گروه سیاسی/  تهران امروز میزبان «فیصل مقداد»، وزیر خارجه سوریه خواهد بود. این مقام بلندپایه سوری در شرایطی شب گذشته به کشورمان سفر کرد که تهران و دمشق وارد بالاترین سطح از همکاری‌های بلندمدت راهبردی با یکدیگر شده‌اند. این در حالی است که دولت سیزدهم مقصد مهم پیگیری اهداف سیاست خارجی‌اش را برای تحکیم و توسعه نفوذ منطقه‌ای ایران و در تقویت مناسبات همسایگی از جمله با کشورهای عربی همپیمان خود برگزیده است. در امتداد پیگیری چنین سیاستی، دمشق نخستین شهری بود که مقصد سفرهای کاری حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه قرار گرفت و او خود این انتخاب را نشانه اهمیت دادن ایران به روابطش با همسایگان دانست. آنچه در خلال این سفرها با هدف تقویت دیپلماسی منطقه‌ای مطرح شده است، نشان می‌دهد که قرار گرفتن سوریه در اولویت سیاست خارجی، روند مهمی است که در سیاست خارجی دولت سیزدهم پی گرفته می‌شود. این دیپلماسی بر خلاف رویکرد دولت پیشین به جای آنکه همه نیرو و سرمایه‌اش را در حل موضوع برجام و در مذاکره با قدرت‌های جهانی صرف کند، ترجیح داده است که با تقسیم زمان و نیروی خود به نحو احسن در استراتژیک‌ترین موقعیت‌ها در منطقه بهره بگیرد. این چنین است که سیاست خارجی دولت ابراهیم رئیسی تمرکز ویژه‌ای را بر تقویت مناسبات همسایگی و منطقه‌ای خود قرار داده است. تعمیق روابط سیاسی و اقتصادی با سوریه از جمله موضوعاتی است که نیاز به تحرک دیپلماتیک ویژه تهران دارد که سعی کرده با تقویت رفت و آمدهای مقام‌های دیپلماتیک ایرانی و سوری نهایت تأثیرگذاری خود را به منصه ظهور بگذارد.
پیشینه یک رابطه
پیشینه رابطه راهبردی ایران و سوریه را بیش از هر گزاره دیگری در همکاری‌های دیپلماتیک و امنیتی دو کشور باید جست‌و‌جو کرد. کمتر کسی است که نداند ائتلاف بین‌المللی علیه داعش به رهبری امریکا تا چه حد در مقایسه با نقش ایران در مبارزه با این گروه تروریستی در سوریه ناتوان بوده است. واقعیتی که در تأثیر‌گذاری مشاوره‌های نظامی ایران در مقابله با تروریسم رخ نمود و سبب شد که تهران به یکی از طراحان و تثبیت‌کنندگان فرایند صلح در سوریه تبدیل شود. این وجه از همکاری‌های تهران و دمشق بیش از آنکه برگرفته از نگاه مقتصدانه کشورمان برای بهره‌گیری از بازار سوریه باشد - برخلاف حضور برخی دیگر از بازیگران - ناظر به کمک به برقراری امنیت در کشور همسایه‌اش بود اما بروز تحولات پی در پی در منطقه سبب شد ایران به واسطه سیاست منفعلانه دولت دوازدهم در منطقه از مجموعه تلاش‌ها برای حضور در سوریه با هدف کمک به بازسازی اقتصادی این کشور بیرون گذاشته شود و حتی دعوت از آن برای رایزنی‌ها پس از همه اما و اگرها به سرانجام نرسد. این در حالی بود که سوریه به دلیل پیشینه روشن همسایگی با ایران و بهره‌مندی از حمایت میدانی تمام قد آن در جنگ خطیر با داعش، خود علاقه‌مند بود که همکاری‌اش با تهران افزون بر حوزه نظامی به حوزه همکاری‌های اقتصادی هم کشانده شود. توقعی که انتظار می‌رفت به‌واسطه دست برتر ایران در صحنه میدانی منطقه، احتمالی برای برآورده شدن پیدا کند اما عدم پیگیری یک رویکرد متوازن از سوی دولت پیشین که همه توان خود را بر نقطه دیگری متمرکز کرده بود، مانع محکمی در مسیر تعمیق همکاری‌های استراتژیک تهران و دمشق را رقم زد.
