ایزوستیا (روسیه)
تجربه سوریه کاستی‌های دفاع هوایی روسیه را نشان داد. همین باعث شد تا سامانه جدیدی تولید و به مرحله بهره‌برداری برسد که قادر است از نیروگاه‌های برق، نیروگاه‌های هسته‌ای، انبارهای سوخت و... مقابل پهپادها که رهگیری آنها دشوار است، محافظت کند. این سامانه پهپادها را تا فاصله 12 کیلومتری و ارتفاع 10 کیلومتری هدف می‌گیرد.

نشنال پست (کانادا)
از زمانی که گورهای دسته‌جمعی کودکان در کانادا پیدا شده و گفته می‌شود کلیسای کاتولیک در این کشتارها نقش داشته است، شماری از کلیساها در برخی مناطق بومی‌نشین کانادا، در آتش‌سوزی‌هایی مشکوک سوخته و از بین رفته‌اند. اما آشتی بهتر از نفرت است، زیرا ادامه این شرایط تنها باعث تعمیق شکاف‌ها در جامعه کانادا می‌شود.

لوفیگارو (فرانسه)
آیا فرانسه هنوز از بحران کرونا رها نشده، باید یک بحران اقتصادی را به جان بخرد؟ با وضعیت اقتصادی که اکنون فرانسه در آن قرار دارد، روزی می‌رسد که فرزندان این کشور بار بدهی دولت کنونی را به دوش بکشند. مگر اینکه طلبکاران بدهی 2700 میلیارد یورویی فرانسه، خسته از سال‌ها انعطاف پذیری دلشان به حال آنها بسوزد.

بنفشه غلامی/ درست در دومین هفته از دیدار ولادیمیر پوتین و جو بایدن که در آن دو طرف بر سر همکاری‌های سایبری برای مقابله با حملات فضای مجازی توافق کردند، شورای امنیت سازمان ملل نخستین نشست خود را برای همکاری‌های جهانی به منظور تأمین امنیت سایبری برگزار کرد و به تهدید رو به افزایش این دست حملات به کشورها و تبعات آنها پرداخت.
به گزارش خبرگزاری «فرانس پرس»، در این نشست که به صورت آنلاین برگزار شد، چشم‌ها به سوی نمایندگان امریکا و روسیه که یکدیگر را مسئول حملات سایبری علیه نهادهای خود می‌دانند، دوخته شده بود. این در حالی بود که نماینده امریکا خواهان احترام به چارچوب‌های تعیین شده درخصوص امنیت فضای سایبری بود و همتای روسیه او معتقد بود برای داشتن فضای سایبری امن‌تر نیازی به معاهدات جدید نیست. بنا بر این گزارش، لیندا توماس گرینفیلد، نماینده امریکا در سازمان ملل بدون اینکه اشاره‌ای به نام روسیه کند، سخنان خود را با این جمله شروع کرد: «خطر آشکار است و همکاری برای دفع آن ضروری است. در این راستا چارچوبی که کشورهای عضو سازمان ملل پیشتر برای تهیه و توسعه آن تلاش کرده‌اند، ستاره راهنمای مسیر پیش رو است. همه ما تا این زمان به این چارچوب متعهد بوده‌ایم، اما اکنون باید این تعهد را به صورت عملی نشان دهیم.»
به گزارش خبرگزاری «تاس»، واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه درسازمان ملل راهکار امریکا را سودمند ندانست و خواهان تهیه قوانینی جدید شد. او با تأکید بر اینکه تجربه نشان داده قوانین فعلی نتوانسته‌اند به درستی جوابگوی نیازها باشند، گفت: «متأسفانه برخی همتایان غربی ما با تفسیری نادرست از آنچه وجود دارد، قصد دارند نظرات ملی خود را در قالب اجماع جهانی ارائه دهند، اما ما با چنین اقداماتی مخالف هستیم. ما معتقدیم قالب‌های ایجاد شده در بستر مجمع عمومی سازمان ملل بهترین مکان برای بحث در مورد مسائل مربوط به امنیت سایبری است.» وی همچنین تأکید کرد: «روسیه مخالف مداخله در امور داخلی کشورها در حوزه سایبری است. ما طرفدار حاکمیت دولت‌ها در مسائل حوزه سایبری هر کشور هستیم  که معتقدیم هر کشور باید خود تصمیم بگیرد چه پارامترهایی را در کنترل فضای مجازی خود به کار گیرد.»
