گروه فرهنگی/جشنواره بین‌المللی آرتونیست به‌صورت مردمی در حوزه هنرهای تجسمی در سطح جهانی برگزار می‌شود. این جشنواره که اکنون ششمین دوره آن برگزار می‌شود، سعی داشته که به‌صورت فصلی، اتفاقات و رویدا‌دهای مختلف جهان را در قالب کارتون، عکس، پوستر و نقاشی دیجیتال مورد بررسی و نقد از نگاه هنرمندان جهان قرار بدهد. وجه تمایز این جشنواره با سایر جشنواره‌های بین‌المللی و حتی داخلی این است که شورای سیاستگذاری آن عده‌ای از هنرمندان کارتونیست، عکاس و گرافیست هستند که از سراسر جهان در آن شرکت دارند.

گرد‌آوری فرهنگ‌های متفاوت
سمیره الخلیفه رئیس دانشکده توسعه اداری و مدیریت و عضو انجمن عکاسان جهان عرب از کشور کویت درباره جشنواره آرتونیست می‌گوید:«با توجه به اینکه هدف جشنواره آرتونیست گرد آوردن فرهنگ‌های متفاوت زیر چتر هنر است، تصور می‌کنم که ایده جشنواره موفقیت‌آمیز است به‌همین خاطر می‌توان از ظرفیت‌های انجمن‌های مختلف در سراسر جهان برای گردآوری استعدادهای مختلف هنری استفاده کرد.»
این استاد دانشگاه و عکاس محیط‌ زیست مطرح کویتی در مورد تفاوت جشنواره آرتونیست با دیگر جشنواره‌های جهانی گفت: «آنچه این جشنواره را از دیگر جشنواره‌های جهان به‌طور خاص متمایز می‌کند، وجود شورای سیاستگذاری است که از کشورهای مختلف حضور دارند و مدیریت اجرایی جشنواره را از کشورهای مختلف برعهده دارند. »
الخلیفه نویسنده کتاب هنر عکاسی و مهارت‌های نظارت بر حیات وحش، در راستای چرایی عضویتش در شورای سیاستگذاری جشنواره آرتونیست گفت: «من با توجه به اهداف متفاوت و چشم اندازهای خوب جشنواره آرتونیست به برگزارکننده آن اعتماد دارم و به‌همین خاطر با عضویت در شورای سیاستگذاری آن موافقت کردم. با توجه به اینکه مدیریت جشنواره توانسته ارتباط خوبی را با عکاسان و دیگر هنرمندان در سراسر جهان داشته باشد، آینده موفقی در جهان خواهد داشت.»

چشم‌انداز متمایز در اهداف
«رفیق کحالی» روزنامه نگار و عکاس که رئیس انجمن هنر عکاسی المسیله و عضو فدراسیون جهانی فیاب از کشور الجزایر است هم درباره تفاوت این جشنواره با جشنواره‌های جهانی تصریح می‌کند:«تفاوت خاص جشنواره آرتونیست با دیگر جشنواره‌های جهانی در این است که این جشنواره به‌صورت فصلى در حال برگزاری است و با این مزیت متفاوت، بخوبی توانسته همه هنرمندان کشورهای جهان را گردهم بیاورد. مطمئن هستم که این جشنواره با توجه به چشم‌انداز متمایز در اهدافش می‌تواند جایگاه موفقی را در سطح جشنواره‌های بین‌المللی به‌دست آورد.»

