نشنال پست (کانادا):
کانادا بعد از شش ماه بسیار سخت کرونایی، اکنون باید در وضعیت هشدار ویژه قرار گیرد. زیرا با بازگشایی مدارس، کودکان و خانوادههای آنان در معرض کووید 19 خواهند بود. اما در این بین به نظر نمیرسد دولت استراتژی خاصی برای پرهیز از موج جدید ابتلا به کرونا داشته باشد.
هشت صبح (افغانستان):
در نوزدهمین سالگرد 11 سپتامبر، تحقیقات درباره روند ظهور تروریسم در منطقه نشان میدهد، اغلب گروههای تندرو که امروز در منطقه و از جمله افغانستان فعال هستند، ریشه در القاعده دارند و حضور دو دههای امریکا در افغانستان نیز نتوانسته مانع فعالیت آنها شود و افغانستان همچنان ناامن است.
فیگارو (فرانسه):
در روزگاری نه چندان دور انسان کنار درختانش براحتی زندگی می کرد. اما اکنون ریتم فصلها دیگر شادیآور نیست. شهردارانی در شهرها روی کار هستند که خود را محیطبان مینامند اما عملاً در میان بحرانهای مختلف اقتصادی و اجتماعی، در پوچ گرایی معاصر، محیط زیست فراموش شده است.
خیانت دوباره به فلسطین
بحرین روابط خود با رژیم صهیونیستی را عادی کرد
زهره صفاری/ «امروز لحظه شگفتانگیز دیگری در تاریخ رقم خورد! دو دوست بزرگ ما؛ اسرائیل و بحرین به توافق رسیدند تا در فاصله 30 روز دومین کشور عربی نیز با اسرائیل صلح کند!» «دونالد ترامپ» روز جمعه پس از مذاکره تلفنی با «ملک حمد بن عیسی آل خلیفه» (امیر بحرین) و «بنیامین نتانیاهو» (نخست وزیر رژیم صهیونیستی) بلافاصله در صفحه توئیترش از عادیسازی روابط میان بحرین و اسرائیل به عنوان دستاوردی بزرگ خبر داد تا کابوس یک ماه قبل خیانت به فلسطین را با تکرار سناریوی امارات بار دیگر زنده کند.
به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، مقدمات این توافق کمتر از یک هفته پس از صلح امارات در سفر وزیر خارجه امریکا و «جارد کوشنر» داماد و مشاور ترامپ به بحرین مهیا شده بود و «ترامپ» در جمع خبرنگاران گفت: «به واقع امروز یک روز تاریخی است و مطمئنم کشورهای دیگر نیز این راه را ادامه خواهند داد. شاید در حال حاضر غیرقابل تصور باشد اما بزودی رخ میدهد.»
براساس بیانیه مشترک امریکا، اسرائیل و بحرین این توافق عادیسازی تمامی مفاد توافق امارات را دنبال میکند و قرار است روز سهشنبه همزمان با امضای توافق صلح امارات و اسرائیل با حضور «نتانیاهو» و وزرای خارجه امارات و بحرین با میانجیگری امریکا در کاخ سفید به امضا برسد. نخست وزیر رژیم صهیونیستی که با اعتراضات وسیع داخلی در اسرائیل روبهرو است، این دستاورد را برگ برندهای در کارنامه کاریاش میداند و به همین دلیل با استقبال از این توافق از «ترامپ» تشکر کرد: «26 سال طول کشید تا دومین توافق صلح با کشوری عربی به امضا برسد اما در فاصله حدود یک ماه سومین و چهارمین توافق انجام شد. روالی که همچنان تداوم دارد.»
در حالی که «جارد کوشنر»، طراح اصلی روابط اسرائیل و اعراب و معامله قرن ترامپ از نسخه جدید خاورمیانه خبر میدهد، توافق عادیسازی امارات و بحرین را عامل تنشزدای جهان اسلام و تحقق منافع ملی کشورها فارغ از موضوع فلسطین میداند اما بحرین نیز مانند امارات با دنبال کردن این سیاست در ظاهر بر صلح عادلانه و منطقی در خاورمیانه بر پایه تشکیل دو ملت تأکید دارد. کوشنر همچنین خبر داده، بحرین و اسرائیل بزودی سفارتخانههای خود را افتتاح خواهند کرد. این در حالی است که امارت و اسرائیل نیز قرار است سهشنبه آینده 22 سپتامبر (اول مهرماه) به طور رسمی توافق عادیسازی روابط امضا کنند. تاکنون 4 کشور عربی دست به عادیسازی روابط با اسرائیل زدهاند. این 4 کشور مصر، اردن، امارات و بحرین هستند. اما با فشارهای امریکا و عربستان احتمال میرود، بر تعداد این کشورها افزوده شود.
