کارشناسان می‌گویند با توجه به این آمار،‌ نگرانی درباره قیمت گوشت در ماه‌های آینده وجود نخواهد داشت

نفیسه امامی
خبرنگار
مقایسه عملکرد کشتارگاه‌های رسمی کشور در اردیبهشت ۱۴۰۱ با ماه مشابه سال ۱۴۰۰ حاکی از افزایش ١١ درصدی عرضه گوشت قرمز است. بر اساس نتایج طرح آمارگیری کشتار دام، وزن گوشت قرمز عرضه‌شده انواع دام‌های ذبح ‌شده در اردیبهشت امسال در مجموع 50 هزار و 761 تن گزارش شد که سهم گوشت گاو و گوساله بیش از سایر انواع دام بوده است. بر اساس نتایج این آمارگیری، گوشت گاو و گوساله با 25 هزار و 295 تن، ٤٩٫٨ درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه ‌شده را به خود اختصاص داده است. گوشت گوسفند و بره با 21 هزار و 331 تن، بز و بزغاله با 3 هزار و 141 تن و سایر انواع دام با ٩٩٤ تن، به‌ ترتیب ٤٢ درصد، ٦٫٢ درصد و ۲ درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه شده را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج حاصل از این طرح آمارگیری نشان می‌دهد که مقدار عرضه گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور در اردیبهشت ۱۴۰۱ نسبت به ماه فروردین، ٨ درصد افزایش داشته است.
 افزایش ١١ درصدی عرضه گوشت قرمز
در قیاس با اردیبهشت پارسال
مقایسه عملکرد کشتارگاه‌های رسمی کشور در اردیبهشت ۱۴۰۱ با ماه مشابه سال ۱۴۰۰ نیز حاکی از افزایش ١١ درصدی عرضه گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور است. مقدار عرضه گوشت در اردیبهشت ۱۴۰۱ نسبت به ماه مشابه سال ۱۴۰۰ برای گوسفند و بره ٣٠ درصد، برای بز و بزغاله ١٠ درصد و برای گاومیش و بچه‌گاومیش ١٨ درصد افزایش، برای گاو و گوساله یک درصد و برای شتر و بچه‌شتر ٨ درصد کاهش داشته است.
 تهران، رکورددار بیشترین مصرف کننده
بر اساس این گزارش، تعداد لاشه‌های قابل مصرف گوسفند و بره ذبح شده در اردیبهشت ماه، ۱٬۱۱۶ هزار لاشه به وزن 21 هزار و 331 تن بوده که این تعداد در ماه مشابه سال قبل، ۸۸۹ هزار لاشه به وزن 16 هزار و 450 تن بوده است و استان تهران با ۲۱۷ هزار  لاشه بیشترین تعداد و استان اصفهان با 3 هزار و 961 تن بیشترین وزن را در این ماه به خود اختصاص داده‌اند.
بر اساس ارائه گزارش مرکز آمار، در ماه اردیبهشت، متوسط وزن یک لاشه گوسفند و بره ۱۹٫۱۱ کیلوگرم، بز و بزغاله ۱۵٫۷۱ کیلوگرم، گاو و گوساله ۲۰۷٫۳۴ کیلوگرم، گاومیش و بچه گاومیش ۱۹۷٫۰۶ کیلوگرم و شتر و بچه شتر ۱۹۶٫۴۹ کیلوگرم بوده است. جمع‌آوری و انتشار آمار کشتار دام کشتارگاه‌های کشور، یکی از فعالیت‌های متداول مرکز آمار ایران است که از این طریق در اختیار برنامه‌ریزان، مسئولان اجرایی و محققان کشور قرار می‌‌گیرد. در ارائه آمارهای گزارش مربوط به عرضه گوشت قرمز، اطلاعات مربوط به کشتار دام در مناطق روستایی خارج از پوشش شبکه دامپزشکی نبوده است. همچنین آمار ارائه شده فاقد اطلاعات مربوط به ذبح غیرمجاز در شهرها است و کشتارگاه‌های مجاز بخش خصوصی نیز در این آمارگیری منظور شده‌اند.
مطالعات آماری فوق درباره عرضه گوشت قرمز می‌‌تواند به موضوعاتی مانند محاسبه عرضه سرانه گوشت قرمز به عنوان یکی از شاخص‌های وضعیت اجتماعی و اقتصادی، تخمین برخی از ارقام آماری مرتبط با کشتار دام از قبیل پوست، روده، کله و پاچه و تغییرات میانگین وزن لاشه به عنوان شاخصی برای شناخت وضع مراتع کشور و برنامه‌ریزی برای واردات احتمالی گوشت و توزیع صحیح آن در کشور کمک کند.  دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود برای حمایت از مصرف کنندگان و متعادل شدن قیمت‌ها در بازار گوشت قرمز، اقدامات متعددی را انجام داده است که می‌‌توان به ممنوعیت صادرات دام زنده و واردات ۱۰ هزارتن گوشت قرمز و خرید حمایتی دام توسط شرکت پشتیبانی امور دام اشاره کرد، اما با وجود تمهیدات درنظر گرفته شده فعالیت دلالان و واسطه‌گران در این صنعت اجازه کاهش قیمت‌ها را نمی‌دهد که باید چاره‌ای جدی برای این موضوع اندیشیده شود. بر اساس مشاهدات میدانی فعلی از خرده‌فروشی‌های سطح شهر تهران، هر کیلو شقه گوسفندی ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزار تومان، سردست و گردن گوسفندی ۱۷۵ تا ۱۸۰ هزار تومان، ران گوسفندی بیش از ۲۰۰ هزار تومان، قلوه‌گاه گوسفندی ۱۴۰ و ران گوساله  ۲۰۰ تا ۲۳۰ هزار تومان عرضه می‌‌شود.
در شرایط فعلی که دولت اقدام به اصلاح نظام یارانه‌ای کرده است، جلوگیری از سوءاستفاده دلالان موضوع مهمی است تا تقاضا را بیش از قبل کاهش ندهد، زیرا در صورت تداوم این شرایط و با کاهش میزان تقاضا به علت قرار گرفتن در فصل گرما، متضررین این بخش تولیدکنندگان عشایری، روستایی و دامپروران هستند که خشکسالی و مشکلات نهاده‌های دامی و تقاضای مصرف کننده، تولید آنها را محدود می‌‌کند.