 ارزش استثنایی به عکاسی جهان
سحر الزارعی عکاس، نویسنده و منتقد اماراتی؛ جشنواره آرتونیست را یک جشنواره متفاوت توصیف کرده و در ادامه اذعان می‌کند: «تمرکز بر هنر کارتون، گسترش مداوم و برنامه‌ریزى دقیق و همچنین دادن ارزش استثنایی به عکاسی جهان، از مواردی است که مدیران این جشنواره بر آن تمرکز لازم دارند.»
الزارعی که خود پیشتر دبیرکل جشنواره بخش عکس جشنواره حمدان بن محمد بن راشد آل مکتوم بوده درباره ارائه تجربیاتش به جشنواره آرتونیست می‌گوید: «به‌طور کلی هنر و فرهنگ به‌عنوان پل‌های ارتباطی، آشنایی و دوستى بین فرهنگ‌ها و مردم است و هنر عکاسی به‌طور خاص به این مسأله می‌پردازد. براساس تجربه طولانی من در این زمینه و مدیریت مؤسسات و پروژه‌هاى مختلفی که داشتم، تصور کردم از تجارب سال‌های گذشته خودم برای توسعه و گسترش جشنواره آرتونیست استفاده کنم، به‌همین دلیل عضویت در شورای سیاستگذاری جشنواره آرتونیست را پذیرفتم.»
الزارعی دیدگاه خود را درباره آینده جشنواره آرتونیست این‌گونه توضیح داد: «آینده از آن کسانی است که هر روز با قدرت روی توسعه کار می‌کنند. عناصر زیادی وجود دارند که باید توسعه داده شوند، بویژه عناصر مربوط به بسترهای اجتماعی، ارتباطات و مرجع شناختی که من تصور می‌کنم مدیران جشنواره به آن توجه لازم دارند.»

هنرمندان جهان در کنار هم
رحیم السیلاوی، روزنامه نگار و رئیس انجمن عکس کربلا در عراق هم که از اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره است، جشنواره آرتونیست را یک ایده آل برشمرد و تأکید کرد: «این جشنواره با مدیریت خوب توانسته هنرمندان زیادی را در سطح جهان در کنار یکدیگر جمع کند. از سوی دیگر با توجه به جایگاه و اهمیت این جشنواره در سطح جهان، این فرصت برای نمایندگی کشورم؛ عراق، برای عضویت در شورای سیاستگذاری و حضور در کنار دیگر اعضای شورای سیاستگذاری که همگی از هنرمندان جهان است، برای من یک افتخار است و فرصت مغتنمی است.»
این هنرمند جهان عرب؛ آینده جشنواره آرتونیست را موفق خواند و اظهار داشت: «من عزم، اراده و همکاری فوق‌العاده بین اعضایی را که سابقه‌ای درخشان و شناخته شده‌ای در هنر دارند ، احساس کرده‌ام. ان‌شاءالله به موفقیت پایدار که موفقیت همه ماست، برسیم.»

اشتراک ایده‌های نامتعارف
عادل عبدالعال از کشور مصر ضمن اظهار امیدواری که جشنواره آرتونیست مورد استقبال اهالی هنر و هنرمندان جهان قرار گیرد، عنوان می‌کند:«جشنواره آرتونیست سعی بر این دارد که به‌صورت آکادمیک اما با ایده‌های نامتعارف در یک فضای دوستانه فعالیت گروه را در سطح جهان به اشتراک بگذارد.»
این هنرمند مصری می‌گوید: «مسئولان آرتونیست با بررسی درست، ضمن انتخاب بهترین افراد برای شورای سیاستگذاری و دبیران اجرایی جشنواره در کشورهای مختلف، تلاش می‌کنند تا بتوانند با ارائه یک پلتفرم هنری جدید در جهان، هنرمندان بیشتری را در رشته‌های مختلف جذب کنند.»

جشنواره قابل قبول در جهان
حسین اسکندری از هنرمندان کارتونیست مقیم آلمان چنین عنوان می‌کند: «اگرچه در حال حاضر خیلی از جشنواره‌های جهان که در حال برگزاری است با جوایز سنگینی سعی دارند که مخاطبان را به خودشان جمع کنند، ولی روند برپایی درست و مستمر به‌صورت فصلی طی 5 دوره گذشته توانسته جشنواره آرتونیست را به‌عنوان یک جشنواره قابل قبول در بین هنرمندان جهان معرفی کند.»
اسکندری در ادامه چنین عنوان می‌کند: «یکی از موفقیت‌های جشنواره آرتونیست که هنرمندان بزرگی را با خودش همراه کرده است، شاید این باشد که تا امروز بدون هیچ وابستگی به ارگان‌های دولتی توانسته با روندی موفق، حضور خود را در بین جشنواره‌ها و هنرمندان جهان ثابت کند. اگرچه من می‌دانم با مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح این جشنواره، باید منتظر و شاهد اتفاق‌های بزرگی در عرصه هنر جهان باشیم.»