دراین نشست، مجید تخت روانچی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز با اشاره به اینکه طی سال‌های اخیر شاهد روند نگران کننده‌ای از اتهام‌زنی‌های سیستماتیک برخی از کشور‌ها علیه کشور‌های دیگر و انتساب انجام حملات سایبری یا فعالیت‌های مشابه در فضای سایبری بوده‌ایم، دلیل این اتهام زدن  را صرفاً انگیزه‌های سیاسی دانست و گفت: «مجمع عمومی سازمان ملل باید به تلاش‌های خود برای توسعه و تدوین اصول و هنجار‌های بین‌المللی مورد نیاز فضای مجازی ادامه دهد و در این زمینه ایران آمادگی دارد در تلاش مجمع عمومی به منظور تدوین اصول و هنجار‌های مورد نیاز فضای سایبری مشارکت کند.»
نشست سه‌شنبه شب شورای امنیت درباره امنیت سایبری، به درخواست استونی که ریاست این ماه شورای امنیت  را در دست دارد، به صورت مجازی برگزار شد. این اولین بار است که شورای امنیت مسأله امنیت سایبری را به صورت رسمی برگزار می کند. تا پیش از این همه نشست‌ها دراین خصوص غیر رسمی بوده‌اند. استونی پیشتر هدف از این نشست مجازی را کمک به درک بهتر خطرات رو به افزایش حملات سایبری در جهان و تاثیر آن بر صلح جهانی اعلام کرده بود. استونی تأکید کرده بود که مسأله امنیت سایبری چیزی همانند کنترل تسلیحات نیست که بتوان برای آن معاهده ای تهیه و آن را امضا کرد، بلکه کشورها در این خصوص نیازمند ابتکار عمل‌های جدید هستند. این در حالی است که روسیه سال 2018 در ابتکار عملی، کارگروهی در سازمان ملل تشکیل داد که وظیفه آن بررسی تحولات حوزه اطلاعات و امنیت بود. فعالیت‌های این گروه سال 2021 با تصویب گزارشی در این خصوص به سرانجام رسید. در این گزارش اصول و هنجارهای عملی دولت‌ها در زمینه مسائل امنیت سایبری تهیه شده بود. با این حال برخی کشورها تمایلی به اجرای این اصول ندارند و امریکا نیز در سال‌های اخیر از هر گونه مذاکره با روسیه در این خصوص پرهیز کرده است، هر چند که در پی مذاکرات اخیر پوتین و بایدن، انتظار می‌رود، باب گفت‌وگو و مذاکره در این خصوص بین دو طرف باز شود، بویژه که در این دیدار بایدن خطوط قرمز مد نظر واشنگتن  را در این زمینه  برای مسکو مطرح کرده و هشدار داده بود، به هرگونه حمله سایبری به ۱۶ نهاد و سازمان این کشور از بخش انرژی گرفته تا بخش توزیع آب به شدت پاسخ خواهد داد. در آن دیدار پوتین نیز روسیه را از اتهاماتی که غرب متوجه مسکو می‌کند، مبرا دانسته و تأکید کرده بود، روسیه خود یکی از قربانیان بزرگ حملات سایبری است.

زهره صفاری/ وزرای خارجه کشورهای عضو گروه بیست در نشستی یک روزه به میزبانی ایتالیا درباره لزوم چند جانبه گرایی برای مقابله با بحران‌های همه گیری مانند کرونا و ساز و کار تقویت شرایط احیای اقتصاد جهانی به بحث و تبادل نظر پرداختند.
