فرهنگی/ روز سه‌شنبه 22 تیرماه بود که سازمان سینمایی در راستای سیاست شفاف‌سازی گزارشی از آخرین وضعیت نوبت فیلم‌های متقاضی در شورای پروانه ساخت، نمایش سینمایی و نیز فهرست آخرین پروانه‌های صادره شده در این دو شورا را منتشر کرد. هدف از انتشار این فهرست‌ها آن طور که رئیس سازمان سینمایی تأکید داشت مانعی برای تبعیض است: «اولاً بازدارنده ازجابه‌جایی نوبت‌ها است و ثانیاً دستگاه حاکمیتی را ناچار می‌کند در شرایط مساوی، پاسخ یکسان بدهد» فارغ از تمام مزیت‌های این اطلاع‌رسانی که در چند سال اخیر با استقبال اهالی رسانه و سینما رو‌به‌رو بوده است حضور پرتعداد فیلمسازان شناخته شده متقاضی پروانه نمایش در این فهرست در کانون توجه قرار گرفت و رسانه‌های خبری از گمانه‌زنی‌ها درباره پروژه‌های تازه آنها نوشتند. در میان تمام نام‌های آشنا، بازگشت رخشان بنی‌اعتماد به سینمای داستانی بر صدر این اخبار قرار گرفت. این که کارگردان تعدادی از مهم‌ترین آثار اجتماعی سینمای ایران مثل «روسری آبی»، «زیر پوست شهر»، «نرگس» و... تصمیم گرفته هشت سال پس از اکران «قصه‌ها» فیلم تازه‌اش را جلوی دوربین ببرد علاوه بر دوستداران سینمای بنی‌اعتماد برای علاقه‌مندان جدی سینما خبری خوشحال کننده بود. اگر چه این فیلمساز طی این سال‌ها در سینمای مستند فعال بود و آثاری چون «همه درختان من»، «آی آدم‌ها»، «توران خانم» و... را جلوی دوربین برد که با تحسین منتقدان سینمایی همراه بود اما در عین حال خیلی‌ها از جای خالی او در سینمای داستانی نوشتند و منتظر بازگشت این فیلمساز زن به سینما بودند. در اطلاعات اولیه منتشر شده در لیست سازمان سینمایی اعلام شد که فیلم تازه او «مه‌گرفتگی» نام دارد و رخشان بنی‌اعتماد به همراه جهانگیر کوثری به‌صورت مشترک تهیه‌کنندگی آن را به عهده دارند. در غیبت اطلاعات تکمیل کننده اما بازار گمانه‌زنی و شایعات داغ شد و برخی رسانه‌ها از حدسیاتی چون حضور بازیگران تئاتر و نقش کوتاه بازیگران سینما نوشتند. تعجیل برخی از رسانه‌ها در انتشار جزئیات تأیید نشده و حتی انتشار حدسیات در قالب خبر در نهایت باعث شد سازندگان «مه گرفتگی» برای پرهیز از انتشار اطلاعات اشتباه و نادرست به‌صورت رسمی آخرین اخبار درباره «مه‌گرفتگی» را منتشر کنند. طبق اعلام روابط عمومی این پروژه، فیلمنامه نویس «مه‌گرفتگی»، اسماعیل منصف است؛ نویسنده و کارگردان فیلم تحسین شده «زغال». او به پشتوانه پیشینه‌ای موفق در فیلم کوتاه و همچنین تجربه موفق در ساخت اولین فیلم بلند خود در این پروژه به‌عنوان فیلمنامه نویس حضور دارد. انتشار اخبار تکمیلی درباره جزئیات عوامل و بازیگران آن به بعد از دریافت پروانه ساخت موکول شده است.

وصال روحانی
خبرنگار
پس از پخش حدود 450 فیلم در بخش‌های مختلف «کن» طی 11 روز اخیر سرانجام امشب (شنبه شب 26 تیر) هفتاد و چهارمین دوره مهم‌ترین جشنواره سینمایی جهان در این شهر واقع در جنوب فرانسه پایان می‌گیرد و نخل طلای برترین فیلم و سایر جوایز جشنواره به برگزیدگان اهدا می‌شود.
