حضرت آیت‌الله‌خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، در بیانیه‌ای، اهانت اخیر یک نشریه فرانسوی به ساحت نورانی پیامبر اعظم صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌و‌سلّم را محکوم و با اشاره به سیاست‌های ضد اسلامی صهیونیست‌ها و دولت‌های استکباری و همچنین اهداف آنها برای منصرف کردن ذهن ملت‌ها از نقشه‌های شوم برای غرب آسیا، تأکید کردند: ملت‌های مسلمان ضمن حفظ هوشیاری هرگز دشمنی‌های سیاستمداران و سردمداران غربی نسبت به اسلام و مسلمین را فراموش نکنند.
به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن بیانیه رهبر انقلاب اسلامی به شرح زیر است:
بسمه‌تعالی
گناه بزرگ و نابخشودنی یک نشریه فرانسوی در اهانت به چهر‌ه نورانی و قدسی حضرت رسول اعظم (صلّی‌الله علیه و آله) بار دیگر عناد و کینه شرارت‌بار دستگاه‌های سیاسی و فرهنگی دنیای غرب با اسلام و جامعه مسلمانان را آشکار ساخت. بهانه آزادی بیان برای محکوم نکردن این جرم بزرگ که از سوی برخی سیاستمداران فرانسوی گفته شده کاملاً مردود و غلط و عوام‌فریبانه است. سیاست‌های عمیقاً ضدّ اسلامی صهیونیست‌ها و دولت‌های استکباری عامل اینگونه حرکت‌های دشمنانه است که هر چند یکبار بُروز می‌یابد. این حرکت در این برهه زمانی می‌تواند، نیز به انگیزه منصرف کردن ذهن ملّت‌ها و دولت‌های غرب آسیا از نقشه‌های شومی باشد که امریکا و رژیم صهیونیستی برای این منطقه در سر دارند. ملّت‌های مسلمان بویژه کشورهای غرب آسیا، ضمن حفظ هوشیاری در مسائل این منطقه حسّاس، باید هرگز دشمنی‌های سیاستمداران و سردمداران غربی نسبت به اسلام و مسلمین را فراموش نکنند.
والله غالب علی امره/ سیدعلی خامنه‌ای /  18/۶/99

جدال صدا و سیما با سازمان سینمایی بر سر عهده‌داری مسئولیت شبکه نمایش خانگی ادامه دارد؛ در یک سوی میدان فعالان سینمایی با نامه‌نگاری و صدور بیانیه به‌ صورت صریح اعلام کرده‌اند که برای فعالیت در این عرصه طرف حساب‌شان سازمان سینمایی است و در کنار آنها مدیران وزارت ارشاد بر این نکته تأکید دارند که اساساً صدور مجوز تولید و نمایش هرگونه محتوای سمعی و بصری براساس متون صریح قانونی برعهده این وزارتخانه است. در سوی دیگر میدان اما سازمان صدا و سیما عزمش را جزم کرده و با سماجت اصرار دارد نظارت و تصدیگری شبکه نمایش خانگی را بر عهده بگیرد.
 
اولین آژیر هشدار
زنگ هشدار اولیه این  اواخر خردادماه امسال با خبر توقف صدور مجوز برای سریال نمایش خانگی به صدا درآمد. بهمن حبشی مدیرکل دفتر نظارت بر تولید فیلم سازمان سینمایی اعلام کرد: «به منظور جلوگیری از سریال‌سوزی تا اطلاع ثانوی مجوزی برای ساخت هیچ سریالی در شبکه نمایش خانگی صادر نمی‌شود.» با اعلام این خبر گمانه‌زنی‌ها درباره واسپاری نظارت بر شبکه نمایش خانگی به سازمان صداوسیما آغاز شد. شورای مرکزی کانون فیلمنامه‌نویسان سینمای ایران با ابراز نگرانی از حدس و گمان‌های مطرح شده نتایج این واسپاری را ایجاد انحصار مطلق در این حوزه عنوان کرد. جنجال‌ها اگر چه امسال برای اولین بار با صحبت‌های حبشی آغاز شد اما منوچهر محمدی تهیه‌کننده سینما در گفت‌وگویی با فریدون جیرانی در برنامه اینترنتی آپارات از سابقه قدیمی تلاش‌های صداوسیما برای تصاحب مسئولیت شبکه نمایش خانگی پرده برداشت. به گفته او در ابتدای سال 97 با صدور حکم یک دادگاه مجوز فعالیت دو پلتفرم باطل و اعلام شد که برای ادامه فعالیت باید از ساترا مجوز دریافت کنند. آنطور که این تهیه‌کننده می‌گوید«به نظر می‌رسید این تصمیم خروجی دعواهای پشت پرده و بیشتر سیاسی باشد. برای قانونی کردن هم سیستم قضایی را وارد ماجرا کرده بودند.» در آن زمان نتیجه جلسه مسئولان پلتفرم‌ها و مدیران خانه سینما با شورای عالی فضای مجازی تأکید بر بی‌ربطی تصمیم‌گیری این حوزه با مسئولیت‌های صداوسیما بود و سکوت نسبی در حوزه صدا و سیما و قضایی برقرار شد.
 
پایان سکوت سازمان سینمایی و جدی‌تر شدن مجادله
پس از خبر توقف صدور مجوز برای سریال نمایش خانگی نگرانی‌های ایجاد شده در فضای رسانه‌ای ادامه داشت تا اینکه با شکسته شدن سکوت چند هفته‌ای سازمان سینمایی، ماجرا وارد ابعاد تازه‌تری شد.  پس از اعلام موضع حسین انتظامی در نشست مطبوعاتی‌ در اواسط مردادماه، روابط عمومی این سازمان با اعلام خبر صدور مجوز برای «هم‌رفیق» به تهیه‌کنندگی و نویسندگی حسن خدادادی‌پور و کارگردانی شهاب حسینی خیال اهالی سینما را آسوده کرد. اعلام این خبر آغاز موضعگیری جدی مدیران سینمایی در مقابله با حرف و حدیث‌های مطرح شده در یک ماه اخیر بود. ساعاتی بعد مجادله‌ها جدی‌تر شد. روابط عمومی ساترا در واکنش به انتشار این خبر اعلام کرد که تصمیم‌گیری در این حوزه تنها در صلاحیت این سازمان است. پس از آن محمدمهدی طباطبایی نژاد معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در واکنش به این اطلاعیه در توضیحاتی کامل عنوان کرد طبق قانون مسئولیت صدور مجوز محتوا در شبکه نمایش خانگی، اعم از فیزیکی و مجازی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
 
اجرای امری غیرقانونی با تمسک به قانون
تلاش‌های مدیریت صداوسیما برای تصدیگری شبکه نمایش خانگی در هفته گذشته به راه‌های غیرقانونی و توسل به فشار منتهی شده است. خبر دریافت همزمان مجوز از ساترا و سازمان سینمایی برای ساخت مجموعه ترکیبی «هم‌رفیق» به تهیه‌کنندگی و نویسندگی حسن خدادادی‌پور و کارگردانی شهاب حسینی برای پخش در پلتفرم‌های vod نمونه‌ای از این اتفاق بود که خبرساز شد. صدا و سیما دست‌اندرکاران تولید این برنامه‌‌ را که از سازمان سینمایی مجوز دریافت کرده‌ بود مجبور کرد تا از ساترا هم مجوز بگیرد. محمد مهدی طباطبایی‌نژاد در بخشی از گفت‌وگوی مفصلش با «ایران» که به زودی منتشر خواهد شد در واکنش به این اتفاق می‌گوید: «اینکه به واسطه قدرت قوه محترم قضائیه و ضابطان محترم قوه قضائیه به پلتفرم‌های عرضه شبکه نمایش خانگی فشار بیاوریم و آنها را تهدید و مجبور کنیم که برای مجوزهایشان به صداوسیما و ساترا مراجعه کنند یا به تولید‌کننده‌ها و هنرمندان کشورمان الزام کنیم و آنها را مجبور کنیم که به صداوسیما مراجعه کنند. یعنی اینکه ما داریم یک امر غیرقانونی را با زور قانون اجرا می‌کنیم.» صداوسیما در حالی به تلاش‌هایش برای نظارت بر شبکه نمایش خانگی اصرار دارد که طبق آیین‌نامه، از سال 72 و زمان ریاست علی لاریجانی بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مرجعیت نظارت به این وزارتخانه سپرده شده است. سازمان صدا و سیما در مسیری غیرقانونی بر فعالیت نظارتی بر شبکه نمایش خانگی اصرار دارد و تعدادی از نماینده‌های مجلس شورای اسلامی هم بسیج شده‌اند تا مسیر قانونی این فعالیت را ایجاد کنند؛  26 نماینده مجلس طرحی را به رئیس مجلس شورای اسلامی ارائه کرده‌اند تا صدور هرگونه مجوز نظارت بر فرآیند تولید و پخش در عرصه vod بر عهده سازمان صدا و سیما قرار بگیرد.
 
مخالفت صریح وزارت ارشاد با یک طرح
سازمان سینمایی که در روزهای آغازین این  سکوت کرد تا با تکیه بر قانون، مانع فعالیت نظارتی ساترا شود حالا مجبور به واکنش‌های رسمی نسبت به اقدامات صدا و سیما و نمایندگان مجلس شده است. اواخر هفته گذشته بود که خبر رسید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با طرح چند نماینده مجلس برای اصلاح قانون اهداف و وظایف این وزارتخانه در مورد شبکه نمایش خانگی مخالفت کرده است. طبق اخبار، معاون حقوقی و امور مجلس و استان‌های وزارت ارشاد با ارسال نامه‌ای خطاب به معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری بر مخالفت رسمی وزارت‌ متبوع با طرح ۲۶ نماینده مجلس برای نظارت صدا و سیما بر شبکه نمایش خانگی و VOD تأکید کرد. روز گذشته متن این نامه به‌ صورت رسمی اعلام شد و در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت. علی اصغر کاراندیش در این نامه مشروح که در ۶ صفحه و ۱۶ بند تدوین شده است تناقض‌ها و تضادهای طرح مذکور با قوانین مرتبط با شرح وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را فهرست کرده است.
در این نامه تأکید شده که شورای عالی فضای مجازی مرجع تعیین مصادیق صوت و تصویر فراگیر است و وضع هرنوع قانون بدون لحاظ تعریف و نقش مرجع اصلی آن، تبعات منفی دارد و در یکی از بندهای این نامه نیز مشروح به این مسأله اشاره شده که فربه کردن صدا و سیما هزینه‌ای سنگین برای حاکمیت خواهد داشت. در ادامه این نامه آمده است: اگر به هر دلیلی نظارت بر محـــــــتوای غیر فراگیر صوت و تصویر از دولت گرفته شود این معنا را لزوماً در پی ندارد که تولیدکنندگان و سرمایه گذاران به تلویزیون گرایش پیدا خواهند کرد و از طرفی قوانین صدا و سیما نیازمند اصلاح یا بازبینی است. علی اصغر کاراندیش معاون حقوقی، امور مجلس و استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نامه مشروح که در 6 صفحه و 16 بند تدوین شده به بحث استقلال و آزادی مطبوعات نیز ورود کرده و نوشته: در شرایط حاضر با تفسیر موسع از مفهوم صوت و تصویر فراگیر امروزه رسانه های خبری و پایگاه های خبری، خبرگزاری ها و... که سال هاست براساس مجوزهای مربوطه و قانون مطبوعات تولیدات تصویری گفت وگو محور و مستند‏-گزارش تهیه و منتشر می کنند دچار مشکل می شوند و برخلاف اصول و قواعد حاکم بر مطبوعات و معاهدات بین المللی در عدم ممیزی قبل از انتشار مطبوعات، باید بروند و مجوز از صدا و سیما علاوه بر مجوز هیأت نظارت بر مطبوعات بگیرند. طرح حاضر هم به این مسأله دامن می زند و ساز و کار نظارتی در حوزه مطبوعات را تشدید و مغایر آزادی مطبوعات است و بازتاب های منفی زیادی در پی خواهد داشت.

دوربرگردان به سمت شبکه‌های ماهواره‌ای
از سوی دیگر جامعه سینمایی که در هفته‌های گذشته هم اعتراضاتش را نسبت به این طرح اعلام کرده بود به شکل منسجم‌تری وارد میدان شدند. طی دو روز گذشته 26 صنف سینمایی در بیانیه‌ای مشترک به واگذاری مسئولیت شبکه نمایش خانگی به صدا و سیما اعتراض کرد. در این بیانیه این تصمیم اشتباه تاریخی عنوان شده و در بخشی از آن آمده است: «سیاست‌های غیرپاسخگوی صدا و سیما بدون شک باعث فرار سرمایه از این صنعت شده و ضرر معیشتی هنگفتی به اهالی سینما وارد خواهد کرد.» جامعه سینمایی همچنین در این بیانیه نسبت به عواقب این تصمیم هشدار داده و پیش‌بینی کرده است: «صدا و سیما با رقابت ناصحیح با این پدیده نوپا و شاید هم با قصد حذف رقیب، باعث از دست رفتن مخاطبان رسانه‌های داخلی شده و این عرصه را نیز در اختیار شبکه‌های ماهواره‌ای قرار خواهد داد.»
ترجیع‌بند نگرانی صنوف سینمایی در واسپاری این مسئولیت به صداو سیما را می‌توان در این گزاره‌ها خلاصه کرد: یکسان سازی تولیدات شبکه نمایش خانگی با تولیدات تلویزیونی، پا پس کشیدن سرمایه‌گذارانی که به اعتبار توجه مخاطب به سرمایه‌گذاری در این حوزه اعتماد کردند، از بین رفتن بالغ بر سه تا پنج هزار فرصت شغلی، سرخوردگی مخاطب و بازگشت به سوی سریال‌های شبکه‌های ماهواره‌ای.

بـــــرش
ماشین که بوق می‌زند هم باید از تلویزیون مجوز بگیرد؟

مسئولان صداوسیما با تکیه بر این نگاه بر تصدیگری شبکه نمایش خانگی اصرار دارند: «مسئولیت «صوت و تصویر فراگیر» با سازمان صدا وسیماست» منوچهر محمدی در بخشی از صحبت‌هایش در برنامه آپارات در این باره می‌گوید: «در تعریفی که برای صوت و تصویر فراگیر وجود دارد نیاز به فرکانس قید شده است اما این پلتفرم‌ها به فرکانس نیاز ندارند. بر محمل اینترنت سوار هستند.» محمدمهدی عسگرپور هم در گفت‌وگویی با این برنامه نکته جالبی مطرح می‌کند: «صوت و تصویر فراگیر مصداق‌های زیادی دارد. مثلاً در خیابان کسانی که لوازم خانگی خریداری می‌کنند یک صدای ضبط‌ شده و صوت فراگیر دارند. اینها هم باید از تلویزیون مجوز بگیرند! معنایش می‌تواند این باشد. به قول یکی از دوستان ماشین که بوق می‌زند هم باید از تلویزیون مجوز بگیرد؟ این موضوع تا این حد می‌تواند طنز باشد.»

