«هوآوی»، پیروز میدان امنیت سایبری
میترا جلیلی
خبرنگار
تنشهای تجاری بین واشنگتن و پکن، بیش از همه دامان هوآوی، این غول فناوری چین را گرفت و هر روز دردسری تازه سر راهش سبز شد. از اتهام جاسوسی گرفته تا تحریم توسط گوگل و ممنوعیت فروش تجهیزات5G این کمپانی و...هریک مانعی بزرگ برای هوآوی به شمار میروند اما سرانجام با رأی سازمان GSMA، مبنی بر تأیید امنیت سایبری تجهیزات شبکه 5G هوآوی، عملاً همه ادعاهای ترامپ مردود اعلام شد و این، آغاز عصری بزرگ برای هوآوی به شمار میرود. ZTE نیز یکی دیگر از برندهای چینی است که از آزمایشهای این سازمان سربلند بیرون آمده است.
یک گواهینامه پرافتخار
هوآوی، این برند چینی که دونالد ترامپ در جنگ تجاری اش با چین موانع زیادی برای فعالیتهایش هم در امریکا و هم در سایر نقاط جهان ایجاد کرده در تازهترین ارزیابی امنیتی به دستاورد تازهای دست یافت؛ هرچند که ترامپ به بهانه نبود امنیت سایبری و احتمال سرقت اطلاعات و دیتای کاربران جهان، بازی سیاسی پیچیدهای را با محوریت هوآوی آغاز کرده بود اما این برند از تمام آزمایشهای سازمان GSMA سربلند بیرون آمد و همه ارزیابیها را با موفقیت به پایان رساند. گفتنی است سازمان GSMA، مؤسسهای است که صدها شرکت فناوریمحور و اپراتورهای ارتباطی ازجمله شرکتهای امریکایی و Verizon، شرکت آسیایی چاینا موبایل (China Mobile) و شرکتهای اروپایی همچون تلفونیکا و ودافون و.. را از سرتاسر دنیا گردهم میآورد و با در نظر گرفتن پارامترهایی مشخص و ارزیابی آنها، بیخطر بودن و امنیت سایبری محصولات مخابراتی را تأیید یا رد میکند.
به هرحال بزرگترین فروشنده تجهیزات مخابراتی و شبکه موبایل جهان از آزمایشهای GSMA نمره قبولی گرفت و تأییدیه امنیت زیرساختها وتجهیزات شبکه NESAS را ازآن خود کرد. با دریافت این گواهینامه معتبر، عملاً کمپانیهای بزرگ چینی هوآوی و ZTE به فروشندگان اروپایی همچون اریکسون و نوکیا پیوستند. «الکس سینکلر» یکی از مسئولان ارشد مؤسسه GSMA دراین باره گفت: مؤسسه GSMA ازاین پس حمایت بیشتری از کمپانیهای اریکسون، هوآوی، نوکیا و ZTE خواهد داشت و به آنها کمک میکند. ما به این کمپانیها برای عبور از این مرحله سخت تبریک میگوییم. براساس نتایج و شواهد استخراج شده از آزمایشها، بررسیکنندگان ما به این نتیجه رسیدهاند که محصولات هوآوی با نیازمندیهای سیستم NESAS سازگاری دارند. نتیجه این بررسی، نشان میدهد هرچند دونالد ترامپ به بهانه جاسوسی و ناامن بودن شبکه 5G و نرمافزارها و سخت افزارهای هوآوی، موانع زیادی بر سر راه فعالیت این غول چینی دنیای فناوری ایجاد کرده اما واقعیت روی دیگر سکه را نشان میدهد. هوآوی از امنیت کامل برخوردار است و نه جاسوسی از کاربران را در دستور کار خود دارد و نه براحتی هک میشود تا اطلاعات کاربران افشا شود.
