سونسکا داگبلات (سوئد)
برای اولینبار در تاریخ سوئد، پارلمان به نخستوزیر رأی اعتماد نداد. استفان لوون طبق اعلام پارلمان یک هفته فرصت دارد تا استعفا کرده و شرایط را برای برگزاری انتخابات زودهنگام فراهم کند. او گفته است، گزینهای را انتخاب خواهد کرد که بهنفع کشورش باشد. با استعفای او رئیس پارلمان جانشین موقت لوون میشود.
عرب نیوز (عربستان)
پیشمرگههای کرد شمال عراق روز دوشنبه در اربیل که بهعنوان مرکز اقلیم کردستان شناخته میشود، مانوری نظامی برگزار کردند تا دیگر بار قدرت خود را به رخ بکشند. آنها یکی از اصلیترین نیروهای نظامی بودند که در مبارزه با داعش و قلع و قمع آن در عراق نقش داشتند و دراین راه از جان خود گذشتند.
ایزوستیا (روسیه)
آلمان ساعت 4 صبح سهشنبه با رها کردن 27 بادکنک سفید در برلین یاد 27 میلیون قربانی جنگ جهانی در این کشور را گرامی داشت. آلمانیها همچنین یاد و خاطره سربازان روس را که در آزادی آلمان از شرایط آن زمانش نقش داشتند، گرامی داشتند و با نگاهی به شرایط امروز، گفتوگو را بهترین گزینه بهجای جنگ دانستند.
بسیج مردمی افغان ها علیه خیز طالبان به سمت مزارشریف
بنفشه غلامی/ با سرعت گرفتن سقوط ولسوالیها در افغانستان، داوطلبان مردمی در این کشور در شماری از شهرها مسلح شدند تا به جنگ طالبان بروند. این در حالی است که طالبان هدف جدید خود را تصرف مزار شریف قرار داده است و در تلاش برای کشاندن نیروهای خود به سمت دروازههای این شهر استراتژیک است.
در همین حال «طلوع نیوز» خبر داد، طالبان تحرکات جدید خود برای گرفتن ولسوالیهای بیشتر را از روز دوشنبه شدت بخشید و نبردها را در 5 شهر میمنه در فاریاب، القان در ولایت تخار، پلخمری در ولایت بغلان و قندوز و همچنین بلخ آغاز کرد و در نهایت نیز بر این مناطق مسلط شد تا آمار ولسوالیهای سقوط کرده در دو هفته اخیر به رقم 23 ولسوالی برسد. حمله به بلخ با هدف رسیدن به مزار شریف انجام شد. اما همین کافی بود تا زنگ خطر برای بسیاری از مردم افغانستان به صدا درآید. در حالی که شماری از افغانها با وخامت وضعیت امنیتی در افغانستان و احتمال جنگ داخلی ترجیح دادهاند این کشور را ترک کرده و رو به مهاجرتهای غیر قانونی آورده اند، شمار زیادی از مردم افغانستان بویژه در ولایتهای تخار، بلخ، بادغیس و بغلان برای رویارویی با طالبان مسلح شدند. اغلب این مردم توسط برخی از فرماندهان پیشین جهادی در این کشور سازماندهی شدهاند. یکی از آنها نجیبالله نجیب است که در تخار اقدام به گرد آوردن مردم و مسلح کردن آنها کرده است. مسئولان محلی در تخار نیز اذعان داشتهاند که هرچند نهادهای دولتی در شماری از ولسوالیهای این ولایت فعال هستند اما کنترل تعدادی از ولسوالیها از دست دولت خارج شده است.
