطرف کنیم. رئیس جمهور مدیریت را دارای مؤثرترین نقش در حرکت و بالا بردن یک مجموعه دانست و افزود: مدیران باید با تلاش مضاعف مدیریت ماندگار را بر صفحه تاریخ ثبت کنند؛ حق عقبگرد، توقف و در جا زدن نداریم، تنها راه پیش روی پیشرفت است.

گروه حوادث/ دوهفته پس از وقوع زمین‌لرزه‌های پی در پی استان هرمزگان که جز ترس و اضطراب برای مردم خسارات چندانی به دنبال نداشت، سرانجام حدود ساعت 2 بامداد شنبه زلزله‌ای شدید به بزرگی 1/6 ریشتر منطقه بندر خمیر این استان را چنان لرزاند که باعث تخریب صد درصدی برخی روستاهای منطقه ، مرگ 5 نفر و مجروح شدن 85 نفر دیگر شد.

​​​​​​​به گزارش مرکز لرزه‌نگاری دانشگاه تهران، این زلزله شدید  ساعت ۲ و ۲ دقیقه و ۷ ثانیه بامداد در عمق ۱۰ کیلومتری زمین به وقوع پیوست.
همچنین زلزله دیگری به بزرگی ۴,۶ دهم ریشترساعت ۲ و ۱۷ دقیقه و ۵۲ ثانیه بامداد بندر خمیر را لرزاند. در ادامه دو زمین‌لرزه ۵,۹ و ۶,۱ ریشتری در ساعات ۳:۵۴ و ۳:۵۵ مناطقی از استان هرمزگان را لرزاند.  در مجموع تا ظهر شنبه بیش از 30 بار استان هرمزگان لرزید که منجر به وحشت مردم و ساکنان منطقه شد و بسیاری از مردم استان تا صبح در خیابان‌ها و پارک‌ها بسر بردند. مرکز زلزله‌ها حوالی کنگ، بندر خمیر و جزیره قشم بوده و با بندرعباس حدود ۱۱۰ کیلومتر فاصله داشته است. شدت زلزله به حدی بود که مردم برخی از شهرهای امارات از جمله دوبی آن را احساس کردند.
به دنبال این زمین‌لرزه بلافاصله امدادگران هلال احمر و اورژانس به همراه تیم‌های ارزیاب در محل حاضر شده و عملیات امداد و نجات آغاز شد.
 دستور معاون اول رئیس‌جمهور
همزمان با وقوع این زلزله شدید، معاون اول رئیس‌جمهور بر آماده‌باش کامل نیروهای امدادی استان هرمزگان تأکید کرد و به استاندار دستور داد تمام امکانات و ظرفیت‌های استان را برای کمک به زلزله‌زدگان به‌کار‌ گیرد.
محمد مخبر، در نخستین ساعات پس از وقوع زلزله در تماس تلفنی با استاندار هرمزگان، در جریان آخرین وضعیت پس از وقوع زلزله و اعزام تیم‌های ارزیاب قرار گرفت و با تأکید بر رسیدگی فوری به زلزله‌زدگان، از استاندار هرمزگان خواست حداکثر توان و سرعت خود را برای آواربرداری و امدادرسانی به مردم زلزله‌زده به‌کار گیرند.
 حضور وزیر کشور در منطقه
احمد وحیدی، وزیر کشور ‌صبح شنبه برای بررسی وضعیت زلزله‌زدگان و تسریع در امدادرسانی به حادثه‌دیدگان این زمین لرزه، وارد بندر لنگه از توابع استان هرمزگان شد.
وزیر کشور در این سفر، از نزدیک بر روند امدادرسانی به حادثه‌دیدگان نظارت خواهد داشت و دستور لازم را برای سرعت بخشیدن به رسیدگی به وضعیت آسیب‌دیدگان که از دقایق نخست این زمین‌لرزه آغاز شده است، صادر خواهد کرد.
 تخریب 100 درصدی یک روستا
احمد مرادی نماینده مردم بندرعباس، قشم، ابوموسی، حاجی‌آباد و خمیر در مجلس شورای اسلامی گفت: درپی حادثه زلزله ۶,۱ ریشتری بامداد شنبه در مناطق مرزی شهرستان‌های بندر خمیر و بندر لنگه، روستای ۴۰۰ خانواری سایه‌خوش از توابع بخش مرکزی شهرستان بندر لنگه به صورت ۱۰۰ درصد تخریب شده است.
مختار سلحشور، مدیرعامل جمعیت هلال احمر هرمزگان  که در محل وقوع زلزله روستای سایه‌خوش بندر خمیر حضور داشت، گفت: پس از وقوع زلزله، نیروهای امدادی در محل برای امدادرسانی حضور پیدا کردند که پس از پایان عملیات جست‌وجو و نجات، کار توزیع اقلام زیستی بین زلزله‌زدگان آغاز شد. کار نصب چادر و اسکان موقت زلزله‌زدگان روستای سایه‌خوش بندر خمیر آغاز شده و ضمن اسکان خانواده‌ها در چادرهای امدادی، اقلام زیستی بویژه مواد اولیه وغذا بین آنان توزیع شد.
مهدی ولیپور رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال ‌احمر، اظهار کرد: تیم‌های امدادی این جمعیت برای امدادرسانی در مناطق زلزله‌زده آماده‌باش هستند. ۲۰ روستا و 3منطقه شهری ارزیابی شده است و برخی از منازل روستایی نزدیک به کانون زمین‌لرزه در روستای سایه‌خوش، دژکا و کوشک کامل تخریب شدند. دو تیم سگ‌های زنده‌یاب از استان‌های فارس و دو تیم آنست استان هرمزگان نیز به محل اعزام شدند.
 دستور رئیس دستگاه قضا
حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای رئیس دستگاه قضا طی تماسی با رئیس کل دادگستری استان هرمزگان بر همکاری و مساعدت با سایر دستگاه‌ها در راستای بسیج امکانات و تأمین امنیت و کمک به رفع گرفتاری و کاهش مشکلات حادثه‌دیدگان تأکید کرد. مجتبی قهرمانی رئیس کل دادگستری استان هرمزگان نیز بلافاصله به همراه هیأتی از مسئولان قضایی این استان از مناطق زلزله‌زده غرب هرمزگان بازدید به عمل آورد و پس از بررسی میزان خسارات در روستای زلزله‌زده سایه‌خوش، بر لزوم تسریع در روند امدادرسانی، اسکان مردم و آواربرداری منازل، مدارس و زیرساخت‌های خسارت‌دیده تأکید کرد.
مهدی دوستی، استاندار هرمزگان با اشاره به اینکه رفتار گسل‌های هرمزگان غیرطبیعی شده است، اظهار کرد: از ساعت 5صبح از بابت نبود افراد در زیر آوار اطمینان پیدا کردیم با این حال عملیات امدادرسانی ادامه یافت و امکان اسکان درون کمپ‌ها در بندرعباس ایجاد شده همچنین  با توجه به گرمای شدید هوا، چادرهای سالنی بزرگ از استان‌های دیگر از جمله فارس به‌همراه کولرهای بزرگ ارسال شده است. دفتر ریاست‌جمهوری و وزیر کشور از دقایق و ساعت‌های اولیه وقوع این حوادث طبیعی موضوع را پیگیری کرده‌اند و دنبال می‌کنند تا شرایط مناسبی برای مردم ایجاد کنند.
در ادامه مهرداد حسن‌زاده، مدیرکل مدیریت بحران استانداری هرمزگان  نیز درخصوص وضعیت مناطق زلزله‌زده اظهار داشت: کانون اصلی زلزله در سایه‌خوش بندر خمیر بوده و در این مدت قطعی آب و برق در این مناطق، تمام امکانات از جمله آمبولانس، چادر و مواد غذایی برای امدادرسانی به این مناطق گسیل شده است. آب شرب هم تأمین شده و اکنون مسأله اصلی این است که به علت گرمای بالا و شرجی شدید نمی‌توان در چادر سکنی گزید.
 دستور وزیر بهداشت برای رسیدگی به آسیب‌دیدگان
بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با صدور دستور رسیدگی فوری به آسیب‌دیدگان زلزله در هرمزگان از رئیس سازمان اورژانس کشور خواست برای پیگیری وضعیت مصدومین زلزله به این استان سفر کند.
وی  در تماس تلفنی با  رئیس اورژانس کشور و رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، خواستار رسیدگی فوری و آمادگی مراکز درمانی بیمارستان‌های این استان و بسیج همه امکانات برای پذیرش مصدومان حادثه زلزله شب گذشته هرمزگان شد.
اسامی قربانیان زلزله
تیم بحران سازمان پزشکی قانونی هرمزگان برای شناسایی و رسیدگی به اجساد این حادثه به محل وقوع زلزله اعزام شد. با توجه به نقش پزشکی‌قانونی در شناسایی و تعیین هویت قربانیان حوادث دسته جمعی، به رغم تعداد محدود فوتی‌های این زلزله، تیم بحران پزشکی‌قانونی هرمزگان صبح شنبه به بندر خمیر اعزام شدند تا نسبت به شناسایی و صدور جواز دفن پیکرهای کشف شده در این حادثه اقدام کنند.
بر اساس این گزارش تعداد تلفات زلزله بندرخمیر تا لحظه تنظیم این گزارش 5نفر اعلام شده که مراحل معاینه و صدور جواز دفن آنها توسط تیم بحران پزشکی‌قانونی هرمزگان انجام و پیکرها تحویل بستگان شد.
پزشکی‌قانونی اسامی قربانیان این حادثه را به این شرح اعلام کرده است: مریم دهنوکوشکی، امیر محمدی، صابر رحیمی، عبدالله صحراگرد و آسیه بشوش.
ارزیابی خسارات در منطقه
یعقوب سلیمانی که به همراه مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر هرمزگان وارد مناطق زلزله‌زده شده است، در تشریح اقدامات جمعیت در زلزله استان اظهار کرد: ۲۳ منطقه روستایی و شهری تاکنون ارزیابی شده و براساس گزارش تیم‌های ارزیاب، روستاهای سایه خوش، دژکان و کوشک به ترتیب بیشترین میزان آسیب را از زلزله دیده‌اند.
در حال حاضر کمپ اسکان اضطراری در ورزشگاه خلیج فارس در شهرستان بندرعباس برپا شده و اقلام امدادی از استان‌های معین در حال ارسال به منطقه است.
به گفته دبیرکل هلال‌احمر، در مجموع با حضور تیم‌های عملیاتی از استان‌های هرمزگان، فارس و بوشهر به مناطق زلزله‌زده، ۲۷ تیم عملیاتی شامل ۱۰۵ امدادگر و نجاتگر در منطقه زلزله‌زده هرمزگان حضور دارند. علاوه بر این، ۲۵ خودروی عملیاتی، ۳ فروند بالگرد و ۴ تیم سگ‌های زنده‌یاب برای عملیات جست‌وجو و نجات و همچنین امدادرسانی به حادثه‌دیدگان در منطقه حضور دارند.
براساس گزارش پایگاه خبری جمعیت هلال احمر، وی با اشاره به اینکه ۶۰۰ دستگاه چادر در منطقه نصب شده و حدود ۷۰ درصد خانواده‌های آسیب‌دیده، چادر امدادی دریافت‌ کرده‌اند، افزود: 4 هزار تخته موکت و 5 هزار تخته پتو نیز در منطقه توزیع شده و یکهزار بسته غذایی نیز وارد منطقه و بین زلزله‌زدگان توزیع شد.