وی ادامه داد: با دریافت این گواهینامه، این فروشندگان تجهیزات شبکه موبایل عملاً به NESAS متعهد میشوند و به اپراتورهای تلفن همراه و سایر سهامداران و ذینفعان کمک میکنند تا در مورد توسعه محصول مطمئن و امن، تصمیماتی آگاهانه بگیرند. ما مشتاقانه در انتظار مشارکت سایر افراد در این طرح هستیم تا با ترویج فرهنگ امنیت از طریق طراحی در صنعت فناوری، تعهد خود را در زمینه انجام اقدامات امنیتی خوب اثبات کنند. گفتنی است NESAS هم یک مکانیسم ارزیابی امنیت سایبری استاندارد است که توسط GSMA و تعداد زیادی از اپراتورهای جهانی، فروشندگان و شرکای صنعت و رگولاتورها تعریف میشود. «دوین دوان» رئیس بخش امنیت سایبری هوآوی نیز در این باره گفت: در عصراینترنت نسل پنجم، NESAS یک ارزیابی امنیت سایبری مؤثر و استاندارد را ارائه میدهد که به صنعت ارتباطات اجازه میدهد تا از امنیت اطمینان حاصل کند. وی ادامه داد: این ارزیابی درواقع منبع خوبی برای سهامداران ازجمله اپراتورها، فروشندگان تجهیزات شبکه، تأمین کنندگان سرویسهای اپلیکیشنها محسوب میشود هرچند هوآوی پیش از این نیز ارزیابیها و آزمایش های مربوط به تکنولوژی 5Gگروه IMT-2020 در چین را نیز با موفقیت ازسر گذرانده بود.
امریکا مستأصل در برابر چین
جدا از جنگ تجاری پکن و واشنگتن، برخی رفتار ترامپ را ناشی از عقب ماندن امریکا در برخی حوزهها در مقابل چین میدانند. بهعنوان مثال «دیلیپ هیرو»، روزنامه نگار و مفسر بیزینس اینسایدر با اشاره به موفقیت اخیر هوآوی نوشته است ترامپ باید بپذیرد که امریکا در دو جبهه اقتصاد و تکنولوژی از چین عقب افتاده است و دلیل بخشی از لجبازیها و تنش آفرینیهایش نیز همین موضوع است. وی در گزارش خود آورده است: در ماه مه 2015 دولت چین از برنامه ده ساله Made in China 2025 رونمایی کرد تا در 10 صنعت «های تک» ازجمله خودروهای الکتریکی، نسل آینده فناوری اطلاعات و ارتباطات، روباتهای پیشرفته و هوش مصنوعی رشدی سریع داشته باشد. از دیگر بخشهای مورد توجه در این برنامه میتوان به مهندسی فضایی، تکنولوژی کشاورزی و نیز بیوداروها اشاره کرد.
نیمه رساناها (Semiconductors) هم برای تولید محصولات الکترونیک بسیار حیاتی هستند و در سال 2014 دولت چین برای توسعه و یکپارچهسازی این صنعت نیز هدفگذاری کرده بود که تا سال 2030 به یکی از کشورهای پیشرودر این زمینه تبدیل شود. در سال 2018 صنعت ساخت تراشه هم در این کشور مورد توجه قرار گرفت و در سال 2019 انجمن صنایع نیمه رساناهای امریکا اعلام کرد با اینکه امریکا امروزه با در اختیار داشتن نیمی از سهم بازار جهان صدرنشین است اما چین بهدلیل سرمایه گذاریهای گسترده در تحقیقات علمی و تجاری، تهدیدی اصلی برای این کشور به شمار میرود.