گروه سیاسی/ششمین جلسه شورای عالی روابط راهبردی ایران و ترکیه، به دلیل شیوع ویروس کرونا، عصر روز گذشته به صورت ویدئوکنفرانس و به میزبانی تهران برگزار شد. در این نشست مجازی، که با حضور رؤسای جمهوری دو کشور و مقام‌های عالی رتبه برگزار شد، دو طرف بر تقویت روابط دوستانه، در زمینه‌های اقتصادی و منطقه‌ای تأکید کردند. روحانی و اردوغان برگزاری این نشست به صورت ویدئوکنفرانس در شرایط کرونایی را دلیلی بر اهمیت روابط برای دو طرف دانستند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حجت‌الاسلام حسن روحانی در این نشست، با بیان اینکه روابط ایران و ترکیه در طول تاریخ بر پایه‌های مستحکم بنیانگذاری شده و وقوع حوادث تلخ و ناگوار نتوانسته گزندی بر روابط دو کشور وارد کند، گفت: دو کشور برای غلبه بر توطئه‌های دشمنان راهی جز تقویت همکاری‌ها ندارند. رئیس جمهوری اظهار کرد: روابط دو کشور همواره بر مبنای حسن همجواری و ارزش‌های مشترک فرهنگی و احترام متقابل و همچنین توجه به منافع مشترک دو کشور و ثبات، امنیت و صلح در منطقه بوده است. روحانی افزود:  مرزهای دو کشور همواره مرزهای صلح و دوستی بوده و بویژه در 7 سال گذشته تلاش دو دولت بر مبنای توسعه روابط دوجانبه و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است.
ششمین جلسه شورای عالی روابط راهبردی ایران و ترکیه، به دلیل شیوع ویروس کرونا، عصر روز گذشته به صورت ویدئوکنفرانس و به میزبانی تهران برگزار شد. در این نشست مجازی، که با حضور رؤسای جمهوری دو کشوری و مقام‌های عالی رتبه برگزار شد، دو طرف بر تقویت روابط دوستانه، در زمینه‌های اقتصادی و منطقه‌ای تأکید کردند. روحانی و اردوغان برگزاری این نشست به صورت ویدئوکنفرانس در شرایط کرونایی را دلیلی بر اهمیت روابط برای دو کشور دانستند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حجت‌الاسلام حسن روحانی در این نشست، با بیان اینکه روابط ایران و ترکیه در طول تاریخ بر پایه‌های مستحکم بنیانگذاری شده و وقوع حوادث تلخ و ناگوار نتوانسته گزندی بر روابط دو کشور وارد کند، گفت: دو کشور برای غلبه بر توطئه‌های دشمنان راهی جز تقویت همکاری‌ها ندارند.
رئیس جمهوری اظهار کرد: روابط دو کشور همواره بر مبنای حسن همجواری و ارزش‌های مشترک فرهنگی و احترام متقابل و همچنین توجه به منافع مشترک دو کشور و ثبات، امنیت و صلح در منطقه بوده است.  روحانی افزود:  مرزهای دو کشور همواره مرزهای صلح و دوستی بوده و بویژه در 7 سال گذشته تلاش دو دولت بر مبنای توسعه روابط دوجانبه و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است.
رئیس جمهوری با بیان اینکه هر دو کشور در منطقه بسیار حساس خاورمیانه قرار گرفته‌ایم، تصریح کرد: ایران و ترکیه دو قدرت بزرگ در منطقه هستند و همواره دشمنی‌ها و کینه‌توزی‌هایی نسبت به هر دو کشور وجود داشته و امروز هم وجود دارد، به همین خاطر راهی جز تقویت روابط دوستانه دو کشور برای غلبه بر این گونه توطئه‌ها وجود ندارد.
روحانی ابراز امیدواری کرد توافقاتی که در این نشست مشترک با حضور هیأت‌های عالیرتبه دو کشور حاصل خواهد شد برای روابط دوجانبه مثمر ثمر و سازنده باشد.
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه نیز طی سخنانی، جلسات شورای همکاری‌‌های راهبردی ایران و ترکیه را یکی از نمادهای دوستی بین دو کشور عنوان کرد و گفت: در نشست‌های قبلی و تا امروز در چارچوب این شورا تصمیمات بسیار مهمی برای توسعه روابط و همکاری‌ها اتخاذ شده است.
اردوغان با اشاره به برگزاری ششمین نشست شورای عالی روابط راهبردی ایران و ترکیه به صورت مجازی افزود: برگزاری این نشست در شرایط شیوع ویروس کرونا نشان دهنده عزم و اراده دو کشور برای توسعه و تعمیق روابط و همکاری‌های بیشتر است.
رئیس جمهوری ترکیه با بیان اینکه ایران و ترکیه در حل و فصل بسیاری از مشکلات و مسائل منطقه از نقش تعیین کننده برخوردار هستند، گفت: امروز نیز همراه با دوستان خود در ششمین نشست برای توسعه هر چه بیشتر همکاری‌ها و شتاب در اجرای توافقات قبلی تلاش خواهیم کرد.
متن کامل سخنان رئیس جمهوری در این نشست به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری محترم کشور برادر و دوست ترکیه
اعضای محترم هیأت دولت حاضر در جلسه
السلام علیکم و رحمة‌الله و برکاته
از اینکه امروز فرصتی در اختیار ما قرار گرفت که بار دیگر با جنابعالی و همکارانتان در روند همکاری‌های دو کشور، گفت‌وگویی داشته باشیم، بسیار خرسند و از خداوند بزرگ شاکرم.
ابتدا مراتب همدردی خودم را نسبت به عزیزانی که در کشور ترکیه از رنج کرونا در مشکل هستند، اعلام داشته، تقاضای شادی ارواح درگذشتگان و برای افراد بستری تقاضای شفای عاجل داشته باشم و از خداوند بخواهم که دو ملت ایران و ترکیه و همه ملل جهان از این ویروس خطرناک نجات پیدا کنند و در آینده نزدیک همه بتوانیم برای پایان این ویروس جشن و شادمانی داشته باشیم.
آقای رئیس جمهوری
همین ویروس باعث شد که امروز نتوانیم در تهران خدمت شما و همکارانتان باشیم و برای پیشبرد روابط در فضای مجازی با هم گفت‌و‌گو کنیم. امیدوارم روز پایان این مشکل، شاهد حضور جنابعالی و همکاران‌تان در تهران باشیم.
روابط دو کشور دوست ایران و ترکیه همواره بر پایه‌های بسیار مستحکمی در طول تاریخ بنیانگذاری شده و لذا وقوع حوادث تلخ و ناگوار هم هرگز نتوانسته گزندی به روابط دو کشور برادر و دوست وارد کند.
روابط دو کشور بر مبنای حسن همجواری، ارزش‌های مشترک فرهنگی و احترام متقابل و همچنین توجه به منافع مشترک دو کشور و ثبات و امنیت و صلح در منطقه بوده است.
مرزهای دو کشور خوشبختانه همواره مرزهای صلح و دوستی بوده و بویژه در 7 سال گذشته تلاش دو دولت بر مبنای توسعه روابط دوجانبه و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است.
بر این نکته هم تأکید می‌کنم، هر دو کشور در یک منطقه بسیار حساس خاورمیانه قرار گرفته‌ایم. دو کشور، دو قدرت بزرگ در منطقه هستند و همواره دشمنی‌ها و کینه‌توزی‌هایی نسبت به هر دو کشور وجود داشته و امروز هم وجود دارد. راهی جز تقویت روابط دوستانه دو کشور برای غلبه بر این‌گونه توطئه‌ها وجود ندارد و بسیار امیدوارم که نشست مشترک امروز و توافقاتی که خواهیم کرد، مثمرثمر و سازنده برای روابط دوجانبه باشد.
بیانیه مشترک ایران و ترکیه پس از نشست مجازی
در پایان ششمین نشست شورای عالی همکاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه، رؤسای جمهور دو کشور بیانیه مشترکی در 19 بند منتشر کردند که در آن، تداوم و گسترش همکاری‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی تهران و آنکارا در راستای تأمین منافع مشترک مورد تأکید قرار گرفته است.
در این بیانه آمده است که دو طرف پس از بررسی دقیق روابط دو کشور، تحولات منطقه‌ای و تأثیرات همه‌گیری کرونا، عزم خود را برای اجرای مؤثر تصمیمات دو جانبه براساس منافع مشترک اعلام کردند.  رایزنی و همکاری نزدیک در مقابله با ویروس کرونا (کووید19)، اهمیت تداوم گفت وگوهای نزدیک سیاسی درباره موضوعات دوجانبه و منطقه‌ای در تمامی سطوح و تشدید تلاش‌ها به منظور معکوس‌سازی روند رو به کاهش حجم تجارت دوجانبه ناشی از شرایط نامساعد جهانی از جمله تصمیمات این کمیسیون بود. دراین بیانیه همچنین دوطرف اهمیت بهره‌برداری کامل از منافع و افزایش گستره توافق تجارت ترجیحی براساس منافع دو جانبه را مورد تأکید قرار داده و برای گسترش بیش از پیش همکاری در زمینه گردشگری و فرهنگ، با هدف ارتقای تماس‌های مردمی – پس از عادی شدن شرایط و اطمینان از رفع خطرات ویروس کرونا – توافق کردند.
همچنین دو طرف ضمن تأکید بر اهمیت بخش انرژی، ادامه همکاری در این زمینه را براساس منافع دو جانبه، مورد تأکید قرار دادند.
مطابق این بیانیه، ایران و ترکیه پ.ک.ک / پژاک و سازمان‌های تروریستی و باندهای تبهکاری در منطقه را به منزله تهدیدات مشترک قلمداد کردند و متعاقب آن دو طرف بر ضرورت استفاده کامل هر دو کشور از ساز و کارهای همکاری موجود، علیه فعالیت‌های عناصر پ.ک.ک یا پژاک و سایر سازمان‌های تروریستی و باندهای تبهکار در امتداد مرزهای مشترک تأکید کردند.
دو کشور ضمن تأکید مجدد بر اهمیت حفظ برجام، بر تعهد جدی نسبت به حق حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه براساس تمامی توافقات در چارچوب آستانه تأکید و تأیید کردند که مناقشه سوریه از طریق فرآیند سیاسی مطابق با قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل قابل حل است. ایران و ترکیه بر تعهد به حفظ تمامیت ارضی، وحدت سیاسی و حق حاکمیت عراق تأکید کرده و درباره مسأله فلسطین نیز ضمن  تأکید بر نیاز به تأسیس یک دولت فلسطینی حاکم و مستقل به مرکزیت قدس، حمایت خود را از فلسطین در مقابل تلاش‌های کشورهای ثالث برای تضعیف مسأله فلسطین ابراز کردند.
همچنین دو کشور در این بیانیه با تأکید بر اینکه صلح و ثبات پایدار در افغانستان تنها از طریق یک فرآیند واقعی صلح با مالکیت و رهبری افغان‌ها که به یک توافق سیاسی منجر شود، امکانپذیر است، حمایت خود را از این راه حل اعلام کردند.

گروه سیاسی/ جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه با عبور از فراز و نشیب‌های روابط در اعصار گذشته و در سال‌های اخیر، روابط دیرینه و تاریخی خود را در عرصه‌های مختلف در چارچوبی متقابلاً سودمند تحکیم بخشیده و تعاملات را در ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی گسترش داده اند، به گونه ای که بسیاری از تحلیل گران مناسبات آنها را نزدیک یا شبه راهبردی توصیف می‌کنند. علاوه بر واقعیت همسایگی که ضرورت‌ها و الزاماتی را در مقابل دو کشور قرار می‌دهد، تهران و مسکو وزن ژئوپلیتیک و قدرت تأثیرگذار یک دیگر در معادلات منطقه‌ای را درک کرده و در مسیر همکاری‌های راهبردی قرار گرفته اند. سیاست‌های تهاجمی و یک جانبه ایالات متحده برای سیطره سیاسی، اقتصادی، نظامی و ارزشی بر مناطق، منابع و کشورهای مستقل، عرصه‌های جدیدی از مشارکت و همکاری در ابعاد دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی در مقابل دو کشور گشوده و برای یکه تازی امریکا در غرب آسیا خطوط قرمز جدیدی ترسیم شده است.
ما توانسته‌ایم از طریق ائتلاف سازی با کشورهای مختلف، قطب جدید همکاری ایجاد کنیم و با تقویت تعاملات از طریق سازمان‌های منطقه‌ای مانند اکو، شانگهای و اتحادیه اوراسیا، با زیاده خواهی و سیاست فشار و تهدید و تحریم قدرت‌های فرا منطقه‌ای، ظرفیت‌هایمان را تجمیع کنیم. این واقعیت نیز وجود دارد که میزان کارآمدی، پایداری و سودمندی این مناسبات از سوی نخبگان، تحلیلگران و افکار عمومی مورد کنکاش و نقادی قرار گرفته است. برخی از نقادان در گذشته تاریخ مانده و الزامات کنشگری فعال و مؤثر در نظام سیال و پیچیده بین‌المللی را نادیده گرفته اند و برخی دیگر، الزامات نهادینه شدن این روابط را برجسته ساخته اند. در رابطه با ساختار و کیفیت روابط ایران و روسیه و هم چنین آینده این مناسبات، با محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری به گفت‌وگو نشستیم، واعظی که هفته گذشته در پاسخ به اعلام آمادگی روس‌ها برای میانجیگری میان ایران و امریکا، اعلام کرده بود که ایران بنای مذاکره ندارد، از اهمیت راهبردی روابط تهران ـ مسکو و چشم‌انداز همکاری‌های دو کشور سخن گفته است.
 
نگاه اجمالی به تاریخ روابط دو کشور ایران و روسیه گویای آن است که این مناسبات به تدریج از استحکام و پایداری بیشتری برخوردار شده‌ است، تحلیل شما از ابعاد این روابط در دوره معاصر چیست؟
 روابط دو کشور در دوره معاصر را می‌توان در سه سطح بین‌المللی، منطقه‌ای و دوجانبه تحلیل و بررسی کرد.
اول، سطح بین‌المللی روابط معطوف به همکاری‌های دو کشور برای صلح و امنیت بین‌المللی، حمایت از یکدیگر در مجامع بین‌المللی،  تقویت چند جانبه گرایی و حقوق بین‌الملل بوده است.
دوم، در سطح منطقه‌ای، همکاری‌ها طیف نسبتاً گسترده‌ای را شامل می‌شود. همکاری‌های دو کشور در خاورمیانه و خلیج فارس، قفقاز و آسیای مرکزی، افغانستان، سوریه، ونزوئلا، مبارزه با تروریسم و افراط گرایی، مقابله با تجزیه طلبی، حل و فصل بحران‌های منطقه‌ای، حمل و نقل، ترانزیت، کریدور شمال ـ جنوب، دریای خزر و مشارکت در سازمان‌های منطقه‌ای مانند شانگهای و اتحادیه اوراسیا و غیره از جمله همکاری‌های دو کشور در سطح منطقه‌ای است.
سومین سطح از همکاری‌ها، سطح دوجانبه است. این سطح از روابط بسیار متنوع و گسترده است. این سطح از روابط را می‌توان در بخش‌های سیاسی، نظامی، امنیتی، اقتصادی، تجاری، علمی و فناوری و فرهنگی تقسیم کرد.
نگاه مختصر به روابط دو کشور نشان می‌دهد که این روابط از ویژگی‌های زیر برخوردار است:
۱- روابط بسیار متنوع و چند بعدی شده و به تمام بخش‌ها تسری یافته است.
۲- تماس‌ها بسیار گسترده است و همه حوزه‌های رسمی و غیردولتی را در بر می‌گیرد.
۳- دو طرف به روابط نگاه دراز مدت دارند.
۵- به دلیل تنوع حاکم بر روابط این همکاری‌ها بخوبی قابل مدیریت است.
6- نوعی از واقع نگری کارکردی در نگاه به روابط از سوی طرفین ایجاد شده است.
لذا این طیف متنوع از همکاری‌ها، نه تنها دو کشور را وارد مرحله جدید کرده است بلکه به روابط ایران و روسیه موقعیت راهبردی داده و در همه سطوح در حال گسترش است. ویژگی برجسته روابط در دوران معاصر بر این محور تمرکز دارد که هر دو کشور در عین حفظ استقلال کامل، در مسیر همپوشانی بیش تر و تکمیل یک دیگر قرار گرفته اند.
 
با توجه به تحولات ژئوپلیتیکی جهان و بازی قدرت‌ها، ارزیابی جناب‌عالی از تحولات روابط دو کشور با توجه به شرایط کنونی چیست؟
ژئوپلیتیک یکی از مؤلفه‌های تعیین کننده و گریز ناپذیر در تنظیم روابط خارجی است و همجواری جغرافیایی، بعد ویژه ای در قالب سیاست همسایگی بر روی مناسبات دو کشور می‌گشاید. مرز و دریای مشترک موجب پیوستگی‌های متقابل اقتصادی، تعاملات فرهنگی و ارتباطات ملت‌ها می‌شود و منافع و مخاطرات سیاسی، اقتصادی و امنیتی همسایگان را به هم پیوند می‌زند. عالی ترین سطح تعاملات زمانی است که دوکشور همسایه در مقابل یک دشمن زیاده طلب قرار می‌گیرند و تصمیم می‌گیرند ظرفیت‌ها و توانمندی‌هایشان را برای دفاع از حقوق حاکمیتی خود، تجمیع نمایند. همواره گرایش به همگرایی و تعمیق مناسبات در طرفین وجود داشته است، گویا دو طرف برخورداری از مناسبات نزدیک دوستانه را ضروری و اجتناب ناپذیر تلقی می‌کرده‌اند. لذا علاوه بر اصالت روابط کهن همسایگی، این رخدادهای سیاسی موجب شده است که ایران و روسیه در جبهه متحدی قرار گرفته و از دست اندازی قدرت‌های سلطه گر بر مقدرات و منابع منطقه جلوگیری کنند. درحال حاضر دوکشور از مناسبات متعارف عبور کرده وگام های مؤثر برای طراحی و پایه‌ریزی شراکت در عرصه‌های مختلف برداشته‌اند و حتی در مواردی از جمله مبارزه با تروریسم، افراط گرایی و تحکیم صلح و ثبات در منطقه غرب آسیا همکاری‌های اثربخشی داشته‌اند. دوران تاخت و تاز غربی‌ها در منطقه ما به پایان رسیده و امروز آنها ناگزیرند منافع و ملاحظات ایران و روسیه را در سیاست‌های منطقه‌ای خود منظور نمایند. جامعه بین‌المللی در دوران گذار و معماری نظم پساغربی است و در این وضعیت، قدرت‌های مستقل منطقه‌ای مانند ایران و روسیه حرف‌های جدیدی برای گفتن و شیوه مطلوب مدیریت جهان دارند. تا زمانی که تهدیدات و مخاطرات فراروی کشورها و ملت‌های ما مشترک و منافع همکاری‌هایمان سودمندی متقابل داشته باشد، این روابط مستحکم و پایدار خواهد ماند. چشم انداز روابط و همکاری‌های گسترده و متنوع ایران و روسیه روشن و تعیین کننده است.
 
با توجه به نقش روسیه در توسعه فناوری نیروگاه‏ های هسته‌ای ایران، برخی معتقدند، این همکاری ممکن است موجب بی‏ اعتمادی برخی کشورهای همسایه به ایران شود، در این باره چه نظری دارید؟
 ما خودمان مدافع و مشوق شفافیت حداکثری و نظارت بین‌المللی بر فعالیت‌های هسته ای هستیم و حتی فراتر از تعهداتمان با سازوکارهای بین‌المللی همکاری کرده‌ایم. همکاری‌های هسته‌ای ایران و روسیه هم در بستری شفاف، قانونمند و تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صورت می‌گیرد و طبیعتاً روسیه نیز بدون هماهنگی و رعایت مقررات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ایران همکاری نمی‌کند. اگر مشابه همین شفافیت در فعالیت‌های هسته‌ای جدید برخی از همسایگان ما باشد، قطعاً موجب تقویت اعتماد میان کشورهایمان خواهد شد.

به نظر شما همکاری ایران و روسیه و توافق دو کشور برای تحکیم مناسبات در شرایط کنونی، چه پیامی برای امریکا دارد؟ و تا چه اندازه می‌‌تواند در بی‌اثر کردن تحریم‌ها مفید واقع شود؟
 همکاری‌های دو کشور همسایه ایران و روسیه در یک بستر تاریخی شکل گرفته است. نگاه جمهوری اسلامی ایران به روسیه و اراده ما برای تعمیق و توسعه مناسبات ریشه در ویژگی‌های ذاتی دو کشور و عناصری مثل اشتراکات و منافع دو طرف دارد و بر پایه اصولی مثل استقلال، احترام متقابل به حقوق همدیگر و عدم مداخله بنا شده و در ماهیت خود بر اساس ملاحظات در قبال کشورهای ثالث تنظیم نشده است، اما بدون تردید سیاست تهدید، تحریم و فشار ایالات متحده بر دو کشور ایران و روسیه در تقویت مناسبات نقش مهمی داشته است. بسیاری از مسؤلین و بخش‌های تجاری و اقتصادی روسیه به خصوص در صنایع نفت و گاز و بخش‌های مالی و اعتباری آنها همانند ایران در معرض تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی امریکا قرار دارند. لذا ایران و روسیه با پیوند زدن حوزه‌های مکمل تجاری، اقتصادی، مالی و فناوری اثبات کرده‌اند که تحریم‌ها در دنیای وابستگی متقابل ره به جایی نمی برد. امریکایی‌ها هم متوجه شده‌اند که سیاست فشار و تحریم علیه ایران و روسیه نه تنها به هیچ یک از اهداف خود نرسیده، بلکه باعث اتحاد و انسجام کشورهای هدف مجازات‌های غیرقانونی شده است. امروزه جامعه امریکا به شدت دوقطبی شده و شهروندان امریکا نیز عملکرد سیاست خارجی دولتمردان خود را زیر سؤال می‌‌برند. مهم‌ترین ابزار بی‌اثر کردن تحریم‌ها، همبستگی ملی و تکیه بر توان داخلی است، در عین حال، ائتلاف سازی با کشورهای همسو، راهکاری برای ارتقای تاب‌آوری ملی است و این پیام را به تحریم کنندگان می‌‌رساند که جبهه جهانی ضد تحریم هر روز مستحکم تر و رژیم تحریم ناکارآمدتر و بی‌اعتبارتر می‌‌شود. دوران سیطره بلامنازع امریکا بر جهان رو به افول و پارادایم قدرت در حال تغییر و پارادایم سیطره امریکا بر مناسبات جهانی رنگ باخته است. ضمن آنکه کنش دو کشور بر اساس اهداف و منافع خودشان، همسایگی و مشترکات موجب شده در حوزه‌های زیادی شاهد همپوشانی این اهداف و منافع باشیم.
 
‌روسیه در قبال برجام با حسن نیت رفتار کرده و در کنار ایران بوده است. روسیه در شورای امنیت نیز از مواضع ایران دفاع کرد و به نفع ایران رأی داد. به نظر شما آیا این رفتار روسیه تداوم خواهد داشت؟
برجام، ورای رفتار خصمانه‌ای که هیأت حاکمه امریکا در قبال آن اتخاذ کرد، یکی از دستاورد‌های مهم رژیم عدم اشاعه هسته‌ای از مسیر مذاکره و چندجانبه است که چندین کشور از جمله روسیه در مهندسی آن نقش آفریدند. در واقع حمایت از برجام در سطح بین‌المللی، حمایت از چندجانبه‌گرایی، صلح و امنیت و مسئولیت بین‌المللی است. در واقع روسیه و کشورهای اروپایی با حمایت از برجام از اعتبار شورای امنیت و سازمان ملل و توافقات مشروع بین‌المللی حمایت کرده‌اند و البته کنشگری ایران و روابط خوب ایران  و روسیه در این رهگذر قابل چشمپوشی نیست.