پس از اصلاح ارز ترجیحی، میزان تقاضای کاذب روغن و قاچاق این محصول و احتکار خانگی کاهش یافته است

امین محمودی
 خبرنگار
بازار روغن در کشور طی سالیان اخیر دستخوش نوسانات زیادی بوده است به طوری که در سالیان گذشته تخصیص ارز 4200 تومانی به واردات این محصول سبب شده بود که حجم زیادی از این محصول به کشورهای همسایه قاچاق شود به طوری که در اواخر سال گذشته روزانه پنج برابر مصرف نرمال، روغن به استان سیستان و بلوچستان ارسال می‌‌شد. از طرف دیگر افزایش صادرات محصولات غذایی حاوی روغن نباتی شامل شیرینی و شکلات، افزایش احتکار روغن در بخش خانگی و صنف و صنعت و افزایش مصرف سبب شد که نیاز سیری‌ناپذیری در این بازار به‌وجود آید به طوری که با وجود واردات 2 میلیون و 376 هزار تن روغن خام به ارزش 3 میلیارد و 279 میلیون دلار به کشور در سال گذشته همچنان بازار این محصول با نوسانات زیادی روبه‌رو بود.
سرانه مصرف روغن خوراکی در ایران ۲۱ کیلوگرم در سال است در حالی که سرانه جهانی مصرف این ماده خوراکی ۱۲ کیلوگرم است و این مسأله می‌تواند عوارض خطرناک برای سلامت افراد و جامعه به دنبال داشته باشد، به همین دلیل بیشتر کارشناسان صنایع غذایی معتقدند اصلاح ارز ترجیحی بهترین تصمیم برای بازار این کالای اساسی بوده است.
کاهش تولید روغن به دلیل کاهش تقاضا
آمار روابط عمومی انجمن روغن نباتی حاکی از آن است که تولید انواع روغن نباتی خانوار در اردیبهشت ماه 1401، نسبت به مدت مشابه سال گذشته 38 درصد کاهش داشته و از 136هزار تن (در اردیبهشت ماه سال 1400) به 84 هزار تن رسیده است. همچنین در تولید انواع روغن نباتی صنف و صنعت روند کاهشی مشاهده می‌شود، به ‌طوری که این شاخص نسبت به اردیبهشت‌ماه سال گذشته از 72 هزار تن به سطح 50 هزار تن رسیده و 30 درصد کاهش داشته است.
مشکلی در تولید و توزیع روغن نداریم
امیرهوشنگ بیرشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران در گفت‌و‌گو با «ایران» عنوان کرد: پس از اصلاح ارز ترجیحی در کشور رفتار مصرف‌کنندگان روغن نباتی تغییر پیدا کرد و این امر سبب کاهش تقاضا از طرف آنها شده است.
وی افزود: به همین دلیل پس از رکورد‌شکنی تولید روغن نباتی در سال 1400، با آغاز سال جدید، تولید و توزیع روغن نباتی در فروردین ماه سال 1401 کاهش یافته و این وضعیت در اردیبهشت ماه نیز ادامه داشته است به همین دلیل طبیعتاً با کاهش واردات و ارزبری روغن خام روبه‌رو هستیم.
دبیر انجمن صنایع روغن نباتی افزود: به‌طوری که بر‌اساس آمارهای موجود طی اردیبهشت‌ماه سال 1401، میزان تولید انواع روغن نباتی حدود 120 هزارتن بوده است که نسبت به 209 هزار تن تولید در مدت مشابه سال قبل، 35 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
وی در ادامه گفت: هر چند پس از اجرای طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها و تغییر ارز واردات روغن خام، موانع مربوط به تخصیص ارز واردات روغن خام برطرف شده است اما از طرفی با اعمال قیمت‌های جدید عملاً با کاهش تقاضا یا به عبارتی بهتر با منطقی شدن تقاضا در بازار مواجه هستیم و به همین دلیل هیچ مشکلی در بازار روغن وجود ندارد.
