رئیس کل بانک مرکزی آمارهای مقدماتی رشد اقتصادی بهار امسال را اعلام کرد
کشاورزی و صنعت؛ دو پیشران اقتصاد
سیاوش رضایی
خبرنگار
13 روز پس از انتشار گزارش نرخ رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی فصل بهار امسال توسط مرکز آمار ایران، روز گذشته رئیس کل بانک مرکزی دریک پست اینستاگرامی آمار اولیه نرخ رشد محاسبه شده توسط این بانک را منتشرکرد تا همچون زمستان گذشته گزارش کامل آن بر روی تارنمای بانک مرکزی قرار گیرد.
درنگاه نخست، اختلاف بالای میان آمار اعلام شده توسط این نهاد آماری یعنی مرکز آمار ایران و بانک مرکزی به چشم میخورد که همانند فصول و سالهای گذشته همچنان پابرجاست.
همانند آمار اعلام شده فصل آخر و کل سال 98 نتایج این دو گزارش تصویر متفاوتی از اقتصاد ارائه میدهد. براساس اعلام عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، نرخ رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت به ترتیب در بهار امسال منفی 2.8 و منفی 6 دهم درصد محاسبه شده است. این درحالی است که در گزارش 13 روز قبل مرکز آمار ایران نرخ رشد اقتصاد بدون نفت منفی 1.7 درصد اعلام شده که 1.1 واحد درصد از عدد اعلامی بانک مرکزی پایینتر است. همچنین نرخ رشد با نفت نیز که توسط بانک مرکزی منفی 2.8 درصد اعلام شده در گزارش مرکز آمار ایران منفی 3.5 درصد است که 7 دهم درصد بالاتر از بانک مرکزی است.
درگروههای اصلی نیز شاهد این اختلاف آمار هستیم به طوری که نرخ رشد گروه کشاورزی که پیش از این توسط مرکز آمار ایران یک دهم درصد اعلام شده بود در آمار اولیه رئیس کل بانک مرکزی مثبت 3.8 درصد بیان شده است که اختلاف 3.7 واحد درصدی با یکدیگر دارد. نرخ رشد گروه صنایع و معادن نیز در گزارش اولیه رئیس کل بانک مرکزی مثبت 2.5 درصد اعلام شده درحالی که مرکز آمار ایران این عدد را منفی 4.4 درصد اعلام کرده که دارای تفاوت 6.9 درصدی است. بخش خدمات نیز از نگاه این نهاد آماری 1.9 واحد درصد اختلاف دارد. طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی نرخ رشد این گروه در بهار امسال منفی 1.6 درصد بوده درحالی که مرکز آمار ایران این نرخ را منفی 3.5 درصد اعلام کرده است.
براساس اعلام مسئولان این دو نهاد عمده دلیل اختلاف آماری این دو نهاد در روشهای آمارگیری نهفته است چرا که دیتای اصلی و مبنای کار هر دو نهاد یکسان است. به طور عمده بانک مرکزی از آمارهای ثبتی دستگاهها بهره میبرد درحالی که مرکز آمار ایران علاوه برآمارهای ثبتی از طرحهای آمارگیری نیز استفاده میکند.
حال جدای از اختلافی که در آمار نرخ رشد اقتصادی میان دو نهاد وجود دارد، در صورتی که در تحلیل به آمارهای بانک مرکزی تکیه کنیم، آمار اولیه اعلام شده از سوی رئیس کل بانک مرکزی سیگنالهای بسیاری به اقتصاد ارسال میکند.
در شاخص نرخ رشد اقتصادی با نفت، که طبق اعلام همتی درفصل بهار امسال به منفی 2.8 درصد رسیده است، گویای بهبود شرایط نسبت به فصل قبل یعنی زمستان 98 هستیم. براساس گزارش بانک مرکزی نرخ رشد اقتصادی با نفت در بهار سال گذشته منفی 11درصد بوده که با روند صعودی این نرخ در سومین فصل سال گذشته به مثبت 1.7درصد رسیده، اما در آخرین فصل سال قبل این نرخ دوباره به منفی 6.4درصد رسیده است. اما با یک بهبود قابل توجه آمار اعلامی رئیس کل بانک مرکزی نشان میدهد که نرخ منفی 6.4 درصدی زمستان 98 به منفی 2.8 درصد در بهار امسال بهبود یافته است.
