در حالی که رشد اقتصادی 1399، یک درصد بود، سال گذشته به 3/4 درصد رسید

گروه اقتصادی /  اقتصاد ایران درسال گذشته 3/4 درصد بزرگتر شد. این مهمترین نکته‌ای است که در تازه‌ترین گزارش مرکز آمار از رشد تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1400 به چشم می‌خورد. اقتصاد ایران در سال‌های گذشته نوسان زیادی را تجربه کرده است، در سال 1391 با رشد منفی 8.6 درصد مواجه بود و در سال‌های بعد اندکی توانست این رشد منفی را جبران کند، اما در سال 1394 دوباره رشد اقتصاد ایران صفر شد تا اینکه در سال 1395 رشد دو رقمی 14.2 درصد را ثبت کرد. درحالی که در سال 1396 همچنان رشد اقتصاد کشور با 4.8 درصد مثبت باقی ماند، ولی از سال 1397 وارد یک سراشیبی شد به‌طوری که در این سال اقتصاد ایران 4.7 درصد کوچکترشد. در سال 1398 نیز رشد منفی 4.2 درصد فشار بیشتری به اقتصاد وارد کرد و در نهایت درسال 1399 توانست پس از چند سال رشد اندک یک درصدی را تجربه کند. اما براساس تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران، درسال گذشته نرخ رشد اقتصادی ایران به 4.3 درصد رسید که این نرخ برای اقتصاد بدون نفت 3.5 درصد محاسبه شده است. بدین ترتیب اقتصاد کشور در سال گذشته نسبت به سال 1399 ، 3.3 درصد رشد کرده است. درخصوص اقتصاد غیرنفتی نیز شاهد رشد قابل توجهی هستیم. نرخ رشد اقتصاد بدون نفت درسال 1399 تنها 3 دهم درصد بوده که درسال گذشته به 3.5 درصد افزایش یافته و بر این اساس، دراین بخش نیز اقتصاد 3.2 درصد بزرگتر شده است. بر‌اساس آخرین نتایج حساب‌های ملی فصلی مرکز آمار ایران، محصول ناخالص داخلی (GDP) به قیمت ثابت سال ١٣٩٠ در سال ١٤٠٠، به رقم ٧٥٦٩ هزار میلیارد ریال با نفت و ٦٥١١ هزار میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسیده است، درحالی که رقم مذکور در سال گذشته با نفت ٧٢٥٤ هزار میلیارد ریال و بدون نفت ٦٢٨٩ هزار میلیارد ریال بوده که نشان از رشد 4.3 درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و 3.5 درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در سال ١٤٠٠ دارد.
تنها گروه کشاورزی عقب ماند
درسال گذشته و براساس آمار و اطلاعات ارائه شده ازسوی مرکز آمار ایران، ازمیان گروه‌های اصلی تنها کشاورزی با رشد منفی مواجه بوده و سایر گروه‌ها رشد مثبتی را تجربه کرده‌اند. در این سال رشد گروه کشاورزی منفی 3.7 درصد بوده که نسبت به سال 1399 که رشد این گروه 3.5 درصد بوده افت قابل توجهی داشته است. اما در گروه صنایع و معادن، نزدیک به 2 درصد رشد بیشتری نسبت به سال 1399 داشته‌ایم. دراین سال رشد این گروه 6 درصد محاسبه شده است که در مقایسه با سال 1399 با رشد 4.1 درصد، معادل 1.9 درصد بیشتر رشد کرده است. در زیرگروه صنایع و معادن بدون نفت نیز شاهد عملکرد بهتری نسبت به سال قبل از آن هستیم. در سال 1399 رشد این زیرگروه 3.3 درصد بوده که در سال 1400 به 4.1 درصد افزایش یافته است. در زیرگروه صنایع و معدن استخراج نفت و گاز هم رشد قابل توجهی داشته و از 5.6 درصد در سال 