رقابت تنگاتنگ بازیگران منطقه‌ای
قابل انتظار بود که شمار قابل توجهی از کشورهای منطقه ذیل محقق کردن منافع اقتصادی خود بکوشند از رقابت خودساخته برای ورود و بهره‌مندی از مزیت‌های حاصل از سرمایه‌گذاری‌های کلان اقتصادی در بازار سوریه جا نمانند. این واقعیتی است که وجه پررنگ آن را می‌توان از یک سو در چرخش سیاست بازیگران عرب منطقه بعد از تثبیت موقعیت دولت بشار اسد دریافت که سبب شد این کشورها با اعتنا به این واقعیت، روابط خود با دمشق را در عرصه‌های اقتصادی و نیز سیاسی، نظامی و امنیتی ترمیم و تقویت کنند. تصمیم سران کشورهای عرب برای ازسرگیری رفت و آمدهای دیپلماتیک به سوریه از جمله ملاقات اخیر «عبدالله بن زاید» با اسد در دمشق مهر تأییدی بر این موضع‌گیری وزیر امور خارجه الجزایر است که گفته است: «زمان بازگشت سوریه به این اتحادیه رسیده است».
سوی دیگر تحولات سوریه را می‌توان در رقابت تنگاتنگ اقتصادی امارات، قطر، ترکیه،  چین و روسیه برای مشارکت در بازسازی سوریه دید. گزارشی که سازمان ملل متحد در سال 2017 منتشر کرده، هزینه بازسازی این کشور را ۳۸۸ میلیارد دلار برآورد کرده است. این در حالی است که به‌رغم اشارات پیش‌گفته مبنی بر حضور پررنگ ایران در جنگ مقابله با جریان تروریسم، سیاست خارجی دولت دوازدهم نتوانست دوشادوش نقش‌آفرینی مستشاری ایران در حمایت از دولت دمشق پیش رود. این سیاست ناکارآمد در عقب ماندن از حضور مؤثر در بازسازی اقتصادی سوریه نمایان شد. چنانکه یک مقام اتاق بازرگانی ایران در جدیدترین توضیحات پیرامون این موضوع، سهم کشورمان از مشارکت در عرصه اقتصادی سوریه را تنها 3 درصد اعلام کرده و این در حالی است که این سهم برای ترکیه که به مراتب جایگاه پایین‌تری در فهرست اولویت سیاست خارجی سوریه دارد، ۳۰ درصد از تجارت را شامل می‌شود. این آمار به‌خوبی حکایت از آن دارد که دیپلماسی اقتصادی از سوی دولت پیشین تا چه اندازه در میدان اقتصادی یکی از اصلی‌ترین همسایگان عرب ایران نادیده انگاشته شده است. چه به گفته سخنگوی گمرک مجموع ارزش مبادلات تجاری ایران و سوریه در سال ۱۳۹۹ به میزان ۱۳۹ میلیون و ۹۳۸ هزار و ۶۵ دلار ثبت شده است که رقم بسیار اندکی در تجارت خارجی ایران به شمار می‌آید.
