نفیسه امامی
 خبرنگار
طی روز‌های اخیر گرانی و کمبود روغن خبرساز شده بود؛ اگرچه کاهش عرضه روغن در فروشگاه‌ها نیز در پایان سال گذشته اتفاق افتاد و حالا کمبود این کالای اساسی در روزهای گذشته تشدید شده است. گزارش‌های میدانی از عرضه و قیمت فروش روغن خوراکی حاکی از آن است که بسیاری از مغازه‌های خرده فروشی با سوء استفاده از شرایط موجود اقدام به احتکار روغن و یا گرانفروشی کرده اند، درحالی که دولت 700 هزار تن روغن به کشور وارد کرده است که با عرضه این حجم از محصول به زودی جلوی چنین رفتارهای سودجویانه گرفته می‌شود.  افزایش شدید قیمت‌های جهانی و جنگ میان روسیه و اوکراین که به نابسامانی بازار جهانی مواد غذایی دامن زده منجر به این شده که بسیاری از کشورها نسبت به جمع‌آوری ذخایر غذایی و ممنوعیت صادرات روی آورند تا بتوانند این بحران جهانی را پشت‌سر بگذارند که شامل اقلام غذایی اساسی مانند غلات و گندم می‌شود. موضوع حمایت از تولید داخلی و رسیدن به خودکفایی در اقلام اساسی مانند روغن در شرایط فعلی تنش‌های بین‌المللی تا بدانجا قابل ملاحظه است که تأکید ویژه مقام معظم رهبری بر خودکفایی در تولید دانه‌های روغنی و هدف‌گذاری مسئولان وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر نزدیک شدن به این رتبه را در پی داشت اما مسأله مهم در این شرایط عقب‌ماندگی کشور در تولید دانه‌های روغنی علی رغم وجود طرح 10 ساله خودکفایی در تولید 8 محصول مهم برای افزایش ضریب امنیت غذایی است. براساس چشم‌انداز این طرح 10 ساله از سال 1394 تا 1404 باید 70 درصد نیاز کشور به روغن از محل تولید داخلی تأمین شود؛ این در حالی است که خوداتکایی 16 درصدی برای تولید روغن محقق شده است!
 طبق این برنامه باید سطح زیرکشت دانه‌های روغنی به ۷۰۰هزار هکتار برسد، اما سطح زیر کشت این محصولات درحال حاضر ۳۰۰هزار هکتار است. علاوه بر این برنامه سال 1405 ایران سطح برداشت 670 هزار هکتار و تولید 1750 هزار تن از دانه‌های روغنی است که مشخص نیست با شرایط فعلی امکان افزوده شدن 400 هزار هکتاری سطح کشت دانه‌های روغنی وجود دارد یا خیر. این آمار حاکی از آن است که برنامه کلان اقتصادی طرح خودکفایی به هدف اصابت نکرده است. در شرایطی که اگر در موقعیت کنونی که دو کشور مهم تولیدکننده دانه‌های روغنی درگیر جنگ و مناقشه شده‌اند، ایران به سطحی از تولید می‌رسید که وابستگی جدی به واردات دانه‌های روغنی یا روغن خام نداشت، این نابسامانی در بازار رخ نمی‌داد.
در این زمینه علیرضا مهاجر، مجری دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی در سال 94 اظهار کرده بود: «قرار است در پایان برنامه‌ ۱۰ ساله برای خوداتکایی حداقل ۷۰ درصد نیاز کشور را به روغن در داخل تأمین کنیم؛ بیشترین تمرکز ما در این زمینه روی محصول کلزاست، چرا که این دانه در پاییز کشت می‌شود و از نزولات جوی استفاده می‌کند، بنابراین به حل بحران کم آبی کشور نیز کمک خواهد شد.»
تولید محصولات اساسی در داخل سهم بسزایی در کاهش قیمت تمام شده دارد و نقش ویژه‌ای در جلوگیری خروج ارز از کشور را هم ایفا می‌کند. اهمیت سیاستگذاری مزبور  در شرایط فعلی که نیاز کشور باید از خارج تأمین شود و از سویی ایران نیز با محدودیت‌های ارزی روبه‌رو است، خود را بیش از گذشته آشکار کرده است. ساختار اقتصادی ما بارها تجربه‌های تلخی را به علت عدم اجرای درست طرح‌ها و سیاست‌های اتخاذ شده داشته است و هر بار هم در مواجهه با چالش‌هایی که توانسته‌اند بازارها را با کمبود کالا روبه‌رو کنند، به یاد سیاست‌های خاک خورده‌ای افتاده است که باید در برهه تعیین شده آزمون و خطا می‌شدند، اما این اتفاق رخ نداده و حالا این سناریو برای کمبود روغن خوراکی در بازارها رخ داده است. نمونه مصداقی چنین مسأله ای به عملکرد دولت قبل بازمی گردد. دولت دوازدهم که طرح 10 ساله خوداتکایی دانه‌های روغنی را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین طرح‌های وزارت جهاد تدوین کرده بود، به علت سوء مدیریت و نبود نگاه غیرمتمرکز بر آن نتوانست به رشد قابل قبولی در تولید دانه‌های روغنی دست یابد و حالا جامعه را با تکرار چند باره معضل تأمین و واردات روغن خام و دانه‌های روغنی روبه‌رو کرده است. جای امیدواری است که وزارت جهاد کشاورزی در دولت سیزدهم تمرکز ویژه خود را بر تأمین و تولید دانه‌های روغنی قرار داده است و با توجه به هوشیاری که برای رسیدن به خوداتکایی در گندم انجام داد، حالا گام در مسیر جبران عقب‌ماندگی دولت قبل در بالا بردن ضریب امنیت غذایی کشور برداشته است.

