گروه اقتصادی/ در جریان معاملات دیروز حقیقی‌ها به میزان قابل‌توجهی از میزان عرضه‌های خود کاهش دادند تا بازار در مجموع روز متعادلی را پشت سر بگذارد. در این روز هر چند که شاخص کل بورس یک هزار و 521 واحد کاهش داشت، اما  شاخص آیفکس (کل فرابورس) با رشد 7 واحدی روبه‌رو شد. روند معاملات دیروز به گونه‌ای بود که در اکثر گروه‌های معاملاتی نماد‌های مثبت و منفی قابل مشاهده بود و بجز شرکت‌های صنعت برق که یکسره سبزپوش بودند در دیگر گروه‌ها نمادهای مثبت و منفی قابل مشاهده بود.
 افزایش صف‌های خرید
در جریان معاملات روز سه‌شنبه از مجموع 292 نمادی که با افزایش قیمت روبه‌رو شده بودند 109 نماد در صف خرید و از 345 نمادی که کاهش قیمت داشتند 75 نماد در صف فروش به کارخود پایان دادند که این آمار نسبت به روز معاملاتی قبل، از افزایش تعداد نمادهای مثبت و صف‌های فروش خبر می‌‌دهد.
ترین‌های بازار
دیروز در ادامه معاملات بورس تهران، بیش از هفت میلیارد و ۹۸۲ میلیون سهم، حق ‌تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۴۷ هزار و ۶۹۵ میلیارد ریال و در ۴۹۳ هزار و ۳۳ نوبت معامله شد.
علاوه بر این در بین همه نمادها، نماد فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با یک هزار و ۳۴ واحد، فولاد خراسان (فخاس) با ۳۴۵ واحد، فولاد خوزستان (فخوز) با ۳۳۲ واحد و ملی صنایع مس ایران (فملی) با  ۳۰۲ واحد با تأثیر منفی بر شاخص بورس همراه شدند. در مقابل گروه مپنا (رمپنا) با ۸۱۶ واحد، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (حکشتی) با ۵۳۸ واحد و صنایع پتروشیمی خلیج فارس (فارس) با ۲۴۶ واحد تأثیر مثبت بر شاخص بورس داشتند.
در بازار فرابورس نیز سه میلیارد و ۸۲۵ میلیون برگه سهم و اوراق مالی به ارزش ۳۵ هزار و چهار میلیارد ریال داد و ستد شد، تعداد دفعات معاملات امروز فرابورس بیش از ۳۳۳ هزار و ۳۱۳ نوبت بود.
درحدود 500 میلیارد توان از طرف کدهای حقیقی از بازار خارج شد که گروه‌های فلزات اساسی، فرآورده‌های نفتی و خودرو بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند. صندوق‌های قابل معامله، عرضه برق و خدمات فنی و مهندسی نیز سه گروهی بودند که بیشترین سرمایه حقیقی را در این روز به خود جذب کردند.
بیشترین بازده روز در نمادهای «خزر»، «ثپردیس» و «ثغرب» به ثبت رسید و نمادهای «فزر»، «سپیدار» و «دامین» بیشترین بازدهی منفی روزانه را به خود اختصاص دادند.
در این روز حقیقی‌ها و حقوقی‌ها تراکنش‌های خود را کاهش دادند و ارزش معاملات خرد به سطح 5349 میلیارد تومان رسید.

مدیرعامل فرابورس در توئیتی از شفاف‌سازی نمادهای متوقف، بازگشت برخی شرکت‌ها، وعده بازگشایی شرکت تأمین سرمایه خلیج فارس و پیگیری نمادهای متوقف دیگر خبر داد. در توئیت مدیرعامل شرکت فرابورس ایران، میثم فدایی، آمده است:
با مساعدت و دستور سازمان بورس، تلاش همکاران معاونت بورس‌ها و ناشران سازمان و معاونت ناشران فرابورس نمادهای معاملاتی متوقف، شفاف‌سازی خواهند شد. نمادهایی در روزهای گذشته بازگشایی شدند و نماد تفارس هم ان‌شاءالله بزودی بازگشایی خواهد شد نمادهای متوقف دیگر هم در حال پیگیری است.