1399 به 9.7 درصد در سال 1400 رسیده است. در این سال بخش صنعت کشور نیز رونق بیشتری داشته است. در حالی که در سال 1399 این بخش 1.8 درصد رشد داشته است در سال گذشته این رشد به 3.1 درصد افزایش یافته است. اما بخش ساختمان در سال گذشته با افت همراه بوده است به طوری که در این سال رشد این بخش 3.9 درصد بوده درحالی که در سال 1399 شاهد رشد 6.3 درصدی بخش ساختمان بوده‌ایم. درفصل زمستان سال گذشته نیز رشد این بخش منفی شده و به منفی 3.4 درصد رسیده است. در گروه خدمات نیز پس از پشت‌سر گذاشتن نسبی پاندمی کرونا و بازگشایی کسب و کارها این گروه رشد قابل توجهی داشته است. بدین ترتیب در حالی که گروه خدمات در سال 1399 منفی 1.3 درصد رشد داشته در سال گذشته این نرخ به 4.5 درصد رسیده است. این روند در زیرگروه‌های خدمات نیز قابل مشاهده است. برای مثال در زیر بخش عمده و خرده‌فروشی و هتل و رستوران درحالی که درسال 1399 این بخش 4.1 درصد عقبگرد داشته است در سال گذشته با رشد 3.6 درصدی همراه شده است. در زیرگروه حمل و نقل و انبارداری نیز رشد یک درصدی سال 1399 به 4.9 درصد در سال 1400 افزایش یافته است.
تصویر فصل زمستان اقتصاد ایران
در کنار کل سال 1400، مرکزآمار ایران از رشد اقتصادی آخرین فصل سال گذشته نیز رونمایی کرده است. بر این اساس نرخ رشد اقتصادی کشور در فصل زمستان سال گذشته به 2.3 درصد رسیده است که این نرخ برای اقتصاد بدون نفت ایران 2.6 درصد بوده است که البته نسبت به فصول قبل رشد کمتری را نشان می‌دهد، اما درمجموع عملکرد اقتصاد ایران درسال گذشته حاکی از رشد قابل توجهی است. در این فصل رشد گروه کشاورزی هرچند نسبت به فصول قبل بهبود یافته است، اما همچنان منفی است به طوری که رشد این بخش منفی 2.3 درصد اعلام شده است که عمدتاً به دلیل خشکسالی‌ها رقم خورده است. درگروه صنایع و معادن نیز شاهد رشد 2 درصدی درفصل زمستان سال گذشته هستیم. گروه خدمات نیز دراین فصل 3.4 درصد رشد داشته است.

رئیس کانون صرافان ایران گفت: قیمت ارز از 33 هزار و 600 تومان در 2 روز گذشته به 31 هزار و 500 تومان در روز چهارشنبه کاهش یافت و روند نزولی نرخ ارز در روزهای آینده هم ادامه‌دار خواهد بود

گروه اقتصادی / ریزش نرخ ارز در بازار ادامه دارد. طی دو روزی که بانک مرکزی برنامه ویژه خود را برای مهار نوسانات ارزی آغاز کرد، نرخ انواع ارز در حال عقبگرد است؛ به طوری که ظرف 48 ساعت دلار حدود 2 هزار تومان ارزان شده است. این در حالی است که فعالان بازار و کارشناسان اعتقاد دارند که در روزهای آینده این روند نزولی همچنان ادامه خواهد یافت. طبق اعلام فعالان بازار در این روزها به طور متوسط روزانه 500 تومان از قیمت دلار کم شده است، روندی که امید زیادی به بازگشت دلار به زیر 30 هزارتومان و سپس جاگیری در کانال‌های قیمتی کمتر ایجاد کرده است. مشاهدات میدانی از بازار آزاد ارز حاکی از خروج نسبی دلالان است. سفته‌بازانی که طی هفته‌های اخیر بشدت در بازار فعال شده بودند، با اقدامات بانک مرکزی و تغییر شرایط  از بازار خارج شده‌اند.
