ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
سخن روز
امام رضا (ع):
رحمت خدا بر بنده ای که امر ما را زنده کند، دانشهای ما را فرا گیرد و به مردم بیاموزد.
(معانی الأخبار، ص 180، ح 1)
ارتقای کیفی سینما و ادبیات نیازمند اقتباس است
احمد شاکری: سینما و ادبیات هر دو برای رشد و ارتقای کیفی نیازمند اقتباس هستند، در صورت رونق اقتباس تنها ادبیات برای جلب مخاطب بیشتر از مدیوم سینما کمک نمیگیرد بلکه سینما نیز از ادبیات بهرهمند میشود و هر دو به یکدیگر وابستهاند. بیشتر فیلمهای برگزیده در جایزههای جهانی از جمله اسکار، اقتباس هستند، ولی در کشور ما وضعیت متفاوت است و با اینکه دستکم بیش از 100 سال از ظهور ادبیات داستانی نوین و نیز تولید فیلم در کشورمان میگذرد، در اقتباس دارای ضعف هستیم. باید توجه داشت که سینما در غرب ادامه ادبیات داستانی است ولی سینمای ایران زاده ادبیات و نتیجه آن نیست. تهیهکنندگان و کارگردانان ایرانی اغلب روی خوشی به آثار اقتباسی نشان نمیدهند، زیرا نگران استقلال هنری خود هستند و نیز وجوه حقوقی را در نظر میگیرند.
بخشی از گفتههای این نویسنده و منتقد ادبی در ایبنا
در سوگ درگذشت احمد مهدویدامغانی، استادی فرهیخته و اندیشمند
پایان یک عمر پاسبانی خردمندانه از فرهنگ ایران
حسن ذوالفقاری
نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه
دعوی چه کنی داعیهداران همه رفتند
شو بار سفر بند که یاران همه رفتند
آن گرد شتابنده که در دامن صحراست
گوید چه نشینی که سواران همه رفتند
(ملکالشعرا بهار)
همشهری فرهیخته و استاد دانشمند و توانمند، استاد دکتر احمد مهدویدامغانی (طاب ثراه) نیز در آدینه 27خرداد 1401 در سن 95سالگی رفت. خبری ناخوش در پایان بهار. دفتر دانایی و خردمندی و مهرورزی استادی یگانه بسته شد.
وقتی زندگی استاد را در ستون فرزانگان کویر در سالهای دور دهه 70مینوشتم و آن همه سجایا را در او میدیدم، آرزو میکردم روزی به دیدارشان نایل آیم. دیری نگذشت در سال 2012 هنگام شرکت در پنجمین همایش بینالمللی زبان و ادبیات فارسی در نیوجرسی امریکا در یک زمستان سرد، چشمانم به دیدار ایشان روشن شد و وجودم گرمی گرفت. این همایش هرساله به همت آن مرحوم و پرفسور رضا برگزار میشد و از سراسر امریکای شمالی در آن شرکت میکردند. من نیز آن سال به اتفاق استاد دکتر علی اشرف صادقی از فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این همایش شرکت کرده و کارگاهی هم برای معلمان زبان فارسی برگزار کردم. این دعوت به مناسبت انتشار کتاب فارسی بیاموزیم (11جلد) و به سفارش پرفسور رضا انجام گرفت. استاد در دانشگاه هاروارد امریکا به تدریس مشغول بود. از ادبیات عرب گرفته تا فلسفه و منطق و فقه و اصول تدریس میکرد و الحق تا امروز در چیرگی و تسلط بر رموز و فنون صرف و نحو و بلاغت ادبیات عرب در ایران کسی به گرد او نرسید. استاد بسیار خوشسخن بود و البته با ذهنی ورزیده و حاضر جواب. هیچ نکتهای را بدون استشهاد به شعر فارسی و عربی بیان نمیکرد. این چیرگی تنها منحصر به بیان شیرین و پرمغز و نغز ایشان نمیشد؛ بلکه مقالات پرمحتوا و عالمانه او گویای این است که قلمی استوار دارد. مقدمههای او بر کتابهای الوحشیات، دیوان خازن و اخبار النحویین البصریین سیرافی دامنه آشنایی و تسلط او را بر فنون ادب عرب نشان میدهد. صوابنامه تفسیرکشف الاسرار میبدی و شرح ابیات عربی کلیله و دهها اثر دیگر وی حاکی از فضل و دقت نظر ممتاز وی است. استاد با تسلطی تحسینبرانگیز به زبان عربی سخن میگفت. در یک هفته اقامت و همنشینی با استاد، از خرمن دانش بیکران او به مقدار وسع و بضاعت خود خوشهها چیدم. یک شب در میهمانی ایرانیان که مصادف بود با تولد امام رضا(ع)، شوق بیاندازه و عواطف ایشان را به آن امام همام با چشمانم دیدم. وقتی نام آن امام آمد سیل اشک از چشمانش سرازیر شد و همانجا روضهای خواند. من تاکنون کسی به اعتقاد قلبی وصفناپذیر به تشیع و ارادت ستودنی به اهل بیت(ع) برتر از استاد ندیدم و نشنیدم. تا واپسین لحظات زندگی سر سوزنی از دیانت و ارادتش به امامان کم نشد. باری در آن سفر شبی ایشان را به اتاق خود دعوت کرده و به یادگار، مصاحبهای ترتیب دادم که در هفتهنامه کویر همان سال منتشر شد. ذهن تیز و وقاد استاد چنان خاطرات را پیش چشم میآورد که گویی تازه اتفاق افتاده است. از دوران تحصیل و مراقبتهای پدر فرزانهاش و نیز روزگار پرعسرت نکتهها گفتند. افتخار خادمی بارگاه امام رضا(ع) و داشتن قبر، جایی در حرم مطهر آرزوی ایشان بود. امید که به تدبیر مسئولان فرهنگی زمینههای این دو را فراهم کنند. در آن دیدار استاد در گفتارش مختصری از زندگی خود گفت که فرزند ارشد آیتالله حاج شیخ کاظم مهدوی دامغانی است. خاندان استاد همگی از اهل علم و دیانت بودند. چه افتخاری بالاتر از اینکه وی فرزند آیتالله شیخ کاظم مهدوی دامغانی از علمای بزرگ روزگار خود در مشهد است. برادران وی نیز هریک از علما و مردم فاضل روزگارند. دختر استاد، دکتر فریده مهدوی دامغانی، مترجم نامدار هم افتخار فرهنگ ایرانی است. همسر استاد خانم دکتر تاجماه آصفی بود که دکترای ادبیات فارسی از دانشگاه تهران داشت و سالیان بسیاری در دانشگاه پنسیلوانیا ادبیات فارسی تدریس کرده بود. ایشان را انسانی فرزانه و مهربان یافتم که چون شمع گرد استاد میگشت و مراقبت میکرد.