به گزارش «رویترز»، در این نشست که نخستین اجلاس حضوری این گروه در دو سال گذشته بود علاوه بر کرونا و تبعات اقتصادی آن، بحران شرایط اقلیمی و تقویت کمک‌ها به آفریقا نیز مورد توجه قرار گرفت. مقامات ارشد امریکا، ژاپن، انگلیس، فرانسه، آلمان و هند از جمله اعضای حاضر در محل اجلاس بودند، وزرای چین، برزیل و استرالیا از طریق ویدیو کنفرانس مذاکرات را دنبال می کردند و روسیه و کره جنوبی نیز معاونان وزیر خارجه خود را به محل نشست فرستاده بودند.
«لوییجی دی ماریو»، وزیر خارجه ایتالیا در آغاز نشست به عنوان میزبان گفت: «پاندمی کرونا ضرورت واکنش بین‌المللی به شرایط اضطراری که از مرزها فراتر می رود را به همگان ثابت کرد.» «هایکو ماس»، وزیر خارجه آلمان اما اظهاراتش را با انتقاد از چین و روسیه شروع کرد: «وقتی همه با هم باشیم امکان گفت و گو نیز وجود دارد. اما نحوه عملکرد چین و روسیه در شرایط فعلی و در بحث واکسن و همکاری با چند کشور خاص ما را متأثر کرد. ما نیازمند گفت و گو با مسکو و پکن هستیم. چراکه این موضوع یک مزیت ژئواستراتژیک کوتاه مدت نیست.» در همین حال «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه امریکا نیز که این اجلاس پایان بخش تور اروپایی‌اش بود، ضمن اشاره به کمک 2میلیارد دلاری امریکا به کوواکس گفت: «ما باید به کشورهای فقیر در بحث واکسن کمک بیشتری کنیم. بدون شک برای پایان دادن به این پاندمی، واکسن بیشتری باید به مناطق مختلف برسد و نیازمند یک سیستم چندجانبه گرای قوی هستیم.» به نوشته «دویچه وله»، در حاشیه این نشست وزرای خارجه امریکا، فرانسه و عربستان، شرایط لبنان و بحران عمیق آن را نیز مورد بررسی قرار دادند.  «بلینکن» همچنین در راستای سیاست‌های «جو بایدن» در خاورمیانه، در دیدار با «فیصل بن فرحان» همتای عربستانی‌اش در موضوع پایان جنگ یمن و مشکلات حقوق بشری حال حاضر آن نیز مذاکراتی داشت. اعضای گروه بیست با هشدار نسبت به بحران قحطی در افریقا از برگزاری نشست 2 روزه سران این گروه در ماه اکتبر با تمرکز بر شرایط قاره سیاه خبر دادند.
کنایه چین به امریکا
در حالی که در این نشست نیز چین همچنان سیبل انتقاد غربی‌ها بود، وزیر خارجه این کشور، اروپا و غرب را متهم به شعار دادن کرد. به نوشته «بوینس آیرس تایمز»، «وانگ یی» گفت: «چین از کشورهای توانمند می خواهد دست از تحریم‌های صادراتی بردارند. چند جانبه گرایی یک شعار پرطمطراق نیست و نمی‌تواند در پی اقدامات یکجانبه به دست آید.» وی در پاسخ به اتهام زنی آلمان و غربی‌ها در حوزه واکسن نیز گفت: «چین 450 میلیون دوز واکسن را در کمترین زمان صادر کرده است.»

گروه جهان/ «کیم جونگ اون» که در طول یک سال و چند ماهه شیوع ویروس کرونا مدعی بود این ویروس به کره شمالی راهی نداشته، مقامات عالی کشورش را به دلیل ناکارآمدی در پیشگیری از همه گیری «کووید-19» مورد نقد قرار داد و شماری از مسئولان ارشد در این حوزه را برکنار کرد. به گزارش «یورو نیوز»، به باور کارشناسان لحن منتقدانه و تند «اون» در طرح این مساله، بیانگر بروز نشانه های اولیه گسترش این بیماری در کشوری است که به دلیل شرایط حاکم بر آن بسختی بتوان این پاندمی را کنترل و مهار کرد. گرچه خبرگزاری رسمی کره شمالی به طور دقیق «بحران بزرگ» مورد اشاره «اون» را تفسیر نکرده اما فراخوان اعضای دفتر سیاسی حزب حاکم برای جلسه فوق‌العاده می‌تواند شکست سیاست‌های این کشور در مواجهه با کرونا را نشان دهد.