امین محمودی
 خبرنگار
پس از آن که دولت رسماً نرخ آرد صنف و صنعت را براساس میزان سبوس موجود در آنها 15 تا 16 هزار و 900 تومان اعلام کرد، موجی از شایعات در خصوص افزایش قیمت نان‌های سنتی و صنعتی (فانتزی) در کشور به وجود آمد به طوری که این امر سبب نگرانی مردم شد. همین امر کافی بود که عده‌ای از نانوایی‌ها به‌صورت خودسرانه اقدام به افزایش قیمت نان خود کنند ولی با این حال با اطلاع‌رسانی به موقع دولت و همچنین نظارت دستگاه‌های مسئول هم اکنون نان در سراسر کشور  با همان قیمت های قبلی به فروش می‌رسد.
به طوری که ابتدا مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، آب پاکی را روی دستان عده‌ای افراد سودجو که به استقبال گرانی رفته بودند ریخت و اعلام کرد افزایش قیمت آرد صنعتی ارتباطی به حذف ارز 4200 تومانی ندارد و قیمت نان هم افزایش نمی‌یابد و آرد نانوایی‌ها همچنان با قیمت قبلی عرضه خواهد شد. علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت نیز هر گونه افزایش قیمت نان مصرفی مردم را رد و اعلام کرد: قیمت آرد برای صنف (نانوایی فانتزی) و صنعت افزایش یافته است. در همین ارتباط مسعود امراللهی سرپرست دفتر نظارت و بازرسی وزارت جهاد کشاورزی در این باره گفت: در شرایط کنونی نانوایان به هیچ عنوان حق ندارند نان خود را گران‌تر از روزهای قبل به مردم بفروشند. وی افزود: مردم اگر نان را گران خریدند، با دو شماره ۱۲۴ و ۱۳۵ تماس بگیرند و تخلف نانوا را گزارش دهند، در صورت احراز تخلف نانوا، نانوایی را پلمب می‌کنیم. پیش از وی سیدجواد ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی بر همین موضوع تأکید کرده بود. به طوری که وی علت این افزایش را جلوگیری از قاچاق آرد و گندم به یکی از کشورهای همسایه دانست.
نیاز سالانه کشور به گندم و آرد نزدیک ۱۲ میلیون تن است بنابراین دولت نرخ هر کیلوگرم آرد نان دولتی را برای واحدهای نانوایی ۶۵۰ تومان و واحدهای آزاد پز ۹۰۰ تومان تعیین کرده و در اختیارشان قرار می‌دهد. طبق قیمت‌های مصوب، هر عدد نان سنگک معمولی با آرد دولتی باید با قیمت دو تا ۳ هزار تومان به دست مردم برسد اما واحدهای نانوایی برای تأمین هزینه‌های خود با اضافه کردن برخی مخلفات همچون کنجد، سیاه‌دانه، کره و سیر و شوید و سایر سبزیجات هر عدد نان را تحت عنوان نان سفارشی با قیمت‌های ۵ تا ۷ هزار تومان نیز می‌فروختند.
از طرف دیگر قیمت نان سنگک آزاد پز ساده و بدون کنجد 5 هزار تومان و قیمت نان سنگک کنجدی آزاد پز براساس سایز نان در برخی از مناطق مرکزی تهران بین 7 تا 10 هزار تومان به فروش می‌رسد. همچنین هر عد نان لواش به قیمت 500 تومان و قیمت نان بربری دولتی ساده 2 هزار تومان، بربری کنجدی دولتی 3 هزار تومان، تافتون هزار و 500 تومان و بربری آزادپز 5 هزار تومان به فروش می‌رسند.
قیمت نان سنگک تغییری نکرده است
 اصغر پابرجا در پاسخ به این سؤال که آیا با آزادسازی قیمت آرد صنف و صنعت، قیمت آرد نانوایی‌ها تغییری کرده است یا خیر؟ گفت: افزایش قیمت آرد صنف و صنعت ارتباطی به آرد نانوایی‌ها ندارد و با همان قیمتی که قبلاً آرد می‌خریدیم در حال حاضر نیز آرد مورد نیاز خود را با همان قیمت تهیه می‌کنیم.
وی ادامه داد: قیمت نان سنگک هم هیچ افزایشی نداشته است و این نان براساس نرخ قبلی عرضه می‌شود.  رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران گفت: البته به‌دنبال این هستیم که در سال جدید نرخنامه جدیدی از سازمان صمت دریافت کنیم و پیگیری‌هایی نیز در این زمینه انجام داده‌ایم، ولی هنوز به نتیجه نرسیده است.

