ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
گزارش «ایران» از ابعاد مختلف روابط ایران و عراق
همکاری به وقت سختی
مریم سالاری
خبرنگار دیپلماسی
مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق روز گذشته دو ماه پس از انتخابش به عنوان نخست وزیر عراق راهی تهران شد و در سالن اجلاس سران مورد استقبال ویژه حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران قرار گرفت. الکاظمی در حالی در نخستین سفر خارجی خود در تهران حضور یافت که مقصد ابتدایی سفرش، ریاض تعیین شده بود اما وخامت وضعیت جسمانی ملک سلمان، پادشاه سعودی و انتقالش به بیمارستان، این برنامه از پیش تعیین شده را تغییر داد تا تحلیل و گمانهزنی محافل رسانهای و سیاسی در ارتباط با محتوای مذاکرات این سفرها بویژه در تهران متمرکز شود. این سفر در حالی انجام شد که یک روز پیشتر محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در سفری یکروزه به عراق و دیدار با مقامات سیاسی و حزبی عراقی، زمینه را برای تسهیل گفتوگوهای قریبالوقوع در تهران مهیا کرده بود.
مقاصد دیپلماتیکی چون عربستان، تهران و سپس واشنگتن که نخست وزیر عراق در خلال تحولات حساس جاری برگزید، فارغ از دامن زدن به احتمال نقش آفرینی مقام بلند پایه عراق برای کاستن از اختلافات دوجانبه تهران و ریاض، از منظر توازن بخشی به روابط بغداد با دو کشور یاد شده قابل ارزیابی است. الکاظمی پیشتر با اشاره به این که دولت جدید عراق تمایل دارد در برقراری روابط با همگان بویژه کشورهای همسایه، یک سیاست متعادل را در پیش بگیرد، فاش کرده بود که نخستین سفرهای خارجی وی به پایتخت ایران و عربستان سعودی و برای تقویت روابط دوجانبه و گشودن افقهایی جهت همکاری در راستای تحقق منافع مشترک خواهد بود. نخست وزیر عراق در شرایطی که میداند باید بیشترین نیرو و سرمایهاش را در حل بحران اختلافات جریانهای سیاسی عراق و مشکلات اقتصادی این کشور صرف کند، ترجیح میدهد در کنار آن از فرصت حضورش در مسئولیت جدید و در استراتژیکترین موقعیتهای منطقهای خاصه در تناسب بخشی به رابطه عراق با دو شریک مهم منطقهایاش بهره گیرد. به این ترتیب الکاظمی در هنگامهای که کشورش در نقطه کانونی رقابت قدرتهای منطقهای و بینالمللی قرار گرفته است، میکوشد از رهاورد مذاکرات خود با مقامهای تهران،ریاض و واشنگتن و دستیابی به نقطه تعادل قدرت در صحنه سیاسی عراق، سایه بحران گسترده اقتصادی این کشور همچون بیکاری، ضعف ساختاری اقتصاد و اختلافات درهم تنیده جریانهای سیاسی را که به اعتراضات خیابانی در این کشور انجامیده، مدیریت کند. او برای گذراندن این مأموریت دشوار در گام نخست باید بتواند در صحنه رویدادهای منطقهای و رابطه با شریکان منطقهای عراق، قدمهای مثبتی برای تقویت همکاریهای اقتصادی و سیاسی بردارد. تردیدی نیست که ایران و عربستان دو بازیگر مهم در محاسبات منطقهای بغداد به شمار میآیند و این در حالی است که مقامهای عراقی بخصوص درباره تداوم بخشی همکاریهای خود با ایران باید گوشه چشمی به نوع رابطه خود با امریکا نیز داشته باشند. بویژه آنکه تهران، قرابت ویژه خود با دولت جدید عراق را از طریق بهرهگیری از ظرفیتهای داخلی خود برای حل مناقشات نشان داده و کوشیده رابطه خود با این کشور را در سطح رابطه با دولت پیشین این کشور بالا نگه دارد.
نقطه هدف مشترک اقتصادی
اما فراتر از موارد اشاره شده، آنچه اخبار این سفر را در کانون توجه قرار داده و به آن اهمیتی فراتر از گمانه زنیهای اخیر درباره رد و بدل پیام از سوی نخستوزیر عراق میان ایران و عربستان و امریکا بخشیده، وجوه همکاریهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی ایران و عراق است. در شرایطی که تحریمهای اقتصادی امریکا علیه ایران، محدودیتهای شدید در مسیر فروش نفت ایران و ناممکن کردن مبادلات اقتصادی آن حتی با نزدیکترین همسایگانش را هدف قرار داده، حرکت تهران و بغداد در مسیر مبتنی بر افزایش سطح تعاملات تجاری به میزان سالیانه ۲۰ میلیارد دلار در شرایط کنونی از اهمیتی دوچندان برخوردار است. این همان هدفی بود که در خلال سفر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به عراق در اسفند سال 97 تعیین شد و بر اساس آن، دو طرف برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی و افزایش حجم مبادلات از 12 میلیارد دلار به 20 میلیارد دلار و تسهیل روابط بانکی و اجرای توافقات در این زمینه مصمم شدند. فراهم ساختن تسهیلات ضروری در روابط گمرکی، مرزی و استانداردهای کیفی برای توسعه مناسبات اقتصادی و تجاری دو کشور از جمله محورهای مورد توافقی بود که در خلال آن سفر مورد توافق قرار گرفت و اینک عملیاتی کردن این اهداف میتواند روابط و همکاری تهران و بغداد را در بخشهای مختلف از جمله انرژی، حمل و نقل، ترانزیت کالا، استفاده بهتر از منابع اروند رود، اتصال راه آهن دو کشور به هم برای تسهیل در تردد زائران بویژه در ایام اربعین حسینی(ع) گسترش دهد.
