میترا جلیلی
خبرنگار
انتخابات امریکا با همه فراز و فرودهایش به پایان رسید و هرچند هنوز دونالد ترامپ نتوانسته با شکست خود کنار بیاید ولی واقعیت این است که «جو بایدن»، ساکن بعدی کاخ سفید است و احتمالاً بسیاری از طرح‌های ترامپ که قرار بود اثرات آن در 4 سال دوم ریاست جمهوری اش نمایان شود با تغییراتی عمده همراه خواهد شد. یکی از صنایعی که در دوران ریاست جمهوری ترامپ روزهای خوش اندکی داشت و برای خروج وی از کاخ سفید لحظه شماری می‌کرد، صنعت فناوری این کشور است. اما آیا با ورود بایدن، مشکلات این صنعت حل می‌شود و انتظارات غول‌های فناوری و ساکنان «سیلیکون ولی» برآورده خواهد شد؟
اولویت‌های «بایدن»
غول‌های فناوری امریکا که در انتخابات 2020 تمام قد پشت «جو بایدن» ایستادند تا این انتخابات ازهرگونه تقلب یا حملات هکری و تأثیر در آرای مردم دور بماند و درنهایت نام ترامپ از صندوق‌های رأی بیرون نیاید، حالا انتظار دارند«جو بایدن» حداقل برخی از دردسرهایی را که ترامپ در یک دوره 4 ساله برای صنعت فناوری امریکا ایجاد کرده از بین ببرد. اما واقعاً بایدن چقدر دغدغه فناوری را دارد؟ این موضوعی است که چندان نمی‌توان با قاطعیت درباره آن صحبت کرد چراکه وی کمتر درباره دیدگاهش نسبت به تکنولوژی صحبت کرده است.
 به محض اعلام پیروزی «جو بایدن» در انتخابات ریاست جمهوری 2020 امریکا، وی جزئیات دستور کار دولت خود را در یک وب سایت انتقالی شرح داد. وی 4 اولویت را در دولت خود در نظر دارد که شامل کووید 19، بهبود وضعیت اقتصادی امریکا، برابری نژادی و تغییرات آب و هوایی است. بایدن در این وب سایت اشاره‌ای بسیار کمرنگ به موضوع فناوری داشته و البته در همین نگاه کلی هم یادآور شده است که با توجه به شیوع کرونا و نیاز به آموزش آنلاین مدارس، خرید آنلاین، پزشکی از راه دور و... توسعه پهنای باند اینترنت در امریکا بویژه در مناطق روستایی و کم درآمد را در اولویت خود دارد. وی همچنین ایجاد قوانین مشخص برای غول‌های فناوری را در نظر دارد اما هنوز مشخص نیست منظور بایدن از قانونمدار کردن بزرگان «سیلیکون ولی» چیست و باید منتظر ماند و دید.
 انتقادهای بایدن از شبکه‌های اجتماعی
هر چند بایدن کمتر درباره تکنولوژی صحبت کرده ولی پیش ازاین، انتقادهایی نسبت به شبکه‌های اجتماعی ازجمله فیس بوک داشته و گلایه کرده بود که چرا این پلتفرم‌ها اجازه داده‌اند اخبار جعلی بر بستر آنها پر و بال بگیرد. این موضوع در توئیت‌های «بیل روسو» معاون ارتباطات کمپین انتخاباتی بایدن کاملاً هویداست چراکه در یکی از توئیت‌هایش نوشت: عدم توانایی فیس بوک در برخورد با اطلاعات نادرست، رشته دموکراسی ما را پنبه می‌کند. وی همچنین بابت قدرت برخی کمپانی‌های فناوری و سایر صنایع ابراز نگرانی کرده بود. همین موارد کافی است تا افراد صاحبنظر حدس بزنند برخورد احتمالی بایدن با شبکه‌های اجتماعی چندان بهتر از ترامپ نخواهد بود.
