«ایران» از پشت پرده مواضع مخرب وزیر امور خارجه انگلیس در بحبوحه مذاکرات وین گزارش می دهد
تازه کار!
گروه سیاسی/ روند مذاکرات ایران و 1+4 در حالی روزهای اخیر در مدار دستیابی به تفاهم شتاب گرفت که تحولات پیرامون آن با یک موضع بحث برانگیز و دور از انتظار از سوی وزیر خارجه جدید انگلیس مواجه شد. «لیز تراس» وزیر امور خارجه انگلیس در ادامه تلاش غرب مدعی شده که پیشرفت در مذاکرات به اندازه کافی سریع نبوده است. او که این ادعاها را در پارلمان انگلیس مطرح میکرد، با بیان اینکه مذاکرات به «بنبست خطرناکی» نزدیک میشود، تهدید کرد: «اگر برجام فرو بپاشد، همه گزینهها روی میز است».
این موضعگیری که با توجه به فضای حاکم، فاصله میان اتفاقات وین را با نمای پشت پرده مذاکرات نشان میدهد، در امتداد سیاستی ارزیابی میشود که امریکا و فرانسه در هفتهها و روزهای اخیر نسبت به ایران در پیش گرفتهاند. از وزیر خارجه امریکا که ضربالاجل ساختگی تعیین میکند تا اینک که انگلیس تلویحی و با کنایه از گزینه نظامی در صورت شکست احتمالی مذاکرات سخن به میان میآورد، جملگی نوعی تناقض خودخواسته را به نمایش گذاشتهاند.
با این حال این موضع وزیر خارجه جدید انگلیس را که به نظر میرسد نخستین فعالیتهای جدی دیپلماتیکش را در دولت «بوریس جانسون» نخستوزیر انگلیس تجربه میکند، از دو منظر باید مورد توجه قرار داد؛ اشاره «تراس» به نزدیک شدن مذاکرات به یک «بنبست» خطرناک در حالی مطرح شده که کمتر کسی تردید دارد، سه سال گذشته بعد از عهدشکنی امریکا و خروج یکجانبهاش از توافق هستهای، اروپا و در رأس آن سه کشور طرف توافق یکی از تاریکترین دوران خود را در عرصه سیاست خارجی پشت سر گذاشتهاند. جایی که انگلیس، فرانسه و آلمان با وجود ادعاهای مطرح شده، در حراست از برجام منهای امریکا تنها نمایشی شکست خورده را در عرصه بینالملل به اجرا گذاشته و هیچ گامی ولو کوچک برای حراست از این توافق برنداشتند. حالا پس از اعلام تصمیم دولت امریکا برای بازگشت به برجام و آغاز مذاکراتی جدی و هدفمند در دولت جدید ایران، اروپا بار دیگر میکوشد حاشیههایی پرنگتر از متن را رقم بزند. فرانسه، انگلیس و آلمان با نادیده گرفتن واقعیاتی که بهدنبال خروج امریکا از برجام رقم خورد، در فکر دوختن کلاهی از این نمد برای خود هستند. آیا رفتاری قبیحتر و نخنما شدهتر از این میتوان سراغ داشت که در بحبوحه مذاکرات جدی و فنی احیای برجام که احتمال احیای این توافق بیش از همیشه افزایش یافته است، بساط سودجویی سیاسی و تبلیغی از این واقعه بگسترانند و در پی این شگرد بروند که ایران را با حربه ترس از شکست مذاکرات در گوشه رینگ قرار دهند؟
جریان تحریف
اینجا دو مسأله جدی مطرح است؛ اول اینکه واقعیت آنچه این بار در وین رخ داده چیست؟ و چرا مذاکرات بهعنوان مهمترین رویداد سیاست خارجی سه کشور اروپایی تا این اندازه تحریف و دچار دگردیسی میشود؟ برای پاسخ به سؤال اول کافی است به خبرهایی که این روزها از وین مخابره میشود، دقت کرد. دست بر قضا در روایتهای برآمده از فضای حاکم بر وین که محل خلافگویی اروپاییها و از جمله خانم «لیز تراس» قرار گرفته، مشخص شده که گفتوگوهای وین با پیشرفت قابل ملاحظهای در مهمترین موضوعات همراه شده و به نقطهای رسیده است که دیگر تصمیم بزرگ امریکا برای رفع همه تحریمها در یک چهارچوب اثرگذار و قابل راستیآزمایی میتواند حسنختام آن باشد. به نظر میرسد نارضایتی اخیر وزیر خارجه انگلیس از روند مذاکرات و به کارگیری عبارت نزدیک شدن به «بنبست» که با هدف گرفتن امتیاز از ایران در آستانه تصمیمگیری