فرمودند که در 13 شهریور 1305 در مشهد مقدس متولد شده و در 5 سالگی به مکتب رفته و پس از طی دبستان و دبیرستان، در دانشگاه تهران در رشته ادبیات فارسی به تحصیلات خود ادامه داده و لیسانس و فوقلیسانس و دکترای خود را در محضر استادان بزرگ در سال 1342 و زیر نظر استاد سیدمحمدتقی مدرس رضوی از دانشگاه تهران اخذ کرده است. استاد از شاگردان برجسته استاد بدیعالزمان فروزانفر به شمار میرود و خاطراتی هم از حاضرجوابیهای وی گفت. استاد در کنار تحصیلات دانشگاهی، تحصیلات حوزوی آن هم در سطح عالی دارد. شمهای از آن هم بیان کردند که ادبیات عرب را نزد ادیب محمدتقی نیشابوری و بدیعالزمان کردستانی فراگرفته و اینکه استاد دیگر، پدر بزرگوارش بود. از استادان دیگرش در فقه و اصول و فلسفه هم میتوان به آیات عظام میرزا مهدی اصفهانی، شیخ محمدرضا خدایی دامغانی، شیخ محمدرضا خانرودی ترابی، شیخ محمد علی مدرس خیابانی تبریزی صاحب ریحانة الادب، شیخ محمدتقی آملی، شیخ محمد روحانی، میرزا مهدی آشتیانی و علامه اکبر داناسرشت اشاره کرد. خوشبختانه در زمان حیات استاد چند یادنامه به افتخار ایشان ترتیب یافت؛ از جمله کتاب «دکتر احمد مهدویدامغانی و میراث ادبی و فرهنگی» به کوشش دکتر منصور رستگار فسایی (سال 1394) که در این کتاب به زندگی، تحصیلات، استادان، آثار، سبک و شیوه نگارش، ویژگیهای اخلاقی و فهرست آثار دکتر احمد مهدویدامغانی پرداخته شده است. جشننامه استاد مهدویدامغانی با نام «سایه سرو» به کوشش میثم کرمی در سال 1392 و در سال 1381، نیز کتاب «حاصل اوقات» به اهتمام دکتر سیدعلی محمد سجادی شامل مجموعه مقالات استاد منتشر شد.
خداوند این استاد عالیمقام را در اعلی علیین جای و درجات عالی دهد که هم افتخار دامغان بود و هم ایران و هم عالم تشیع.
نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه
دعوی چه کنی داعیهداران همه رفتند
شو بار سفر بند که یاران همه رفتند
آن گرد شتابنده که در دامن صحراست
گوید چه نشینی که سواران همه رفتند
(ملکالشعرا بهار)
همشهری فرهیخته و استاد دانشمند و توانمند، استاد دکتر احمد مهدویدامغانی (طاب ثراه) نیز در آدینه 27خرداد 1401 در سن 95سالگی رفت. خبری ناخوش در پایان بهار. دفتر دانایی و خردمندی و مهرورزی استادی یگانه بسته شد.
