بیتا  میرعظیمی
اواخر هفته گذشته انجمن پرنده‌شناسی خاورمیانه، ایران را از ارسال برنامه‌ها و پروپوزال‌هایی برای دریافت منابع مالی با هدف حمایت از گونه در حال انقراض «میش مرغ» بازداشت! این انجمن اعلام کرده است به‌دلیل قرارگیری ایران در لیست تحریم‌ها و عدم امکان برقراری تبادلات مالی با کشور ما نمی‌تواند میش مرغ ایرانی را حمایت کند. مدیر پروژه حفاظت مشارکتی از «میش مرغ»، تحریم‌های اعمال شده طی بیش از 4 دهه گذشته علیه ایران را ناعادلانه دانسته و به «ایران» می‌گوید: اینکه بهانه تحریم‌ها باعث می‌شود که برخی از کشورها از جمله ایران از دریافت منابع مالی به هر اندازه‌ای محروم شوند، نوعی بی‌عدالتی در حق حیات‌وحش و محیط‌ زیست جهانی است.
میش مرغ بوکان که به عروس این شهر نیز معروف است جزو بزرگ‌ترین پرندگان گیاهخوار بوده و سنگین‌ترین پرنده قادر به پرواز با مسافتی طولانی لقب گرفته که این روزها خطر انقراض بشدت این پرنده بسیار زیبا را تهدید می‌کند. میش مرغ برای محیط‌ زیست ایران ارزش همسان با یوزپلنگ دارد.
 «سیدمهدی نبی یان» مدیر پروژه حفاظت مشارکتی از «میش مرغ» به «ایران» می‌گوید: «انجمن پرنده شناسی خاورمیانه (OSME) اخیراً طرحی را برای ارائه منابع مالی به شرایط بحرانی گونه «میش مرغ‌ها» در خاورمیانه و کشورهای صاحب این پرنده در حال انقراض اختصاص داد. آنها فراخوانی را برای ارسال برنامه‌ها و پروپوزال‌هایی برای حفاظت از میش مرغ‌ها صادر کردند تا پس از بررسی‌های لازم، کمک‌های مالی را به مشمولین ارائه دهند. اما متأسفانه در برنامه مذکور اعلام شده است که ایران و روسیه به‌دلیل قرارگیری در لیست تحریم‌ها و عدم امکان برقراری تبادلات مالی با این دو کشور، امکان ارائه برنامه و پروپوزال برای جذب منابع مالی در حمایت میش مرغ‌ها را ندارند. در حقیقت انجمن پرنده شناسی خاورمیانه مستقیماً ما را از دریافت کمک‌های مالی محروم نکرده است؛ بلکه این اقدام از تأثیرات ثانویه تحریم‌ها در حفاظت از حیات‌وحش کشور می‌باشد.»
تأثیر مخرب تحریم‌ها بر حیات وحش
وی می‌افزاید: اینجاست که ما تأثیرات تحریم‌های جهانی علیه ایران را بخصوص در پروژه‌های محیط‌ زیستی به وضوح مشاهده کرده و عمق آن را لمس می‌کنیم. در حقیقت بسته شدن مبانی تبادلات مالی ناشی از تحریم‌های ظالمانه علیه ایران، امکان ارائه حمایت‌ها و کمک‌های مالی انجمن‌های جهانی برای حفاظت از حیات‌وحش را نیز سلب کرده است. این در واقع نشان دهنده تأثیرات غیرمستقیم تحریم‌ها در بحث‌های حفاظت از حیات‌وحش است.
به گفته مدیر پروژه حفاظت مشارکتی از «میش مرغ» البته این نکته را نیز باید متذکر شد که چنین حمایت‌های مالی، حمایت‌های کلانی نبوده و نهایتاً بین 5تا15 هزار دلار است؛ که آن هم توسط خود دولت و انجمن‌های محیط‌ زیستی تأمین می‌شود. اما به هر حال این میزان حداقلی نیز می‌تواند کمکی برای امور حفاظتی گونه‌های کمیاب در کشور باشد، ضمن اینکه این مبالغ توسط کشورهای توسعه یافته و در خط مقدم تخریب محیط‌ زیست تأمین می‌شود. در همین راستا نیز بسیاری از سازمان‌ها و انجمن‌های محیط‌ زیستی، کمک‌ها و حمایت‌های مالی را برای حفاظت از محیط‌ زیست اختصاص می‌دهند، اما اینکه بهانه تحریم‌ها باعث می‌شود که یکسری از کشورها از جمله ایران از این منابع مالی به هر اندازه‌ای که هست محروم شود، نوعی بی‌عدالتی در حق حیات‌وحش ما بشمار می‌رود.