اما برخلاف این شاخص، نرخ رشد اقتصادی بدون نفت نسبت به فصول گذشته تنزل کرده است. درحالی که این نرخ برای بهار امسال از سوی رئیس کل بانک مرکزی منفی 6 دهم درصد اعلام شده است، در بهار سال گذشته با نرخ رشد 4 دهم درصدی و در زمستان سال قبل با نرخ رشد یک دهم درصدی این گروه مواجه بودیم. عمده دلیل افت نرخ رشد این بخش که درحدود نیمی از تولید ناخالص داخلی را دربرمی گیرد، شیوع کروناست که با تعطیلی و افت فروش واحدهای خدماتی ارزش افزوده این بخش از اقتصاد را تحدید کرد.
درهمین راستا رئیس کل بانک مرکزی در یادداشت خود با بیان اینکه اقتصاد در مسیر بازگشت به تعادل بعد از شوک کرونا است، اظهار کرد: در مقایسه با کشورهایی که مواجه با هیچ تحریمی نبودند و اقتصادشان صرفاً با ویروس کرونا درگیر بوده، عملکرد رشد اقتصادی کشور امیدوارکننده است.
همتی یادآور شد: تنها بخش منفی غیر نفت، بخش خدمات بوده است که به دلیل محدودیتهای بهداشتی ناشی از کرونا کاملاً قابل پیش بینی بود. لذا بازیابی رشد در بخش غیر نفتی همراستا با ارقام رشد تیر و مردادماه شرکتهای صنعتی دور از دسترس نیست.
رئیس کل بانک مرکزی در پایان تأکید کرد: منفی بودن رشد نفتی در مقایسه با بهار ۹۸، هم به دلیل فشار تحریمها و هم به دلیل کاهش تقاضای جهانی ناشی از کرونا، طبیعی است؛ امید این است که این بخش نیز با روند اخیر صادرات نفت به مسیر رشد خود بازگردد.
بررسی فصلی نرخ رشد گروههای اصلی
علاوه بر شاخصهای اصلی نرخ رشد اقتصادی، بررسی گروه کشاورزی نشان دهنده محدود شدن نرخ رشد اقتصادی این بخش است. در بهار سال گذشته نرخ رشد این گروه 8.5 درصد بوده که در دومین فصل به 9.8 درصد و در سومین فصل به 7.2 درصد رسیده است. اما در آخرین فصل سال قبل نرخ رشد کشاورزی به 7.8 درصد افزایش یافته و درمجموع نرخ رشد کشاورزی در سال 98 را به 8.8 درصد رسانده است. این در حالی است که بررسی نرخ رشد این گروه براساس فصل نشان دهنده محدود شدن نرخ رشد این گروه است.
در گروه صنایع و معادن اما وضعیت به گونه دیگری است به طوری که میتوان گفت این گروه به دلیل چهار فصل پیاپی با نرخ رشد مثبت از رکود خارج شده است. طبق اعلام بانک مرکزی نرخ رشد این گروه در بهار سال گذشته منفی یک دهم درصد بوده که از فصل دوم این سال نرخ رشد صنایع و معادن وارد فاز مثبت شده است به طوری که در دومین فصل سال قبل به رشد 4دهم درصدی رسیده و در فصل سوم با اختلاف بالایی به رشد 7.1 درصدی دست یافته است. البته در آخرین فصل سال قبل رشد این گروه به 2.2 درصد رسیده است. اما طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی نرخ رشد این گروه در بهار امسال نسبت به بهار سال قبل به 2.5 درصد رسیده که نشان دهنده تداوم رشد و بهبود این بخش از اقتصاد کشور است.
بررسی نرخ رشد اقتصادی گروه خدمات از بهار سال گذشته تا بهار امسال نیز نشان میدهد که در اولین فصل سال گذشته نرخ رشد این گروه منفی 3 دهم درصد بوده است که در فصل بعدی این سال به منفی 1.7 درصد نزول میکند. اما در سومین فصل سال قبل یعنی پاییز این گروه به رشد 2 درصدی دست مییابد که یک بار دیگر در زمستان سال گذشته نرخ رشد گروه خدمات به منفی نیم درصد کاهش یافته است. بدین ترتیب درمجموع نرخ رشد گروه خدمات درکل سال 98 به منفی 2 دهم درصد میرسد. حال در بهار امسال نرخ رشد این گروه توسط بانک مرکزی منفی 1.6 واحد درصد محاسبه شده که نشان دهنده افت نرخ رشد و سهم آن درتولید ناخالص داخلی کشور است.
درمجموع با تکیه برآمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی میتوان گفت با وجودی که هر دو شاخص اصلی تولیدناخالص داخلی یعنی نرخ رشد با نفت و بدون نفت در بهار امسال منفی است، اما با تداوم رشد مثبت گروه کشاورزی و صنایع و معادن به تدریج میتوانیم شاهد بهبود این شاخص در فصول آینده باشیم. همچنین با کاهش دامنه آثار کرونا براقتصاد ایران به خصوص گروه خدمات میتوان امیدوار بود که شاهد عملکرد بهتری در ادامه سال جاری باشیم.