وقتی تورم حدود 40 درصدی خرداد ماه اعلام شد،‌برخی منتقدان اقتصادی دولت سیزدهم گفتند، این تورم ناشی از سیاست‌های اقتصادی دولت در 8 ماه اخیر است! این در حالی است که آمارها چیز دیگری نشان می‌دهد. طبق آمارهای رسمی، در ماه‌های اخیر نه خبری از استقراض از بانک مرکزی است و نه سیاست‌هایی که پایه پولی و نقدینگی را تکان داده باشد. کارشناسان می‌گویند تنها عاملی که تورم را بالا کشیده حذف 
ارز 4200 تومانی است و همان‌طور که انتظار می‌رفت،‌با اصلاح ارز ترجیحی،‌تورم به صورت مقطعی افزایش یافت و به ناچار به اسم دولت سیزدهم نوشته شد؛ سیاستی که اگر اصلاح نمی‌شد،‌اتفاقات ناگواری ممکن بود در آینده بر سر اقتصاد ایران بیاید. روزنامه ایران در گفت‌وگو با 20 اقتصاددان و فعال اقتصادی از آنها پرسیده است دلیل افزایش تورم در خرداد ماه چه بوده و آیا این روند ادامه دار خواهد بود؟
​​​​​​​حدیث حدادی
 خبرنگار
وقتی تورم حدود 40 درصدی خرداد ماه اعلام شد،‌برخی منتقدان اقتصادی دولت سیزدهم گفتند، این تورم ناشی از سیاست‌های اقتصادی دولت در 8 ماه اخیر است! این در حالی است که آمارها چیز دیگری نشان می‌دهد. طبق آمارهای رسمی، در ماه‌های اخیر نه خبری از استقراض از بانک مرکزی است و نه سیاست‌هایی که پایه پولی و نقدینگی را تکان داده باشد. کارشناسان می‌گویند تنها عاملی که تورم را بالا کشیده حذف ارز 4200 تومانی است و همان‌طور که انتظار می‌رفت،‌با اصلاح ارز ترجیحی،‌تورم به صورت مقطعی افزایش یافت و به ناچار به اسم دولت سیزدهم نوشته شد؛ سیاستی که اگر اصلاح نمی‌شد،‌اتفاقات ناگواری ممکن بود در آینده بر سر اقتصاد ایران بیاید. روزنامه ایران در گفت‌وگو با 20 اقتصاددان و فعال اقتصادی از آنها پرسیده است دلیل افزایش تورم در خرداد ماه چه بوده و آیا این روند ادامه دار خواهد بود؟ 

عبدالمجید شیخی
کارشناس اقتصادی
اصلاح ارز ترجیحی به گردن دولت رئیسی افتاد
افزایش قیمت‌ها بعد از حذف ارز ترجیحی موضوع دور از ذهنی نبوده زیرا به هر حال در اقتصاد کنش یک متغیر در وقفه زمانی بعدی خود را نمایان کرده و بعد از مدتی نیز از بین می‌رود. بنابراین افزایش قیمت‌ها بعد از حذف ارز دولتی به‌صورت مقطعی بوده و از بین خواهد رفت. در اقتصاد کشور ما حذف ارز 4200 تومانی یکی از اقدامات پر اهمیت محسوب می‌شود. این مشکل در دولت قبل ایجاد شده بود که لطمه‌های جدی به اقتصاد ما وارد کرد؛ اما دولت قبلی توانایی حذف این ارز را نداشت. بنابراین دولت سیزدهم با وجود هزینه‌های بالایی که داشت اقدام به اصلاح این ارز کرد.