در شرایط امروز اهمیت حضور فعال و اثرگذار ایران در منطقه و صحنه بین‌‏المللی را چطور ارزیابی می‌‌کنید و روسیه در تقویت این حضور، چه نقشی می‌‌تواند داشته باشد؟
جمهوری اسلامی ایران و روسیه در محیطی ژئوپلیتیکی قرار گرفته‌اند که یا از بحران‌های کهنه و مزمن رنج می‌‌برند یا تحت تأثیر دخالت‌های خارجی دچار بحران و بی‌ثباتی شده‌اند، بدیهی است دو کشور نمی‌توانند در قبال پیامدهای بی‌ثباتی در افغانستان، عراق، سوریه، حضور بیگانگان در دریای خزر، گسترش تروریسم در منطقه و دخالت کشورهای فرامنطقه‌ای در این محیط بی‌تفاوت بمانند. زیرا خواه‌ناخواه از پیامدهای پرهزینه این رویدادها متأثرخواهند شد. تجربه نشان داده است همکاری و هم‌افزایی ظرفیت‌ها و نقش دو کشور در این عرصه‌ها آثار و نتایج مثبتی برای طرفین و کل منطقه خواهد داشت.
موفقیت ایران و روسیه و دیگر متحدین بین‌المللی‌مان حاوی ارسال این پیام قوی به جهان است که دوران جهان غربی به پایان رسیده و معادلات جهان با ظهور روسیه نوین، اوجگیری قدرت بزرگی همچون چین، ظهور قدرت‌های منطقه‌ای نظیر ایران، برزیل، هند، مالزی و ترکیه به تدریج تغییر یافته و بدون بازگشت است. در آرایش جدید نیروهای سیاسی جهان، ایران، روسیه و چین در یک بلوک ضد هژمون فعال قرار گرفته‌اند و هر سه کشور در معرض سیاست‌های رقابتی، تقابلی و مهار امریکا قرار دارند. در مجموع معتقدم نقش و ظرفیت‌های تأثیرگذاری ایران و روسیه در سطح منطقه تا حد زیادی مکمل یکدیگر است و باعث هم‌افزایی می‌‌شود. روند تحولات بین‌المللی، سیاست‌های همگرای دوکشور را تقویت کرده و روسیه نشان داده است که می‌‌تواند شریکی پایدار و مؤثر باشد.
 
 آیا استراتژی‌های جدید روسیه در منطقه خاورمیانه را می‌توان در راستای تقویت حضور ایران در این منطقه ارزیابی کرد؟
ایران و روسیه کشورهای مستقل با منافع و اهداف جداگانه هستند که این منافع و اهداف در حوزه‌های مختلف همسو و منطبق است. روسیه عضو ثابت شورای امنیت و بسیاری از نهادها و مؤسسات تأثیرگذار بین‌المللی و کشوری دارای ظرفیت‌های بزرگ نظامی و اقتصادی و واجد پرستیژ بین‌المللی است. جمهوری اسلامی ایران نیز بازیگری مهم و قدرتمند در سطح منطقه است که از مزیت‌های راهبردی متعددی برخوردار است.
ما ضمن تقویت منافع مشترک‌مان، تعریف جدیدی از جایگاه اوراسیا و خاورمیانه در ساخت قدرت بین‌المللی ارائه کرده و تعاملات درون‌منطقه‌ای را تشدید کرده‌ایم. ما در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سازمان شانگهای و بانک توسعه زیرساخت‌های آسیایی در کنار دیگر بازیگران منطقه، تسهیلات فراوانی برای همکاری‌های متقابل ایجاد کرده ایم. از رهگذر این تعاملات، نوعی همبستگی و اعتمادسازی در روابط ایران و روسیه ایجاد شده که قبلاً سابقه نداشته‌ است. همکاری‌ها در حوزه دفاعی، همکاری در بازار جهانی انرژی، همکاری‌های دو کشور برای پایان دادن به تروریسم و دخالت نیروهای خارجی در سوریه، همکاری‌های منطقه‌ای در آسیای مرکزی و قفقاز، همسویی مواضع در فرآیند صلح سازی و استقرار ثبات در افغانستان و عراق و دیدگاه مشترک دو کشور در مورد اصلاح سازوکارهای جهانی از جمله همکاری‌های نوین ایران و روسیه است.

روابط فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بعد از فروپاشی شوروی سابق با کشور روسیه وارد مرحله جدیدی شد و این رابطه طی سال‏‌های گذشته در اکثر زمینه‌ها از رشد خوبی برخوردار بوده است. برنامه دولت برای تقویت روابط فرهنگی با کشور روسیه در حال حاضرچیست؟
مقوله علم و فرهنگ از مقولات مورد توجه در مناسبات با همسایگان از جمله با فدراسیون روسیه است. امروزه در الگوهای تنظیم روابط با کشورها یک اصل پذیرفته شده وجود دارد که پایدارترین روابط بین کشورها آن است که بر بستر تعاملات فرهنگی و همکاری‌های مردم با مردم باشد. دو کشور ایران و روسیه از فرهنگ غنی و اشتراکات تاریخی متعدد برخوردارند در عرصه علمی نیز فدراسیون روسیه از کشورهای پیشرفته است و به همین علت توسعه همکاری‌های علمی از اولویت‌های همکاری با روسیه است که خوشبختانه گام‌های مؤثری در این زمینه برداشته شده است و آخرین نمونه آن، انتقال تجارب علمی در زمینه‌های صنعتی، نظامی، هسته‌ای و ویروس کرونا است. لذا در حوزه فرهنگی نیز همسو با سایر حوزه‌ها، همکاری‌های خوبی شکل گرفته و در همه حوزه‌های علمی، دانشگاهی و تقویت ارتباطات مردمی، ارتباطات خوبی بین دو کشور برقرار شده است.
 
رویکرد جمهوری اسلامی ایران درخصوص توجه به کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر چه بوده است؟
کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر به عنوان یک سند جامع، چارچوبی است که بر اساس آن، حقوق وتعهدات کشورهای ساحلی مشخص می‌‌گردد. بر پایه این اصول کلی، کشورهای ساحلی با امضای موافقتنامه‌های تخصصی، به جزئیات همکاری‌ها خواهند پرداخت. ما معتقدیم امضای کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر اقدامی بسیار مهم و حائز اهمیت است که برداشته شد و به مذاکرات چندین ساله در این خصوص خاتمه بخشید. البته امضای این کنوانسیون به معنی پایان همه مذکرات و اقدامات در دریای خزر نیست و در واقع نقطه عطف و آغازینی برای اجرای تفاهمات و نظارت بر اجرا و شروع مذاکرات برای امضای موافقتنامه‌های جدید به شمار می‌‌رود.
بر این باوریم که امضای کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر نشان داد منطق همکاری و چندجانبه‌گرایی ابزار کارآمدی برای دستیابی به منافع جمعی است. امضای این کنوانسیون فرصت و فصل جدیدی را در روابط و همکاری میان جمهوری اسلامی ایران با کشورهای ساحلی دریای خزر از جمله روسیه فراهم آورده که می‌‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های گسترده در عرصه‌های مختلف باشد.
 
با توجه به شکست تلاش‌های ایالات متحده در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، برای همکاری نظامی میان ایران و روسیه چه چشم‌اندازی متصور هستید؟ آیا ایران برنامه‌ای برای خرید سلاح از روسیه دارد؟
راهبرد جمهوری اسلامی ایران  در حوزه اقلام دفاعی متکی بر بومی سازی و خودکفایی بر پایه دانش و مهارت داخلی است و در این چارچوب به دستاوردهای نمایانی نایل شده ایم. روسیه از گذشته شریک اصلی جمهوری اسلامی ایران در زمینه تأمین اقلام دفاعی بوده است و طبیعی است با رفع تحریم تسلیحاتی، همکاری‌های ایران با روسیه و با سایر همپیمانان در این زمینه از جمله انتقال فناوری می‌‌تواند بیش از گذشته توسعه یابد و این نوع همکاری‌ها در آینده نیز استمرار خواهد یافت.

بــرش
چشم‏انداز روابط اقتصادی دو کشور را چگونه پیش‏بینی می‌‌کنید؟

ظرفیت‌های اقتصادی مکمل و چالش‌ها و تهدیدات مشترک فراروی دو کشور، رهبران دوکشور را برای تعمیق همه جانبه روابط مصمم ساخته است، به نحوی که امروز شاهد پیشرفت‌های قابل توجه مناسبات در عرصه‌های مختلف اقتصادی، تجاری، علمی و پزشکی هستیم که بخشی از نتایج آن ظاهر شده و بخشی در آینده به نتیجه خواهد رسید. علاوه براین، انتظار می‌‌رود مناسبات اقتصادی دو کشور در چارچوب اتحادیه اوراسیا که از جمله تشکل‌های مهم تجاری و اقتصادی منطقه و جهان است افزایش یابد. ما در وضعیت تحریمی، به رفع نیازهای متقابل پرداخته ایم و برای درهم شکستن سیطره دلار بر بازارهای مالی، راه‌های جدیدی در پیش گرفته‌ایم. ما بازارهایمان را بر روی هم گشوده و موانع تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای تجارت را به حداقل ممکن رسانده ایم. طرفین موانع همکاری را بررسی و شناسایی کرده‌اند و برای عبور از آن‌ها برنامه‌ریزی کرده‌ایم. در یک اقتصاد بدون نفت، بازارهای منطقه و تعاملات با همسایگان، برگ برنده ایران است.

احسان بداغی
خبرنگار
اصرار مجلس برای پیگیری طرح‌های انتخاباتی‌اش جدی است؛ طرح‌هایی که فرآیند بررسی صلاحیت نامزدهای سه انتخابات شوراها، مجلس و ریاست جمهوری را به شکل جدی سختگیرانه‌تر از وضع فعلی خواهند کرد. در این مدت ناظران سیاسی از زوایای مختلفی به نقد این طرح‌ها پرداخته‌اند؛ از هشدار درباره ضربه زدن به بعد جمهوریت نظام گرفته تا کیفیت پایین این طرح‌ها از نظر حقوقی و مغایرت آنها با بخش‌هایی از قانون اساسی و بی‌توجهی به لایحه جامع انتخابات که نزدیک دو سال است در مجلس خاک می‌خورد. اما تا اینجا هنوز برخی از احزاب کشور در این رابطه موضع رسمی نگرفته‌اند. چیزی که شاید در نگاه اول ناشی از کم‌کاری آنها به نظر برسد. اما این تمام ماجرا نیست؛ اصل موضوع این است که هیچ کدام از احزاب از اساس در جریان نگارش این طرح‌ها نبوده‌اند.
از مهم‌ترین نقدهایی که به فرآیند قانونگذاری در ایران در ادوار مختلف مجلس می‌شود، عدم رجوع قانونگذار به مراجع تخصصی، صاحبنظران و کارشناسان است. مسأله‌ای که در قبال طرح‌های انتخاباتی اخیر هم تکرار شده و احزاب به‌عنوان نهادهایی که مستقیم‌ترین نوع درگیری و تأثیر را بر فرآیند انتخابات دارند و در حقیقت بازیگران اصلی انتخابات هستند در جریان نگارش این سه طرح انتخاباتی نادیده گرفته شده‌اند و هیچ مشورت و نظرخواهی از آنها انجام نشده است. در عوض آن‌طور که پیشتر توسط کمیسیون شوراهای مجلس عنوان شده نهادهایی چون شورای نگهبان و مرکز پژوهش‌های مجلس در جریان نگارش این طرح‌ها ایفای نقش کرده‌اند.
احزاب اصولگرا هم بی‌خبر از طرح‌های مجلس اصولگرا
درست است که مجلس یازدهم مجلسی کاملاً در قرق اصولگرایان است اما این ترکیب تقریباً یکدست هم باعث نشده بود تا طراحان این طرح‌های انتخاباتی حداقل به احزابی که نسبتاً همفکر خود هستند نیز برای دریافت نظرات‌شان رجوع کنند.
به طور مثال جامعه روحانیت و حزب مؤتلفه اسلامی به‌عنوان دو مجموعه حزبی دارای قدمت در جریان اصولگرا که اتفاقاً نمایندگانی در خود مجلس هم دارند، از فرآیند تدوین و نگارش این طرح‌ها بی‌اطلاع بودند. حسین ابراهیمی، از اعضای جامعه روحانیت مبارز در این رابطه به «ایران» می‌گوید: «به نظر می‌رسد که نمایندگان در این دست مسائل مهم اصلاً نیازی به رجوع به احزاب و تشکل‌های سیاسی به‌عنوان مجموعه‌های دارای نظر و دیدگاه کارشناسی، احساس نمی‌کنند.» به زعم این چهره اصولگرا «نداشتن سازوکار حزبی برای انتخابات یکی از آسیب‌های نظام انتخاباتی ما بوده و اگر بخواهیم اصلاحاتی روی قانون انتخابات انجام دهیم اما این مورد را نبینیم قطعاً به بیراهه خواهیم رفت.» او درباره تغییرات مد نظر طرح‌های مجلس برای نظام انتخاباتی کشور هم می‌گوید: «همین که این سه طرح اینقدر سریع تهیه شده‌اند، حتی اگر جزئیات آن را ندانیم می‌توان حدس زد که احتمالاً خیلی در نوشتن آنها دقت و حساسیت‌های لازم لحاظ نشده چون اصلاً زمانی برای کار کارشناسی نبوده. اما محتوا را هم که می‌بینیم متوجه می‌شویم این طرح‌ها اگر نظام انتخاباتی ما را بدتر نکنند، هیچ تأثیر مثبتی نیز نخواهند گذاشت.»
این عضو جامعه روحانیت مبارز معتقد است: «برخی از مواردی که در این طرح‌ها عنوان شده حتی می‌تواند‌ شأن انتخابات را تنزل بدهد و در‌ شأن جمهوریت نظام نیست و ما امیدواریم اینها اصلاح شوند.»
این در حالی است که اسدالله بادامچیان، دبیرکل حزب مؤتلفه هم در گفت‌و‌گو با «ایران» تأیید می‌کند که نظر این حزب دیرپای اصولگرا نیز درباره این طرح‌ها پرسیده نشده است.
سید کمال سجادی سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری هم نسبت به محتوا و برنامه قانونگذاران در طرح‌های اصلاح قانون انتخابات ابراز بی‌اطلاعی می‌کند. او با یادآوری اینکه در ادوار گذشته و در جریان اصلاح قوانینی مانند قانون فعالیت احزاب و قانون انتخابات از فعالان حزبی برای همفکری دعوت می‌شد یا با کشاندن بحث به رسانه‌ها فرصت بیان دیدگاه‌ها درباره آن قوانین فراهم بود، گفت: در این مجلس و درباره طرح‌های اخیری که مطرح است هیچ کدام از این اقدامات صورت نگرفته است.
سجادی در نظر نگرفتن دیدگاه‌های کارشناسی احزاب در مورد قانونی را که اجرای آن مشخصاً به فعالیت آنها و هدف غایی‌شان یعنی حضور در نهادهای قدرت از طریق شرکت در انتخابات مربوط است سبب تدوین قانونی با نواقص متعدد دانست و گفت: با چنین رویه‌ای نمی‌شود به یک قانون جامع و کامل دست پیدا کرد و در آینده هم مجبور خواهیم شد اصلاحیه‌های دیگری برای قانون تدوین شده در نظر بگیریم.
اصلاح‌طلبان؛ بی‌اطلاع و منتقد
وقتی احزاب نسبتاً همسوتر با مجلس در جریان طرح‌های انتخاباتی مطرح شده در هفته‌های اخیر نبوده‌اند، تکلیف احزاب اصلاح‌طلب     ناگفته مشخص است. مسئولان سه حزب اتحاد ملت، کارگزاران و حزب اسلامی کار هم در گفت‌و‌گو با «ایران» گفته‌اند که هیچ نظر مشورتی یا کارشناسی از آنها برای نگارش این سه طرح گرفته نشده است. از جمله علی شکوری‌راد، دبیرکل حزب اتحاد ملت در این رابطه گفت: «علی رغم اینکه حزب اتحاد ملت به‌عنوان یک مجموعه که می‌تواند در خصوص نظام انتخاباتی کشور دارای نظرات کارشناسی باشد در این خصوص مورد مشورت قرار نگرفته اما ما برنامه داریم تا این سه طرح را در درون حزب بررسی و آسیب‌شناسی کنیم.» به گفته شکوری‌راد، این حزب احتمالاً بعد از چنین کاری نتایج بررسی‌ها و نقدهای خود به این سه طرح را منتشر خواهد کرد. با وجود این او می‌گوید مطمئن نیست که حتی همین بررسی‌ها و نقدها هم چقدر در تصمیم نمایندگان مؤثر باشد.
حسین کمالی، دبیرکل حزب اسلامی کار هم در این رابطه به «ایران» گفته است: «ما نقدهای مبنایی و اساسی زیادی به این طرح‌ها و محتوای آنها داریم و اساساً فکر می‌کنیم این طرح‌ها مبانی جمهوریت نظام را تضعیف می‌کنند. با وجود این اگر در جریان تدوین این طرح‌ها قرار گرفته بودیم قطعاً نظرات خود را اعلام می‌کردیم.»  
وی تأکید می‌کند: «الان هنوز این طرح‌ها را به‌صورت رسمی در حزب بررسی نکرده‌ایم اما آنچه که تا کنون و به‌ صورت مشهود مشخص شده این است که تصویب این طرح‌ها به هیچ عنوان به نفع کشور، مردم و نظام نیست. فقط یکی از آسیب‌های این طرح‌ها این است که در نظام انتخاباتی کشور که باید آیینه تکثر و محل تضارب آرا باشد، یک نوع انحصار خطرناک ایجاد می‌کند و این قطعاً به رابطه ملت و حاکمیت ضربه می‌زند.»
وقتی خانه احزاب هم
در جریان نیست
در همین حال یدالله طاهرنژاد، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران و نایب رئیس خانه احزاب هم درباره مشورت با این مجموعه‌ها جهت تدوین این سه طرح همان حرف دیگران را تکرار می‌کند. به گفته او نه تنها طراحان با حزب کارگزاران سازندگی بلکه حتی با خانه احزاب هم در رابطه با این سه طرح هیچ مشورت و نظرخواهی انجام نداده‌اند. او در این رابطه به «ایران» می‌گوید: «بدون شک اگر این طرح‌ها برای مشورت در خانه احزاب ارائه می‌شدند، فارغ از بحث گرایش احزاب مختلف که اصلاح‌طلب یا اعتدالی یا اصولگرا هستند می‌توانم بدون تردید بگویم که نقدهای زیادی در قبال این طرح‌ها و جزئیات آنها صورت می‌گرفت. من بعید می‌دانم که حتی اصولگرایان هم راضی باشند که فرآیندهای انتخاباتی ما به شکلی که در این طرح‌ها تبیین شده، در بیایند.»
طاهرنژاد با این حال می‌گوید: «به نظر من اینکه مجلس برای تدوین این طرح‌های مهم به احزاب جهت مشورت مراجعه نکرده، یک بحث است و اینکه احزاب در این مقطع وظیفه مدنی و اجتماعی خود را انجام دهند، یک بحث دیگر. من قائل به این هستم که به‌دلیل اهمیت فوق‌العاده موضوع و تأثیرات عمیقی که این تغییرات ایجاد می‌کنند، احزاب مختلف باید فعالانه درباره این طرح‌ها نظر بدهند و نقد کنند و اگر خطری را متوجه نهاد انتخابات و مبانی جمهوریت نظام می‌بینند، از فعالیت‌های لازم دریغ نکنند.»
وی تأکید کرد: «درست است که قانونگذاری و طرح‌نویسی از اختیارات حقوقی نمایندگان مجلس است اما دایره تأثیر برخی قوانین و طرح‌ها آنقدر زیاد و فراگیر است که لازم است به‌صورت اجماعی درباره آنها تصمیم‌گیری شود و حذف نظرات منتقد در فرآیند این قانونگذاری‌ها می‌تواند اثرات منفی اجتماعی، سیاسی و حتی اقتصادی درازمدتی برای کشور بر جا بگذارد.» موضوع عدم مشورت با خانه احزاب در جریان نگارش این طرح‌ها در حالی است که ریاست این مجموعه برعهده یکی از نمایندگان مجلس یعنی عبدالحسین روح‌الامینی است.
افزایش نقدها به طرح‌های انتخاباتی مجلس
البته اینها در شرایطی است که در آن سو هم نسبت به مشاوره حقوقدانان کشور در جریان تدوین این طرح‌ها سؤالاتی مطرح است. خصوصاً اینکه در همین روزهای اخیر حتی موافقان مجلس یازدهم هم از ضعف مفرط محتوای حقوقی و قانون‌نویسی انجام شده در این طرح‌ها گلایه کرده‌اند. از جمله خبرگزاری تسنیم در گزارشی انتقادی در این رابطه نوشت که «برخی بند‌های آن غیرعاقلانه و بعضی دیگر غیرممکن است.»  
این گزارش با اشاره به شروط گذاشته شده برای نامزدهای ریاست جمهوری درباره کیفیت قانون‌نویسی در این طرح‌ها نوشته است: «می‌توان پرسید که شورای نگهبان دقیقاً چطور می‌خواهد مشخص کند و مهمتر از آن، چطور می‌خواهد با گزاره‌هایی که واجد ویژگی‌های یک «استدلال عمومی» و همه‌پذیر باشد به مردم بگوید که یک فرد، آرمان‌خواه واقع‌گرا هست یا خیر؟ یا اینکه استقلال شخصیتی و استقلال در تصمیم‌گیری او را با چه متر و میزانی اندازه خواهد گرفت؟ از کجا خواهد فهمید که او بموقع مسائل و ضرورت‌ها را تشخیص می‌دهد یا خیر؟ آزمونی که خواهد گرفت به چه شکل خواهد بود؟ از کجا خواهد فهمید که به انحراف حساس است یا خیر؟ و سؤالات فراوان از این دست.» با این شرایط به نظر می‌رسد حالا کم کم صف مخالفان طرح‌های انتخاباتی مجلس که به‌صورت ضربتی هم تهیه شده‌اند در حال شکل‌گیری است. صفی که باید دید آیا می‌تواند روی ادامه روند بررسی این طرح‌ها اثری بگذارد؟