سیاسی پایتختها مطرح شده، بیش از آنکه گویای واقعیات جاری باشد گام برداشتن در مسیری از پیش شکست خورده است که پیشتر امریکا و فرانسه آن را پیمودهاند. چه آنکه چند روز پیش، رسانه رسمی متعلق به دولت آلمان - دویچه وله- نیز با انتشار یک کاریکاتور موهن علیه مقامات عالی جمهوری اسلامی در صفحه فارسیزبان خود، سعی کرد کارزار فنی-حقوقی بینالمللی را به نزاع زرد رسانهای فرو کاهد. اگرچه واکنش وزارت امور خارجه در اینباره آن هم وقتی دولت آلمان در حال مذاکره با طرف ایرانی است، لازم و ضروری است.
سرپوش گذاشتن بر دشواریهای درون
در تحلیل موضع ادعایی «تراس» نباید از وخامت اوضاعی غافل شد که دولت انگلیس بویژه در شرایط کنونی در صحنه داخلی تجربه میکند. وضعیت آشفته «بوریس جانسون»، نخستوزیر این کشور که تحت عنوان «پارتی گیت» به سرفصل خبرگزاریهای جهان تبدیل شده است در کنار چالشهایی که لندن در پی خروج از اتحادیه اروپا با آن دست و پنجه نرم میکند، جملگی نشان میدهد که چرا وزیر خارجه انگلیس در پاسخگویی به قانونگذاران کشورش میکوشد با یک موضعگیری جانبدارانه اذهان و افکار عمومی کشورش را متوجه مذاکرات هستهای کند. خاصه آنکه انگلیس در گرماگرم بحرانهای متعدد خاورمیانه و در شرایطی که باید بخش مهمی از نیرو و سرمایهاش را در پیگیری این بحرانها صرف میکرد تا برای بازار پرسود فروش تسلیحاتش ثبات به ارمغان بیاورد، ناکام مانده است. در چنین شرایطی تحلیل مذاکرات وین با مدلسازی ذهنی عجیب و غریب همچون موضع اخیر وزیر خارجه انگلیس معنادار میشود.
یک اعتراف
وجه دیگر موضع ادعایی وزیر خارجه انگلیس که در جمله تکراری «همه گزینهها روی میز است» بازتاب یافته ، به تهدیدات گاه و بیگاه نظامی برمیگردد که حتی اینک امریکاییها هم در به کارگیری آن علیه ایران ملاحظه به خرج میدهند. ملاحظهای که از تحولات سالیان اخیر در نبردهای پنهان نظامی و قدرت رو به افزایش نیروی نظامی و دریایی ایران برمیآید. نگاهی به شکست امریکا برای تشکیل یک ائتلاف دریایی در آبهای خلیج فارس و تلاش ناموفق انگلیس در شکل دادن به ائتلافی مشابه و ناکامی این کشور در ماجراجویی با ایران بر سر نفتکشها تنها چندین مورد از وقایعی است که لندن در مواجهه با قدرت نظامی و دریایی ایران از سر گذرانده است. اگر از ماجرای دستگیری شماری از ملوانان انگلیسی در سال 2007 که به بهانه بازرسی از کشتیهای مختلفی که به سمت عراق میرفتند و تلاش داشتند حاکمیت ایران بر آبهای سرزمینیاش را نقض کنند، بگذریم، تقابلات دامنهدار تهران و لندن در یکی دو سال اخیر بر سر عبور و مرور نفتکشها در آبهای خلیج فارس از دست برتر ایران حکایت داشته است. کافی است برای واقعیات آنچه میان دو کشور در این عرصه گذشته است به گزارش روزنامه انگلیسی «دیلی میل» در انتقاد از فرماندهان نظامی این کشور نگاهی انداخته شود که دو سال پیش در پی توقیف یک نفتکش انگلیسی توسط ایران منتشر شد. آنجایی که این رسانه نوشت: «درست زمانی که مقامات سیاسی و نظامی انگلیس دولت این کشور را هدف انتقادات تند و تیز خود قرار دادند و دولتمردان را بواسطه افتادن در دامی که دولت امریکا علیه ایران گسترده است سرزنش میکنند، نیروهای نظامی ایران در کمال آرامش و خونسردی فایل ویدیویی عملیات توقیف نفتکش انگلیسی و مکالمات بین نیروهای نظامی و ناخدای کشتی را در تنگه هرمز به نمایش میگذارند و رزمناو انگلیسی را در حالی به تصویر میکشند که در حفاظت نفتکش انگلیسی ناتوان است؛ ویدیویی که فقط و فقط حامل یک پیام روشن است؛ ضعف بریتانیای کبیر در برابر اراده ملت ایران».