شوک فلسطین و مخالفت بحرینیها
توافق عادیسازی بحرین با توجه به کارشکنیهای اخیر این کشور در مسیر اقدامات فلسطین در اتحادیه عرب برای فلسطینی ها دور از ذهن نبود آنها در اولین اقدام سفیر خود را برای رایزنی از بحرین فراخواندند و در بیانیه ای خواستار بازنگری در این توافق شدند. در حالی که تشکیلات خودگردان نیز این توافق را خنجر خیانت دیگری بر پیکر فلسطین خواند، «حازم قاسم» سخنگوی جنبش حماس تصمیم بحرین را ضربه ای مهلکت بر منافع فلسطین عنوان کرد.
آنچه شرایط را اندکی برای کشور کوچک بحرین دشوار خواهد کرد مخالفت احزاب اپوزیسیون و فعالان مدنی در داخل این کشور است. حزب «الوفاق» بزرگترین حزب شیعیان بحرین با دارابودن 18 کرسی در پارلمان با وجود چراغ سبز مجلس این کشور به این توافق، یکی از مخالفان بزرگ دولت در این راه است: «تصمیم بحرین برای عادیسازی روابط با دشمن صهیونیستی از دو بعد نامشروع است. اول اینکه دولت بحرین مشروعیت لازم برای این کار را ندارد و دوم نیز ماهیت نامشروع صهیونیسم است.»
همزمان گروهی از فعالان مدنی بحرین نیز با به راه انداختن هشتگهای «بحرین علیه عادیسازی» و «عادیسازی خیانت است» در فضای مجازی مخالفت خود را با این شرایط اعلام کردند. اپوزیسیونهای بحرینی یک ماه قبل نیز علیه اقدام امارات تظاهرات و با حمایت از فلسطین اقدام برخی کشورهای عربی را محکوم کردند. این شرایط با توجه به تحرکات سیاسی داخلی بحرین میتواند برای سران این کشور بحران ساز شود. کارشناسان همچنین بر این باورند تصمیم دولت بحرین اقبال زیادی در میان مردم این کشور نیز نداشته باشد. گروههای فلسطینی نیز از این همراهی قدردانی کردند. به طوری که «حنان عشراوی» از مقامات ارشد جنبش آزادی بخش فلسطین در توییتی مراتب قدردانی فلسطینیها را به مردم بحرین اعلام کرد.
سکوت معنادار عربستان
با وجودی که هنوز عربستان سعودی به این توافق واکنشی نداشته و با سکوت در برابر دعوت امریکا برای حضور در جشن عادیسازی روابط دو کشور عربی موضعش را پنهان کرده اما کارشناسان بر این باورند بحرین و امارات هرگز بدون حمایت قدرتهای منطقه ای توان عادیسازی روابط با اسرائیل را نداشتند. «خلیل جهشان»، مدیر اجرایی مطالعات عرب در واشنگتن به «الجزیره» گفت: «بدون شک توافق بحرین تصمیم عربستان بوده است. از آنجا که سعودیها به دلیل ملاحظات داخلی نمی توانند درخواست امریکا را بپذیرند آنها بحرین را پیشکش کردهاند. اما در این شرایط فلسطینیها نگران هموار شدن مسیر برای دیگر کشورهای عرب هستند.» به نوشته «نیویورک تایمز» این شرایط حتی میتواند زمینهساز توافق آشکار عربستان با اسرائیل باشد.
عادیسازی با اسرائیل هدیه به ترامپ و نتانیاهو
عبدالله دقاق
نماینده شیعیان بحرین در ایران
رژیم آل خلیفه زیر فشار امریکا و بویژه جارد کوشنر، مشاور مخصوص رئیس جمهوری امریکا و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور وارد عادی سازی روابط با اسرائیل شد. اقدامی که ملت بحرین آن را محکوم میکند و توافقنامه حاصل از آن را نمی پذیرد. شاید دولت آل خلیفه به این توافق رسیده باشد، اما ملت بحرین هرگز عادی سازی با اسرائیل را نمی پذیرد و نخواهد پذیرفت.
