مهسا قوی قلب
خبرنگار
کرونا دوباره به اوج رسیده و وارد موج پنجم شده ایم، حالا بسیاری از مشاغل تعطیل هستند و فقط مشاغل گروه یک اجازه فعالیت دارند، اما شنیده‌ها حاکی از آن است که خیلی از خانواده‌ها همچنان به برپایی دورهمی‌های خانوادگی در شرایط بحرانی اصرار دارند و برخی تالار‌ها هم همچنان در حال برگزاری مراسم هستند و دست رد به سینه مشتری نمی‌زنند و همین قضیه جای تعجب زیادی دارد، زیرا یکی از اصول اولیه رعایت پروتکل‌ها در مبارزه با شیوع ویروس کرونا، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی است. حالا بعد از یک‌سال و نیم این بار کرونای دلتای هندی با چهره‌ای متفاوت در دورهمی‌های خانوادگی و جشن عروسی‌ها همچنان جولان می‌دهد و به سادگی خیلی از افراد را راهی بیمارستان‌ها می‌کند به‌طوری که این روز‌ها آمار‌های بیماران بستری در بیمارستان‌ها رو به افزایش است.
تالارها در پیک پنجم کرونا هم باز هستند!
مینا ۳۲ ساله که بزودی مراسم عروسی خود را برگزار می‌کند در این‌باره به «ایران» می‌گوید: «یک سال است که عقد کرده‌ام وهمیشه از بچگی آرزو داشتم عروسی درخوری داشته باشم، هنگامی که عقد کردم، بیماری کرونا شروع شده بود و مراسم بسیار مختصری در همان دفترخانه با حضور تنها پدر و مادرهایمان برگزار شد و مراسم عروسی را موکول کردیم به پایان دوران بیماری کرونا، اما چندین ماه گذشته و هنوز به دلیل برگزار نشدن مراسم سر خانه و زندگی مان نرفته ایم، بالاخره یک ماه پیش تالار را رزرو کردیم و میهمانان هم دعوت شده‌اند البته به خاطر کرونای دلتا همه پروتکل‌های بهداشتی را حتماً رعایت و تلاش می‌کنیم در فضای باز همراه با فاصله اجتماعی عروسی را برگزار کنیم.
مهدی هم که حدود دو سال است همسرش را به عقد خود درآورده، با بیان اینکه خانواده عروس خانم مصر هستند تا جشن عروسی داشته باشند، به ما می‌گوید: «در هفته جاری با چند تالار هماهنگ کردم و برای تعیین تاریخ برگزاری مراسم  با آنها قرار ملاقات گذاشتم، البته خودم هم تعجب کردم که چطور حالا که موج پنجم شروع شده و کرونا شدت گرفته تالارها حاضر به برگزاری مراسم شده‌اند، هر چند ناگفته پیداست، این تعطیلی‌های مکرر، سبب ضرر و زیان و آسیب اقتصادی زیادی به آنها شده است، حتماً آنها هم مانند خیلی از مشاغل دیگر خسته شده و تصمیم به بازگشایی گرفتند.»
برگزاری مراسم با مبالغ بالاتر!