در این بین وضعیت شهر بلخ از سایر ولایات و شهرها حساستر به نظر میرسد. طالبان روز دوشنبه با هدف رسیدن به مزار شریف به بلخ حمله کرد و ضمن گرفتن کنترل آن از دست دولت، کنترل شماری از ولسوالیهای آن را نیز در دست گرفت. در پی این رویداد، فرهاد عظیمی، والی بلخ از تلاش فرماندهان پیشین جهادی برای جنگ با طالبان در این ولایت خبر داد و گفت: «فرماندهان پیشین جهادی سپردن ولسوالیها به طالبان را غیر قابل قبول میدانند و به همین دلیل برای حفظ ولسوالیها و پسگرفتن آنها از طالبان، کنار نیروهای امنیتی قرار گرفتند تا با طالبان مقابله کنند. آنها هزاران نفر از مردم این ولایت را بسیج کردهاند تا از شهر مزار شریف و حومه آن دفاع کرده و کنترل ولسوالیهایی راکه از دست رفتهاند بازپس گیرند.» محمدامین درهصوفی، یکی از این فرماندهان پیشین جهادی در بلخ نیز تصریح کرد: «ما سالها با طالبان جنگیدیم، اکنون نیز اطمینان میدهم جلو این بینظمیهای طالبان را بگیریم.» این در حالی است که بسمالله محمدی، سرپرست موقت وزارت دفاع ملی افغانستان که این هفته مسئولیت وزارت دفاع را بهعهده گرفت، از مردم خواسته است در کنار نیروهای امنیتی بایستند. او به مردم وعده داد، حکومت آنان را تجهیز کند. به گزارش روزنامه «هشت صبح» افغانستان، در پی حملات طالبان به بلخ و افزایش تهدیدها و احتمال حمله طالبان بر شهر مزار شریف، مسئولان در قولاردوی شاهین نیز خبر دادند، برنامههایی برای تأمین امنیت مناطق شمالی افغانستان در دست دارند. خانالله شجاع، فرمانده این قولاردو نیز از برپایی یک نشست اضطراری در سطح ولایت بلخ خبر داد و گفت: در جریان این نشست همه جوانب سنجیده شده و روی کمک نیروهای مردمی نیز حساب شده است.»
آزادسازی بلخ
این تلاشها در نهایت نیمه شب سهشنبه به بار نشست. به گزارش «طلوع نیوز»، وزارت دفاع افغانستان در بیانیهای از آزاد سازی ولسوالی دوشی در ولایت بغلان و قول اردوی ۲۰۹ شاهین نیز در بیانیهای دیگر از بازپسگیری ولسوالی بلخ در ولایت بلخ خبر داد. منابع مردمی در بلخ نیز به «طلوع نیوز» خبر دادند که طالبان از این ولسوالی بیرون رانده شده و تجهیزات بهدست آمده را نیز با خود بردند. با این حال این به آن معنا نیست که طالبان از هدفی که برای تصرف مزار شریف برای خود تعیین کرده، منصرف شده باشد.
بر هم ریختن اوضاع امنیتی در افغانستان که برخی آن را حاصل خروج امریکا از این کشور میدانند، واکنش امریکا را نیز برانگیخته است. روز گذشته سخنگوی وزارت دفاع امریکا تأکید کرد که این کشور در حال بررسی چگونگی کمک به نیروهای افغانستان از خارج از این کشور است. جان کربی با اشاره به اینکه پنتاگون نظارت دقیقی بر اوضاع امنیتی افغانستان دارد، تأکید کرد: «برنامه خروج سربازان امریکایی از افغانستان، تغییر نخواهد کرد.» این در حالی است که کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، از جامعه جهانی، سازمانها و نهادهای داخلی و بینالمللی خواسته پیش از اینکه روند موجود به کشتار، ویرانی و فجایع انسانی بیشتر بینجامد، از تمامی امکانات، فرصتها و ظرفیتهای خود، برای پایان دادن به خشونتها و جنگ در افغانستان استفاده کنند.