ذیل چنین گزارههایی به نظر میرسد انگلیس که بهعنوان شریک اروپایی برجام نه تنها کارنامهای سیاه از خود به جای گذاشته است بلکه باید بداند که در قد و قواره این اظهارات نیز نبوده و نخواهد بود. دولتی که هم در اروپا و هم در داخل مرزهای خود با دشواریهای بسیاری روبهرو است، باید از تجربه راه رفته و بیثمر امریکا دست بردارد و خود را با واقعیات جدید موازنه قدرت وفق بدهد تا با هزینههای جدیدتری مواجه نگردد.
هیأتهای مذاکرهکننده برای مشورت راهی پایتختها میشوند
توافق در گرو اخذ تصمیم سیاسی
گروه سیاسی / هشتمین دور مذاکرات ایران و 1+4 در وین با وقفهای 7 روزه روبهرو شد تا هیأتها پس از مشورت با پایتختها به وین باز گردند. این خبر را «انریکه مورا»، مسئول اروپایی هماهنگ کننده برجام روز گذشته اعلام کرد. او در توئیتی نوشت: «براساس تفاهم صورتگرفته بین هیأتهای مذاکره کننده ایران و گروه ۱+۴ و هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در وین، دور هشتم گفتوگوها به مدت حدود یک هفته تنفس خواهد داشت». بر این اساس، هیأتهای مذاکرهکننده امروز (شنبه) برای رایزنی و مشورت به پایتختها بازخواهند گشت.
مذاکرات در حالی با وقفه یک هفتهای روبهرو شد که منابع خبری از حصول پیشرفتهایی قابل ملاحظه در مذاکرات خبر میدهند. به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، یک مقام دفتر ریاستجمهوری فرانسه پس از گفتوگوی تلفنی «ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهور روسیه و «امانوئل مکرون»، رئیسجمهور فرانسه درخصوص توافق هستهای عنوان کرد که مذاکرات میان ایران و قدرتهای جهانی همچنان دشوار است اما نشانههایی مبنی بر حصول توافق وجود دارد. این مقام فرانسوی همچنین اشاره کرد که مسأله تضمینهای امنیتی برای ایران و چگونگی تحت کنترل قرار دادن برنامه هستهای این کشور همچنان نیاز به شفافسازی دارد. رؤسایجمهور فرانسه و روسیه روز گذشته در گفتوگویی برجامی بر مواضع دو کشور در رابطه با تداوم تلاشهای بینالمللی جهت حفظ و اجرای توافق هستهای و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تأکید داشتند.