گفت و گو

اسدالله بادامچیان، دبیر کل حزب مؤتلفه در گفت‌و‌گو با «ایران»:
برای اصلاح نظام انتخابات باید نظر همه گروه‌های سیاسی گرفته شود

دبیرکل یکی از قدیمی‌ترین احزاب سیاسی ایران می‌گوید که تغییرات نظام انتخاباتی کشور بر اساس طرح‌های سه گانه مجلس نیازمند ایجاد اجماع ملی است. چرا که از نظر اسدالله بادامچیان نهاد انتخابات مربوط به تمام جمهور کشور می‌شود و باید با مشورت عمومی درباره آن تصمیم گرفت و تغییرات لازم را در آن ایجاد کرد. او در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید که حزب مؤتلفه هم اکنون در حال بررسی طرح‌های مجلس است تا بعداً نظر خود را اعلام کند. چیزی که می‌تواند تلویحاً به این معنا باشد که این حزب هم در جریان تدوین این طرح‌های سه گانه مورد مشورت تدوین‌کنندگان نبوده. اتفاقی که گویا برای همه احزاب افتاده است.
با توجه به اینکه بحث انتخابات ارتباط بسیار نزدیکی با مسأله احزاب دارد و اخیراً هم مجلس سه طرح انتخاباتی را تهیه کرده که تغییرات عمده‌ای در نظام انتخاباتی کشور ایجاد می‌کنند، در جریان تدوین این سه طرح آیا از حزب مؤتلفه مشورتی گرفته شد؟
اینکه در مجلس به فکر اصلاح قانون انتخابات هستند امر خوبی است و باید آن را مثبت دید. از آن طرف هم اینکه قوانین انتخاباتی ما نیاز به تجدیدنظر دارند هم حرف درستی است و طبیعی هم هست که قوانین بعد از مدتی نیازمند اصلاح باشند. چون به هر حال اینها در شرایطی تدوین و نوشته می‌شوند که شاید در اثر گذشت زمان آن ضرورت‌ها تغییر کند و مجبور باشیم این قوانین را بر اساس ضرورت‌های تازه بازنویسی کنیم. در همه دنیا هم همین است. مثلاً الان به نظر می‌رسد در تهران اینکه سی نفر یکجا انتخاب می‌شوند دیگر کاربرد ندارد و شاید بهتر باشد تهران و شهرهای بزرگ منطقه‌بندی شوند. در خیلی جاهای دنیا هم همین‌طور است. از این نوع نظرات زیاد می‌توان مطرح و پیشنهاد کرد. مضافاً الان در مرحله گام دوم انقلاب هستیم. ما در گام اول شرایط خاص دیگری داشتیم. در گام دوم همه نهادها و قوا باید بروند به طرفی که بیانیه رهبر معظم انقلاب و مواردی که فرمودند محقق شود. پس بنابراین بازنگری نه فقط در قوانین انتخابات بلکه در بقیه قوانین هم ضروری است. درباره مشورت گرفتن از احزاب برای تدوین قانون بخصوص اصلاح قانون انتخابات، مجلس اجباری به این مشورت گرفتن ندارد اما در عین حال اگر این مشورت ها را بگیرد خیلی هم خوب و سازنده است. بنابراین پیشنهاد و توصیه من هم به مجلس و ریاست محترم مجلس این است که این طرح‌ها را برای احزاب هم بفرستند و از آنها هم نظر بخواهند. چون به هر حال در انتخابات‌ نقش مهمی هم بر عهده احزاب است و همه روی مسأله انتخابات کار کرده‌اند و دوره‌های متعدد درگیر آن بوده‌اند و شاید بهتر هم نقاط ضعف و قوت آن را بشناسند. این کاری است که اگر بشود قطعاً کیفیت قانون در حوزه انتخابات خیلی بالاتر می‌رود و منطقی هم هست که این کار بشود، هر چند مجبور نیست مجلس که این کار را بکند.
به طور مشخص آیا مؤتلفه در جریان این طرح‌ها بوده؟
به هر حال مؤتلفه هم در مجلس نمایندگانی دارد و آنها در موعد مقتضی به هر حال نظرات ما را در صحن یا کمیسیون منتقل می‌کنند. در حزب هم طرح‌ها را گرفته‌ایم و داریم روی آن کار می‌کنیم تا به یک نظری برسیم و آن را اعلام کنیم.
فکر نمی‌کنید این نظرخواهی اگر در جریان تدوین طرح‌ها و قبل از نهایی شدن قوانین انجام شود، خیلی بهتر و مثبت‌تر باشد؟
این از بدیهیات است. یعنی اگر این مشورت‌ها در همان فرآیندی که نمایندگان طرحی را تهیه می‌کنند انجام شود مطمئناً کیفیت کار نهایی خیلی بهتر خواهد بود. حتی شاید در وقت و انرژی مجلس هم صرفه‌جویی شود. از همانها هم اگر بپرسید قطعاً می‌گویند این مشورت خوب است، از دولت هم بپرسید می‌گویند خوب است. مهم این است که انجامش بدهند.
شما خودتان تا الان کیفیت این طرح‌ها و محتوای آن را چگونه دیده‌اید؟ چون به هر حال قدری هم بحث برانگیز شده‌اند.
بحث برانگیز شدن از نظر من خیلی بد نیست، مهم این است که جمع‌بندی چه می‌شود. به هر حال در یک جامعه زنده و پویا این حرف‌ها وجود دارند. یکی موافق است یا مخالف. مهم این است که الان همه دارند نظر می‌دهند درباره این طرح‌ها و این خوب است.
مسأله این است که این نقد و نگرانی وجود دارد که این طرح‌ها قدرت انتخاب مردم را بشدت محدود کنند.
برخی دیگر هم حرف دیگری می‌زنند. باید بگذاریم این بحث‌ها بشود و به نتیجه برسد. توی همین بحث‌ها چیزهای خوبی بیرون می‌آید. ما در مؤتلفه معتقدیم هر طرحی باید بیاید مطرح شود و در آن طرف هم امکان نقد آزادانه و کارشناسی آن مهیا گردد و همه هم روی آن نظر بدهند. مهم این است که جلوی نظردادن گرفته نشود و مهمتر از آن این است که از نظرها استفاده شود. یعنی بعد از لحاظ کردن مجموع نظرها به یک جمع‌بندی برسیم. نه اینکه بگذاریم همه حرف‌شان را بزنند بعد کار خودمان را بکنیم. این می‌شود آزادی بیان بدون نتیجه و محصول. بحثی اگر می‌شود باید نتیجه هم داشته باشد. درباره این طرح‌ها به نظر خود من هم چیزهای خوبی دارد و هم چیزهایی که باید تغییر کنند. اما مهم این است که از همه نظر بگیریم و آن نظر و برآیند بحث‌ها را اعمال کنیم. ببینید قانون انتخابات مال این گروه و آن گروه نیست. انتخابات اصلاً یک نهادی است برای مشارکت همه. انتخابات متعلق به نظام است و برای جمهور مردم لازم است، بنابراین حالا اگر مجلس دست فلان گروه است نباید نظر رقیب خودش در خصوص انتخابات را نادیده بگیرد و بگوید الان اختیار دست من است و خودم این تغییر را می‌دهم. من الان کاری به محتوای این طرح‌ها ندارم، می‌خواهم بگویم مهم‌ترین چیز برای این طرح‌ها آن است که در فضای سیاسی و اجتماعی یک اجماعی روی آنها انجام شود و مجلس از همه بابت این طرح‌ها نظر بگیرد.
الان بیش از یک سال و نیم است که لایحه جامع انتخابات در مجالس دهم و یازدهم معطل مانده است. در کار تقنینی هم همه می‌دانند که بهتر است لایحه محور کار باشد تا طرح. با توجه به اینکه خود شما هم به هر حال سابقه کار تقنینی دارید، در این مورد آیا فکر نمی‌کنید بهتر باشد مجلس سراغ همان لایحه دولت برود؟
خب الان هر کسی می‌گوید پیشنهاد من اولویت دارد و از دیگران اولویت و کیفیت ندارد. طبیعی است که دولت هم می‌گوید من کار کارشناسی انجام داده‌ام و جلسات زیادی را گذاشته‌ام تا به این لایحه رسیده‌ام. آن طرف نمایندگان هم احتمالاً می‌گویند این لایحه مثلاً کیفیت ندارد یا اولویت ندارد و ما طرح می‌دهیم. اینجا باید به هر حال یک توافقی صورت بگیرد. با اینکه بگوییم لایحه اولویت دارد الزاماً این لایحه وارد دستور کار نمی‌شود. باید با نمایندگان به توافق رسید. به نظرم رسانه‌هایی مثل روزنامه ایران هم خوب است بیایند لایحه دولت را با این طرح‌ها مقایسه کنند و از صاحبنظران هم بخواهند که نظرشان را اعلام کنند و بگویند نقاط ضعف و قوت اینها چیست.






 

سیاوش رضایی
خبرنگار
این روزها تحلیلگران و کارشناسان بازار سرمایه درحال تحلیل چرایی سقوط بازار طی روزهای اخیرهستند. از 20 مرداد ماه که ریزش شاخص آغاز شد تا روز گذشته شاخص کل بورس با فرازو نشیب‌های فراوان بیش از 508 هزار واحد معادل 24.4 درصد عقبگرد کرده است. در روز 20 مرداد ماه شاخص کل بورس تا ارتفاع 2 میلیون و 78 هزار و 511 واحد بالا رفته بود، اما دیروز با افت 37 هزار و 146 واحدی شاخص حد مقاومتی 1.6 میلیون را هم شکست و به یک میلیون و 570 هزار و 49 واحد رسید.
درحالی که ارزش بازار بورس تهران در روزهای رونق به 7700 هزار میلیارد تومان هم رسیده بود دیروز به 5881 هزار میلیارد تومان رسید که نشان دهنده افت 34 درصدی آن است. دراین مدت حدود 1800 هزار میلیارد تومان از ارزش بازار تبخیر شده است.
درکنار تمام عوامل و متغیرهایی که طی هفته‌های اخیر باعث ریزش شاخص و ترس سهامداران بخصوص تازه واردها شده است، به‌طور قطع کم و کاستی‌های قانونی دراین بازار نیز دراین شرایط نقش دارد چه آنکه اگر برخی از مقررات و ارکان بازار فعال بود، شرایط به گونه دیگری رقم می‌خورد.
از نگاه کارشناسان بازار یکی از ارکانی که در قانون بورس و اوراق بهادار هم آمده ولی تاکنون اجرایی نشده، «بازارگردان» است که در شرایط صعودی و نزولی می‌تواند به تعادل بازار کمک کند، اما هم اکنون حقوقی‌های بازار این نقش را برعهده دارند که چندان با اهداف آنها نیز سازگاری ندارد. در قانون بورس و اوراق بهادار مصوب سال 1384 آمده است: کارگزار/ معامله گری اسـت کـه بـا اخـذ مجـوز لازم بـا تعهـد بـه افـزایش نقدشـوندگی و تنظـیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار معین و تحدید دامنه نوسان قیمت آن، به دادوستد آن اوراق می‌پردازد.
قانونی که نیاز به بازنگری دارد
علیرضا تاج بر، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «ایران» دراین باره گفت: سال 1384 که قانون بورس و اوراق بهادار نوشته شد، قانون جامعی بود که از بورس‌های جهانی الگو گرفته بود و دراین خصوص یک نقطه عطف محسوب می‌شود.
به‌گفته وی دراین قانون تمام ارکان و ابزارهای مورد نیاز دراین بازار تعریف شده است، ولی نکته این است که اکنون 15 سال از تصویب این قانون می‌گذرد و دراین مدت بازنگری نشده است و با صدور ابلاغیه‌ها و دستورالعمل‌های متعدد سعی شده تا خلأهایی را که به وجود آمده است، پرکنند.
وی ادامه داد: درهمین خصوص، بازارگردان نیز در این قانون پیش‌بینی شده است. رکن بازارگردان طبق قانون برای تمام شرکت‌های بورس اجباری است ولی در قانون دیده نشده که اگر شرکتی از این اجبار عدول کرد با چه عواقبی مواجه می‌شود. از سوی دیگر درحالی که طبق قانون سازمان بورس باید یک نهاد مستقل و دارای استقلال باشد با دخالت‌های سایر نهادها از جمله مجلس و بخش خصوصی مواجه می‌شود و برهمین اساس گاه به جای تصمیمات استراتژیک به‌صورت اقتضایی یا عامه پسند تصمیم‌گیری می‌کند.
وی اضافه کرد: درخصوص الزامات قانونی با تضادهایی روبه رو هستیم؛ برای مثال درحالی که کارگزاری‌ها با قوانین سختگیرانه‌ای مواجه هستند ناشران از این سختگیری مستثنی هستند. تاج برتأکید کرد: همانگونه که به سهامداران می‌گوییم که با دید بلندمدت وارد بازار شوند باید مسئولان در تصمیمات خود نیز بلندمدت و استراتژیک عمل کنند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهارکرد: در سال 1393 آرزوی اهالی بازار سرمایه این بود که تعداد فعالان بازار از 200 هزار نفر به 400 هزار نفر برسد و ضریب نفوذ امروز بورس یکی از رؤیاها بود این درحالی است که پس از ورود سهامداران به این بازار بسترهای لازم را فراهم نکردیم. درواقع آماده پذیرایی از آنها نبودیم و با روش بدی آنها را بدرقه می‌کنیم.
وی درپاسخ به این پرسش که در سایر کشورها ورود سهامداران جدید به بورس تحت چه شرایطی انجام می‌شود، گفت: در تمام دنیا مردم به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم تشویق می‌شوند. سرمایه‌گذاری که از طریق صندوق‌ها صورت می‌گیرد اما در کشورما وقتی که ارائه مجوز برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری جدید و حتی افزایش سقف صندوق‌های موجود ماه‌ها طول می‌کشد و به سختی انجام می‌شود، نمی‌توان چنین توصیه منطقی را عملی کرد. وی ادامه داد: درحالی که فعالان بورسی 10 برابر شده‌اند بسترهای بازار دو برابر نشده است. این کارشناس بازار سرمایه درپایان درخصوص پیش‌بینی بازار درآینده گفت: هم اکنون جذاب‌ترین بازار برای سرمایه‌گذاری بورس است و انتظار می‌رود حداکثر از آبان ماه بازار دوباره به حالت عادی و تعادلی خود بازگردد.
فاصله با توسعه یافتگی
حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به محورهای توسعه یافتگی، بازار سرمایه ایران را مورد کنکاش قرار می‌دهد. به گفته وی هم اکنون بازار سرمایه ایران فاصله زیادی با مرزهای توسعه دارد که این فاصله هم از نظر زیرساخت‌های نرم افزاری و سخت‌افزاری و قانونی و هم در زیرساختارها مشاهده می‌شود.
وی تأکید کرد: مهم‌ترین محورهای توسعه‌ای برای بازار سرمایه شامل سه شاخص عمق، گستردگی و کارایی می‌شود که همه آنها به‌صورت ناقص، ناکافی یا ناکارآمد وجود دارد.
براساس توضیحات این کارشناس عمق بازار شامل سهام شناوری، حجم معاملات، تعداد شرکت‌های فعال، نهادهای مالی و تنوع صنایع حاضر در بورس می‌شود. گستردگی بازار نیز به این معناست که بازار چه در داخل و چه در خارج تا حد مطلوبی توانسته است طیف وسیع تری از سرمایه‌گذاران را جذب کند. درنهایت کارایی نیز به نحوه اطلاع رسانی، تقارن اطلاعاتی و شفافیت برمی گردد.
میرمعینی اضافه کرد: علاوه براین‌ها عنصر نقدشوندگی نیز یکی از شاخص‌های مهم توسعه یافتگی بازار سرمایه محسوب می‌شود که از مزیت‌های بازار است. تمام این شاخص‌ها باید به کشف قیمت منطقی و منصفانه سهم منجر شود. در واقع اگر تمام این بخش‌ها بدرستی کارکند درنهایت به کشف قیمت منطقی می‌رسیم.
وی اظهارکرد: فاصله بازار با توسعه یافتگی باعث شده است تا شاهد افراط و تفریط در رفتار سهامداران باشیم که دراین روند اخبار خوب و مثبت نیز تأثیرگذار نیست.
وی درخصوص پیش‌بینی روند آتی بازار توضیح داد: زمانی که قیمت سهام به جایی برسد که برای فروش توجیه نداشته باشد و خریدار جدید وارد بازار شود دوباره بازار به تعادل می‌رسد. به گفته وی به نظر نمی‌رسد شاخص کل بیش از 1.4 میلیون واحد عقب نشینی کند و از هفته آینده بتدریج نشانه‌های بازگشت شاخص به لطف شرکت‌های شاخص ساز آغاز خواهد شد و البته درآن زمان همچنان متغیرهایی که در بورس اثرگذار است نقش خواهند داشت.
شفافیت؛ مهم‌ترین متغیر
عباس هشی، کارشناس اقتصادی و عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی در گفت‌و‌گو با «ایران» اعتقاد دارد که مهم‌ترین نقص و کاستی بازار به نحوه نظارت و شفافیت برمی‌گردد. به‌گفته وی کارگزاری ها و بازارسازها نقش اساسی در جلوگیری از نوسان قیمت‌ها دارند اما زمانی که نظارت جدی وجود نداشته باشد این بازیگرها می‌توانند از این نوسان به نفع خود استفاده کنند.
وی ادامه داد: یکی از کاستی‌ها در بازار سرمایه این است که بالاترین رکن ناظر بر آن یعنی شورای عالی بورس عمدتاً ترکیب دولتی دارد درحالی که باید بخش خصوصی دراین بخش فعال اصلی باشد.
هشی با اشاره به اینکه دولت دوازدهم اولین دولتی است که به بازار سرمایه توجه کرده است، اظهارکرد: این درحالی است که تمام ابزار دست دولت نیست. درواقع ترکش‌های اقتصاد زیرزمینی و غیرشفاف به بازار سرمایه نیز اصابت می کند و دولت توانایی برخورد با این بخش‌ها را ندارد. به‌طوری که گاه دولت هرچه سهم عرضه کند توسط این بازیگران پنهان خریداری می‌شود.
این استاد دانشگاه درادامه با اشاره به اینکه در بازار سرمایه دو دسته از بازیگران نقش مهمی در شفافیت بازار دارند و دراین زمینه کم‌کاری کرده‌اند، گفت: گروه نخست هیأت مدیره شرکت‌های بورسی است که باید ریسک‌های سهام خود را بموقع به اطلاع سهامداران می‌رساندند. این شرکت‌ها اطلاعات مثبت را افشا می‌کنند ولی ریسک‌ها را کمتر افشا می‌کنند.
هشی اضافه کرد: دومین گروه حسابرس‌ها هستند که انتظار می‌رود در شرایط خطیر هشدارهای لازم را به نهادهای نظارتی بدهند اما یا این اقدام انجام نمی‌شود یا اینکه چنین حسابرسانی کنار گذاشته می‌شوند.
وی درپایان گفت: با توجه به اینکه شفافیت مهم‌ترین رکن بازار سرمایه است باید برای ایجاد آن و مقابله با فساد اقدام و قانون را اجرا کرد.