محمد صادق علی‌پور
کارشناس اقتصادی
حذف ارز ترجیحی یکی از اقدامات ضروری
اصلاح ارز ترجیحی موجب ایجاد تغییر و تحولی در قیمت‌ها شده و سطح عمومی قیمت‌ها را دستخوش افزایش کرده که چنین اتفاقی در اقتصادی مثل اقتصاد ایران کاملاً طبیعی است. در واقع با حذف ارز دولتی سطح انتظارات جامعه افزایش یافته و انتظارات تورمی بالایی ایجاد می‌شود. اما تمامی این دلایل به این معنا نیست که این اتفاق در کشور نباید رخ می‌داد زیرا چنین اقدامی یکی از ملزومات اقتصاد ما محسوب می‌شد که در راستای اجرای آن دولت سیزدهم تلاش کرد قدرت خرید مردم را متناسب با تورم افزایش دهد تا در بازار شاهد کاهش عرضه و تقاضا به علت نبود قدرت خرید کافی نباشیم و بازار دچار رکود نشود.

محمد جلیلی
کارشناس اقتصادی
شرایط غیر قابل جبران با تداوم ارز 4200 تومانی
حذف ارز ترجیحی نه‌تنها کار اشتباهی نبود بلکه ضرورتی برای اقتصاد ایران محسوب می‌شود زیرا حضور بیشتر ارز چند نرخی در کشور می‌توانست علاوه بر آسیب‌های بیشتر، شرایط غیر قابل جبرانی را نیز در اقتصاد کشور ایجاد کند. با وجود اینکه در روزهای ابتدایی حذف ارز ترجیحی با تبعات منفی همچون افزایش قیمت در بازار مواجه بوده‌ایم اما پس از گذشت مدتی از این اقدام می‌توانیم شاهد اثرات مثبت آن در اقتصاد باشیم. یکی از این اثرات که بزودی نمایان می‌شود کاهش قیمت‌ها است زیرا در این راستا دولت اقداماتی را در پیش گرفته است.

فردین آقابزرگی
کارشناس ارشد بازار سرمایه
سوق دادن اقتصاد کشور به روند طبیعی
ارز 4200 تومانی به‌صورت اختصاصی به بعضی از صنایع تعلق می‌گرفت و سایر بخش‌ها از داشتن آن محروم بودند. همین امر موجب شد یک رانت شکل گرفته و فرایند تولید و کسب و کار داخلی نیز دستخوش مشکلات و رکود شود. زیرا با اختصاص این ارز دیگر همه آنها امکان رقابت کیفی را در بازار نداشتند. بنابراین اصلاح آن یک واقعیت در حوزه اقتصادی بود که به‌هر حال باید صورت می‌گرفت. حالا افزایش قیمت هم اگر رخ داد عجیب نیست زیرا با این کار در حال سوق دادن اقتصاد به سمت طبیعی هستیم.

افشین کلاهی
عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
دولت سیزدهم استقراض بانکی ندارد
حذف ارز ترجیحی باید زودتر اتفاق می‌افتاد زیرا ارز چند نرخی در همه جوامع منجر به فساد، قاچاق، ناهماهنگی قیمتی در محصولات و تولیدات، قاچاق معکوس و... می‌شود. بر اساس اعلام منابع موثق گویا دولت در 
8 ماهه گذشته استقراضی از بانک مرکزی نداشته است. بنابراین اقتصاد کشور با کاهش تورم مواجه خواهد شد. زیرا با کاهش استقراض پول کمتری به اقتصاد تزریق می‌شود و همچنین کسری بودجه نیز کاهش خواهد یافت.

علی نقیب
عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
ثبات ارزش پول ملی با اقدامات دولت رئیسی
یکی از دلایل تورم فعلی استقراضی است که در دولت‌های دیگر به‌وفور صورت می‌گرفت زیرا با این کار نقدینگی زیادی به بازار و اقتصاد کشور تزریق می‌شد و ارزش پول ملی نیز کاهش می‌یافت. اما یکی از اقدامات مهم در دولت فعلی کنترل نقدینگی است که در 8 ماه گذشته به علت مهار رشد افزایش نقدینگی دولت سیزدهم استقراضی از بانک مرکزی نداشته است.

محمد کهن‌دل
کارشناس اقتصادی
عامل افزایش تورم خرداد،‌حذف ارز دولتی است
علت افزایش تورم در خرداد ماه صرفاً حذف ارز ترجیحی است و به جرأت می‌توان گفت این روند گذراست. علاوه بر آن در 8 ماهه گذشته با توجه به اینکه دولت فعلی بدهی بانک مرکزی را پرداخت کرده و استقراض هم نداشته است، همین امر نشان از کنترل نقدینگی در کشور دارد. زیرا برخی دلایل همچون افزایش حقوق، تحریم و... موجب ایجاد تورم روانی در جامعه شده که همین تورم روانی مستقیماً به افزایش تورم اقتصاد در کشور منجر شده است. به هر حال به علت افزایش تورم نمی‌توان فراموش کرد که اقتصاد ایران نیازمند چنین جراحی بوده است. زیرا با شفافیت قیمت‌ها، منطقی کردن قیمت‌ها و... نه‌تنها بار هزینه دولت کاهش پیدا می‌کند بلکه مزیت‌های نسبی برای سرمایه‌گذاری ایجاد می‌شود.

مهراد عباد
عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
حذف دلار 4200 باعث افزایش سطح عمومی قیمت‌ها
متأسفانه در دولت قبلی چند ماه بعد از تخصیص ارز ترجیحی تعداد کالاهایی که ارز به آنها تعلق می‌گرفت کاهش یافت و همین تبعیض سایر بخش‌ها را تحت فشار بیشتری گذاشت. بنابراین 
وجود ارز ترجیحی در اقتصاد هر کشوری می‌تواند رانت و فساد ایجاد کند. در حال حاضر و با وجود اینکه حذف ارز 4200 تومانی در تورم فعلی سهم زیادی دارد اما دولت سیزدهم با اجرای آن گام‌های مؤثری در عرصه اقتصاد برداشته است. امیدواریم با اصلاحات ساختاری که این دولت در حوزه پولی بخصوص سیاست ارزی و حوزه صادرات، واردات می‌خواهد انجام دهد؛ صادرات و واردات (بخصوص واردات تولیدکنندگان در حوزه مواد اولیه) سهل‌تر شود.

احمدرضا فرشچیان
عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
جهش نرخ تورم در خرداد مربوط به دولت یازدهم
متأسفانه برخی دلیل جهش تورم در خرداد ماه را سیاست‌های اقتصادی دولت می‌دانند، در حالی که یکی از عوامل مهم، حذف ارز دولتی در اردیبهشت بود. از سوی دیگر این تورم صرفاً در این دولت ایجاد نشده و نرخ تورم از دولت یازدهم جهش افزایشی خود را آغاز کرد. علاوه بر آن دولت فعلی با توجه به استقراضی که در چند ماه گذشته نداشته است توانسته به اندازه قابل توجهی تورم را کنترل کند.