آلمان با خارج کردن آخرین نیروهای نظامی‌اش از افغانستان، به طور رسمی به 20 سال حضور خود در این کشور پایان داد. به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، 600 نیروی نظامی آلمان آخرین گروه از این کشور بودند که قرار است پیش از اعزام به کشورشان در تفلیس توقف داشته باشند. به نوشته «دویچه وله»، «ایوا هوگل»، مامور امور دفاعی بوندستاگ آلمان خواهان بررسی مأموریت 20 ساله اردوی نظامی کشورش در افغانستان در مجامع عمومی کشورش شده است: «باید ببینیم این مأموریت چه دستاوردی داشته و چه می توانیم برای آینده از آن یاد بگیریم.» اما خطر بروز جنگ داخلی، تهدیدی است که افغانستان با خروج هر گروه از نیروهای خارجی به آن نزدیکتر می‌شود. به نوشته «بی بی سی»، ژنرال «اسکات میلر» فرمانده نیروهای امریکا در افغانستان گفت: «اگر رهبران این کشور نتوانند بعد از خروج نیروهای بین‌المللی متحد شوند شرایط سختی در انتظارشان خواهد بود.»

پیشروی‌های طالبان طی دو ماه اخیر موجب شده تا واکنش‌های زیادی در سراسر افغانستان و همچنین سایر کشورهای منطقه و فرامنطقه نمایان شود. خبرگزاری «ایلنا» به همین دلیل و برای روشن شدن تحولات میدانی و سیاسی اخیر افغانستان و بررسی فاز جدید رفتارهای طالبان با «ذبیح‌الله مجاهد»، سخنگوی طالبان گفت‌وگو کرده است که می‌خوانید:
طی دو ماه گذشته عملیات‌ طالبان در سراسر افغانستان افزایش پیدا کرده. چرا طالبان در این برهه زمانی دست به چنین اقدامی زده است؟
پیشروی‌های اخیر اساساً به دلیل اعلان جنگ علیه مردم افغانستان نبوده، بلکه ارتش افغانستان در روز چهارم عید فطر از قرارگاه‌های خود واقع در هلمند و پکتیا به صورت واضح اعلام کرد که علیه طالبان دست به اجرای حملات گسترده خواهد زد و به نوعی آرایش هجومی گرفتند. طبیعی است که ما هم باید از خودمان دفاع می‌کردیم.
آیا این پیشروی‌ها ریشه در عدم اجرای صحیح توافق دوحه توسط امریکایی‌ها دارد؟
بحث توافق دوحه به صورت کلی هیچ ربطی به عملیات‌ ما ندارد. ما معتقدیم که باید تمام درگیری‌ها در سراسر افغانستان جمع شود و نیاز است که دامنه جنگ را محدود کنیم. به همین دلیل اعتقاد داریم که از روز اول، خلف وعده امریکایی‌ها روشن بود و حالا هم آنها در حال خروج از افغانستان تا ماه سپتامبر هستند.
آیا در مورد خروج نیروهای امریکایی از افغانستان میان واشنگتن و طالبان تبادل نظر شده است؟
امریکایی‌ها اعلام کرده بودند که تا ماه مه از کشور خارج می‌شوند اما متأسفانه در این مورد کوتاهی کردند و حالا باید با تمام قوا از کشور خارج شوند. بدون تردید اگر آنها بخواهند در افغانستان حضور داشته باشند، با عکس‌العمل جدی ما و مردم ما روبه‌رو خواهند شد؛ چرا که مردم افغانستان به هیچ وجه نمی‌خواهند حتی یک نفر از نیروهای خارجی در کشورشان باقی بمانند.