محیط‌ زیست موضوعی جهانی است
«سیدمهدی نبی یان» تصریح می‌کند: محیط‌ زیست یک موضوع فرا ملی بوده و محدود به مرزهای داخلی کشورها نیست. واقعیت این است که تحریم‌ها، بزرگ‌ترین لطمه را تنها به دولت‌ها و معیشت مردم وارد نمی‌کند؛ چرا که مهم‌ترین و عمیق‌ترین لطمه به محیط‌ زیست جهان و نه فقط کشور‌ها وارد می‌شود. وزارت امور خارجه و فعالان حوزه بین‌الملل کشور باید با مکاتبه و ارتباط برقرار کردن با سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل، مهم‌ترین دغدغه فعالان محیط‌ زیست و بحث لطمه‌ای را که تحریم‌ها به حیات‌وحش و محیط‌ زیست دنیا وارد می‌کند ، پیگیری کنند. چگونه است که بسیاری از تبادلات مالی در برخی از امور نظیر ورود غذای سگ و گربه‌ها بدون سختگیری‌های آنچنانی انجام می شود؟! اما زمانی که قرار است به پروژه‌های حمایتی کمک‌های مالی شود، ما حتی امکان شرکت در فراخوان‌ها و برنامه‌های انجمن‌های محیط‌ زیستی به‌واسطه تحریم‌ها را نداریم. حقیقت آن است که این مؤسسات، مقصر عدم ارائه کمک‌های مالی نیستند، چرا که آنها بواسطه وجود تحریم‌ها محدودیت‌هایی برای تبادلات مالی داشته و همین امر نیز دست آنها را برای ارائه کمک به کشورهای در لیست تحریم بسته است.
اعتراض جهانی برای رفع تحریم‌ها
 نبی‌یان ، تحریم‌های اعمال شده طی 40 سال و اندی گذشته علیه ایران را ناعادلانه دانسته و می‌گوید: این تحریم‌ها اجزای سیستم کشور را تحت تأثیر قرار داده و در نهایت نیز به تخریب محیط‌ زیست می‌انجامد. حقیقت آن است که موضوعات محیط‌ زیستی، ظرفیت به مراتب بالاتری برای حساس کردن مردم جهان و فعالان حقوق بشر دارد. محیط‌ زیست تأثیر جهانی دارد و اگر تکنولوژی‌های به روز پایش و پالایش محیط‌ زیستی در دسترس نباشد دودش تنها به چشم مردم آن کشور نرفته کل دنیا را متأثر می‌کند، کما اینکه گرمایش زمین و تغییر اقلیم تنها در مرز یک کشور انجام نشده و مجموعه این اتفاقات لطمات جبران‌ناپذیری را به آینده سیاره زمین وارد می‌کند.
مدیر پروژه حفاظت مشارکتی از «میش مرغ» می‌افزاید: در حقیقت این رخداد، فرصت بزرگی برای دستگاه‌های وزارت امورخارجه و مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی به منظور ارائه یک فراخوان یا اعتراض بین‌المللی با هم‌افزایی گروه‌های محیط‌ زیستی جهانی بشمار می‌رود. اعتراضی جهانی علیه تحریم‌های ناعادلانه علیه ایران؛ اگر مردم جهان متحد شده و گروه های فعال جهانی کمپینی بین‌المللی علیه تحریم‌ها و علیه ظرفیت‌های محیط‌ زیستی به راه‌ اندازند، می‌توانیم حقانیت کشورمان را به گوش همه مردم دنیا برسانیم. در این مسیر نیز به راه انداختن کارزاری بین‌المللی از سوی تمامی فعالان محیط‌ زیست کشور و جهان، برای اعمال فشار به سازمان‌ها و گروه‌های بین‌المللی با هدف نقض تحریم‌ها علیه پروژه‌های محیط‌ زیستی می‌تواند اقدامی مؤثر باشد. وزارت امور خارجه کشورمان باید در این مسیر از ظرفیت گروه‌های مردمی برای حفاظت از محیط‌ زیست استفاده کرده و بستری مناسب جهت برانگیختن ظرفیت مردم  خواهان آزادگی و طرفدار محیط‌ زیست در سراسر جهان فراهم نماید.