آخرین وضعیت بازگشایی نمادهای متوقف
به گزارش سنا، پذیره‌نویسی عمومی شرکت تأمین سرمایه خلیج‌فارس از طریق بازار سوم فرابورس ایران و به روش ثبت سفارش قرار بود از شنبه ۸ آبان ماه ۱۴۰۰ آغاز می‌شد و به مدت ۳۰ روز ادامه می‌یافت. اما این پذیره‌نویسی تنها یک روز ادامه یافت.
در این پذیره‌نویسی ۱۵۱ هزار و ۶۸ شخص حقیقی و دو هزار و ۴۳ شخص حقوقی مشارکت داشتند.
سرمایه تفارس ۵ هزار میلیارد ریال است که ۶۰ درصد سهام آن معادل ۳ هزار میلیارد ریال از سوی مؤسسین تأمین شد و ۲ هزار میلیارد ریال نیز از طریق پذیره‌نویسی عمومی «تفارس» با قیمت هر سهم، هزار ریال برای افراد حقیقی و حقوقی از یک سهم تا حداکثر ‏۴۰ هزار سهم از طریق بازار سوم فرابورس تأمین شد.
بازگشایی نماد «تفارس»
در ۱۶ فروردین ماه سال‌جاری بود که اطلاعیه‌ای مبنی بر بازگشایی نماد تفارس در سامانه کدال منتشر شد، جزئیات این اطلاعیه به شرح زیر بود: با توجه به درج نماد معاملاتی شرکت تأمین سرمایه خلیج فارس (تفارس ۱) در تابلو زرد بازار پایه فرابورس ایران به اطلاع می‌رساند؛ نماد معاملاتی مذکور در صورت انتشار مجوز فعالیت، در روز چهارشنبه مورخ ۱۷ فروردین ۱۴۰۱ گشایش خواهد یافت. خواهشمند است سهامداران نسبت به تعیین کارگزار ناظر اقدام کنند.
اما، این بازگشایی در زمان یادشده رخ نداد تا اینکه امروز ۳ خرداد ۱۴۰۱ توئیتی از سوی میثم فدایی مدیرعامل فرابورس منتشر شد که نشان می‌دهد قرار است بزودی این نماد بازگشایی شود.

 سعید رشیدی‌نوبندگانی
خبرنگار
صنعت برق ایران از نظر ظرفیت تولید برق در جایگاه نخست منطقه غرب آسیا قرار دارد. با این حال روند رشد ظرفیت نیروگاه‌ها در سال‌های اخیر با کندی همراه بوده است.
بهره‌برداری از تأسیسات جدید با توجه به رشد تقاضای انرژی الکتریکی در کشور، هماهنگ کردن آنها با مجموعه تأسیسات موجود و بالابردن کیفیت بهره‌برداری و خدمات‌رسانی به مشترکین و بهینه‌سازی هزینه‌های تولید با استفاده از دانش‌های فنی نوین در این صنعت، نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بسیار بالایی است که تحقق آن عزم جدی بخش خصوصی و دولتی را می‌طلبد.
در این خصوص نیاز است که سرمایه‌ها برای احداث نیروگاه‌های سیکل ترکیبی و تبدیل نیروگاه‌های گازی به چرخه ترکیبی تجهیز شوند تا بتوان راندمان این صنعت را در افق میان‌مدت و بلندمدت به سطح استاندارد‌های جهانی نزدیک کرد.
از منظر بورس، صنعت برق با 20 نماد و ارزش بازاری 41 هزار میلیارد تومانی در حدود 0.58 درصد از بازار سهام را دربرمی‌گیرد. درحالی که این صنعت با شناسایی سود خالص 930 میلیارد تومانی در امر بازدهی بسیار ضعیف عمل کرده است. مستهلک شدن تکنولوژی، عدم سرمایه‌گذاری و عدم توانایی در وصول مطالبات از دولت، در کنار فشار بار بیش از حد از طرف صنایع بزرگ معدنی و فلزی روی شبکه سراسری توزیع برق از جمله اصلی‌ترین موضوعاتی بود که در این سال‌ها صنعت را با چالش‌های بسیار زیادی روبه‌رو کرده است.