دست به کار می‌شوم و خودم شروع به تماس گرفتن با تالاردارها البته نه به عنوان خبرنگار بلکه به عنوان مشتری می‌کنم، مدیر تالار اول که در منطقه‌ای در شرق تهران فعالیت می‌کند، وقتی متوجه شد که برای هفته آینده درخواست برگزاری مراسم عروسی دارم، ابتدا امتناع کرد و گفت که در شرایط کرونا امکان برگزاری مراسم را ندارد، اما شنیده بودم که بیشتر تالارها با دریافت مبلغ بالاتر راضی به برگزاری مراسم می‌شوند. من هم همین کار را کردم و گفتم که اگر مبلغ بالاتری پرداخت کنیم، امکان برگزاری مراسم وجود دارد؟ همان‌طور که فکر می‌کردم، او از پیشنهادم استقبال کرد و خواست تا حضوری مراجعه کنم و درمورد مبالغ بالاتر به توافق برسیم و روز جشن را تعیین کنیم. به تالار دیگری زنگ می‌زنم و برای برگزاری جشن در هفته آینده با او مذاکره می‌کنم، بدون هیچ حرف و حدیثی قبول می‌کند، حتی درخواست مبلغ بالاتر هم ندارد، قیمت‌های منوها را در اختیارم می‌گذارد، از حدود نفری ۲۹۰ هزار تومان و ... قیمت منوهای متفاوت را هم می‌دهد. به تالار بعدی در جنوب شهر زنگ می‌زنم، مدیر این تالار هم بدون هیچ بحثی قبول می‌کند و مایل است تا روز جشن را قطعی کنم، قیمت‌ها از نفری ۸۰ هزار تومان شروع می‌شود، انگار نه انگار که کرونا وجود دارد، از او می‌پرسم که در مورد رعایت پروتکل‌ها چه می‌کنید و حالا که بیماری شدت گرفته، چطور می‌توانید پروتکل‌ها را رعایت کنید؟ در جواب می‌گوید که ما کاملاً مسائل بهداشتی را رعایت می‌کنیم و جای هیچ نگرانی وجود ندارد؛ دیگر برایم مشخص می‌شود که می‌توان به‌راحتی در تالارها مراسم عروسی برگزار کرد، هرچند ناگفته نماند که در میان تماس‌هایی که گرفتم، بودند تالارهایی در شمال و مناطق دیگر شهر که هیچ رقم زیر بار نرفتند و درخواست داشتند تا حداقل دو هفته دیگر صبر کنم و در صورت فروکش کردن بیماری برای برگزاری مراسم، تماس بگیرم تا ببینند وضعیت کرونا چطور می‌شود و مجوز می‌دهند یا نه. مدیر چند تالار هم گفتند که از ابتدای کرونا تا حالا هیچ مراسمی برگزار نکرده‌اند و تقریباً ورشکست شده‌اند تا جایی که به فکر لغو مجوز یا حداقل تغییر کاربری تالار افتاده‌اند.
ورشکستگی تالارهای دارای مجوز
خسرو ابراهیمی‌نیا، رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی نیز با بیان اینکه حدود یک‌سال و نیم است که همه تالارهای زیرنظر ما به‌طور کامل تعطیل هستند، به «ایران» می‌گوید: با آغاز بیماری کرونا و تعطیلی تالارها تاکنون به آن شکل بازگشایی وجود نداشته، در حال حاضر هم عملاً می‌توان گفت که ۸۵ درصد تالارها در زمان بیماری کرونا به‌طور کامل بسته بودند. او درخصوص دستور قطعی تعطیلی تالار‌ها در موج پنجم و روزهای اخیر توضیح می‌دهد: بحث دستور قطعی وجود ندارد، یک دستورالعمل کلی وجود دارد که در زمانی که مناطق قرمز کرونایی هستند، فقط گروه شغلی اول یعنی سوپرمارکت‌دار‌ها، داروخانه‌ها، مکانیکی‌ها و نظایر آنها قادر به فعالیت هستند و بقیه تعطیل هستند، قطعاً گروه شغلی تالاردارها باید بسته باشند، بجز در مواردی که همایش و جلسه‌ای اداری آن هم تنها با حضور ۱۵ نفر وجود داشته باشد، در این نوع گردهمایی‌های کوچک نیز تمامی پروتکل‌ها به صورت کامل رعایت و اجرا می‌شود، به این معنا که دیگر گرفتن مراسم عروسی تعطیل شده است، هرچند که فرهنگ مردم هم در این زمینه عوض شده و خود مردم هم کمتر به برگزاری مراسم عروسی در این شرایط قرمز کرونایی تمایل دارند.