وقتی زندگی استاد را در ستون فرزانگان کویر در سالهای دور دهه 70مینوشتم و آن همه سجایا را در او میدیدم، آرزو میکردم روزی به دیدارشان نایل آیم. دیری نگذشت در سال 2012 هنگام شرکت در پنجمین همایش بینالمللی زبان و ادبیات فارسی در نیوجرسی امریکا در یک زمستان سرد، چشمانم به دیدار ایشان روشن شد و وجودم گرمی گرفت. این همایش هرساله به همت آن مرحوم و پرفسور رضا برگزار میشد و از سراسر امریکای شمالی در آن شرکت میکردند. من نیز آن سال به اتفاق استاد دکتر علی اشرف صادقی از فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این همایش شرکت کرده و کارگاهی هم برای معلمان زبان فارسی برگزار کردم. این دعوت به مناسبت انتشار کتاب فارسی بیاموزیم (11جلد) و به سفارش پرفسور رضا انجام گرفت. استاد در دانشگاه هاروارد امریکا به تدریس مشغول بود. از ادبیات عرب گرفته تا فلسفه و منطق و فقه و اصول تدریس میکرد و الحق تا امروز در چیرگی و تسلط بر رموز و فنون صرف و نحو و بلاغت ادبیات عرب در ایران کسی به گرد او نرسید. استاد بسیار خوشسخن بود و البته با ذهنی ورزیده و حاضر جواب. هیچ نکتهای را بدون استشهاد به شعر فارسی و عربی بیان نمیکرد. این چیرگی تنها منحصر به بیان شیرین و پرمغز و نغز ایشان نمیشد؛ بلکه مقالات پرمحتوا و عالمانه او گویای این است که قلمی استوار دارد. مقدمههای او بر کتابهای الوحشیات، دیوان خازن و اخبار النحویین البصریین سیرافی دامنه آشنایی و تسلط او را بر فنون ادب عرب نشان میدهد. صوابنامه تفسیرکشف الاسرار میبدی و شرح ابیات عربی کلیله و دهها اثر دیگر وی حاکی از فضل و دقت نظر ممتاز وی است. استاد با تسلطی تحسینبرانگیز به زبان عربی سخن میگفت. در یک هفته اقامت و همنشینی با استاد، از خرمن دانش بیکران او به مقدار وسع و بضاعت خود خوشهها چیدم. یک شب در میهمانی ایرانیان که مصادف بود با تولد امام رضا(ع)، شوق بیاندازه و عواطف ایشان را به آن امام همام با چشمانم دیدم. وقتی نام آن امام آمد سیل اشک از چشمانش سرازیر شد و همانجا روضهای خواند. من تاکنون کسی به اعتقاد قلبی وصفناپذیر به تشیع و ارادت ستودنی به اهل بیت(ع) برتر از استاد ندیدم و نشنیدم. تا واپسین لحظات زندگی سر سوزنی از دیانت و ارادتش به امامان کم نشد. باری در آن سفر شبی ایشان را به اتاق خود دعوت کرده و به یادگار، مصاحبهای ترتیب دادم که در هفتهنامه کویر همان سال منتشر شد. ذهن تیز و وقاد استاد چنان خاطرات را پیش چشم میآورد که گویی تازه اتفاق افتاده است. از دوران تحصیل و مراقبتهای پدر فرزانهاش و نیز روزگار پرعسرت نکتهها گفتند. افتخار خادمی بارگاه امام رضا(ع) و داشتن قبر، جایی در حرم مطهر آرزوی ایشان بود. امید که به تدبیر مسئولان فرهنگی زمینههای این دو را فراهم کنند. در آن دیدار استاد در گفتارش مختصری از زندگی خود گفت که فرزند ارشد آیتالله حاج شیخ کاظم مهدوی دامغانی است. خاندان استاد همگی از اهل علم و دیانت بودند. چه افتخاری بالاتر از اینکه وی فرزند آیتالله شیخ کاظم مهدوی دامغانی از علمای بزرگ روزگار خود در مشهد است. برادران وی نیز هریک از علما و مردم فاضل روزگارند. دختر استاد، دکتر فریده مهدوی دامغانی، مترجم نامدار هم افتخار فرهنگ ایرانی است. همسر استاد خانم دکتر تاجماه آصفی بود که دکترای ادبیات فارسی از دانشگاه تهران داشت و سالیان بسیاری در دانشگاه پنسیلوانیا ادبیات فارسی تدریس کرده بود. ایشان را انسانی فرزانه و مهربان یافتم که چون شمع گرد استاد میگشت و مراقبت میکرد.
فرمودند که در 13 شهریور 1305 در مشهد مقدس متولد شده و در 5 سالگی به مکتب رفته و پس از طی دبستان و دبیرستان، در دانشگاه تهران در رشته ادبیات فارسی به تحصیلات خود ادامه داده و لیسانس و فوقلیسانس و دکترای خود را در محضر استادان بزرگ در سال 1342 و زیر نظر استاد سیدمحمدتقی مدرس رضوی از دانشگاه تهران اخذ کرده است. استاد از شاگردان برجسته استاد بدیعالزمان فروزانفر به شمار میرود و خاطراتی هم از حاضرجوابیهای وی گفت. استاد در کنار تحصیلات دانشگاهی، تحصیلات حوزوی آن هم در سطح عالی دارد. شمهای از آن هم بیان کردند که ادبیات عرب را نزد ادیب محمدتقی نیشابوری و بدیعالزمان کردستانی فراگرفته و اینکه استاد دیگر، پدر بزرگوارش بود. از استادان دیگرش در فقه و اصول و فلسفه هم میتوان به آیات عظام میرزا مهدی اصفهانی، شیخ محمدرضا خدایی دامغانی، شیخ محمدرضا خانرودی ترابی، شیخ محمد علی مدرس خیابانی تبریزی صاحب ریحانة الادب، شیخ محمدتقی آملی، شیخ محمد روحانی، میرزا مهدی آشتیانی و علامه اکبر داناسرشت اشاره کرد. خوشبختانه در زمان حیات استاد چند یادنامه به افتخار ایشان ترتیب یافت؛ از جمله کتاب «دکتر احمد مهدویدامغانی و میراث ادبی و فرهنگی» به کوشش دکتر منصور رستگار فسایی (سال 1394) که در این کتاب به زندگی، تحصیلات، استادان، آثار، سبک و شیوه نگارش، ویژگیهای اخلاقی و فهرست آثار دکتر احمد مهدویدامغانی پرداخته شده است. جشننامه استاد مهدویدامغانی با نام «سایه سرو» به کوشش میثم کرمی در سال 1392 و در سال 1381، نیز کتاب «حاصل اوقات» به اهتمام دکتر سیدعلی محمد سجادی شامل مجموعه مقالات استاد منتشر شد.
خداوند این استاد عالیمقام را در اعلی علیین جای و درجات عالی دهد که هم افتخار دامغان بود و هم ایران و هم عالم تشیع.
