سهیلا یادگاری
خبرنگار
150 روز از شیوع کرونا در ایران گذشته است اما هنوز شرایط پروازی به حالت عادی برنگشته و پروازها کماکان محدود است. البته پروازهای داخلی وضعیت بهتری از پروازهای خارجی دارند. در سالن پروازهای خارجی فرودگاه امام(ره)، بر تابلو اعلان پروازها فقط 2 پرواز هواپیمایی قطر و امارات اعلام شده و تابلو پروازهای ورودی هم 5پرواز را نشان می‌دهد که 3 پرواز توسط ایرلاین‌های داخلی و 2 پرواز هواپیمایی قطر و امارات انجام می‌شود.
انتظار این است که وقتی به فرودگاه بین‌المللی نزدیک می‌شویم صدای موتور هواپیماها را به طور مدام بشنویم یا شاهد نشست و برخاست‌ها باشیم، اما این روزها نه تنها در فرودگاه امام(ره) این صدای آشنا را نمی‌شنوید حتی جاده ورودی به فرودگاه هم خالی از هر نوع ماشینی است. رفت و آمدها به فرودگاه کم شده و مسافران اندک هم همه ایرانی هستند، مسافر خارجی در سالن خروجی و ورودی نیست. در سالن خروجی، سکوت کاملاً حاکم است اما با نشستن هواپیمای امارات، رفت و آمدها و جنب و جوش در سالن ورودی خود را نشان می‌دهد.
3 ماه در انتظار پرواز
در میان اندک افراد حاضر در سالن پروازهای خروجی، خانواده‌هایی حضور دارند که برای راهی کردن مسافر خود به مقصد نیوزیلند به فرودگاه آمده‌اند. همسر این مسافر می‌گوید: خانم من 6ماه پیش برای اقامت 3 ماهه به ایران آمد اما به‌خاطر کرونا نتوانست بموقع برگردد. همسرم چون ویزای 3 ماهه داشت برای این تأخیر 3 ماهه مشکل زیادی داشت. نه نیوزیلند و نه ایران و حتی قطر و امارات در این 3 ماه هیچ پاسخی به ما ندادند. ایران اعلام کرد همسر من فقط یک ماه دیگر می‌تواند در ایران بماند. ویزای او تمدید نمی‌شود و هر طور شده باید ایران را ترک کند. خوشبختانه پروازهای امارات و قطر به ایران دوباره برقرار شد و ما توانستیم از طریق هواپیمایی امارات برای نیوزیلند بلیت پرواز بگیریم. به گفته این شهروند، چون همسرش از قبل بلیت برگشت داشت برای بلیت جدید، هزینه اضافی پرداخت نکرد.
اما مشکل دریافت پول بلیت پروازهایی که با شیوع کرونا لغو شدند همچنان مسافران را آزار می‌دهد. آیدا مسافری که بهمن ماه از آلمان به ایران آمده بود و قرار بود اوایل اسفند با پرواز ترکیش برگردد از جمله این مسافران است. با لغو پروازها او نتوانست به ایرلاین ترکیش پرواز کند و با پرواز فوق‌العاده ایران ایر به آلمان برگشت اما آیدا می‌گوید هنوز پول بلیت پرواز از ایران به ترکیه و از ترکیه به آلمان را نتوانسته پس بگیرد. آیدا می‌گوید ایرلاین‌ها مدام به او می‌گویند در حال بررسی هستند و چون تعداد مسافران زیاد بوده بازگشت پول بلیت زمان می‌برد.
سردرگمی مسافران ترکیه
با شیوع کرونا در ایران، ترکیه تقریباً جزو اولین کشورهایی بود که پروازهای خود به ایران و از ایران را لغو کرد و فقط هواپیمای بدون مسافر برای بازگشت شهروندان دو کشور پرواز انجام می‌دادند. در تیرماه اما پروازهای ترکیه به‌صورت محدود دوباره برقرار شد. بسیاری از کسانی که در این چند ماه موفق به پرواز به ایران یا ترکیه نشده بودند در دو هفته گذشته به این تصور که پروازهای دو کشور به حالت عادی برگشته به ترکیه یا ایران سفر کردند اما هفته گذشته ترکیه به‌صورت کاملاً ناگهانی اعلام کرد تمام پروازها از مبدأ یا به مقصد ایران را دوباره لغو کرده است. به این ترتیب بیشترین مشکل برای کسانی پیش آمد که مقیم ترکیه بودند و برای انجام سفری کوتاه به ایران آمده بودند. مهرداد که به همراه دوستش به فرودگاه آمده می‌گوید دوستش چند روز پیش برای انجام کار اداری به ایران آمده بود اما پروازها دوباره لغو شد و او ناچار است برای بازگشت به ترکیه ابتدا به قطر برود و از آنجا به استانبول. به گفته مهرداد هزینه این پرواز حدود 21 میلیون تومان است در حالی که پرواز مستقیم به ترکیه هزینه‌ای تقریباً 2 میلیون تومانی دارد.