فروش مدت دار کارخانجات روغن پس از سه سال
مانی جمشیدی، کارشناس صنایع غذایی در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار کرد: آمار تولید روغن در اردیبهشت ماه سال‌جاری نشان می‌دهد که 35 درصد تولید روغن کاسته شده است که این امر ناشی از کاهش 40 درصدی تقاضای روغن در کشور بوده است.
وی افزود: پس از اصلاح ارز ترجیحی و مردمی‌سازی یارانه‌ها، تقاضای کاذب در بازار روغن از بین رفت و میزان تقاضا در وضعیت فعلی بسیار منطقی شده است.
کارشناس صنایع غذایی تصریح کرد: نیاز مصرفی روغن نباتی در کشورمان سالانه بین 1.5 تا 2 میلیون تن بوده، این در حالی است که در سال گذشته تولید این محصول  به بیش از دو میلیون تن رسید و در فصل زمستان نیز کشورمان در برخی محصولات با مشکل کمبود روغن مواجه بود.
جمشیدی خاطرنشان کرد: پس از سه سال فروش مدت‌دار روغن نباتی و فروش کمتر از قیمت مصوب کارخانجات در بازار شروع شده است، این در حالی است که در گذشته این کارخانجات به صورت نقد  یا پیش فروش محصولات خود را به بازار عرضه می‌کردند.
وی در پایان گفت: هیچ کمبودی در بازار روغن نباتی وجود ندارد و این بازار به آرامش کامل رسیده است و برخی از اقلام روغن به زیر قیمت مصوب آنها به فروش می‌رسد، از طرف دیگر میزان احتکار خانگی و خروج غیرقانونی روغن از کشور بشدت کاهش یافته است.
کاهش ۴۰ درصدی تقاضای مصرف روغن
مدیرعامل شرکت تعاونی فرآوری روغن و دانه‌های روغنی نیز در این‌باره اظهار داشت: پس از اصلاح ارز ترجیحی، میزان تقاضا برای خرید روغن حدود 30 تا 40 درصد کاهش پیدا می کند، در حال حاضر مصرف‌کنندگان از ذخایر خانگی استفاده می‌کنند از این‌رو ممکن است تا 2 ماه برای تأمین نیاز به بازار مراجعه نکنند.
علیرضا شرفی مدیرعامل شرکت تعاونی فرآوری روغن و دانه‌های روغنی با بیان اینکه در بحث تأمین روغن چالشی نداریم، گفت: فروشگاه‌های زنجیره‌ای و واحدهای صنفی مملو از روغن هستند و برخی  مشاهدات میدانی حاکی از این مهم است که  از عرضه‌کنندگان برای فروش این محصول تخفیف‌هایی برای خریداران در نظر گرفته‌اند.
 این فعال اقتصادی با اشاره به لزوم مصرف روغن به میزان نیاز، افزود: مصرف سرانه روغن با احتساب روغن مصرف شده در کیک و کلوچه حدود 18.5 کیلو است.
مصرف روغن بهینه شده است
 همچنین در این رابطه منصور عالی‌پور رئیس اتحادیه سراسری فروشگاه‌های زنجیره‌ای با بیان اینکه مصرف روغن در کشور بهینه شده است، افزود: تولید روغن روند متعادلی را به خود گرفته  و به عبارت دیگر می‌توان گفت میزان تولید از مصرف پیشی گرفته است.
به گفته وی، عرضه روغن به میزان نیاز صورت می‌گیرد و چالشی پیش روی کارخانه‌های تولیدی وجود ندارد.
این فعال صنفی ادامه داد: بعد از اصلاح نظام یارانه‌ای و تغییر قیمت این محصول، توان خرید روغن از سوی مصرف‌کنندگان تقلیل پیدا کرد از این‌رو میزان تقاضا برای خرید آن کاهشی شد.