در دوره‌ای که به سبب ملاحظات کرونایی فقط یک‌سوم افراد معمول به کن دعوت شدند و ریاست هیأت ژوری با اسپایک‌لی کارگردان سیاهپوست امریکایی بوده، حداقل 10 فیلم از 24 فیلم حاضر در بخش مسابقه برای تصاحب نخل طلا شانس دارند و در نتیجه هر گونه گمانه‌زنی نیمه‌دقیق هم درباره برنده برترین جایزه جشنواره چندان عقلایی نشان نمی‌دهد. آنچه قطعی می‌نماید، این است که مدیران کن به‌جبران لغو دوره 2020 این جشنواره که به سبب هجوم کرونا به فرانسه و خلع سلاح شدن این کشور در بهار سال پیش بود، کوشیدند امسال با افزایش تعداد فیلم‌های بخش مسابقه (از 19 به 24) مشارکت بیشتری را به کشورها ارزانی دارند و سهم و امید همگان را فزون‌تر سازند اما به همان میزان بر ابهام موجود در تشخیص سیمای مدعیان پیروزی در «کن 2021» افزوده‌اند.
در 48 ساعت اخیر چه گذشت؟
پیش‌از آنکه به اقبال‌داران اصلی‌تر اشاره‌ای داشته باشیم، بهتراست وصف کوتاه چهار فیلمی را بیاوریم که به‌عنوان واپسین آثار قسمت مسابقه در 48 ساعت گذشته هر کدام دوبار در کاخ جشنواره به نمایش درآمدند.
-‌ «سه‌طبقه» فیلمی تازه از نانی موره‌تی ایتالیایی است که سابقه فتح نخل طلا را با یکی از فیلم‌های قبلی‌اش به‌نام «اتاق پسر» دارد و با اینکه آدم‌ها و اتفاقات این فیلم تازه شباهتی با «اتاق پسر» ندارند اما فضای فیلم همان فضا است و موره‌تی یک بار دیگر به عرصه دلخواهش که ملودرام‌های خانوادگی است، ورود کرده است. البته این اولین باری است که موره‌تی با اقتباس از یک رمان به فیلمسازی دست زده و فقط مکان وقوع اتفاقات را که کشور دیگری بوده، به ایتالیا تغییر داده است. «سه‌طبقه» متمرکز بر زندگی سه خانواده متفاوت است که در سه طبقه از یک مجتمع مسکونی در گوشه‌ای از شهر رم ساکن‌اند و هر یک کش و قوس‌هایی دارند. لا استامپا ایتالیا «سه‌طبقه» را نمادی از زندگی بورژواهای خرده پا در ایتالیای کنونی نامیده که تصور می‌کنند کشورشان بهشت است حال آنکه زیر فشار مشکلات کمر خم کرده است.
-‌ «تیتان» با کارگردانی و داستان‌نویسی جولیو دوکورنائو رومانیایی و با بازی ونسان لندون، آگاتا روسل و گارانس ماری لیه یک درام بلژیکی-فرانسوی و همراه با معماهایی جنایی است و تصویربرداری پر رمز و راز روبن ایمپنز بر تأثیرگذاری این فیلم 108 دقیقه‌ای که به زبان فرانسوی تهیه شده، افزوده است. جامعه سینمایی فرانسه به این فیلم و گیشه آن چنان امیدوار است که حتی همزمان با اوجگیری مجدد و شدید کرونا در این کشور اکران عمومی این فیلم را از پنجشنبه گذشته آغاز کرد ولی معلوم نیست در جشنواره‌ای که طی ادوار آخرش عادت کرده جوایز خود را به فیلم‌های جهان سوم و یا کارهای غیر معمول بدهد، چه جایگاهی را می‌توان برای این فیلم قائل بود.
-‌ «بدترین فرد در جهان» که پنجشنبه و جمعه دو نوبت در کن پخش شد، کاری از سینمای نروژ با کارگردانی یواخیم تری‌یر و بر اساس سناریویی از او و اسکیل ووگت است و بازیگر نخست آن هم آندرس دانیلسن لای نام دارد. در بروشورهای جشنواره تأکید شده که این‌کار دراماتیک بیشتر ریشه در فرهنگ کشور سازنده‌اش دارد اما بینندگان فیلم در کن بر این باور بوده‌اند که این‌کار آینه‌ای از شرایط به‌هم ریخته کل دنیا در زمانه کنونی به‌رغم تمرکز آن بر تک کاراکتری است که در عنوان فیلم از او به‌عنوان بدترین انسان کره خاکی یاد شده است.