ذیل تحقق چنین هدفی، عراق در شرایط فعلی به عنوان یکی از همسایگان مهم ایران که از طولانی ترین مرزهای زمینی مشترک با آن برخوردار است، میتواند با کمک به ایجاد سازوکار تسهیل کننده مبادلات اقتصادی در مواجهه با تحریمهای امریکایی و همچنین فراهم کردن مقدمات پرداخت بدهی خود به ایران در حوزه انرژی و همکاری گسترده با ایران در زمینه خرید منابع گاز و برق کمک قابل توجهی به همسایه مهم منطقهایاش باشد. مسأله همکاری تهران و بغداد در حوزه اقتصادی و انرژی، زمانی اهمیتی دوچندان مییابد که ریاض در سالهای اخیر کوشیده از طریق نقش آفرینی منفی در منطقه خاورمیانه و رقابت ایدئولوژیکی و ژئوپلیتیکی با ایران از طریق بغداد و منحرف کردن توجه بینالمللی از شرایط داخلی عربستان به خارج از این کشور، موقعیت تضعیف شده خود در منطقه را کمرنگ جلوه دهد. در همین چارچوب مقامهای سعودی طی ماههای اخیر به نمایندگی از شورای همکاری خلیج فارس و تحت تأثیر فشار امریکا کوشیدهاند با پیشنهاد تأمین برق مورد نیاز عراق با بهایی کمتر از آنچه میان تهران و بغداد مورد توافق قرار گرفته، زمینه مبادلات انرژی این دو کشور را مخدوش سازند. این پیشنهاد کمک در حالی مطرح شده که همواره یکی از نگرانیهای عربستان در منطقه ناشی از قدرت گرفتن شیعیان در صحنه سیاسی عراق بوده که در بیثباتسازی این کشور از طریق حمایت ایدئولوژیک و اقتصادی از گروههای تروریستی و تکفیری بروز یافته است. مقامهای سعودی به رغم چنین پیشینهای از بیثبات سازی درعراق میکوشند با نزدیک شدن به دولت الکاظمی، شکل دهنده موازنه قوایی باشند که در مواجهه با ایران و در امتداد خواستههای امریکا و عربستان باشد. چراغ سبز اخیر شاه سعودی به دولت جدید عراق برای کمک به سرمایهگذاری در این کشور یکی از راههایی است که میتواند زمینه را مهیای اجرای هدف یاد شده کند. شاید از این رو مقامهای ایرانی در خلال سفر جاری کاظمی به تهران این نکته را یادآور شوند که روابط اقتصادی ایران و عراق نباید زیر سایه همکاری اقتصادی این کشور با سایر بازیگران منطقهای و فرامنطقهای قرار گیرد.
دغدغه امنیتی ایران در عراق
از میان موضوعات منطقهای که توقع میرود مقامهای ایرانی و عراقی بتوانند از طریق دیدارهای جاری، گره از کلاف پیچیده آن بگشایند، موضوع مداخله امریکا در مناسبات امنیتی و سیاسی ایران و عراق است. هدف قرار دادن سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران که به دعوت رسمی نخستوزیر وقت به عراق سفر کرده بود، یکی از مهمترین اقدامات اخیر امریکا در عراق بود که گرچه به تصویب مصوبه پارلمانی عراق مبنی بر اخراج نیروهای نظامی امریکایی از عراق منجر شد اما سرپیچی قابل انتظار امریکا از این دستور قانونی به دغدغه مهمی در مسیر همکاریهای امنیتی ایران و بغداد تبدیل گشته است. چه نیروهای امریکا فارغ از نادیدهانگاری خواست ملی عراق برای خروج این نیروها از کشورشان و زیر پا گذاشتن تعهدات خود در توافقنامه امنیتی با عراق، در موارد متعددی نیروهای نظامی رسمی این کشور را نیز هدف حمله قرار داده اند. بنابراین قابل انتظار است که رایزنی پیرامون اقدامات عملی بغداد برای خروج نیروهای امریکایی از این کشور از یک سو و همچنین تنظیم سیاست موازنه بخشی برای مقابله با مداخله امریکا در رابطه تهران و بغداد و پیگیری حقوقی پرونده ترور شهدای مقاومت (شهید سلیمانی و ابومهدی مهندس) از محورهای مهم گفتوگوهای مقامات بلندپایه دو کشور باشد.
فارغ از آنچه اشاره شد، دیپلماسی منطقهای ایران و عراق گر چه زیر سایه سنگین رقابتهای منطقهای کشورهایی چون عربستان و مداخله امریکا قرار دارد اما تاکنون راه خود را به آرامی و در همان سایه پیموده است حتی اگر برای رسیدن به اهداف غایی خود راه پر پیچ و خمی در پیش رو داشته باشد.