نباید از یاد برد که پشت پرده این توافق و همچنین توافق امارات با اسرائیل، عربستان سعودی است که برخی کارها را نمیتواند به طور آشکار انجام دهد و بنابراین با پیش راندن کشورهای کوچک در صدد قبحزدایی از آن بر میآید تا بعد خود وارد عمل شود. یکی از این موارد ارتباط با اسرائیل است. از آنجا که تشکیل کشور فلسطین از آرمانهای چند دهه ای اعراب است، عربستان که خود را کلید دار مکه و مدینه میداند و ادعای رهبری جهان اسلام را دارد و علاوه بر آن نگران واکنش وهابیهای تندرو در داخل کشور خود است، نمیتواند به طور مستقیم وارد روابط با اسرائیل شود. بنابراین اول امارات و بحرین را وارد این بازی کرده است تا با قبحزدایی از عادیسازی روابط با اسرائیل بتواند خود وارد چنین روابطی با تلآویو شود.
عربستان با این اقدام قصد دارد، به دو نفر هدیه بدهد، اول ترامپ و بعد نتانیاهو. ترامپ در طول نزدیک به چهار سالی که در کاخ سفید بوده، هرگز هیچ سودی برای اعراب نداشته و اقدامی که در جهت منافع آنان باشد، انجام نداده است. اما در مقابل اعراب به یک استراتژی مشخص پایبند بودهاند. او در این استراتژی که میتوان آن را استراتژی هراس افکنی نامید، به این دسته از حاکمان عرب القا کرده است که اگر شخص او نباشد و اگر دست از حمایت آنان بکشد، آنها خیلی سریع کرسیهای خود در رأس حاکمیت کشورهایشان را از دست خواهند داد. بنابراین عربستان و متحدانش که نگران از موقعیت خود هستند، قصد دارند با چنین اقداماتی هم ترامپ را در جایگاه خود نگه دارند و هم رضایت او از خود را داشته باشند. بنابراین در شرایطی که ترامپ در آستانه انتخابات امریکا، گرفتار تبعات شیوع کرونا و اقتصاد ویران امریکا و موج بیکاری در این کشور است، عادی سازی روابط اعراب با اسرائیل میتواند باعث جلب آرای لابی صهیونیستی برای ترامپ شود. نتانیاهو نیز در شرایط مشابهی است. او نیز در عرصه سیاست داخلی با موج نارضایتیها بر سر پروندههای فساد خود رو به رو است و ایجاد روابط با اعراب میتواند باعث شود، بخشی از فشارهای داخلی علیه او کاهش یابد. ضمن اینکه جلب رضایت او معادل جلب رضایت جارد کوشنر و در پی آن دونالد ترامپ است. این دست از حاکمان عرب که خود را وامدار رئیس جمهوری امریکا میدانند و حیات خود را گره خورده به ریاست جمهوری او میدانند، برای ابقای خود، راهی جز حمایت از ترامپ و نتانیاهو ولو با پشت کردن به آرمانهای اعراب و فلسطین نمی بینند.
خاطرات 453 روز حضور در کاخ سفید
اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد
جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
نشست گروه هفت
عصر همان روز شینزو آبه نخستوزیر ژاپن در سر راه خود به کانادا برای شرکت در اجلاس سران گروه هفت کشور صنعتی جهان (جی 7) توقف کوتاهی در واشنگتن داشت تا یک بار دیگر از ترامپ بخواهد داشتههای خود را در مقابل کره شمالی مجانی از دست ندهد. او تأکید داشت که کره ایها «بسیار جان سخت هستند» و زندگی آنها به نظامشان (حکومت شان) بسته است. «سیاستمداران کره شمالی بسیار سرسخت و در عین حال موذی و حیله گر هستند... اگر آنها متوجه شوند که مذاکرات سنگاپور هم مثل مذاکرات قبلی است و در بر همان پاشنه میچرخد، به شیوههای قدیمی خود متوسل خواهند شد.» هر چند دو رهبر گفتوگوهای خوبی در مورد کره شمالی داشتند ولی مذاکراتشان در مورد مسائل تجاری زیاد درخشان نبود. ترامپ سخنان مفصلی در مورد کسری تجاری غیرمنصفانه و ناعادلانه حاکم بر روابط اقتصادی دو کشور بویژه پس از تعهد امریکا به دفاع از ژاپن مطرح کرد؛ «ما از شما دفاع کردیم با معاهده و بدون معاهده. ما از شما دفاع کردیم ولی عکس این اتفاق نیفتاد و شما از ما دفاع نکردید. ما مذاکره کنندگان بدی داشتیم، درست نمیگویم جان؟» ترامپ سؤال آخر خود را خطاب به من مطرح کرد. وی در ادامه گفت: «ما بدون معاهده هم از شما دفاع خواهیم کرد ولی این منصفانه نیست.»