-‌ «داستان همسرمن» با همت ایلدیکو اینه‌دی مجاری ساخته شده که هم کارگردان این فیلم است و هم سناریست آن اما واقعیت امر این است که این فیلم به‌شدت وامدار رمانی با همین نام نوشته میلان فوست نویسنده برجسته مجاری است و انیه‌دی چنان به آن دل باخته بود که از دوران نوجوانی‌اش می‌خواست فیلمی از روی آن بسازد و تأخیر چند دهه‌ای در انجام این کار طبعاً محصول مهیا نبودن شرایط و اوجگیری تدریجی شهرت و اعتبار انیه‌دی بوده و استودیوها فقط وقتی بر پروژه او مهر تأیید زدند که فیلم‌های قبلی وی در دو دهه اخیر نمره قبولی گرفتند، پیامد چنین نمره‌ای حضور ستاره‌هایی غیر مجاری همچون لیاسیدو و لوییس گارل فرانسوی در جمع بازیگران فیلم و مشارکت سه کشور مشهور آلمان، فرانسه و ایتالیا در روند تولید آن است. با این حال بودجه ساخت فیلم بیشتر از 15 میلیون یورو نبوده و از زبان انگلیسی به‌عنوان گویش فیلم استفاده شده تا تأثیرگذاری بین‌المللی آن بیشتر گردد.

برش
شانس‌داران اصلی

نشریات و سایت‌های مطرح سینمایی جهان شامل پره میر، ورایتی، امپایر، ایندی وایر و اسکرین اینترنشنال و همچنین روزنامه‌های مختلف و معروف اروپایی و بویژه فرانسوی شامل لوموند دیروز (جمعه 25 تیر) همزمان با پایان نمایش تمامی فیلم‌های قسمت مسابقه شانس 10 تا 11 فیلم را بیش از سایرین برای کسب نخل طلا دانستند و استدلال‌هایی هم برای این مهم آوردند. آنها عبارت‌اند از:
«آنت» فیلم موزیکال و افتتاحیه جشنواره به کارگردانی لئوز کاراکس فرانسوی که آدام درایور و ماریون کوتیلار بازیگران اصلی آن هستند.
 «جزیره برگمان» کاری از میاهانسن لاو و متمرکز بر جزیره‌ای که اینگمار برگمان اسطوره فقید سینمای سوئد سال‌ها پیش در آن ساکن بود.
‌‌«همه چیز خوب پیش رفت» با داستان‌نویسی و کارگردانی فرانسوا اوزون فرانسوی و با بازیگرانی معروف و پرسابقه از همین کشور همچون سوفی مارسو و آندره دوسولیه.
‌ «بسته فرانسوی» کار تازه وس اندرسون امریکایی و با سناریویی از او و رومن کاپولا و درباره روزنامه‌ای خیالی در ایالت کانزاس امریکا که آخرین شماره‌اش را تدارک می‌بیند.
‌ «قهرمان» جدیدترین اثر اجتماعی و کمی تا قسمتی معمایی اصغر فرهادی که در سال 2016 با «فروشنده» دو جایزه در کن برد اما از نخل طلا دور ماند. بازی قوی امیر جدیدی، محسن تنابنده و فرشته صدر عرفایی از نقاط قوت فیلمی است که هرچند به زبان فارسی ساخته شده و محل وقوع اتفاقات نیز شهر شیراز است، اما استودیوهای خارجی ممنتو و آمازون تولید و توزیع آن را عهده دار بوده‌اند.
‌ «روز پرچم» با کارگردانی‌شان پن امریکایی و با بازی دو فرزند وی با نام‌های دیلان پن و هاپرپن و متمرکز بر زنی جوان که باید با گذشته ناپایدار پدرش که یک هنرمند مخدوش بوده، کنار بیاید و طبعاً نمی‌تواند.
‌«ناآرام» فیلمی بلژیکی با کارگردانی یواخیم لافوسه و پیرامون زن و شوهری جوان که وقتی یکی از آنها دچار بیماری صعب‌العلاجی می‌شود، همه‌شادی‌های زندگی‌شان رنگ می‌بازد و تیرگی‌ها از راه می‌رسند، فیگارو این فیلم را اشک برانگیز‌ترین کار جشنواره امسال کن دانسته است.