محمدرضا نجفی‌منش
عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
حذف ارز 4200 پیامدهای مثبتی در آینده دارد
یکی از اقدامات تأثیرگذار و مثبت در دولت سیزدهم حذف ارز ترجیحی بود؛ اقدامی که نه‌تنها با اجرای آن تورم زیادی ایجاد نخواهد شد بلکه رکود بازار را از بین برده و منجر به رونق اقتصاد نیز خواهد شد. بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد تنها 5 تا 6 درصد تورم در ماه‌های آینده می‌تواند مربوط به حذف ارز 4200 تومانی باشد. زیرا کالاهایی که با این ارز وارد کشور می‌شد به‌خاطر این ارز قیمت پایینی به آنها اختصاص می‌ یافت. به‌طوری که برای تولیدکنندگان فعال در کشور تولید محصولات صرفه اقتصادی نداشت.

حسن احمدیان
عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
بی‌ثباتی بازار با وجود ارز ترجیحی
دولت قبلی با اختصاص ارز ترجیحی به برخی کالاها موجب شد بی‌ثباتی در بازار رخ دهد و همچنین به‌صورت عادلانه مصرف‌کننده‌ها نیز از آن بهره‌مند نمی‌شدند. با حذف ارز ترجیحی احتمالاً بعد از مدتی قیمت دلار به ثبات رسیده و نوسانات بازار که به علت عدم ثبات قیمت آن بود از بین خواهد رفت. بنابراین با شکل‌گیری ثبات در نرخ دلار تولید داخلی دستخوش رونق شده و تولیدکنندگان بدون استرس از نوسانات بازار ارز می‌توانند برای گسترش محصولات خود برنامه‌ریزی کنند.

مهدیه ضیائیان
دبیر کمیته کارآمدی برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی
اصلاحات ساختاری، راهکار کاهش و حذف تورم
یکی از مهم‌ترین عوامل تورم، افزایش حجم نقدینگی در کشور است. بنابراین احتمالاً دولت در اصلاح ساختار مالی کشور ابتدا به اصلاح نظام بانکی بپردازد تا از پول‌پاشی‌ها جلوگیری کند. در گام بعدی نیز به شفاف‌سازی بودجه خواهد پرداخت. علاوه بر آن امیدواریم اصلاح نظام مالیاتی را نیز در پیش گیرد، زیرا در حال حاضر یک نظام ناکارآمد و غیرشفاف است که موجب افزایش مشاغل زیرزمینی و غیر مجاز شده است. بنابراین اگر این اصلاحات مهم صورت گیرد تورم نه‌تنها کنترل می‌شود بلکه از بین هم خواهد رفت.

حمید رضا صالحی
عضو اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران
دولت رئیسی رشد نقدینگی را مهار کرد
طبیعی است که حذف ارز 4200 بر تورم تأثیرگذار باشد زیرا اغلب اقداماتی که در اقتصاد یک کشور صورت می‌گیرد بر تورم تأثیرات خود را می‌گذارد و حذف ارز نیز از این امر مستثنی نیست.  اگر دولت سیزدهم نیز همانند دولت‌های قبلی استقراض  از بانک مرکزی را ادامه می داد و خلق نقدینگی بالایی را داشت تورم خیلی بالاتری را تجربه می‌کردیم اما دولت سیزدهم با کاهش مهاررشد و  خلق نقدینگی توانست تورم را مهار کند.  این امر را می‌توان در آمار به‌راحتی مشاهده کرد. به‌طوری که نقدینگی در سال 99 نسبت به 98 حدود 40 درصد و در اسفند 1400 نسبت به اسفند 99 حدود 36 درصد رشد داشته است.

راضیه شعبان
اقتصاددان
تورم، تحریم و جنگ روسیه و اوکراین
یکی از دلایل افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در کشور، جنگ روسیه و اوکراین است. در دولت‌های قبل سیاست آزاد‌سازی قیمت اتفاق افتاد اما به‌خوبی اجرا نشده و همین امر موجب شد صرفاً قیمت‌ها افزایش پیدا کند. 
در نتیجه انتظارات تورمی به علت همین سیاست اشتباه در کشور شکل گرفت. یکی دیگر از مواردی که بر تورم تأثیرگذار است تحریم‌ها است. به‌طوری که اگر تحریم‌ها برداشته و برجام نیز اجرا شود تجارت کشور رونق گرفته و همین امر موجب تغییر نرخ ارز و کاهش تورم می‌شود.
از سوی دیگر فشار افزایش تقاضا منجر به ترس در جامعه شده و به همین دلیل کالاها در بازار دستخوش افزایش قیمت شده است.

حسین رضوی‌پور
اقتصاددان
دولت سیزدهم تبعات حذف ارز 4200 را به جان خرید
حذف ارز ترجیحی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای اقتصاد کشور بود. اما شوک‌های روانی ناشی از اجرای آن منجر به افزایش تورم شد که با مدیریت مناسب این امر برطرف خواهد شد. 
با وجود اینکه دولت قبل باید حذف ارز را انجام می‌داد اما توان این کار را نداشت. 
دولت سیزدهم ناچار شد تبعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن را به جان خریده و به علت جلوگیری از آسیب‌های اقتصادی بیشتر فوراً  و بدون وقفه اقدام به حذف ارز 4200 تومانی کند. 
از سوی دیگر دولت باید در اصلاحات ساختاری حوزه پولی هدررفت‌های اقتصادی را در اولویت قرار دهد تا به نتایج مثبت دست یابیم.

محمدجواد نظرزاده
کارشناس اقتصادی
حذف ارز 4200 تومانی وظیفه دولت قبلی بود
اصلاحی که دولت فعلی در خصوص ارز انجام داد باید خیلی زودتر صورت می‌گرفت زیرا هرچه زمان بیشتری ارز ترجیحی در اقتصاد وجود داشته باشد نه‌تنها شکاف بیشتر می‌شود، بلکه تبعات منفی آن نیز افزایش پیدا می‌کند. 
به همین دلیل من معتقدم این حذف ارز 4200 تومانی باید در دولت دوازدهم رخ می‌داد تا از ایجاد مشکلات بیشتر جلوگیری می‌شد. 
از نظر سیاسی شاید به نفع دولت جدید بود که در همان روزهای اول حضور آقای رئیسی این طرح اجرا شود، اما به‌درستی و برای ایجاد تمهیدات لازم برای دهک‌های نیازمند این امر به تعویق افتاد.

علی حسن‌زاده
کارشناس اقتصادی
تورم حاصل عدم تعادل بین عرضه و تقاضاست
معمولاً افزایش قیمت‌ها یا تورم ناشی از مکانیزم ناهماهنگ عرضه و تقاضا است. 
بنابراین آمارهای منتشر شده از سوی ارگان‌های مربوطه نشان می‌دهد اقتصاد ایران با افزایش حجم نقدیندگی در سال‌های گذشته مواجه بوده، با روندی که اقتصاد ایران در پیش گرفت با مازاد و یا افزایش تقاضا در بازار مواجه شده‌ایم.
همچنین همسو با افزایش نرخ ارز قیمت تمام شده کالاهای موجود در بازار نیز افزایش پیدا می‌کند زیرا با بالا رفتن نرخ ارز مواد اولیه نیز گران شده که همین امر بر قیمت نهایی محصولات تأثیر‌گذار بوده و تورم یا افزایش قیمت‌ها را ایجاد می‌کند.