همچنین در سال‌های اخیر نیروگاه‌ها برای تأمین برق در ساعات اوج مصرف، نیازمند سوزاندن سوخت‌های غیرگازی (گازوئیل یا مازوت) شده بودند که بر اساس گزارش‌های هیأت مدیره نیروگاه‌ها، به طور میانگین در حدود 20 درصد از سوخت مصرفی در سال را سوخت‌های غیرگازی پوشش می‌دادند.
این موضوع به افزایش استهلاک تجهیزات و درنتیجه افزایش هزینه سربار تولید منجر شده بود که سود‌سازی این صنعت را بیش از پیش تحت‌الشعاع قرار می‌داد.
ریسک کمبود نقدینگی در صنعت برق
الزام فروش برق به مشترکین نهایی به قیمت تکلیفی و وجود اختلاف قابل توجه بین قیمت تمام‌شده برق تولیدی و برق فروش رفته موجب شده تا صنعت برق دچار کمبود جدی نقدینگی شود. از نظر بخش خصوصی، میزان تزریق نقدینگی به صنعت به مهم‌ترین چالش نیروگاه‌ها تبدیل شده است و مدیران برخی از نیروگاه‌ها اعلام کرده‌اند میزان موجودی نقد برای پوشش هزینه‌ها در تمامی بخش‌ها اعم از حقوق و دستمزد، تأمین مواد و مصالح مورد نیاز در عملیات بهره‌برداری، تأمین قطعات یدکی و اجرای تعمیرات اساسی هیچ گونه تناسبی با میزان وجوه نقد پرداخت شده از سوی خریدار اصلی ندارد.
از طرفی شرکت‌های بورسی شاغل در این صنعت نیز بخش زیادی از سودهای شناسایی شده خود را در پایان سال مالی بین سهامداران توزیع کردند تا وضعیت سرمایه در گردش و تأمین مالی برای طرح‌های توسعه‌ای بیش از پیش وخیم شود.
وجود هزینه‌های بسیار بالا در این صنعت همچنین باعث شده تا فاصله بسیار زیادی بین حاشیه سود عملیاتی و حاشیه سود خالص به وجود آید که نشان می‌دهد شرکت‌ها علاوه بر هزینه‌های مستقیم، از جانب هزینه‌های غیرعملیاتی مانند هزینه‌های مالی، تحت تأثیر قرار می‌گیرند. (حاشیه سود عملیاتی صنعت 50 درصد و حاشیه سود خالص فقط 3 درصد است.)
تولید و فروش صنعت
عمده فروش برق تولیدی نیروگاه‌ها از طریق شرکت مدیریت شبکه برق ایران صورت می‌گیرد و از این‌رو بزرگ‌ترین بدهکار به این صنعت نیز این شرکت است. همچنین زیرساخت‌های فروش برق از طریق بورس انرژی نیز مهیا شده که فقط برای مشترکان جدید و متقاضی افزایش قدرت بالای 5 مگاوات براساس اعلام توانیر امکانپذیر است. (زمینه‌ها برای صادرات برق نیروگاه‌ها درحال حاضر مهیا نیست.)
سوخت این نیروگاه‌ها نیز با نرخ یارانه‌ای تهیه می‌شود که درحال حاضر نیروگاه‌ها از محل مطالبات از شرکت توزیع برق هزینه انرژی خود را تهاتر می‌کنند.
سوخت نیروگاه‌ها گاز طبیعی یا گازوئیل (سوخت‌های غیرگازی) است که نرخ آن توسط دولت در بودجه سنواتی کشور تعیین می‌شود. در سال 1400، نرخ گاز طبیعی به ازای هر مترمکعب   100 ریال و هر لیتر گازوئیل نیز 100 ریال تعیین شده است.
از آنجا که نرخ بازار انرژی با افزایش نرخ سوخت تغییر می‌کند، بنابر این در صورتی که نرخ سوخت از طرف دولت افزایش یابد، سود نیروگاه‌های سیکل ترکیبی و نیروگاه‌هایی که با راندمان بالاتری تولید انجام می‌دهند نسبت به دیگر نیروگاه‌ها افزایش می‌یابد.