ممنوعیت افزایش قیمت بیش از ۱۰ درصد کالاها
رئیس اتاق اصناف تهران گفت: پیشنهاد شد، هرگونه افزایش قیمت بیش از ۱۰درصد با مجوز سازمان حمایت و ستادتنظیم بازار انجام شود.
قاسم نوده فراهانی رئیس اتاق اصناف تهران در خصوص این موضوع که چرا افزایش قیمت قبل از دریافت مجوز به یک رویه تبدیل شده است و برخی از تولیدکنندگان از این طریق قصد تحت فشار قرار دادن دستگاههای مربوطه را دارند، اظهار داشت: اینکه این موضوع به یک رویه تبدیل شود اصلاً درست نبوده و نباید رخ دهد زیرا غیر قانونی است. وی ادامه داد: در راستای جلوگیری از افزایش قیمت قبل از دریافت مجوز از مراجع مربوطه از جمله سازمان حمایت از مصرف کننده و تولیدکننده و ستاد تنظیم بازار ، پیشنهاد شد که هر گونه افزایش قیمت بیش از 10 درصد باید ابتدا توسط سازمان حمایت و سپس ستاد تنظیم بازار به تصویب برسد و بعد اعمال شود./تسنیم
کاهش ۶۰۰ هزار تومانی اقساط وام ودیعه مستأجران
بر اساس مصوبه اخیر ستاد ملی مبارزه با ویروس کرونا، زمان بازپرداخت وام ۵۰میلیون تومانی ودیعه مسکن به ۵ سال افزایش یافته که به تبع آن میزان اقساط ماهانه این وام ۶۰۰ هزار تومان کاهش مییابد.
بر اساس مصوبه جدید ستاد ملی مبارزه با ویروس کرونا وام ودیعه مسکن با نرخ سود 12 درصد و تقسیط 36ماهه (برای حداکثر تسهیلات تا 30 میلیون تومان) و برای تسهیلات بیش از30 میلیون تومان با تقسیط 60ماهه است که البته در صورت تمایل متقاضی مدت بازپرداخت تسهیلات میتواند کاهش یابد. پیش از این و بر اساس مصوبه قبلی ستاد مذکور بازپرداخت وام ودیعه مسکن برای وامهای 15، 30 و 50 میلیون تومانی 36 ماهه بود. به عبارت دیگر برای وام 30 میلیون تومانی مبلغ اقساط ماهانه مستأجران ساکن در کلانشهرها 996 هزار و 429 تومان است. کل بازپرداخت این وام حدود 36 میلیون در 36 ماه خواهد بود. همچنین میزان اقساط ماهانه وام 15 میلیون تومانی در بازپرداخت 36ماهه، 498 هزار و 200 تومان است. کل بازپرداخت این وام 17 میلیون و 935 هزار تومان در ماه آخر خواهد بود./ تسنیم
طلا در مدار افزایش
بهای جهانی طلا که در دو هفته گذشته، روند کاهشی بهخود گرفته بود، از روز گذشته با افزایش قیمت روبهرو شده است.
در پی کاهش ارزش جهانی شاخص دلار، بهای فلز زرد از روز سهشنبه شاهد افزایش بود و با چهار دهم درصد رشد به سطح یک هزار و ۹۶۳ دلار و ۲۲ سنت رسید. همچنین بهای طلا در بازارهای امریکا با ۵ دهم درصد افزایش به یک هزار و ۹۷۳ دلار صعود کرد. در دو هفته گذشته بهای طلا به سبب تقویت ارزش دلار در بازارهای جهانی رو به کاهش گذاشته بود. از دیگر سو به باور کارشناسان اقتصادی، باوجود افزایش شمار مبتلایان و قربانیان بیماری مرگبار کرونا، سرمایه گذاران ترجیح میدهند همچنان به بازار جهانی طلا بهعنوان سرمایهای قابل اطمینان نگاه کنند و نقش فعالانهتری را در این بازار داشته باشند. کارشناسان همچنین میگویند نرخ پایین بهره و امکان اتخاذ تدابیری جدید مانند سیاست انبساطی بلندمدت از سوی بانک مرکزی امریکا ممکن است سبب کاهش بیشتر ارزش شاخص دلار شود که این مسأله، مسیر را برای افزایش بیشتر بهای جهانی طلا هموارتر میسازد.گزارشها نشان میدهد، بهای جهانی طلا از آغاز سالجاری میلادی تاکنون به سبب اتخاذ سیاستهای محرک مالی بانکهای مرکزی جهان بیش از ۲۸ درصد رشد داشته است.