یاور دشتبانی
کارشناس اقتصادی
ارز ترجیحی بستری مناسب برای قاچاق
نکته اساسی درخصوص ضرورت حذف ارز ترجیحی مربوط به اختلاف قیمت‌ها است که همین امر موجب افزایش قاچاق در کشور می‌شد.  
تعرفه بالا برای واردات کالا اگر چه عامل مهمی در ایجاد شکاف قابل توجه بین قیمت کالا در داخل و خارج است اما باید در کنار دیگر سیاست‌ها، سیاست‌های ارزی و سایر سیاست‌های کلان مورد ارزیابی قرار گیرد.  
در حال حاضر علی‌رغم تعرفه‌های بالا محاسبه حقوق گمرک با نرخ ارز ترجیحی 4200 صورت می‌گیرد که به‌مراتب اثرگذاری منفی بالاتری بر پدیده قاچاق دارد.

مهشید عبدالسلامی
کارشناس اقتصادی
دلیل تورم افسارگسیخته،‌ اصلاح ارز ترجیحی بود
بدون شک قسمت اعظمی از علت افزایش نرخ تورم در خرداد امسال،‌ناشی از اصلاح ارز ترجیحی بود. اما باید اذعان کرد تبعات این اصلاح موقتی و گذراست.
از سوی دیگر نباید فراموش کرد که ارز ترجیحی در دولت قبلی حدود 70 تا 80 میلیارد دلار خسارت برای کشور داشت.
با اجرای حذف ارز 4200 تومانی دولت توانست از احتکارهایی که در کشور رخ می‌داد جلوگیری کند.

علی رهجو
کارشناس اقتصادی
الزام به اصلاح ارز ترجیحی 
​​​​​​​باتوجه به اینکه مجلس شورای اسلامی حذف ارز ترجیحی را تصویب کرد بنابراین دولت سیزدهم مجبور و موظف به اجرای آن بود. 
تورم در اقتصاد به معنای کاهش ارزش پول ملی است که در آن دو عامل عرضه و تقاضا نقش مهمی دارند به‌طوری که تولیدکننده قبل از اینکه کالاهای خود را به بازار عرضه کند، در زمان تعیین قیمت تمام شده نرخ آن را افزایش می‌دهد که یکی از عوامل آن هزینه‌های تولید است که مربوط به نرخ ارز می‌شود.
همچنین خلق نقدینگی در دولت‌های قبلی موجب افزایش تورم شده به طوری که در اسفند 1400 نسبت به اسفند 99 حدود 60درصد افزایش نقدینگی در کشور بود.