تحرکات پررنگ دولت سیزدهم
در این میان اما دولت سیزدهم که خود از سوی دولت «بشار اسد»، رئیس جمهور سوریه برای حضور پررنگ در این عرصه دعوت شده است، ذیل یکی از شعارهای اصلی‌اش یعنی ارتباط متوازن و فعال با جهان، دیپلماسی پویا و پرتحرکی را در بالاترین سطح دیپلماتیک و اقتصادی به جریان انداخته است. در تازه‌ترین این تحرکات و فارغ از فعال شدن کانال دیپلماسی تهران و دمشق که در سفرهای متقابل وزرای خارجه ایران و سوریه پدیدار شده است، اوج‌گیری همکاری‌های اقتصادی دو کشور هم در پی سفر سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت کشورمان به دمشق و امضای ۴ سند همکاری با وزیر اقتصاد و تجارت خارجی سوریه پدیدار شده است. یکی از مهم‌ترین این اسناد همکاری امضا شده، ایجاد بانک مشترک ایران و سوریه با هدف تسهیل مبادلات تجاری و مالی بین دو کشور است. بانک مشترکی که ازسرگیری مبادلات دو کشور خارج از سایه تحریم‌های سنگین، تشکیل آن را بیش از هر وقت دیگری ضروری نموده است. یافتن زمینه‌های مشترک همکاری‌های تجاری در زمینه صادرات و واردات کالاهای ضروری، احیا و بازسازی کارخانه‌های تعطیل شده سوری توسط صنایع ایرانی، به جریان انداختن پروژه‌هایی همچون اتصال ترانزیتی و استراتژیک تهران- بغداد - دمشق - بیروت از دیگر موضوعاتی است که این روزها در دستور کار دولتمردان ایرانی با هدف تأمین دوسویه منافع اقتصادی قرار گرفته است.
پیگیری این اهداف در شرایطی که کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس همچون عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز در چرخشی آشکار به بهره‌مندی از سرمایه‌گذاری در بازار اقتصادی سوریه چشم دوخته‌اند، بیش از هر وقت دیگری حائز اهمیت است. سیاست خارجی دولت رئیسی با دریافت هوشمندانه این واقعیت و با بازتعریف اولویت‌های سیاست خارجی خود و نشاندن همسایگان و کشورهای منطقه در صدر این فهرست برای ایجاد تقویت همکاری اقتصادی و امنیتی خیز برداشته و در این مسیر به ترغیب همسایگان به حل اختلافات و بحران‌ها از مسیر تعامل و گفت‌و‌گو روی آورده است. رویکردی که به باور بسیاری از ناظران از سویی با هدف ایجاد تغییر در تصویر ایران در قاب نگاه منطقه صورت گرفته و از سوی دیگر با دورنمای ایجاد سرمایه منطقه‌ای در مواجهه با قدرت‌های فرامنطقه‌ای پدید آمده است. همین امر چشم‌انداز برنامه راهبردی و بلندمدت ایران را نسبت به آینده سوریه به تصویر می‌کشد.

روزنامه هاآرتص خبر از سفر دیوید بارنئا، رئیس موساد، به واشنگتن داد. در این سفر که چند روز پس از مذاکرات وین انجام می‌شود قرار است رئیس موساد با مقامات دولت بایدن دیدار کند و هماهنگی‌های لازم برای اقدامات ضدایرانی را به مشورت بگذارند.
این روزنامه صهیونیستی سفر رئیس موساد را «بسیار مهم» خوانده و مدعی شده است در این سفر اطلاعات جدیدی درباره برنامه هسته‌ای ایران به امریکایی‌ها ارائه خواهد شد. مقامات این رژیم با اینکه بارها اعلام کرده‌اند از پیشرفت‌های هسته‌ای ایران واهمه دارند اما با هرگونه توافقی که منجر به رفع تحریم‌ها شود نیز اعلام مخالفت کرده‌اند. مواضع سال‌های اخیر نشان می‌دهد رژیم صهیونیستی درصدد است که تحریم‌های غیرقانونی امریکا علیه ایران ادامه داشته باشد و ایران نیز خود را ملزم به محدودیت‌های برجامی بداند!
«المانیتور» در گزارشی در این خصوص نوشته است: «اسرائیل تلاش‌های دیپلماتیک خود را برای متقاعد کردن قدرت‌های جهانی به منظور حفظ تحریم‌ها علیه ایران افزایش داده و در جریان مذاکرات از سر گرفته شده، از هیچ اقدامی کوتاهی نکرده است.»
