یک بیعت تاریخی
ما قطرهای از ارتش تو هستیم، خمینی
روز پنجشنبه نوزدهم بهمن 1357 هزاران نفر از پرسنل نیروهای مسلح برای اولین بار بهصورت جمعی و با اونیفورم نظامی در خیابان ایران و خیابانهای اطراف اقامتگاه امام خمینی رژه رفتند و امام به ابراز احساسات آنها پاسخ
گفت.
تصویر دیدار نیروهای مسلح و همافران را که به حالت احترام نظامی مقابل امام خمینی ایستاده بودند روزنامه کیهان در صفحه اول خود چاپ کرد و نوشت: «در این مراسم از همه نیروها و همچنین همافران شرکت داشتند و مراسم ابراز وفاداری بهصورت رژه انجام گرفت.
نیروهای مسلح در این رژه، عکسهای امام خمینی و مهندس مهدی بازرگان را در دست داشتند و پلاکاردهایی که نشان دهنده رسته و نیروهای مربوطه بود، حمل میکردند. نظامیان شعار میدادند: «ما قطرهای از ارتش تو هستیم،
خمینی»
تلاش برای کودتا در بهمن 1357
کورتاژ ناکام!
محمد گرشاسبی/ ویلیام سولیوان سفیر ایالات متحده در تهران با کاخ سفید تماس گرفت تا خبر پیروزی اسلامگراها در ایران را بدهد. آن سوی خط زبیگنیو برژینسکی گوشی را برداشت و با بهت تمام حرفهای سولیوان را گوش داد. دست آخر با یأس کامل پرسید: «آیا هنوز امکان راه حل نظامی وجود دارد یا خیر؟ و آیا عاقلانه است که هایزر دوباره به ایران بازگردد؟» جواب شنید «نه. کار از کار گذشته است. ما در مقابل عمل انجام شده قرار گرفتهایم.»
ژنرال رابرت هایزر فرمانده نیروی هوایی امریکا و معاون نیروهای ناتو 14 دی 1357 وارد ایران شد و سوم فوریه 1979 یعنی دو روز بعد از ورود امام خمینی(ره) به ایران کشور را ترک کرد. درحالیکه او هماهنگیهای لازم با ژنرالهای ارتش محمدرضاشاه را برای انجام یک کودتا شبیه آنچه در 28 مرداد 1332 به وقوع پیوست انجام داده بود. رویدادهای انقلاب که شتاب گرفت کنترل اوضاع از دست امریکا بهعنوان هماهنگ کننده طرحهای حمایتی از حکومت پهلوی تقریباً خارج شده بود. آخرین امید آنها کودتایی بود بهنام «عملیات کورتاژ» که بنا شد کمی شدیدتر از طرح اولیه کودتای پنتاگون، از 21 بهمن کلید بخورد و روز یکشنبه 11 فوریه /22 بهمن، کار انقلاب را یکسره کنند. طرح کورتاژ این بود که در یک ضربه ناگهانی همه رهبران انقلاب قتل عام شده و افکار عمومی جهان در مقابل یک عمل انجام شده قرار بگیرند.
بعدازظهر شنبه 21 بهمن سپهبد مهدی رحیمی فرماندار نظامی و رئیس شهربانی کل کشور به سرلشکر محمدجواد مولوی رئیس پلیس تهران دستور داد که در همه ساختمانهای مشرف به میدانها و مراکز عمومی شهر سنگرگیری کنند و آماده باشند تا نیروهای ارتش به آنها ملحق شوند. در اینگونه موارد همیشه رهبری بر عهده پلیس گذارده میشد چون آنها با موقعیت شهر و اماکن آشنایی داشته و نقاط استحفاظی شهر را بخوبی میشناختند. از بامداد 22 بهمن بنا بود هر جنبندهای در خیابانهای تهران به گلوله بسته شود و طی یک روز همه سران انقلاب و دست اندرکاران نهضت اسلامی که بنا به آمار ساواک قریب ده هزار نفر میشدند دستگیر و اعدام شوند. اما شکاف عمیقی که در نیروهای نظامی و انتظامی رژیم پدید آمده بود، در این مقطع حساس هویدا شد. نظامیانی که از مدتها قبل به انقلاب پیوسته بودند، منتظر زمان مقتضی بودند تا به نفع انقلاب وارد عمل شوند و برای تسخیر مراکز انتظامی و نظامی و مراکز حساس به کمک مردم شتافتند و این رویداد که برای طراحان عملیات غیر قابل پیشبینی بود، کودتا را کورتاژ کرد.