سفیر روسیه: به آینده روابط با ایران خوشبینم
ادامه از صفحه اول
مسأله سوریه
«جاگاریان» در بخش دیگری از این نشست خبری، همکاریهای ایران و روسیه در حوزه مبارزه با تروریسم بویژه در سوریه را بهرغم کارشکنی غربیها و امریکا بسیار رضایتبخش خواند: «در حوزه سوریه ما با ایران همکاریهای ثمربخشی داشته و داریم و با تلاش مشترک دو کشور توانستیم به حفظ دولت قانونی جمهوری عربی سوریه و در رأس آن آقای «بشار اسد» کمک کنیم. ما به این حمایت ادامه میدهیم چراکه این پیروزی، اراده اکثریت مردم سوریه بود. در تلاش هستیم تا روند حل و فصل مناقشات سوریه را سرعت بخشیم. اما متأسفانه در این میان برخی کشورهای غربی مخالفت، تحریم یا تهدید میکنند. اما این تحریمهای غیرقانونی مانند قانون سزار تنها بر زندگی مردم این کشور اثر منفی میگذارد. ما به همراه ایران کنفرانسی را برگزار کردیم تا بتوانیم مهاجران سوری را از اروپا و سایر کشورهای منطقه بازگردانیم اما آنها مانع شدند چون نمیخواهند مهاجرین برگردند. این در حالی است که اروپا و کشورهایی مانند اردن و امارات مشکلاتی با مهاجران دارند. پس ما برای بازگشت مهاجران تلاش میکنیم. در حوزه تروریسم هم ساختارهای ایران و روسیه همکاریهایی دارند که ما از این همکاری بسیار راضی هستیم.» وی درباره روند مذاکرات آستانه و همکاری سه کشور ایران و روسیه و ترکیه در مسأله سوریه نیز گفت: «امیدواریم در آینده نه چندان دور در ماه ژوئیه، جلسه آستانه را تشکیل دهیم و این در دستور کار ما است.»
مسأله هستهای ایران و امنیت منطقه
سفیر روسیه همچنین به همکاریهای دفاعی آتی دو کشور ایران و روسیه با توجه به پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران اشاره و خاطرنشان کرد: «در ماه اکتبر سال گذشته میلادی تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران لغو شد و ما با وجود مقاومت امریکا و متحدانش برای تحقق آن تلاش بسیاری کردیم. طوری که از 18 اکتبر 2020 به اینسو دیگر هیچ منعی برای واردات و صادرات سلاح به جمهوری اسلامی ایران وجود نداشته است. گرچه برخی کشورها نگران هستند اما من این نگرانی را بیدلیل میدانم چراکه ایران تهدیدی برای هیچکس نیست و تنها برای منافع دفاعی خود سلاح میگیرد و تسلیحاتی نیز به روسیه میفروشد. کشورهای دیگر نیز در منطقه سلاح میفروشند پس نباید نگران بود.» سفیر روسیه، روند مذاکرات وین را خوشبینانه خواند و ادامه داد: «مشکلات زیاد است اما نمیتوان آنها را رسانهای کرد. البته بسیاری از این مشکلات با نقش سازنده دیپلماتهای اروپایی و انعطاف امریکاییها رفع شده است. من شخصاً به این مذاکرات خوشبین هستم.» وی درباره تحریمهای امریکا درباره ایران و موضع روسیه در قبال این اقدام نیز گفت: «برخورد و موضع روسیه در قبال جمهوری اسلامی ایران اصولی است. اما تحریمهای امریکا غیرقانونی است و باید برداشته شود چراکه ایران بازیگر مهمی برای منطقه است.»
«جاگاریان» با اشاره به اهمیت صلح منطقهای در خلیج فارس، خواهان رایزنی و همراهی همه طرفها شد: «طرح صلح منطقه خلیج فارس را با دوستان ایرانی و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس مطرح کردیم. میخواهیم همه کشورهای خلیج فارس گردهم آیند و رایزنی داشته باشند اما متأسفانه هنوز پیشرفت عملی در این حوزه نداشتیم. پیشتر بین ایران و عربستان رایزنیهایی برگزار شده و امیدواریم در آینده نیز این وضعیت ادامه یابد و ایران و عربستان؛ دو کشور دوست ما بتوانند به نوعی سازش و توافق دست یابند تا کارها برای همه راحت شود. این توافق میتواند تأثیر مثبتی بر پایان جنگ یمن بگذارد که بسیار اهمیت دارد و در دستور کار ما است. ما با دوستان ایرانی مان در ارتباطیم و امیدواریم مذاکرات هستهای به سرانجام برسد تا با هموار شدن این راه مناقشات منطقهای از جمله در خلیج فارس را حل و فصل کنیم.»