حمیده گودرزی
شوش، شهری با قدمتی هفت هزار ساله و تنها شهرستان کشور که با وجود داشتن دو پایگاه میراث جهانی شوش و میراث جهانی چغازنبیل، وضعیت محوطه‌های باستانی آن در مناطق محلی و شهری به قدری تأسف بار است که شایسته‌اش نیست. این کهن شهر باستانی که هم اکنون با مشکلات عدیده‌ای روبه رو است به گواه تاریخ نویسان و باستان‌شناسان روزگاری مهد تمدن ایران زمین بوده و همواره از آن به‌عنوان مرکزی بزرگ با چندین شهر و آبادی و حومه و دارای نیایشگاه‌های متعدد، قلعه‌ها و قصرهایی باشکوه و سر به فلک کشیده و بازارهای پررونق یاد می‌شده اما طی سالیان متوالی متأثر از رویدادهای تاریخی دستخوش تکانه‌های بسیار شده است که هم اکنون نیاز به توجه مسئولان در حوزه میراث فرهنگی دارد.
رئیس مؤسسه باستان شناسی دانشگاه تهران ضمن تأیید وضعیت نامناسب محوطه تاریخی این شهر به «ایران» می‌گوید: «متأسفانه با وجود تلاش‌های ارزنده‌ مسئولان و مدیران حوزه میراث فرهنگی، وضعیت شهر و محوطه‌های باستانی شوش در‌ شأن نام بلند آوازه‌اش نیست. در واقع در تمام دنیا نمونه چنین شهرهای بزرگی همانند ایوان کرخه که قصه‌های تاریخی بسیار شنیدنی در دل خود دارند از جایگاه بسیار بالایی برخوردار هستند. اما شوش و محوطه‌های باستانی آن حتی از شرایط حفاظتی مناسب برخوردار نبوده و حضور عشایر در این مناطق بخصوص در اطراف ایوان کرخه می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد که باید به این وضعیت سروسامان داده شود.»
دکتر مصطفی ده پهلوان با بیان اینکه با انجام یک روایت خوب از چنین شهرهایی می‌توان باعث افزایش سواد میراثی مردم شد، می‌افزاید:«متأسفانه اعتبارات مالی ادارات و پایگاه‌های میراث‌ فرهنگی کافی نیست. اما به طور قاطع می‌گویم که شوش از مهم‌ترین محوطه‌های باستانی ایران بوده و باید بودجه‌های بسیار کلان‌تر -حتی از تخت جمشید و پاسارگاد - به این شهر اختصاص یابد. در واقع اگر یافته‌های شوش به‌خوبی مدیریت شود و فعالیت‌های فرهنگی که در این خصوص صورت گرفته به نمایش گذاشته شود، به قطع وضعیت حفاظتی و فرهنگی مردم در این زمینه دچار تحول خواهد شد. در واقع شوش باید کانون جشنواره‌ها، سمپوزیوم‌های فرهنگی و نمایشگاه‌ها باشد و در صورت توجه به این موضوع است که ضمن ارتقای سرانه میراث فرهنگی خوزستان می‌توان با حضور گردشگران ایرانی و خارجی ایجاد اشتغال‌زایی کرد.»به گفته این باستان‌شناس: «واقعاً مایه تعجب است که شوش جدی گرفته نشده است. حدود 150 سال انواع و اقسام باستان‌شناس در شوش کاوش‌های باستان‌شناسی انجام داده‌اند که نتایج آن باید به‌صورت قصه‌ها و روایت‌ها از سوی فعالان میراث‌فرهنگی و اهالی گردشگری استخراج شود. همچنین از تورلیدرها نیز انتظار بیشتری می‌رود که حرفه‌ای‌تر عمل کنند و نگاهشان نسبت به این شهر عمیق‌تر باشد و باید برای معرفی هرچه بهتر تاریخ و میراث ‌فرهنگی از انواع اپلیکیشن‌های گردشگری و فضای مجازی به نفع این حوزه استفاده شود. همچنین باید با فرهنگ‌سازی و آموزش فراگیر، مردم را دوستدار میراث‌فرهنگی کرد. فکر اینکه میراث‌فرهنگی مانعی برای پیشرفت شوش است باید از ذهن مردم دور شود.»