یکی دیگر از موضوع‌های مورد توجه ترامپ که برخی معتقدند بایدن نیز همان راه را ادامه خواهد داد، مخالفت با ماده 230قانون حفظ حرمت ارتباطات(CDA) است. براساس ماده 230این قانون، شبکه‌های اجتماعی و سایر وب سایت‌ها در قبال آنچه از سوی کاربران آنها روی این پلتفرم‌ها پست می‌شود، مسئولیتی ندارند و مصون هستند. از نظر ترامپ و نمایندگان جمهوریخواه، ماده 230شرایطی را برای این پلتفرم‌ها فراهم کرده که هر آنچه می‌خواهند، انجام دهند به همین دلیل هم به‌دنبال طرحی تازه برای ایجاد محدودیت در این زمینه بودند. ازآنجا که «جو بایدن» هم پیش از این گفته بود ماده 230به دلایل مختلف ازجمله «تبلیغ دروغ» باید لغو شود، حالا بسیاری منتظرند این دردسر شبکه‌های اجتماعی در 4 سال پیش رو نیز ادامه دار باشد.
ماجرای شکایت از گوگل نیز یکی دیگر از مواردی است که انتظار می‌رود بایدن، روند ترامپ را دنبال کند.گفته می‌شود دولت بایدن قصد دارد شکایت از گوگل را ادامه دهد و احتمالاً دامنه این شکایت به فیس بوک، آمازون و اپل نیز خواهد رسید. اما موضوع شکایت از گوگل چیست؟ چندی پیش وزارت دادگستری امریکا به جرم نقض قوانین آنتی تراست (ضدانحصار) و استفاده از ابزار‌های غیرقانونی برای حفظ قدرت انحصاری، از آلفابت (شرکت مادرتخصصی گوگل) شکایت کرده است.در متن شکایت نامه آمده است: دو دهه قبل گوگل به‌عنوان یک استارتاپ فعالیت خود را آغاز کرد و با استفاده از روشی نوین برای جست‌و‌جو در اینترنت به شرکت محبوب «سیلیکون ولی» تبدیل شد اما امروز به خاطر مشتریان، تبلیغ کنندگان و تمام شرکت‌هایی که به اقتصاد اینترنتی وابسته هستند، به یک دروازه انحصاری برای اینترنت تبدیل شده است و یکی از ثروتمندترین شرکت‌های جهان به حساب می‌آید پس باید عملکرد ضد رقابتی گوگل متوقف شود.
انتظار برای واکنش مثبت بایدن
امــــا کمپانی‌هـــــای فنــــــاوری در چــــــــــه زمینه‌هایــی انتظــار واکنــش مثبت بایدن را دارند؟ طرفداران فناوری در واشنگتن در انتظار آغاز ریاست جمهوری «جو بایدن» چهل و ششمین رئیس‌جمهوری امریکا هستند تا برخی سیاست‌های ترامپ در زمینه مهاجرت و ویزای ویژه افراد دارای مهارت بالا در زمینه تکنولوژی دگرگون شده و حتی برخی از این قوانین ناعادلانه لغو شود. برخی از بزرگ‌ترین نام‌های حاضر در «سیلیکون ولی» در طول ریاست جمهوری دونالد ترامپ مشکلات بسیاری داشتند و حتی در دادگاه مقابل دولت وی ایستادند. این افراد حالا بی‌تابانه منتظر آغاز فعالیت «جو بایدن» هستند تا این قوانین شکل دیگری به خود بگیرند. دولت ترامپ در ماه گذشته قوانین مهاجرت را باز هم تغییر داد و به این ترتیب کسب ویزایH-1B که ویژه افراد دارای مهارت بالا در زمینه‌های مختلف بویژه حوزه تکنولوژی است، بسیار سخت و تا حدی غیرممکن کرد. بیشتر این ویزاها به ملیت‌های چینی و هندی اعطا می‌شد ولی در ماه ژوئن 2020 این ویزا و سایز ویزاهای کار، تعلیق شد و در ماه گذشته نیز ترامپ با یک فرمان اجرایی، پذیرش مهاجر با ویزایH-1B را عملاً غیرممکن کرد و به این ترتیب بسیاری از این استعدادها و نیروهای کار خواسته یا ناخواسته، مجبور به ترک امریکا می‌شوند. «دیان هرناندز» از وکلای مهاجرتی مؤسسه Hall Estill گفت: ما دردهه 20 زندگی نمی‌کنیم حالا دیگر اقتصاد به موضوعی جهانی تبدیل شده و ما مجبور هستیم که رقابت پذیر باشیم وگرنه در درازمدت کشور ما آسیب جدی می‌بیند. ما انتظار داریم دولت بایدن از اهمیت این موضوع آگاه باشد و کار را از این سخت‌تر نکند تا کمپانی‌های فناوری امریکا همچنان در گردونه رقابت جهانی در جایگاه‌های نخست قرار بگیرند.