امکان توافق وجود دارد
یک منبع آگاه هم در گفتوگو با ایرنا با اشاره به وقفه دور هشتم مذاکرات رفع تحریمها در وین گفت: «اگر طرفهای مقابل پس از بازگشت از پایتختها تصمیمات لازم را اتخاذ نمایند، امکان حرکت سریعتر به سمت توافق وجود دارد». این مقام دیپلماتیک افزوده است: «با توجه به اهمیت موضوعات باقیمانده و لزوم اتخاذ تصمیمات سیاسی، تفاهم شد هیأتها برای مشورت و رایزنی به پایتختها بازگردند. این منبع آگاه با اشاره به اینکه دور هشتم گفتوگوها بعد از این وقفه کوتاه از سر گرفته خواهد شد، افزود: روند گفتوگوها در مجموع سازنده و رو به جلو بوده است و اگر طرفهای مقابل پس از بازگشت از پایتختها تصمیمات لازم را اتخاذ کنند، امکان حرکت سریعتر به سمت توافق وجود دارد.»
در همین حال «میخائیل اولیانوف»، نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین در گفتوگو با شبکه روسیه ۲۴ بر احتمال دستیابی به توافق تا پایان ماه فوریه خبر داد. او در این رابطه گفت: «اگر مذاکرات با سرعت بیشتری نسبت به آنچه اکنون در جریان است، انجام شود در واقع تا پایان ماه فوریه (اسفند) رسیدن به توافق واقعی به نظر میرسد. در اصل، پس از آن چند ماه دیگر برای آمادهسازی از سرگیری معاهده هستهای به طور کامل نیاز است». به گفته این مقام روسی، زمان لازم است برای اینکه امریکاییها برای لغو تحریمها آماده شده و شرایط لازم برای بازگشت تجارت به ایران را تضمین کنند و تهران چندین ماه لازم دارد تا برای بازگشت به اجرای کامل وظایف خود در برجام آماده شود.
روند مثبت
وزیر امور خارجه ایران هم روند مذاکرات وین را رو به جلو توصیف کرد. حسین امیرعبداللهیان روز گذشته در گفتوگوی تلفنی با «آنتونی گوترش»، دبیرکل سازمان ملل متحد با اشاره به روند مذاکرات وین برای لغو تحریمها، روند مذاکرات را مثبت خواند و بار دیگر بر اراده جدی جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به توافق خوب در کوتاهترین زمان ممکن تصریح کرد. امیرعبداللهیان در ادامه با تأکید بر عدم اعتماد به حاکمان کاخ سفید، بر ضرورت انجام اقدامات عملی و ملموس و قابل راستی آزمایی طرف غربی و امریکا برای اثبات دستیابی به توافق پایدار و قابل اتکا تأکید کرد.
وزیر امور خارجه ایران همچنین در توئیتی با اشاره به عدم اعتماد به سیاستمداران امریکایی نوشت: «تاریخ، تجربه و رفتارشناسی امریکا نشان داده است که به سیاستمداران و حاکمان امریکا نمیتوان اعتماد کرد». او با بیان اینکه برای ما ملاک هرگونه قضاوتی، مشاهده رفتار عملی امریکا خواهد بود، تأکید کرد: «در موضوع لغو تحریمها نیز باید منافع کامل ایران محقق شود و روی زمین اتفاق ملموسی رخ دهد».
آخرین اخبار رایزنیها
در ادامه رایزنیهای دور هشتم مذاکرات وین، علی باقری، رئیس هیأت ایرانی و «انریکه مورا»، مسئول اروپایی برجام روز گذشته با یکدیگر گفتوگو کردند. همچنین هیأت ایرانی با سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا نیز روز گذشته نشستی جمعی را برگزار کرد. در همین حال وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه و «آنالنا بربوک»، وزیر خارجه آلمان در تماسی تلفنی با یکدیگر درخصوص توافق هستهای ایران به گفتوگو پرداختند و تأکید کردند که کار دیپلماتیک متمرکز باید برای احیای توافق هستهای وین ۲۰۱۵ ادامه بیابد.
دور هشتم مذاکرات در حالی حساسترین زمان خود را پشت سر میگذارد که در شرایط کنونی تمرکز مذاکرهکنندگان در روزهای گذشته بر تکمیل پیشنویس متن توافق و تصمیمگیری در مورد برخی موضوعات اختلافی بوده است. قریب به اتفاق هیأتها اذعان دارند که گفتوگوها به رغم پیچیدگی برخی مسائل رو به جلو و در مسیر پیشرفت است.