چرا طالبان با حضور نیروهای آنکارا در کابل مخالف است؟
معتقدیم که ترکیه یک کشور برادر و اسلامی است، اما واقعیت این است که اگر آنها بخواهند دست به اقدام خاصی بزنند و در افغانستان حضور داشته باشند، بدون تردید مردم افغانستان با آنها مقابله خواهند کرد؛ چرا که از نظر ما تفاوتی میان ترکیه و امریکا وجود ندارد، چون این کشور عضو ناتو است.
طالبان پس از توافق دوحه تاکنون سعی داشته به نحوی چهره‌ خود را در اذهان عمومی تطهیر کند. چرا الان با حملات این تصویر را تغییر می‌دهد؟
قبل از سال ۲۰۰۰ میلادی که تجاوز امریکا به افغانستان عملیاتی شود، امارت اسلامی درگیر جنگ‌های داخلی بود و ما نتوانستیم با کشورهای همسایه مناسبات درست و گسترده برقرار کنیم. اما معتقدم از سال ۲۰۰۰ به بعد طالبان تا حد زیادی به تکامل رسیده و همچنین ما در حال تغییر رفتار خود هستیم؛ بخصوص آنکه مردم کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان هم باید بیشتر در مورد مواضعمان آگاهی کسب کنند.
چندی پیش ویدئویی از یکی از رهبران میدانی طالبان به نام ملا منان نیازی منتشر شد که در حال تهدید ایران و مشخصاً استان خراسان بود. چرا طالبان اجازه داد این فضا علیه این گروه خلق شود؟
برخی از افراد مانند «منان نیازی» که از صفوف طالبان خارج شد، اساساً نماینده امارت اسلامی نبوده‌اند. ما بارها تندروی‌های این اشخاص را رد کردیم و در مورد این قبیل مواضع هشدار دادیم و حالا هم می‌گوییم که چنین افرادی از ما نیستند. اگر در ایران یا سایر کشورهای همسایه برخی رسانه‌ها از قول خود مطالبی را می‌نویسند که واکنش‌های مثبت و منفی، به نفع طالبان یا به ضرر طالبان در بردارد، در اصل برداشت خود را ارائه می‌دهند. بهتر است که به صورت مستقیم با ما در تماس باشند تا بتوانند نظرات ما را مستقیماً جویا شوند.
پس از خروج کامل امریکا از افغانستان، طالبان دست به چه اقدامی خواهد زد؟
به صورت کلی در مسائل افغانستان دو بُعد وجود دارد؛ نخست بُعد خارجی بود و سپس ابعاد داخلی، ما معتقدیم که در ابتدای کار باید خطرات را دفع کنیم. بعد به دنبال منافع کشورمان باشیم؛ چراکه افغانستان در حال اشغال نمی‌تواند کاری از پیش ببرد. لذا ما در گام اول با امریکایی‌ها مذاکره کردیم تا آنها از کشور خارج شوند و به آنها اطمینان دادیم که تهدیدی از ناحیه ما متوجه هیچ کشور و همچنین امریکا نخواهد بود. در فاز بعدی مسائل داخلی مطرح می‌شود.
آیا قرار است مجدداً شاهد افغانستانِ درگیر جنگ باشیم یا اینکه مصالحه انجام خواهد شد؟
ما در توافق دوحه به امریکایی‌ها اعلام کردیم که باید ظرف مدت ۱۰ روز با دولت افغانستان مذاکرات بین‌الافغانی داشته باشیم اما واقعیت این است که جاده مذاکره همیشه دوطرفه بوده است. متأسفانه کابل در سال گذشته منتظر نتایج انتخابات ریاست‌ جمهوری امریکا شد و از مذاکره با ما امتناع کرد و همین وقت‌کُشی‌ها موجب شد تا از جریان مذاکرات ملی استفاده ابزاری و سیاسی شود. بر این اساس ما نه تنها بعد از خروج امریکایی‌ها، بلکه همین حالا هم به دنبال مذاکرات داخلی و ملی هستیم اما به نظرم طرف‌های داخلی نمی‌خواهند وارد این مذاکرات شوند.