گروه اجتماعی/ از 298 کیلومتر خط متروی تهران تاکنون 234 کیلومتر آن به بهره‌برداری کامل رسیده است. خط یک متروی تهران با 42 کیلومتر و خط 5 با 43 کیلومتر، دراین میان در صدر کامل‌ترین‌ها قرار گرفته‌اند. باقی خطوط به جز خط 6 نیز بیشتر مسیر بهره‌برداری را طی کرده و درصورت تأمین اعتبار بزودی با تمام ظرفیت میزبان تهران نشین‌ها خواهد بود. در لیست بلند بالای خطوط متروی تهران، دیروز خط 10 نیز قرار گرفت تا جدیدترین خط پایتخت هم به فهرست طولانی‌ترین‌ها اضافه شود. خطی که حدوداً 43کیلومتر طول دارد و قراراست شرق تهران (تهرانپارس) را به غرب تهران (وردآورد) وصل کند. این خط با 35 ایستگاه، با خطوط یک، 3، 4، 6، 7 و 9 تبادل ایستگاه دارد و جمعیت مناطق شمالی تهران و بویژه منطقه 22 را پوشش خواهد داد. بر اساس برآوردهاى مالى سال گذشته، هر خط مترو به‌صورت متغیر 10 تا 20 هزار میلیارد تومان هزینه در بردارد. بنابراین خط 10 با 41 کیلومتر مسیر به بیش از 20 هزار میلیارد تومان بودجه نیاز خواهد داشت. ظاهراً قرار است منابع مالی خط 10 براساس TOD (توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی) تأمین شود.

به گزارش ایرنا؛ معاون رئیس‌ جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در مراسم کلنگ‌زنی خط ۱۰ مترو تهران گفت: دولت برای سال ۹۹، مبلغ ۸ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای مترو به شهرداری‌های سراسر کشور اختصاص داده است.
«محمدباقر نوبخت» با اشاره به دلیل حضور خود در این مراسم گفت: تکمیل توسعه خط هفت مترو و آغاز خط ۱۰ با طول ۴۳ کیلومتری، می‌ارزید که از سوی دولت برای تشکر از اینکه به مردم خوب و بزرگ تهران خدمت ارائه می‌شود، کسی حضور داشته باشد. حضور من به عنوان عامل مشارکت در فعالیت قطار شهری تهران و مترو است. او با بیان اینکه  دولت خود را موظف می‌داند برای رفاه حال مردم شهرها بویژه در حمل و نقل برون شهری از طریق ریل و خطوط مترو مشارکت داشته باشد، گفت: خاطرم هست که سال گذشته درخواست این بود که ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیارد تومان از سوی دولت از  طریق اوراق مشارکت، تسهیل صورت گیرد که با همه مشکلاتی که دولت از نظر مالی داشت به تعهد خود عمل کرده‌ایم.
همچنین اعلام کردیم که از محل تبصره ۱۸ هم آمادگی داریم که شهرداری تهران برخوردار شود، سهم خود را عمل کردیم و باز هم آمادگی داریم.
نوبخت با بیان اینکه دلسوزی و دغدغه رئیس شورا را برای خدمت بیشتر مردم تحسین می‌کنم، گفت: با استعاره از مولانا باید بگویم، «چون که گل رفت و گلستان شد خراب بوی گل را از که جوییم از گلاب.» وی خطاب به هاشمی گفت: هر چند نماد سازندگی کشور حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی از جمع ما رفتند اما آرمان، اراده و نگاه بلند وی، به توسعه کشور هست و خوشحالم که شما این مسیر را ادامه می دهید و ما باید این مسیر را دنبال کنیم. نوبخت با بیان اینکه وظیفه دولت فقط تهران به عنوان مرکز تردد نیست، اظهارداشت: در شهرهای دیگر مثل تبریز، مشهد، شیراز و اصفهان و البرز هم مشارکت را ادامه می دهیم و تا آخرین ریال تعهد خود را تا کنون انجام دادیم و باز هم انجام می‌دهیم. او افزود: برای سال ۹۹ مبلغ ۸۵۰۰ میلیارد تومان دولت برای مترو به شهرداری‌ها اختصاص داده و سهم تهران متناسب با برنامه ای است که شهرداری خواهد آورد. نوبخت با اشاره به بازدید از مترو تبریز گفت: وقتی تبریز را بازدید می کردم، احساس می کردم شهر دیگری زیر تبریز قرار دارد و سایر استان‌ها هم به همین وضع است. وی افزود: دولت آقای روحانی به عنوان دولت ریل نامیده شد، این نامی نیست که دولت انتخاب کرده باشد بلکه این می تواند صفتی باشد برای دولت. باید بگویم دولت مرکز استان همدان، و کرمانشاه، مرکز آذربایجان غربی و سپس رشت  را به شبکه سراسری وصل کرد. نوبخت  با اشاره به اقدامات دولت در حوزه حمل و نقل ریلی  گفت:  بین میانه تا بستان آباد ۱۳۲ کیلومتر دوخطه شد و اکنون بستان آباد به تبریز و قزوین به زنجان و امسال کردستان هم به شبکه سراسری وصل می‌شود. مثلث گردشگری اصفهان، شیراز و یزد، هم از مسیر خط اقلید به یزد کامل می‌شود. وی با بیان اینکه ۷۰۰ کیلومتر راه تا پایان دولت اجرا می شود، افزود: با ریل گذاری از چابهار به خاش، چابهار به عنوان بندر اقیانوسی غیر تحریمی به زاهدان وصل می‌شود. این اقدامات گوشه‌ای از دولت ریلی است و حداقل ۱۹۰۰ کیلومتر انجام شده که فقط ۲۰ درصد حمل و نقل ریلی را امسال تحویل می‌دهیم. افتخار خود را خدمتگزاری به مردم می‌دانیم، همه نیک می‌دانید که در عرصه تحریم هستیم اما تحریم را به تمسخر گرفته‌ایم و امیدوارم به سمت سازندگی پیش رویم. وی ادامه داد: برای اعتبار در خط هفت و 10 اعلام کنید تا از ۸۵۰۰ میلیارد تومان، با اولویت دو پروژه شما تخصیص می‌دهیم.
نوبخت درباره فعالیت کارخانه واگن سازی هم افزود: برای واگن سازی هم اگر سفارشی باید بدهیم آمادگی داریم که در راستای جهش تولید، از همه ظرفیت دولت استفاده کنیم.
سیاهچاله‌های تهران زیر پوشش خط ۱۰
شهردار تهران نیز در این مراسم گفت: از ویژگی‌های خط ۱۰ مترو این است که بخشی از سیاهچاله‌های تهران از جمله خاک سفید، نمایشگاه بین المللی، دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات را پوشش می‌‌دهد. پیروز حناچی با اشاره به اینکه همه کلانشهرها تلاش می‌کنند با اتصال به حمل و نقل ریلی توسعه یابند افزود: در سال‌های اخیر، شهرهای اقماری هشتگرد و پرند به متروی تهران وصل شده‌اند و در آینده نیز شهر جدید پردیس به متروی تهران وصل می‌شود. حناچی ادامه داد: حدود ۲۴۰ کیلومتر خط قابل بهره‌برداری در خطوط متروی تهران تأسیس شده و حدود ۴۰ کیلومتر دیگر نیز در خط ۱۰ به آن افزود می‌شود.
شهردار تهران با بیان اینکه مترو تعادلی میان حمل و نقل شخصی و عمومی ایجاد می‌کند و ایستگاه‌های تبادلی استفاده بیشتری به دنبال دارد. گفت: فرصت‌های زیادی را وقتی که پول داشتیم از دست داده‌ایم و به تنهایی تأمین اعتبار خطوط ریلی از عهده دولت بر نمی‌آید و باید از راه‌های دیگر تأمین اعتبار کنیم.
او با بیان اینکه شهرداری به تنهایی از عهده تأمین اعتبار برای خطوط ریلی بر نمی‌آید، گفت: مکانیزم‌های دیگری را نیز برای تأمین مالی تعریف کرده ایم تا توسعه ریلی اتفاق بیفتد. مترو را یک امر حاکمیتی می‌دانیم و بزرگترین طرح فناوری کشور مترو است که هم در تهران و هم در کلانشهر‌ها در سیبل قرار دارد و وقتی موضوع حاکمیتی می‌شود مهمترین وظیفه دولت نیز قرار می‌گیرد.
به جای 15 کیلومتر فقط 5 کیلومتر ساخته‌ایم
رئیس شورای شهر تهران با اشاره به اینکه دولت حسن روحانی در ابتدای فعالیتش اعلام کرد که دولت من دولت ریلی است، گفت: کل خطوط ریلی ایران ۲۳۰۰کیلومتر است و از این نظر وضعیت خوبی طی سال‌های گذشته نداشته‌ایم. محسن‌هاشمی با اشاره به اینکه در طی این سال‌ها سالی ۶۰ کیلومتر ریل ساخته‌ایم، گفت: با وجود اینکه قوانین خوبی داریم اما ریل ساخته نمی‌شود. او با بیان اینکه در متروی تهران، کمتر از ۵ کیلومتر در سال مترو ساخته‌ایم ابراز داشت: این در حالی است که باید سالیانه ۱۵ کیلومتر مترو می‌ساختیم. همه قدرتمندان و تصمیم‌گیران مزایای حمل و نقل ریلی را قبول دارند اما عملیاتی نمی‌شود.
هاشمی با اشاره به اینکه طرح تات به منظور توسعه حمل و نقل ریلی تصویب شده است، گفت: براساس این طرح شهرداری باید هزینه ساخت کریدور را بدهد. به این ترتیب ایستگاه هم می‌تواند هزینه خود را در بیاورد و اگر ۳ هزار تا ۱۰ هزار مترمربع سازه تجاری اداری در نظر بگیریم در نتیجه در شهرداری مترو را خودکفا ساخته‌ایم.
وی افزود: بر طبق این طرح ۵۰ درصد تأمین هزینه‌ها که مربوط به تجهیزات مترو است را باید دولت بپردازد. با این وجود خط ۶ و ۷  با این سیاست ساخته شده است اما بیش از ۹۰ کیلومتر خط تجهیز نشده است چون دولت کمک نکرده است در حالی که براساس قانون حمایت از حمل و نقل ریلی کشور با اولویت تجهیزات باید حمایت می‌کرده است. او گفت: من نمی‌گویم دولت نمی‌خواسته کمک کند، چون دو میلیارد یورو کمک کرده است اما ۴ سال این مسأله در وزارت کشور عملیاتی نشده است. واگن سازی‌ها بیکار هستند که مجموعاً دو هزار کارگر و کارمند دارند. خواهش می‌کنم چند جلسه ویژه برگزار شود و وزیر کشور هم باید به این مهم توجه کنند.  وی افزود: نیازمند جلسات ویژه هستیم تا ببینیم کجای کار لنگ است و چرا از سال ۹۵ که قرارداد تنظیم شده واگن تأمین شود و اتوبوسرانی هم به همین صورت دچار مشکل شده است.
هاشمی با بیان اینکه در شرایطی هستیم که اولین واگن‌هایمان ۲۵ ساله شده‌اند و ۱ میلیون و ۴۰۰ کیلومتر کار کرده‌اند گفت: این واگن‌ها نیازمند اورهال شدن هستند، حادثه هفته پیش که به آن پرداخته نشد به دلیل همین قدیمی بودن واگن و عدم اورهال آن بود که می‌توانست تلفات جانی داشته باشد. او خطاب به فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا نیز گفت: به خاطر سپردن خط ۷ به خاتم الانبیا بازرسی کل کشور برای ما پرونده ایجاد کرده است و این خوب نیست. اینکه بخواهیم خط دیگری به شما بدهیم و به دادگاه برویم درست نیست لطفاً این مساله را پیگیری کنید.
رئیس قرارگاه خاتم‌الانبیا هم در این مراسم اعلام کرد که با سرعت بالا خط ۱۰ مترو را وارد مدار بهره برداری خواهیم کرد.
سعید محمد با بیان اینکه پروژه ساخت خط ۱۰ مترو خوشبختانه در قالب ۲۵ درصد اضافه خط ۷ پیش می‌رود خطاب به محسن هاشمی گفت: هرچه کارکنید هاشمی باید بیشتر در سازمان بازرسی پاسخگو باشند.
سید مناف هاشمی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز از درخواست شهرداری برای کمک ۴۰۰۰ میلیارد تومانی دولت برای اورهال کردن قطارهای مترو خبر داد.

محمد محمدی سدهی
خبرنگار
تیم فوتبال سپاهان در نوزدهمین دوره لیگ برتر فراز و نشیب زیادی داشت. زردپوشان اصفهانی اواخر سال 98 و در پایان هفته بیست و یکم مسابقات در رده دوم جدول جای داشتند اما عملکرد ضعیف این تیم در سال 99 موجب شد با قرارگرفتن در رده پنجم به کار خود پایان دهند. تیمی که برای قهرمانی بسته شده بود حتی سهمیه لیگ قهرمانان آسیا را هم کسب نکرد و همین موضوع به تغییرات گسترده در باشگاه و تیم انجامید. سپاهان با مدیرعاملی محمدرضا ساکت و سرمربیگری محرم نوید کیا وارد لیگ برتر بیستم خواهد شد. یکی از اتفاقات قابل توجه روزهای گذشته استقبال هواداران از نوید کیا در روز معارفه‌اش بود.
کاپیتان سپاهان با اشاره به حضور محرم نوید کیا در تیم و استقبال گرم هواداران از او به خبرنگار «ایران» گفت:‌ «به باشگاه تبریک می‌گویم. چون به خواسته هواداران عمل کرد و به آن احترام گذاشت. به محرم نوید‌کیا هم بابت حضورش به‌عنوان نفر اول نیمکت تبریک می‌گویم. من مقابل محرم بازی کرده‌ام. او بازیکن بزرگی بود و به نظرم می‌تواند مربی بزرگی هم شود. بازیکنی که جوانی‌اش را برای تیم می‌گذارد باید دیده شود، ان‌شاءالله که محرم هم دیده شود و روزهای خوشی برای سپاهان رقم بزند.» مهدی کیانی در خصوص حضور سپاهان در لیگ قهرمانان آسیا اظهار داشت:‌ «لیگ قهرمانان با لیگ خودمان کاملاً متفاوت است و تیم‌های حاضر در آسیا کاملاً حرفه‌ای هستند. این تیم‌ها با تمام وجود می‌آیند که در آسیا نتیجه بگیرند اما ما هم تیم دست وپا بسته‌ای نیستیم و با تمام قدرت تلاش می‌کنیم تا هواداران را خوشحال کنیم. هواداران از نتایج تیم در جام حذفی و لیگ ناراحت هستند و ان‌شاءالله در آسیا دلشان را شاد می‌کنیم. البته امیدوارم که هر 4 تیم ایرانی در این مسابقات نتیجه بگیرند. باشگاه بازیکنان خوبی در اختیار گرفته است و این بازیکنان می‌توانند به ما کمک کنند.»
او صحبت‌هایش را اینگونه ادامه داد: «شرایط سپاهان در لیگ نوزدهم خوب بود اما بعد از بازی با پرسپولیس در هفته بیست و یکم شرایط برای ما کاملاً تغییر کرد. ما پیش از این بازی عملکرد خوبی داشتیم اما متأسفانه از هفته‌های بعد از آن اتفاق تیم ما روح نداشت و خوب بازی نمی‌کرد. هم امیرقلعه نویی به‌عنوان سرمربی و هم من به‌عنوان کاپیتان تلاش کردیم تا تیم را سروسامان بدهیم اما نشد. هر کاری برای رسیدن تیم به شرایط آرمانی لازم بود انجام دادیم اما این اتفاق نیفتاد. به هر حال فوتبال است و از این دست اتفاقات پیش می‌آید.»
مهدی کیانی افزود: ‌«اهداف باشگاه قهرمانی در لیگ و جام حذفی بود اما متأسفانه خیلی مواقع در بازی‌های ما عدالت برقرار نشد و پنالتی‌هایی به ضرر ما گرفته شد. این موارد شیرازه تیم‌مان را به هم ریخت. لیگ نوزدهم با تمام اتفاقات خوب و بدش تمام شد و حالا باید برای موفقیت در لیگ قهرمانان آسیا و لیگ بیستم تلاش کنیم.» کیانی درخصوص جدایی امیر قلعه نویی از سپاهان بیان داشت:‌ «قلعه نویی زحمات زیادی برای سپاهان کشید و او با تمام وجود در خدمت تیم بود اما به هر حال فوتبال حرفه‌ای همین است. امروز در یک تیم هستیم و فردا در تیمی دیگر. این خاصیت فوتبال حرفه‌ای است و باید با آن کنار آمد. باشگاه هزینه می‌کند و توقع دارد براساس آن هزینه به موفقیت برسد، زمانی که این اتفاق نمی‌افتد تغییرات آغاز می‌شود. در ضمن تشکر ویژه‌ای از آقایان نیک فر و تابش دارم که در این یک سال زحمات زیادی برای ما کشیدند و از جان مایه گذاشتند.» کاپیتان سپاهان ادامه داد:‌ «نمی‌خواهم داورها را مقصر بدانم اما در بعضی مواقع شاید داوران تمرکز ندارند و همین باعث می‌شود تا اشتباه قضاوت کنند. من همیشه از داوران حمایت کردم و امیدوارم که در فصل جدید شرایط روحی - روانی برای داورها فراهم شود تا قضاوت بی‌نقصی داشته باشند. در بازی‌های بزرگ یک سوت اشتباه باعث می‌شود تا تمام برنامه‌های باشگاه به‌هم بریزد. این اشتباهات، باشگاهی را که هزینه می‌کند و هدفش برای فصل مشخص است دچار مشکل می‌کند.»
کیانی در مورد قهرمانی تراکتور در جام حذفی (تیمی که سال‌ها در آن بازی کرد) گفت:‌ «تیم ما باید فینالیست می‌شد اما به هر حال این اتفاق نیفتاد. تراکتور در نیمه اول بازی مقابل استقلال خیلی خوب بازی کرد. شخصاً دوست داشتم تراکتور بازی را ببرد و به نوبه خودم به تراکتوری‌ها تبریک می‌گویم. مردم آذربایجان لایق بهترین‌ها و هواداران تراکتور هم بسیار خوب و فهیم هستند. من بابت قهرمانی تراکتور در صفحه شخصی‌ام تبریک نگفتم اما از ته دلم بابت این قهرمانی خوشحال بودم. چند سال در این تیم بازی کردم و خاطرات خوبی از تراکتور و هوادارانش دارم.»