دور هشتم مذاکرات رفع تحریمها از ۶ دی ماه ۱۴۰۰ آغاز شده و جمهوری اسلامی ایران تأکید دارد هرچقدر طرف مقابل آمادگی جدیتری برای لغو تحریمها و اراده جدیتری برای پذیرش ساز وکارهای مد نظر ایران در لغو تحریمها داشته باشد زمان دستیابی به توافق نهایی کوتاهتر خواهد شد.
بــــرش
جدایی یک عضو ایرانی از تیم مذاکرات برجامی امریکا
در پی شکاف عمیق میان اعضای تیم مذاکرهکننده امریکا در مذاکرات وین برای رفع تحریمهای یکجانبه علیه ایران، «آرین طباطبایی»، مشاور ارشد دفتر کنترل تسلیحات وزارت خارجه ایالات متحده نیز به دلیل اختلاف نظر با «رابرت مالی»، نماینده امریکا در امور ایران از تیم امریکا در مذاکرات وین جدا شده است.
پیش از این «ریچارد نفیو»، معاون نماینده امریکا در امور ایران در ماه دسامبر از تیم مذاکرهکننده امریکا در مذاکرات هستهای ایران کنارهگیری کرد و در وزارت خارجه ایالات متحده باقی ماند.
به گزارش فارس، «لورا روزن» خبرنگار امریکایی وبگاه «دیپلماتیک» به نقل از برخی منابع گزارش کرد که خروج دو نفر از تیم مذاکرهکننده امریکا در گفتوگوهای هستهای ایران در نتیجه اختلافات سیاسی است که مدتی بین اعضای تیم امریکایی به وجود آمده است. گفتنی است آرین طباطبایی، فرزند سیدجواد طباطبایی از تئوریسین های مکتب ایرانشهری است.
احتمال حبس ۲۰ ساله برای شهروند انگلیسی به بهانه نقض تحریمهای ایران
خبر اول اینکه، وزارت دادگستری امریکا با بیان این ادعا که «صابر فقیه» ۴۶ ساله در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ فناوریهای قابل استفاده در پهپاد را به ایران ارسال کرده از احتمال محکوم شدن او به تحمل حبس تا ۲۰ سال یا جریمه نقدی تا یک میلیون دلار خبر داده است.
به گزارش فارس، در این بیانیه تصریح شده یک دادگاه فدرال منطقهای بعد از بررسی پرونده، حکم قضایی لازم را در خصوص آن صادر خواهد کرد. دادگستری امریکا همزمان کیفرخواستی برای طرح اتهام علیه ۴ فرد دیگر (دو شهروند ایران، یک شهروند کانادا و یک شهروند امارات) به همین اتهام صادر کرده است.
به ادعای وزارت دادگستری امریکا، صابر فقیه بر اساس توافق صورت گرفته پیش از محاکمه گفت که با «علیرضا تقوی» ۴۶ ساله از ایران «بادر فقیه» ۴۱ ساله از کانادا و «الطاف فقیه» ۷۰ ساله از امارات عربی متحده برای ارسال فناوریهای قابل استفاده در صنایع پهپادی بدون کسب مجوز از وزارت خزانهداری همکاری کرده است. همزمان، کیفرخواست مرتبط دیگری که در یک دادگاه فدرال تنظیم شده یک شهروند ۴۴ ساله ایرانی بهنام «جلال روحاللهنژاد» را به «قاچاق، کلاهبرداری اینترنتی و جرایم مرتبط» در ارتباط با پرونده فوقالذکر متهم کرده است.
وزارت دادگستری امریکا، در بیانیه خود اذعان کرده کالاهایی که متهان ادعایی پرونده قصد ارسال آن به ایران را داشتهاند علاوه بر استفادههای بالقوه نظامی، کاربریهای غیرنظامی نیز داشتهاند.