ابراهیمی‌نیا در ادامه توضیح می‌دهد: متأسفانه درخصوص فعالیت تالارها، سیاست اشتباهی از ابتدا وجود داشته، از آنجایی که همه تالار‌های مجوزدار تعطیل شده بودند، مردم به سمت برگزاری مراسم در باغ‌ها و مکان‌های غیرمجاز و به اصطلاح زیرزمینی کشیده شدند، این تالارهایی که مراسم برگزار می‌کنند به هیچ عنوان زیر پوشش ما قرار ندارند و به صورت غیرمجاز و غیرقانونی در حال فعالیت هستند، به‌طور قطع می‌توانم بگویم که حدود صددرصد تالار‌هایی که مجوز دارند، تقریباً به ورشکستگی کامل رسیدند، این در حالی است که بیش از نیمی از تالارها هم برای تغییر شغل و کاربری جواز مراجعه کرده‌اند یا اصلاً جوایز خود را ابطال کردند. به نظر من باید از همان ابتدا، سالن‌های پذیرایی مختص برگزاری مراسم که مجوز دارند با رعایت پروتکل‌ها باز می‌ماندند و به مردم اطلاع‌رسانی می‌شد که به اماکن غیرمجاز مراجعه نکنند، زیرا در این‌گونه مکان‌های غیرمجاز، حتی غذا و آب بهداشتی هم در اختیار میهمانان قرار داده نمی‌شود و احتمال شیوع بیماری کرونا در این‌گونه محل‌ها چندین برابر خواهد شد، همان‌طور که بر‌اساس خبرها می‌بینیم که خیلی از تالارها و اماکن غیرمجاز اقدام به برگزاری مراسم می‌کنند و در همین محل‌ها هم مبتلایان به کرونا آمار زیادی را به خود اختصاص می‌دهند، اما در تالارها و اماکن مجاز که مجوز دارند، نه تنها فاصله‌گذاری اجتماعی و پروتکل‌های بهداشتی که از سوی ستاد مقابله با کرونا اعلام شده به صورت صد درصدی و کامل رعایت می‌شود، بلکه غذا و آب کاملاً بهداشتی هم برای پذیرایی وجود دارد. بهترین راه برای آن دسته از افرادی که همچنان مایل به برگزاری مراسمی از جمله عروسی هستند و اصرار به برگزاری مراسم دارند، این است که تالار‌ها با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی بازگشایی شوند و از این راه جلوی فعالیت تالارها یی که به شکل  زیرزمینی مراسم برگزار می کنند و آن دسته از اماکنی که به صورت غیرمجاز در حال فعالیت هستند، گرفته شود و در نهایت هم جلوی انتشار ویروس کرونا تا اندازه قابل توجهی گرفته خواهد شد.

دکتر شهلا کاظمی‌پور
جامعه شناس
 سرمایه اجتماعی  در یک جامعه سه شاخص دارد: مشارکت اجتماعی، حمایت اجتماعی و اعتماد اجتماعی. به این معنا که اگر افراد در جامعه به هم اعتماد داشته باشند؛ چه درون خانواده، چه در تعاملات اجتماعی و چه در مسائل مابین مسئولان، «سرمایه اجتماعی» در جامعه افزایش پیدا می‌کند.
این موضوع در مورد مشارکت اجتماعی هم صدق می‌کند. اگر افراد در جامعه به اصول اخلاقی در روابط‌شان و یا تعاملات اجتماعی پایبند باشند، همچنین در مسائل اجتماعی مشارکت داشته باشند و خود را به نحوی مسئول در مشارکت برای حل مشکلات جامعه‌شان بدانند و نسبت به یکدیگر همدردی داشته باشند، سرمایه‌های اجتماعی ما که به نوعی ثروت ملی ما هستند ارتقا می‌یابد.
این مشارکت می‌تواند حتی در یک جاده‌سازی، مدرسه‌سازی و... باشد که همگی منجر به ارتقای سرمایه اجتماعی می‌شود. سرمایه اجتماعی حتی از مشارکت افراد در خانواده‌ها نیز می‌تواند نشأت بگیرد و به کل جامعه هم تعمیم یابد. در جوامعی مشارکت پایین است که افراد انفعال کمتری برای مشارکت در مسائل عمومی کشور یا شهرشان دارند و این منجر به کاهش سرمایه‌های اجتماعی می‌شود. رکن دیگر هم حمایت اجتماعی است، یعنی افراد اگر نیازهایی داشته باشند که  این نیازها در جامعه برطرف شود، چه از سمت خانواده‌ها، دوستان و مسئولان، سرمایه اجتماعی در کشور افزایش می‌یابد.