 

مجید انصاری
عضو ارشد مجمع روحانیون مبارز
بر اساس قانون اساسی وظیفه مجلس شورای اسلامی قانونگذاری و نظارت است. نمایندگان مجلس این اختیار و حق را دارند که در حوزه‌های مختلف و با صلاحدیدهایی که ناظر بر رفع  مشکلات کشور یا ضرورت اصلاح برخی قوانین است، به امر قانونگذاری بپردازند. قاعدتاً کسی نمی‌تواند منکر این حق شود. با این حال قانونگذاری هم شیوه‌ها و مکانیسم‌های خاصی دارد که رعایت آنها می‌تواند به جامعیت مصوبات و عملیاتی کردن آنها قوت ببخشد. هر چه این مکانیسم‌ها بیشتر مدنظر باشد قانونگذاری ناظر بر رفع مشکلات هم کاربردی‌تر خواهد بود و نیازی به آن نیست که چند صباحی دیگر ضرورت اصلاح همان قوانین پیش بیاید. آن گونه که در رسانه‌ها آمده است، مجلس یازدهم در فاصله 3 ماهه از آغاز به کار خود 3 طرح معطوف به اصلاح قوانین انتخاباتی یعنی، شوراهای شهر و روستا، مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری را در دستور کار خود قرار داده است.
فارغ از بحث‌های کارشناسی درباره محتوای این طرح‌ها، آنچه در این مجال درخور توجه دادن است همین نکته است که آن مکانیسم‌های عرفی و قابل انتظار در این طرح‌ها گویا رعایت نشده است. درباره هر طرح یا لایحه‌ای که از سوی مجلس یا دولت تدوین می‌شود و بویژه اگر درباره حقوق اساسی مردم است، این انتظار وجود دارد که در مرحله تدوین با نهادهای مدنی، مراکز پژوهشی، دانشگاه‌ها، حقوقدانان و پیشکسوتانی که هم تجربه علمی هم عملی دارند مشورت بشود و در حقیقت نظر و دیدگاه‌های آنها را محل توجه قرار دهند. رعایت نکردن این مهم بخصوص درباره طرح‌ها یا لوایحی که مرتبط با حقوق اساسی مردم است، یعنی آنکه آن لایحه یا طرح ناقص خواهد بود. در سال‌های گذشته شاهد آن بوده‌ایم که بخش زیادی از قوانین ما اصلاحیه می‌خورد و قوانین انتخاباتی هم از جمله آنها بوده است. از آنجایی که این اصل مهم یعنی نظرخواهی از صاحب نظران و نهادهای مدنی در تدوین این قوانین لحاظ نشده، عموماً اصلاحیه‌ها هم نسبت به قوانین دهه اول عمر انقلاب نه تنها بهبود نیافته که در جاهایی بدتر هم شده است. می‌توان گفت که قوانین جدید فاصله معناداری با جامعیت، فراگیری و نزدیکی به حقوق مردم و آموزه‌های مردمسالاری گرفته است.  بنابراین یک، انتظار این است که در امر قانون گذاری آن هم درخصوص  انتخابات شتاب نداشته باشیم؛ دوم، از دیدگاه‌های نهادهای مدنی و در این مورد خاص احزاب و گروه‌های سیاسی حتماً بهره بگیریم؛ سوم، قانون نویسی را معطوف به دیدگاه‌های جناحی خودمان و بی توجه به دغدغه‌ها و نظرات انتقادی یا اصلاحی جناح‌های دیگر نکنیم و در نهایت اینکه به سیاست‌های کلی ابلاغ شده از سوی رهبر معظم انقلاب درباره انتخابات هم توجه کنیم.  نمایندگان مجلس برای اصلاح قوانین انتخاباتی به نظر می‌رسد توجهی به موارد گفته شده نداشته‌اند؛ حداقل اینکه مجمع روحانیون مبارز به عنوان یکی از نهادهای مدنی باسابقه اساساً محل مشورت و نظرخواهی قرار نگرفته است. نکته قابل توجه دیگر اینکه دولت نزدیک به دو سال است که لایحه جامع انتخابات را آن هم بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی انتخابات از سوی رهبر معظم انقلاب تدوین و به مجلس ارائه کرده است. شایسته بود که نمایندگان ابتدا تکلیف این لایحه را مشخص می‌کردند و بعد اگر آن را قبول نداشتند، به سراغ تهیه طرح می‌رفتند.

کامبیز نوروزی
حقوقدان
‌قانونگذاری عملی مبتنی بر ضرورت است یعنی در جامعه و امور مختلف آن باید نقصی یا نقصانی باشد که جز با قانونگذاری نتوان آن را برطرف کرد. باید یک قانون تصویب شود تا با مقررات تازه مشکلی را برطرف کند. این پایه هر عمل قانونگذاری است. اخیراً 26 نماینده مجلس طرحی را تنظیم  و تقدیم کرده‌اند به نام «اصلاح بند ۲۹ ماده ۲ قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مصوب ۱۲‏/۱۲‏/۱۳۶۵.»
به موجب این طرح «صدور هرگونه مجوز و نظارت بر فرآیند تولید و پخش کلیه برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی از جمله ساختارهای مستند، مسابقات، انیمیشن، سریال، برنامه‌های گفت‌وگومحور و ترکیبی برعهده سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران می‌باشد» ساده‌ترش این است که در صورت تصویب این طرح تولید و پخش تمامی تولیدات سینمای خانگی و اینترنتی تحت نظارت و مدیریت سازمان صدا و سیما درخواهد آمد. بر متن این طرح ایرادات متعددی وارد است. مثلاً اولین ایراد از عنوان طرح شروع می‌شود. عنوان طرح اصلاح قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. این طرح در قانون وظایف و اهداف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وظیفه سازمان صدا و سیما را تعیین کرده است. این یک خطای فاحش است که بیانگر میزان دقت طرح و توجه آن به اصول حقوقی است. هر دستور باید در مقام خودش بیان شود . قانون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مقام بیان اختیارات و وظایف سازمان صدا و سیما نیست. اما فارغ از بقیه ایرادات حقوقی طرح به بنیاد حقوقی آن نظری بیفکنیم که اساساً چه ضرورتی موجب تنظیم و تقدیم این طرح شده است؟ از دیدگاه نویسندگان طرح چه نقد یا ایرادی به مقررات موجود نمایش خانگی وجود دارد که خواسته‌اند با چنین طرحی آن را جبران کنند؟ در مقدمه توجیهی طرح فقط به ذکر این جمله بسنده شده است که این طرح «به منظور ساماندهی حوزه انتشار محتوا...» تنظیم شده است. این عبارت آنقدر کلی است که هیچ معنا و مفهومی از آن قابل ادراک نیست. وقتی از کلمه ساماندهی استفاده می‌کنند، لابد به این معناست که الان حوزه تولید محتوا ، از جمله نمایش خانگی که توسط وزارت ارشاد در سازمان سینمایی مدیریت می‌شود «بی سامان» است. سؤال دقیقاً اینجاست که این بی سامانی چیست؟ مقدمه توجیهی طرح هیچ پاسخی به این سؤال نمی‌دهد. وقتی که از نظر اصول قانون نگاری اولین قاعده این است که ضرورت‌ها و ایرادات شمرده شوند و قانون راه حل آنها را تعیین کند، طراحان باید مشخص کنند که چه بی سامانی در تولید و انتشار محصولات خانگی وجود دارد که حالا باید آنها را سامان بدهند.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطابق با مقررات موجود طی مراحل مختلف با بررسی فیلمنامه‌ها و محصول نهایی مجوزهای لازم را صادر می‌کند. این فرآیند کاملاً روشن است و عمل می‌شود و سر و سامان دارد. یک نظم حقوقی برآن حاکم است. گاهی رسیدگی‌ها چنان  است که صدای فیلمسازان را هم در می‌آورد . طراحان باید به این پرسش پاسخ دهند که کجای وضعیت حقوقی موجود دچار بی‌سامانی است که فقط با انتقال اختیارات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سازمان صدا و سیما سر و سامان پیدا می‌کند. فرض کنیم که جاهایی از وضع موجود دچار مشکلاتی است، چرا آن را در خود وزارت ارشاد درست نمی‌کنند و راه‌حل را فقط در انتقال کلی این وظایف به صدا و سیما می‌بینند. نوع نگاه طرح به این موضوع شبیه آن است که کسی به اتوبوسرانی داخل شهری ایراد داشته باشد و بعد برای حل مشکل  بگوید اتوبوسرانی داخل شهری را به اتوبوسرانی بین شهری بسپارید. روح حاکم بر این طرح و بنیاد حقوقی آن حکایت از این دارد که مسأله اصلی نویسندگان طرح، سامان‌مندی یا بی‌سامانی وضعیت نمایش خانگی و تولیدات اینترنتی نیست. مشکل اصلی طرح این است که چرا این امور در انحصار سازمان صدا و سیما نیست. به بیان دیگر هدف اصلی این طرح ،ساماندهی محصولات نمایش خانگی و اینترنتی نیست، بلکه انتقال این وظایف از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سازمان صدا و سیماست و توسعه انحصار این سازمان بر فعالیت‌های صوتی و تصویری است. این هدف با سیاست ضد انحصار که در کشور دنبال می‌شود در تعارض کامل است.  ممکن است گفته شود به مجوز قانون اساسی نمایندگان حق دارند در کلیه امور مملکتی قانونگذاری کنند. سخن درستی است. اما این را هم باید درنظر داشت که این حق، مقید به اصولی بنیادین است. قانونگذاری باید منطبق با منافع عمومی باشد نه منافع حزبی. قانونگذاری باید منطبق با منطق و روش‌ها و اصول حقوقی باشد. جابه جا کردن مسئولیت‌ها از یک وزارتخانه به یک سازمان دیگر باید مبتنی بر مجموعه‌ای از دلایل و ضرورت‌ها باشد. بدون کشف و تحلیل و اعلام ضرورت‌ها قانون ناقص خواهد ماند و به جای آنکه در خدمت منافع عمومی قرار گیرد، به مسیر دیگری خواهد افتاد. مجلس از مظاهر مهم و اساسی حق حاکمیت ملی است و بنا به مقتضای اصل 56 قانون اساسی یکی از نهادهای مجری حق حاکمیت ملت باید باشد. در ادامه همین اصل می‌خوانیم که «هیچ کس نمی‌تواند این حق الهی را از انسان سلب کند و در خدمت منافع فردی و گروهی خاص قراردهد.»‌

هدی هاشمی
خبرنگار
چند روز پیش مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی اعلام کرد میزان تماس‌های زوجین مربوط به اختلافات خانوادگی در دوران قرنطینه و کرونا با صدای مشاور بهزیستی با شماره ۱۴۸۰ نشان می‌دهد آمارهای اختلافات بین زوجین، سه برابر افزایش یافته است. بهزاد وحیدنیا درباره این مشکلات گفته است: «برخی اختلافات زوجین مربوط به اختلافات بر سر مسائل رعایت اصول بهداشتی و هنگام بیرون رفتن یکی از اعضای خانواده است.» از سوی دیگر حیدرپور مسئول خط 1480 در گفت‌و‌گو با «ایران» اعلام کرد: در سال ٩٨ تماس های ناظر بر  مشکلات با همسر ٣٧ هزارو ٧٥٩ مورد ثبت شد اما در حال حاضر در سه ماهه اول سال ٩٩ تعداد تماس‌ها به ٢٥٢ هزار تماس رسیده که فقط ١٠ هزار و ٨٣٦ موردش به مشکلات خانوادگی اختصاص داشته است. همین موضوع موجب شد تا خبرنگار ما برای تهیه گزارش درباره مسائل و مشکلات خانواده‌ها در دوران قرنطینه از زبان مشاوران سری به مرکز 1480 (صدای مشاور بهزیستی) بزند.