رئیس سازمان دامپزشکی اعلام کرد که این سازمان ناظر بر قیمت دارو و واکسن دام و طیور است.
به گزارش وزارت جهاد کشاورزی، «سید محمد آقامیری» با بیان اینکه سازمان دامپزشکی در تنظیم بازار نقشی ندارد، اما عملکرد و نظارت ما در تنظیم بازار مؤثر است افزود: اگر قیمت دارو و واکسن زیاد باشد، تولیدکننده خریداری نمی‌کند و این امر منجر به شیوع بیماری می‌شود، از این جهت برای ما مهم است که واکسن و دارو با چه نرخی به دست تولیدکننده می‌رسد. معاون وزیر جهاد کشاورزی اظهار داشت: با شیوع بیماری دام و طیور مشکلات افزایش می‌یابد و در برخی مواقع مجبور به هزینه بیشتر هستیم؛ بنابراین وظیفه ما در حوزه پیشگیری و قبل از ایجاد مشکل است که الان هم این کار انجام می‌شود. آقامیری تصریح کرد: نگاه بعدی سازمان، کنترل کیفیت داروهای دامی عرضه شده در بازار (pms) است به‌طوری‌که ماده مؤثر داروهای موجود در بازار را جمع‌آوری و بررسی کنیم تا ببینیم داروی مصرفی دامدار چقدر اثرگذاری دارد.
رئیس سازمان دامپزشکی گفت: بنا بر آخرین آمار تا ۲ روز گذشته تعداد مبتلایان تب کریمه کنگو به ۱۳ نفر رسیده که متأسفانه یک نفر آنها فوت کرده است.
به گفته وی، با توجه به افزایش تعداد مبتلایان و امکان انتقال از دام به انسان یا انسان به انسان دیگر توصیه می‌شود که افراد به سبب عدم علائم بالینی بر دام از ذبح غیرمجاز و خرید گوشت کنار جاده امتناع کنند.
گفتنی است؛ همه ساله با آغاز فعالیت کنه‌ها در فصل گرما بیماری تب کریمه کنگو افزایش می‌یابد، در حالی که با رعایت توصیه‌های دامپزشکی به راحتی قابل پیشگیری است.
در این راستا سازمان دامپزشکی وظیفه نظارتی و حاکمیتی دارد تا در نهایت محصولات سالم‌ پروتئینی به دست مصرف‌کنندگان برسد و از شیوع بیماری‌های دام و طیور که آسیب جدی به تولید ملی کشور می‌زنند، پیشگیری کند.