یارانه را مستقیم به مصرف کننده می‌دهیم

 وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه دولت بر اساس قانون، حذف ارز ترجیحی را انجام خواهد داد گفت: مردم بدانند یارانه حذف نمی‌شود و هدفمند و عادلانه توزیع می‌شود و از روی کالاها به سمت افراد مصرف‌کننده و آخرین حلقه می‌آید.
سیدجواد ساداتی‌نژاد در ارتباط تصویری با بخش خبری 21 سیما به برخی از علل افزایش قیمت مواد غذایی اشاره و اضافه کرد: بخشی از این افزایش به افزایش‌های قانونی امسال از جمله افزایش دستمزد، انرژی و تورم و بخشی از آن به موضوعاتی مانند خشکسالی مربوط است.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: با توجه به الزام قانونی که برای حذف ارز ترجیحی در قانون بودجه سال 1401 وجود دارد دولت ملزم است به حذف ارز ترجیحی اقدام کند. او اضافه کرد: نکته حائز اهمیت در طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها و توزیع عادلانه آن، این است که مردم اطمینان داشته باشند دولت پیش از حذف ارز ترجیحی، قدرت خرید مردم را ترمیم خواهد کرد و جبرانی لازم را به حساب خانوارها واریز خواهد کرد.
وزیر جهاد کشاورزی تأکید کرد: پیش از اجرا، دو ماه واریز جبرانی و افزایش قدرت خرید مردم براساس دهک‌ها انجام می‌شود سپس نرخ‌ها تغییر می‌کند. ساداتی‌نژاد با بیان این که مردم هیچ دغدغه‌ای از این بابت نداشته باشند، گفت: برنامه‌ریزی خوبی در ستاد مردمی‌سازی یارانه‌ها و توزیع عادلانه آن صورت گرفته و اهداف کاملاً مشخص است و اهتمام ویژه و انسجام بین دولت و مجلس در این زمینه وجود دارد.
 
قیمت انواع آرد صنف و صنعت مشخص شد

به گزارش «ایران»، کانون انجمن‌های صنایع آرد ایران لیست جدید قیمت‌های انواع آرد صنف و صنعت را بر مبنای قیمت جدید گندم منتشر کرد.
جعفر ایزدیار دبیر کل کانون انجمن‌های صنایع آرد ایران در نامه‌ای با اشاره به قیمت جدید گندم و همچنین تصمیمات جدید دولت در زمینه قیمت گندم صنف و صنعت اعلام کرد: پس از بررسی قیمت‌های پیشنهادی کانون در سازمان حمایت و تصویب قیمت‌ها، نهایتاً قیمت های جدید در سامانه فروش آرد از محل گندم 120 هزار ریالی درج و کارخانجات آرد‌سازی ملزم به رعایت آنها هستند.
لیست قیمت آرد بر مبنای گندم 12 هزار تومانی شامل آرد 27 درصد 16900 تومان، آرد 21 درصد 16000 تومان، آرد 18 درصد 15700 تومان، آرد 15 درصد 15350 تومان و آرد 12 درصد 15000 تومان برآورد شده است.