خرابکاری در پخش برخی از شبکههای سیما و رادیو
خبر دیگر اینکه، عصر پنجشنبه گذشته در میان پخش آنونس برنامهها در شبکههای یک و قرآن سیما، به مدت ده ثانیه تصاویری از سران منافقین و صوت یکی از سخنرانیهای آنان روی آنتن پخش شد. علیدادی معاون فنی صداوسیما درباره این اتفاق با بیان اینکه به دلیل زیرساختهای امنیتی که از قبل در نظر گرفته شده بود، به نظر میرسد این اتفاق یک کار سادهای نیست، اظهارکرد: «این اتفاق کار بسیار پیچیدهای است و به احتمال زیاد کسانی که صاحب این فناوری هستند، میتوانند از بک دورها و امکاناتی که خودشان از قبل روی سیستم گذاشتهاند، بهرهبرداری کنند و به زیرساختها صدمه بزنند.» علیدادی ابرازامیدواری کرد که در کوتاهترین زمان ممکن علت و محدوده مشکل بررسی و اعلام شود. صوت 10 ثانیهای ناشی از این خرابکاری، از شبکههای رادیویی جوان و رادیوپیام نیز پخش شد.
ژنرال ارشد صهیونیست: ایرانیها در صنعت ساخت پهپاد توانمندی بسزایی دارند
شنیدیم که، «گادی آیزنکوت» رئیس سابق ستاد کل نیروهای رژیم صهیونیستی در مصاحبه با روزنامه عبریزبان «معاریو» به توانمندیهای پهپادی ایران اعتراف کرده است.
رئیس سابق ستاد کل تلآویو در این خصوص گفت: «ایران یک کشور بسیار پیشرفته است. چند سال پیش، یکی از پهپادهای بسیار پیشرفته امریکایی در حال پرواز در آسمان ایران بود که موتورش از کار افتاد و به نوعی کاملاً سقوط کرد. یک سال بعد، همین مدل پهپادها را در ایران دیدیم؛ کاملاً مشابه و ساخت ایران! آنها قابلیتهای بسزایی دارند.» به گزارش فارس، با آنکه آیزنکوت از پهپاد مذکور نامی نبرده است، اما به نظر میرسد که او به RQ170 امریکا اشاره دارد که چند سال قبل نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران آن را با موفقیت به زمین نشاندند.
کارشناس شیلیایی:
محور قدرتمند ایران-چین-روسیه آغاز شکست هژمونی غرب است
دست آخر اینکه، یک تحلیلگر مسائل بینالملل با اشاره به دستاوردهای تحکیم روابط اقتصادی - راهبردی میان ایران، چین و روسیه، آن را فرصتی عظیم، ضروری و واقعبینانه برای فراهم شدن زمینه شکست یکجانبه گرایی در جهان و مقابله با هژمونی غرب دانست.
به گزارش ایرنا، «پابلو خوفره لئال» کارشناس شیلیایی و تحلیلگر مسائل بینالملل در مصاحبه مکتوب با بخش اخبار خارجی ایرنا، با اشاره به دستاوردهای دیدار اخیر رؤسای جمهوری ایران و روسیه، به بررسی ابعاد راهبردی اتحاد ایران، روسیه و چین در جهان و تأثیر آن در مقابله عینی با یکجانبهگرایی و تحریمهای ظالمانه پرداخت.
این تحلیلگر سیاسی، دیدار اخیر رؤسای جمهور ایران و روسیه را در میان تنشهای بینالمللی و فشارها و تحریمهای علیه مسکو و تهران، نشانگر بینشی راهبردی و جستجوی اتحادی پایدار میان دو کشور دانست که ضرورت ایجاد پایگاه پشتیبانی مشترک برای خروج از فشارهای غرب را ایجاب میکند. به عقیده این کارشناس اهل شیلی، ایجاد توافقاتی به مدت 20 سال میان تهران- مسکو حکایت از دیدگاه راهبردی بلندمدتی دارد که فراتر از حضور دولتها، متعلق به ملتها و آینده روابط دو کشور است.
سفر رئیس جمهور ایران فی نفسه اقدامی مثبت بود که در کنار تحکیم روابط حسنه میان دو قدرت، نتایج اقتصادی و سیاسی مثبتی به همراه خواهد داشت.