با توقف نخستوزیر ژاپن در واشنگتن، تمرکز ما از دیدار ترامپ – کیم به حضور در اجلاس گروه 7 تغییر کرد. نتیجه حضور ترامپ در اجلاس سران هفت کشور صنعتی در کبک کانادا هموار کردن مسیر رسیدن به سنگاپور بود ولی در عوض خود این اجلاس را خراب کرد. اجلاس گروه 7 و گردهماییهای بینالمللی مشابه آن در مقطعی از تاریخ دلیل و زمینهای منطقی برای شکلگیری و ادامه حیات داشتند و همزمان کارهای خوبی هم انجام میدادند ولی اکنون از بسیاری جهات مثل «لیس زدن بستنی قیفی شده اند» (کنایه از سیستمی که به جز حفظ خود هیچ هدف دیگری ندارد). این سازمانها وجود دارند فقط به این دلیل که هستند.
ترامپ روز هشتم ژوئن با یک ساعت تأخیر کاخ سفید را با بالگرد «مارین وان» به سمت پایگاه هوایی اندروز در واشنگتن ترک کرد تا از آنجا با هواپیمای «ایر فورس وان» عازم کانادا شود. هواپیمای مخصوص رئیس جمهوری در پایگاه هوایی «باگوتویل» کانادا فرود آمد و ما با بالگرد عازم محل برگزاری اجلاس سران در «شارلووی» ایالت کبک شدیم، در حالی که همچنان حدود یک ساعت از برنامه عقب بودیم. منطقه بسیار زیبایی به نظر میرسید، جایی دور افتاده و بکر در ناکجا آباد. البته این زیبایی چندان به درد ما نمیخورد؛ چرا که طبق معمول ما فقط فضاهای داخلی هتلی را میدیدیم که همه سران هفت کشور و هیأتهای همراهشان در آنجا اقامت داشتند. ترامپ وارد محل اجلاس شد در حالی که مدام به دعوت مجدد از روسیه برای پیوستن به گروه هفت کشور صنعتی جهان فکر میکرد. روسیه در سال 2014 و پس از حمله به شبه جزیره کریمه و الحاق آن به خاک خود، از این تشکل اخراج شد. ترامپ در کانادا یک متحد هم برای حمایت از روسیه پیدا کرد و آن کسی نبود جز «جوزپه کونته» نخستوزیر جدید ایتالیا که فقط چند روز از انتصابش به این سمت میگذشت. کونته در کمتر از یک هفته پیش به این دلیل توانست به کرسی نخستوزیری برسد که ائتلافی از پوپولیستهای چپ و راست ایتالیا سیاست این کشور را به یکی از بیثباتترین دورههای خود در اروپا کشانده بودند. جلسات آغازین نشست گروه 7 به مشاجره درباره بحثهای تجاری و تعرفهای گذشت و ترامپ به دلیل سیاستهای خود در زمینه تعرفههای تجاری بیشتر هدف حمله دیگران بود تا اینکه او هم سخنان تهاجمی خود را آغاز کرد؛ «گروه 7 باید همه تعرفههای حمایتی را لغو کند، باید همه موانع غیرتعرفهای و یارانهها را از سر راه تجارت بردارد.» این سخنان ترامپ بویژه باد اروپاییها را خواباند، البته این کشورها هرگز قصد حذف تعرفهها و یارانهها را نداشتند. این مذاکرات واقعاً توطئههای شایع در زمینه گفتوگوهای تجاری بینالمللی را نشان داد و ثابت کرد که تجارت آزاد همیشه برای طرفهای دیگر خوب و مفید است اما برای بخشهای داخلی که دارای مزیتهای نسبی هستند، مضر است، بویژه برای کشاورزان در کشورهایی نظیر فرانسه و ژاپن، اگر نگوییم حتی در امریکا و کانادا.
آغاز مذاکرات بینالافغانی در دوحه
گروه جهان/ نخستین دور مذاکرات بینالافغانی با میانجیگریها پس از ماهها کشمکش میان طالبان و دولت افغانستان و با اتمام روند آزادی 400 زندانی خطرناک تکفیری یک روز پس از نوزدهمین سالگرد حادثه یازدهم سپتامبر، به میزبانی قطر برگزار شد.
به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، در این نشست که نخستین مذاکره رودرروی سران طالبان و نمایندگان دولت افغانستان در دو دهه اخیر بود، به دلیل شیوع کرونا بسیاری از نمایندگان کشورهای مختلف به صورت ویدئوکنفرانسی مشارکت داشتند.