TechNet گروهی از مدیران اجرایی صنعت فناوری از کمپانی‌هایی همچون آمازون، اپل، سیسکو، دل(Dell)، گوگل و... نیز این فرمان را به چالش کشیدند، چراکه معتقدند این استعدادهای برتر می‌توانند به رشد و رقابت‌پذیری صنعت فناوری امریکا کمک کنند ولی ترامپ با سنگ‌اندازی‌هایش مقابل پای آنها، عملاً چوب لای چرخ این صنعت گذاشته و باعث می‌شود که از دیگر کشورها عقب بمانیم. این گروه در دادگاه‌هایی که برای مقابله با این قوانین تشکیل شد حضوری فعال داشتند و هر چند دادگاه درنهایت در مواردی به نفع این گروه حکم صادر کرد ولی آنها معتقدند این، کافی نیست و باید کل قانون تغییر کند نه اینکه برای ورود هر استعداد برتر خارجی به امریکا و اقامت وی، دادگاه تشکیل شود.
ترامپ معتقد است با اتخاذ قوانین سختگیرانه مهاجرتی، فرصت‌های شغلی در اختیار خود مردم امریکا قرار می‌گیرد. این قانون که از 7دسامبر لازم الاجراست بشدت بر نیروی کار حوزه فناوری تأثیرگذار است و حالا غول‌های «سیلیکون ولی» خوشحالند که ترامپ از سکونت مجدد در کاخ سفید بازمانده است و بی‌صبرانه در انتظار حضور جو بایدن هستند. چراکه گفته می‌شود قرار است این قوانین تا حد زیادی تغییر کرده و حتی شاید به طور کامل لغو شوند.
یکی دیگر از مشکلات حوزه فناوری امریکا تنش‌هایی است که ترامپ با چین ایجاد کرد و کمپانی‌های سیلیکون ولی انتظار دارند این رئیس‌جمهوری دموکرات و نمایندگان همسو در کنگره این موضوع را تا حدی متعادل کنند. بیشتر کمپانی فناوری امریکا نگران زنجیره تأمین کالا و هزینه بالای تأمین قطعات مورد نیاز خود، به‌دنبال رفتارهای ترامپ هستند. به‌دنبال قرار گرفتن هوآوی و برخی دیگر از شرکت‌های چینی در فهرست سیاه امریکا، کمپانی‌های امریکایی که قصد داشتند از فناوری 5G هوآوی بهره بگیرند با زیان‌های میلیارد دلاری مواجه شدند و با توجه به مشکلاتی که ترامپ برای فعالیت تیک تاک در امریکا ایجاد کرد فعالان حوزه فناوری در «سیلیکون ولی» نگران افزایش تنش بین دو کشور و اعمال تلافی جویانه پکن هستند که این موضوع تجارت برون مرزی را برای آنها بسیار سخت‌تر می‌کند.