در گزارش وی آمده است: تحقیق دانشگاه هاروارد در فاصله سالهای 2000 تا 2016 نشان میدهد سهم چین از انتشار تحقیقات مهندسی و علمی 4 برابر امریکا بوده است. بزرگان تکنولوژی امریکا کمپانیهایی همچون گوگل، اپل، آمازون و مایکروسافت هستند و البته در چین هم غولهای فناوری همچون علی بابا، تنسنت، شیائومی و بایدو را میبینیم که توسط شهروندان و بهصورت خصوصی و آن هم سالها پس از غولهای سیلیکون ولی تأسیس شدهاند اما حالا به بیشترین موفقیتها دست یافتهاند و در مواردی هم از غولهای تکنولوژی امریکایی عبور کردهاند.حالا دیگر بزرگترین برنده چینی در زمینه وسایل الکترونیکی و ارتباطی مصرفی، هوآوی است که نخستین کمپانی چندملیتی این کشور نیز به شمار میرود که به یک نقطه حیاتی در جنگ سرد امریکا و چین تبدیل شده است. هوآوی در زبان چینی به معنای دستاورد باشکوه است و در زمینه تولید تلفنهای هوشمند و تجهیزات مخابراتی فعالیت دارد. این کمپانی که در سال 1987 تأسیس شده است اکنون دارای 194هزار نیروی کار در 170کشور جهان است و در سال 2019 گردش مالی اش از 122.5میلیارد دلار گذشت. در سال 2012 رقیب 136ساله سوئدی خود، اریکسون را پشت سر گذاشت تا با 28درصد سهم بازار جهانی، به بزرگترین تأمین کننده تجهیزات ارتباطی و مخابراتی تبدیل شود. در سال 2019 نیز از اپل پیشی گرفت و به دومین کمپانی تولیدکننده تلفن همراه تبدیل شد و بعد از سامسونگ قرارگرفت. وی همچنین در گزارش خود آورده است: تیم تحقیقاتی گوگل سالانه 15تا 20میلیارد دلار در تحقیق و توسعه سرمایهگذاری میکنند و درنهایت هوآوی در میان 5کمپانی برتر فعال در زمینه گوشیهای نسل پنجم(5G) قرار گرفت و در سال 2019 با فروش 6.9میلیون دستگاه تلفن همراه 5G، 36.9 درصد بازار را ازآن خود کرد و به موفقترین شرکت در زمینه تکنولوژی 5G و تجهیزات آن تبدیل شد که همین موضوع زنگ خطری برای ترامپ بود و فشارها علیه این کمپانی را شدت بخشید. درنهایت نیز پمپئو، هوآوی را بازوی نظارتی حزب کمونیست چین دانست و یادآور شد با کمک تجهیزات 5G خود از کاربران امریکایی و سایر نقاط جهان جاسوسی میکند. در ماه مه 2018 شرکتهای امریکایی از تأمین نرم افزار و قطعات از هوآوی محروم شدند بعد از آن نوبت به میکروتراشهها رسید و هوآوی از خرید هرگونه تراشه از کمپانیهای امریکایی یا استفاده از نرم افزارهای امریکایی محروم شد. کاخ سفید همچنین کمپین جهانی علیه استفاده از تجهیزات سیستمهای 5G این کمپانی در کشورهای متحد خود به راه انداخت و البته موفقیتهایی نیز کسب کرد و برخی کشورها از جمله بریتانیا را با خود همراه کرد. افزایش تعرفه محصولات و کالاهای چینی و ممنوعیت فعالیت تیک تاک در امریکا بخشی دیگر از دشمنیهای ترامپ با چین را نشان میدهد.
هشدار وزیر ارتباطات نسبت به کلاهبرداری با نام «شبکه شاد»
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حاشیه جلسه هیأت دولت در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره اپلیکیشن شاد گفت: سیم کارتی تحت عنوان سیم کارت شاد وجود ندارد و تماس برای فروش یا پشتیبانی این سیم کارت صرفاً کلاهبرداری است.
به گزارش ایرنا، محمدجواد آذری جهرمی افزود: از آنجایی که هدف ما این است که دانشآموز یا دانشجویی برای هزینههای شبکه از تحصیل جا نماند، پس شبکه شاد بهصورت رایگان در اختیار دانشآموزان و معلمان قرار گرفت. جهرمی با تأکید بر این که سیم کارتی تحت عنوان سیم کارت شاد وجود ندارد، خاطرنشان کرد: مردم به کلاهبرداریهای این حوزه توجه نکنند، تماسهایی که از سرشماره ۹۰۹ برای سیم کارت شاد گرفته میشود صرفاً کلاهبرداری است و نباید به آن توجه کرد؛ به خانوادهها توصیه میکنم به تماسهایی که درباره فروش سیم کارت شاد است پاسخ ندهند. وی افزود: اپراتور اول تا چند روز آینده یک مرکز تماس برای برنامه شاد راهاندازی خواهد کرد.