آشنایی با اختلالات روانی
هذیان، توهم و خطای ادراکی را بشناسیم
آزاده سهرابی
روانشناس
تا به حال دیدن سراب را تجربه کردهاید؟ شده گاهی احساس کنید چیزی دیدهاید (مثلاً یک آدم) ولی وقتی چک کردهاید، متوجه شدهاید که چیز دیگری بوده (مثلاً یک گربه). تا به حال به کسانی برخورد کردهاید که معتقدند همیشه دیگران در حال توطئه علیه آنها هستند یا کسی آنها را دنبال میکند و... در شکل شدیدتر آیا دیدهاید کسانی را که صدایی میشنوند یا بویی حس میکنند که شما یا کسان دیگر تجربه نمیکنید؟
واقعیت این است که به قدمت تاریخ بشر توهمها، هذیانها، خطاهای ادراکی جزئی از زندگی انسان بوده که برخی از آنها بسته به شدت و طول دوره، آن افراد را در دام اختلالهایی سخت اسیر میکند. نمونهاش اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی یا اختلالهای شخصیت مثل اسکیزویید یا اختلال هذیانی.
شاید مهم باشد که میان سه نوع هذیان، توهم و خطاهای ادراکی تفاوت قائل باشیم.
توهم و خطاهای ادراکی زیرمجموعهای از اختلال در ادراک است. توهم در نبود هیچ محرک بیرونی رخ میدهد و حسی را درگیر میکند مثل افراد در طیف اختلالات اسکیزوفرنی که صدای کسی را میشنوند که فقط آنها میشنوند ولی به شکل قاطعی باور دارند آن صدا با آنها حرف میزند. گاهی دیداری هم هست یا در حس لامسه یا حس بویایی. فیلم ذهن زیبا را اگر دیده باشید زندگی جان نش ریاضیدان را روایت میکند که دچار اسکیزوفرنی است و توهم و هذیان را با هم دارد. او کسانی را میبیند و با آنها حرف میزند که در دنیای ذهنیاش زندگی میکنند ولی مرز واقعیت و خیال برای او مخدوش است.
وجود توهم عموماً نشانه خوبی نیست و نیاز به مراجعه به روانپزشک برای بررسی دارد. ولی نمونه توهمی که گذراست همان دیدن سراب است. در واقع آنجا هم محرکی بیرونی وجود ندارد اما فرد مانده در بیابان فکر میکند یک دریاچه را میبیند و در حوزه بینایی دچار توهم میشود. هر چند اینجا نور خورشید در ایجاد این توهم بینایی بسیار اثرگذار است. جایی که توهم به اختلال میرسد کار خورشید در بیابان را عناصری درون روانی ایفا میکند.
اما خطای ادراکی هم مشکلی در ادراک فرد ایجاد میکند با این تفاوت که اینجا یک محرک بیرونی وجود دارد ولی فرد آن محرک را اشتباه برداشت میکند. مثلاً در واقعیت سایه یک گربه روی دیوار هست ولی فرد فکر میکند سایه یک دزد است.
خطای ادراکی هم گرچه در حوزه اختلالات روانی از نشانههای جدی است اما ممکن است یک ترس شدید یک تروما حتی حضور در برخی مشاغل فرد را مستعد این خطاها بکند و در صورت شدت و زمان طولانی حتماً نیاز به بررسی روانپزشک یا روانشناس بالینی وجود دارد.
اما اینجا هذیان را هم داریم.
به طور کلی ۳ نوع اختلال در فکر داریم. یکی از آنها اختلال در فرم فکر است. نمونه بارز این مدل اختلال را در تفکر افراد اوتیستیک میبینید. در اینجا هم قطع ارتباط واقعیت و دنیای ذهنی فرد است تا حدی که تفکر منطقی جایی ندارد. اختلال در جریان فکر را میتوانید در پرش افکار ببینید کسانی که تداعی ضعیفی دارند یا کسانی که وقتی سؤالی از آنها میکنید، آنقدر حاشیه میروند که جواب سؤال فراموش میشود. اختلال جریان فکر شکلهای متعددی دارد و بیشتر اطرافیان متوجه آن میشوند. اختلال در محتوای فکر یکی از جلوههایش هذیان است. کلمهای که در مکالمات روزمره هم به کار میبریم. هذیان تفکر غلطی است که فرد شدیداً به آن اعتقاد دارد. مثلاً فرد عمیقاً باور دارد همه علیه او هستند و دارند پشت سرش توطئه میکنند یا دیگران میخواهند به او آسیب برسانند و... این هذیانها هم شدت و ضعف دارد و همیشه نشانه یک اختلال روانی است و حتماً نیاز به بررسی متخصصان روان است.
نکته مهم این است که اینها را با هم اشتباه نکنیم و وجود آن در اطرافیان را جدی بگیریم تا مداخلات درمانی زود شروع شود.
نکته دیگر این است که شکلهایی از این تعاریفی که برای هذیان و توهم و خطای ادراکی گفتیم، در روند رشد کودکان جزئی طبیعی است. مثلاً تفکر غیرمنطقی را کودکان در دورهای از زندگی دارند. پس روی کودکان برچسب نزنیم.
* در ادامه این ستون در روزهای یکشنبه بیشتر درباره شناخت اختلالات روانی صحبت میکنیم.
روانشناس
تا به حال دیدن سراب را تجربه کردهاید؟ شده گاهی احساس کنید چیزی دیدهاید (مثلاً یک آدم) ولی وقتی چک کردهاید، متوجه شدهاید که چیز دیگری بوده (مثلاً یک گربه). تا به حال به کسانی برخورد کردهاید که معتقدند همیشه دیگران در حال توطئه علیه آنها هستند یا کسی آنها را دنبال میکند و... در شکل شدیدتر آیا دیدهاید کسانی را که صدایی میشنوند یا بویی حس میکنند که شما یا کسان دیگر تجربه نمیکنید؟
واقعیت این است که به قدمت تاریخ بشر توهمها، هذیانها، خطاهای ادراکی جزئی از زندگی انسان بوده که برخی از آنها بسته به شدت و طول دوره، آن افراد را در دام اختلالهایی سخت اسیر میکند. نمونهاش اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی یا اختلالهای شخصیت مثل اسکیزویید یا اختلال هذیانی.