با مجوز بانک مرکزی، صادرکنندگان می‌توانند با قیمت توافقی ارز خود را در بازار بفروشند و صرافی‌ها نیز می‌توانند تمام نیازهای واقعی متقاضیان ارز را در بازار پاسخگو باشند؛ این مجوز ارزی موجب شده است بدون استفاده از منابع بانک مرکزی و بازار متشکل ارزی و تنها با استفاده از ارزهای حاصل از صادرات، بازار شاهد افزایش عرضه و کاهش نوسانات قیمتی باشد.
 تداوم شیب منفی قیمت ارز در روزهای آینده
در همین خصوص رئیس کانون صرافان ایران گفت: قیمت ارز از 33 هزار و 600 تومان در 2 روز گذشته به 31 هزار و 500 تومان در روز چهارشنبه کاهش یافت و روند نزولی نرخ ارز در روزهای آینده هم ادامه‌دار خواهد بود. در واقع قیمت ارز طی دو روز 2 هزار تومان کاهش یافته است و این روند نزولی ادامه‌دار خواهد بود.
کامران سلطانی‌زاده‌ در گفت‌‌و‌گو با فارس با اشاره به آخرین وضعیت قیمت ارز در بازار غیررسمی اظهار داشت: از دو سه روز گذشته که بحث خرید ارز صادرکنندگان به صورت نامحدود توسط صرافی‌ها اجرایی شده است، قیمت ارز در بازار غیررسمی روند نزولی به خود گرفته است. وی اظهار داشت: مردم نیز می‌توانند از صرافی‌ها ارز بخرند و این روند باعث شده که بازار غیررسمی به سمت صرافی‌ها سوق پیدا کند و به صورت موردی نیز ارز به همه تعلق می‌گیرد. سلطانی‌زاده گفت: درحال حاضر با عرضه ارز صادرکنندگان، عرضه نسبت به تقاضا افزایش یافته است و این موضوع موجب شده قیمت ارز شیب منفی بگیرد.
سلطانی‌زاده گفت: بانک مرکزی در 13 روز آینده چند مصوبه خوب در دست دارد که اجرای آنها نیز به ریزش قیمت دلار کمک می‌کند.
رئیس کانون صرافان ایران تأکید کرد: بانک مرکزی در تنظیم بازار ارز بسیار هوشمندانه عمل کرده است، زیرا بدون استفاده از ذخایر ارزی خود و صرفاً با تغییر یک بخشنامه توانسته است بازار را به سمت ریزش بیشتر هدایت کند. بانک مرکزی بزودی شیوه جدید فروش ارزهای خانگی و ارز در دست مردم را به صرافی‌ها ‌اطلاع‌رسانی خواهد کرد.
دلارهای خانگی در مسیر صرافی‌ها
در پی ادامه روند نزولی قیمت‌ها در بازار ارز، دلارهای خانگی نیز به‌منظور فروش در صرافی‌ها وارد بازار شده و همین امر نیز موجب شده است قیمت دلار نسبت به چند روز گذشته حدود ۲ هزار تومان کاهش داشته باشد.
احمد لواسانی، رئیس سابق کانون صرافان به ایرنا گفت: قیمت دلار طی چند روز گذشته، به‌طور میانگین روزانه 500 تومان کاهش یافته است و این روند قیمتی همچنان در بازار ادامه دارد. آن‌طور که این فعال بازار ارز می‌گوید: در برخی از صرافی‌های شهر تهران قیمت دلار به زیر 31 هزار تومان هم رسیده است و تعدادی از صرافی‌ها با این قیمت معاملات را ثبت کرده‌اند. او تأکید دارد، بخشنامه ارزی بانک مرکزی و مجوزهای جدید به صرافی‌ها موجب شد، صادرکنندگان خرد و 100 درصد خصوصی هم بتوانند از محل فروش ارزهایشان با قیمت توافقی در صرافی‌ها 25 درصد درآمد خود را افزایش دهند.