البته برخی شرکت‌ها از ایران به ترکیه پرواز دارند اما بدون مسافر و فقط مسافران ایرانی را از ترکیه بر می‌گردانند. برقراری دوباره پروازها میان ایران و ترکیه هنوز مشخص نیست و این موضوع سردرگمی مسافران را بیشتر کرده که آیا منتظر بمانند یا هزینه‌ای چند برابری را بپردازند و به قطر بروند چند ساعت آنجا معطل بمانند و دوباره از آنجا به ترکیه پرواز کنند.
هزینه‌ها چند برابر شد
در سالن ورودی پرواز امارات تازه نشسته و مردم در انتظار ورود مسافران هستند. لیلا که منتظر مسافر خود از آلمان است می‌گوید: چون پروازهای مستقیم به آلمان قطع شده یا یک پرواز به‌صورت موردی انجام می‌شود، مسافر ما مجبور شد با هواپیمایی امارات با دو پرواز به ایران بیاید. هزینه بلیت او هزار یورو شده در حالی که قبلاً با ایران ایر هزینه بلیت 300 یورو و با ترکیش 500 یورو بود.
خانم دیگری که از سوئیس به ایران آمده می‌گوید 33 سال است که به ایران رفت و آمد دارد و در این مدت «اینقدر» پول بلیت نداده بود. او می‌گوید هزینه بلیت رفت و برگشت او با هواپیمایی امارات هزار دلار است. او در مورد اینکه آیا برای پرواز درخصوص مسائل مربوط به شیوع کرونا مشکلی به وجود آمده یا خیر؟ گفت: تمام مسافران در پرواز ماسک داشتند. هواپیمایی امارات تست کرونا را شرط پرواز قرار نداده اما هواپیمایی قطر برای پرواز تست کرونا را می‌خواهد. این مسافر می‌گوید او خودش برای اطمینان قبل از پرواز در سوئیس تست کرونا داده است.
مسافران ایرانی از کشورهای مختلف، از سوئیس، آلمان، استرالیا و... با هواپیمایی امارات به ایران آمده‌اند. همه آنها از این موضوع ناراحت هستند که نمی‌توانند مستقیم به ایران بیایند. هم هزینه پروازشان بیشتر شده هم مجبور هستند ساعت‌ها در فرودگاه دوبی یا قطر منتظر بمانند.
تاکسی‌های فرودگاه در انتظار مسافر
بیشترین مشکل در این چند ماه شاید مربوط به رانندگان تاکسی باشد. یکی از رانندگان می‌گوید: اوایل شیوع کرونا تقریباً هر 8 روز یک بار مسافر داشتند. اما الان هر 3 روز یک مسافر دارند. او گفت: قبل از افزایش قیمت بنزین، سهمیه 750 لیتری در ماه داشتند و بعد از آن سهمیه به 400 لیتر کاهش یافت و چون جزو تاکسی‌های فرودگاه هستند باید حق کمیسیون هم بپردازند.
تاکسی‌های اینترنتی حق ورود به فرودگاه نداشتند. آنها به‌صورت غیرقانونی فعالیت می‌کردند و وارد فرودگاه می‌شدند. در فرودگاه، اکنون خود تاکسی‌های فرودگاه هم اپلیکیشن تاکسی‌های اینترنتی را نصب کرده‌اند. بیرون از سالن پروازهای ورودی، 2مسافر در حال چانه زدن با تاکسی فرودگاه هستند که به‌عنوان اسنپ فعالیت می‌کند. خانم مسافر شاکی است که تاکسی‌های اینترنتی هم هزینه خود را افزایش داده‌اند. هزینه مسیر او از فرودگاه تا تهرانپارس 150 هزار تومان است.
روی تابلویی که در بیرون سالن نصب شده هزینه تاکسی از فرودگاه تا نواحی بالای اتوبان همت 140 هزار تومان، تا نواحی بین میدان آزادی و اتوبان همت 120 هزار تومان و نواحی پایین میدان آزادی 90 هزار تومان درج شده است.