شاید مهم باشد که میان سه نوع هذیان، توهم و خطاهای ادراکی تفاوت قائل باشیم.
توهم و خطاهای ادراکی زیرمجموعهای از اختلال در ادراک است. توهم در نبود هیچ محرک بیرونی رخ میدهد و حسی را درگیر میکند مثل افراد در طیف اختلالات اسکیزوفرنی که صدای کسی را میشنوند که فقط آنها میشنوند ولی به شکل قاطعی باور دارند آن صدا با آنها حرف میزند. گاهی دیداری هم هست یا در حس لامسه یا حس بویایی. فیلم ذهن زیبا را اگر دیده باشید زندگی جان نش ریاضیدان را روایت میکند که دچار اسکیزوفرنی است و توهم و هذیان را با هم دارد. او کسانی را میبیند و با آنها حرف میزند که در دنیای ذهنیاش زندگی میکنند ولی مرز واقعیت و خیال برای او مخدوش است.
وجود توهم عموماً نشانه خوبی نیست و نیاز به مراجعه به روانپزشک برای بررسی دارد. ولی نمونه توهمی که گذراست همان دیدن سراب است. در واقع آنجا هم محرکی بیرونی وجود ندارد اما فرد مانده در بیابان فکر میکند یک دریاچه را میبیند و در حوزه بینایی دچار توهم میشود. هر چند اینجا نور خورشید در ایجاد این توهم بینایی بسیار اثرگذار است. جایی که توهم به اختلال میرسد کار خورشید در بیابان را عناصری درون روانی ایفا میکند.
اما خطای ادراکی هم مشکلی در ادراک فرد ایجاد میکند با این تفاوت که اینجا یک محرک بیرونی وجود دارد ولی فرد آن محرک را اشتباه برداشت میکند. مثلاً در واقعیت سایه یک گربه روی دیوار هست ولی فرد فکر میکند سایه یک دزد است.
خطای ادراکی هم گرچه در حوزه اختلالات روانی از نشانههای جدی است اما ممکن است یک ترس شدید یک تروما حتی حضور در برخی مشاغل فرد را مستعد این خطاها بکند و در صورت شدت و زمان طولانی حتماً نیاز به بررسی روانپزشک یا روانشناس بالینی وجود دارد.
اما اینجا هذیان را هم داریم.
به طور کلی ۳ نوع اختلال در فکر داریم. یکی از آنها اختلال در فرم فکر است. نمونه بارز این مدل اختلال را در تفکر افراد اوتیستیک میبینید. در اینجا هم قطع ارتباط واقعیت و دنیای ذهنی فرد است تا حدی که تفکر منطقی جایی ندارد. اختلال در جریان فکر را میتوانید در پرش افکار ببینید کسانی که تداعی ضعیفی دارند یا کسانی که وقتی سؤالی از آنها میکنید، آنقدر حاشیه میروند که جواب سؤال فراموش میشود. اختلال جریان فکر شکلهای متعددی دارد و بیشتر اطرافیان متوجه آن میشوند. اختلال در محتوای فکر یکی از جلوههایش هذیان است. کلمهای که در مکالمات روزمره هم به کار میبریم. هذیان تفکر غلطی است که فرد شدیداً به آن اعتقاد دارد. مثلاً فرد عمیقاً باور دارد همه علیه او هستند و دارند پشت سرش توطئه میکنند یا دیگران میخواهند به او آسیب برسانند و... این هذیانها هم شدت و ضعف دارد و همیشه نشانه یک اختلال روانی است و حتماً نیاز به بررسی متخصصان روان است.
نکته مهم این است که اینها را با هم اشتباه نکنیم و وجود آن در اطرافیان را جدی بگیریم تا مداخلات درمانی زود شروع شود.
نکته دیگر این است که شکلهایی از این تعاریفی که برای هذیان و توهم و خطای ادراکی گفتیم، در روند رشد کودکان جزئی طبیعی است. مثلاً تفکر غیرمنطقی را کودکان در دورهای از زندگی دارند. پس روی کودکان برچسب نزنیم.
* در ادامه این ستون در روزهای یکشنبه بیشتر درباره شناخت اختلالات روانی صحبت میکنیم.
محققی گرانمایه با خدماتی ماندگار
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی درگذشت احمد مهدوی دامغانی محقق و ادیب پیشکسوت کشورمان را تسلیت گفت. در متن پیام محمدمهدی اسماعیلی آمده است: «انا لله و انا الیه راجعون. خبر درگذشت استاد پیشکسوت، ادیب و محقق گرانمایه مرحوم دکتر احمد مهدوی دامغانی موجب تأثر گردید. این پژوهشگر گرامی طی سالیان متمادی آثار گرانسنگی در حوزههای دینی و معرفتی را به جامعه فرهنگی و علمی ارائه نمود که از زمره خدمات ماندگار وی محسوب میشود. فرصت را مغتنم شمرده و از درگاه ربوبی برای ایشان رحمت و مغفرت واسعه و جهت بازماندگان و دوستداران خاصه خانواده گرامی صبر و اجر آرزو میکنم.»