تماس‌هایی از سر دلتنگی
زنگ‌ تلفن‌ها به صدا در می‌آیند. در این ساختمان پرهیاهوی بهزیستی، پشت هر تماسی دردی پنهان است. آن سوی خط زنان و مردانی نگران و پردغدغه‌اند و در این طرف خط مشاورانی آرام و باحوصله حضور دارند که می‌خواهند در روزهای سخت کرونایی مرهمی بر زخم‌های تماس‌گیرندگانشان باشند. اینجا مرکز جامع خدمات مشاوره است. در طبقه چهارم این مرکز 73 مشاور از صبح تا ساعت 12 شب در 36 کابین مشغولند. کابین‌های خط 1480، کنار هم ردیف، چیده شده است. پشت هر کدام از کابین‌ها یک کارشناس نشسته که تخصصش مشاوره و روانشناسی است. همه کابین‌ها کارشناس دارند. هدفون به گوش با آرامشی خاص. همه‌شان مشغول حرف زدن با تماس‌گیرنده‌ها هستند با دقت می‌شنوند و با حوصله جواب می‌دهند. بدون آنکه خسته و کلافه شوند. در اینجا زنگ‌ها امان نمی‌دهد تلفن‌ها در اینجا راوی‌اند. تلفن‌ها داستان زندگی را می‌گویند داستان‌هایی که با درد و اندوه و بغض بیان می‌شوند. تلفن‌ها راوی‌اند. زنی درمانده، مردی خسته و کودکی آزار دیده. آنها از دردهایشان می‌گویند، از خشونت‌هایی که دیده‌اند، از تبعیض‌هایی که چشیده‌اند و از زخم‌هایی حرف می‌زنند که در این سال‌ها روح و روانشان را به درد آورده است. پشت هر تلفنی قصه تلخی از درماندگی و واماندگی یک زن یا یک مرد است و این سوی خط اما زنان و مردانی هستند که تلاش می‌کنند آرامش دهند و گرهی از مشکلی بازکنند. وارد یکی از این کابین‌ها می‌شوم و خانم مشاور از تماس‌گیرنده اجازه می‌گیرد تا مشکلش را بشنویم: «همیشه بداخلاق بوده و منم به خاطر بچه‌ها صبوری می‌کردم حالا اما شرایط روحی و روانی‌اش بعد از کرونا به هم ریخته است. عصبانی‌تر شده و انگار حوصله هیچ‌کس را ندارد. راستش چند ماهی است که دورکاری می‌کند سرکار هم نمی‌رود دیگر تحمل این وضعیت را ندارم نمی‌دانم که چه کنم این رفتار برای من سخت است اما برای بچه‌هایم سخت‌تر است.» از این سوی خط خانم مشاور می‌گوید دقیقاً چه موضوعی موجب ناراحتی شما می‌شود: «سر هر موضوعی دعوایمان می‌شود. در همه کاری دخالت می‌کند. از کار خانه گرفته تا حرف زدنم با بچه‌ها....» زن همین‌طور یک‌ریز حرف می‌زند و مشاورش هم در دفترچه‌ای که روی میزش قرار داده حرف‌های مهم و سؤالاتش را یادداشت می‌کند. نه فقط در این کابین بلکه در همه کابین‌ها دفترچه یادداشتی جلوی مشاوران قرار دارد و روی این دفترچه خیلی‌هایشان با خودکار یادداشت‌هایی را نوشته‌اند . آنطور که مشاوران این مرکز می‌گویند تماس‌گیرنده‌هایی دارند که فقط دلشان می‌خواهد با کسی حرف بزنند: «یک زمانی تماس‌هایی داریم که از سر دلتنگی است.»
خانم مشاور اینها را می‌گوید و با اشاره به قرنطینه می‌گوید: «خانه‌نشینی برای بسیاری‌شان ناراحتی آورده است گاهی اوقات تماس‌هایی از برخی از سالمندان داریم بخصوص در این دوران کرونا که جایی برای رفتن ندارند و باید در قرنطینه باشند. آنها فقط می‌خواهند درددل کنند ما بنابر وظیفه گوش می‌دهیم. برخی از آنها قبل از کرونا می‌توانستند بیرون بروند در پارک بنشینند و با گروه‌های دوستی خود ارتباط برقرار کنند اما حالا در خانه هستند. البته به برخی هم مشاوره می‌دهیم که چطور با تنهایی خود کنار بیایند و چه کاری برای اینکه از این تنهایی خارج شوند انجام دهند.»
مشکلات خانوادگی زوج‌ها در صدر تماس‌ها
انواع و اقسام صدای زنگ هاست که در مرکز مشاوره تلفنی ١٤٨٠می پیچد، تلفن‌ها هم مثل تماس‌گیرندگانش آرام و قرار ندارند. در این روزهای کرونایی میزان تماس‌های خط 1480 بیشتر از قبل شده است. آنطور که مشاوران این مرکز می‌گویند بیشترین تماس‌هایشان در این مرکز مشکلات خانوادگی زوج‌هاست. زوج‌هایی که به خاطر دورکاری و ماندن در خانه بگومگوهایشان هم بالا گرفته است. مشاوران این مرکز در ادامه می‌افزایند در شرایط قرنطینه خانگی سبک زندگی مردم تغییر کرده و اختلافاتی که از قبل وجود داشته پررنگتر شده‌است. او می‌گوید: «هیچ‌کس فکر نمی‌کرد که باید ماه‌ها در خانه با همسرش زندگی کند و بیرون از خانه هم نرود. زوج‌ها قبل از شیوع بیماری کرونا کار می‌کردند و ساعت‌های کمتری از روز را کنار هم می‌گذراندند. وقت‌هایی هم که در کنار هم بودند با رفتن به رستوران، مهمانی و خرید، وقت‌های خود را پر می‌کردند اما حالا تمام وقت در خانه هستند و ماندن در خانه موجب فشارهای روحی و روانی بیشتر شده است و همین موضوع تنش‌ها را هم افزایش داده است. از نظر من بزرگترین چالش زوج‌ها در شرایط کرونا این است که مهارت با هم بودن را بلد نیستند. نمی‌دانند اگر قرار است یک هفته با هم در خانه باشند چه کارهایی انجام دهند. هیچ فعالیت مشترکی با یکدیگر ندارند. نمی‌دانند چگونه باید با یکدیگر مسالمت‌آمیز کنار بیایند. فکر می‌کنم باید روی این موضوع در رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی بیشتر کار شود. زن و مردها، به جای همزیستی مسالمت‌آمیز در این شرایط بحرانی، یکدیگر را تحمل نمی‌کنند. ما سعی می‌کنیم به این زوج‌ها آموزش دهیم که چگونه در کنار هم بهترین ساعت‌ها را بگذرانند و از کوچکترین کاری لذت ببرند و روحیات طرف مقابل را بشناسند.»
آنطور که خانم مشاور تعریف می‌کند تعداد تماس‌گیرندگان این مرکز از زمان کرونا تا حالا چند برابر شده است و برخی از تماس‌ها مربوط به کروناست. او می‌گوید: زوج‌ها مهارت زندگی با همدیگر را ندارند بخصوص در این دوران کرونا این مشکلات بیشتر شده است. هم‌اکنون بسیاری از افراد در دورکاری هستند تماس‌های ما بیشتر از سوی خانم‌ها است که نمی‌توانند شرایط کار همسرانشان را در خانه تحمل کنند و یا اینکه اضطراب و استرس خانواده‌ها در دوران کرونا بیشتر شده است. حتی روابط زناشویی هم با مشکل مواجه شده است. این روانشناس البته با اشاره به تماس‌های استرس‌زا برخی از خانم‌ها می‌گوید: «تماس‌های بسیاری درباره اضطراب کرونا داشتم. خانمی مبتلا به کرونا شده بود و بهبود پیدا کرد اما این خانم دچار اضطراب کرونا شده بود. در بیماری اضطراب کرونا شما ممکن است احساس علائم کرونا را داشته باشید. همان تنگی نفس را داشته باشید. این احساس را داشته باشید که بمیرید پس نگران خانواده و فرزندانتان می‌شوید. بنابراین فرد به اشتباه فکر می‌کند که همچنان مبتلا به بیماری کرونا است. ما این تماس‌ها را هم داشتیم ولی با مشاوره‌های مختلف تماس گیرنده را آرام می‌کنیم تا بتواند برای سلامتیش کاری انجام دهد. البته مواردی داشتم که می‌پرسند نشانه‌های کرونا چیست، چون همسرشان گفته که نشانه کرونا دارد و نباید خانه را ترک کند. این موارد نشان می‌دهد زن و مرد در قرنطینه گرفتار بی‌‌تجربگی و نداشتن مهارت زندگی هستند. هر چند ما از طریق تلفن آموزش‌‌های لازم را می‌دهیم تا آنها بتوانند از دوران قرنطینه بهترین استفاده را داشته باشند. با این حال بیشتر تماس گیرنده‌ها مشکلات عمیق خانوادگی داشتند و این قرنطینه و ماندن در خانه موجب شد که این مشکلات بیشتر خودش را بروز دهد. وقتی من یک کاری دارم و بیرون از منزل می‌روم و همسرم هم کار خودش را انجام می‌دهد این مشکلات ممکن است در طول زمان به چشم نیاید اما وقتی در یک خانه نزدیک هم هستیم و مجبوریم که ساعت‌ها و روزها در کنار هم باشیم مسائل و مشکلات جدی ‌تر و پررنگ‌تر می‌شود. با این حال این را هم بگویم که در خانواده‌های معمولی که مشکلاتی نداشتند یک فرصتی ایجاد کرد تا افراد به هم نزدیک بشوند و از یک جنبه دیگر به یکدیگر نگاه کنند. البته تأکید می‌کنم اگر ازدواج‌ها با انتخاب‌های مناسب صورت بگیرد و ما با مشاور و روانشناس بیگانه نباشیم می‌توان مشکلات را حل کرد.»
الو صدای مشاور بفرمایید
«الو صدای مشاور بفرمایید.» این صدای مشاور جوانی در کابین شماره 16 است. هدفون را محکم به داخل گوشش فشار می‌دهد تا صدای تماس گیرنده را راحت‌تر بشنود. اما خانم مشاور روایت می‌‌کند که اولش اعتماد نمی‌کنند آرام حرف می‌‌زنند. انگار در ثانیه‌های اول می‌‌ترسند که هویت‌شان فاش شود برای همین برخی‌هایشان تا اعتماد کنند بسیار سؤال می‌‌پرسند. خانم مشاور اینها را می‌‌گوید و از تجربیات این سال‌هایش حرف می‌‌زند «اول اطمینان پیدا می‌‌کنند که اطلاعات‌شان یا شماره تلفن را در اختیار کسی نمی‌گذاریم. بعد می‌‌گویند اگر مشکلاتم را مطرح کنم، بین خودمان می‌‌ماند و ما هم این اطمینان را می‌‌دهیم که این تماس راز است و بعد آرام آرام مسائل زندگی‌شان را مطرح می‌‌کنند البته خیلی‌ها هم همان ثانیه اول کمک می‌‌خواهند.» خانم مشاور به تماس آخرش اشاره می‌‌کند: «تماس گیرنده قبلی با مخالفت خانواده همسر و خانواده خودش ازدواج کرده و 10 سالی هم زندگی کرده حالا به این نتیجه رسیده که به درد هم نمی‌خورند و می‌‌خواهد طلاق بگیرد اما به دلیل آنکه خانواده‌ها مخالف طلاق هستند تماس گرفته که مشکلش را چگونه حل کند البته باید بگویم تماس گیرنده در حرف‌هایش به این نکته اشاره کرد که توهین و تحقیر می‌‌شود و نمی‌داند که چگونه جلوی این توهین‌ها را بگیرد. او می‌‌گوید تحمل این همه توهین و تحقیر را ندارد. دعواهایشان بیشتر شده چون دیگر اهل سکوت نیست. بارها از همسرش خواسته تا پیش مشاور بروند اما در جواب شنیده که مگر دیوانه است.» خانم مشاور بلافاصله سؤال‌هایش را مطرح می‌‌کند: «شما وقتی تحت خشونت قرار می‌گرفتید، چه می‌کردید؟» آیا موضوع را با خانواده خودتان یا همسرتان درمیان گذاشته‌اید؟ چه دلیلی موجب شد که تا حالا بچه‌دار نشوید؟ رابطه همسرتان با خانواده شما و خودش چگونه است؟
در این سالن زمان جواب نمی‌دهد؛ همه مشغولند. زمان به سرعت می‌‌گذرد اما نه برای آنهایی که مستأصل و درمانده‌اند. زنگ‌های این مرکز البته همه‌اش برای بگو مگو‌های دوران کرونایی هم نیست بسیاری از زنان و مردان تماس گیرنده از قبل از کرونا مشکل داشتند. کسانی که مشکلات خانوادگی دارند؛ مشکلات بالینی، مشکلات حقوقی، مشکلات تحصیلی و والدینی که با کودک و نوجوان خود درگیرند همه آنها با خط 4180 تماس می‌‌گیرند و حرف می‌‌زنند. تماس گیرندگان از هر دردی می‌‌گویند از هر چیزی که در این سال‌ها طاقت‌شان را طاق کرده و جان‌شان را به لب‌شان رسانده است. از اعتیاد همسرشان، از بیکاری، دعوای خانوادگی، توهین و تحقیرهایی که دیده‌اند و از آزارهای جسمی، روحی و روانی که امان‌شان را بریده است. آن طور که خانم مشاور می‌‌گوید، هر کدام از همکارانش در شیفت‌های کاری خود پاسخگوی 15 تماس هستند: «گاهی وقت‌ها فرصت غذا خوردن هم ندارم. یعنی دلم نمی‌آید کابین را ترک کنم روزی 15 یا 14 تماس را جواب می‌دهم برخی وقت‌ها مکالمه بین من و تماس گیرنده به چند بار در روزهای متوالی هم می‌‌رسد آنقدر مردم مشکل دارند که فکر می‌کنم اگر کابین را ترک کنم آن زن امیدواری که می‌خواهد از من مشاوره بگیرد تماس داشته باشد و جوابی از کابین‌ها نشنود امیدش را ناامید می‌کنم.»
 خانم مشاور از تلفن اخیرش می‌‌گوید: «تماس گیرنده خانمی بوده که با همسرش مشکل بسیاری دارد و می‌خواهد طلاق بگیرد، می‌گفت کارهای منزل را نمی‌خواهد انجام ‌دهد همین موضوع موجب اختلاف بیشتر شده مثلاً شام و ناهار درست نمی‌کند. یا تماس دیگری داشتم که زن می‌گفت همسرم خرجی نمی‌دهد من هم نمی‌دانم چه کنم هر روز سر مسائل مالی درگیر هستیم من هم غذا نمی‌پزم. تلفنی داشتم که درباره تمکین می‌‌پرسید که چه کارهایی انجام دهد تا دادگاه همسرش را محکوم کند و می‌‌خواست بداند چه وظایفی در خانه دارد. بیشتر تماس‌ها برای درگیری و مشکلات زن و شوهرها است انگار نمی‌دانند که چطور با هم زندگی کنند. البته تماس‌های دیگری هم از مشکلات خانوادگی و درگیری‌های والدین با فرزندان‌شان هم دارم.»
اینها را می‌‌گوید و ادامه می‌‌دهد: «تنش‌های خانوادگی بیشتر از قبل شده. زنان جسارت برخورد را پیدا کرده‌اند من بارها با زن‌هایی صحبت کرده‌ام که در حال طلاق بودند اما خانه را ترک نکردند سابق بر این زن‌ها می‌ترسیدند در دوران طلاق در خانه باشند موضوع بیشترین تماس ها با مرکز، خیانت و بعد از آن تفاهم نداشتن همسران است زن و شوهرها اصلاً نمی‌دانند چطور با هم کنار بیایند. یک زن سن و سال داری چند روز پیش تماس گرفته بود که سال‌های زیادی با همسرش زندگی کرده بود نه پشتوانه مالی داشت نه خانواده‌ای که او را حمایت کنند. در تماس مدام تکرار می‌‌کرد ای کاش کسی به فکر زنان خانه‌دار باشد ما که بیمه و حقوقی نداریم چه باید بکنیم.»
بیشترین تماس‌ها از سوی زنان متأهل
سوزان حیدرپور مسئول خط 1480 است. او هم با ما همراه می‌‌شود تا از تجربه 12 سال کارش در مرکز بگوید. حیدرپور در این سال‌ها به این نتیجه رسیده که سطح آگاهی مردم نسبت به مشاوران بهتر شده است و مردم آن مشکلاتی را که سال‌های قبل با مشاوران داشته‌اند دیگر ندارند. با این حال بیشترین تماس گیرندگان این خط زنان هستند و آن هم زنان متأهل. حیدرپور درباره مکالمات این زنان می‌‌گوید: «بیشترین تماس‌ها بین ساعت 11 تا یک ظهر و 17 تا 19 عصر است. این ساعات شلوغی کار مشاوران است و تلفن بعد از 25 دقیقه به صورت خودکار قطع می‌شود. ما در این تماس‌ها انواع و اقسام مشکلات مردم را می‌‌شنویم حتی تماس‌های اورژانسی هم داریم. گاهی فردی تماس می‌‌گیرد و ما متوجه می‌‌شویم که تصمیم دارد خودکشی کند در آن زمان مجبوریم به دلیل اورژانسی بودن موضوع، شخص را پشت خط نگه داریم تا تیم سیارمان به محل برسد. این را هم بگویم که اکثر مواقع آدرس‌ها درست است. بعضی اوقات تماس‌هایی هم داشتیم که میزان اضطراب فرد بالا بوده است یا فرد دچار افسردگی بوده در این موارد مشاوران ما سعی می‌کنند فرد را آرام کنند و با ١٢٣ تماس می‌گیرند و تلفن فرد را در اختیارشان قرار می‌دهند. در مواقع اورژانسی‌تر با آتش‌نشانی تماس می‌گیریم تا هر چه زودتر به محل ورود کنند. ما درباره این تماس‌های اورژانسی بسیار دقیق و حساس عمل می‌‌کنیم. اگر مردم بابت هر کار یا مشکل کوچک از نظر مشاوران بهره بگیرند، این موارد به صورت مشکل‌های پیچیده و اغلب لاینحل بروز نمی‌کند. متأسفانه اغلب اوقات، افراد زمانی به مشاور مراجعه می‌‌کنند و انتظار مداخله دارند که مشکلات جدی شده است و این مداخله چندان نمی‌تواند تأثیر گذار باشد.»
او به مشاوره در دوران کرونا اشاره می‌‌کند و می‌‌گوید: «در زمان شیوع کرونا مشکلات درباره استرس ابتلا به این ویروس کشنده  و مشکلات خانوادگی بوده است و همان زمان تعداد تماس‌ها افزایش یافت. اما این روزها بیشترین تماس‌ها به مشکلات خانوادگی زن و شوهرها در قرنطینه برمی‌گردد. آنها مهارت‌‌های لازم را نداشتند و با تفاوت‌های فردی هم آشنا نبودند یک مقدار استرس و اضطراب در این بیماری شیوع پیدا کرده بود. عمده‌ترین شکایت این بود که همسر من رعایت نمی‌کند وقتی از بیرون می‌‌آید، من نگرانم که بچه‌ها درگیر بیماری شوند جر و بحث بیشتر در این حوزه است. البته این بحث‌ها هم زمانی در بین زن و شوهرها افزایش پیدا می‌کرد که فرد یک عامل پیش‌زمینه‌ای دارد وقتی سطح اضطراب زوج‌ها بالا باشد، فرد نمی‌تواند مدیریت کند و این موضوع خودش را در قالب پرخاشگری نشان می‌دهد.»

وصال‌روحانی/ دونالد ترامپ از پنجشنبه گذشته که نویسنده مقاله‌ای در نشریه آتلانتیک فاش کرد، رئیس جمهوری امریکا به سربازان کشته شده امریکایی بی‌احترامی کرده، در فاصله کمتر از دو ماه تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا اوضاع تیره‌تری پیدا کرده است. او به همین سبب رو به استراتژی جدیدی آورده و با متهم کردن سران نظامی کشورش به جنگ افروزی قصد جلب آرای مخالفان جنگ را دارد.
به‌گزارش «سی‌ان‌ان»، ترامپ در روز دوشنبه در حمله تازه به نظامیان کشورش و روش‌های کاری آنها در گذشته و حال حاضر گفت: سران ارتش از شرایط جنگی استقبال و حتی آن را زمینه چینی می‌کنند تا به کارخانه‌های اسلحه‌سازی کمک کنند و پول هنگفتی را به جیب آنها و البته خودشان بریزند. ترامپ در نشستی خبری در کاخ سفید نه تنها آثار منفی حرف‌های جنجالی هفته گذشته‌اش را جمع و رفع و رجوع نکرد، بلکه گفت: «سربازان ساده، همگی مرا دوست دارند اما در پنتاگون، آنجا که طرح‌های بزرگ نظامی ریخته و اجرا می‌شود با من خوب نیستند زیرا می‌دانند که من روش‌های آنان را نفی می‌کنم. آنها با قصد و نقشه قبلی جنگ راه می‌اندازند تا بتوانند میلیاردها دلار سلاح را که در کمپانی‌ها و کارخانه‌های جنگی تولید شده، به فروش برسانند.» به گزارش «سی بی‌اس نیوز» اظهارات ترامپ در این نشست آشکارا ناقض ادعاهایی بود که او در مورد صحیح نبودن محتوای مقاله چاپ شده در آتلانتیک بیان کرده است. در مقاله آتلانتیک فاش شده بود، ترامپ وقتی در سفر سال 2018 وی به پاریس، از او خواسته شد از گورستان سربازان کشته شده امریکا در جنگ جهانی دوم بازدید کند، این سربازان را احمق‌هایی توصیف کرد که حقایق سیاسی را نمی‌دانسته‌اند. پس از انتشار این اظهارات در مقاله آتلانتیک یک ادمیرال نیروی دریایی امریکا ترامپ را مورد سرزنش قرار داده و به بی‌احترامی به تمامی قربانیان جنگی این کشور متهم کرده بود. پس از اظهارات دوشنبه شب ترامپ نیز جان کربی تحلیلگر امور سیاسی امریکا گفت: «پس از آن همه تکذیبیه در قبال مطالب نشریه آتلانتیک اظهارات جدید ترامپ در مذمت سران ارتش به مثابه تأیید واضح آن اظهار نظرها است. این اتفاق در حالی روی می‌دهد که ترامپ به حضور وسیع و محکم نظامی‌ها در درگیری‌های خیابانی این روزهای امریکا نیاز مبرم دارد و ژنرال مارک مایلی رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا گزارش‌های روز به روزی را در این خصوص به کاخ سفید می‌فرستد که همچون یک نقشه راه برای ترامپ به قصد برون رفت از بحران فعلی است.»
رئیس ارتش: ما سیاسی نیستیم
علاوه بر این اظهارات، ترامپ در ردیف بودجه‌های تازه کشوری از حق و حقوق بسیاری از سران ارتش کاسته است. ارتش امریکا با‌وجود درخواست‌های مکرر مطبوعات این کشور برای اظهار نظر صریح پیرامون اظهارات بحران ساز ترامپ از این اقدام اجتناب کرده است اما گزارش‌ها حاکی از آن است که سران نظامی کوشیده‌اند با جذب هر چه بیشتر سیاهپوستان به خدمات و پست‌های نظامی این فرضیه را که نظامیان امریکا بشدت‌ نژاد پرست‌اند، منتفی سازند. مایلی هم دیروز به گفتن این عبارت در مواجهه با روزنامه نگاران در واشنگتن اکتفا کرد: «با‌وجود همه حرف‌ها و شایعه‌ها نوع فکر و عملکرد ارتش امریکا همیشه فراحزبی و عاری از گرایش‌های سیاسی و فقط در جهت حفظ منافع ملی بوده است.» مایلی ماه گذشته هم تأکید کرده بود وارد جنگ انتخاباتی ترامپ و بایدن نمی‌شود و حتی اگر آرای انتخاباتی آنها تقریباً برابر شود، ارتش این را وظیفه خود نمی‌داند که در این خصوص اظهار نظر و یک نفر از این دو را به‌عنوان رئیس جمهوری شناسایی و معرفی کند.
12 از 100
توهین‌های ترامپ به نظامیان کشورش سابقه دارد. در سال 2016 که ترامپ جمهوریخواه با شکست دادن هیلاری کلینتون دموکرات وارد کاخ سفید شد، توهین‌های مشابه‌اش به‌جان مک کین سناتور مسن ایالت آریزونا صدای عده‌ای را درآورد، اما او و حرف‌هایش چنان برای مردم امریکا تازگی داشتند که این مسأله مانعی برای پیروزی‌اش ایجاد نکرد. او در آن سال گفت مک‌کین تبلیغات دروغین برای خود می‌کند و هرگز یک «قهرمان جنگ» نبوده است. اما امروز که وضع ترامپ متزلزل‌تر از هر زمانی است، اهانت تازه وی به سربازان قربانی شده در جنگ‌ها می‌تواند برایش بسیار گران‌تر از اینها تمام شود، تحت هر شرایطی ارتشی‌های فعلی و سابق چیزی حدود 12 درصد از کل آرای هر دوره انتخابات امریکا را به صندوق‌های رأی می‌ریزند و در رقابت‌های نزدیک حتی یک ششم این میزان هم برای برد یا شکست یک مدعی مقام ریاست‌جمهوری کافی خواهد بود.
ارتشی‌ها پای صندوق‌های رأی نمی‌روند؟
به‌گزارش نیویورک تایمز، شاید اثر حرف‌های انتقادی ترامپ دلسرد شدن اکثر نظامی‌ها و غیبت انبوهی از آنان در انتخابات ماه نوامبر باشد اما در چنین وضعیتی بایدن را هم نمی‌توان برنده بزرگ چنین فرآیندی دانست. البته ترامپ با یک تیراندازی خطای دیگر به سمت اهداف پیش رو، جایگاه خود را در رقابت نهایی‌اش با بایدن در شرایطی سست‌تر کرده است که بر اثر ضعف شدید در برخورد با کرونا و همچنین تظاهرات وسیع مخالفان تبعیض نژادی علیه عملیات سرکوبگرانه پلیس سفیدپوست این کشور و کشیدن دامنه این ماجرا به تظاهرات هر روزه در نقاطی از امریکا، اوضاع تیره‌ای در نظرسنجی‌ها دارد و آشکارا با وجود افزایش نسبی محبوبیتش در برخی مناطق روستایی، همچنان از بایدن عقب است.
این جمله کم سابقه است
تاریخ نگاران نظامی هم معتقدند تا به حال کم سابقه بوده که یک رئیس جمهوری امریکا در اظهاراتش ارتش را که به هرحال تحت امر وی و وسیله‌ای در دست او است، هدف حمله قرار دهد.
«اندرو باسه ویچ» که سابقه حضور در جنگ ویتنام  را دارد و کتاب سیاسی – نظامی «عصر توهم‌ها» را نوشته است، می‌گوید:«ترامپ چهار سال پیش از بسط این ایده که نظامی گرایی‌های افراطی امریکا همه را به ستوه آورده و به این روال باید پایان داد آرای فراوانی را در انتخابات کسب کرد اما اینک به همان ارتشی حمله می‌کند که به قول خودش فقط وسیله اجرای خواسته‌های سیاستمداران است و از طرف دیگر این را در سال و ماهی انجام می‌دهد که قرار است دوره جدید انتخابات برگزار شود و این قطعاً به سود رقیب ترامپ است و نه خود او.»