روابط تجاری ایران و روسیه موضوع دیگری بود که سفیر روسیه به آن پرداخت و با وجود تأیید مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا تأکید کرد: «گرچه کرونا بر اقتصاد اثر منفی داشته اما ما تا حد زیادی توانستیم جلوی این زیان را بگیریم. به طوری که واردات و صادرات بین ایران و روسیه در سه ماه ابتدایی سالجاری میلادی افزایش داشت و اگر این روند ادامه پیدا کند شاید تا پایان سال از 2 میلیارد دلار فراتر رود. البته این مبلغ برای ما راضی کننده نیست چون هر دو کشور قابلیتهای بسیاری دارند. امیدوارم وضعیت هر چه زودتر عادی شود و ما بتوانیم کمیسیون مشترک ایران و روسیه را برگزار کنیم. در حال حاضر منتظریم دولت جدید ایران تشکیل شود و طرف ایرانی رئیس بخش ایرانی این کمیسیون را معرفی کند.»
کلاف سردرگم صلح در افغانستان
پیرمحمد ملازهی
کارشناس مسائل افغانستان
حل بحران افغانستان همواره بسیار پیچیده و مبهم بوده است، اما حملات اخیر طالبان به ولسوالیهای این کشور و به دست گرفتن کنترل آنها، بر میزان این ابهامها و پیچیدگیها افزوده است.
افغانستان برای خروج از بحرانی که سالها است در آن به سر میبرد، دو راه حل دارد؛ نخست راه حل سیاسی و دوم راه حل نظامی. راه حل سیاسی باید از مذاکرات دوحه، مسکو و استانبول به دست میآمد. اما اکنون مدتها است که این راه حل به بنبست رسیده است. طوری که طالبان اعلام کردند که حاضر به شرکت در نشست استانبول نیستند. در این بین طالبان احساس میکند که با مذاکرات و توافقی که با امریکا داشته است، توانسته به شناسایی بینالمللی به عنوان یک گروه سیاسی دست پیدا کند و علاوه بر آن در زمینه نظامی و جنگی نیز نسبت به دولت افغانستان برتری قابل توجهی دارد. این گروه با حملات اخیر خود به ولسوالیها نیز همین برتری را به اثبات رسانده است. طوری که تنها در چند روز اخیر توانسته بر بیش از 10 ولسوالی افغانستان تسلط پیدا کند. قابل توجه آنکه طالبان در حالی توانسته تا این حد در ولسوالیها پیشروی کند که نیروهای دولتی به سادگی از این مناطق عقبنشینی کردند. هرچند نظامیان افغانستان توجیه کردند که این عقبنشینیها تاکتیکی بوده است اما واقعیت این است که توان نظامی طالبان را هم نباید دستکم گرفت. بویژه که در حال حاضر به نظر میرسد اختلافات عمیق و زیادی در درون دولت و حاکمیت افغانستان وجود دارد و حامیان غنی، حامیان عبدالله عبدالله و نیروهای نظامی هر کدام خواهان آن هستند که دیدگاههای خودشان پیاده شود. وجود این اختلافات را میتوان در صحبتهای اخیر حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان جستوجو کرد. او چند روز قبل اشاره کرد که سقوط ولسوالیهای افغانستان یک «راز امنیتی» است. او در واقع با این عبارات تأکید کرد که این سقوطها حاصل مصالحهها بوده است و در واقع این ولسوالیها به طالبان تحویل داده شده است.
با این حال باید دید طالبان قصد دارد از این برتری نظامی چگونه استفاده کند. آیا قصد دارد با حملات اخیر راه حل سیاسی را دنبال کند و با توسل به پیشرویهایش در مذاکرات با دولت افغانستان خواستار دریافت امتیازات بیشتر شود یا برخلاف آن قصد دارد راه حل سیاسی را به طورکامل رها کرده و به راه حل نظامی روی آورد. اگر این طور باشد، طالبان تصمیم گرفته همان سیاستی را در پیش بگیرد که در دهه 1980 آن را دنبال کرده و با به توافق رسیدن با فرماندهان محلی مناطق مختلف را تصرف کرد تا به کابل برسد.