 عصر طلایی کمپانی‌های فناوری
شاید بتوان دوران ریاست جمهوری باراک اوباما را عصر طلایی کمپانی‌های فناوری دانست چراکه محل امنی برای ارتباط با سیلیکون ولی ایجاد کرده بود و حالا برخی انتظار دارند این روند تا حدی در دولت بایدن نیز مشاهده شود. طبق اطلاعات مرکز Center for Responsive Politics که مسائل مالی کمپین‌های تبلیغاتی را دنبال می‌کند، سرمایه‌گذاری در تبلیغات انتخاباتی «بایدن» در آوریل 2019 توسط دیوید کوهن مدیر شرکت بزرگ ارتباطی Comcast انجام شد و درنهایت کمپانی‌های اینترنتی 25میلیون دلار در این زمینه هزینه کردند. هم اکنون نیز «بایدن» و کامالا هریس، معاون او فهرستی از اسامی افرادی را منتشر کرده‌اند که هر کدام از آنها به یکی از آژانس های دولتی می‌رود و انتقال نرم قدرت از دولت دونالد ترامپ به دولت جو بایدن را برنامه‌ریزی می‌کنند. در میان آنها نام افرادی از کمپانی Airbnb، آلفابت، آمازون، فیس بوک، دل، دراپ باکس، لینکدین، لیفت، استرایپ و اوبر دیده می‌شود.

استارتاپ‌ها می‌توانند با ثبت‌ نام در طرح بوم ‌واره بین ۶۰ تا ۹۰ میلیون تومان خدمات رایگان دریافت کنند.
به‌گزارش ایرنا، «بوم واره» طرحی است که بر اساس آن استارتاپ‌ها می‌توانند بین ۶۰ تا ۹۰ میلیون تومان خدمات رایگان از شرکت‌های مختلف دریافت کنند و برای دریافت این خدمات کافی‌ است کسب و کار خود را در سامانه نوآفرین وزارت ارتباطات به ثبت برسانند.
«بوم واره» یکی از زیرخدمت‌های سامانه «ایران نوآفرین» است، در این پلتفرم، بستری فراهم شده تا شرکت‌های بزرگ و متوسط ارائه دهنده خدمات، محصولات خود را به‌ صورت رایگان و نیم بها به کسب و کارهای نوپا ارائه دهند. این طرح خردادماه امسال با افتتاحیه رئیس جمهوری شروع به کار کرده و ۶ ماه از آغاز فعالیت آن می‌گذرد.
تجربیات سیاستگذاری جهانی نشان می‌دهد بسته‌های تشویقی – حمایتی موفق دو ویژگی کلیدی دارند؛ویژگی اول‌شان این است که غیر مالی هستند و به استارتاپ‌ها پول و تسهیلاتی ارائه نمی‌شود؛مساله بعدی، غیرمستقیم بودن این کمک‌هاست که  به این ترتیب ارائه دهندگان خدمات می‌توانند درخواست ارائه خدمت داشته باشند و استارتاپ‌ها می‌توانند آن را دریافت کنند. که این در واقع بازاری برای خدمات B۲B (مدل تجارت به تجارت) ایجاد می‌کند. تا کنون حدود ۵.۶۰۰ میلیون تومان خدمت در قالب طرح بوم‌واره به کسب و کارها ارائه شده است.
براساس طرح بوم واره شرکت‌های بزرگ‌تر با استارتاپ‌های نوآمده روابط کاری را نیز آغاز می‌کنند و گاه شاید برای نخستین بار طعم خدماتی که پیش از این سرویس دهندگان خارجی دریافت می‌کردند، برخوردار شوند. تا کنون دوهزار و ۶۳۳ شرکت استارتاپی در بخش بوم‌واره نوآفرین ثبت‌نام کرده‌اند که استان تهران با ۲۶ شرکت در رتبه نخست قرار دارد.