رهبر معظم انقلاب در دیدار نخست وزیر عراق:
ایران خواهان عراقِ عزتمند و مستقل است
رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر دیروز (سهشنبه) در دیدار آقای مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق، روابط ایران و عراق را به پشتوانه اشتراکات فراوان تاریخی، مذهبی، فرهنگی و عادات و سنن به معنی واقعی کلمه برادرانه خواندند و تأکید کردند: آنچه در روابط دوجانبه برای جمهوری اسلامی ایران بسیار حائز اهمیت است منافع، مصالح، امنیت، عزت، اقتدار منطقهای و بهبود شرایط در عراق است. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر رهبر معظم انقلاب، حضرت آیتالله خامنهای با تأکید بر اینکه ایران هیچ گاه بنای دخالت در امور عراق را نداشته و نخواهد داشت، گفتند: ایران، خواهان عراقِ عزتمند، مستقل و با حفظ تمامیت ارضی و وحدت و انسجام داخلی است. رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: ایران قطعاً با هر آنچه موجب تضعیف دولت عراق شود، مخالف است. حضرت آیتالله خامنهای افزودند: البته دیدگاه امریکاییها درباره عراق درست در نقطه مقابل ما است زیرا امریکا به معنی واقعی کلمه دشمن است و موافق عراق مستقل، قوی و دارای حکومتی با رأی اکثریت نیست.
ایشان تأکید کردند: برای امریکاییها اینکه چه فردی نخست وزیر عراق باشد مهم نیست آنها بهدنبال حکومتی همچون حکومت «پل برمر» حاکم امریکایی عراق در اوایل سقوط صدام هستند. رهبر انقلاب اسلامی گفتند: ایران درخصوص روابط عراق با امریکا دخالتی نمیکند اما انتظار دارد که دوستان عراقی، امریکا را بشناسند و بدانند که حضور امریکا در هر کشوری منشأ فساد، خرابی و ویرانی است. حضرت آیتالله خامنهای تأکید کردند: جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد تصمیمِ دولت، ملت و مجلس عراق برای اخراج امریکاییها پیگیری شود زیرا وجود آنها موجب ناامنی است.
ایشان جنایت امریکا در ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس را یک نمونه از نتیجه حضور امریکاییها برشمردند و خطاب به نخست وزیر عراق افزودند: آنها میهمان شما را در خانه شما کشتند و صریحاً به این جنایت اعتراف کردند که این موضوع کوچکی نیست.
رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: جمهوری اسلامی ایران هرگز این موضوع را فراموش نخواهد کرد و قطعاً ضربه متقابل را به امریکاییها خواهد زد. حضرت آیتالله خامنهای، اجماع گروهها و جریانهای سیاسی عراق برای انتخاب دولت آقای الکاظمی را اقدامی پسندیده خواندند و گفتند: امریکاییها و عوامل آنها همواره بهدنبال خلأ قدرت در کشورهای منطقه هستند تا از آن طریق هرج و مرج ایجاد و زمینه را برای دخالت خود فراهم کنند، همان کاری که در یمن انجام دادند و اکنون اوضاع تأسفبار یمن را همه شاهد هستند. ایشان با تأکید بر حمایت ایران از دولت آقای کاظمی خاطرنشان کردند: عقل، دین و تجربه اقتضا میکند که روابط ایران و عراق در همه زمینهها بیش از پیش ارتقا یابد. رهبر انقلاب اسلامی افزودند: البته گسترش روابط ایران و عراق مخالفینی دارد که در رأس آنها امریکا است ولی به هیچ وجه نباید از امریکا ترسید زیرا هیچ غلطی نمیتواند بکند.
حضرت آیتالله خامنهای گفتند: امریکاییها زحمت و اذیت ایجاد میکنند اما دولت عراق باید بدون اعتنا به این مزاحمتها به مسیر خود با قدرت ادامه دهد و مردم را بهعنوان پشتوانه خود حفظ کند.
ایشان مرجعیت و شخص آیت الله سیستانی را یک نعمت بزرگ برای عراق خواندند و خاطرنشان کردند: حشدالشعبی یک نعمت بزرگ دیگر در عراق است که باید آن را حفظ کرد. در این دیدار که آقای جهانگیری معاون اول رئیسجمهور نیز حضور داشت، آقای مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق، دیدار با رهبر انقلاب اسلامی را سعادتی بزرگ دانست و با قدردانی از مواضع و حمایتهای ایران در مقاطع مختلف بویژه در دوران جنگ با داعش و تکفیریها گفت: مردم عراق هیچگاه حمایتهای ایران را فراموش نخواهند کرد و واقعیت این است که خون عراقیها و ایرانیها در جنگ با تکفیریها درهم آمیخته است. نخست وزیر عراق تأکید کرد: روابط ایران و عراق یک رابطه عمیق و طولانی تاریخی و فرهنگی و مذهبی با پشتوانه عشق و ارادت به اهلبیت علیهمالسلام است. آقای الکاظمی همچنین خطاب به رهبر انقلاب اسلامی گفت: ارشادات و نصایح جنابعالی همچون کلید حل مشکلات است و من بابت این راهنماییها تشکر و قدردانی میکنم.
