قزوین – کوروس سلیمانی/جنجال از آنجایی آغاز شد که تصاویر منتشر شده در اینستاگرام نشان می‌داد در روز پنجشنبه 26 تیرماه عده‌ای دوچرخه سوار بدون رعایت ضوابط میراث فرهنگی روی بام بنای تاریخی سرای سعدالسلطنه شهر قزوین حضور یافته و عکس یادگاری گرفته‌اند. این عمل به قدری تعجب برانگیز بود که واکنش‌ها و اعتراض‌های زیادی را از جمله از سوی برخی فعالان همین رشته نیز در پی داشت. پس‌از آن مشخص شد که هیأت دوچرخه سواری استان قزوین با همکاری شبکه نسیم برای ضبط برنامه «چند درجه» از ملی پوشان رشته تریال دعوت به‌عمل آورده تا با سفر به این شهر با هدف معرفی بیشتر این رشته و گرایش جوانان به آن، در اقدامی هماهنگ با شهرداری قزوین در سرای سعدالسلطنه به اجرای برنامه آکروباتیک بپردازند که در نهایت حضور آنها با دوچرخه روی بام این بنا پایان خوشی را در پی نداشت.
حسین علیخانی مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری قزوین در همین ارتباط به خبرنگار «ایران» گفت: «چون بنای سرای سعدالسلطنه را شهرداری قزوین مرمت و نوسازی کرده است بنابراین اختیار و مسئولیت آن بر عهده این نهاد است. اما هیأت دوچرخه سواری قزوین دعوت‌کننده و بانی و میزبان ملی پوشان رشته تریال بوده و بنا به درخواست این هیأت، شهرداری این بنا را در اختیار آنها قرار داده است. اما ماجرا از جایی آغاز شده است که پس‌از اتمام برنامه رضا بختیاری تهیه‌کننده برنامه «چند درجه» در حرکتی ناخوشایند (که طی جوابیه‌ای عذرخواهی هم کردند) برای اینکه یکسری تصویر هوایی از تیم بگیرند دوچرخه سواران را به بالای بام این بنای تاریخی می‌برند تا چند عکس یادگاری بگیرند که پس از قرار دادن این عکس‌ها روی اینستاگرام موجب انتقادات زیادی شد.»
وی در پاسخ به این سؤال که از چه کسی برای حضور روی بام سرای سعدالسلطنه اجازه گرفته شده است، اظهار داشت: «آقای بختیاری در مصاحبه‌ای با یکی از رسانه‌ها اعلام کرده که من با نماینده حراست هماهنگ کردم که منظور ایشان از نماینده حراست نگهبان ساده‌ای است که در آنجا حضور دارد و آن بنده خدا نیز در مقابل درخواست آن شخص دچار تردید شده و نتوانسته تصمیم بگیرد که اجازه بدهد یا ندهد. به هر حال این طور نبوده که یک مقام مسئول از شهرداری این اجازه را داده باشد. هم‌اکنون نیز این نگهبان شرایط روحی خوبی ندارد و نگران است این موضوع باعث اخراجش شود. به هر صورت این اتفاق چیزی در حدود 5 دقیقه بیشتر زمان نبرده است به‌طوری که اعضای تیم دوچرخه‌های‌شان را دردست گرفته‌اند وبه بالای بام این بنا رفته‌اند و بوسیله هلی شات چند عکس گرفته و پایین آمده‌اند.»
علیخانی در حالی این سخنان را مطرح می‌کند که در همان روز مسئولان شهرداری قزوین از جمله شهردار این شهر نیز در محل حضور داشته‌اند و اینکه چرا مانع این کار نشده‌اند و پای یک نگهبان ساده را به میان می‌کشند جای سؤال دارد. البته وی در این ارتباط نیز توضیح داد: «طبق برنامه قبلی اجرای دوچرخه سواران در کف حیاط صورت گرفت وآقای طاهرخانی (شهردار قزوین) نیز حضور داشت و بنده نیز در کنار ایشان بودم و شهردار  به ملی پوشان تریال کشور خیر مقدم گفت و اعلام آمادگی کرد که پس‌از دوران کرونا میزبان مسابقات ملی این رشته در شهر قزوین باشد. پس‌از اینکه برنامه به اتمام رسید و همه چیز جمع شد مسئولان محل را ترک کردند. پس‌از آن به تشخیص کارگردان برنامه قرار می‌شود چند تن از ملی پوشان برای گرفتن یک عکس هوایی که کل مجموعه سرای سعدالسلطنه را پوشش بدهد به روی بام بنا بروند. این طورشد که این اتفاق افتاد و مطمئن باشید اگر یکی از مدیران شهرداری حضور داشت قطعاً این اجازه را به آنها نمی‌داد.»
مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری قزوین در ادامه بیان کرد: «باید بپذیریم عکس گرفتن و نمایش روی بناهای تاریخی بی‌فرهنگی محسوب می‌شود و نشر این گونه حرکات صورت خوشی ندارد. از یک طرف این بچه‌ها که ملی پوشان ما هستند مورد هجمه شدیدی قرار گرفته‌اند که چرا آنها بی‌فرهنگی کرده‌اند از طرف دیگر ما به‌عنوان شهرداری اگر این بنا را در اختیارشان قرار نمی‌دادیم این شائبه به وجود می‌آمد که چرا مسئولیت اجتماعی‌مان را انجام نمی‌دهیم. البته این موضوع را باید مد نظر داشته باشیم که بخشی از رشته تریال حرکات نمایشی در داخل شهرها و حتی بناهای باستانی است و در تمام دنیا نیز این موضوع مرسوم است که در بک گراند این نمایش‌ها یک بنای تاریخی است اما با رعایت مسائل وضوابط احتیاطی و حفاظتی سازمان‌های مربوطه که آسیبی به این بناها وارد نشود.»
علیخانی با اشاره به اینکه در سال 91 نیز این برنامه در همین بنا اجرا شده بود، گفت: «در سال 91 و در هفته فرهنگی قزوین تیم ملی تریال به قزوین آمد و این نمایش در همین محل اجرا شد اما این طور نبود که روی بام این بنا بروند. هم‌اکنون نیز این مسأله مورد تأیید ما نیست به‌طوری که شهرداری قزوین هم به معاونت مربوطه و هم به هیأت دوچرخه سواری قزوین تذکر کتبی داده که دیگر چنین مواردی تکرار نشود و به‌عنوان برگزار‌کننده اصلی می‌بایست تا پایان برنامه مسئولیت آن را می‌پذیرفتند. دیروز هم رضا بختیاری تهیه‌کننده برنامه چند درجه و هم رئیس هیأت دوچرخه سواری قزوین عذرخواهی کردند.»
وی در پایان با بیان اینکه خوشبختانه هیچ آسیبی به بنا وارد نشده است، گفت: «دوچرخه‌های رشته تریال به‌دلیل ویژگی خاصی که برای حرکات نمایشی دارند و به‌دلیل نداشتن زین و جک چیزی در حدود 5 کیلو وزن دارند و ملی پوشان این رشته دوچرخه‌های‌شان را در دست گرفته به بالای بنا رفته و تنها چند عکس گرفته‌اند. مطمئن باشید همان‌طور که سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد هیچ فشاری به بنا وارد نشده است. اما در هر صورت این موضوع صورت خوشی نداشت و شهرداری طی بیانیه‌ای ضمن عذرخواهی اعلام کرده که دیگر اجازه تکرار چنین اعمالی را نخواهد داد.» -لازم به‌ذکر است کاروانسرای سعدالسلطنه بزرگترین و کامل‌ترین کاروانسرای درون شهری ایران است و در مرکز هیچ کدام از شهرهای ایران چنین کاروانسرای زیبایی دیده نمی‌شود.

زهرا کشوری
خبرنگار
شکایت 10 ساله سازمان جنگل‌ها، منابع طبیعی و آبخیزداری کشور از شخصی که به‌ نام وقف، ۵ هزار و ۶۰۰ هکتار از جنگل‌های هیرکانی ساری را تصاحب کرده هنوز به‌ جایی نرسیده است این سازمان درخواست ورود رئیس قوه قضائیه یا صدور برای حفاظت از باستانی‌ترین جنگل‌های کشور در روستای آق‌مشهد ساری را دارد. جنگل‌های هیرکانی ایران یکی از قدیمی‌ترین جنگل‌های جهان هستند که سال گذشته به‌عنوان میراث طبیعی بشریت در فهرست جهانی یونسکو ثبت شدند. آن‌طور که رضا افلاطونی، مدیرکل دفتر حقوقی سازمان امور جنگل‌ها به روزنامه ایران می‌گوید: «این شخص به‌دنبال بهره‌برداری از چوب درختان هیرکانی برای ساخت مصنوعات چوبی است.»