‌ «داستان همسرمن» از ایلدیکو انیه‌دی، «سه‌طبقه» کار نانی موره‌تی و «تیتان» ساخته جولیو دوکورنائو دیگر مدعیان فتح نخل طلا در گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای هستند که در سطور قبلی این مطلب وصف‌شان آمد. با این حال تعجب نکنید اگر امشب فیلمی خارج از این جمع نخل طلا را ببرد زیرا سلایق هیأت ژوری متنوع و متضاد و امسال یکی از پایاپای‌ترین ادوار کن است و در جمع متوسط‌ها هیچ‌کدام‌شان بر دیگری رجحان چشمگیری نداشته‌اند. ناگفته نماند که جوایز یکی دو بخش جنبی جشنواره عصر دیروز (جمعه 25 تیر) اهدا شد اما طبعاً ارزش و اهمیت آنها بسیار کمتر از جوایز اصلی‌تر و فاتحان قسمت مسابقه است که ساعت 22 امشب چهره نشان خواهند داد.

گروه فرهنگی: نشست مدیران فرهنگستان هنر و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با محوریت لزوم گسترش همکاری‌ در حوزه‌های مختلف هنر و علوم انسانی میان این دو نهاد فرهنگی برگزار و در آن بر عدم وارداتی بودن هنر و علوم انسانی مانند حوزه‌های تکنولوژی و علم تأکید شد. در این نشست که در فرهنگستان هنر برگزار شد و بهمن نامورمطلق مدیر فرهنگستان هنر و حسینعلی قبادی مدیر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و بعضی از مدیران دو مجموعه حضور داشتند، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ضمن گزارشی از فعالیت‌های علمی و پژوهشی پژوهشگاه گفت: ارتباط دو حوزه علوم انسانی و هنر می‌تواند در حفظ و معرفی مفاخر و میراث مادی و معنوی و تمدنی ایران مؤثر باشد. هم‌افزایی این دو حوزه می‌تواند تمدن را به گفت‌وگو وادارد و به پویایی و زنده نگه‌داشتن آن کمک کند. قبادی در ادامه افزود: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بر اساس وظایف و مأموریت‌های سازمانی در سالیان گذشته همواره نگاه ویژه به موضوع هنر و مطالعات بینارشته‌ای را در دستور کار خود قرار داده است و وجود پژوهش‌ها و مطالعات ارزشمند در سال‌های اخیر نشان از اهمیت و توجه به این حوزه مطالعاتی در پژوهشگاه دارد. او تعامل و همکاری‌های مشترک میان نهادهای علمی و هنری بخصوص فرهنگستان هنر را مغتنم و مهم دانست.
نامور مطلق در سخنانی کوتاه گفت: برخلاف تکنولوژی و علم، حوزه علوم انسانی و هنر نمی‌تواند به واردات امید داشته باشد و این دو حوزه به‌دلیل نقشی که در هویت‌سازی و فرهنگ دارند، باید مُولّد باشند. هویت در فقدان این دو مخدوش می‌شود. اگر در حوزه هنر بخواهیم به آفرینش و خلق نائل شویم، ناگزیر باید با حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی ارتباط داشته باشیم تا به تألیف و خلق مؤلف دست یابیم. علوم انسانی می‌تواند به تغذیه هنر کمک و یاری رساند. امیدواریم با همکاری‌های آتی، بخصوص در مطالعات بینارشته‌ای چون فلسفه هنر و جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، بتوانیم رویدادهای مشترکی داشته باشیم که با شناسایی سلیقه و ذائقه زیبایی‌شناسی جامعه و نقد این وضعیت بتوانیم با الگوسازی و تقویت الگوها سلیقه جامعه را ارتقا بخشیم. در پایان این نشست، تفاهمنامه‌ای میان پژوهشگاه و فرهنگستان هنر در چهارچوب اصل ضرورت توسعه همکاری علمی‌ بین مراکز مختلف آموزشی، پژوهشی و اجرایی، به‌منظور بهره‌مندی از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های متقابل به امضای دو طرف رسید. همکاری در طراحی و اجرای طرح‌های پژوهشی کلان ملی در حوزه‌های تخصصی؛ همکاری و مشارکت در برگزاری کارگاه آموزشی، گردهمایی و همایش‌‌های تخصصی؛ همکاری در زمینه برنامه‌ریزی، تألیف، تدوین، تصحیح، تحقیق و ترجمه متون؛ از جمله مفاد این تفاهمنامه همکاری است.