این فعال بازار ارز در پاسخ به اینکه «آیا صرافی‌ها دلارهای خرد و خانگی را می‌خرند»، گفت: صرافی‌ها مشکلی در خرید دلارهای خانگی تا سقف 10 هزار دلار ندارند ولی از آنجا که بازار رو به ریزش است، نگرانی صرافی‌ها خرید ارزهای کلان و با حجم بالا است.
لواسانی ضمن تأکید بر اینکه «طی روزهای گذشته بیشتر فروشنده در بازار داشتیم تا خریدار»، گفت: دلارهای خانگی با حجم خرد این روزها وارد بازار شده‌اند و اکثر مردم از ترس ریزش بیشتر قیمت‌ها قصد فروش دارند. رئیس سابق کانون صرافان با بیان اینکه در بازار ارز تقاضا به‌صورت جدی وجود ندارد، ادامه داد: صرافان بیشتر نگران خرید ارز هستند، چون باید ارز را با مسئولیت خود خریداری کنند، زیرا روند کاهشی قیمت ادامه خواهد داشت.
وی توضیح داد: در بحث فروش ارز بر اساس مصوبه بانک مرکزی سقف ۲ هزار دلار برای هر نفر در مصارف سایر (خرید ارز از صرافی با کارت ملی و بدون مدارک مسافرتی، درمانی، دانشجویی و...) در نظر گرفته شده است. منظور از مصارف سایر، مصارفی است که دلیلی ندارد و فرد بر اساس نیاز خود ارز می‌خرد.
 بازگشت آرامش به بازار طلا
به دنبال عقبگرد قیمت‌ها در بازار ارز، در بازار طلا و سکه هم شرایط تغییر کرده است به طوری که قیمت‌ها در بازار طلا نیز روند نزولی به خود گرفته است. دراین باره رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفت: کنترل بازار ارز موجب ریزش قیمت طلا و سکه در بازار شده و در صورت تداوم این وضعیت، آرامش در بازار طلا ادامه‌دار خواهد بود. ابراهیم محمدولی در گفت‌وگو با مهر در مورد وضعیت بازار طلا و سکه، اظهار کرد: زمانی که بازار ملتهب شود، مسئولان اقتصادی برای کنترل التهاب برنامه‌ریزی می‌کنند، در همین رابطه نیز با کنترل بازار ارز، بازار طلا طی یکی دو روز گذشته از التهاب خارج شد.
رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران افزود: طبیعتاً وقتی بازار از نظر قیمتی کنترل شود، آرامش نسبی در بازار حاکم می‌شود؛ در واقع زمانی که التهاب از بازار برداشته می‌شود، قیمت‌ها روند نزولی به خود می‌گیرند، البته کاهش نرخ اونس جهانی نیز در این بخش، اثرگذار بوده است. وی در مورد وضعیت خرید و فروش نیز گفت: خرید و فروش انجام می‌شود اما مثل 20 روز پیش نیست و تقاضا کمتر شده که البته طبیعی است، زیرا التهابات زیاد بود و قیمت بعد از مدتی شروع به ریزش کرد. محمدولی با بیان اینکه در صورت تداوم کنترل‌ها، آرامش در بازار طلا و سکه حکمفرما می‌شود، اظهار کرد: پیش‌بینی در بازار طلا سخت است چرا که هر نگاهی روی قیمت‌ها اثر می‌گذارد، اما اگر وضعیتی که از دیروز ایجاد شده تداوم یابد، این روزها، روزهای با آرامشی در بازار طلا خواهد بود. در یکی دو روز اخیر شاهد ریزش قیمت سکه از کانال ۱۶ میلیون و ۳۷۰ هزار تومان و بازگشت به کانال ۱۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی هستیم که به نظر می‌رسد این روند نزول قیمت در روزهای آتی نیز ادامه داشته باشد.