فواید شناور شدن قیمت بلیت سینما و تئاتر
محدثه واعظیپور
روزنامهنگار
این روزها و در شرایطی که تورم و گرانی، معضل اصلی بسیاری از خانوادههای ایرانی است، تشویق کردن مردم به دیدن فیلم در سالن سینما یا رفتن به کنسرت و تئاتر به شوخی شبیه است. با این همه، نمیتوان زندگی را تعطیل کرد و باید به بهانههای کوچک خوشبختی، دلخوش بود. در این فضا، اکران فیلم «هناس» محصول حوزه هنری، مدیران سینمایی این نهاد را برآن داشته تا با شناور کردن بهای بلیت سینماهای زیرمجموعه حوزه به فروش بیشتر این فیلم کمک کنند. شناور شدن بلیت سینما در ساعات کم مخاطب و پرمخاطب و توجه به روز و سانس نمایش فیلمها تمهید درستی برای جذب مخاطب است. آن هم برای سینمایی که بهزودی با خطر ورشکستگی کامل مواجه خواهد شد و اگر به مسأله فروش بیتوجه بماند، آهسته آهسته رو به نابودی خواهد رفت. شناور شدن بهای بلیت سینما میتواند در کنسرت و تئاتر هم جدی گرفته شود. به جز طبقه برخوردار که هر چه قیمتها بالا برود، نیازی به تغییر در سبک زندگی خود نمیبینند، بیشتر اقشار جامعه برای امرار معاش مجبور به حذف بسیاری از تفریحها و دغدغههای مادیشان شدهاند. طبقه متوسط بهعنوان اصلیترین مخاطبان تئاتر، سینما و کنسرت، با این قیمتها کم کم باید دور رفتن به سینما، تئاتر و کنسرت را خط بکشند.
در نقطه مقابل، بلیتها میتوانند چند ده میلیون تومان باشند و گروهی هم در لاکچریترین سالنهای شهر به تماشای ستارههای خوش سیمای وطنی بنشینند یا صدای خوانندهها را از نزدیک بشنوند، اما عموم مردم ایران، در این سالنها جایی ندارند. گمان نمیکنم منفعت طلبترین ستارههای سینما، موسیقی و تئاتر، چنین گسستی را خواهان باشند و دلشان بخواهد فقط مقابل قشری برنامه اجرا کنند که با بدنه جامعه فاصله فراوانی دارند. در این شرایط، به جای انتقاد کردن از برگزاری برخی کنسرتها یا بالا رفتن بهای بلیت سینما و تئاتر، باید به روشهایی فکر کرد که صاحبان سرمایه و مردم از آن منفعت ببرند. وقتی بهای تمام کالاها و خدمات در مقایسه با سال پیش، افزایش داشته نمیتوان انتظار داشت بهای بلیت سینما 10 هزارتومان باقی بماند، اما میشود با شناور کردن بلیت به اقشار کم درآمد و جوانان فرصت دیدن فیلمها را داد. این شیوه علاوه بر تأمین بخشی از هزینههای تولید و سینماداری باعث میشود روند قهر مخاطب ایرانی با فیلم ایرانی کندتر شود. سالنهای سینما ساعات مردهای دارند که در شکل عادی، تعداد تماشاگران اندکی در آن سانسها به سینما میروند. بهای بلیت در این سانسها با تخفیف ویژه میتواند مشتاقان فیلم دیدن را به سینما بیاورد. در مورد تئاتر و کنسرت هم متناسب با روزهای هفته و جایگاهی که تماشاگر انتخاب میکند میتوان بهای بلیت را زیاد و کم کرد. به این شکل، عده بیشتری از مردم میتوانند به دیدن تئاتر یا کنسرت بروند.
گرانی و تورم، اخبار منفی اقتصادی و اجتماعی زندگی بسیاری از ما را تحت تأثیر قرار داده است. همه ما درگیر فضایی پرتنش هستیم و کیفیت زندگی به شکل نگران کنندهای کاهش یافته است. برای برونرفت از این وضعیت و ایجاد امید و شور در جامعه علاوه بر سیاستمداران، هنرمندان هم میتوانند همراه مردم باشند. توجه به روشهایی برای ارزان برگزار کردن فیلم دیدن و تئاتر و کنسرت رفتن، هدیهای است به مردمی که شایسته روزهایی آرام و کم دغدغه هستند و امروز بیش از هر وقت دیگری به هنردرمانی نیاز دارند.
هنرمندان در فضای مجازی
فضای مجازی اهالی فرهنگ و هنر بیشتر از همیشه دعوت مردم به خواندن و دیدن آثار آنها است؛ از خواندن کتاب گرفته تا دیدن نمایشگاههای هنری و سریالهای جدید در شبکه نمایش خانگی و سینما و اجرای تئاتر.
چهرهها:
علیرضا قربانی، خواننده با انتشار قطعه جدیدش با عنوان «پریزاد» آن را به علاقهمندان موسیقی تقدیم کرده است. او نوشته: «پریزاد» جدیدترین اثر علیرضا قربانی با آهنگسازی غلامرضا صادقی بزودی با حمایت پیپاد تقدیم علاقهمندان خواهد شد. نسخه کامل این قطعه از طریق صفحه اینستاگرام من و پیپاد منتشر خواهد شد.
بابک کریمی، بازیگر سینما از آماده شدن سریال «پوست شیر» در شبکه نمایش خانگی خبر داده است. او با انتشار تیزر این فیلم در صفحه خود نوشته: سریال «پوست شیر» به کارگردانی جمشید محمودی و تهیهکنندگی نوید محمودی هم اکنون در مرحله فیلمبرداری قرار دارد و از جمله تولیدات اختصاصی پلتفرم «فیلم نت» محسوب میشود. «پوست شیر» سومین حضور بابک کریمی در شبکه نمایش خانگی بعد از سریالهای موفق «میخواهم زنده بمانم» و «خاتون» است.
بهرنگ علوی، بازیگر سینما در صفحه خود با انتشار عکس خود که در فیلم شادروان بازی کرده، از انتشار این سریال در شبکه خانگی خبر داده است و به دوستداران خود گفته: «امیدوارم دوست داشته باشید.» سریال «شادروان» به کارگردانی و نویسندگی حسین نمازی دومین کار اوست که از روز شنبه 28 خردادماه از شبکه خانگی «فیلیمو» قابل مشاهده است.