رئیس جمهوری در نشست خبری با نخست وزیر عراق:
سفر الکاظمی نقطه عطفی در توسعه روابط ایران و عراق خواهد بود
نخست وزیر عراق: اجازه نمیدهیم هیچ تهدیدی از خاک عراق متوجه ایران شود
مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق روز گذشته در نخستین سفر خارجی خود پس از تشکیل دولت، با همراهی هیأتی شامل وزیران امور خارجه، نفت، برق، دارایی، دفاع ، بهداشت و مشاور امنیت ملی عراق به تهران سفر کرد و در سالن اجلاس سران تهران مورد استقبال ویژه حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران قرار گرفت. به گفته معاون اطلاعرسانی دفتر رئیس جمهوری، رعایت پروتکلهای بهداشتی، مراسم استقبال را به سالن اجلاس سران کشانده و تشریفات و سان را نیز محدود کرده است. نخست وزیر عراق در خلال این سفر با رئیس جمهوری ایران دیدار و پیرامون تقویت و تحکیم همکاریهای دوجانبه در زمینههای مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و مهمترین مسائل منطقهای و بینالمللی و ایجاد تحرک در روابط تهران گفتوگو کرد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، رئیس جمهوری ایران عصر سهشنبه در ابتدای دیدار خود با نخست وزیر عراق، پذیرش مسئولیت نخست وزیری در شرایط ویژه و سخت امروز این کشور از سوی وی را نشانه حسن اعتماد همه جریانهای سیاسی عراقی به وی و نشانگر عمق وحدت و برادری در جامعه عراق توصیف کرد و گفت: دغدغهمندی و علاقه دو ملت و دو دولت ایران و عراق به سرنوشت یکدیگر، سرمایهای بزرگ در مسیر توسعه همهجانبه روابط و همکاریهای دو کشور است. رئیس جمهوری افزود: ایران و عراق به لحاظ فرهنگی، دینی، تاریخی و سیاسی از اشتراکات فراوانی برخوردارند و حوزههای علمیه قم و نجف دو سرمایه بزرگ برای ایران و عراق محسوب میشوند. روحانی با بیان اینکه ایران و عراق میتوانند با همکاری هم از شرایط سختی که شیوع بیماری کرونا ایجاد کرده عبور کنند، اظهار داشت: دو کشور باید با همکاریهای گسترده در همه زمینهها توافقات موجود را هر چه سریعتر به طور کامل اجرایی و عملیاتی کنند. رئیس جمهوری حفظ تمامیت ارضی و امنیت عراق به عنوان همسایهای مهم و استراتژیک برای ایران را حائز اهمیت فراوان توصیف و تصریح کرد: نیروهای خارجی قادر به ایجاد هیچ خدشه و خللی در مناسبات برادرانه دو همسایه دیرین نخواهند بود.
رئیس جمهوری ایران همچنین در نشست خبری مشترک با همتای عراقی خود، سفر الکاظمی را نقطه عطفی در توسعه روابط ایران و عراق دانست و گفت: ما مصمم هستیم حجم مبادلات تجاری دو کشور را به رقم 20 میلیارد دلار برسانیم.
روحانی ضمن اشاره به سفر نخست وزیر عراق و هیأت همراه وی به ایران افزود: طی چند ماهی که از فعالیت آقای الکاظمی به عنوان نخست وزیر عراق میگذرد، شاهد یک حرکت خوب در روابط تجاری میان دو کشور بودیم و امروز نیز در این زمینه گفتوگو کردیم.
رئیس جمهوری مباحث مرتبط با بیماری کرونا و شرایط بهداشتی منطقه را از جمله محورهای گفتوگو با نخست وزیر عراق برشمرد و تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران این اطمینان را به دولت و ملت عراق میدهد که با همه توان و امکاناتش، از لحاظ همه اقلام بهداشتی و دارویی در کنار ملت عراق باشد. روحانی با اعلام آمادگی برای تبادل نظر و مشورت بین مسئولان بهداشتی ایران و عراق، افزود: جمهوری اسلامی ایران توان و امکان لازم را برای تأمین نیازمندیهای بهداشتی و دارویی عراق دارد. رئیس جمهوری تسریع در اجرای توافقات ایران و عراق در جریان سفر اسفندماه 97 به بغداد را از دیگر محورهای گفت وگو با الکاظمی ذکر کرد و گفت: دو کشور مصمم هستند که همه موارد مطروحه در آن توافقات را اجرایی و عملیاتی کنند که از جمله آنها میتوان به اتصال راه آهن شلمچه به بصره و لایروبی اروند رود اشاره کرد.
روحانی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همانند سالهای گذشته که در کنار ملت، دولت و ارتش عراق روبهروی داعش ایستاد، همچنان آمادگی دارد در کنار ملت عراق برای ثبات و امنیت عراق و منطقه تلاش کند. رئیس جمهوری همچنین در این گفتوگو اظهار داشت: لازم میدانم از دو قهرمان مبارزه با تروریسم یعنی سپهبد سردار شهید قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس به بزرگی یاد کنم. این شهیدان جزو سردارانی بودند که در طول سالیان گذشته برای امنیت عراق تلاش کردند. رئیس جمهوری مسائل مرتبط با امنیت و ثبات منطقه و نقش عراق در منطقه به عنوان یک کشور قدرتمند عربی را از دیگر محورهای مورد گفتوگو در این نشست عنوان کرد.
الکاظمی: بیش از گذشته نیازمند همکاری هستیم
نخست وزیر عراق نیز در این نشست خبری مشترک، هدف از سفر به تهران را تقویت روابط تاریخی، فرهنگی و دینی دو کشور دانست و اظهارداشت: مهمترین هدف این سفر تقویت روابط دوجانبه بین دو کشور است. به ویژه در شرایط کنونی که با چالش ناشی از شیوع ویروس کرونا و سقوط قیمت نفت مواجه هستیم بیش از گذشته نیاز داریم تا هماهنگی و همکاریهای موجود بین دو کشور را در راستای منافع دو ملت تقویت کنیم.
الکاظمی خاطرنشان کرد: روابط دو کشور ناشی از برخورداری از موقعیت جغرافیایی و مرزهای مشترک نیست بلکه از روابط تاریخی، فرهنگی و دینی عمیق نشأت میگیرد.