این پایگاه خبری همچنین به نقل از یک منبع دیپلماتیک رژیم صهیونیستی نسبت به ترکیب و تمرکز تیم جدید ایرانی ابراز نگرانی کرده و نوشته است: «ایران کاملاً آماده و با تمرکز بالا وارد وین شد؛ با ریاست جدیدی که متمرکز به یک چیز و تنها یک چیز است؛ تحریم‌ها؛ در حالی که طرف دیگر بدون سازمان و بدون تمرکز و در اهداف خود متفرق است.» اما تحرکات ضدایرانی صهیونیست‌ها علیه مذاکرات کنونی محدود به این سفر نمی‌شود. یک روز مانده به شروع مذاکرات وین که از هشتم آذرماه آغاز شد، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در سفری اروپایی به انگلیس و فرانسه رفت تا از عدم امتیازدهی آنها به ایران و رفع تحریم‌ها اطمینان حاصل کند.
«لیز تراس» و «یائیر لاپید» وزرای خارجه انگلیس و رژیم صهونیستی در یادداشتی در روزنامه تلگراف به موضع‌گیری علیه برنامه هسته‌ای کشورمان دست زدند.
این درحالی است که صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای ایران بارها مورد تأیید بسیاری از کشورها و حتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته است. آنها در این یادداشت همچنین مدعی شده‌ بودند، زمان در حال سپری شدن است و آنها نیازمند همکاری نزدیک با شرکا و دوستان برای آنچه مقابله با جاه طلبی‌های ایران خوانده‌اند، هستند.
این اقدام منجر به واکنش وزارت امور خارجه ایران هم شده بود. ایران این اقدامات را نشان از بی‌ارادگی اروپا برای لغو تحریم‌ها دانست.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان در پاسخ به سؤالی درباره تحرکات رژیم صهیونیستی و یادداشت مشترک وزرای خارجه انگلیس و اسرائیل نیز بیان کرد: «متأسفانه شاهدیم وزیر خارجه انگلیس در شب گفت‌وگوهای وین با طرفی که از روز اول تمامی تلاشش را کرده که برجام امضا نشود (اسرائیل)دیدار می کند و یادداشت مشترک می نویسد، این نشان می دهد برخی کشورهای اروپایی با اراده لازم برای رفع تحریم‌ها به وین نمی‌آیند و به دنبال زمینه‌هایی هستند که این مذاکرات تطویل یابد و اجرای برجام به صورت مؤثر اتفاق نیفتد.»
علی باقری رئیس هیأت ایرانی در مذاکرات با گروه ۱+۴ پنجشنبه گذشته در جمع خبرنگاران در وین در مواضعی که به نظر می‌رسد واکنش به تحرکات رژیم صهیونیستی بوده از طرف‌های مذاکره کننده خواست تا مانع از اقدامات مخرب بازیگران بیرونی شوند.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه گفت: «بازیگرانی که خارج از عرصه گفت‌وگوهای وین هستند، یا به‌طور مستقیم با به واسطه برخی از بازیگران داخل گفت‌وگوها، تلاش می‌کنند که در روند گفت‌وگوها اخلال ایجاد کرده و مسیر دستیابی به توافق و مسیر گفت‌وگوهای سازنده را دچار اخلال کنند.»
گفتنی است قبلاً ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا اعلام کرده بود امریکا و اسرائیل در مقابل ایران به دنبال یک هدف واحد هستند. وی دو ماه قبل خبر از افزایش همکاری‌های امریکا با این رژیم داده و گفته بود: «به تازگی رایزنی‌های گسترده و عمیق با اسرائیل درباره ایران داشته‌ایم. این موضوع در تمامی سطوح انجام می‌شود. ما همواره قبل، بعد و حتی در برخی موارد حین مذاکرات (درباره برجام) به طرف اسرائیلی گزارش ارائه می‌کردیم.» این اخبار همزمان با مذاکرات وین باعث شده تا تردیدها نسبت به حسن نیت کشورهای غربی و جدیت آنها برای برداشتن گام‌های اساسی و مهم بیشتر شود.

مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در جریان مذاکرات وین بار دیگر بر مواضع صریح تهران مبنی بر لغو تحریم‌های ظالمانه امریکا علیه ملت ایران تأکید و تصریح کرد که جمهوری اسلامی در این مسیر، از خواسته‌های خود عقب نخواهد نشست.
به‌گزارش ایرنا، «علی باقری کنی» در گفت‌و‌گو با خبرگزاری آنسا ایتالیا گفت: جمهوری اسلامی ایران از خواسته‌های خود در مسیر فعال‌سازی دوباره قرارداد هسته‌ای سال ۲۰۱۵ و لغو تحریم‌ها عقب نشینی نخواهد کرد. باقری کنی گفت: با توجه به اینکه این امریکا بود که در سال ۲۰۱۸ از توافق خارج شد، بنابراین واشنگتن باید گام نخست را بردارد.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد که پیشنهادهای ارائه شده از جانب تهران به گروه ۱+۴ در روند مذاکرات وین «مستند و منطقی» است و به‌همین دلیل می‌تواند مبنایی برای مذاکرات باشد. به‌گفته این دیپلمات ارشد، جمهوری اسلامی ایران به مذاکرات باور دارد و درباره نتایج احتمالی «خوش بین» است. با وجود این، رفتارهای غیرسازنده گذشته از سوی برخی امضاکنندگان و نقض مکرر تعهدات آنها، ما را ملزم می‌کند که خوش باور نباشیم.

عطریانفر: اگر همه اصلاح‌طلبان تأیید می‌شدند باز پیروز نمی‌شدیم

   خبر اول اینکه، محمدعطریانفر عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی در تحلیلی از وضعیت اصلاح‌طلبان در عرصه سیاسی کشور، گفت: اگر شورای نگهبان تصمیم می‌گرفت و همه کاندیداهای جبهه اصلاحات از جمله آقایان جهانگیری، پزشکیان، شریعتمداری و دیگران را تأیید می‌کرد، باز احتمال پیروزی ما بسیار اندک بود و شخصاً معتقد بودم که در هیچ شرایطی به پیروزی نخواهیم رسید. عطریانفر این تحلیل را در گفت‌و‌گو با روزنامه اعتماد مطرح کرد و افزود: عقلای اصلاح‌طلب به کاهش جدی سرمایه اجتماعی این جریان اشراف دارند اما برخی افراد این جریان که صرفاً سروصدایی دارند می‌خواهند زیرکانه شکست‌های سنگین جریان اصلاحات در سه انتخابات اخیر را به ماجرای ردصلاحیت عناصر مسأله‌دار مرتبط کنند.

آزادی برخی دستگیرشدگان حوادث ۵ آذر اصفهان

  خبر رسیده که، رئیس کل دادگستری استان اصفهان با اشاره به تشکیل شعب‌ ویژه‌ای در دادسرای مرکز استان برای رسیدگی به جرایم دستگیرشدگان حوادث ۵ آذر در اصفهان، اعلام کرد برخی افرادی که تحت قرار و وثیقه بودند، از روز گذشته با معرفی وکیل و وثیقه‌گذار آزاد شدند. به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام اسدالله جعفری با تأکید بر اینکه قطعاً برابر با قانون و مقررات بدون هیچ گونه افراط و تفریطی با این افراد برخورد می‌شود، افزود: تعدادی از (دستگیرشدگان) از محرکان اصلی بودند که از میان آنان، کسانی که بازداشت موقت بودند اما حق اعتراض داشتند، به اعتراض‌شان رسیدگی شده است. آنان که دادگاه اعتراض‌شان را نپذیرفته، فعلاً در قرار بازداشت موقت می‌مانند و همه مراحل پرونده دستگیرشدگان عیناً طبق قانون پیگیری خواهد شد. رئیس کل دادگستری استان اصفهان با ابراز تأسف از اینکه عده‌ای فرصت طلب از مطالبه بحق کشاورزان سوءاستفاده کرده و در این بستر به موج سواری پرداختند، تصریح کرد: حساب این عده از کشاورزان عزیز جداست و قطعاً کشاورزان مورد حمایت دستگاه قضایی و دیگر دستگاه‌های حاکمیتی هستند و مطالبات بحق آنان هم از راه‌های قانونی پیگیری می‌شود. جعفری درعین حال، از فرماندهی انتظامی استان اصفهان که با رأفت اسلامی و سعه صدر تلاش کرد تا از هرگونه درگیری و تنش پیشگیری شود و درعین حال با اقتدار آشوبگران و اغتشاشگران را دستگیر کردند، قدردانی کرد.