دیگه چه خبر؟
موزه هنرهای معاصر تهران در صفحه خود با انتشار پوستر نمایشگاه «مینیمالیسم و کانسپچوال آرت» در موزه هنرهای معاصر تهران خبر از افتتاح این نمایشگاه در روز 31 خردادماه داده و نوشته: «نمایشگاه مینیمالیسم (کمینهگرایی) و کانسپچوال آرت (هنر مفهومی) با ارائه بیش از ۱۲۰ اثر از ۳۴ هنرمند ساعت ۱۷ سهشنبه ۳۱ خردادماه افتتاح میشود و از روز اول تیرماه علاقهمندان میتوانند از این نمایشگاه دیدن فرمایند. این نمایشگاه تلاش دارد بخشی از گنجینه ارزشمند موزه هنرهای معاصر تهران را ارائه کند که در میانه قرن بیستم میلادی تعریفی نوین از هنر را پیشنهاد داد که تا پیش از آن متصور نبود. اولویت بخشیدن به فکر و اندیشه به جای جلال و شکوه زیباییشناختی مدرنیستی، دگرگونیهای بزرگ در دنیای هنر پدید آورد و هنر را وارد ساحتهایی کرد که تعجبها را برانگیخت. در نمایشگاه مینیمالیسم و هنر مفهومی آثار هنرمندانی ازجمله، سللهویت، جوزف کاسوت، جان بالدساری، اد راشا، یان دیبتس، دنیس اُپنهایم، برنار وُنه، شوساکو آراکاورا، مارسل دوشان، گیلبرت و جرج، دانلد جاد، و... به نمایش گذاشته میشود.
دنیا مدنی، بازیگر در صفحه خود از اجرای تئاتر «بالاخره این زندگی مال کیه»خبر داد. نویسنده این نمایشنامه برایان کلارک و مترجم آن احمد کساییپور است. قرار است این اجرا از اول تیرماه در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه برود.
از دنیای نشر چه خبر؟
مجمع ناشران انقلاب اسلامی در صفحه خود با انتشار پوستر ششمین نشست از مجموعه نشستهای نقد و بررسی کتاب با عنوان «طعم کتاب» خبر از برگزاری این نشست در خبرگزاری ایکنا داده است. این نشست روز 29 خردادماه ساعت 15 با حضور ملیحه ذوالفقاریان نویسنده کتاب «صنم» و هنگامه قاسمی منتقد برگزار میشود.
انتشارات شهرستان ادب با انتشار تصویر جلد کتاب روزگار فراموش شده اثر مهدی رضایی از انتشار چاپ دوم این کتاب خبر داده و درباره آن نوشته است: «داستان کتاب، مربوط به چند دوست است که در جریان رخداد انقلاب اسلامی، با یکدیگر در ارتباط بودهاند و پس از گذراندن ماجراهای گوناگون، اکنون هر یک برداشتی از واقعیت دارد و بر اساس مستندات خود، به دنبال پیدا کردن مسبب مصیبتهایی است که از سر گذرانده است. «رضا» که از شکنجههای ساواک به جان آمده، درصدد یافتن «اسحاق» و انتقامگیری از اوست، حال آنکه ماجرای اسحاق هم به آن درجه از سادگی که رضا میاندیشد نیست و قصه، سر دراز دارد. در این میانه، شخصی به نام «شکور» که در بیمارستان بستری است و سردسته یکی از گروههای اسلامی بوده، شدیداً به دنبال آن است که با اطلاعرسانی درست به رضا، او را از حقیقتی که در ابهام مانده با خبر کند. داستان مهدی رضایی که پیچیدگی و تعلیق فراوانی دارد و به برههای از تاریخ اختصاص دارد که کمتر در مورد آن نوشته شده است، داستانی خواندنی است و چاپ دوم آن، بیانگر علاقه مخاطبان ادبیات به این اثر جذاب است.»
چهرهها:
علیرضا قربانی، خواننده با انتشار قطعه جدیدش با عنوان «پریزاد» آن را به علاقهمندان موسیقی تقدیم کرده است. او نوشته: «پریزاد» جدیدترین اثر علیرضا قربانی با آهنگسازی غلامرضا صادقی بزودی با حمایت پیپاد تقدیم علاقهمندان خواهد شد. نسخه کامل این قطعه از طریق صفحه اینستاگرام من و پیپاد منتشر خواهد شد.
بابک کریمی، بازیگر سینما از آماده شدن سریال «پوست شیر» در شبکه نمایش خانگی خبر داده است. او با انتشار تیزر این فیلم در صفحه خود نوشته: سریال «پوست شیر» به کارگردانی جمشید محمودی و تهیهکنندگی نوید محمودی هم اکنون در مرحله فیلمبرداری قرار دارد و از جمله تولیدات اختصاصی پلتفرم «فیلم نت» محسوب میشود. «پوست شیر» سومین حضور بابک کریمی در شبکه نمایش خانگی بعد از سریالهای موفق «میخواهم زنده بمانم» و «خاتون» است.
بهرنگ علوی، بازیگر سینما در صفحه خود با انتشار عکس خود که در فیلم شادروان بازی کرده، از انتشار این سریال در شبکه خانگی خبر داده است و به دوستداران خود گفته: «امیدوارم دوست داشته باشید.» سریال «شادروان» به کارگردانی و نویسندگی حسین نمازی دومین کار اوست که از روز شنبه 28 خردادماه از شبکه خانگی «فیلیمو» قابل مشاهده است.