وی با بیان اینکه در جریان مذاکرات دوجانبه همچنین مسائل منطقهای و ثبات و صلح در منطقه را مورد بحث و تبادل نظر قرار دادیم، تأکید کرد: عراق دوستدار و مشتاق روابط ممتاز با جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل عدم دخالت در امور داخلی دو کشور است.
الکاظمی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران و عراق علیه تروریسم و گروههای تکفیری در کنار یکدیگر قرار گرفتند و ایران جزو نخستین کشورهایی بود که در این راه در کنار ملت عراق قرار گرفت و این را هرگز فراموش نخواهیم کرد. البته عراق هم در کنار ایران ایستاده است تا برای گذر از چالشهای اقتصادی به جمهوری اسلامی ایران کمک کند.
روابط عراق با ایران و سایر کشورها مبتنی بر حسن نیت است و تلاش میکنیم از رهگذر این گونه همکاریها بتوانیم راههایی برای خروج منطقه از چالشهای موجود پیدا کنیم.
وی با بیان اینکه روابط خارجی عراق مبتنی بر توازن و دوری از هرگونه صفبندی است، تصریح کرد: عراق کشوری است که هرگز اجازه نخواهد داد هیچ تهدیدی از اراضی این کشور متوجه جمهوری اسلامی ایران شود چرا که روابط دو کشور به صدها سال پیش برمیگردد و باید از این روابط دیرینه حمایت کنیم لذا دفاع از ایران را سرلوحه کارهای خود دانسته و اجازه نمیدهیم هیچ گونه تهدیدی از خاک عراق متوجه ایران شود.
نخست وزیر عراق خاطرنشان کرد: در عراق به دنبال ثبات هستیم و دیدگاه و فلسفه ما نسبت به ایران این است که کشوری با ثبات، نیرومند و رو به توسعه است و آن را به نفع عراق و منطقه میدانیم و از طرفی معتقدیم عراق هم باید باثبات و نیرومند باشد تا بتواند حامی و پشتیبانی برای ایران و کل منطقه باشد.
الکاظمی با بیان اینکه در گفت وگوهای دوجانبه فعال کردن توافقات بین دو کشور را مورد تأکید قرار دادیم، اظهار داشت: در این راستا بر اتصال راه آهن دو کشور از خرمشهر به بصره تأکید کردیم و بسیار امیدواریم که توافقات موجود بین دو کشور هر چه زودتر اجرایی و عملیاتی شود تا شاهد دستاوردهای آن به نفع دو ملت باشیم. نخست وزیر عراق همچنین در ادامه سخنان خود از حمایت و کمکهای جمهوری اسلامی ایران به ملت عراق در زمینه مقابله با بیماری کرونا قدردانی کرد.
رئیس جمهوری ایران و نخستوزیر عراق همچنین در مذاکرات روز گذشته خود توافق کردند که کمیته مشترکی به منظور پیگیری و تسریع در اجرایی شدن توافقات دو کشور تشکیل شده و فعالیت خود را آغاز کند.
رئیس جمهوری ایران همچنین در نشست خبری مشترک با همتای عراقی خود، سفر الکاظمی را نقطه عطفی در توسعه روابط ایران و عراق دانست و گفت: ما مصمم هستیم حجم مبادلات تجاری دو کشور را به رقم 20 میلیارد دلار برسانیم.
روحانی ضمن اشاره به سفر نخست وزیر عراق و هیأت همراه وی به ایران افزود: طی چند ماهی که از فعالیت آقای الکاظمی به عنوان نخست وزیر عراق میگذرد، شاهد یک حرکت خوب در روابط تجاری میان دو کشور بودیم و امروز نیز در این زمینه گفتوگو کردیم.
رئیس جمهوری مباحث مرتبط با بیماری کرونا و شرایط بهداشتی منطقه را از جمله محورهای گفتوگو با نخست وزیر عراق برشمرد و تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران این اطمینان را به دولت و ملت عراق میدهد که با همه توان و امکاناتش، از لحاظ همه اقلام بهداشتی و دارویی در کنار ملت عراق باشد. روحانی با اعلام آمادگی برای تبادل نظر و مشورت بین مسئولان بهداشتی ایران و عراق، افزود: جمهوری اسلامی ایران توان و امکان لازم را برای تأمین نیازمندیهای بهداشتی و دارویی عراق دارد. رئیس جمهوری تسریع در اجرای توافقات ایران و عراق در جریان سفر اسفندماه 97 به بغداد را از دیگر محورهای گفت وگو با الکاظمی ذکر کرد و گفت: دو کشور مصمم هستند که همه موارد مطروحه در آن توافقات را اجرایی و عملیاتی کنند که از جمله آنها میتوان به اتصال راه آهن شلمچه به بصره و لایروبی اروند رود اشاره کرد.
روحانی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همانند سالهای گذشته که در کنار ملت، دولت و ارتش عراق روبهروی داعش ایستاد، همچنان آمادگی دارد در کنار ملت عراق برای ثبات و امنیت عراق و منطقه تلاش کند. رئیس جمهوری همچنین در این گفتوگو اظهار داشت: لازم میدانم از دو قهرمان مبارزه با تروریسم یعنی سپهبد سردار شهید قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس به بزرگی یاد کنم. این شهیدان جزو سردارانی بودند که در طول سالیان گذشته برای امنیت عراق تلاش کردند. رئیس جمهوری مسائل مرتبط با امنیت و ثبات منطقه و نقش عراق در منطقه به عنوان یک کشور قدرتمند عربی را از دیگر محورهای مورد گفتوگو در این نشست عنوان کرد.