دروازه جهانی جدید
یحیى مساد، عکاس و گرافیست اردنی یکی دیگر از اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره چنین عنوان می‌کند: «تصور من بر این است که این جشنواره توانسته ارتباط خوبی بین هنرمندان مختلف بخصوص اردن و ایران برقرار کند و همین امر می‌تواند یک اتفاق بزرگ برای شکل‌گیری صلح جهانی از سوی هنرمندان باشد.»
این روزنامه نگار و عضو هیأت مدیره انجمن عکس اردن اشاره داشت: «چون معتقدم هدف مدیران جشنواره اشاعه فرهنگ و ایجاد پلی بین فرهنگ‌های مختلف از طریق هنر در جهان است، بالطبع شخصاً از هر ایده‌ای که به این سمت حرکت کند، حمایت می‌کنم.»
او در ادامه گفت: «همه جشنواره‌های بزرگ دنیا، شروع بزرگی نداشته‌اند، بلکه قدم به قدم پیشرفت کردند تا به آنچه هستند، تبدیل شده‌اند. قطعاً این نوع ایده جشنواره که به‌صورت فصلی در کشور بزرگی مانند ایران برگزار شود، به خودی خود یک دستاورد و دروازه جهانی جدیدی به سوی صلح از طریق جنبش هنر و عکاسی خواهد بود.»

سرمایه‌ای به اسم اعتبار
رائد خلیل مدیر سایت سوریه کارتون و دبیر کل جشنواره جهانی سیریا کارتون با اشاره به تفاوت این جشنواره با جشنواره‌های شلوغ بین‌المللی می‌گوید: «قدم گذاشتن در شلوغی نمایشگاه‌های بین‌المللی کارى آسان نیست. روش کار مشخص و بدون تعصب به یک طرف به بهای طرف دیگر و بدون تمایل عاطفی به یک موضوع خاص از سوی جشنواره آرتونیست در سطح جهانی یک شروع خوب بود.جشنواره آرتونیست در مرحله شروع کار است، بنابراین تا زمانی که حضور خود را در سطح جهانی، آن هم با توجه به اینکه تمام سرمایه آن اعتبار است، ایجاد نکند، نباید آن را با دیگر جشنواره‌ها مقایسه کرد. موفقیت نیاز به‌ کار، پیگیری و صداقت دارد. این معادله باید محقق شود. اگر شعار عشق و امید را در پیام هنر مطرح کنیم به اهداف خواهیم رسید.»