جای خالی چتر حفاظت
یک روزنامه‌‌نگار و فعال حوزه میراث فرهنگی نیز با بیان اینکه متأسفانه درکهن شهر تاریخی شوش برخلاف گستره و پهنای نامش از واقعیت تا آنچه که شاهد هستیم فاصله بسیار زیادی وجود دارد به «ایران» می‌گوید: «وقتی به‌عنوان یک گردشگر یا فعال در حوزه میراث فرهنگی وارد این شهر می شویم انتظار می‌رود که چتر سیطره میراث فرهنگی برجای جای آن گسترده باشد ومردم نیز خودشان را برخوردار از آن بدانند.»
مجتبی گهستونی که نبود یگان حفاظت در محوطه‌های باستانی را یکی از معضلات شوش خوانده در این باره می‌افزاید: «همه گروه‌هایی که در حوزه‌های مختلف با مقوله میراث فرهنگی در ارتباط هستند باید در گوشه و کنار این شهر به گونه‌ای به‌طور ملموس در حال کار دیده شوند تا حس زندگی در یک شهر باستانی برای مردم تداعی شود. همچنین وقتی از شوش سخن به میان می‌آید باید تمام زیرساخت‌های لازم برای توسعه این شهر در ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی وجود داشته باشد. اما متأسفانه نه تنها در سطح شهر تابلوهای مناسبی جهت معرفی و راهنمایی بناهای تاریخی وجود ندارد بلکه از هتل یا اقامتگاه‌های سنتی و بومگردی مناسبی نیز برای اقامت گردشگران در سطح شهر و روستاها خبری نیست.» وی با اشاره به اینکه شوش دارای دو میراث جهانی یعنی خود شهر شوش و بنای تاریخی چغازنبیل و دارای دو موزه شوش و هفت تپه، دو پارک ملی کرخه و دز، سه رودخانه کرخه و دز و شاور و هم مرز با ایران و عراق بوده و آثار باستانی بسیار بی‌نظیر همچون کاخ آپادانا، دروازه شرقی، کاخ شاپور، کاخ هدیش، شهر پانزدهم، روستای هخامنشی، آرامگاه دانیال نبی، مسجد جامع شوش، مجموعه بناهای دوره اسلامی، تپه‌های آکروپل، قلعه فرانسوی‌ها و... است که همه آنها در یونسکو ثبت اثر شده‌اند، می‌گوید: «شوش علاوه بر داشتن محوطه‌های باستانی بسیار، دارای زمین‌های حاصلخیز کشاورزی و معادن آهن بوده و در مسیر شاهراه تجاری یعنی جاده ترانزیت قرار دارد اما متأسفانه با داشتن چنین پتانسیل‌ کم نظیری هنوز نتوانسته معنا و مفهوم و ارزش‌های تاریخی را در خودش هضم کند. در واقع شوش توان حفاظت از خودش را نداشته و همچنان درگیر ساده‌ترین موضوعات است چرا که فشارهای ادارات و مسئولان برای ساخت و ساز در عرصه و حریم آثار تاریخی بسیار زیاد است.تلاش برای ساخت و ساز و پایه‌گذاری پروژه‌های صنعتی و اقتصادی در تپه‌های باستانی 400 هکتاری که در بهترین بخش این شهر و در کنار جاده ترانزیتی واقع شده، ناتوانی مدیریتی در پیگیری‌های حقوقی در خصوص بلندمرتبه‌سازی ساخت و سازهای ناهمگون و تعرض‌های متعدد به محوطه‌های باستانی، ساخت زیرگذر در شوش که مخالفان بسیار نیز دارد و ادامه پروژه پل نظام مافی که چند سالی است نیمه کاره رها شده است نمونه‌ای از معضلات مدیریتی در شوش است که دستگاه‌های متولی باید با حساسیت بیشتری به آن توجه کنند.»