آیا پاکستان پشت‌ پرده هدایت طالبان ایستاده است؟
ما معتقدیم که پاکستان صرفاً یک کشور همسایه است و همانند ایران برای ما اهمیت دارد. به هر ترتیب ما تمام فشارهایی را که از بیرون به افغانستان وارد می‌شود دفع می‌کنیم اما در عین حال خواهان ارتباط با تمام کشورها هستیم و در همین جا اعلام می‌کنم که ما تحت فشار هیچ طیفی نیستیم.
اخیراً روسیه و حتی چین در مورد سقوط کابل و تصرف آن توسط طالبان هشدار داده‌اند. چرا این کشورها به چنین جمع‌بندی رسیدند؟
طی این سال‌ها به نمایندگی از بخشی از مردم افغانستان با خارجی‌ها مبارزه کردیم و به همین دلیل ما معتقدیم که نباید در کابل خونریزی صورت بگیرد و خواهان درگیری‌ها نیستیم اما اگر مداخلات ادامه پیدا کند بدون شک مقابله نظامی صورت می‌گیرد. در این میان اگر چنین اتفاقی بیفتد نظرات تمام همسایگان از چین و روسیه گرفته تا ایران و پاکستان را مد نظر قرار خواهیم داد. در این مسیر اگر با کابل و انواع و اقسام احزاب اسلامی، جهادی و حتی طیف‌های سیاسی در مذاکرات به توافق برسیم هیچ اتفاقی نخواهد افتاد، اما اگر مجدداً وقت‌کُشی صورت بگیرد و نتیجه‌ای از مذاکرات بیرون نیاید، بدون تردید درگیری‌ها ادامه خواهد داشت.
حملات اخیر نقدهای بسیار زیادی را متوجه طالبان کرده است. فکر نمی‌کنید در این وضعیت چنین حملاتی به تشدید اختلاف‌های داخلی دامن می‌زند؟
پیشروی امارت اسلامی در شمال افغانستان به جهت ایجاد کشتار مردم نبوده و ما از کسانی مانند اسماعیل خان، محمد محقق، عطامحمد نور و تمام کسانی که در دوران جهاد زحمات زیادی کشیدند و علیه شوروی جنگیدند می‌خواهیم که با ما وارد جنگ نشوند.
آیا طالبان با القاعده در ارتباط  است؟
حضور القاعده در افغانستان به گذشته برمی‌گردد. در آن زمان به دلیل حمله شوروی به افغانستان از تمام بلاد اسلامی برای جهاد علیه آنها به افغانستان آمدند و در همان زمان اعضای القاعده با مردم افغانستان همکار بودند. پس از دوران جهاد، ما سعی کردیم تا رفتار القاعده را کنترل کنیم اما اتفاق‌هایی افتاد که بعد از سال ۲۰۰۰ میلادی آنها یا به کشورهای خود رفتند یا دستگیر شدند. هیچ ارتباطی هم‌اکنون با القاعده نداریم.

فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری

مذاکرات سخت با لبنانی‌ها برای توافق طائف
در دیدار اسد و جمیل توافق شد حکومت وحدت ملی لبنان براساس مقررات کنفرانس لوزان، به ریاست رشید کرامی تشکیل شود و نیروهای سیاسی و نیروهای شبه نظامی میدانی در آن مشارکت کنند. نیروهایی که حضور خود را بر اساس این قاعده تحمیل کرده بودند که وجودشان در داخل حکومت بهتر از باقی ماندن در خارج آن است. رئیس‌جمهوری اسد آن روز در ملاقات با جمیل از تعبیر دوگانه مشروعیت قانونی برای نیروهای سنتی لبنان و مشروعیت انقلابی برای نیروهای جدید شبه نظامی وابسته به جنبش ملی لبنان استفاده کرد که حضور خود در میدان را بر هرگونه سازش سیاسی تحمیل کرده بودند.