الکاظمی: بیش از گذشته نیازمند همکاری هستیم
نخست وزیر عراق نیز در این نشست خبری مشترک، هدف از سفر به تهران را تقویت روابط تاریخی، فرهنگی و دینی دو کشور دانست و اظهارداشت: مهمترین هدف این سفر تقویت روابط دوجانبه بین دو کشور است. به ویژه در شرایط کنونی که با چالش ناشی از شیوع ویروس کرونا و سقوط قیمت نفت مواجه هستیم بیش از گذشته نیاز داریم تا هماهنگی و همکاریهای موجود بین دو کشور را در راستای منافع دو ملت تقویت کنیم.
الکاظمی خاطرنشان کرد: روابط دو کشور ناشی از برخورداری از موقعیت جغرافیایی و مرزهای مشترک نیست بلکه از روابط تاریخی، فرهنگی و دینی عمیق نشأت میگیرد.
وی با بیان اینکه در جریان مذاکرات دوجانبه همچنین مسائل منطقهای و ثبات و صلح در منطقه را مورد بحث و تبادل نظر قرار دادیم، تأکید کرد: عراق دوستدار و مشتاق روابط ممتاز با جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل عدم دخالت در امور داخلی دو کشور است.
الکاظمی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران و عراق علیه تروریسم و گروههای تکفیری در کنار یکدیگر قرار گرفتند و ایران جزو نخستین کشورهایی بود که در این راه در کنار ملت عراق قرار گرفت و این را هرگز فراموش نخواهیم کرد. البته عراق هم در کنار ایران ایستاده است تا برای گذر از چالشهای اقتصادی به جمهوری اسلامی ایران کمک کند.
روابط عراق با ایران و سایر کشورها مبتنی بر حسن نیت است و تلاش میکنیم از رهگذر این گونه همکاریها بتوانیم راههایی برای خروج منطقه از چالشهای موجود پیدا کنیم.
وی با بیان اینکه روابط خارجی عراق مبتنی بر توازن و دوری از هرگونه صفبندی است، تصریح کرد: عراق کشوری است که هرگز اجازه نخواهد داد هیچ تهدیدی از اراضی این کشور متوجه جمهوری اسلامی ایران شود چرا که روابط دو کشور به صدها سال پیش برمیگردد و باید از این روابط دیرینه حمایت کنیم لذا دفاع از ایران را سرلوحه کارهای خود دانسته و اجازه نمیدهیم هیچ گونه تهدیدی از خاک عراق متوجه ایران شود.
نخست وزیر عراق خاطرنشان کرد: در عراق به دنبال ثبات هستیم و دیدگاه و فلسفه ما نسبت به ایران این است که کشوری با ثبات، نیرومند و رو به توسعه است و آن را به نفع عراق و منطقه میدانیم و از طرفی معتقدیم عراق هم باید باثبات و نیرومند باشد تا بتواند حامی و پشتیبانی برای ایران و کل منطقه باشد.
الکاظمی با بیان اینکه در گفت وگوهای دوجانبه فعال کردن توافقات بین دو کشور را مورد تأکید قرار دادیم، اظهار داشت: در این راستا بر اتصال راه آهن دو کشور از خرمشهر به بصره تأکید کردیم و بسیار امیدواریم که توافقات موجود بین دو کشور هر چه زودتر اجرایی و عملیاتی شود تا شاهد دستاوردهای آن به نفع دو ملت باشیم. نخست وزیر عراق همچنین در ادامه سخنان خود از حمایت و کمکهای جمهوری اسلامی ایران به ملت عراق در زمینه مقابله با بیماری کرونا قدردانی کرد.
رئیس جمهوری ایران و نخستوزیر عراق همچنین در مذاکرات روز گذشته خود توافق کردند که کمیته مشترکی به منظور پیگیری و تسریع در اجرایی شدن توافقات دو کشور تشکیل شده و فعالیت خود را آغاز کند.
اخبار
جهانگیری: رمز عبور از بحرانهایی نظیر کرونا، اعتماد به مردم و نخبگان است
باید شیوههای حکمرانی کشور اصلاح شود
معاون اول رئیس جمهوری، کشور را نیازمند تقویت مشروعیت نهادهای متولی امور، سرمایه اجتماعی، اعتماد و همبستگی ملی دانست و تأکید کرد که بدون رضایت و حمایت افکار عمومی و همکاری همه قوا و نهادهای رسمی و استفاده از ظرفیتهای مدنی و اعتماد به بخش خصوصی و عمومی، هیچ نهاد و مسئولی نمیتواند قدمی پیش بگذارد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی پایگاه معاون اول رئیس جمهوری، اسحاق جهانگیری در نشست مدیران ارشد وزارت ورزش و جوانان، با تشریح تحریمهای ظالمانه و خشن امریکا علیه کشورمان گفت: یکی از مظلومیتهای مدیریت فعلی کشور این است که به خاطر مصالح و منافع ملی نمیتوانند راجع به ابعاد مختلف این موضوع شفاف با مردم صحبت کنند حتماً پس از پایان تحریمها به مردم خواهیم گفت که چه اتفاقاتی رخ داد و چه مسائلی پیش روی کشور به وجود آمد، البته به فضل الهی از مشکلات عبور خواهیم کرد. جهانگیری با بیان اینکه کشور در شرایط خطیری است و مردم در شرایط دشواری هستند، افزود: با رویکردهای قدیمی نمیتوان ایران را اداره کرد باید شیوههای حکمرانی را اصلاح کرد و شرایط گذشته که همه چیز متکی به دولت و یا درآمدهای نفتی بود باید تغییر کند. ما باید کارآمدی مدیران کشور را بالا ببریم. معاون اول رئیس جمهوری با اشاره به فعالیت تعداد زیادی از رسانههای فارسی زبان در کشورهای بیگانه اظهار کرد: این رسانهها تمرکز کردهاند تا هر موضوع سادهای را در ایران به یک مسأله پیچیده تبدیل کنند و این گونه به مردم القا کنند که ایران آینده روشنی نخواهد داشت.