سریال «زخم کاری» به کارگردانی محمدحسین مهدویان که شش قسمت آن منتشر شده و دیروز قرار بود قسمت هفتمش منتشر شود به‌گفته سازندگان سریال و پلتفرم پخش کننده به‌دلیل و با تأکید بر احترام به مخاطب پخش نشد. آنها از سانسورهایی که بر جریان تولید آسیب می‌زند سخن گفتند و «احترام به مخاطب» را دلیل این تصمیم اعلام می‌کنند. سازمان زیرمجموعه صداوسیما هم با نسبت دادن این «جنجال‌ها» به «تکنیکی برای بازاریابی»، از پیگیری حقوق مخاطبی سخن می‌گوید که حالا سرنوشت سریالی که شش قسمت از آن را خریداری کرده و وقت گذاشته تا تماشا کند، در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است./ ایسنا
 مرکز تحقیقات رسانه ملی با انتشار نظرسنجی نیمه دوم خرداد ۱۴۰۰ درخصوص سریال‌های سیما اعلام کرد: فصل دوم «زیرخاکی» از شبکه یک سیما با ۴۵.۲ درصد مخاطب و رضایت حدود ۷۸.۹ درصد در حد زیاد، در صدر سریال‌های آخرین ماه بهار قرار گرفت./روابط عمومی
 «سیمون سیمونیان» مدیر دبیرخانه دوره سی و چهارم جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، درباره استقبال فیلمسازان از جشنواره و تعداد آثاری که برای شرکت در این رویداد سینمایی به دبیرخانه رسیده است، گفت: هنوز مدت کمی از اعلام فراخوان ارسال اثر گذشته است. اما تا روز، سه‌شنبه ۲۲ تیرماه، حدود صد فیلمساز با ارسال اثر متقاضی حضور در سی‌وچهارمین دوره از جشنواره شدند. او تعداد آثار رسیده در هر بخش را به تفکیک اینگونه تشریح کرد: ۷۲ عنوان در بخش «فیلم‌های کوتاه»، ۱۶ عنوان در بخش «پویانمایی کوتاه»، ۵ عنوان در بخش «سینمایی» و ۵ عنوان فیلم بلند داستانی، برای رقابت در این جشنواره ثبت‌نام کرده‌اند./ ایسنا
شصتمین دوره هفته منتقدان کن و همچنین بخش سینه‌فونداسیون جشنواره کن ۲۰۲۱، برندگان خود را معرفی کردند. «پرها» ساخته «عمر آل ظهیری» از مصر جایزه بزرگ بهترین فیلم شصتمین دوره هفته منتقدان جشنواره فیلم کن را به خود اختصاص داد و جایزه بازیگر نوظهور این بخش نیز به «ساندرا ملیسا تورس» برای نقش‌آفرینی در فیلم «حمایت» به کارگردانی «سیمون مسا سوتو» محصول کلمبیا تعلق گرفت. / ایلنا
کتاب های «مسأله مرگ و زندگی» نوشته اروین یالوم و مریلین یالوم با ترجمه زهرا ابراهیمی و «تغییرات اقلیمی و آینده بشر» نوشته بیل گیتس با ترجمه امیر میرحاج منتشر شد. «مسأله مرگ و زندگی» نوشته اروین یالوم و مریلین یالوم با ترجمه زهرا ابراهیمی در ۲۸۸ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه توسط نشر پارسه منتشر شده و کتاب «تغییرات اقلیمی و آینده بشر» نوشته بیل گیتس با ترجمه امیر میرحاج در ۳۱۲ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه توسط نشر یادشده منتشر شده است. / خبرآنلاین
 آثار «ژان رنو» این هفته در شبکه نمایش سیما مرور خواهد شد./ روابط عمومی
نشریه امریکایی «ورایتی» در مطلبی به بررسی شانس اصغر فرهادی و امیر جدیدی با فیلم «قهرمان» در جوایز اسکار ۲۰۲۲ پرداخته است. «کلایتون دیویس» در این مطلب می‌نویسد: اصغر فرهادی به‌عنوان نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده «قهرمان»، یکی از مطمئن‌ترین فیلمسازان فعال در صنعت سینماست که دقیقاً می‌داند چه نوع فیلم‌هایی را می‌خواهد خلق کند و آکادمی نیز تاکنون با دو اسکار به او پاسخ داده است؛ برای «جدایی» (۲۰۱۱) و «فروشنده» (۲۰۱۶) که فیلم «جدایی» در شاخه بهترین فیلمنامه اصلی نیز نامزد کسب جایزه بود. / مهر