تلفیق این سه رکن سرمایه اجتماعی را تشکیل می‌دهد که چنانچه هر یک از این ارکان به نحوی تضعیف شود سرمایه اجتماعی کمرنگ‌تر می‌شود. معمولاً در جوامع کوچک‌تر میزان سرمایه اجتماعی خیلی بالاست چرا که افراد به یکدیگر اعتماد دارند و نسبت به هم دلسوز هستند و از یکدیگر حمایت می‌کنند، در مسائل و مباحث زندگی با یکدیگر مشارکت دارند. برای مثال از کشاورزی گرفته تا مراسم عقد، ازدواج و فوت و غیره. در نتیجه سرمایه اجتماعی در جوامع کوچک بسیار بیشتر از جوامع گسترده است و هر چه ما به سمت جوامع بزرگ‌تر برویم بیگانگی اجتماعی افزایش و سرمایه اجتماعی کاهش می‌یابد.
دلایل آنکه در جوامع کوچک سرمایه اجتماعی بیشتری وجود دارد آن است که این سرمایه از سمت مردم تقویت می‌شود ولی در جوامع بزرگ تقویت سرمایه اجتماعی برعهده دولت‌ها است. در عمق جوامع بزرگ هم سرمایه اجتماعی می‌تواند بهتر و بیشتر ارتقا یابد و تقویت شود. چرا که اگر حمایت‌ها و شفاف‌سازی‌ها از سوی دولت‌ها برای رفاه مردم شکل گیرد اعتماد در مردم به وجود می‌آید و مشارکت از سمت مردم ارتقا می‌یابد.
حتی در بحران‌ها و دیگر مسائل مبتلابه، همدلی در میان آنها به صورت چشمگیری افزایش می‌یابد. پس این به این معنا نیست که تقویت و ارتقای سرمایه اجتماعی در جوامع بزرگ امری مشکل و غیرقابل انجام است.

گروه اجتماعی : دو خبر خوب یکی واردات یک میلیون دوز واکسن خارجی و دوم؛ ارسال محموله‌ای از واکسن کووبرکت به مناطق محروم استان‌های جنوبی و جنوب شرقی و ورود رسمی آن به چرخه تزریق عمومی بار دیگر افزایش شتاب در روند واکسیناسیون در کشور را آخر هفته گذشته در صدر اخبار روزانه نشاند. با ورود تازه‌ترین محموله واکسن حاوی یک میلیون و 56 هزار دوز مجموع واکسن‌های وارداتی به بیش از هشت میلیون و 900 هزار و 800 دوز رسید. بررسی روند واردات واکسن نشان می‌دهد، از نیمه بهمن پارسال تاکنون 19 مرحله واکسن وارد ایران شده که ۹ مرحله حاوی ۹۲۰ هزار دوز از روسیه و 10 مرحله دیگر از سایر کشورها شامل کوواکس (آسترازنکا تولید کره جنوبی) و دو کشور  هند و چین بوده که البته سهم چین در ارسال واکسن به ایران از سایر کشورها بسیار بیشتر بوده است. با این حال کماکان آتش موج پنجم کرونا بی‌محابا در حال گسترش است به‌طوری که در کمتر از 42 ساعت تعداد شهرهای قرمز کرونایی از عدد 123 به 143 شهر افزایش یافته است. در تهران نیز همچنان آمار بستری بیماران کرونایی قریب به هزار و 500 بیمار در روز گزارش می‌شود و به گفته علیرضا زالی بیش از 5600 بیمار کرونایی در بیمارستان‌ها بستری هستند. وخامت اوضاع کشور از نظر شیوع ویروس دلتا و خیز پنجم بیماری و افزایش آمار مبتلایان و تسری وضعیت قرمز در برخی دیگر استان‌ها در گزارش کمیته بهداشت و درمان در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا نیز مورد توجه قرار گرفت و اعضای کمیته‌های تخصصی نسبت به افزایش تعداد مبتلایان بویژه افراد با سنین کم و نوجوانان و درگیر شدن تعداد بیشتری از شهرها و استان‌های کشور طی روزهای آینده هشدار دادند و ضمن نگرانی از کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی به زیر 70 درصد به صراحت تأکید کردند در صورت عدم مقابله جدی و رعایت نشدن نکات بهداشتی خیز بیماری در موج پنجم صعودی‌تر از موج‌های قبلی خواهد بود. همچنین اجرای عملیات واکسیناسیون و سرعت‌گیری آن در روزهای اخیر با توجه به واردات بیشتر واکسن خارجی و همچنین ورود تدریجی واکسن‌های تولید داخلی به چرخه مصرف موضوع مطرح شده از سوی کمیته بهداشت و درمان در جلسه ستاد ملی کرونا نیز بود. در این جلسه از تلاش‌ها برای تأمین واکسن خارجی و واکسیناسیون گروه‌های هدف طبق سند ملی تا مرداد ماه خبرداده شد.
رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا ضمن اعلام اینکه باید همه تمهیدات لازم برای جلوگیری از گسترش موج جدید بیماری در کشور اندیشیده شود همچنین بر ضرورت رعایت دقت و حساسیت اطلاع‌رسانی درمورد تولید واکسن‌های داخلی تأکید کرد.  حسن روحانی با بیان اینکه قرارگاه عملیاتی مأموریت ویژه‌ای در زمینه نظارت بر حسن اجرای پروتکل‌های بهداشتی برعهده دارد، بر ضرورت ایجاد هماهنگی بین کمیته‌های تبلیغات و اطلاع‌رسانی، حمل‌ونقل و کمیته اقتصادی در این زمینه و کمک به افزایش سطح مراعات اصول بهداشتی در جامعه تأکید کرد. رئیس‌جمهوری تأکید کرد: باید تمهیدات لازم برای تقویت نظارت‌ها از سوی دستگاه‌ها و نهادهای نظارتی و همچنین اطلاع‌رسانی بیشتر به مردم نسبت به عواقب خیز جدید بیماری و گسترده‌تر بودن آن در صورت رعایت نکردن نکات بهداشتی اندیشیده شود و برخورد قانونی با تخلفات در این زمینه با قاطعیت بیشتر صورت گیرد. روحانی افزود: بیش از 800 مرکز تجمیعی واکسیناسیون و بیش از 3 هزار تیم واکسیناتور در سراسر کشور راه‌اندازی و فعال شده است تا فرایند تزریق واکسن با سرعت مناسب و بدون تجمع انجام شود. رئیس‌جمهوری با اشاره به برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات صورت گرفته در زمینه تأمین و تولید واکسن ابراز امیدواری کرد با‌وجود مشکلات و موانع موجود با افزایش واردات واکسن خارجی و تقویت تولید واکسن داخلی، عملیات واکسیناسیون با سرعت بیشتری انجام گیرد.
شناسایی بیش از ۲۳هزار بیمار کرونایی در  یک شبانه‌روز
شناسایی بیش از ۲۳هزار بیمار کرونایی در شبانه‌روز گذشته حکایت از این واقعیت دارد که باید دوباره منتظر روزهای سخت و تلخ کرونایی در موج پنجم بیماری باشیم. به گزارش تسنیم، پیک پنجم کرونا از استان‌های جنوبی کشور کلید خورد و حالا 143 شهرستان در کشور به رنگ قرمز 186 شهرستان به رنگ نارنجی، 119 شهرستان به رنگ زرد و صفر شهرستان به رنگ آبی در آمده‌اند. بر این اساس، علاوه بر شهرهای قرمز قبلی، از امروز 19 تیرماه شهرستان‌های خوی (آذربایجان غربی)، اردبیل (استان اردبیل)، آران و بیدگل و خمینی‌شهر (اصفهان)، دره‌شهر (ایلام)، بروجن (چهارمحال و بختیاری)، قوچان (خراسان رضوی)، هندیجان (خوزستان)، گرمسار (سمنان)، ممسنی (فارس)، آق‌قلا، کردکوی، گالیکش و گرگان (گلستان)، بندر انزلی، رودبار و رودسر (گیلان)، دلفان و سلسله (لرستان)، بهشهر، جویبار، رامسر و فریدونکنار (مازندران)، دلیجان و محلات (مرکزی) در وضعیت قرمز قرار می‌گیرند. به‌نظر می‌رسد که کشور وارد پیک پنجم کرونا شده است و باید منتظر تکرار تجربه‌های سخت و تلخ موج‌های قبلی باشیم. اما، موج جدید بیماری یک تفاوت با موج‌های قبلی دارد و آن هم ویروس جهش‌یافته «دلتا» است، ویروسی که گفته می‌شود قدرت سرایت آن 40 درصد (و به روایتی 60 درصد) بیشتر از  ویروس انگلیسی است و در حال تبدیل شدن به ویروس غالب در کشور است. علیرضا زالی فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، با عنوان این مطلب که پیک پنجم کرونا در تهران شکل گرفته است اظهار کرد: شواهد گواه این موضوع است که خیز پنجم کرونا با سویه دلتای هندی در حال شکل‌گیری است. وی با بیان اینکه تعداد مراجعان سرپایی با علامت‌های مشکوک یا قطعی ابتلا به کرونا در سه هفته اخیر 24 درصد رشد داشته است، نسبت به افزایش موارد بستری و پر شدن تخت‌های اختصاص‌یافته به مبتلایان به کرونا در تهران هشدار داد و افزود: اصول درمانی دلتا با ویروس‌های قبلی تفاوت چندانی ندارد و فقط به‌دلیل اینکه برخی از بیماران نیازمند بخش‌های مراقبتی ویژه باشند ممکن است تمهیدات بخش‌های مراقبتی ویژه بیشتر در نظر گرفته شود.