معاون اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی اظهار کرد: مأموریت ما ارتقای سهم‌بری دانش از تولیدات کشاورزی به کمک دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دکتر محمد قربانی معاون اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به بحث هم‌افزایی و دانش‌محور عمل کردن تولیدات کشاورزی گفت: مأموریت اصلی سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی با ۲۰۰۰ نفر هیأت علمی و هزار محقق، دانش‌بنیان‌سازی کشاورزی و انتقال یافته‌های تحقیقات به بخش کشاورزی است. وی افزود: نتیجه دانش‌بنیان‌سازی کشاورزی و انتقال یافته‌های تحقیقات کشاورزی را ما عملاً در چند حوزه از جمله افزایش ضریب مکانیزاسیون و افزایش بهره‌بری آب شاهد هستیم، اما در این زمینه هنوز ظرفیت بسیار بزرگی وجود دارد.
قربانی گفت: با توجه به مصوبه اخیر هیأت دولت در ارتباط با آیین‌نامه دانش‌بنیان‌سازی بخش کشاورزی و حمایت از تولید دانش‌بنیان بخش کشاورزی به کمک دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان ما هم در بخش کشاورزی در سال‌جاری مأموریت داریم تا تمام واحد‌های مورد نظر، عملیات ارتقای ضریب نفوذ دانش و فناوری را به بخش کشاورزی داشته باشند.
قربانی با اشاره به مهم‌ترین برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه‌ گفت: بازنگری اساسنامه صندوق بیمه کشاورزی، تبیین سند کشاورزی دریا پایه و کویر پایه، گردشگری کشاورزی، ارتقای سیاست‌های حمایتی در حوزه محصولات کم‌آب‌بر و هدف‌گذاری براساس تحولات بازار‌های جهانی، هدف‌گذاری ۵۶ میلیون هکتاری توسعه دیم‌زار‌ها، حمایت از آبیاری زیر سطحی، تبیین سند تولید جذاب و اقتصادی برای عملیات‌سازی الگوی کشت، برنامه تولید گوشت قرمز، رویکرد کشاورزی قراردادی و برنامه‌ریزی برای خودکفایی ۵۵۰ درصدی دانه‌های روغنی ظرف ۳ سال آینده از برنامه‌های این وزارتخانه است.

قیمت هر کیلو تخم‌مرغ در مرغداری ۲۷ هزار تومان

رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغداران میهن گفت: قیمت کنونی هر کیلو تخم‌مرغ در مرغداری ۲۷ هزار تومان است. حمیدرضا کاشانی گفت: دیروز از دفتر معاون اول رئیس‌جمهور نامه حذف تعرفه صادرات تخم‌مرغ به گمرک ابلاغ شد.
به گفته او، قیمت کنونی هر کیلو تخم‌مرغ در مرغداری ۲۷ هزار تومان است که بر این اساس ۲۰ تا ۲۵ درصد کمتر از نرخ مصوب و ۵۰ درصد قیمت واقعی است.
کاشانی می‌گوید: براساس تصمیم قرارگاه امنیت غذایی تعرفه صادرات تخم‌مرغ برداشته و به گمرک ابلاغ شده، بنابر آخرین آمار اعلامی اتحادیه میهن تاکنون هزار تن تخم‌مرغ صادر شده است.