یوسف حیدری
 
در بزرگ آهنی موزه باز می‌شود. جایی که قرار است تاریخ به شکلی زنده روایت شود. موزه زنده زیارت همان جایی است که زائران امام هشتم(ع) در آن به قلب تاریخ سفر می‌کنند. از سفر امام رضا(ع) به خراسان تا انقلاب سال 57. بعد از عبور از در آهنی دیوار بزرگی مقابل چشم قرار می‌گیرد. حدیث سلسلة ‌الذهب و سفر امام هشتم(ع) به توس روی آن نقاشی شده است. راوی عبای سبز رنگی به تن کرده و دستاری به سر دارد. مردم می‌نشینند تا او ماجرای  این سفر امام رضا(ع) را روایت کند. پس از آن به کوچه‌های مشهد در روزهای انقلاب اسلامی می‌رسید و در حسینیه کرامت تصویری از امام خمینی(ره) و شعار مرگ بر شاه می‌بینید که شما را به روزهای انقلاب می‌برد. نمادهای آن روزگار یکی یکی در مسیر عبور از  محوطه موزه دیده می‌شود. ناگهان چند پسر نوجوان درحالی که شعار مرگ بر شاه می‌دهند از انتهای یکی از کوچه‌ها بیرون می‌آیند و خودشان را به خیابان می‌رسانند. مردمی که به تماشای موزه آمده‌اند ناخودآگاه با آنها همراه می‌شوند و سعی می‌کنند مقابل نیروهای گارد شاهنشاهی مقاومت کنند. از خیابان روبه‌رو چند زن و مرد درحالی که پارچه نوشته «نهضت ما حسینیه، رهبر ما خمینیه» را به دست دارند جلو می‌آیند. جمعیت تماشاگران با آنها همراه می‌شوند. انگار دوباره سال 57 و انقلاب اسلامی زنده شده است و مردم در کوچه پس کوچه‌های مشهد در جنب و جوشند. با عبور از روزهای انقلاب تصویری از جنگ و جبهه مقابل نگاه مردم قرار می‌گیرد. تصاویری از امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری با لباس نظامی در گوشه‌ یک سنگر همه را به یاد روزهای دفاع مقدس می‌اندازد. صدای تیراندازی و آژیر خطر فضای موزه را فرامی‌گیرد.
این تصویر البته تصویری مربوط به اواخر سال 98 است؛ روزهایی که همه‌گیری کرونا آرام آرام اماکن فرهنگی را به تعطیلی کشاند اما با فروکش کردن کرونا و فعالیت دوباره موزه‌ها و سایر مراکز فرهنگی، در موزه زیارت باز نشد و توسعه زیرساختی دو فاز دیگر آن که در روزهای کرونا می‌توانست اتفاق بیفتد و برای این روزها آماده شود، به طور کامل کنار گذاشته شد.
«موزه زنده زیارت با هدف بهره‌گیری کامل زائران امام رضا(ع) از زیارت و معارف رضوی با پیشنهاد آیت‌الله رئیسی زمانی که تولیت آستان قدس را برعهده داشتند ساخته شد. موزه‌های زنده سال‌هاست در برخی از کشورهای دنیا فعالیت می‌کنند و مردم در این موزه‌ها خودشان را در متن وقایع تاریخی می‌بینند و وقایع را با همه وجود لمس می‌کنند. نگاه فرهنگی آیت‌الله رئیسی به پتانسیل‌های مشهد و آستان قدس عامل اصلی شکل‌گیری موزه زنده زیارت بوده. ایشان تأکید داشتند هر زائری که به مشهد سفر می‌کند جدای از راه‌های گردشگری باید زمینه کسب فضایی را برای او فراهم کنیم تا از حوزه معارف رضوی و امام رضا(ع) و همین طور هویت تاریخی مشهد بهره بگیرد. آیت‌الله رئیسی تأکید داشتند جوانان جنگ را ندیده‌اند و درد روزهای سخت انقلاب را نچشیده‌ا‌ند. آنها از بسیاری از فتنه‌ها بی‌خبر هستند و اطلاعات کافی از این بابت ندارند. بنابراین زائران بویژه زائران جوان باید ضمن زیارت، با انقلاب اسلامی نیز آشنا شوند اما بعد از رفتن آیت‌الله رئیسی از آستان قدس پروژه موزه زنده زیارت با چالش‌هایی مواجه شد تا اینکه دیگر کاملاً تعطیل شد.»
این را مهدی ابوالقاسمی مدیر سابق موزه زنده زیارت می‌گوید. او با اشاره به اینکه بسیاری از کشورهای دنیا برای نشان دادن وقایع تاریخی و اتفاقات مهم گذشته‌های دور و نزدیک به سمت و سوی برپایی موزه‌های زنده می‌روند به نمونه‌های خارجی موزه زنده در دنیا اشاره می‌کند و می‌گوید: «این نمونه‌ها هم از نظر محتوایی و هم از نظر جغرافیایی در برخی از کشورهای اطراف مثل امارات و همین طور امریکا و برخی کشورهای اروپایی فعال هستند و با استقبال مردم نیز مواجه شده‌اند. نمونه آن موزه‌ زنده‌ جنگ واترلو (جنگ تاریخی میان فرانسه و انگلیس) است که بازدیدکنندگان می‌توانند در جریان جنگ شرکت کنند. موزه زنده یک تجربه جدید برای مخاطب می‌سازد. یعنی مخاطب به جای اینکه کنار بایستد و تماشا کند خود را در دل وقایع تاریخ می‌بیند. در مورد نمونه‌های تاریخی موزه زنده هم می‌توان به مجموعه موزه زنده بلک کانتری که یک موزه زنده در فضای باز در دادلی انگلیس است اشاره کرد. در این موزه ساختمان‌های تاریخی بازسازی ‌شده است. یکی دیگر از موزه‌های زنده کشتی نوح است که در امریکا ساخته ‌شده است. با توجه به ویژگی‌های شهر مشهد موزه زنده در موزه زیارت مجموعه‌ای با فناوری کامل بود که می‌توانست در ابعاد معرفی جذاب زندگی امام رضا(ع) و تاریخ مشهد به زائر کمک کند. در حوزه گردشگری هم می‌توانست الگوی جدیدی باشد. متأسفانه گردشگری را پدیده‌ای می‌بینیم که ارتباطی با معارف ندارد اما به اعتقاد من می‌توان در حوزه گردشگری محصولی ارائه داد که برگرفته از معارف باشد. مجموعه موزه زنده زیارت در این راه گام بر‌داشت و یک کار فرهنگی و اقتصادی ارائه داد. به اعتقاد من زائرین مشهد و کسانی که با نیت زیارت امام رضا(ع) وارد مشهد می‌شوند درگیر فضاهایی که هیچ ابعاد فرهنگی و سنتی و هویتی ندارد، می‌شوند. موزه زیارت می‌توانست تجربه جدیدی باشد که زائر را در کنار زیارت وارد فضای متفاوتی کند. متأسفانه بعد از رفتن آیت‌الله رئیسی از تولیت آستان قدس و علی‌رغم نظر مثبت تولیت بعدی، شد عملاً این حرکت دچار اختلال و در نهایت متوقف شد. امیدواریم مسئولان تولیت آستان قدس تجدیدنظر جدی کنند.»
مدیر سابق موزه زیارت با اشاره به اینکه فاز اول موزه از پاییز 97 افتتاح و تا اوایل بهمن 98 فعالیت داشت از استقبال زائران و مجاوران امام هشتم(ع) می‌گوید: «با اینکه مجموعه کامل نبود اما با استقبال خوبی مواجه شد. همچنین ایامی که زائر کمتر به مشهد می‌آمد دانش‌آموزان و خانواده‌های مشهدی استقبال خوبی از موزه‌ زنده‌ زیارت داشتند. حتی در نوروز سال 98 ظرفیت بازدید از موزه کامل بود. فاز اول موزه زیارت در کارخانه نخ‌ریسی اجرا شد. فضای کلی زمین کارخانه نخ‌ریسی 65 هزار مترمربع است و فاز اول در فضای 5 هزار متر مربع به اجرا درآمد. درواقع موزه زنده زیارت در سه‌ فاز طراحی‌ شده بود. فاز اول از شهادت امام موسی کاظم(ع) تا امامت امام رضا(ع) که فاز اصلی بود. فاز دوم از شهادت امام رضا(ع) تا دوران پهلوی اول و فاز سوم همین فازی بود که افتتاح شد و مربوط به دهه 40 و 50 شمسی تا سال‌های دفاع مقدس بود. شروع فعالیت موزه با چهلمین سال پیروزی انقلاب همزمان شد و به همین مناسبت ابتدا فاز سوم را افتتاح کردیم. قرار بود فازهای بعدی را شروع کنیم که متأسفانه به یکباره متوقف شد.»
چرایی متوقف شدن موزه زنده زیارت سؤالی است که ابوالقاسمی در پاسخ به آن می‌گوید: «هنوز پاسخ درستی برای آن پیدا نکردیم، چراکه این موزه حمایت تولیت آستان را دارد. اینکه چرا در بدنه آستان قدس کار جلو نرفته‌ است سؤال بزرگی است که هنوز پاسخی برای آن نگرفتیم. زمانی‌ که حجت الاسلام مروی به تولیت آستان قدس رضوی منصوب شدند در مردادماه 98 از مجموعه بازدید کردند و کار را پسندیدند و گفتند ما باید برای نسل‌های جدید که قبل از انقلاب و خیلی ایام بعد از انقلاب را ندیده‌اند، محیطی آماده کنیم که این مسائل را خوب لمس و درک کنند؛ موزه زنده این خاصیت را دارد. همین طور تأکید کردند کار‌های خوب و فاخری شده، دوستان زحمات خوبی کشیده‌اند؛ باید روی اینجا کار شود تا بتوانیم در ادامه به تاریخ دوران امام رضا(ع) و زیارت توأم با معرفت که مورد نظر دوستان هم هست، بپردازیم. نگاه ایشان دقیق و درست بود و موزه زنده با توصیه ایشان باید ادامه پیدا می‌کرد ولی متأسفانه کار با وجود آنکه حجت‌الاسلام مروی پیگیر بودند ادامه پیدا نکرد و پروژه موزه زنده زیارت همچنان خاک می‌خورد و در معرض تخریب و از بین رفتن است.» حجت‌الاسلام گنابادی‌نژاد رئیس سابق سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس هم هدف از راه‌اندازی موزه زیارت را غنای وقت زائران عنوان کرده و می‌گوید: «موزه زنده زیارت در دوره آیت‌الله رئیسی راه‌اندازی شد که هشت مرحله داشت و هم‌زمان با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب پیش از همه مرحله هشتم آن اجرا شد. کار قوی و مفصل و بر پایه پژوهش‌های زیادی انجام ‌شد و مکانی بود که می‌توانست نیمی از روز یک زائر را پر کند و باعث آگاهی و معرفت بخشی او شود. بعد از اجرای فاز اول و تغییر در تولیت آستان ادامه این پروژه متوقف شد.»
دکتر عبدالحمید طالبی رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس با رد تعطیلی و توقف موزه زنده زیارت می‌گوید: «این پروژه دو سال به‌دلیل شیوع ویروس کرونا متوقف شده بود و هیچگاه قرار نبوده برای همیشه تعطیل شود.» طالبی اطلاعات بیشتری درباره دلایل ادامه پیدا نکردن فازهای بعدی و زمان بازگشایی موزه ارائه نکرد اما پیگیری‌ها نشان می‌دهد این موزه قرار است تبدیل به سوغات سرایی با عنوان کارخانه نوآوری در حوزه گردشگری شود.