او با تأکید بر اینکه هیچ مدیریتی در ایران نمیتواند بدون رضایت مردم و حمایت افکار عمومی، شرایط سخت را پشت سر بگذارد، تصریح کرد: مدیریتی میتواند موفق شود که به خواستههای جامعه توجه کند و اصلاحات لازم را انجام دهد. جهانگیری با تأکید بر اینکه همکاری و همدلی قوای سه گانه از پیش نیازهای اصلی برای عبور از بحرانها است، گفت: نمیتوان از بزرگترین سدهایی که امریکا در مقابل ملت ایران ایجاد کرده و نیز از مسائلی نظیر کرونا عبور کرد اما همکاری و همدلی قوای سهگانه، مردم، نهادهای مختلف، بخش خصوصی و افکار عمومی را نداشت.
واعظی: بخشی از منابع مالی مسدود شده ایران در چند کشور آزاد شد
رئیس دفتر رئیس جمهوری از آزاد شدن منابع مالی مسدود شده ایران در برخی کشورها خبر داد و گفت: از این منابع در بخش حوالهای بانک مرکزی استفاده میشود تا نگرانی و مشکلات واردکنندگان مرتفع شود. به گزارش ایرنا، محمود واعظی درباره روند کاهشی نرخ ارز و بازگشت آرامش به بازار، افزود: از همان ابتدا هم عنوان شد که تلاطم بازار ارز بیشتر یک جنگ روانی و هیجانی از بیرون و چند مرکز مانند دوبی و سلیمانیه است که با خرید فردایی و فضاسازی تعدادی دلال و صراف در بازار ارز ایجاد میشود.
او ادامه داد: همواره به مردم اعلام کردیم که وضعیت بازار ارز ساماندهی خواهد شد و به ثبات قبلی برمیگردد. اکنون هم شاهد هستیم که در دو روز گذشته نرخ ارز حدود ۴ تا ۵ هزار تومان کاهش پیدا کرده است. واعظی با ابراز امیدواری از روند کاهشی نرخ ارز، یادآور شد: خبر خوبی داریم بخشی از منابع مالی مسدود شده ما در چند روز گذشته در چند کشور آزاد شده است و اکنون در بخش حوالهای بانک مرکزی مورد استفاده قرار میگیرد تا نگرانی و مشکلات واردکنندگان که در این دوران کوتاه در صف بودند مرتفع شود.
واعظی همچنین در حاشیه دیدار و گفت وگوی رئیس جمهوری و نخستوزیر عراق درباره احتمال میانجیگری عراق بین ایران و عربستان افزود: ما با عراق هزار و 450 کیلومتر مرز مشترک و سوابق گسترده فرهنگی تاریخی و دینی عمیق داریم و آنقدر موضوعات جذاب در روابط تهران- بغداد وجود دارد که مسأله میانجیگری نیست.
او درباره روابط ایران و عربستان نیز تأکید کرد: همواره اعلام کردیم علاقهمند هستیم روابطمان با همه همسایهها از جمله عربستان یک روابط خوب باشد و هر وقت زمان آن برسد و عربستان آمادگی داشته باشد، طبیعی است برای راههای خروج روابط تهران -ریاض از حالت کنونی هم دیپلماتهای ایران و هم دیپلماتهای عربستان تجربه لازم را دارند.
اهتمام جدی تهران- بغداد برای تقویت همکاریها
ادامه از صفحه اول
این تنها جمهوری اسلامی ایران بود که در کنار ملت و دولت عراق ایستاد. این در شرایطی بود که امریکاییها با ادعای کمک به عراق آمدند. اما در شرایط سخت مواجهه ملت عراق با تروریستهای داعش حاضر نشدند از دولت قانونی عراق چنان که باید حمایت کنند. آنها برخلاف تعهداتی که در توافقنامه امنیتی و راهبردی امضا کرده بودند از هرگونه کمکی دریغ کردند و شرایط برای دولت عراق سخت شد. بر اساس این واقعیات مردم عراق به خوبی درک میکنند که چگونه جمهوری اسلامی همواره در کنارشان بوده و از دستاوردهای دموکراسی این کشور حمایت کرده است.