دیگه چه خبر؟
موزه هنرهای معاصر تهران در صفحه خود با انتشار پوستر نمایشگاه «مینیمالیسم و کانسپچوال آرت» در موزه هنرهای معاصر تهران خبر از افتتاح این نمایشگاه در روز 31 خردادماه داده و نوشته: «نمایشگاه مینیمالیسم (کمینهگرایی) و کانسپچوال آرت (هنر مفهومی) با ارائه بیش از ۱۲۰ اثر از ۳۴ هنرمند ساعت ۱۷ سهشنبه ۳۱ خردادماه افتتاح میشود و از روز اول تیرماه علاقهمندان میتوانند از این نمایشگاه دیدن فرمایند. این نمایشگاه تلاش دارد بخشی از گنجینه ارزشمند موزه هنرهای معاصر تهران را ارائه کند که در میانه قرن بیستم میلادی تعریفی نوین از هنر را پیشنهاد داد که تا پیش از آن متصور نبود. اولویت بخشیدن به فکر و اندیشه به جای جلال و شکوه زیباییشناختی مدرنیستی، دگرگونیهای بزرگ در دنیای هنر پدید آورد و هنر را وارد ساحتهایی کرد که تعجبها را برانگیخت. در نمایشگاه مینیمالیسم و هنر مفهومی آثار هنرمندانی ازجمله، سللهویت، جوزف کاسوت، جان بالدساری، اد راشا، یان دیبتس، دنیس اُپنهایم، برنار وُنه، شوساکو آراکاورا، مارسل دوشان، گیلبرت و جرج، دانلد جاد، و... به نمایش گذاشته میشود.
دنیا مدنی، بازیگر در صفحه خود از اجرای تئاتر «بالاخره این زندگی مال کیه»خبر داد. نویسنده این نمایشنامه برایان کلارک و مترجم آن احمد کساییپور است. قرار است این اجرا از اول تیرماه در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه برود.
از دنیای نشر چه خبر؟
مجمع ناشران انقلاب اسلامی در صفحه خود با انتشار پوستر ششمین نشست از مجموعه نشستهای نقد و بررسی کتاب با عنوان «طعم کتاب» خبر از برگزاری این نشست در خبرگزاری ایکنا داده است. این نشست روز 29 خردادماه ساعت 15 با حضور ملیحه ذوالفقاریان نویسنده کتاب «صنم» و هنگامه قاسمی منتقد برگزار میشود.
انتشارات شهرستان ادب با انتشار تصویر جلد کتاب روزگار فراموش شده اثر مهدی رضایی از انتشار چاپ دوم این کتاب خبر داده و درباره آن نوشته است: «داستان کتاب، مربوط به چند دوست است که در جریان رخداد انقلاب اسلامی، با یکدیگر در ارتباط بودهاند و پس از گذراندن ماجراهای گوناگون، اکنون هر یک برداشتی از واقعیت دارد و بر اساس مستندات خود، به دنبال پیدا کردن مسبب مصیبتهایی است که از سر گذرانده است. «رضا» که از شکنجههای ساواک به جان آمده، درصدد یافتن «اسحاق» و انتقامگیری از اوست، حال آنکه ماجرای اسحاق هم به آن درجه از سادگی که رضا میاندیشد نیست و قصه، سر دراز دارد. در این میانه، شخصی به نام «شکور» که در بیمارستان بستری است و سردسته یکی از گروههای اسلامی بوده، شدیداً به دنبال آن است که با اطلاعرسانی درست به رضا، او را از حقیقتی که در ابهام مانده با خبر کند. داستان مهدی رضایی که پیچیدگی و تعلیق فراوانی دارد و به برههای از تاریخ اختصاص دارد که کمتر در مورد آن نوشته شده است، داستانی خواندنی است و چاپ دوم آن، بیانگر علاقه مخاطبان ادبیات به این اثر جذاب است.»
عکس نوشت
سرود زیبای «امریکا امریکا مرگ به نیرنگ تو» را خوب به خاطر دارید. اثری خاطره انگیز که در روزهای نخست انقلاب متولد شد و همچنان، نسل به نسل شنیده میشود. خواننده این اثر اسفندیار قرهباغی است که از همان سالهای ابتدایی انقلاب اسلامی و حتی در روزهای جنگ با ساخت سرودهای ملی و میهنی و ارزشی همیشه همراه و همسو با مردم حرکت کرد. او علاوه بر خوانندگی، تبحر بالایی در آهنگسازی دارد و در مدت هشت سال جنگ، بیش از 800 سرود ساخته است. به همین سبب پنجشنبه 26 خرداد ماه به پاس نیم قرن فعالیت هنری اسفندیار قره باغی، مراسم بزرگداشتی در پردیس فرهنگی سینمایی قدس تبریز برگزار شد.
رضا مهدوی، پژوهشگرو منتقد موسیقی؛ جمشید جم، خواننده؛ روحالله رشیدی، نویسنده و مدیران فرهنگی و کشوری استان آذربایجان شرقی در این مراسم سخنرانی کردند. /ایران
رضا مهدوی، پژوهشگرو منتقد موسیقی؛ جمشید جم، خواننده؛ روحالله رشیدی، نویسنده و مدیران فرهنگی و کشوری استان آذربایجان شرقی در این مراسم سخنرانی کردند. /ایران
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
سخن روز
-
ارتقای کیفی سینما و ادبیات نیازمند اقتباس است
-
پایان یک عمر پاسبانی خردمندانه از فرهنگ ایران
-
هذیان، توهم و خطای ادراکی را بشناسیم
-
محققی گرانمایه با خدماتی ماندگار
-
فواید شناور شدن قیمت بلیت سینما و تئاتر
-
هنرمندان در فضای مجازی
-
عکس نوشت
اخبارایران آنلاین