دو سال از آن روزی که مردان و زنان خورموجی در شهرستان «دشتی» آنقدر پای «بیرمی» (مهم‌ترین منطقه حفاظت شده در جنوب‌غربی کشور در بوشهر) ماندند که استاندار دستور توقف عملیات معدنکاوی در بیرمی را صادر کرد، می‌گذرد. دو سال هم زمان برد تا آنها بالاخره معدنکاران را از تنگه شیرینه بیرون کردند. معدنکاوان، باغ شیرین‌آباد را آتش زدند و بنای تاریخی آن را ویرانه کردند. مردم، هم باغ را سبز کردند هم دست در کار مرمت عمارت شیرینه شدند. حالا ثمره شیرین چهار سال تلاش را دوربین‌ها ثبت کردند. بولدوزرها که بیرون رفت، لودرها که خاموش شد، بیل مکانیکی‌ها که آرام گرفت، پلنگ بیرمی هم خودش را نشان داد. فرهاد قلی‌نژاد مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان بوشهر از ثبت تصویر ۲ قلاده پلنگ ایرانی در کوه بیرمی استان در ارتفاعات شمال دشتی و تنگستان خبر می‌دهد و به تسنیم می‌گوید: برای بررسی و رصد زیست پلنگ در کوه‌های استان بوشهر دوربین‌های تله‌ای نصب شده است.

زیست بوم- در حالی که خبر از این بود که تعدادی از شرکت‌های هواپیمایی، به‌دنبال اجرای بخشنامه‌ ابلاغ شده به ایرلاین‌ها درباره اخذ نرخ دلاری بلیت پروازهای داخلی برای اتباع غیرایرانی بودند، معاون نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری با اعلام مخالفت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با این موضوع، از پیگیری جدی آن خبر داد.
اسماعیل برات با بیان اینکه این موضوع به زیان صنعت گردشگری است، افزود: براساس قوانین و مقررات ناظر بر صنعت گردشگری، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به‌عنوان دستگاه متولی قانونی امر گردشگری سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه این صنعت در کشور را برعهده داشته و براساس سند راهبردی توسعه گردشگری، وزارت راه و شهرسازی (سازمان هواپیمایی کشوری) موظف است سیاست‌های حمایتی را در حوزه قیمت‌گذاری حمل‌ونقل هوایی برای توسعه مقاصد گردشگری به عمل آورده و زیرساخت‌های حمل‌ونقل مسافری خود را با لحاظ سیاست‌های توسعه صنعت گردشگری تعیین و اجرا کند.
وی ادامه داد: طبق مقررات، دریافت وجوه از گردشگران داخلی و خارجی باید بر مبنای واحد پول ملی (ریال) باشد. دریافت دلار از گردشگران، نه‌تنها مبنای حقوقی نداشته، بلکه با اصول حقوق گردشگر و کد جهانی اخلاق همچون «عدم تبعیض» در تعارض است.
برات با اشاره به لزوم حمایت از بخش خصوصی و مخالفت قاطع تشکل‌های گردشگری با این موضوع، گفت: دو نرخی شدن به لحاظ تخصصی نیز توجیه ندارد و به زیان صنعت گردشگری است چرا که اولاً گردشگر خارجی این تبعیض را به‌راحتی متوجه می‌شود و نارضایتی به همراه دارد و مطمئناً مقصدش را به کشور دیگری تغییر می‌دهد. دوم اینکه، هزینه حمل‌ونقل داخلی بر مبنای قیمت‌های جهانی نیست که بخواهند هزینه حمل‌ونقل گردشگر خارجی را جهانی حساب کنند، قیمت سوخت، نیروی انسانی و مواد غذایی اگرچه افزایش داشته و نرخ آنها بالاست و تورم وجود دارد، اما به نرخ جهانی نیست بلکه بر مبنای نرخ واحد پول ملی محاسبه می‌شود.
وی افزود: سوم اینکه دو نرخی شدن حمل‌ونقل هوایی، موجب آشفتگی و درخواست مشابه سایر کسب و کارها می‌شود و تصور کنید فروشنده حمل‌ونقل عمومی زمینی، تأسیسات خدمات‌دهنده، صنایع‌دستی، تاکسی فرودگاه، رستوران و سفره‌خانه سنتی و... بخواهند کالا و خدمات خود را دو نرخی کرده و از گردشگر خارجی دلار یا یورو دریافت کنند!
حرمت اله رفیعی، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» گفته که آنچه در همه دنیا مرسوم بوده، این است که در همه کشورها ارز رایج آن کشور را از مسافر خارجی می‌گیرند بنابراین اگر خلاف این انجام شود به ضرر مردم می‌شود.
وی افزود: در هیچ کجای دنیا به این شکل نیست که برای افراد خارجی این‌گونه نرخ تعیین شود. این نرخ‌ها در دنیا ثابت است و نباید برای غیرهموطنان متفاوت باشد.