سفر آقای الکاظمی به ایران در شرایطی انجام شد که دولت او با مشکلات و چالشهای عدیده داخلی بویژه مشکلات اقتصادی ناشی از مسأله کاهش درآمدهای نفتی، مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا مواجه است و در عین حال مطالبه مردم عراق بر محور جلوگیری از تحمیل اراده امریکاییها و حمایت از اجرای مصوبه پارلمان این کشور مبنی بر خروج نظامیان امریکا قرار دارد. در چنین فضایی به نظر میرسد این سفر بتواند در تقویت همکاریها گام مهم و مؤثری به شمار رود. نخست وزیر عراق در تهران علاوه بر دیدار با مقامات دولتی مانند رئیس جمهوری، یک ملاقات بسیار مهم داشت. دیدار آقای الکاظمی با مقام معظم رهبری دیداری با اهمیت فوقالعاده بود. در این دیدارها به نظر میرسد علاوه بر موضوعات دوجانبه رایزنیهایی در موضوعات منطقهای و بینالمللی انجام شد که میتواند مبنای مؤثری در همسویی سیاستهای دو کشور در کمک به صلح و ثبات و امنیت منطقهای باشد.
در عین حال گرچه حضور نخست وزیر جدید عراق در ایران اقدامی در چارچوب تقویت مناسبات دو کشور بود؛ شایعاتی درباره اینکه سفر آقای کاظمی به عنوان میانجیگری میان ایران و عربستان سعودی است مطرح شد که با واقعیت همخوانی نداشت. زیرا تجربه تاریخی نشان داده که اساساً تهران و ریاض برای حل منازعات خود هیچ گاه نیازمند میانجیگری نبوده اند.
دولتهای منتخب در عراق همواره تلاش کردهاند تا مناسبات این کشور با کشورهای منطقه را تقویت کنند. سیاست خارجی عراق این است که با کشورهای همسایه رابطه برخوردار با احترام متقابل و رعایت منافع طرفینی داشته باشد. این رویکردی است که جمهوری اسلامی ایران به آن احترام میگذارد و از آن حمایت میکند. با این حال شکی نیست که دولتها و ملتهای ایران و عراق اهمیت ویژه روابط دوجانبهشان را به عنوان دو کشور همجوار و دارای مرز طولانی درک میکنند و از تحتالشعاع قرار گرفتن این رابطه توسط هر اراده خارجی جلوگیری میکنند. این رابطهای است که مسیر تقویت و توسعه آن پایان ندارد.
این تنها جمهوری اسلامی ایران بود که در کنار ملت و دولت عراق ایستاد. این در شرایطی بود که امریکاییها با ادعای کمک به عراق آمدند. اما در شرایط سخت مواجهه ملت عراق با تروریستهای داعش حاضر نشدند از دولت قانونی عراق چنان که باید حمایت کنند. آنها برخلاف تعهداتی که در توافقنامه امنیتی و راهبردی امضا کرده بودند از هرگونه کمکی دریغ کردند و شرایط برای دولت عراق سخت شد. بر اساس این واقعیات مردم عراق به خوبی درک میکنند که چگونه جمهوری اسلامی همواره در کنارشان بوده و از دستاوردهای دموکراسی این کشور حمایت کرده است.
سفر آقای الکاظمی به ایران در شرایطی انجام شد که دولت او با مشکلات و چالشهای عدیده داخلی بویژه مشکلات اقتصادی ناشی از مسأله کاهش درآمدهای نفتی، مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا مواجه است و در عین حال مطالبه مردم عراق بر محور جلوگیری از تحمیل اراده امریکاییها و حمایت از اجرای مصوبه پارلمان این کشور مبنی بر خروج نظامیان امریکا قرار دارد. در چنین فضایی به نظر میرسد این سفر بتواند در تقویت همکاریها گام مهم و مؤثری به شمار رود. نخست وزیر عراق در تهران علاوه بر دیدار با مقامات دولتی مانند رئیس جمهوری، یک ملاقات بسیار مهم داشت. دیدار آقای الکاظمی با مقام معظم رهبری دیداری با اهمیت فوقالعاده بود. در این دیدارها به نظر میرسد علاوه بر موضوعات دوجانبه رایزنیهایی در موضوعات منطقهای و بینالمللی انجام شد که میتواند مبنای مؤثری در همسویی سیاستهای دو کشور در کمک به صلح و ثبات و امنیت منطقهای باشد.
در عین حال گرچه حضور نخست وزیر جدید عراق در ایران اقدامی در چارچوب تقویت مناسبات دو کشور بود؛ شایعاتی درباره اینکه سفر آقای کاظمی به عنوان میانجیگری میان ایران و عربستان سعودی است مطرح شد که با واقعیت همخوانی نداشت. زیرا تجربه تاریخی نشان داده که اساساً تهران و ریاض برای حل منازعات خود هیچ گاه نیازمند میانجیگری نبوده اند.
دولتهای منتخب در عراق همواره تلاش کردهاند تا مناسبات این کشور با کشورهای منطقه را تقویت کنند. سیاست خارجی عراق این است که با کشورهای همسایه رابطه برخوردار با احترام متقابل و رعایت منافع طرفینی داشته باشد. این رویکردی است که جمهوری اسلامی ایران به آن احترام میگذارد و از آن حمایت میکند. با این حال شکی نیست که دولتها و ملتهای ایران و عراق اهمیت ویژه روابط دوجانبهشان را به عنوان دو کشور همجوار و دارای مرز طولانی درک میکنند و از تحتالشعاع قرار گرفتن این رابطه توسط هر اراده خارجی جلوگیری میکنند. این رابطهای است که مسیر تقویت و توسعه آن پایان ندارد.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
همکاری به وقت سختی
-
ایران خواهان عراقِ عزتمند و مستقل است
-
سفر الکاظمی نقطه عطفی در توسعه روابط ایران و عراق خواهد بود
-
اخبار
-
اهتمام جدی تهران- بغداد برای تقویت همکاریها
اخبارایران آنلاین