اخبار ناکامی در اجرای عملیات کورتاژ از طریق ویلیام سولیوان لحظهبهلحظه به کاخ سفید میرسید و گفتهها حاکی از شکاف فزاینده در بین رژیم بود و کاری از ایالات متحده امریکا ساخته نبود. جلسه فوری «کمیته شورای امنیتی» ساعت 30/8 شب به وقت امریکا و صبح 22 بهمن به وقت تهران برگزار شد که سه ساعت به طول انجامید. وارن کریستوفر و دیوید نیوسام از وزارت امور خارجه، زبیگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی جیمی کارتر، چارلز دونکن و ژنرال دیوید جونز بههمراه گروهی از مقامات وزارت دفاع و ستاد مشترک ارتش، استانفیلد ترنر و فرانک کارلوسی از سازمان سیا و معاونان برژینسکی یعنی گری سیک و کلنل بیل در این جلسه حضور داشتند. نتیجه جلسه این بود که «اوضاع ایران خارج از کنترل قرار گرفته و جریان حوادث از مشورتهای ما فراتر رفته است. اوضاع ایران بحرانی و وخیم است و ما با سقوط نهایی دولت شاپور بختیار مواجه هستیم. باید تصمیمات قاطع اتخاذ کنیم. باید ارتش را برای دست زدن به یک عمل مستقیم برای اعاده نظم و کنترل اوضاع سیاسی تشویق کنیم البته در صورتی که ارتش توانایی و اراده چنین کاری را داشته باشد.»
همان زمان یکی از کارمندان کاخ سفید شتابزده داخل آمد و خبر دستگیری بسیاری از سران ارتش و مقامات انتظامی را آورد. از طریق تلفن امن با ویلیام سولیوان تماس گرفته شد. پشت گوشی این صدا شنیده شد: «همه چیز تمام شد، کار از کار گذشته...»
بریده جریده
تهیه و تنظیم : حسن مجیدی
انحلال تشکیلات حزب رستاخیز
حزب رستاخیز ملت ایران، تنها حزب سیاسی کشور که با انحلال دو حزب مردم و حزب ایران نوین، به دستور محمدرضا پهلوی در ۱۱ اسفند ۱۳۵۳ تشکیل شد ه بود. پساز سه سال و شش ماه از فعالیت، روز دوم مهر ماه سال 1357 رسماً انحلال خود را اعلام کرد و اعلام شد که دیگر حزبی بهنام رستاخیز در صحنه مبارزات سیاسی ایران وجود نخواهد داشت.
روزنامه کیهان - دوشنبه سوم مهر 1357
شورای انقلاب اسلامی تشکیل شد
حضرت آیتالله العظمی [امام] خمینی در اعلامیه اخیر خود[۲۲ دی ۱۳۵۷] فرمان تشکیل شورای انقلاب را صادر فرمودند: «...به موجب حق شرعی و براساس رأی اعتماد اکثریت قاطع مردم ایران که نسبت به اینجانب ابراز شده است، در جهت تحقق اهداف اسلامی ملت، شورایی بهنام شورای انقلاب اسلامی، مرکب از افراد با صلاحیت و مسلمان و متعهد و مورد وثوق، موقتاً تعیین شده و شروع به کار خواهند کرد... این شورا موظف به انجام امور معین و مشخصی شده است، از آن جمله مأموریت دارد تا شرایط تأسیس دولت انتقالی را مورد بررسی و مطالعه قرار داده و مقدمات اولیه آن را فراهم سازد.»
روزنامه اطلاعات- شنبه 23 دی 1357- صحیفه نور، جلد ۴، صص ۲۰۷ و ۲۰۸
تصویب انحلال ساواک
امروز در حالی جلسه علنی مجلس شورای ملی رسمیت یافت که لوایح انحلال ساواک و محاکمه و مجازات مقامهای مسئول گذشته کشور و چهار لایحه دیگر دولت قرار داشت و بههمین لحاظ بهدنبال اعلام رسمیت جلسه نمایندگان خواستار شدند که نطقهای قبل از دستور ایراد نشود و بلافاصله مجلس وارد دستور
گردد.
تصویب لایحه انحلال ساواک
بهدنبال تصویب لایحه مربوط به نحوه تعقیب نخستوزیران و وزیران و طرز تشکیل هیأت منصفه و ارسال آن به مجلس سنا، لایحه انحلال سازمان اطلاعات و امنیت کشور «ساواک» مطرح گردید.در این لایحه نیز چند نفر از نمایندگان تذکراتی دادند و لایحه به تصویب رسید و به سنا فرستاده شد.
روزنامه اطلاعات- سه شنبه 17 بهمن 1357