برخی ناظران نیز معتقدند که طالبان در شرایط فعلی نیز قصد دارد از طریق میدان وردک تلاش کند تا کابل راهم به تصرف خود درآورد، اما شخصاً معتقدم که این اتفاق رخ نمیدهد. زیرا طالبان به خوبی میداند که اگر به زور متوسل شده و کابل را بگیرد، گروههای قومی دیگر مثل تاجیکها، ازبکهاو هزارهها دست به سلاح خواهند برد و مقابل طالبان خواهند ایستاد. رویدادی که میتواند منجر به وقوع جنگ داخلی در افغانستان شود. اما اگر چنین اتفاقی رخ دهد، این جنگ محدود به خود افغانستان نخواهد شد و کشورهای مختلف نسبت به دیدگاهی که دارند، از یکی از گروهها حمایت خواهند کرد و باعث پیچیدهتر شدن کلاف سر درگم افغانستان خواهند شد.
تلاش غنی و عبدالله برای مذاکره با امریکا و همین طور مذاکرات اخیر هند با این کشور نیز به دلیل همین نگرانیها انجام شده است. در شرایط فعلی با توجه به اینکه نبردها به مزار شریف کشیده شده و عطا محمد نور و ژنرال دوستم مسلح شده و هزارهها دست به سلاح بردهاند، اگر راه حلی برای توقف پیشروی طالبان به لحاظ سیاسی یافت نشود، جنگ خونین داخلی در راه خواهد بود که در نهایت منجر به تجزیه افغانستان به دو کشور خراسان در شمال و غرب و پشتونستان در شرق و جنوب خواهد شد.
خاطرات یک دیپلمات
روایت گمشده
فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری
پایان رفعت
رئیسجمهور پس از آن آشتی میان خدام و رفعت را مطرح کرد و خدام هنگامی که دانست این موضوع، تمایل رئیسجمهور است شاد شد و بدینگونه خدام و رفعت با سرعت و پیش از افتتاح کنگره هشتم حزب بعث با یکدیگر، آشتی کردند. کنگرهای که بمدت ۱۵ روز از ۵ تا ۲۰ ژانویه ۱۹۸۵، برگزار شد. رئیسجمهور پس از پایان کنگره حزب، الکسم را مجدداً مأمور تشکیل کابینه کرد و من نیز دوباره، بهعنوان وزیر خارجه تعیین شدم.
رئیسجمهور اسد علیرغم خشم از رفعت او را انسانی میدانست که با احساسات و اوهامش بازی شده است، از اینرو رفعت را با روش خود مجازات کرد؛ بیآنکه او را نابود کند. اما روشن بود که جدای از اینکه چه لقبی به برادرش رفعت بدهد، هیچ نقش حقیقی به او نخواهد داد. رفعت نیز که احساس می کرد رئیسجمهور و مردم و بخش مهمی از ارتش دیگر او را نمیخواهند، سوریه را به مقصد اروپا ترک کرد و بطور خاص همراه با افراد پیرامونی خود میان زیباترین سواحل اسپانیا و پاریس در گردش بود. پاریسی که اینبار به کعبه آمالش تبدیل شده بود، اما استقبال از او را در سال ۱۹۸۴ نپذیرفت. رفعت هنوز هم در خارج از سوریه زندگی می کند و فرزندانش را برای تنظیم زندگی خود و رسیدن به آرزوهای تجاری و رسانهای خود آزاد گذاشته است.
فصل چهارم: امور لبنان و دردسرهای آن
امضای توافق ۱۷ مه ۱۹۸۳ بین اسرائیل و لبنان، تنها یک میوه کال از میوههای جنگ داخلی لبنان و نتیجه مستقیم تهاجم اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۸۲ و محاصره بیروت برای مدتی نزدیک به هشتاد روز بود که منتهی به اخراج یاسر عرفات از لبنان و ایجاد چالش برای نقش سوریه شد، بیآنکه منجر به اخراج سوریه شود.
یک طرف این توافق حکومت لبنان بود که خود یکی از طرفهای جنگ داخلی جاری از سال ۱۹۷۵ بود و نمیتوانست بهنام همه مردم لبنان سخن بگوید و از تأیید همه مردم نیز برخوردار نبود. طرف دیگر توافق، نیز رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین بود که حتی پس از امضای معاهده صلح با مصر بزرگترین کشور عربی در سه سال پیش، نتوانسته بود مشروعیت منطقهای یا بینالمللی کسب کند.
خاطرات 453 روز حضور در کاخ سفید
اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد
جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
ادامه پاورقی خاطرات بولتون را در سایت ایران آنلاین (ion.ir) بخوانید.