زهرا کشوری

جنگل‌های زاگرس از کهگیلویه تا فارس و از فارس تا خوزستان زرد و نارنجی شده‌اند، اما تقویم می‌گوید تا پاییز زمان زیادی مانده است؛ روی زرد جنگل‌های زاگرس وسط بهار و تابستان پر از آفت و بیماری‌ای است به نام پروانه سفید برگ‌خوار بلوط. این پروانه مثل خوره به جان زاگرس افتاده و برگ‌ برگ تنش را می‌خورد؛ آفتی که شولای سبز تابستانه را از چین‌های زاگرس استان به استان و شهر به شهر و روستا به روستا و خانه به خانه می‌گیرد. چند روزی است که شبکه‌های اجتماعی محلی برای ابراز دلنگرانی فعالان محیط‌‌زیست ایران شده‌اند.معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به‌دنبال همین دلنگرانی‌ها از تشکیل کارگروهی به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور و تهیه سندی تحت عنوان «سند احیای جنگل‌های زاگرس» خبر می‌دهد.   پروانه سفید برگ‌خوار بلوط مثل خوره به جان جنگل‌های زاگرس افتاده و تاکنون 60 هزار هکتار از جنگل‌های بلوط را بیمار کرده است. این آفت نابهنگام در حال گسترش به سایر استان‌های زاگرس‌نشین است.
منبع 40 درصد آب شیرین کشور
جنگل‌شناسان زاگرس را یکی از ریه‌های ایران می‌دانند. جنگل‌های کوهستانی زاگرس 11 استان را دربرمی گیرد و 40 درصد منابع آب شیرین کشور را در خود ذخیره دارد. همچنین بلوط‌های چندهزارساله دیوار دفاعی در مقابل هجوم ریزگردهای خارجی از سمت غرب، شمال‌غرب و جنوب به ایران هستند. بزرگ‌ترین جمعیت عشایری کشور هم در دل جنگل‌های زاگرس زندگی می‌کنند و این عدد بزرگ نشان می‌دهد که زاگرس چه جایگاهی در امنیت غذایی کشور بازی می‌کند.
امید سجادیان یکی از فعالان حوزه محیط‌‌زیست می‌گوید: «پروانه جوانه‌خوار فقط به سبزینه برگ‌ها حمله نمی‌کند، هر جایی که نور باشد هجوم می‌آورد، سکونتگاه‌ها و روستاها هم از دست این پروانه در امان نیستند!» فیلم‌های منتشر شده توسط او نشان می‌دهد که دیوار خانه‌های روستایی زیر بال هزاران پروانه سفید برگ‌خوار بلوط پنهان شده‌اند. این آفت در و دیوارهای اصطبل های دام‌ منطقه را هم به تصرف درآورده‌ است. آنها هر جا که منبع نور را می‌بینند به تسخیر درمی‌آورند. مردم با جاروی دستی سعی می‌کنند از هجوم پروانه‌ها جلوگیری کنند، اما به گرد پای این آفت که زاگرس و زاگرس‌نشینان را نشانه رفته نمی‌رسند. بلوط‌ها در خیابان‌ها هم زیر پرواز پروانه‌ها خشک و زرد شده‌اند.
یکی دیگر از فعالان می‌گوید: «ایجاد مطالبه ملی برای نجات جنگل‌های زاگرس از آفت پروانه سفید برگ‌خوار وظیفه هر ایرانی است!» فعالان محیط زیست پویشی به نام «زاگرس را نجات دهید» را برای نجات جنگل‌های زاگرس از آفت پروانه‌های سفید برگ‌خوار تشکیل داده‌اند. محمد داسمه، وکیل پایه دادگستری فعال در حوزه محیط‌‌زیست می‌گوید: «سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، مؤسسه تحقیقات، استادان، دانشگاهیان، فعالان متخصص و... فکری به حال بلوط‌های زاگرس در استان کهگیلویه و بویراحمد کنید. این سرمایه ملی در حال نابودی است.» اعضای انجمن احیا هم می‌گویند: «بلوط هویت فرهنگی و تاریخی ما است، آنچه پیش چشم‌مان تلف می‌شود تنها یک درخت نیست، خویشاوند خونی ما است، در قحطی‌ها نجاتمان داده است.»
برخی از متخصصان جنگل و تنوع زیستی در زاگرس اعتقاد دارند، آفت پروانه سفید برگ‌خوار بلوط‌  بیش از نیم قرن در ایران و زاگرس ظهور کرده و هر سال گسترش بیشتری داشته و هزاران بلوط را از بین برده است. آنها پیش‌بینی تلخی دارند که فعالان حوزه محیط‌‌زیست دعا می‌کنند هرگز به وقوع نپیوندد. آنها احتمال می‌دهند تا پنج سال آینده دیگر نقطه‌ای از جنگل زاگرس نماند که از این آفت در امان باشد. بیشترین خسارت را جنگل‌های بلوط باشت از پروانه سفید برگ‌خوار دیده‌اند. فعالان حوزه منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد می‌پرسند، منابع طبیعی و آبخیزداری استان تا الان به چه کاری مشغول بوده که آفت زاگرس در این منطقه از بلوط‌های باشت جز تن و روی زرد چیزی باقی نگذاشته است؟
ایجاد تعادل بیولوژیکی
شعبانیان، معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور می‌گوید:«حساسیت خوبی در سطح ملی و دولت برای حفاظت از جنگل‌های زاگرس ایجاد شده و کارگروهی در همین رابطه به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور با عضویت وزرا و استانداران مناطق زاگرس‌نشین تشکیل شده است.»
او با بیان اینکه در این کارگروه سند احیای جنگل‌های زاگرس به‌عنوان سند بالادستی برای حفاظت از این جنگل‌ها مطرح شده است، می‌گوید: ذیل این سند، اقدامات منطقه‌ای و بخشی نیز انجام خواهد شد.
معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور یکی از این اقدامات در راستای تعادل بیولوژیکی جنگل‌های زاگرس را مشارکت واقعی مردم عنوان می‌کند و می‌گوید: «وقتی مشارکت مردم را شاهد خواهیم بود که آنان، منفعت خود را در حفظ جنگل‌های زاگرس بدانند، یعنی مردم نگران تخریب جنگل باشند.»شعبانیان یکی از مشکلات حاد امروز جنگل‌های زاگرس را وجود آفت‌ و بیماری می‌داند و می‌گوید: «این آفات و بیماری‌ها نتیجه فعالیت‌هایی است که باعث به‌هم خوردن تعادل زیستی و اکولوژیکی بوم سازگان زاگرس شده است.»منظور او از فعالیت‌های انسانی؛ جاده‌سازی‌ها، معدن‌کاوی‌ها، سدسازی‌ها و ساخت‌وسازهای فرا قانونی است. بودجه‌ای که به برخی از این پروژه‌ها می‌رسد بویژه در حوزه سدسازی بسیار بیشتر از بودجه سالانه سازمانی مثل منابع طبیعی و آبخیزداری است.
شعبانیان، آفت جوانه‌خوار، برگ‌خوار، بذرخوار و بیماری زغالی بلوط را از جمله آفت‌هایی می‌داند که زاگرس با خطر آن مواجه شده است و هشدار می‌دهد: «اگر کنترل نشود، ممکن است بیماری‌های بیشتری شایع شود.»
او مقابله با این آفت‌ها را نیازمند کار علمی و برنامه‌های کوتاه، میان و بلندمدت می‌داند و می‌گوید: «در کوتاه‌مدت باید سمپاشی در جنگل‌های زاگرس انجام شود تا کانون بحرانی طی سه چهار سال نجات پیدا کند؛ البته سمپاشی هایی به‌صورت ترکیبات بیولوژیکی انجام می‌شود که کم‌خطر بوده و عواقب کمتری خواهد داشت.» سمپاشی‌ها البته راه‌حلی موقتی است. شعبانیان می‌گوید: «این سمپاشی‌ها نیز نباید طولانی مدت انجام شود و اگر فقط متکی به این روش باشیم، ممکن است عوارض نامطلوبی برای جنگل بویژه حشرات و موجودات زنده داشته باشد، بنابراین پس از بازه زمانی سه چهار ساله باید متوقف شود، ضمن اینکه زمان سمپاشی در هر منطقه باید به تشخیص کارشناسی کمیته گیاه‌پزشکی و اکولوژیکی صورت گیرد.»
ایستگاه بی‌پولی، جایگاه همیشگی منابع طبیعی!
امیرمسعود جلالی، مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت سازمان منابع طبیعی، تخصیص فوری اعتبارات لازم را تنها راه جلوگیری از گسترش این خزان می‌داند و به رکنا می‌گوید: «متأسفانه اعتبارات بحرانی مخصوص مبارزه با آتش‌سوزی و آفات جنگلی هنوز به سازمان منابع طبیعی کشور اختصاص پیدا نکرده، این در حالی است که ما بارها از دولت درخواست کرده‌ایم تا نگاهی بحرانی به مسائلی نظیر آفت زدن جنگل یا وقوع حریق داشته باشد و اعتبارات بحرانی ویژه‌ای برای این منظور به سازمان منابع طبیعی تخصیص دهد؛ زیرا ما زمانی می‌توانیم با آفات و آتش‌سوزی‌ها بخوبی مبارزه کنیم که اعتبارات مورد نیاز بسرعت اختصاص پیدا کند.» واکنش جلالی، واکنش تازه‌ای نیست. اعتباری که به سازمان جنگل‌ها می‌رسد تقریباً خرج پرداخت حق و حقوق کارکنان این سازمان می‌شود. کارشناسان و مدیران مختلف این سازمان در مقابل هر اتفاقی که در حوزه منابع طبیعی می‌افتد همیشه همین واکنش را دارند؛ بودجه‌ای برای اجرای عملیات نیست. این بار اما اگر دیر بجنبیم سایه زاگرس از سر ایران کم می‌شود و 11 استان کوهستانی و جنگلی کشور به بیابان تبدیل می‌شوند!