محور مذاکرات صلح بینالافغانی که ادامه مذاکرات ماه فوریه طالبان و امریکا به شمار میرود، آتشبس دائمی، تعیین حقوق زنان و اقلیتها و خلع سلاح دهها هزار مبارز طالبان و شبه نظامیان است که از فردا به صورت متمرکز به بحث و بررسی خواهد رسید. همچنین انتظار میرود اصلاحات قانون اساسی و تقسیم قدرت نیز در این نشست بررسی شود.
به نوشته «فرانس پرس»، «مایک پمپئو»، وزیر خارجه امریکا که برای برقراری این نشست و آغاز هر چه سریعتر مذاکرات صلح، در این چند ماه بارها با طرفین وارد مذاکره شده بود، گفت: «طرفین درگیر در افغانستان باید این لحظه را از دست ندهند. این اتفاق باید به خاطر نسل آینده انجام شود. بدون شک در روزها، هفتهها و ماههای آینده چالشهای زیادی پیشرو داریم اما ما باید رنج این اتفاق را نه تنها برای نسل امروز که برای آیندگانمان بپذیریم.»
«ملاعبدالغنی برادر»، نماینده طالبان در حالی که بر خواست مبارزان برای اجرای سیستم اسلامی در افغانستان تأکید داشت گفت: «ما میخواهیم در تمام طول مذاکرات چارچوب اسلامی رعایت شود نه اینکه به خاطر منافع شخصی، شرع را نادیده بگیریم.»
«عبدالله عبدالله» نیز که به عنوان نماینده دولت مسئول این مذاکرات بود تأکید کرد: «اگر توافق طرفین برای برقراری صلحی واقعی باشد بدون شک مرارتهای کشور پایان خواهد یافت.» نکتهای که توجه رسانهها را در پایان سخنان عبدالله جلب کرد، واکنش هیأت طالبان بود که بر خلاف رسوم معمول در چنین نشست هایی، در پایان سخنرانی سخنران حاضر به دست زدن نشدند. اما این اظهارات در حالی در افتتاحیه مذاکرات بینالافغانی مطرح شد که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران به دستاوردهای آن چندان خوشبین نیستند. یکی از دیپلماتهای اروپایی در کابل معتقد است: «رهبران طالبان با این توافق مجبور به ممانعت از حمله به ارتش و غیرنظامیان خواهند بود اما این خشونت شرایط را بدتر خواهد کرد و مذاکرات بینتیجه میشود.» در عین حال بسیاری نیز با نظر «عبدالله عبدالله» موافقند و مذاکرات صلح را تنها راهکار خلاصی از مناقشات میدانند.
اما در میان استقبال نمایندگان کشورهای مختلف و سازمان ملل از این مذاکرات، وزیر خارجه پاکستان سخنرانی مجازیاش را با هشداری به دولت افغانستان آغاز کرد و نوشت: «اکنون زمان آن است تا رهبران افغانستان از این فرصت تاریخی استفاده نموده و ضمن همکاری سازنده با یکدیگر، به یک توافق سیاسی گسترده و جامع نائل آیند. وی سپس بر نقش کشورش تأکید کرد و نوشت: « امیدواریم که همه طرفها به تعهدات مربوطه خود احترام گذاشته، در برابر همه چالشها استقامت نمایند و در دستیابی به نتیجه مطلوب، پایبند و ثابت قدم باشند.» در بین دیگر همسایگان افغانستان، وزارت امور خارجه ایران هم با صدور بیانیهای تأکید کرد که جمهوری اسلامی از شروع گفتوگوهای دولت افغانستان با گروههای سیاسی و طالبان استقبال میکند و امیدوار است این گفتوگوها بدون مداخله خارجی و در یک تفاهم جامع میان افغانها به نتایج مطلوب برای استقرار صلح و ثبات دائمی در افغانستان و امنیت در منطقه منجر شود.
در پایان نشست دیروز که در واقع نشست ابتدایی بود و روز سهشنبه مذاکرات اصلی آغاز میشود، دو طرف هیأتهای تماس خود را معرفی کردند. به گزارش روزنامه افغانستانی «اطلاعات روز»، هیأت مذاکرهکننده دولت افغانستان گفته است که محمدمعصوم استانکزی، رئیس هیأت مذاکرهکننده، نادر نادری، ضراراحمد مقبل، فوزیه کوفی، مولوی عنایتالله بلیغ، محمد ناطقی و خالد نور از اعضای دولت گروه تماس از طرف دولت خواهند بود. اما گروه طالبان تا شب گذشته خبری درخصوص اعضای تیم تماس خود منتشر نکرد.