در حال حاضر سقف خرید انرژی 642 هزار ریال به ازای هر مگاوات ساعت و نرخ پایه آمادگی (فروش از طریق بورس انرژی) نیز 185هزار ریال برای هر مگاوات ساعت است که مجموعاً به 827 هزار ریال می‌رسد.
نماگر‌های صنعت در بازار سهام
سهام شرکت‌های شاغل در صنعت برق در یک سال گذشته با بازدهی منفی 9.25 درصد همراه بوده است. همچنین نسبت P بر E صنعت برق حدود 19.8است که در مقایسه با میانگین بازار از عدد بالاتری برخوردار است. با این حال شرکت‌های نیروگاهی به طور میانگین  حدود 70 درصد از سود‌های شناسایی شده خود را بین سهامداران تقسیم می‌کنند که بر جذابیت سهام آنها می‌افزاید.
بررسی پنج نماد برترصنعت از نظر ارزش بازار
در ادامه گزارش به بررسی سودسازی پنج شرکت برتر ارزشی با توجه به اطلاعات و صورت‌های مالی منتشر شده در سایت کدال می‌پردازیم.
افزایش 155درصدی سودخالص «دماوند»
شرکت تولید نیروی برق دماوند با ارزش بازار 11 هزار و 400میلیارد تومان درجایگاه نخست صنعت برق در بازار سهام قرار دارد. این شرکت دارای نیروگاه سیکل ترکیبی است و از این نظر جزو نیروگاه‌های با راندمان بالا به حساب می‌آید.
این شرکت در سال مالی منتهی به اسفند 1400، درحدود یک هزار و 200 میلیارد درآمد عملیاتی کسب کرده که نسبت به سال گذشته 46درصد افزایش نشان می‌دهد. سود خالص «دماوند» نیز با افزایش 155درصدی به حدود 611میلیارد تومان رسیده است. نسبت P برE این شرکت در حدود عدد 19 است.
افزایش 27 درصدی سود خالص «بجهرم»
شرکت توسعه مولد نیروگاهی جهرم با ارزش 5هزارو 700 میلیارد تومان دومین شرکت از نظر ارزش بازار در صنعت نیروگاهی بازار سهام است. این شرکت در سال مالی منتهی به اسفند 1400، توانست 869 میلیارد تومان درآمدعملیاتی شناسایی کند که نسبت به سال گذشته با افزایش 57 درصدی روبه‌رو شده است.همچنین سود خالص این شرکت نیز با افزایش 27درصدی به 252 میلیارد و 700 میلیون رسیده است. نسبت P برE این شرکت در حدود عدد 22.76است.
افزایش 48 درصدی سود خالص «بمپنا»
شرکت تولید برق عسلویه مپنا با ارزش بازاری 5هزارو 633 میلیارد تومان در جایگاه سوم صنعت از نظر ارزش بازار قراردارد. طبق صورت‌های مالی منتشر شده برای سال مالی منتهی به اسفند ماه 1400، این شرکت توانسته درآمدهای عملیاتی خود را با 62 درصد افزایش به حدود 515 میلیارد تومان برساند. سود خالص این شرکت نیز 48درصد افزایش یافته و به 318میلیارد تومان رسیده است. نسبت P برE این شرکت در حدود عدد 17.69 است.
افزایش 64 درصدی سود خالص «بپیوند»
شرکت برق و انرژی پیوندگستر پارس با ارزش بازار 3هزارو 800میلیارد تومان در مقام چهارم صنعت از نظر ارزش بازار قرار می‌گیرد. این شرکت توانست در سال مالی منتهی به اسفند 1400، درحدود 318میلیارد تومان درآمد شناسایی کند و سود خالص خود را با 64درصد افزایش نسبت به سال مالی گذشته به حدود 177میلیارد تومان برساند. نسبت P برE این شرکت در حدود عدد 21.44 است..