شایعاتی درباره واکسن‌های ایرانی

این روزها بازار شایعات پیرامون خودکفایی محققان ایرانی در تولید دو واکسن ایرانی از سوی عده‌ای و با هدفی نامعلوم قوت گرفته است. اواخر هفته گذشته خبری به نقل از یکی از اساتید برجسته عفونی نقل شد مبنی بر اینکه پروژه مشترک ایران و کوبا در ساخت واکسن معروف به واکسن انستیتوی پاستور به دلیل نیاز مبرم کوبا و با هدف تأمین واکسن سوبرانا (پاستوکووک) برای مردم امریکای جنوبی به حالت تعلیق درآمده و فعلاً خبری از این واکسن برای ایرانی‌ها نیست. انتشار این خبر اگرچه با تکذیب رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت و رئیس انستیتو پاستور ایران همراه شد اما همین اظهارات ضد و نقیض آن هم از زبان کسی که به اشتباه سهوی از سوی رسانه‌ها به عنوان عضو ستاد ملی مقابله با کرونا عنوان می‌شود به نگرانی مردم افزود. اظهارات مینو محرز در حالی مطرح شده است که ۸ تیرماه وزارت بهداشت اعلام کرده بود اجازه مصرف اضطراری واکسن پاستور (پاستوکووک) در کمیسیون قانونی صادر شده است. رئیس انستیتو پاستور ایران هم با رد اظهارات مینو محرز مبنی بر منتفی شدن همکاری ایران و کوبا برای تولید واکسن مشترک کرونا تأکید کرد: بانک سلول تولید این واکسن گرفته شده، مقدمات تولید انجام شده و اولین سری واکسن تا چند روز آتی تحویل وزارت بهداشت خواهد شد.
همزمان با انتشار اخبار ضد و نقیض مبنی بر تعلیق پروژه مشترک ایران و کوبا در ساخت واکسن برخی شایعات درباره خرابکاری در روند تولید واکسن کرونای کووبرکت نیز خبرساز شده است. در حالی که گمانه‌زنی‌ها در‌این‌باره در شبکه‌های اجتماعی ادامه داشت؛ ساعاتی بعد از اعلام دومین شوک خبری، سید محمد مرندی در صفحه خود در توئیتر درباره نقل قولی که از وی درباره «خرابکاری امریکا در روند تولید واکسن کرونای برکت» انتشار یافته است، گفت: خبری که ادعا می‌شود تهران تایمز از قول بنده گفته صحت ندارد. نه رئیس فرهنگستان علوم پزشکی هستم و نه صحبتی درمورد خرابکاری در خط تولید شده است. در گفت‌و‌گویی با مجری شبکه تلویزیونی المیادین عرض کردم تحریم‌های امریکا مانع ورود بهنگام برخی نیازهای اساسی کارخانه واکسن‌سازی شده است.» حجت نیکی ملکی رئیس روابط عمومی بنیاد برکت هم در توئیتر نوشت: خبر خرابکاری امریکا در شرکت شفافارمد صحت ندارد و خط تولید واکسن با تمام ظرفیت در حال تولید است.»