یادداشت

معرفی چهره فرهنگی هنری ایران در سطح جهان

داوود یاراحمدی
 دبیرکل جشنواره فصلی بین‌المللی «آرتونیست»
جشنواره فصلی بین‌المللی «آرتونیست» یک جشنواره مردمی است که طی یکسال و نیم گذشته با سیاستگذاری عده‌ای از هنرمندان کارتونیست، عکاس و گرافیست مطرح از سراسر ایران و جهان شکل گرفته است. تا به امروز ۴ دوره از این جشنواره در گستره جهانی در قالب کارتون برگزار شده است. آرتونیست در دوره پنجم خود، بخش‌های «عکس» و «پوستر» را برای حضور بیشتر هنرمندان جهان به جشنواره اضافه کرد و در دور ششم که در حال برگزاری است با توجه به درخواست هنرمندان و بررسی‌های دوباره، بخش نقاشی دیجیتال به جای پوستر جایگزین شد.
از مهم‌ترین اهدافی که شورای سیاستگذاری مد نظر قرار داده‌، معرفی چهره فرهنگی هنری ایران در سطح جهان است. همچنین در روند شکل دهی یک گفت‌و‌گو و تعامل فرهنگ و هنر جهانی نسبت به دیگر جشنواره‌ها از طریق رسانه‌های خبری مکتوب و مجازی و همچنین صفحات شخصی هنرمندان جهان، از جمله اهدافی هستند که جشنواره آرتونیست در چشم‌انداز خود تعریف کرده است.
از طرفی اهدای گواهی شرکت به کلیه آثار منتخب در کتاب جشنواره از دوره پنجم به بعد در هر سال، مزین به پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران از دیگر اتفاقاتی است که در طول جشنواره برای هنرمندان در نظر گرفته شده است. این اتفاق باعث می‌شود که در هر سال 1368 گواهی راهی منازل هنرمندان جهان شود. گفتنی است در خیلی از موارد، هنرمندان گواهی‌های دریافتی خود را به‌عنوان کسب یک افتخار در سایت‌ها، اینستاگرام، فیس‌بوک و دیگر فضاهای مجازی شخصی خود منتشر کرده‌اند.
جشنواره آرتونیست سعی بر این داشته که در ابتدا با عضوگیری اعضای شورای سیاستگذاری از سراسر جهان از بین هنرمندان شناخته شده، ضمن یک تعامل و همفکری دوستانه، بتواند در راستای برندسازی و مخاطب گزینی بیشتر از بین هنرمندان جهان به استاندارد‌سازی لازم و مورد قبول در بین جشنواره‌های جهانی در راستای اهداف خود گام بردارد.
ضمن اینکه فصلی بودن جشنواره، حکایت از یک جشنواره زنده و پویا دارد که به‌صورت ثابت و مدون اتفاقات و مشکلات جهان را از نگاه هنرمندان مورد بررسی و نقد قرار می‌دهد. البته ناگفته نماند، برگزاری نمایشگاه سالانه و فروش آثار از بین برگزیدگان هر سال، از مواردی است که جشنواره آرتونیست در برنامه سالانه خود دنبال خواهد کرد.

استقبال جامعه جهانی از جشنواره آرتونیست

علیرضا عطاریانی
رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره آرتونیست و عکاس پیشکسوت
عموماً خیلی از جشنواره‌های دولتی بیش از اینکه به‌دنبال هدفمندی و چرایی شکل دهی جشنواره‌ها باشند، به‌دنبال یک جامعه آماری و یک شو تبلیغاتی هستند و به‌دلیل سعی و تلاش بر این ماجرا، یک پروپاگاندای بزرگ برای دیده شدن هستند.
آرتونیست از خیلی جشنواره‌های معتبرایرانی، از موتور جست‌و‌جوی بالایی در گوگل برخوردار است و بسیاری از سایت‌های هنری و معتبر جهانی به آن پرداخته‌اند.
هنر ایرانی به مفهوم واقعی کلمه، یک تعریف دراز مدت و با مشخصه‌ها و نشانه‌های خاص ایرانی است، که شاید بشود آن را بیشتر در نگارگری‌ها و صنایع دستی ایرانی جست‌و‌جو کرد. اما اگر از این منظر که جشنواره آرتونیست چقدر توانسته مفهوم کلی جایگاه هنر در ایران را به‌جامعه جهانی معرفی کند، حرفی بزنیم! باید بگویم که خوشبختانه بیش از توقع ما و نسبت به خیلی از جشنواره‌های سالانه یا دوسالانه که در ایران برگزار می‌شود، توانسته مبحث هنر ایران و جایگاه آن را در محافل مختلف هنری جهان نشان دهد. حال گاهی اوقات این هنر از منظر حضور آثار توانمند و موفق هنرمندان ایرانی در رشته‌های مختلف است که در هر دوره نیز توانسته‌اند یکی از برگزیدگان باشند. از سوی دیگر نیز اگر موضوع ما حصول و حضور نقش ایران در میدانداری و پیشقراولی هنر در جوامع جهانی باشد، باید گفت که این جشنواره به‌لحاظ نوآوری، اولین جشنواره‌ای است که به‌صورت فصلی در تاریخ هنر جهان در حال برگزاری بوده که خود یک موج نو در عرصه برگزاری جشنواره هنری در جهان ایجاد کرده است.
هنرمندان ایرانی در رشته‌های مختلف با حضور آثار توانمند و موفق خود توانسته‌اند در هر دوره یکی از برگزیدگان این جشنواره باشند. با توجه به این که از پنج داور در هر یک از بخش‌های جشنواره، چهار داور آن خارجی هستند، این موفقیت هنرمندان ایرانی در بین برگزیدگان، حکایت از توان و قدرت خلق آثار هنری موفق آنان دارد.
این جشنواره با توجه به اینکه جوایز نقدی ندارد، به خاطر حضور داوران تراز یک جهانی و وجود شورای سیاستگذاری از کشور‌های مختلف و از سوی دیگر تکرار منظم و مستمر در این چهار فصل، ضمن اینکه بخوبی توانسته در جایگاه جهانی با استقبال خوبی روبه‌رو شود در بین هنرمندان و علاقه‌مندان کشور نیز مورد توجه قرار گرفته است.