رئیس‌جمهوری اسد چهار روز پس از دیدار با جمیل، در ۲۴ آوریل با رشید کرامی نخست‌وزیر حکومت وحدت ملی و مسئولان نیروهای شبه نظامی جدیدی که اسد برای آنها تعبیر مشروعیت انقلابی را به کار گرفته بود، دیدار کرد که ولید جنبلاط رئیس حزب سوسیالیست پیشرو و نبیه بری رئیس جنبش امل از طرف آنها حضور یافته بودند. در پی نشست سران سوریه و لبنان، شامیر نخست‌وزیر اسرائیل با ناراحتی آن را کرنش در برابر سوریه و یکی از نتایج لغو توافق اسرائیل و لبنان (۱۷ مه) دانست.
کرامی حکومت خود را تشکیل داد که دارندگان مشروعیت قانونی با عادل عسیران و پیر جمیل و کمیل شمعون و سلیم الحص و صاحبان مشروعیت انقلابی با ولید جنبلاط رئیس حزب سوسیالیست پیشرو و نبیه بری رئیس جنبش امل در آن حضور داشتند. حکومت جدید در آغاز، برخی موفقیت‌ها از خود نشان داد که عبارت بود از تعیین سرلشکر میشل عون به عنوان فرمانده ارتش و تشکیل شورای نظامی و همچنین بازگشایی فرودگاه بین‌المللی بیروت در اواخر جولای پس از توقفی حدوداً ۱۶۰ روزه. اما با وجود موفقیت‌های مشخص در انتشار ارتش لبنان و بازگشایی فرودگاه بیروت، نیروهای شبه نظامی محل‌های استقرار میدانی خود را نگه داشتند. وضعیت امنیتی نیز بدتر شد و اتومبیلی انتحاری در ۲۰ سپتامبر ۱۹۸۴، ساختمان سفارت امریکا در بیروت را منفجر کرد و سعودی نیز پس از آنکه تظاهرکنندگان به سفارت این کشور در بیروت هجوم آوردند، مجبور به بستن سفارت خود شد. ریچارد مورفی تقریباً پنج روز پس از انفجار سفارت امریکا و بسته شدن سفارت سعودی به دمشق آمد و با رئیس‌جمهوری اسد ملاقات کرد.
کودتای سوم در «نیروهای لبنانی» در ۹ مه ۱۹۸۵ این بار با رهبری ایلی حبیقه روی داد و او پیام‌های متعددی ارسال کرد که تصمیم گرفته است تغییر سیاسی بزرگی در تشکیلات تحت رهبری خود بر اساس التزام لبنان به گزینه عربی، ایجاد کند و سوریه جایگاه مهمی در این نگاه جدید خواهد داشت. این تحول مقدمات دیدار حبیقه از دمشق را در سپتامبر ۱۹۸۵ فراهم کرد. همه این دیدارها با خدام معاون رئیس‌جمهوری انجام می‌شد و ارتباطات سری خدام در بین نیروهای شبه نظامی سه گانه «نیروهای لبنانی» و «حزب سوسیالیست پیشرو» و «جنبش امل» منجر به توافق سه جانبه‌ای شد که در۲۸ دسامبر ۱۹۸۵ اعلام شد.