وزیر ارتباطات با اشاره به این که سیم کارتهای مخصوص کودک توسط اپراتورهای اول و دوم ارائه میشود و سیم کارت «شاد» وجود ندارد، گفت: سیم کارت کودک یک لیست سفید دارد که تمام سایتها روی آن باز نیستند و صرفاً سایتهای مناسب روی آن باز میشوند؛ از سال ۹۶ این امکان فراهم بوده و اکنون به علت آموزش مجازی، استقبال از آن بیشتر شده است که همین مسأله، نیاز به ارتقای سیستمهای زیرساخت آن را چند برابر کرده است. وزیر ارتباطات تصریح کرد: اکنون بسته اینترنت هدیه برای ۷۰۰ هزار معلم در نظر گرفته شده است و برای بسته رایگان استادان و دانشجویان نیز هفته بعد با وزیر علوم جلسه داریم تا بستههای آموزشی را برای دانشجویان نیز در نظر بگیریم. جهرمی اضافه کرد: تا سهشنبه هفته آینده سایت ثبتنام برای دریافت بسته اینترنت آموزشی راهاندازی خواهد شد تا بعد از ثبتنام بتوانند بستهها را دریافت کنند.
وی ادامه داد: از ابتدای فروردین امسال سه هزار و 500 روستا به شبکه ملی اطلاعات متصل شدند و این امکان فراهم شده که مردم مناطق روستایی نیز بتوانند از ظرفیت فضای مجازی استفاده کنند. وزیر ارتباطات در پاسخ به سؤالی درباره ممنوعیت استفاده از پیام رسانهای خارجی برای آموزش مجازی نیز گفت: ممنوعیت استفاده از این پیامرسانها از سوی مرکز ملی فضای مجازی به شکل رسمی اعلام شده است، اما بالاخره بهصورت غیررسمی در برخی مدارس استفاده میشود که هزینه استفاده از این بستر را باید خودشان متقبل شوند. وی درباره شبکه ملی اطلاعات نیز گفت: طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات یک بار در سال ۹۱ در دولت نهم از طریق وزارت ارتباطات وقت به دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی ارسال میشود، بعد از آن یک بار در دولت یازدهم و دو مرتبه در دولت دوازدهم ارسال شده است. جهرمی گفت: بین وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی همیشه درباره سند معماری بحث و اختلاف نظر جدی وجود داشته است اما در این دوره و با هماهنگی خوبی که با مرکز ملی فضای مجازی داشتیم توانستیم به یک محور مشترک برسیم. اکنون ابعاد و محورها و شاخصهای شبکه ملی اطلاعات مشخص شده است. وزیر ارتباطات اشاره کرد: در کشور وقتی یک قتل هم رخ میدهد میگویند بهدلیل سامان نگرفتن شبکه ملی اطلاعات است چون این قتل به واسطه استفاده از یک پیام رسان رخ داده است. پیام رسان داخلی هم باشد این قتل رخ میدهد؛ راه حل تمام مشکلات فضای مجازی صرفاً شبکه ملی اطلاعات نیست. شبکه ملی اطلاعات، زیرساخت فضای مجازی است، برخی از انتظارات خیلی فراتر از تکالیفی است که برای شبکه ملی اطلاعات تعریف شده است. جهرمی ادامه داد: دستوری که رهبر معظم انقلاب سال گذشته در این باره دادند، فرمودند ظرف دو هفته برنامه را ارائه بدهیم اما تدوین برنامه بیش از سه هفته زمان برد و سند را نهایی و ارائه کردیم؛نزدیک به سه ماه مرکز ملی آن را بررسی کرد و طی سه ماه درشورای عالی فضای مجازی بحث شد و سرانجام سند معماری نهایی در جلسه شورای عالی به تصویب رسیده است.