«سید محسن موسوی تاکامی»، مدیر کل اداره منابع‌طبیعی مازندران هم به «ایران» می‌گوید: «فرد مورد نظر با یک ادعای عجیب و بر اساس یک بنچاق بی‌اصالت دوره قاجاری، مدعی تملک بخشی از بهترین جنگل‌های ساری است.» ادعای آقای «خ» سازمان جنگل‌ها را وارد یک دعوای حقوقی طولانی کرده است. در این یک دهه سازمان جنگل‌ها توانسته رأی بدوی و تجدیدنظر را به نفع جنگل‌های باستانی هیرکانی در «آق‌مشهد» بگیرد. اما این فرد بعد از آنکه با دست خالی از این دو محکمه برمی‌گردد، شکایت را به دیوان عدالت اداری می‌برد. دیوان عدالت اداری، رأی را به نفع او می‌دهد. سازمان جنگل‌ها به گفته موسوی تاکنون دوبار شکایت به دیوان عدالت اداری برده تا بتواند رأی صادر شده را بشکند اما تاکنون به نتیجه نرسیده است. او می‌گوید: «اصالت این عرصه، جنگلی است و قابل وقف نیست. وقف در مورد چیزی مثل خانه ساختن یا کاشتن درخت انجام‌ می‌گیرد. یعنی فرد باید بتواند چیزی را ایجاد و آن را وقف کند. کوه و جنگل را خدا ایجاد کرده و قابل وقف نیست.» با وجود این، فرد مدعی نه تنها روی اراضی و زمین مورد نظر ادعا دارد که مدعی تملک درختان باستانی هیرکانی است. موسوی می‌گوید: «این درختان میلیون‌ها سال قدمت دارند و ادعای او واهی و بی‌پایه است.» او در پاسخ به این سؤال که فرد مورد نظر به‌دنبال چه بهره‌برداری ای از جنگل‌های باستانی است، می‌گوید: «این فرد اصرار دارد مدیریت این بخش از جنگل‌های هیرکانی با او باشد.»
به‌گفته «رضا افلاطونی»، مدیرکل دفتر حقوقی سازمان امور جنگل‌ها، این سازمان برای سومین بار می‌خواهد شکایت به دیوان عدالت اداری ببرد و در نامه‌ای مفصل‌تر ماجرا را برای رئیس قوه قضائیه توضیح دهد. او ادعای مالکیت توسط این فرد را بر اساس ماده یک قانون ملی شدن جنگل‌ها بی‌اساس می‌داند و می‌گوید: «طبق این قانون که در سال ۱۳۴۹ تصویب شد، عرصه و اعیان تمامی اراضی جنگلی، مراتع، بیشه‌های طبیعی و جنگل‌ها جزو اموال عمومی محسوب می‌شود و متعلق به دولت است ولو اینکه قبل از این تاریخ افراد آن را تصرف کرده و سند مالکیت گرفته باشند.»
افلاطونی سند ارائه شده توسط این فرد را اصیل نمی‌داند و می‌گوید: «اگر این سند اصالت هم داشته و به جای قاجاری متعلق به دوره ساسانیان باشد با توجه به این قانون باطل می‌شود و اختیار اراضی به دولت می‌رسد.»
او شیوه تصرف این جنگل‌ها را قانون‌خواری می‌نامد و می‌گوید: «معمولاً در صورت تصرف غیرمجاز و غیر قانونی در اراضی ملی و دولتی، به قوه قضائیه شکایت و پرونده تشکیل می‌شود که معمولاً هم به بازگشت اراضی ملی ختم خواهد شد اما یک مانع اصلی که به نفع متصرفان و متخلفان تمام می‌شود، پدیده قانون خواری است.»
به‌گفته او قانون خواری یعنی یک شخص یا دستگاهی برای تصرف اراضی دولتی و ملی پشتوانه قانونی داشته باشد یا با سوء‌استفاده از نقص و تعارض قوانین، اراضی ملی را تصرف کند. سازمان جنگل‌ها به‌گفته افلاطونی امیدوار است در شکایت سومی که به دیوان عدالت اداری می‌برد، با ورود رئیس قوه قضائیه بتواند رأی دادگاه را به نفع جنگل‌های هیرکانی بگیرد و این عرصه را از دم تیغ تبرها برای بهره‌برداری از چوب این جنگل ها نجات بدهد.