یکی از مسئولان فرودگاه امام در پاسخ به این سؤال که روزانه چند پرواز ورودی یا خروجی در فرودگاه انجام می‌شود به ما گفت: امروز پروازهای خروجی فقط دو پرواز است اما بعضی روزها تعداد پروازها بیشتر است. کوالالامپور، گوانگژو، شانگهای، آمستردام، دوحه، دوبی، پاریس، منچستر از جمله پروازهای خروجی هستند که بیشتر به‌صورت یک یا دو بار در هفته به‌صورت موردی انجام می‌شود. در حال حاضر فعال ترین ایرلاین‌های خارجی در ایران هواپیمایی قطر و امارات است که با بازگشت‌شان مسافران را از نقاط مختلف جهان به مقصد یا مبدأ ایران جابه‌جا می‌کنند و در حال حاضر تا حدودی از مشکلات مسافران کم کرده‌اند. به هر حال درست است که هزینه پرواز بیشتر شده اما مسافران می‌توانند پرواز خارجی خود را انجام دهند یا از کشورهای دیگر خود را به ایران برسانند.

رئیس جمهوری دستگاه‌های دولتی را موظف کرد بر اساس دستورالعمل‌های مصوب ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و تجربه موفق عرضه بخشی از سهام شستا در بورس، در واگذاری سهام کارخانه ها و دارایی‌های خود، تسریع کنند.
حسن روحانی روز سه‌شنبه در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، پیرو نشست روز گذشته با مدیران صنایع پتروشیمی و فولاد و طرح برخی موانع مسیر فعالیت‌ها و درخواست برای رفع این مشکلات، تأکید کرد: به هیچ وجه اجازه نمی‌دهیم چرخه تولید و تجارت کشور گرفتار بوروکراسی و مشکلات شود. همه دستگاه‌ها موظف به رفع این موانع و ایجاد هماهنگی حداکثری هستند.
رئیس جمهوری افزود: چه از منظر اقتضائات توسعه و پیشرفت اقتصادی کشور و چه از جهت الزامات شرایط خاص و پیچیده امروز کشور، باید با اصلاح قواعد و ایجاد هماهنگی میان همه دستگاه‌ها، این موانع بسرعت برطرف و دستورالعمل‌های جدید با شفافیت به همه بخش‌ها ابلاغ شود.
 روحانی با اشاره به مباحث مطرح شده در خصوص عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بورس گفت: با طراحی‌ها و برنامه‌ریزی‌های خوبی که از سوی دستگاه‌های مختلف انجام گرفته است، می‌توان امیدوار بود بورس کشور در مسیر حرکتی منطقی و پایدار باشد. این فرآیند که در راستای مردمی‌سازی اقتصاد کشور و هدایت نقدینگی به سمت بازار سرمایه است، می‌تواند تولید کشور را نیز رونق ببخشد.
رئیس جمهوری تمامی دستگاه‌های دولتی را موظف کرد بر اساس قواعد و دستورالعمل‌های مصوب ستاد در خصوص واگذاری سهام کارخانه ها در بورس، اقدامات خود را تسریع بخشند.
روحانی از وزارت امور اقتصادی و دارایی خواست با توجه به سرمایه‌گذاری گسترده‌ای که در سال های اخیر در شرکت‌های بزرگ کشور شده و ارزش سهام دولت در این شرکت‌ها افزایش یافته است، واگذاری بخشی از سهام دولت در بورس را به طور منظم و مستمر و بر اساس برنامه زمانبندی شده ادامه دهد.
روحانی با اشاره به نقش تعیین‌کننده شرکت‌های بزرگ دولتی در سرعت بخشیدن به عرضه سهام در بورس افزود: با توجه به تجربه موفق عرضه سهام شرکت‌های بزرگ در ماه‌های اخیر، سایر شرکت‌های بزرگ نیز می‌توانند این تجربه را تکرار کنند.
در این جلسه وزارتخانه‌های صمت و اقتصاد و دارایی و بانک مرکزی گزارش اقدامات خود در خصوص تسریع در ترخیص کالاها از گمرک را بر اساس مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه کردند. همچنین فرآیند آزادسازی ارزهای بلوکه شده در کشورهای دیگر نیز در این جلسه مطرح و مقرر شد وزارت امور خارجه، بانک مرکزی و وزارت صمت، با استفاده از ساز و کارهای تجاری، حقوقی و سیاسی برای آزادسازی این منابع ارزی اقدامات خود را ادامه دهند.