20 آذر؛ بزرگترین حراج عمومی اموال تملیکی

  دست آخر اینکه،  مدیرعامل سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی روز گذشته در یک نشست خبری اظهار کرد: پیرو بازدید اولیه‌ای که رئیس جمهور در سفر به استان بوشهر از اموال تملیکی استان بوشهر داشتند دستوراتی را صادر فرمودند و مهلت سه ماهه‌ای تعیین کردند. به گزارش میزان، وی بیان کرد: تأکید رئیس جمهور با نظر کاملاً کارشناسی که داشتند بر این بود که ابتدا باید مشکلات ساختار  جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی در یک زمان محدود رفع شود. اجتهادی همچنین اظهار داشت: بزرگترین حراج عمومی در سازمان اموال تملیکی در تاریخ ۲۰ آذر ۱۴۰۰ با اطلاع‌رسانی گسترده اجرایی می‌شود. مدیرعامل سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی با اشاره به بازدیدهای مسئولان قضایی از بخش‌های این سازمان، گفت: این بازدیدها بسیار سازنده بود؛ در بخش دولت نیز وزیر اقتصاد وقت زیادی را در این زمینه اختصاص داده‌اند و روزانه پیگیر اقدامات هستند تا وضعیت بهبود پیدا کند.  

معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امورخارجه از تلاش دستگاه دیپلماسی برای افزایش مناسبات اقتصادی میان تهران - مسکو به رقمی بیش از پنج میلیارد یورو خبر داد. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مهدی صفری در حاشیه نشست بررسی آخرین وضع روابط اقتصادی تهران - مسکو گفت: در این جلسه موضوعات مختلفی بررسی شد که یکی مربوط به کریدور شمال -جنوب بود که مسائل و مشکلات آن بررسی و بر تکمیل بخش‌های مختلف این کریدور در مسیر دریای خزر تأکید شد. وی افزود: یکی از بخش‌های این کریدور، تکمیل بندر انزلی- کاسپین است که در این مسیر دو خط‌ آهن به سمت دریای خزر داریم، یکی مربوط به بندر امیرآباد و دیگری در مسیر انزلی- کاسپین که بندر امیرآباد آماده شده است، اما بندر کاسپین هنوز آماده نیست و از دو ماه پیش فعالیت برای تکمیل آن ادامه دارد.
صفری خاطرنشان کرد: در این نشست همچنین در خصوص استفاده از کشتی‌های کانتینربر که بتوانند واگن‌های ما را جابه‌جا کنند، تبادل نظر و نتیجه‌گیری شد که این کشتی‌ها را بخریم یا اجاره کنیم.
وی عنوان داشت: یکی دیگر از موضوعات مطرح در نشست، اجرای طرح فاینانس‌هایی است که حدود پنج میلیارد یورو ارزش دارد که یکی مربوط به نیروگاه سیریک و دیگری تقویت دو نیروگاه رامین و گتوند است. معاون وزیر امورخارجه افزود: در چارچوب اجرای این طرح، نیروگاه سیریک فعال شده و بلافاصله تقویت دو نیروگاه رامین و گتوند نیز انجام می‌شود.