رفیعی افزود: هزینه‌ای که عنوان شده برای سفرهای کمتر از یک ساعت 100 دلار و بیش از آن 150 دلار براساس چه حساب و قوانین و قواعدی تعیین شده است. این نرخ‌ها اصلاً درست نیست چون نرخ واقعی 20 دلار است. نرخ‌ها باید کارشناسی شود. وقتی این گرانی‌های غیرقانونی انجام می‌شود این موضوع به سایر صنوف نیز تسری پیدا می‌کند و بقیه نیز نرخ‌های خود را افزایش داده و در نهایت موجب تورم می‌شود.
رفیعی افزود: هم اکنون تعداد مسافران خارجی در کشور ما بسیار اندک است و این اقدامات موجب ریزش همین تعداد اندک خواهد شد.
سعید خلیلی، فعال گردشگری در حوزه ایران- عمان نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» نظر مخالف خود را در این خصوص اعلام کرده و گفته است: در حالی که تنها امتیاز ایران در سازمان جهانی گردشگری رتبه نخست (به دلیل افت واحد پولی) در ارزان بودن سفر است، این‌گونه اقدامات موجب از دست رفتن این رتبه خواهد شد.
وی افزود: با توجه به اینکه بیشتر گردشگران ورودی به ایران از کشورهای همسایه (عراق و آذربایجان، در حدود 3 میلیون نفر) هستند و از بضاعت مالی متوسطی برخوردارند، با اقدامات پیش رو این گردشگران از این پس برای بلیت داخلی ۲۰۰ دلار یا ۶میلیون و 300 هزار تومان باید پرداخت کنند که این موضوع ورود این گردشگران را حداقل 50 درصد کاهش خواهد داد.
این مخالفت‌ها، در حالی است که مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن صنفی شرکت‌های هواپیمایی در سخنانی، اجرای این تصمیم را قانونی دانسته و اعلام کرده بود که دولت جمهوری اسلامی ایران ملزم به دادن یارانه به شهروندان خودش است نه اتباع خارجی و در هیچ کشوری یارانه‌ای به مسافران خارجی نمی‌دهند. ما نمی‌توانیم به‌عنوان یک بنگاه اقتصادی مدافع منافع اتباع خارجی باشیم و باید حافظ منافع بنگاه خودمان باشیم و آن را سر پا نگه داریم.
وی یادآوری کرد که ایرلاین‌ها تحت فشار هستند و شرکت‌های هواپیمایی ایرانی خدماتی که از دولت دریافت می‌کنند با نرخ دلاری است و می‌توان به هزینه نشست و برخاست، لندینگ، پارکینگ و... اشاره کرد.

ایرنا- فاطمه واعظ جوادی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به فعالیت‌های صورت گرفته برای احداث پتروشیمی در منطقه میانکاله گفت: از پتروشیمی‌های زیادی بازدید کردم، اساساً یک پتروشیمی بیشتر از ۱۰ تا ۱۵ هکتار زمین نیاز ندارد و اکنون این سؤال مطرح است که چرا در منطقه میانکاله ۹۰ هکتار زمین برای احداث گرفته‌اند.

ایسنا- فرید جواهرزاده، رئیس انجمن علمی طبیعت‌گردی ایران گفت: دو ‌نرخی شدن سبب نارضایتی گردشگران خواهد شد و به نوعی افزایش نرخ هواپیما و هتل‌ها تنها منافع صنفی را تأمین خواهد کرد و در تأمین منافع جمعی تأثیری نخواهد داشت.

ایسنا- مصطفی سروی، عضو هیأت مدیره جامعه تورگردانان ایران در نقد اجرای طرح نرخ‌ دلاری بلیت هواپیما برای اتباع غیرایرانی، گفت:‌ این رویه شرکت‌های هواپیمایی فقط پول ملی را تضعیف می‌کند و ایران نیز از فهرست مقاصد سفر خط زده می‌شود.

مهر: پاویون جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه بین‌المللی گردشگری جاتا ژاپن که از ۳۱ شهریور تا ۳ مهرماه ۱۴۰۱ در توکیو ژاپن برگزار می‌شود، برپا خواهد شد.
​​​​​​​
تسنیم- نیروهای حفاظت محیط‌ زیست استان اصفهان با همکاری نیروی انتظامی موفق به کشف یک قلاده شیر ماده و ۶۴ قطعه پرنده از یک باغ وحش خانگی در استان اصفهان شدند.