کیفیت گندم‌های خرید تضمینی افزایش یافت

دستورالعمل خرید تضمینی گندم، باعث خریداری و ذخیره‌سازی گندم‌های یکدست و باکیفیت شده است. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی براساس «دستورالعمل خرید تضمینی گندم» که مراکز خرید سراسر کشور ملزم به اجرای آن هستند، ویژگی‌ها، حدود مجاز و روش آفت‌زنی محصول کشاورزی گندمکاران، تعیین شده و رعایت مفاد آن از طریق ایجاد هماهنگی خرید در کل کشور، باعث خریداری و ذخیره‌سازی گندم‌های یکدست و باکیفیت شده است.
دستورالعمل خرید تضمینی گندم هر سال و پیش از فرا رسیدن فصل خرید، تدوین و نهایی شده و برای سهولت در خرید تضمینی گندم‌های باکیفیت و یکدست از کشاورزان گندمکار به استان‌های سرتاسر کشور ارسال می‌شود.
در دستورالعمل مذکور، ویژگی‌های گندم قابل خریداری و حدود مجاز شامل اُفت مفید و غیرمفید و سن‌زدگی، تعیین شده و همچنین روش نمونه‌برداری از محموله‌های تحویلی گندمکاران در ابتدای ورود به مراکز خرید، مشخص شده است. دستورالعمل صادره، عملاً به ارتقای کیفیت گندم تولیدشده کمک می‌کند، زیرا گندمکاران با رعایت استانداردها و شاخص‌ها‌یی که در مراکز خرید برای پذیرش انواع گندم ملاک عمل قرار می‌گیرد، تلاش می‌کنند تا تولید خود را با پایین‌ترین افت و بالاترین کیفیت، عرضه کرده و محصول‌شان را به قیمت مصوب بفروشند.
گفتنی است؛ امسال خرید تضمینی گندم از 4 فروردین آغاز و بر اساس «دستورالعمل خرید تضمینی گندم» در قالب 559 هزار و 133 محموله تاکنون بیش از 3 میلیون و 306 هزار تن محصول کشاورزی گندمکاران، خریداری و ضمن توزیع در 31 استان، در انبارها و سیلوهای نقاط مختلف کشور نیز ذخیره‌سازی شده است.

ایران در زمینه مواد غذایی با بحران مواجه نمی‌شود

ایران ظرفیت فوق‌العاده‌ای در تولید محصولات کشاورزی و غذایی دارد و اگر مدیریت کیفی و دلسوزی نیز وجود داشته باشد هیچ‌گاه در عرصه غذا دچار مشکل نخواهیم شد.
بهروز فروتن کارآفرین سرشناس ایرانی در گفت‌و‌گو با خبرنگار مهر ضمن بیان اینکه ایران ظرفیت فوق‌العاده‌ای در تولید محصولات کشاورزی و غذایی دارد و اگر مدیریت کیفی و دلسوزی نیز وجود داشته باشد هیچ‌گاه در عرصه غذا دچار مشکل نخواهیم شد، گفت: بحران غذا در جهان و هشدارهایی که در این زمینه تا ۵ سال آینده داده می‌شود بر کسی پوشیده نیست اما در ایران با توجه به پتانسیل‌های موجود در صورت همراهی دولت با بخش خصوصی و استفاده از خرد جمعی در تصمیم‌گیری‌ها مشکلی به وجود نخواهد آمد.
وی با بیان اینکه در دوران قبل از انقلاب، تعداد واحدهای صنعت غذا ۶۰۰ مورد بوده است، افزود: در حال حاضر این رقم به ۱۲ هزار واحد رسیده است و اگر مسئولان در این سال‌ها همراهی بهتری داشتند صنعت غذا به‌طور شایسته‌تری رشد می‌کرد.