افزایش 47درصدی سود خالص «آبادا»
شرکت تولید نیروی برق آبادان با ارزش بازاری 3هزارو 167میلیارد تومان در جایگاه پنجم صنعت از نظر ارزش بازاری قرار می‌گیرد. این شرکت در سال مالی منتهی به اسفند 1400، درحدود 328میلیارد تومان درآمد عملیاتی شناسایی کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش 36درصدی روبه‌رو شده است. سود خالص این شرکت نیز به 143میلیارد تومان رسید که 47 درصد افزایش را نشان می‌دهد.
نسبت P برE این شرکت در حدود عدد 22.15 است.

مجید میرزاحیدری
خبرنگار
شاخص کل بازار سهام در چند روز اخیر با افت 51 هزار واحدی مواجه شده که به نظر می‌‌رسد ریشه آن در خروج بخشی از پول حقیقی‌ها از بازار سهام بوده است.
ساده‌تر اینکه بخشی از حقیقی‌های بازار سرمایه در چند روز گذشته خروج را به استمرار حضور در این بازار ترجیح داده‌اند.ناگفته نماند که بازار سهام از ابتدای امسال با اقبال خوبی مواجه شده و روند بازار نیز تا حدود زیادی این گزاره را تأیید می‌‌کند.با توجه به بازدهی  ناچیز سایر بازارها، به نظر می‌‌رسد که معامله‌گران توجه بیشتری را به بازار سرمایه معطوف کرده‌اند.
البته افت شاخص بازار سهام درچند روز اخیر برای بسیاری این پرسش را ایجاد کرده که بازار به کدام سو می‌‌رود و آیا رشد خواهد کرد یا از نقطه فعلی باز می‌‌گردد؟
دکتر کیارش هومن، مدیرعامل شرکت کارگزاری توسعه سهند در گفت‌وگویی کوتاه به این سؤالات پاسخ داده است:
با توجه به وضعیت بازار، علت خروج برخی حقیقی‌ها از بازار بورس در روزهای اخیر چیست؟
روند حاکم بر بازار بورس، کاملاً عادی است، واقعیت این است که بعد از عید امسال بازار سهام رشد خوبی را تجربه کرد و برخی از حقیقی‌ها در شرایط فعلی، فکر می‌کنند که نقطه فعلی، نقطه اوج بازار است به همین دلیل نسبت به فروش سهام خود اقدام کرده‌اند.برخی دیگر از حقیقی‌ها هم فکر می‌‌کنند که رشد صنایع ارزبر، به اندازه کافی صورت گرفته و جای رشد بیشتر در بازار سهام فعلی را ندارد، بنابراین ترجیح می‌‌دهند تا از بازار خارج شوند، اما در کل، رفتار عمده فعالان بازار کاملاً عادی است.
روند بازار را با مؤلفه‌های حاکم بر آن چگونه می‌‌بینید؟
روند بازار طی روز‌ها و ماه‌های آتی خوب خواهد بود اما همچون سال‌های 97 و 99 نخواهد بود، بازار سرمایه از آن وضعیت بازار سهام در سال‌هایی که مورد اشاره قرار گرفت، درس گرفته است.درست است که تصمیم نادرست وزیر قبلی اقتصاد منجر به حبابی شدن بازار شد و اجازه نداد که رئیس قبلی سازمان بورس به وظیفه خود عمل کند، اما در این بین، یک درس بزرگ هم برای بازار داشته زیرا فعالان بازار سرمایه عمدتاً سراغ سهم‌های با p/e  بالا نمی‌روند و بیشتر مراقب‌ هستند.
با توجه به روند بازار، جذاب‌ترین سهم‌ها برای معامله‌گران کدام‌ها هستند؟
به‌طور معمول، صنایعی که p/e پایینی دارند جذاب‌تر خواهند بود، از جمله صنایع پتروشیمی، معدنی، پالایشی و فلزات اساسی، چون در زمره صنایع پربازده هستند.اما سهام بانکی‌ها و خودرویی‌ها بعید است که رشد چندانی در این بازار داشته باشند، چون دولت‌ها بیش از اندازه در نظام بانکی  دخالت و فرصت‌های تکلیفی را به آنها تحمیل می‌‌کنند.
سهم‌های خودرویی هم، بیشتر خودرویی‌ها ورشکسته هستند و مدیریت آنها ناکارآمد یا دولتی است بنابراین در ماه‌های آتی، اقبال چندانی متوجه سهام بانکی‌ها و خودرویی‌ها نخواهد شد.