مریم طالشی
گزارش نویس
«نخواب، شاید اتفاقی افتاد» این جمله‌ای است که از یک دوست مجازی شنیده بود، در شبی که خبرها نشان از واقعه‌ای بزرگ داشت. توی ذهن خودش هم همین جمله تکرار می‌شد:«نخوابم، شاید اتفاقی بیفتد.» سحر از کاربران شبکه‌های اجتماعی است که به قول خودش در موارد خاص بدجوری می‌چسبد به اینترنت. شب کودتای ترکیه، شب ترور شهید سردار سلیمانی، شب واکنش ایران به این ترور. در تمام این اتفاقات بی خواب بوده و پر از استرس. یک بار از بی خوابی ناگهان پای اینترنت خوابش می‌برد.
کرونا نامرئی است. آدم در مواجهه با آن نمی‌داند چه کار کند. این مدت می‌توانم بگویم که خیلی بیشتر اخبار و اتفاقات را چک می‌کنم. بیشتر وقت‌ها مطالب را برای دوستان و نزدیکانم نمی‌فرستم چون فکر می‌کنم اگر کسی خودش دنبال خبر نمی‌رود، لزومی ندارد او را بترسانم. کسی که مثل خودم باشد هم که اخبار را خودش می‌داند. من در حال حاضر اخبار را مدام چک می‌کنم. شاید شب بیدار نمانم اما چک کردنم مداوم است. خیلی از وقایع دورتر شده‌اند اما کرونا دور نمی‌شود. مثل موج است که وقتی پایین می‌رود باید منتظر خیزش آن باشیم. بدترین قسمتش این است که هرچه خبر می‌خوانم، به خبری که به آن نیاز دارم نمی‌رسم و این اضطراب باعث می‌شود روزی چند بار دنبال تناقض‌ها بگردم.»
شبنم، روزنامه نگار هم دائم اخبار کرونا را چک می‌کند. او می‌گوید: «من اخبار مربوط به کرونا، استان‌های درگیر، تعداد مبتلایان و مرگ و میر را مدام چک می‌کردم و می‌کنم. بعد هم برای بستگان درجه یکم می‌فرستم.»
کاربر دیگری از زمانی می‌گوید که آمار بالا بود و او آنقدر در چک کردن اخبار افراط می‌کرده تا بالاخره قفل کودک گوشی‌اش را فعال کرده تا در روز بیشتر از 40 دقیقه نتواند از گوشی استفاده کند.
برخی دیگر از کاربران توئیترهم به این نکته اشاره می‌کنند که تا پیش از شیوع کرونا هم بشدت درگیر استفاده از اینترنت بوده‌اند و وقت زیادی را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانده‌اند اما در ایام کرونا دیگر رکورد شکسته‌اند و مدت زمان وقت گذرانی‌شان در شبکه‌های اجتماعی خیلی بیشتر شده است. برخی دنبال خبرند و بعضی دیگر به‌صورت افراطی به سرگرمی‌های آنلاین روی آورده‌اند.»
«من اولین کاری که بعد از بیدار شدن می‌کنم این است که گوشی‌ام را از کنار تخت برمی‌دارم و شروع می‌کنم چک کردن. اول واتس‌ اپ بعد اینستاگرام و بعدش هم تلگرام و توئیتر. این کار چیزی بین 20 دقیقه الی نیم ساعت زمان می‌برد که البته گاهی بیشتر هم می‌شود. در این چند ماهی که کرونا هست، این عادتم خیلی افراطی‌تر شده به این شکل که اگر نصف شب هم اتفاقی از خواب بیدار شوم، طبق همین روال شبکه‌های اجتماعی را چک می‌کنم چون حس می‌کنم شاید خبری شده و بهتر است زودتر بدانم. اصلاً موقع خواب همین استرس را دارم که زمانی که خوابم خبری شود برای همین تا می‌توانم بیدار می‌مانم و تا آخرین لحظه گوشی از دستم نمی‌افتد. حتی تحمل ندارم گوشی‌ام در شارژ بماند، البته فقط هم چک کردن خبر نیست. شاید بیشترش جنبه سرگرمی داشته باشد اما به همان هم واقعاً معتاد شده‌ام.»
اما در مقابل کسانی هم هستند که تا پیش از شیوع کرونا و قرنطینه چندان رغبتی به فضای مجازی نداشتند و در این ایام به آن گرایش پیدا کرده‌اند، مثل پدر و مادر دوستی که رفتارشان را این‌طور توصیف می‌کند: «الان طوری شده که گوشی از دست پدر و مادرم نمی‌افتد. تمام شبکه‌ها عضو شده‌اند و دائم در حال فعالیت هستند. یک بخشی خوشحال کننده است چون می‌گویم سرشان گرم می‌شود اما بخشی از آن هم نگران کننده است. آن هم سیل اخبار و اطلاعات نادرست است که از منابع غیررسمی دریافت می‌کنند و باعث نگرانی‌شان می‌شود یا توصیه‌هایی که به آن عمل می‌کنند در صورتی که مرجعیت علمی ندارد، بهشان نمی‌شود خرده هم گرفت چون تازه با این فضا آشنا شده‌اند.»
اسمش را نمی‌شود اعتیاد گذاشت چون واجد شرایط آن نیست اما استفاده افراطی از اینترنت چیزی است که این روزها زمان زیادی از مردم می‌گیرد و مسلماً تبعاتی هم در پی دارد.
این را دکتر سیداحسان طوسی، روانپزشک می‌گوید. او دلایل گرایش افراطی مردم به حضور در فضای مجازی را در دوران کرونا این‌طور توضیح می‌دهد: «این مسأله دو دلیل عمده دارد. اول اینکه پرسه در شبکه‌های اجتماعی برای خیلی‌ها نقش کاهش دهنده اضطراب را دارد. آنها می‌خواهند حواسشان را پرت کنند چون اگر این کار را نکنند، افکار اضطراب‌آور مدام در ذهنشان می‌چرخد. برای همین ممکن است ساعت‌ها در اینستاگرام دنبال تماشا کردن عکس‌های فلان بازیگر یا ورزشکار باشند. طبیعی است که وقتی به‌دلیل شیوع کرونا اضطراب مردم هم بیشتر شده، میزان وقت گذرانی‌شان در فضای مجازی هم به این دلیل بیشتر می‌شود. دلیل دوم این است که الان با توجه به شرایط کرونا، روش‌های سرگرمی مردم محدودتر شده است؛ دیگر نمی‌شود مثل قبل بیرون رفت و در کافه وسینما وقت گذراند و خبری هم ازمیهمانی و دورهمی و سفر به شکل قبل نیست. طبیعتاً تمام سرگرمی فرد در گوشی تلفنش خلاصه می‌شود. اینها دو دلیل عمده استفاده بیشتر مردم از اینترنت در زمان کرونا هستند. البته می‌شود به دلایل دیگری مثل وسواس هم اشاره کرد که چندان شایع نیست، مثلاً اینکه فرد مدام اخبار را چک کند و اگر یک ساعت این کار را نکند فکر کند اتفاق بدی افتاده، جزو موارد وسواس است.»
اما با این احوال و با توجه به اینکه معلوم نیست کرونا تا کی بماند، چه کار باید بکنیم؟
دکتر طوسی در این باره چند توصیه دارد:«افراد در وهله اول باید میزان استفاده خودشان را پایش کنند و بفهمند در طول روز چه زمانی را به حضور در شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهند. برای این کار می‌شود از اپلیکیشن‌هایی هم کمک گرفت و جالب است که از هرطرف می‌رویم به همین گوشی تلفن می‌رسیم. بعد باید پله پله برای خودشان محدودیت اعمال کنند. برای اینکه کمتر در فضای مجازی وقت بگذرانیم باید اضطراب خودمان را کاهش دهیم در واقع خودمان را از فضاهای اضطراب آور دور کنیم. بهتر است کاربران خودشان را به استفاده از چند سایت و کانال و خبرگزاری معتبر محدود کنند تا از بمباران اخبار جعلی دور بمانند. برای کاهش اضطراب همچنین باید خودمان را از نظر فیزیکی فعال نگه داریم، حتی شد در حد چند دراز و نشست و کمی پیاده روی. روش‌های آرام‌سازی هم توصیه مناسبی است. شما می‌توانید خیلی راحت به منابعی که این روش‌ها را آموزش می‌دهند، دست پیدا کنید. وقت گذرانی با خانواده هم گزینه خوبی است که می‌تواند به‌صورت حضوری و محدود یا اینترنتی باشد. تماس تصویری بگیریم و بنشینیم و با هم حرف بزنیم. با خانواده فیلم ببینیم و سرگرمی‌های گروهی ایجاد کنیم، خصوصاً این توصیه برای والدین است که با فرزندانشان کارهایی مثل درست کردن کاردستی انجام دهند، جای اینکه والدین سرشان توی گوشی خودشان باشد و بچه‌ها هم همینطور.
 توصیه من این است که در این دوران به سلامت جسم و روان مان اهمیت بدهیم. تغذیه مناسب و فعالیت بدنی مؤثر داشته باشیم و کمیت و کیفیت روابط را بهتر کنیم. اگر با این روش‌ها به نتیجه نرسیدید و هنوز به حضور بی‌رویه در شبکه‌های اجتماعی مشغول بودید، بهتر است از یک مشاور روانشناس یا روانپزشک کمک بگیرید که در این صورت هم در بیشتر موارد نیازی به استفاده از دارو نیست و با تکنیک‌هایی مداوا می‌شوید.»
دیگر آدم‌های قبلی نیستیم. هم صبور شده‌ایم و هم بی قرار. از طرفی هزار فکر در سرمان است و از طرف دیگر، چنان مهر کندی بر همه چیز زده شده که گاهی چاره‌ای جز سکون نیست. این وسط فقط ماییم و خودمان. یک نفر برای خودش. یکی نفری که با گوشی تلفنش برای خودش دنیایی مجازی می‌سازد و در آن زندگی می‌کند. کرونا این عادت بدمان را هم بدتر کرد.

سوسن صادقی
خبرنگار
تنها یک هفته برای ثبت‌نام ماینرها در سامانه «بهین یاب» که برای خوداظهاری دستگاه‌های ماینینگ (استخراج رمزارز) راه‌اندازی شده، فرصت باقی مانده است. بیش از 20 روز است که از راه‌اندازی این سامانه می‌گذرد از آنجایی که برای ثبت‌نام و خوداظهاری ماینرها در این سامانه مهلت یک ماهه در نظر گرفته شده، در یک هفته مانده به پایان ثبت‌نام، به سراغ فعالان حوزه صنعت ماینینگ رفتیم تا ببینیم آیا از این سامانه استقبال شده و توانسته مشکلات پیش روی فعالان این صنعت را حل کند.
کار دشوار ماینرها
محمدرضا شرفی رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن بلاکچین معتقد است در سامانه بهین یاب (behinyab.ir) تنها ماینرهایی که در تعزیرات پرونده دارند، ثبت‌نام کرده و اطلاعات خود و دستگاه هایشان را وارد کرده‌اند.
رئیس کمیته استخراج رمز ارز انجمن بلاکچین به «ایران» گفت: البته هنوز آنها هم نتوانسته‌اند از این سامانه به درستی بهره‌برداری کنند، چرا که قرار بود با خوداظهاری، سریع پرونده‌های تعزیراتی مختومه شود که متأسفانه نه تنها مختومه نشد، بلکه شعبه‌های تعزیراتی در استان‌ها و شهرستان‌ها رسیدگی به این پرونده‌ها را سرعت بخشیدند و حتی به سرعت کار را به بخش اجرای احکام رسانده‌اند و با اینکه فعالان دارای پرونده تعزیراتی، مصوبه دولت را ضمیمه لایحه کرده و ارائه می‌کنند، مورد پذیرش واقع نمی‌شود و این اقدام‌ها کار را برای فعالان صنعت ماینینگ دشوار کرده است.
شرفی با اشاره به اینکه سامانه بهین یاب وزارت صمت ناقص است، افزود: هنوز بخش‌های مهم دیگر آن مبهم بوده و کاربردی نیست. دو دستگاه دیگری که در این سامانه نقش دارند یعنی سازمان گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این سامانه فعال نشده‌اند و کارها بسیار کند پیش می‌رود.
این فعال حوزه ماینینگ یکی از دغدغه‌های ماینرها را بحث قیمت‌گذاری دستگاه‌ها از سوی گمرک عنوان کرد و گفت: بیش از 20 روز است این سامانه راه‌اندازی شده ولی هنوز قیمت‌ها و ارزشگذاری دستگاه‌ها از سوی گمرک اعلام نشده و اگر قیمت‌هایی که گمرک در زمینه ارزشگذاری دستگاه‌ها اعلام کند غیرمنطقی باشد، ماینرها متضرر می‌شوند به همین دلیل بیشتر ماینرها از این سامانه استقبال نکرده‌اند.
وی افزود: ماینرها دستگاه‌ها را یک یا دو سال پیش وارد کشور کرده‌اند و به‌دلیل تشکیل پرونده تعزیراتی بلااستفاده مانده و ارزش خود را از دست داده‌اند بنابراین اگر گمرک بخواهد با قیمت قدیم این دستگاه‌ها را ارزشگذاری کند کار بر ماینرها سخت خواهد شد از این‌رو امیدواریم گمرک هم سرعت عمل به خرج دهد و دستگاه‌ها را بر مبنای واقعیات ارزشگذاری کند.
عضو انجمن بلاکچین ایران در ادامه به چالش‌های صنعت ماینینگ اشاره کرد و گفت: تعرفه‌گذاری غیرمنطقی کماکان چالش این صنعت محسوب می‌شود و ماینینگ مقرون به صرفه نیست. امکان استفاده از انشعاب‌های قدیمی واگذار شده یا فروخته شده نیز وجود ندارد. از سوی دیگر فعالان صنعت ماینینگ امکان ورود به شهرک‌های صنعتی را ندارند و برخی از شهرک‌ها به صنعت ماینینگ مجوز نمی‌دهند.
ماینرها در برزخ
«سامانه بهین یاب که قرار بود 25 مردادماه راه‌اندازی شود تقریباً سرموقع و تنها با دو روز تأخیر یعنی 27 مردادماه برای خوداظهاری دستگاه‌های ماینینگ از سوی وزارت صمت راه‌اندازی شد ولی فقط از سوی فعالانی که دارای پرونده تعزیراتی هستند، با استقبال مواجه شده است.»
امید علوی فعال صنعت ماینینگ با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: این سامانه از سوی بقیه ماینرها مورد استقبال واقع نشده است، چرا که این سامانه قرار بود در سه فاز راه‌اندازی شود که فعلاً فاز اول آن که ورود اطلاعات دستگاه هاست انجام شده و هنوز فاز دوم و سوم آن که به گمرک (ارزشگذاری دستگاه ها) و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز (اجرایی و نهایی شدن فرآیندها) مربوط است، راه‌اندازی نشده و تا این دو بخش شفاف نباشد بقیه ماینرها در این سامانه ثبت‌نام نخواهند کرد. علوی افزود: به عبارتی مشخص نیست گمرک چه میزان قرار است بابت ارزشگذاری دستگاه‌های ماینینگ از فعالان آن دریافت کند. ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم باید دستورالعمل‌های خود را آماده و ارائه کند تا نهادهای ذیربطش برخوردها را کاهش دهند.
این فعال حوزه ماینینگ گنجاندن یک بخش در این سامانه را نیز غیرضروری عنوان کرد و افزود: در این سامانه از ماینرها خواسته شده تا محل دستگاه‌های خود را اعلام کنند از آنجایی که ماینرها به‌دلیل برخوردهای نامناسب گذشته، زمینه ذهنی خوبی از حاکمیت در این باره ندارند از این‌رو به ثبت این بخش از اطلاعات خود بی‌اعتماد هستند و این موضوع نیز مزید بر علت شده تا در این سامانه ثبت‌نام نکنند.
علوی در ادامه گفت: از سوی دیگر طبق آخرین گزارشی که وزارت صمت ارائه داده، 1100 مجوز تأسیس در حوزه ماینینگ در این سامانه ثبت شده و در کنار آن فقط دو تا پروانه بهره‌برداری ارائه شده است. این در حالی است که صدور تنها دو پروانه بهره‌برداری برای بخش خصوصی واقعاً تأسف بار است.
وی معتقد است از آنجایی که قیمت حامل‌های انرژی بالاست، فعالان این حوزه رغبتی برای راه‌اندازی مزرعه‌های ماینینگ به‌صورت قانونی ندارند از این‌رو ماینینگ کماکان در کشور زیرزمینی انجام می‌شود از این‌رو امیدواریم با فکر و ایده جدید، مسئولان راهکاری ارائه دهند تا این صنعت از وضعیت کنونی خارج شود.
امیر بیات دیگر فعال صنعت ماینینگ نیز اعتقاد دارد سامانه بهین یاب تقریباً بموقع راه‌اندازی شد و به خاطر رویدادی هم که انجمن   بلاکچین برای معرفی این سامانه برگزار کرد، استقبال خوبی از آن شده است.
بیات به «ایران» گفت: البته بیشتر ماینرهایی که دستگاه‌های آنها توقیف شده و در تعزیرات پرونده دارند برای نجات از مشکلاتی که با آن دست به گریبان هستند در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند اما بقیه فعالان انگیزه‌ای برای ثبت‌نام در این سامانه ندارند.
وی نیز به بحث ثبت محل و نبود ارزشگذاری دستگاه‌ها اشاره کرد و افزود: فعالان به‌دلیل برخوردهای قبلی با ماینرها به این سامانه اعتمادی ندارند و نگران هستند برخورد خوبی بعد از اعلام مکان دستگاه‌ها با آنها صورت نگیرد از سوی دیگر نگران هستند در سامانه ثبت‌نام کنند و ارزشگذاری غیرمنطقی باشد و چون ثبت‌نام کرده‌اند مجبور به پرداخت عوارض تعیین شده باشند. از سوی دیگر بخش مورد نظر اجرایی که به ستاد قاچاق کالا و ارز مربوط است هم اعلام نشده و چون فرآیند با هم جلو نرفته است به نظر نمی‌رسد نتیجه خوبی در بر داشته باشد.
این فعال استخراج رمز ارز معتقد است بهتر بود هر سه فاز از سوی وزارت صمت، گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز همزمان راه‌اندازی می‌شد تا فعالان بدانند قرار است در آینده چه اتفاقاتی روی دهد و ابهام در دو فاز دیگر مانع از ثبت‌نام گروه دوم در این سامانه نشود.
وی نیز به برخورد سلیقه‌ای با پرونده تعزیراتی ماینرها اشاره کرد و گفت: هنوز هیچ دستوری برای منع تعقیب صادر نشده و همه ماینرها در برزخ بسر می‌برند و شرایط برای کسی که دستگاه خود را یک سال قبل وارد کرده و چندبرابر ارزش آن جریمه شده است، بسیار سخت می‌گذرد.
بیات نیز به مشکلات پیش روی بخش خصوصی این صنعت اشاره کرد و گفت: مشکل اصلی این است که هنوز مدیران ما به این باور نرسیده‌اند که صنعت ماینینگ می‌تواند در شرایط کنونی گره مشکلات کشور را باز کند و به نظر می‌رسد درک درستی از اینکه داشتن سهمی در ماینینگ جزو اهرم‌های با اهمیت در حوزه دارایی‌های دیجیتالی جهان است، ندارند.
این فعال حوزه ماینینگ افزود: زمان در این صنعت مهم است و هنوز راهکارهای عملی خوبی برای برون رفت از مشکلات صنعت ماینینگ ارائه نشده و مدیران با گذر زمان در حال نابود کردن این صنعت هستند چون در این صنعت فرصت از دست برود، صنعت نیز از بین می‌رود.

هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم.
با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید

تلفن: 88769075 - 021  پیامک: 3000451213

نظــــــر مـــردم

در خواست از مسئولین دانشگاه آزاد/ محسن رحیمی: سیستم دانشگاه آزاد مدت دوماه است که قطع می‌باشد و کارهای مربوط به فارغ‌التحصیلی صورت نمی‌گیرد وافرادی که مشکل نظام وظیفه دارند غیبت می‌خورند. با سازمان مرکزی دانشگاه آزاد که تماس می‌گیریم، کسی جوابگو نیست، حتی با نامه هم به حوزه نظام وظیفه اعلام نمی‌کنند تا آنجا هم اطلاع داشته باشند و ما الان بدون مدرک کارشناسی هستیم و با مدرک دیپلم می‌بایست اعزام شویم و تا آخر شهریور بیشتر مهلت نداریم. از مسئولین دانشگاه آزاد درخواست رسیدگی داریم.