در پی این تحول، رئیس‌جمهوری اسد مرا مأمور کرد تا متن توافق سه جانبه را تقدیم امین جمیل رئیس‌جمهوری لبنان کنم. من نیز در ۳۰ دسامبر به بیروت رفتم و با رئیس‌جمهوری جمیل دیدار کردم. در این ملاقات پیشرفت‌ها در زمینه اصلاحات سیاسی لبنان در نتیجه این توافق را برای جمیل توضیح دادم، اما جمیل آن را با این استدلال نپذیرفت که درباره اش با او مشورت نشده و نادیده گرفته شده است، به نحوی که انگار رئیس‌جمهوری لبنان نیست. من که همه کوششم برای قانع کردن جمیل نتیجه‌ای نداشت، با او در این موضوع همدلی کردم که نادیده گرفتنش به این شکل؛ خللی در رابطه سوریه و لبنان را برملا می‌کند و مصداقیت تداوم توافق را در معرض خطر قرار می‌دهد. همچنین به جمیل پیشنهاد کردم در سفر به دمشق با رئیس‌جمهوری اسد در این خصوص گفت‌وگو کند. جمیل اما در پاسخ گفت پیش از مشورت با جماعت خود نمی‌تواند به دمشق بیاید. با جمیل توافق کردم که شنبه یا یکشنبه که مقارن با آغاز سال نو بود، زمان مناسبی برای دیدار از سوریه و ملاقات با اسد جهت شرح موضع او است. جمیل شخصیتی پاک و با نزاکت بود و این احساس را در من برانگیخت که انجام توافق از پشت سر او دربرگیرنده اهانت به جایگاه رئیس‌جمهوری لبنان بوده است. به دمشق بازگشتم و جریان دیدار با جمیل و پیشنهادم برای دیدار با اسد را برای رئیس‌جمهوری با دقت تشریح کردم. رئیس‌جمهوری اسد نیز با موضوع دیدار جمیل موافقت و نسبت به انجام آن توجه نشان داد.
در عمل اما بازی سیاست در لبنان از ارزیابی‌های من پیچیده تر بود و علت حقیقی سرسختی جمیل در پذیرش توافق سه جانبه را نتوانستم تفسیر کنم. جمیل دیدار خود را با اسد دو هفته به تأخیر انداخت و همین شناخت از سیاست لبنان، مرا از فرورفتن در امور این کشور بیزارتر کرد که در آن، تعهد دادن بی‌فایده بود و به پیمان احترام گذاشته نمی‌شد و هر توافقی را می‌شد برهم زد و از آن شانه خالی کرد. این چنین کاری از وزیر خارجه بر نمی‌آید و کار مردان امنیتی بود که استاد تعامل با شبه نظامیان هستند. بعدها دانستم که جمیل از همان روز ملاقات با من، کار مخفیانه با سمیر جعجع را برای برهم زدن توافق سه جانبه شروع کرده بود.
جمیل در پرتوی ترتیباتی که برای ادامه دیدارها در سطح رئیس‌جمهوری اندیشیده بودم، در ۱۳ ژانویه ۱۹۸۶ برای دومین بار به دمشق آمد و با رئیس‌جمهوری اسد دیدار کرد. من نیز در این نشست طبیعتاً حضور داشتم. رئیس‌جمهوری اسد برخلاف برداشت ناظران که در این گونه امور به جزئیات اهمیتی نمی‌دهد، در مواقعی که موضوعی راهبردی و مرتبط با هدف گیری‌های غایی مورد نظرش مطرح بود، برای جزئیات آن نیز وقت می‌گذاشت و لبنان یکی از این موضوعات بود که ارزش آن از نظر اسد بسیار بیشتر از جغرافیای کوچک و جمعیت کم آن بود.
جمیل کوشید توافق سه جانبه را زیر سؤال برده و با اتکا به قانون اساسی و منوط کردن آن به تصویب مجلس نمایندگان لبنان، به حال تعلیق در آورد. اما رئیس‌جمهوری اسد اهمیتی به این نظر نداد و معتقد بود با توجه به پیچیدگی شرایط لبنان، از مسائل شکلی می‌بایست گذشت و توافق سه جانبه بازتاب دهنده واقعیت‌های روی زمین است. در هر حال گفت وگوی واقعاً سختی میان دو رئیس‌جمهوری انجام شد و شاید رئیس‌جمهوری اسد از این دیدار برای رسیدن به وضعیتی بهتر و مستحکم تر در روابط با لبنان استفاده کرد.

جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
ادامه پاورقی خاطرات بولتون را در سایت ایران آنلاین (ion.ir) بخوانید.