روز گذشته تصاویر جدیدی از علیرضا شجاع‌نوری در نقش «سلمان فارسی» رونمایی شد. نقش سلمان فارسی را در مجموعه تلویزیونی سلمان فارسی سه بازیگر در سه مقطع کودکی و نوجوانی، جوانی، میانسالی و پیری ایفا می‌کنند که علیرضا شجاع‌نوری در این سریال نقش دوران میانسالی و پیری سلمان فارسی را بازی می‌کند.

​​​​​​​همزمان با آغاز تصویربرداری مجموعه تلویزیونی «سلمان فارسی» به کارگردانی داوود میرباقری در شهرک دفاع مقدس، از تصویر علیرضا شجاع‌نوری بازیگر نقش «سلمان فارسی» رونمایی شد. نقش سلمان فارسی را در مجموعه تلویزیونی سلمان فارسی سه بازیگر در سه مقطع کودکی و نوجوانی، جوانی، میانسالی و پیری ایفا می‌کنند که علیرضا شجاع‌نوری در این سریال نقش دوران میانسالی و پیری سلمان فارسی را بازی می‌کند.

​​​​​​​رونمایی از تصویر علیرضا شجاع‌نوری بازیگر نقش سلمان‌ فارسی در پروژه بزرگ «سلمان فارسی» به کارگردانی داوود میرباقری، تمرکز روی این سریال را بیشتر کرد. این کارگردان که از اواسط دهه شصت با ساخت سریال «گرگ‌ها» مورد توجه قرار گرفت، در بیش از سی سال شش سریال تاریخی و دینی ساخته که اغلب آنها پربیننده بوده اند. کارنامه او در سینما و تلویزیون به یک اندازه، اهمیت و درخشش ندارد و وزن و وقار بخش تلویزیونی این کارنامه غنی‌تر است.
به‌ واسطه حضور میرباقری در حوزه سریال‌سازی شاید به او به اندازه یک کارگردان متوسط سینما توجه نشده است، در حالی که تلاش وی در حوزه‌ای که به آن علاقه‌مند بوده به اندازه چندین فیلم سینمایی اهمیت دارد و تجربه‌های خلاقانه او سرمشق نسل بعد بوده است؛ نسلی که در ساخت سریال‌های عظیم تاریخی، به استانداردهای میرباقری نزدیک نشده و او همچنان در این حوزه، تراز محسوب می‌شود. میرباقری سال‌ها رؤیای ساخت سریالی درباره صحابه پیامبراکرم(ص) از جمله سلمان را در سر داشت تا بالاخره با همکاری مدیران سیما این رؤیای بزرگ محقق شد و او در شصت و چند سالگی روی صندلی مجموعه‌ای عظیم نشست که از جنس «امام علی(ع)» و «مختارنامه» است. سریالی پربازیگر و پرلوکیشن که تولید آن چند سال طول خواهد کشید. بسیاری از کارگردان‌هایی که در دهه شصت فعالیتشان را در تلویزیون و سینما شروع کردند، این روزها در بازنشستگی به سر می‌برند و آثارشان کمتر توجه کسی را  برمی‌انگیزاند، اما میرباقری هنوز در مرکز توجه است و حتی مخاطبانی که شیفته تماشای آثار تاریخی و مذهبی نیستند، تمایل دارند چند قسمت از سریال‌های او را ببینند.
وی در روایت قصه‌های آشنای تاریخی (مثل زندگی، خلافت و شهادت حضرت امیرالمؤمنین(ع)) یا واقعه کربلا، قیام مختار و... علاوه بر وفاداری به مستندات شیعی، هنر و خلاقیتی دارد که در نمونه‌های مشابه دیگر، کمتر می‌توان سراغ گرفت. روایت پرتعلیق و جذاب او از دوران خلافت علی‌ابن‌ابیطالب(ع) که در دهه هفتاد از تلویزیون پخش شد، در حوزه سریال‌سازی تاریخی و دینی یک اتفاق محسوب می‌شد. این سریال بارها به شکل‌ها و قالب‌های مختلف از تلویزیون پخش شده و همچنان دیدنی است. میرباقری که در دیالوگ‌نویسی و شخصیت‌پردازی مهارتی منحصربه‌فرد دارد در «مختارنامه» تمام تجربه‌های قبلی را به بهترین شکل به کار برد. «مختارنامه» در روایت، صحنه‌پردازی و دیالوگ‌نویسی، پخته‌ترین تجربه میرباقری و به اندازه چندین فیلم سینمایی، باارزش و دیدنی است. 
«سلمان فارسی» ششمین سریال او از این منظر برای ما ایرانیان اهمیت دارد که سلمان، ایرانی است و رابطه او با پیامبراکرم(ص) به‌عنوان صحابی خاص، در تاریخ مورد توجه بوده است. این روزها که از سریال‌های تلویزیونی کمتر استقبال می‌شود و جامعه نسبت به تماشای سریال‌ها سرد و بی‌تفاوت است، «سلمان فارسی» با توجه به سابقه کارگردان، موضوع و ترکیب بازیگرانش یک اتفاق خوب برای تلویزیون محسوب می‌شود.
 «سلمان فارسی» حتی اگر به اندازه «امام علی(ع)» یا «مختارنامه» باشکوه و حیرت‌انگیز نباشد، به اندازه «معصومیت از دست رفته» تماشایی است. میرباقری در «مختارنامه» نشان داد در اوج پختگی است. کارگردانی هنرمندانه، صحنه‌های شلوغ جنگی و روایتی یکدست و جذاب از داستانی پرشخصیت، تماشای این سریال را به تجربه‌ای دلنشین تبدیل کرده بود؛ اتفاقی که احتمالاً با «سلمان فارسی» تکرار خواهد شد.
​​​​​​​