اتفاقات هنری ایران مورد توجه منطقه و جهان است

کمال‌الدین شاهرخ
عکاس و عضو شورای سیاستگذاری جشنواره آرتونیست
معمولاً رشد یک رویداد هنری تا رسیدن به شکوفایی نیازبه زمان، جهت معرفی خود دارد. با توجه به مدت کوتاهی که از شکل‌گیری این مجموعه در مقایسه با سایر رقابت‌های فرهنگی هنری در حوزه کارتون، عکس و گرافیک می‌گذرد از استقبال خوبی برخوردار بوده و اغلب هنرمندان جهان که در فضای مجازی اخبار جشنواره‌ها را دنبال می‌کنند از این رویداد هنری مطلع هستند.
از استقبال هنرمندان و افراد صاحب نظر در حوزه‌های مختلف هنری خصوصاً حوزه کارتون، عکس و گرافیک می‌توان پی برد که جشنواره آرتونیست توانسته جایگاه خود را در بین سایر جشنواره‌ها باز کند و همکاری استادان و صاحب نظران در سایر نقاط جهان با این جشنواره کاملاً مشهود است. ایران به‌ عنوان مرکز توجه اخبار در سطح منطقه‌ای و جهانی است و بواسطه اتفاقات سیاسی، اتفاقات هنری آن هم دور از نگاه جامعه جهانی نیست از این‌ رو افرادی که با این جشنواره ارتباط برقرار می‌کنند چه از طریق ارسال آثار یا در قالب تیم داوری و شورای سیاستگذاری، به‌ دنبال کسب اطلاعات از شرایط فرهنگی و هنری ایران اسلامی هستند که همین امر باعث شده تا هنر دیرینه این سرزمین به علاقه‌مندان معرفی شود.
قرار گرفتن جایگاه هنری ایران در بین سایرکشورها قابل قیاس نیست،چرا که هرکشور ویژگی هنری بواسطه پیشینه تاریخی، اقلیمی، جغرافیایی و بومی خود دارد و چون ایران از تنوع آثار فرهنگی هنری در گذر تاریخی برخوردار است آن را در بین سایر کشورهای جهان متمایز کرده است .از این‌رو فضای خالی این جشنواره در بین سایر جشنواره‌ها که از ویژگی بارز آن، فصلی بودن آن است در بین سایر رویدادهای هنری احساس می‌شد، لذا تلاش هنرمندان در این جشنواره با زمان کوتاهی در معرض دید علاقه مندان و مورد قضاوت و رقابت بین‌المللی و مورد ارزشیابی هنری قرار می‌گیرد. در دنیایی که سرعت روز افزونی به خود گرفته و اتفاقات و جریانات به شکلی سریع تر رخ می‌دهد این جشنواره با این ویژگی می‌تواند بستری مناسب برای حضور هنرمندان و سنجشی برای آثار هنری آنان باشد.
قطعاً بخش مهم این جشنواره ارتباط هنرمندان با یکدیگر و مشاهده آثار خلق شده و همچنین معرفی به جامعه هنری در سطح بین‌المللی، مردم و سایر هنرمندان است که بخشی از این جریان توسط شورای سیاستگذاری جشنواره و ارتباط اعضای آن با یکدیگر صورت می‌گیرد که باعث می‌شود اخبار آن در صدر اخبار هنری سایر کشورها منتشر شود، البته شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی نقش مهمی در اطلاع‌رسانی مردم خواهند داشت.