آیا بازار به افت و خیزهای خود ادامه می‌‌دهد؟
سهم‌های دارای p/e  بالا، بازارهای پر افت و خیزی را تجربه خواهند کرد اما سهم دارای  p/e  زیر 10 درصد رشد خوبی را خواهند داشت، به عبارتی، رشد آرام و پیوسته‌تری خواهند داشت.پیش‌بینی می‌‌کنم که شاخص کل بازار سهام تا آخر دولت اول، آرام آرام مرز 2200 واحد را فتح خواهد کرد.واقعیت این است که روی هم رفته بازار سرمایه در مقایسه با سایر بازارهای موازی، پربازده‌تر از همه آنها بوده است.
دستورالعمل سازمان بورس برای روند فعالیت و تأمین سرمایه کارگزاران را چگونه می‌‌بینید؟
کارگزاران خود را با شرایط تعیین‌شده سازمان بورس تطبیق خواهند داد و این دستور سازمان بورس اقدام درستی بوده و باید سایز شرکت‌های کارگزاری بزرگ‌تر شود. هرچند که تعداد آنها  باید کمتر باشد چون در همه جای دنیا هم همین است؛ ابعاد کارگزاری‌ها باید بزرگ باشد تا بتواند به‌خوبی به مشتریانش سرویس بهتر و اقتصادی‌تر بدهد.
تصور می‌‌کنم در دوره‌ای که صدور مجوزها افزایش یافته تحت فشارهایی اتفاق افتاده، در حالی که موافق صدور مجوزهای جدید برای کارگزاری‌ها نیستم، افزایش تعداد کارگزاری‌ها باعث خواهد شد تا کارگزار‌ها به جنگ با یکدیگر رفته و روند توسعه کارگزاری‌ها تضعیف شود.
با آمدن کارگزاری‌های جدید، پیش‌بینی می‌‌شود که تخفیف کارمزدها بیشتر شده و نرخ‌شکنی‌ها افزایش یابد که این امر توان کارگزاری‌ها را کاهش خواهد داد و مانع از توسعه شعب یا ارائه خدمات و سرویس بهتر خواهد شد.

دیروز تالار‌های مختلف بورس کالای ایران میزبان عرضه 415 هزار و 809 تن انواع کالا بودند. در این روز تالار محصولات صنعتی و معدنی میزبان عرضه ۲۱۴ هزار و ۵۰ تن شمش بلوم و ۳۱ هزار و ۵۰۰ تن ورق فولادی بود.
۵۰ هزار تن تختال C و۲۰۰ تن سولفور مولیبدن در تالار حراج باز عرضه شد.
تالار فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی نیز شاهد عرضه ۶۵ هزارو ۲۲۷ تن مواد پلیمری، مواد شیمیایی، قیر و گوگرد بود.
تالار صادراتی نیز عرضه ۴۸ هزار و ۵۸۰ تن قیر و ۶۰۴ تن اسید استیک را تجربه کرد.
بازار فرعی بورس کالا هم میزبان عرضه ۷ هزار و ۲۴۸ تن شمش بلوم، ضایعات فلزی، ضایعات باطری، نرمال پارافین، شمش بلوم، تخته پالت، براده آلومینیوم، اکسیدمولیبدن ودی اکتیل ترفتالات بود.

بورس انرژی ایران دیروز ۳ خرداد ۱۴۰۱ شاهد معامله ۲۰۰ هزار بشکه میعانات گازی در رینگ داخلی به قیمت هر بشکه ۱۷ میلیون ریال و به ارزش کل ۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال بود. در این معاملات که پس از یک وقفه ۸ ماهه صورت گرفت، ۱۲ خریدار مورد تأیید واحد امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران حضور داشتند و در نهایت کل حجم عرضه‌شده خریداری شد. لازم به ذکر است که حداقل حجم معامله‌شده ۲ هزار بشکه بود.
به گزارش مدیریت ارتباطات بورس انرژی ایران، عرضه این کالا به شکل منظم و مستمر باعث گسترش بازار آن خواهد شد.